رهبر انقلاب اسلامی در سخنرانی تلویزیونی به مناسبت سیودومین سالگرد رحلت امام خمینی (۱۴۰۰/۳/۱۴) درباره مشارکت حداکثری مردم برای تعیین سرنوشت خودشان در انتخابات فرمودند: «اگر نابسامانیای وجود دارد، اگر ناکارآمدیای وجود دارد، ما باید آن را با انتخاب درست و انتخاب خوب جبران کنیم، نه با عدم انتخاب. خب اگر چنانچه واقعاً یک ضعفی وجود دارد در مدیریّتها، راه چارهاش چیست؟ راه چارهاش این است که ما اصلاً در مدیریّتها دخالت نکنیم، یا راه چارهاش این است که دخالت کنیم و یک مدیریّت درست و حسابی، مدیریّت به معنای واقعیِ کلمه اسلامی و مردمی به وجود بیاوریم؟ راهش این است دیگر؛ یعنی اگر چنانچه دلخوریای وجود دارد، این دلخوری را این جوری بایستی جبران بکنیم، نه با وارد نشدن در منطقهی انتخابات.» برای تشریح اهمیت حضور مردم پایگاه اطلاعرسانی KHAMENEI.IR گفتاری از حجتالاسلام دکتر ناصر رفیعی منتشر میکند.
در آستانهی انتخابات بیستوهشتم خرداد، سیزدهمین انتخابات ریاستجمهوری، انتخابات شوراهای شهر و میاندورهای مجلس خبرگان قرار داریم. یکی از افتخارات نظام جمهوری اسلامی برگزاری بیش از چهل دوره انتخابات است. اصلاً بشر با انتخاب زنده است و با انتخاب زندگی میکند؛ امّا گاهی انتخاب غلط است، گاهی درست! اگر انتخاب غلط باشد هزینهی سنگینی دارد، اگر هم درست باشد آثار فراوانی دارد. البته نوع انتخابها اگر غلط باشد بستگی به کاربردش دارد. مثلاً، اگر انسان یک شغلی را اشتباه انتخاب کرد فوقش ممکن است عوض کند، امّا فرض کنید شخصی دیناش را اشتباه انتخاب کند، خب هزینهاش سنگین است. انتخاب چند لحظه است، امّا هزینه سنگین است.
لذا، قرآن کریم بارها این نکته را متذکر میشود که در انتخابهایتان مواظب باشید «إِنَّا هَدَیْنَاهُ السَّبِیلَ إِمَّا شَاکِرًا وَإِمَّا کَفُورًا»؛ درست است مسیر را بازگذاشته، منتها آنکه مسیر غلط را میرود کفور است و آنکه مسیر صحیح را میرود شاکر است. شما دوقطبیهای انتخاب را در قرآن زیاد میّبینید. مثلا،ً نور و ظلمت «اللَّهُ وَلِیُّ الَّذِینَ آمَنُوا یُخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ ۖ وَالَّذِینَ کَفَرُوا أَوْلِیَاؤُهُمُ الطَّاغُوتُ یُخْرِجُونَهُمْ مِنَ النُّورِ إِلَى الظُّلُمَات»، آگاهی و جهل «یَسْتَوِی الَّذِینَ یَعْلَمُونَ وَالَّذِینَ لَا یَعْلَمُون»، کوری و بصیرت، هدایت و ضلالت، شقاوت و سعادت، عزّت و ذلّت؛ در قرآن از این موارد فراوان میبینید که خدای تبارک و تعالی اینها را در کنار هم قرار میدهد. پس، ما در مسائل دینی و معنوی هم انتخاب داریم. خداوند به پیغمبر میگوید تو کسی را مجبور نکن، تو جبّار نیستی، تو فقط دعوت میکنی. خب با این مقدمه انتخابها انگیزههای مختلفی دارد که میتوان چند انگیزه برایش شمرد.
بعضی انتخابها از روی جهالت است. خیلی از مشرکین انگیزهی بتپرستیشان را جهل اعلام میکردند و میگفتند: «إِنَّا وَجَدْنَا آبَاءَنَا عَلَىٰ أُمَّه»؛ یعنی پدرهای ما مشرک بودند، ما هم همین مسیر را میرویم. خب این انتخاب از نظر قرآن مردود است. قوم حضرت موسی علیهالسلام وقتی رسیدند به یک روستایی که مردم بت میپرستیدند با توجه به اینکه معجزات حضرت موسی علیهالسلام را دیده بودند، گفتند برای ما هم یک بت درست کنید. وقتی حضرت موسی علیهالسلام متوجه شد، فرمود: «إِنَّکُمْ قَوْمٌ تَجْهَلُون»؛ یعنی شما خیلی جاهلید و این انتخابتان از روی تقلید و نگاه به مردم است. اتفاقاً این جهالت هم کار دستشان داد. انگیزهی انتخاب اگر جهل باشد ارزشی ندارد.
