همت مضاعف، کار مضاعف
آیتالله سیداحمد خاتمی
نامگذاری سالها از سوی رهبر معظم انقلاب ابتکاری است که صرفاً یک حرکت تشریفاتی نیست، بلکه تعیین جهتگیری مورد نیاز سال است. رهبر معظم انقلاب بهعنوان دیدهبان هوشیار و دقیق نظام در آغاز هر سالی نیاز کشور را رصد میکنند و جهتگیری دستگاههای مختلف نظام را مشخص مینمایند. معنی این نامگذاری این است که همهی دستگاههای مرتبط نظام، چه آنهایی که در محدودهی سه قوه میگنجند و چه آنها که در این محدوده نیستند، هر چه جدیتر به سوی این هدف مشخص شده حرکت کنند.
امسال را رهبر معظم انقلاب به نام «سال همت مضاعف و کار مضاعف» نامیدهاند. تجربهی موفق 31 سال انقلاب نشان داده که شعار «ما میتوانیم» یک حقیقت است. تجسم این شعار در عرصهی انرژی هستهای، سلولهای بنیادی، سدسازی، فناوری هوا و فضا، پیشرفتهای پزشکی و دهها عنوان دیگر خود را نشان داده است. پس ما که چنین تجارب موفقی داریم، چه دلیلی دارد که برای فتح قلههای بلندتر خیز برنداریم؟ به نظر میرسد که نامگذاری امسال به نام همت مضاعف و کار مضاعف به دلیل توفیقات گذشته و ترسیم افق روشن آینده است؛ افق روشنی که با دو عنصر همت مضاعف و کار مضاعف رقم میخورد. اگر همت مضاعف باشد، اما کار مضاعف نباشد، میشود بلندپروازی و اگر کار مضاعف باشد، ولی همت مضاعف نباشد، میشود در خود تنیدن و در جا زدن. پس این دو با هم، برای رشد کشور در همهی زمینهها ضروری است.
متأسفانه سال گذشته فتنهگران از تحقق شکوفایی بیشتر کشور جلوگیری کردند و تقریباً یک سال تمام کشور را در آتش فتنهگری و التهاب سوزاندند. درواقع آنها از کشور فرصتسوزی کردند و این همت مضاعف و کار مضاعف میتواند جبران فرصتسوزیهای سال گذشته هم باشد.
معتقدم این نام برای امسال یک عنوان عام بوده و باید در همهی عرصهها مورد توجه قرار گیرد. لکن آنچه در تفسیر این نامگذاری مورد تأکید است، همت و کار مضاعف برای رفع فقر از جامعه است. به نظر میرسد که همت مضاعف و کار مضاعف در عرصهی فقرزدایی با توجه به پهناوری کشور و زمینهای حاصلخیز و استعدادهای موجود در کشور جلوهی بیشتری دارد. ما باید تلاش کنیم که شاهد میزان کمتری از فقر در جامعه باشیم، چراکه وجود فقر در شأن نظام جمهوری اسلامی ایران نیست و نباید از پرکردن این خلأ اغماض کرد. البته خوشبختانه در این زمینه بسیار کار شده، اما چون گودالهای فقر در جامعه بسیار عمیق است، برای رفع آنها نیاز مبرم داریم به همت مضاعف و کار مضاعف.
در مورد ارتباط نام سالها با یکدیگر نیز باید تصریح کنیم که «اصلاح الگوی مصرف» زیربنای رشد و توسعهی کشور است و محدود به سال گذشته نیست. علاوه بر اینکه ایشان فرمودند: حرکت به سوی اصلاح الگوی مصرف، که این مقوله هم نیاز به همت مضاعف دارد تا بتوانیم اسراف و تبذیر را از سطح جامعه کم کنیم و این وظیفهای همگانی است که در این مسیر گام برداریم.
در حالیکه این نامگذاریها نوعی رهبری فرهنگی و فرهنگسازی است، برخی معتقدند که این نامگذاریها جنبهی نمادین دارد، ولی تأکید میکنم که این سخن نادرست است، چراکه نهتنها تحقق همت مضاعف و کار مضاعف نیازی به بودجههای کلان ندارد، بلکه متکی بر یک اراده و تصمیم راسخ است. در ضمن حرکتی صرفاً نمادین نیست، بلکه کاملاً واقعبینانه و شدنی است. اینکه همهی اقشار جامعه همتشان را بیشتر کنند و برای پیشرفت کشور گام بردارند، نیازی به بودجه ندارد. مثلاً کافی است کارمندان ما زودتر سرکار حاضر شوند تا کار مردم را بهتر و آسانتر راهاندازی کنند یا طلبهها و دانشجویان ما سعی کنند که با همت مضاعف تعطیلات کمتری داشته باشند. مسلماً این موارد نیازی به بودجه ندارد. البته بخشهایی که نیاز به هزینه دارد نیز اگر همان هزینهی مصوب را درست اجرا کنند، میشود همت و کار مضاعف.
گروهی نیز عقیده دارند که حلقهی مشاوران باید نام سال را به رهبر معظم انقلاب پیشنهاد دهند، باید اشاره کنیم که به نظر میرسد این افراد نسبت به این موضوع ناآگاه هستند که رهبر معظم انقلاب نهتنها در عرصهی نامگذاری بلکه، در همهی عرصهها شدیداً معتقد به کار کارشناسی هستند و قطعاً این نامگذاری با یک کارشناسی دقیق صورت گرفته است. ایشان تابع سیرهی رسولالله هستند و اصل «شاورهم فی الامر» را بهخوبی لحاظ میکنند.