هدف نشست ایجاد محیط تضارب آزاد آرای تخصصی و راهبردی به منظور تبیین ابعاد و جنبههای نظری و کاربردی تحقق عدالت در جمهوری اسلامی و کمک به ایجاد گفتمان اصیل و تصمیمسازی نسبت به این موضوع در کشور بود.
شاخص عدالت، میزان احقاق حق است ولی در برخی موارد که نمیتوان حق را تشخیص داد یا میزان اداشده آن را اندازه گرفت، برای هر دوی آنها یک شاخص مهمتر وجود دارد و آن «صداقت» است.
آنچه مهم است این است که رویکرد فقیه در فهم ادلّه و استنباط احکام، رویکرد گرایش به عدالت باشد، ضمن اینکه از ضوابط و هنجارهای شناخته شده اجتهاد خارج نگردد.
اما عدالت در عالم تشریع استواری و استقامت بر حق، نفی ظلم و «اعطاء کل ذی حق حقه» است. حیات تشریعی جوامع بشری بدون عدالت پایدار نمیماند. ظلم قوام هیچ جامعهای نیست.
تعیین دقیق استراتژی و راهبردهای نظام در این حوزه و کسب توفیق حداکثری در تحقق عدالت جنسیتی، اولاً نیازمند تعیین دیدگاههای خاص نظام در تعریف دقیق این مفهوم در میان آرای موجود و ثانیاً پایبندی به لوازم و اقتضائات این الگوی مورد نظر در مقام اجراست.
فرصت سعی و خطا نیز به تعبیر رهبر انقلاب دیگر وجود ندارد. باید آگاهانه حرکت کنیم. / بدیهی است که این، کار حوزه و دانشگاه است. توده مردم باید مطالبه کنند، اما نخبگان باید در یک چارچوبی این کار را انجام دهند.
لیبرالها از عدالتی دفاع میکنند که براساس آن، قوانینی که ساختار بازار آزاد را شکل میدهد باید عادلانه بوده و بهگونهای باشد که همگان بتوانند در بازار آزاد به رقابت اقتصادی بپردازند.
عدالت اجتماعی و پیشرفت به عنوان محور اصلی سیاستهای برنامه پنجم از طرف رهبر معظم انقلاب ابلاغ شد. میتوان گفت که پس از فراز و نشیبهای فراوان دولتها، اکنون به نقطهای رسیدهایم که بتوانیم برنامهریزی بر پایه عدالت اجتماعی را آغاز کنیم.
عدالت، پس از گذشت 32 سال از پیروزی انقلاب اسلامی، هنوز همچنان در سطح مفهومشناسی و در حوزه اندیشه مورد بحث و بررسی قرار میگیرد و تعریف دقیق و مشخص و غیر قابل تفسیر سلیقهای از آن ارائه نشده است.
وقتی خودشان وارد میشوند یعنی ای بقیه صاحبان قدرت؛ قوه قضاییه، مجریه، مقننه، مجمع تشخیص مصلحت، سایر مراکز علمی! متوجه این معنا بشوید که این یک ضرورت است و تا کنون متاسفانه مغفول واقع شده است.
زمان آن فرارسیده که الگویی برای پیشرفت، مبتنی بر نگرش همهجانبه به عدالت با محوریت تفکر اسلامی بهعنوان مهمترین منبع گسترش عدل و با بهرهگیری از تجارب و درسهای آموختهشده از دستاوردها و ناکامیهای جوامع دیگر تدوین گردد.
روندهای توزیع درآمد در سالهای پس از انقلاب در مجموع رو به بهبود است. این بهبود زمانی به سرانجام مطلوب میرسد که ساختارهای متکی بر رانت خامفروشی و به تبع آن مناسبات فاسد اقتصادی به حداقل کاهش یابد.
دکتر حسین عیوضلو از جمله اساتیدی بود که در دومین نشست اندیشههای راهبردی که به موضوع «عدالت» اختصاص داشت، به ارائه دیدگاههای خود پرداخت. متن زیر خلاصه مقاله این استاد دانشگاه امام صادق(ع) است که به این نشست ارائه شده است.
دومین نشست اندیشههای راهبردی، امروز به میزبانی رهبر انقلاب برگزار شد. موضوع این نشست عدالت بود که محققان، اندیشمندان و صاحبنظران این حوزه، به بیان دیدگاهها و نظرات خود پرداختند.
یک دایرهی بزرگتری میخواهد این نظام شیعی را احاطه کند. میخواهد بگوید من عالم را غیردینی میکنم. اینجا است که بحث تمدن مطرح میشود که این نظام و این جامعهی دینی میگوید من میخواهم عالم را هم دینی کنم.