اگر بنده مى‌خواستم برنامه‌ى حوزه‌ى علمیه‌ى قم را بنویسم، بلاشک یکى از مواد برنامه را این مى‌گذاشتم که کتابهاى آقاى مطهرى خوانده شود، خلاصه‌نویسى شود و امتحان داده شود. البته در این آثار هم نباید متوقف شد.
او یار دیرین شهید رجایی و طرفدار وفادار همیشگی انقلاب و نظام اسلامی بود. هنر برجسته‌ی او در سال‌های دفاع مقدس همواره در خدمت کشور قرار داشت و او تا آخرین روز عمر خود هرگز قلم و قریحه‌ی سرشار خود را جز در راه ایمان و باور خود بکار نگرفت.
نهصد سال قبل از این، شخصیت دانشمند معروفی مثل «عبدالجلیل قزوینی» از این شهر برخاسته است. «النقضِ» عبدالجلیل قزوینىِ رازی امروز در دست متکلّمین و صاحبان فکر و اندیشه، یکی از کتابهای معتبر و جالب توجّه است.
ابوالفتوح فقط مفسر و ادیب نبوده؛ فقیه هم بوده. از تعبیراتی که دربارهی او ذکر شده یکی «الامام الفقیه» است. ایشان شاگرد پسر شیخ طوسی بوده و کسی بوده که سلسله‌‌ی سندش به شیخ طوسی، به یک واسطه است.
مرحوم بهجتی اردکانی دوست قديمى ما - سى چهل سال پيش بخشى از دعاى ابوحمزه را به شعر آورده بود، كه براى من خواند. قسمت‌هاى سخت دعا هم بود در عين حال ايشان توانسته بود اين دعا را به شعر بياورد.
نگاه کنید به نوشته‌ی نهرو در «نگاهی به تاریخ جهان»؛ او تشریح می‌کند پیشرفت‌های علمی و فنی موجود در هند را پیش از ورود انگلیس‌ها. بنده تا قبل از اینکه این مطلب را از نگاه آدم مطلعی مثل نهرو - که آن روز این را نوشته بود - بخوانم، از چنین مسئله‌ای مطلع نبودم.
یکی از غزل سرایان برجسته‌ی زمان ما جناب آقای مشفق هستند؛ بیشتر سبک عراقی - و در عین حال دارای مضمون، دارای الفاظ شسته‌رفته و پخته - غزل ایشان را تشکیل میدهد.
من نمیگویم شما مثل شعر بیدل، اول تا آخرِ غزل ده دوازده بیتی را عرفان بگوئید... همین شعر صائب و شعر بیدل و شعر عرفی و شعر کلیم. به اینها که مراجعه کنید، می‌بینید دستگاه مضمون‌سازی و مضمون‌یابی در آنجا فوق‌العاده وسیع است.
نام‌های معروفی که به نام همدان شناخته شده‌اند، کم نیستند؛ از قبیل عین‌القضات همدانی، بدیع‌الزمان همدانی، رشیدالدین فضل‌اللَّه همدانی، باباطاهر عریان و شخصیت‌های بسیار دیگر.
این کتاب شیرین و ساده، زندگی و احساس و جهت‌گیری‌های بسیجی را بخوبی تشریح می‌کند. نویسنده که خود یک بسیجی با همه‌ی بار فرهنگی این کلمه است، با بیان بعضی از جزئیات به ظاهر کم اهمیت، آن امر مهم را تصویر و ترسیم کرده است.
خاموش شدن این چشمه‌ی فیاض شعر فاخر و غزل پر نکته و آراسته، هر آشنای شعر و ادب معاصر را دچار تأسف و اندوه می‌سازد و آشنایان شعر ممتاز او و خود آن شخصیت متین و با وفا و آن ذهن مواج و ژرف‌بین و مضمون‌یاب را بسی بیشتر.
در عرصه‌ی شعر نو، مرحوم اخوان که قطعاً بهترین شاعر نیماییِ زمان خودش بود و به نظر من از همه‌ی اقرانش قوی‌تر، مسلط‌تر و لفظ و معنای شسته رفته و بهتری داشت.
شما مى‌توانید لب مطلب و آنى را که ایشان به عنوان اساس نظر خود در این سخنرانیها ریخته‌اند - و اساس قضیه نیز همین است - بگیرید و آن را تجهیز و تنظیم و بیان کنید.
