| حسین عیوضلو
| حسین عیوضلو
عدالت میتواند مبنای احکام جدید اسلامی در زمان حال باشد. تمام تلاشها در عرصههایی مثل اقتصاد اسلامی و جنبههای اسلامی کردن علوم این است که چگونه با توجه به مقتضیات و شرایط امروزِ جامعه بتوانیم احکام اسلامی را تطبیق دهیم. اینجا عدالت نقش بسیار کارسازی دارد.
یکی از مهمترین موارد در مبارزه با مفاسد اقتصادی، فقر نظری ما در شناخت مفهوم «فساد اقتصادی» است/نظام تصمیمگیری کشور از نبود احکام اقتصادی ناظر به موضوعات کلان و نظام تصمیمگیری اقتصادی رنج میبرد.
دکتر حسین عیوضلو از جمله اساتیدی بود که در دومین نشست اندیشههای راهبردی که به موضوع «عدالت» اختصاص داشت، به ارائه دیدگاههای خود پرداخت. متن زیر خلاصه مقاله این استاد دانشگاه امام صادق(ع) است که به این نشست ارائه شده است.
عدالت رعایت استحقاق، شایستگی، سهم و نصیب است. مصادیق عدالت بر اساس اقتضای آن متفاوت است. اقتضای عدالت به طور پیشینی، «برابری» و «مساوات» است، اما اگر حقوقی مشروع کسب شود، این حقوق به صاحبانش تعلق دارد و لذا در این موارد معیار عدالت، رعایت «استحقاق» و «شایستگی» و ایجاد امنیت برای «اکتساب» است. البته از آنجا که اصول و موازین عدالت اغلب به درستی اجرا نمیشود و عملاً شکاف طبقاتی و تبعیض اجتماعی در جامعه به وجود میآید، در این موارد لازم است به نحو «پسینی» امکان جبران نابرابریهای غیرموجه درآمدی از طریق سیاستهای مالیلتی، اعطای یارانههای هدفمند و سازوکارهای بیمهای و پرداختهای انتقالی واجب و مستحب جبران و مخاصمات و ادعاها به نحو مقتضی حل و فصل شود.
جهاد اقتصادی برمبنای اقتصاد اسلامی بهطور موازی و هماهنگ، پیشرفت اقتصادی را همراه با رشد معنویت و توسعه مکارم اخلاقی تعریف کرده است.
آزاداندیشی در عرصه نظریهپردازی این است که بتوان فرضیههای خطاپذیر مطرح کرد. فضای خلاقیت باید با حدسهای جسورانه توأم باشد تا شکوفایی علمی و شکوفایی فکر ایجاد شود.