نخستین کنفرانس بینالمللی خلع سلاح و عدم اشاعه شنبه 28 فروردین ماه با پیام حضرت آیتالله خامنهای آغاز و با حضور بیش از 14 وزیر خارجه، 10 معاون وزیر و 8 نماینده از سازمانهای منطقهای و بینالمللی به مدت 2 روز در تهران برگزار شد. آنچه میخوانید گفتوگوی خبرنگار ما است با وائل اسد، مدیرکل خلع سلاح و روابط چندجانبهی اتحادیهی عرب، که در حاشیهی این کنفرانس و در مورد بازتاب پیام رهبر انقلاب اسلامی انجام شد.
- پیام رهبر ایران به این کنفرانس را که شامل استراتژی جمهوری اسلامی در مسائل اتمی بود، چگونه ارزیابی میکنید؟
به نظر من این پیام بسیار مهم بود و بسیار از آن استقبال شد. شرکتکنندگان این کنفرانس که در زمان بسیار حساسی برگزار میشود، به دعوت جمهوری اسلامی ایران به ایران آمدهاند. ما تنها دو هفته تا کنفرانس جهانی در مورد انپیتی فاصله داریم که بر اهمیت این کنفرانس میافزاید. پیام این کنفرانس و رهبری که تمام جهان و منطقه باید از انرژی صلحآمیز هستهای برخوردار باشند. باید درک و دریافت شود که سلاح اتمی باید از بین برود. نکتهی اساسی پیام رهبری این بود که باید در سطح بینالمللی با همه به عدالت برخورد شود و این درست نیست که با برخی کشورها بر خلاف کشورهای دیگر رفتار شود.
- چرا آمریکا دستیابی ایران به انرژی صلحآمیز هستهای را برنمیتابد، در حالی که از رژیم صهیونیستی حمایت میکند؟ آیا این یک استراتژی دوگانه نیست؟
بله. جامعهی جهانی و دیپلماسی بینالمللی در دو سه دههی اخیر از استراتژیهای دوگانه و رفتارهای متناقض متعدد بسیار آسیب دیده است. البته این فقط در مورد ایران نیست، موارد متعدد دیگری هم است. مستثنی کردن رژیم صهیونیستی در برخورد با مسئلهی هستهای آنها و بیتفاوتی عدهای نسبت به آن یکی از این مثالها است. دیگری، استراتژی دوگانهی کشورهای باشگاه هستهای و کشورهای دارندهی این قدرت است که میخواهند انحصار خود را در این عرصه حفظ کنند. باید بگویم که کشورهای عضو انپیتی، کشورهای عضو اتحادیهی عرب، جنبش عدم تعهد و سازمان کنفرانس اسلامی، همگی حقوق تمام اعضای انپیتی برای دستیابی به انرژی هستهای جهت مصارف صلحآمیز را به رسمیت میشناسند و از آن حمایت میکنند. در عین حال میخواهیم که منازعهی موجود در منطقه در این باره به روشی صلحآمیز حل و فصل شود، چراکه اتخاذ هر روشی جز این موجب بروز تأثیراتی در همهی منطقه خواهد شد.
- با وجود اینکه طرفهای غربی میگویند که نسبت به برنامهی هستهای ایران بدبین هستند، رهبر ایران در پیام خود تأکید کردند که استفاده از سلاح اتمی «حرام» است. آیا این یک تضمین نیست؟
ایران بارها گفته که سلاح اتمی حرام است، اما برخی کشورها هر حرفی را که به نفعشان باشد، بهنوعی تفسیر میکنند که به دردشان بخورد و اگر به ضررشان باشد، جور دیگری تفسیر میکنند. بهخصوص اگر اختلافی باشد، طرف مقابل تلاش میکند تا حرف طرف دیگر را نوعی دیگر تفسیر کند.
- تهدید هستهای آقای اوباما علیه ایران را چگونه ارزیابی میکنید؟
هرگونه تهدیدی علیه کشورها کاملاً غیر قابل قبول است. ما امید داشتیم که اوباما در تلاش برای تغییر چهرهی دولت آمریکا چنین اقدامی نکند. متأسفانه این انتظار ما با قائل شدن این حق حملهی اتمی علیه کشورهای مشخصی که به نظر آنان مطابق انپیتی عمل نمیکنند، برآورده نشد. البته این از جمله نقایص پیمان جدیدی است که اخیراً معرفی کردهاند.
- به نظر شما کشورهای عربی و عضو اتحادیهی عرب چه نقشی را میتوانند در کمک به ایران و دیگر کشورها برای پیشرفت برنامهی هستهای ایفا کنند؟
موضع اتحادیهی عرب همواره اعلام شده است. ما بر اساس انپیتی معتقدیم که عدم اشاعه باید طی یک دیدگاه جامعی دنبال شود و نه اینکه متعصبانه و گزینشی برخورد شود. ما خواهان منطقهای عاری از تسلیحات اتمی هستیم. در چنین منطقهای، امنیت برای همه خواهد بود و برخورد گزینشی راه حل موضوع نخواهد بود. دوم اینکه اتحادیهی عرب بارها اعلام کرده که حقوق تمام کشورهای غیر هستهای برای دستیابی به انرژی هستهای جهت مصارف صلحآمیز نباید تحت هیچ شرایطی محدود شود. این یک اصل اساسی و عمومی است که باید برای همه اعمال شود و طبیعتاً شامل ایران نیز میگردد. ما امیدواریم که مجموعهای از مذاکرات میان ایران و کشورهای هستهای جهت حل صلحآمیز این مسئله انجام گیرد. این به نفع دنیا است و نه فقط ایران یا منطقه.