شهید مطهری به عرصه‌ی ذهنیت جامعه نگاه کرد و عمده‌ترین سؤالات ذهنیت جامعه‌ی جوان و تحصیلکرده و روشنفکر کشور را بیرون کشید و آنها را با تفکر اسلامی و فلسفه‌ی اسلامی و منطق قرآنی منطبق کرد و پاسخ آنها را در سطوح مختلف در مقابل افراد گذاشت.
حافظ بدون شک، درخشانترین ستاره‌ی فرهنگ فارسی است - شعر فارسی، - در طول این چندین قرن تا امروز نداریم هیچ شاعری را که به قدر حافظ، در اعماق و زوایای جامعه‌ی ما و ذهن و دل ملت ما نفوذ کرده باشد و حضور داشته باشد.
روز و شبی چند در لحظه‌های پیش از خواب، در فضائی عطرآگین و مصفا و در معراج شور و حالی که سطور و کلمات نورانی این کتاب به خواننده‌ی خود عطا می کند، سیر کردم و خدا را سپاس گفتم.
شاعری مثل مرحوم امیری فیروزکوهی که حقاً در قله‌ی غزل زمان خودش قرار داشت، بیشترین تجلی و نمایشی که از او می‌شد مشاهده کرد، در یک جلسه‌ی خصوصی بود که در گوشه‌ی انزوای خودش، چهار تا، پنج تا دوست و رفیقش باشند و او غزل خودش را بخواند.
مرحوم آسیّد محمد کاظم جزو اولین کسانی است که مشروطه را امضاء کرد و قبول کرد در اول کار. وقتی مرحوم شیخ فضل الله نوری نوشت که یک چنین کاری در تهران دارد انجام می‌گیرد، جزو اولین کسانی که این را امضاء کردند و قبول کردند، مرحوم آسیّد محمد کاظم بود.
ایشان مؤمنی صادق و پارسا و خَدوم بود. تاریخچه‌ی خدمات وی به نظام جمهوری اسلامی از پیش از انقلاب و به هنگام تدوین پیش‌نویس قانون اساسی آغاز شده و در طول سال‌های متمادی در عضویت شورای انقلاب و سپس برعهده‌گرفتن مسئولیت‌های بزرگ دیگر ادامه یافته است.
در هند یک نفر پیدا شد و کتاب «تحفه‌ی اثناعشریه» را که بر ضدّ و ذمّ شیعه و در قدح اهل بیت است، نوشت. «سید حامد حسین»، کتاب «عبقاتِ» به آن عظمت را در جوابش نگاشت.
کتاب معروف لهوف از سیّدعلی بن موسی بن جعفر بن طاووس است. در تعبیرات منبری‌های ما عین عبارات این کتاب مثل روایت خوانده می‌شود؛ از بس متقن و مهم است.
با نهج‌البلاغه اُنس پیدا کنید. نهج‌البلاغه، خیلی بیدار کننده و هوشیار کننده و خیلی قابل تدبّر است. در جلسات‌تان، با نهج‌البلاغه و کلمات امیرالمؤمنین انس پیدا کنید.
بنده چند سال قبل از این به تبریز رفته بودم؛ مرحوم شهریار جلسه‌یی با ما داشت. جمعی از این شعرای تبریز را دعوت کرده بودند؛ من دیدم که واقعاً یک عده شعرای قوی و خوب در تبریز هستند؛ اما بنده اصلاً خبر نداشتم که در تبریز این همه شاعر هست.
این جمع فرهیخته بر آن است که حکیم سبزواری را بازشناسی کند. هر که برگی چند از سرگذشت آن بزرگ را خوانده باشد نیک می‌داند که در زمره‌ی کسانی چون او عرش‌سیر و خاک‌نشین کمتر کسانی چون او در دوران زندگی، شناخته شده‌اند.
شما بدانید که کتاب «قانون» ابن‌سینا که در پزشکی است، همین ده پانزده سال پیش ـ زمان ریاست‌جمهوری من ـ به فارسی ترجمه شد! بنده دنبال کردم؛ افرادی را مأمور کردم، بعد هم شنیدم یک مترجم خوش‌قلمِ بسیار خوش ذوق کُرد، این را به فارسی ترجمه کرد.