دوم، لجاجت است. بعضیها از روی لجاجت رأی میدهند. افراد بسیاری از لج امیرالمؤمنین علیهالسلام به معاویه پیوستند. ارادتی هم نداشتند، ولی میگفتند از عدل علی به ظلم پناه بردیم. انتخابی که از روی لجاجت باشد هم بهدرد نمیخورد. قرآن کریم میفرماید: «لَلَجُّوا فِی طُغْیَانِهِم» بعضیها لجاجت میکنند. در روایت داریم آدم لجوج رأیش ارزش ندارد.
سوم، انتخاب از روی ترس است. مثلاً عدهای میگویند اگر رأی ندهیم به ما وام نمیدهند، یا استخدام نمیکنند. خیلیها از روی ترس شمشیر با عبدالملک و حجاج بیعت کردند. سی هزار نفری که در کربلا مقابل امام حسین علیهالسلام را انتخاب کردند، از روی ترس بود.
چهارم، انتخاب از روی انتفاع و سودجویی است. عمر سعد بهخوبی امام حسین علیهالسلام را میشناخت، امّا برای حکومت ری انتخاب کرد که امام را به شهادت برساند.
قرآن در آیهی ۱۰۸ سورهی یوسف میفرماید: «قُلْ هَٰذِهِ سَبِیلِی أَدْعُو إِلَى اللَّهِ ۚ عَلَىٰ بَصِیرَةٍ أَنَا وَمَنِ اتَّبَعَنِی»؛ یعنی انتخاب باید با بصیرت باشد. لذا، پیغمبر تمام عواملی که میخواست انتخاب دین از راه جهالت باشد را رد کرد. اصلاً امیرالمؤمنین علیهالسلام میفرماید انتخابی که از روی جهل باشد، از روی جهل هم تمام میشود و قابل دفاع نیست. باید انتخاب از روی بصیرت و آگاهی باشد. ما دائم انتخاب داریم. در قرآن هم انتخابهای زیادی مقابل نور، ظلمت، تاریکی، جهالت، علم، هدایت، ضلالت، سعادت و شقاوت آمده است. البته، انگیزههای انتخابها با هم متفاوت است.
امّا اوّلین نکته در انتخابات ریاستجمهوری که باید دقت کرد، انصاف است. انصاف خلاف را کنار میزند. امیرالمؤمنین علیهالسلام میفرماید: «اَلإنصافُ یَرفَعُ الخِلافَ وَ یُوجِبُ الاِئتِلاف»؛ آدم منصف آرام است. در روایت داریم که نظام جامعه به انصاف و مواسات وابسته است. ۴۲ سال از پیروزی انقلاب میگذرد، رؤسای جمهور مختلفی هم آمدند، ولی بینیوبیناللّه قطار هیچ وزارتخانهای در این ۴۲ سال متوقف نشده است و مسیر خودش را رفته است. کسی فکر نکند تفاوت دولتها قطار وزارتخانهها را متوقف کرده است. اصلاً کاری با رئیسجمهور نداریم. هرکسی رئیسجمهور بوده، ولی وزارتخانهها سیاستی داشتهاند که طبق همان تا امروز جلو آمده و پیشرفت عظیمی داشته است. بیانصافی است اگر کسی بگوید در ۴۲ سال گذشته کارنشده! کار شده، خوب هم شده است. پس، باید انصاف را رعایت کنیم.
نکتهی بعدی اینکه در همهی دنیا برای تأیید رئیسجمهور سازوکار تأیید صلاحیت وجود دارد. پیشرفتهترین کشورهای دنیا مثل آمریکا و اروپا شورای قانون اساسی، شورای عدالت و مجلس دارند. اصل ۹۹ قانون اساسی ما هم به شورای نگهبان این حق را داده که افرادی تعیین کنند.
