اگرچه آیتالله خامنهای درس طلبگی را در مشهد آغاز کردند و بخش عمدهی تحصیل و تدریس ایشان در مشهد بود، اما دوران تحصیل ایشان در قم از مهمترین دوران طلبگی و علمی ایشان به شمار میرود.
در این جلسه، یکی از اعضای جلسه، موضوعی را از مسائلی که بدانها اشاره شد، برای تحقیق و اجتهاد و استنباط برمیگزیند و آن را پس از تحقیق و تکمیل به اعضای جلسه ارائه میدهد. شخص محقق، باید پاسخگوی انتقادات و مدافع نظریه خویش باشد.
شبها این جلسهی طولانی، حدود سه ساعت به طول میانجامد. از زبان آقا شنیدم که جلسه با علما و روحانیان و اینگونه جلسههای حوزوی نشاطآور است و حقیقتاً ایشان با نشاط و سرزندگی و شادابی در جلسه حضور دارند.
باید گفت که مهمتر از هر تحول و پیشرفتی مسئلهی اخلاق و مهذب بودن حوزویان است که باید به آن بیش از هر مطلب دیگر بها داد. اساس این است و با نبود آن تلاشها نتیجهی مطلوب را نخواهد داشت.
حوزهی علمیهی قم برای ایفای این نقش تاریخی و ادای این رسالت عظیم، اکنون چارهای جز آنکه بداند که باید با زبان «قوم» با آنها سخن بگوید نه با زبان «قم»...
از نکاتی که در این سفر به تعدیل فضای حوزه کمک کرد، باز بودن درب بیت ایشان به روی همه آقایان و علما از هر گرایش و سبکی بود. خود این باعث شد که همه بتوانند با ایشان ملاقات داشته باشند و حرفهایشان را بگویند.
تاریخ حوزه به قدمت تاریخ اسلام است، اولین حوزه در منزل حضرت خدیجه کبری(س) بود که دو شاگرد داشت؛ امیرالمؤمنین حضرت علی علیهالسلام و نیز همسر گرامی پیامبر اکرم(ص) و یک استاد که آن هم کسی جز پیامبر اکرم(ص) نبود.
بهنظر میرسد اساسیترین محور مهندسی نقشهی رسالت حوزه «حفظ، ترمیم و بالندگی» باشد که رهبر انقلاب از آن یاد نموده است. نسبت به «حفظ» باید سرمایههای گذشته را نگاهداری کرد و ذخایر شیعه را حفظ نمود. اما نسبت به «ترمیم» آیتالله خامنهای چنین سخن میگوید ...
وقتی رهبر معظم انقلاب دربارهی «سخن برآمده از دل» صحبت میکنند و اینکه چنین سخنی شفابخش است، به دلیل تأثیری است که زبان معنوی میتواند در پرورش روحی طلاب بگذارد. لذا به عنوان یک نکته باید دقت کنیم که در حوزهها فقط نباید احکام رفتارهای اخلاقی رعایت شود بلکه معنویت نیز باید عرضه شود.
اگر روحانیت منزوی شد و کنارهگیری کرد و به این دلیل مورد احترام واقع شد، باید بدانیم که این احترام، بیپایه و سست است، چراکه آنها با اصل روحانیت مشکل دارند.
وقتی نمیدانید مخاطب چگونه فکر میکند، وقتی نمیدانید مخاطب به چه چیز نیاز دارد یا چه چیزهایی برایش جذاب است، به جای اینکه جذب بشود، دفع میشود. این را من تجربه کردهام...
با توجه به رهنمود رهبر انقلاب و براساس آثار مکتوب آیتالله جوادی، موضوعات را به فراخور مسائل روز استخراج کردیم، تا بهوسیله این کتابها جوانها بتوانند از این آثار استفاده کنند.
چراکه کار فلسفه تبیین هستی یا همان موجود بما هو موجود است و در این میان دفع شبهات یک امر فرعی به حساب میآید. اگرچه یکی از کمکهایی که فلسفه به ما میکند، در همین موضوع است.
فلسفه دانشی است که میتواند به دفاع از اعتقادات دینی کمک کند. به تعبیر امروزی فلسفه در صف نیست، در ستاد است و دانش پشتیبان کلام. این کلام است که در صف مقدم دفاع از اعتقادات دینی قرار گرفته است.
امامی که راضی نبودند سرِ درسشان کسی به احترام ایشان بلند شود و صلوات بفرستد، از برنامهریزی برای استقبال میلیونی در تهران ممانعت نکردند. چون این استقبال، استقبال از شخص نبود؛ استقبال از شخصیت و جایگاه مقدّس ولایت بود.