ایشان در بسیاری از علوم اسلامی رایج در حوزه‌های علمیه از اساتید مسلم و کم‌نظیر بحساب می‌آمد. فقیهی بزرگ و اصولی‌ای عمیق و مفسری نوآور و رجالی‌ای صاحب مکتب و متکلمی زبر دست بود.
اگر کسی مثل ابن‌سینا در دنیای امروز با امکانات امروز درس میخواند، کاری میکرد که تا هزار سال دیگر دنیا مدیون او باشد؛ همچنان که در آن دوران و به حسب آن زمان کاری کرد که هزار سال دنیا مدیون او شد.
پزشکها زرنگی کردند و قطب شیرازی را برده‌اند به عالم پزشکی؛ چون ایشان در درجه‌ی اوّل فیلسوف است، شاگرد خواجه نصیر و شارح شرح حکمت‌الاشراق و اینها است؛ و البتّه طبیب هم هست، طبیب برجسته‌ای است؛ منجّم است.
حضرت آیت الله خامنه‌ای پس از مطالعه کتاب «پایی که جا ماند» نکاتی را در حاشیه‌ی کتاب متذکر شدند. رهبر انقلاب در این تقریظ ضمن برشمردن ارزش‌های این کتاب و تجلیل از نویسنده آن یادآور شدند
آیت‌الله عبدالحسین امینی معروف به علامه امینی، نویسنده‌ی کتاب شریف الغدیر، فقیه، محدث، متکلم، مورخ، نسخه‌شناس و از علمای بزرگ شیعه در قرن ۱۴ ق. می‌باشد. ایشان در ۱۲ تیر ۱۳۴۹ در سن ۶۸ سالگی در تهران دار فانی را وداع گفت و پس از تشییع در شهرهای تهران، بغداد، کاظمین، کربلا و نجف، در حجره‌ای از کتابخانه‌ی امیرالمؤمنین علی (علیه‌السلام) که خود بنیانگذار آن بود، به خاک سپرده شد. پایگاه اطلاع‌رسانی KHAMENEI.IR بخشی از بیانات رهبر انقلاب اسلامی دربارهی این عالم برجسته‌ی شیعی را منتشر می‌کند.
آقای بهشتی نشسته بود و تمام محتوای ذهن خودش را که می‌توانست از مطالب اسلامی خارج کند، به زبان جوان‌پسند درآورده بود و در این کتاب تعلیمات دینی ریخته بود.
مجاهدت‌های مخلصانه‌ی این مرد فداکار و ارزشمند، در پیشبردِ جریان عظیم بیداری اسلامی که امروز علیرغم قدرت‌های استکباری، با عمق و وسعتی شگفت‌انگیز به پیش می‌رود، دارای نقش و تأثیری قابل توجه و ماندگار است.
درگذشت مترجم برجسته و نامدار قرآن کریم مرحوم آقای محمدمهدی فولادوند را به خانواده محترم و بازماندگان آن مرحوم و همه مستفیدان از اثر ماندگار ایشان تسلیت عرض میکنم.
این کتاب شامل بخشی از نکات و خاطرات آیت الله خامنه‌ای در دوران پیش از رهبری ایشان و نیز دیدارهای غیر مشروح (منتشر نشده) پس از رهبری است. خاطراتی که برای تبیین صفات و سیره‌ی عملی و سیاسیِ امام خمینی (ره) مطرح شده است.
این کتاب، یکی از متون بسیار زیبا و فاخرِ ادبی ماست. با اینکه هفتصد، هشتصد سال از آن زمان می‌گذرد ـ دوره‌ی سلطان سنجر یا ملکشاه ـ درعین‌حال انصافاً مطالبش همچنان تازه است و انسان وقتی آن را میخواند، لذت می‌برد.
مکتب فلسفی صدرالمتألّهین همچون شخصیت و زندگی خود او، مجموعه‌ی در هم تنیده و به وحدت رسیده‌ی چند عنصر گرانبها است. در فلسفه‌ی او از فاخرترین عناصر معرفت یعنی عقل منطقی، و شهود عرفانی، و وحی قرآنی، در کنار هم بهره گرفته شده
بنده در باب شبه قاره هند مطالعات مفصلی داشته‌‌ام و کتابی هم در این زمینه نوشته‌‌ام. وقتی وضعیت ایران را با شبه قاره مقایسه میکنم، می‌‌بینم با اینکه آنجا استعمار مستقیمِ انگلیسی‌ها وجود داشت، اما به لحاظ فشار انسانی بر یک کشور از ناحیه قدرت‌های اهریمنی دنیا، وضع ما از آنها بدتر بود.
