محمدبن ابراهیم بیرونی ابوریحان

بیرونی هم یک عالم دینی است، که آن «تحقیق ما للهند» را نوشت. او در زمان خود، در ریاضی و در نجوم و در علوم متفرق، تبحر داشت.

عالم دینی متبحر
«بیرونی» هم یک عالم دینی است، که آن «تحقیق ما للهند» را نوشت. می‌دانید که اسم این کتاب، از یک بیت شعر گرفته شده است:
تحقیق ما للهند من مقولة
مقبولة فی العقل او مرذولة
او در زمان خود، در ریاضی و در نجوم و در علوم متفرق، تبحر داشت.|بیانات در دیدار اعضای گروه دانش صدای جمهوری اسلامی ایران‌ ۱۳۷۰/۱۱/۱۵

  یکی از بزرگ‌ترین دانشمندان
آن وقتی که در دنیا خبری از علم و سواد و درس و مشق و نشانه‌های تعلیم و تعلم وجود نداشت، اسلام و قرآن ما با «اقرأ» شروع کرد و به قلم و نوشته سوگند خورد و اسیر جنگی را در مقابل یاد دادن چند کلمه آزاد کرد. این، متعلق به چهارده قرن پیش است. همان کارهای اسلام و نبیّ‌مکرم ما ^{صلّی‌اللَّه‌علیه‌واله‌وسلّم} موجب شد که جامعه‌ی امّیِ عرب (امّی، یعنی بی‌سواد؛ «هوالّذی بعث فی‌الامّیّین») در زمانی که اروپای امروز هیچ خبری از علم و دانش نداشتند، دارنده‌ی بزرگترین دانشگاه‌ها و بزرگترین دانشمندان و فارابی‌ها و ابن‌سیناها و محمّدبن زکریاها و ابوریحان‌ها و دیگران و دیگران شود. یعنی در صدر اسلام، مبارزه‌ی با بی‌سوادی و تحریص و تحریض به علم و دانش، جامعه‌ی اسلامی را حدود هفت، هشت قرن از همه‌ی دنیای متمدنِ آن روز جلوتر برد.| سخنرانی در دیدار با مسؤولان دفاتر نهضت سوادآموزی، رئیس و جمعی از مسؤولان ادارات شهربانی ۱۳۶۹/۰۷/۰۴

دانشمندان و عالمان دین
در کشور ما، هزار سال علم و دین در کنار یکدیگر بودند. علما و پزشکان و منجمان و ریاضی‌دان‌های بزرگ تاریخ ما ـ آن کسانی که امروز نام‌شان و اکتشافات‌شان هنوز در دنیا مطرح است ـ جزو علمای باللَّه و صاحبان دین و متفکران دینی بودند. ابن‌سینایی که هنوز کتاب طب او در دنیا به عنوان یک کتاب زنده‌ی علمی مطرح است و در شؤون مختلف به عنوان یک چهره‌ی برجسته‌ی تاریخ بشر، در همه‌ی صحنه‌های علمی دنیا در این هزار سال مطرح بوده و هنوز هم مطرح است و بعضی کارها در تاریخچه‌ی علم به نام او ثبت شده، یک عالم دینی هم بوده است. محمّدبن زکریای رازی و ابوریحان ‌بیرونی و دیگر علما و دانشمندان و متفکران و مکتشفان و مخترعان دنیای اسلام نیز همین‌طور بوده‌اند. این، وضع کشور ما و دنیای اسلام بود.| بیانات در دیدار جمعی از دانشجویان و طلاب ۱۳۶۸/۰۹/۲۹