گزارش نشست سوم
سومین نشست به ریاست حجتالاسلام علی خازم، عضو تجمع علمای مسلمین لبنان آغاز شد. این نشست با عنوان «اصلاحات دینی و آموزشی از دیدگاه امام خامنهای» برگزار شد و شیخ علی خازم در ابتدای این نشست گفت: اصلاحات در حال حاضر در جهان اسلام وجود دارد. اصلاحات حرکتی خودکار نیست و به اندیشمندانی نیاز دارد و امام خامنهای از اندیشمندان این حرکت است.
حداد عادل: رهایی از سلطه فرهنگی غرب
سخنران اول این نشست دکتر حداد عادل بود که در مورد «توسعه در زمینههای فرهنگی و آموزشی» صحبت کرد.
وی گفت: آیتالله سیدعلی خامنهای در جایگاه رهبر انقلاب اسلامی تأکید فراوانی بر مسئله فرهنگ و آموزش در همه انواع و سطوح آن دارند و تأکید میکنند که دستیابی به تمدن و پیشرفت اسلامی نیازمند اصلاحات فرهنگی است. ایشان همواره نسبت به پیشرفت و تحول ریشهای در زمینه تربیت و تعلیم عمومی تذکر میدهند و بر تحول و رشد در حوزههای علمیه تأکید میکنند.
دکتر حداد عادل ادامه داد: آیتالله خامنهای لزوم حرکت برنامهریزی شده برای تولید علم را در دستور کار مسئولین آموزش عالی ایران قرار دادهاند و ایشان معتقدند که قطع وابستگی و تکیه بر کشورهای پیشرفته جز از طریق پیشرفت در دانشهایی چون مهندسی و علوم پایه امکانپذیر نیست.
وی همچنین گفت که رهبر انقلاب اعتقاد دارند، رهایی از سلطه فرهنگی غرب بر کشورهای اسلامی مستلزم تحولی ریشهای در زمینه علوم انسانی مرسوم و متداول در دانشگاهها است.
حداد عادل افزود: ایشان مسئله دستیابی عملی به «دانشگاه اسلامی» را در رأس اهداف آموزش عالی در ایران قرار دادهاند. ایشان همچنان به ضرورت آموزش زنان و دختران و آمادهسازی آنها برای ایفای نقشهایشان در چارچوب خانواده و جامعه عنایت فراوانی دارند.
شیخ حسن عتوق: فهم صحیح موضوعات با هدف استنباط صحیح
حجتالاسلام شیخ حسن معتوق، استاد حوزه علمیه در کویت سخنران بعدی نشست بود.
وی گفت: اجتهاد عبارت از فعالیت پژوهشی مستمر است که در آن آرای مختلف با آزادی کامل مورد بحث و بررسی قرار میگیرد تا در نهایت به قبول برخی از استدلالات و رد برخی دیگر منجر شود.
شیخ حسن معتوق افزود: طبیعی است که اجتهاد به مرور زمان، پیشرفت و تحول داشته باشد؛ چراکه از این لحاظ با بقیه معارف و علوم بشری تفاوت ندارد و اجتهاد بر مراجعه علمی و اطلاعات گسترده و عدم تحجر فکری قائم است.
وی در ادامه در رابطه با «نوآوری از نظر امام خامنهای و مسائل مربوط به فهم صحیح موضوعات با هدف استنباط صحیح» سخنرانی کرد.
حجتالاسلام و المسلمین سبحانی: اعتقاد به «بومیسازی دانشها»
حجتالاسلام محمدتقی سبحانی از فضلای حوزه علمیه قم و رئیس مرکز تحقیقات تمدنی بیروت از دیگر سخنرانان سومین نشست همایش بود.
وی در سخنان خود از نهضت تولید علم از دیدگاه آیتالله خامنهای سخن گفت و عناصر این مهم و ارکان لازم برای محقق ساختن این نهضت و وظایف حوزههای علمیه و دستگاههای اجرایی در جهت عملی کردن این نهضت از دیدگاه رهبر انقلاب را مورد اشاره قرار داد.
شرح معنی و مفهوم علم از نظر امام خامنهای و تأکید ایشان بر اینکه علم، همه زمینهها و میادین عملی در جامعه اسلامی را در بر میگیرد و همچنین اشاره به توجه فراوان ایشان به تولید علم و ایجاد روشهای جدید و گذشتن از مرزهای علم و فناوری و رسیدن به فراتر از آن از محورهایی بود که حجتالاسلام سبحانی به آن پرداخت.
وی اصطلاح «بومیسازی دانشها» را از رهبر انقلاب نقل کرد و گفت: آیتالله خامنهای بین دو مفهوم آموزش تولیدگرا و آموزش مصرفگرا فرق میگذارد.
حجتالاسلام هدایتنیا: فقیه حاکم نیز مانند سایرین پیرو قانون است
سپس حجتالاسلام هدایتنیا، عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در مورد ولایت فقیه و حکومت قانون صحبت کرد و این سؤال را مطرح کرد که آیا میتوان به وسیله ولایت فقیه نظامی دموکراتیک ایجاد کرد؟
وی ادامه داد: قانون اساسی ایران توجه فراوانی به این نظریه دارد و فقیه حاکم نیز مانند سایرین پیرو قانون است.
در پایان سومین نشست، دکتر غضنفر رکن آبادی سفیر ایران در لبنان سخنرانی کرد و گفت: براساس نظریه ولایت فقیه، رهبر، عالیترین مقام در نظام جمهوری اسلامی و ولی همه امور است و صرفاً در مقام راهنمایی نیست بلکه هرجا ببیند از اصول اساسی انقلاب و اسلام عدول شده است، وارد میدان میشود.