توسعه فضای کتابخوانی. برنامه‌ریزی دقیق و تعیین اهداف سالانه. برطرف کردن موانعی از قبیل گرانی کاغذ و مشکلات کارخانه‌های کاغذ. ترجمه و توزیع تولیدات خوب در سطح بین‌المللی. ساماندهی توزیع و ایجاد فروشگاه‌های زنجیره‌ای کتاب.
آخوندزاده، از خامنه است. من از خامنه‌اى‌هاى قديمى و بعضى از خويشاوندان خودمان چيزهاى زيادى نسبت به او شنيده‌ام و مى‌دانم. ايشان قبل از انقلاب اكتبر به قفقاز رفت و در روسيه سر سفره‌ى تزارها نشست
این یک کتاب منبع بسیار غنی و ارزشمند است که از آن می‌توان ده‌ها کتاب و فیلمنامه و زندگینامه استخراج کرد. لحظات و حالات ثبت شده در سراسر این کتاب، همان ظرافت‌های حیرت‌انگیزی است که
ببینید درباره مباحث مربوط به شیعه، چه کتب استدلالیِ قوی‌ای نوشته شده است! کتابهای مرحوم شرف‌الدین و نیز «الغدیرِ» مرحوم «علاّمه‌امینی» در زمان ما، سرتاپا استدلال، بتون‌آرمه و مستحکم است.
این صدا، آن صدایی است که بزرگترین حرف‌ها را می‌زد و خودش اعتقاد داشت. مثلاً می‌گفت: «این جوانان ما، به راه‌های آسمان آشناترند تا به راه‌های زمین.» این را چنان می‌گفت که گویا راه‌های آسمان را خودش رفته، دیده و می‌داند که اینها آشناتر هستند!
گفتم: آقای اوستا! دیگر نوبت شماست. حالا باید به میدان بیایید. گفت: چشم. چشم. واقعاً هم به میدان آمد. این را نمی‌توانم حدس بزنم که بدون آن تماس هم می‌آمد یا نمی‌آمد، اما واقعاً وارد میدان انقلاب شد.
مرحوم احمد آرام یکی از پیشروان و چیره دستان فن ترجمه در کشور ما است و حق عظیم او در ارائه‌ی ترجمه‌ی متقن و امین، ستودنی است. فراتر از همه، ایمان عمیق و معرفت روشن آن مرحوم به مبانی دین مبین و انس و ارادت او به قرآن کریم و آثار پیشوایان معصوم (علیهم‌السّلام) و صفا و وارستگی و رفتار مؤمنانه‌یی است که به همه‌ی خدمات علمی و فرهنگی، روح و معنویت می‌بخشد و آن را ماندگار و مبارک می‌سازد.
آثار ادبی مسلمانان برجسته و پیشرو امثال سیدجمالالدین و دیگران را در صد سال گذشته ببینید؛ نخبگانی از دنیای اسلام که دلهای‌شان بیدار شده بود، وضع مسلمان‌ها را می‌دیدند و حقیقتا برای مسلمان‌ها مرثیه‌‌سرائی می‌کردند.
ایشان یک خلئی را در یک برهه‌ی از زمان برای زنجیره‌ی طولانی فرهنگی این کشور پر کردند. این کار، با ارزش است. خداوند از شما -آقای مهدی آذریزدی!- این خدمت را قبول کند و مأجور باشید. این ستایش‌های زبانی و اینها، اجر کارهائی که با اخلاص انجام گرفته باشد، نمی‌شود؛ اجر کار مخلصانه را خدا باید بدهد و خدا هم خواهد داد.
پایین صفحه نوشتم: درود بر سرهنگی‌ها و بهبودی‌ها! اعتقاد من این است. چرا من چنین چیزی را بنویسم؟ این چه علتی دارم؟ مگر من با آقای سرهنگی و بهبودی خویشاوندی نزدیکی دارم؟ مگر با هم رفاقت قدیمی داریم؟ نه من فقط دو سه مرتبه آقایان را دیده‌ام.