شرکت حداکثری در انتخابات هم موجب کارآمدی و دفاع از اصل نظام است. امام میفرمود از اوجب واجبات است. اگر ما مشارکت کمرنگی داشته باشیم، موجب خوشحالی دشمن میشود. امروز کسانی که اعتبارشان را از این نظام و رهبری دارند و چند سال بر اریکهی قدرت نشستند و در کلیپهایشان میگویند ما رأی نمیدهیم، اینها دارند پروژهی منجیسازی را در کشور مطرح میکنند. از خدا بترسید! اگر امام را قبول دارید، امام میگوید شرکت فریضه است و ترکش گناه کبیره است. اگر شهید سلیمانی را قبول دارید، میگوید این کشور حرم است و دفاع از ولایت فقیه عاقبتبهخیری است. اگر شهدا را قبول دارید، در تمام وصیتنامههایشان شرکت در انتخابات آمده است. پس، حرف اینها مقابلهی با امام، رهبری، شهید سلیمانی و شهداست. از خدا بترسید و تا فرصت باقی است از مردم عذرخواهی کنید و بگویید در انتخابات شرکت میکنم. هر نفری که بهخاطر شما رأی ندهد، قیامت مسئولید و گناه او را باید به گردن بگیرید؛ چون حدیث داریم کسی که سنت غلطی را بنیان بگذارد، این سنت غلط است. کسی که بنیان غلطی را بگذارد، روز قیامت مسئول است. بنابراین، پروژهی منجیسازی، پروژهی خطرناکی است.
امّا ممکن است مردم عزیز ما بهدلایلی در این دوره ناراحت باشند. دلیل اوّلش هم اوضاع اقتصادی است. ما هم از گرانی، تورم، عدم ازدواج جوانها و عدم اشتغال ناراحتیم، ولی رهبر انقلاب فرمودند آیا با رأیندادن این مشکلات حل میشود؟ پاککردن صورتمسئله مشکل را حل نمیکند. دلیل دیگرش هم بیاعتمادی به گذشته است. میگویند فلانی اینطور گفت، ولی عمل نکرد. گفت گران نمیشود، ولی گران شد. راست میگویید، حق با شماست. من هم مثل شما یکی از این مردمم، امّا آیا باید همه را با یک چوب راند؟ نه! اگر هم گلهای دارید که حق هم دارید، ولی گلهی شما از اوضاع نباید مانع رأیدادن شود. این کشور مال همهی ماست. ما سر این سفرهای که نشستیم، صدها هزار شهید دادیم. ما برای این نظام و انقلاب هزینه کردیم. رأی ندهیم چه اتفاقی میافتد!؟ چه نظامی میخواهید جایگزین کنید!؟ نظامی مثل عربستان وراثتی یا نظامهای لیبرال؟ بالاخره این نظامی که امام خالق آن بودند و مردم هم به آن رأی دادند، بر اساس رهبری ولی فقیه عادل، عالم و مجتهدی بود.
در انتخابات شرکت کنید و رأی بدهید. رأی سفید هم ندهید، رأی سفید ارزشی ندارد و آراء را بالا نمیبرد. طبق آیهی ۱۲۰ سورهی توبه مطمئن باشید هر کاری که کفار را خشمگین کند، عمل صالح است. البته غیر از مشارکت حداکثری، انتخاب اصلح هم مطرح است. برنامهها را ببینید و افراد را ارزیابی کنید. پیشینهی عملکرد افراد و برنامهای که ارائه میکنند، میتواند در رأی مؤثر باشد. با پرهیز از جناحبندی به برنامهی افراد رأی بدهید. تأکید اوّل من به مشارکت حداکثری است. بالاخره این اختیار به ما دادهشده که در سرنوشت خودمان دخیل باشیم. یک وقتی در این کشور انگلیسیها و آمریکاییها شاهی را برمیداشتند و شاه دیگری را میگذاشتند. هر جور دلشان میخواست رفتار میکردند، امّا الآن در اقتدار و عظمت هستیم.
مشارکت حداکثری قلب امام زمان را هم خوشحال میکند. مطمئن باشید همهی کسانی که این روزها دارند بر طبل ناامیدی و یأس و رأیندادن مینوازند، بدانند که شبکههای دشمن را همراهی میکنند. برای خدا شرکت کنید و رأی بدهید. خدا هم انشاءاللّه به شما کمک خواهد کرد.
امیدواریم که از باب «إِنَّ اللَّهَ لَا یُغَیِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتَّىٰ یُغَیِّرُوا مَا بِأَنْفُسِهِم» این تغییر ایجاد شود و اوضاعمان بهتر شود. عزیزانی هم که تأثیرگذارند، بهصحنه بیایید و طرفدارانشان را به رأیدادن دعوت کنند. خداوند در قرآن گناه کتمان را بسیار مذمت کرده است. بهصحنه بیایید و هر کدامتان به میزان تأثیرتان مردم را به شرکت در انتخابات دعوت کنید. از همهی همکارانم و دوستانی که منابرشان تأثیرگذار است هم درخواست میکنم مردم را به مشارکت در انتخابات دعوت کنند.