اگر بنده شاعر بودم، یقیناً در مدح شماها، در مدح آقای سرهنگی، در مدح آقای بهبودی، در مدح آقای قدمی، در مدح همین خاطره‌سازان و خاطره‌انگیزان قصیده می‌ساختم؛ حقیقتاً جا دارد؛ چون کارِ بسیار بزرگ و با اهمیتی است.
او دلی مؤمن، روحی بردبار و مهربان، تنی متواضع و خاکسار، و اندیشه‌ئی پاک و تابناک داشت. او پهلوانی فروتن و شاعری حقگو و هنرمندی دیندار بود. با شرافت و پاکدامنی زندگی کرد و با سربلندی و نیک‌نامی به دیدار حق شتافت.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر انقلاب اسلامی، در پیام تسلیت به مناسبت درگذشت شاعر فرزانه‌ی انقلاب، دکتر قیصر امین‌پور نوشتند: «او و دوستانش نخستین رویش‌های زیبا و مبارک انقلاب در عرصه‌ی شعر بودند و بخش مهمی از طراوت و جلوه‌ی این بوستان، مرهون ظهور و رشد آن عزیز و دیگر دوستان همراه اوست.» هشتم آبان‌ماه، مصادف است با سالروز درگذشت این شاعر فرزانه در سال ۱۳۸۶؛ به همین مناسبت پایگاه اطلاع‌رسانی KHAMENEI.IR گزیده‌ای از بیانات رهبر انقلاب دربارهی ایشان را منتشر می‌کند.
«لذات فلسفه» یک کتابی است که با ادبیات خیلی شیوا و شیرینی نوشته شده و مرحوم دکتر عباس زریاب هم ترجمه‌ی خیلی خوبی کرده؛ انصافاً خیلی خوش‌قلم ترجمه کرده.
این شخصیت بزرگ علمی قرن هفتم؛ هم فقیه است، هم متکلم است و مسلط به مفاهیم عالیه‌ای است که در نهج‌البلاغه‌ی امیرالمؤمنین(علیه‌الصّلاةوالسّلام) به صورت متراکم گنجانیده شده است.
خدا رحمت کند آقای احمد بیرشک را - نمی‌دانم شماها با ایشان آشنا بودید یا نه - پیرمرد جالبی بود. ما پیریِ ایشان را دیدیم و درک کردیم؛ اگرچه از نوجوانی با اسم و کتابهای ایشان در مدرسه آشنا بودیم.
در زمان شیخ بهایی، رشته‌‌‌‌‌‌هاى دينى در آن مسير و جريان صنفىِ آخوندى افتاده بود. در گذشته، صنفىِ به اين شكل كه نبوده است؛ يك روحانى بوده كه در همه‌‌‌‌‌‌ى علوم عالم بوده.
به نظر من سهم جلال بسیار قابل ملاحظه و مهم است. یک نهضت انقلابی از «فهمیدن» و «شناختن» شروع می‌شود. روشنفکر درست آن کسی است که در جامعه‌ی جاهلی، آگاهی‌های لازم را به مردم میدهد و آنان را به راهی‌نو می‌کشاند.
ایشان یک سفر مشهد آمده بود، و همان موقع من تحت تعقیب بودم؛ از مشهد خارج شده بودم، رفته بودم یک محل دوردستی. یک وقت دیدم آقای بهزاد و بعضی از دوستان دیگر انجمن ادبی مشهد آمدند آنجا برای دیدن ما؛ با اینکه این کار خطرناک بود.
این انسان فرزانه و آزاداندیش و این مؤمن پارسا و با فضیلت، یکی از نمونه‌های برجسته‌ی امروز و یکی از امیدهای آینده بود. در شعر و ادب و نیز در پژوهش و تأمّلات محقّقانه، خرد و ذوق و ابتکار، شاخصه‌ی کار او بود.
لطفا به منظور مشاهده بهتر سایت و مرور ایمن در اینترنت ، مرورگر خود را به نسخه بالاتر ارتقاء دهید
یا از دیگر مرورگرها استفاده کنید.
«اردیبهشت مکتوب ۹۲»
مجموعه مطالب درباره حضرت آیت‌الله حاجآقا مجتبی تهرانی
حضرت آیت‌الله العظمی سیدابوالقاسم خویی
