دانشگاه تهران؛ اول شوال ۱۴۳۴
خطبه‌ی اول
بسم‌الله‌الرّحمن‌الرّحیم
الحمد لله ربّ العالمین بارئ الخلائق اجمعین نحمده و نستعینه و نستغفره و نتوکّل علیه و نصلّی و نسلّم علی حبیبه و نجیبه و خیرته فی خلقه حافظ سرّه و مبلّغ رسالاته بشیر رحمته و نذیر نقمته سیّدنا و نبیّنا ابی‌القاسم المصطفی محمّد و علی ءاله الأطیبین الأطهرین المنتجبین الهداة المهدییّن المعصومین المکرّمین سیّما بقیّةالله فی الأرضین.
همه‌ی شما برادران و خواهران عزیز نمازگزار و مؤمنین حاضر در این اجتماع باشکوه را و خودم را توصیه میکنم و دعوت میکنم به حفظ تقوا و پرهیزگاری، که مایه‌ی سعادت و پیروزی در دنیا و آخرت است. و تبریک عرض میکنم عید سعید فطر را به همه‌ی شما، و همه‌ی ملت ایران، و همه‌ی مسلمانان عالم.
ماه رمضان، سرشار از برکات الهی، بر ملت ما و دیگر مسلمانان گذشت و سعادتمندانِ بسیاری از برکات این ماه بهره‌مند شدند. در این هوای گرم، در این روزهای بلند، با زبان روزه و با احساس گرسنگی و تشنگی و پرهیز از لذات و هویهای نفسانی، روز را به اطاعت پروردگار سپری کردند و بسیاری شب را به دعا، به ذکر، به مناجات، به قیام لله پرداختند. آنهائی که با عبادت خدا، با انجام فرائض الهی در این ماه به تکلیف خود عمل کردند، احساس رضایت و بهجت میکنند. کار معنوی و مجاهدت با نفس در این ماه، به صاحبان همت و صاحبان اراده، که شما مردم عزیز هستید و روزه را تحمل کردید، احساس شادی و مسرت معنوی میبخشد. این هم یکی از خصوصیات کار برای خدا و تلاش و مجاهدت لله است که صاحب آن، با وجود تحمل مشکل و تحمل زحمت، احساس شادی میکند و خداوند این شادی را متصل کرده است به شادی روز عید فطر؛ که در عظمت این روز همین بس که شما در
قنوتهای نُه‌گانه‌ی این نماز پربرکت، خدا را قسم میدهید به این روز -
«اسئلک بحقّ هذا الیوم»(۱) - این نشان‌دهنده‌ی رتبه‌ی بالای این روز است.
امیدواریم خدای متعال عبادات شما را قبول کند و رحمت و تفضل خود را بر ملت ایران سرازیر و مرحمت فرماید و اجر فراوانی به خاطر تلاشهائی که در این ماه انجام دادید، به شما بدهد. یکی از تلاشهای بزرگ این ماه، راهپیمائی
روز قدس بود که حقیقتاً با هیچ زبانی نمیتوان اهمیت کار شما را توصیف کرد؛ که در هوای گرم، با زبان روزه، در این خیابانها، در سرتاسر کشور، حرکت کردید برای اینکه ایستادگی ملت ایران را درباره‌ی این مسئله‌ی مهم جهان اسلام و تاریخ اسلام اثبات کنید. ملت زنده یعنی این. لازم است با همه‌ی وجود و از اعماق دل، از این همت ملت ایران تشکر کنیم.
یک سنت خوب هم امسال بیش از سالهای دیگر دیده شد، که خوب است مورد توجه قرار بگیرد و آن، افطاری دادنهای ساده و بی‌پیرایه در مساجد و در خیابانها بود در بیشتر شهرهای کشور - که بسیار کار شایسته‌ای است - در مقابل افطاریهای مسرفانه‌ای که شنیده شد، دانسته شد که بعضیها به بهانه‌ی افطار، حرکات و عمل مسرفانه انجام میدهند و به جای اینکه در ماه رمضان وسیله‌ای بشوند برای نزدیکی روحی به فقرا و مستمندان، با این عمل، با این حرکت، خود را در لذات جسمانی غرق میکنند. نمیخواهیم بگوئیم که اگر در افطار، کسی غذای مطبوعی مصرف کرد، این کار ممنوع است؛ نه، در شرع اینها ممنوع نیست؛ اسراف ممنوع است، زیاده‌روی ممنوع است، ریخت‌وپاش فراوانی که گاهی در اینجور مجالس انجام میگیرد، ممنوع است. چه بهتر که کسانی که میخواهند افطاری بدهند، با همین سنتی که رائج شده است، افطاری بدهند؛ که مردم را، رهگذران را و کسانی را که مایلند از افطاری استفاده کنند، در این سفره‌های رایگان و با بذل و بخشش و گشاده‌دستی، در کوچه‌ها، در خیابانها، در حسینیه‌ها، افطاری میدهند.
امیدواریم خداوند متعال به همه‌ی شما ملت ایران برکت بدهد، اعمال شما را قبول کند و توفیق حفظ دستاورد ماه مبارک رمضان را تا سال آینده به همه‌ی شما مرحمت کند.
بسم‌الله‌الرّحمن‌الرّحیم
والعصر. انّ الانسان لفی خسر. الّا الّذین ءامنوا و عملوا الصّالحات
و تواصوا بالحقّ و تواصوا بالصّبر.(۲)
خطبه‌ی دوم
بسم‌الله‌الرّحمن‌الرّحیم
الحمد لله ربّ العالمین و الصّلاة و السّلام علی سیّدنا و نبیّنا ابی‌القاسم المصطفی محمّد و علی ءاله الأطیبین الأطهرین المنتجبین سیّما علىّ امیرالمؤمنین و سیّدة نساء العالمین و الحسن و الحسین سبطی الرّحمة و امامی الهدی و علىّ‌بن‌الحسین زین‌العابدین و محمّدبن‌علىّ الباقر و جعفربن‌محمّد الصّادق و موسی‌بن‌جعفر الکاظم و علىّ‌بن‌موسیالرّضا و محمّدبن‌علىّ الجواد و علىّ‌بن‌محمّدالهادی و الحسن‌بن‌علىّ‌العسکری و الحجّة القائم المهدىّ صلوات الله علیهم اجمعین و السّلام علی ائمّة المسلمین و حماة المستضعفین و هداة المؤمنین و نستغفر الله و نتوب الیه.
همه‌ی برادران و خواهران را دعوت میکنم، توصیه میکنم به رعایت تقوا در گفتار، در کردار، در موضعگیری، در حرکتهای گوناگون اجتماعی، اقتصادی، سیاسی.
در این ایام، در منطقه‌ی غرب آسیا و شمال آفریقا و کلاً در منطقه‌ی اسلامی، حوادث بسیاری در جریان است؛ چند مورد از این حوادث را با اختصار مورد اشاره قرار میدهیم. در کشور خود ما، حادثه‌ی مهم، تشکیل دولت جدید است که بحمدالله با همت مردم و تلاش همه‌جانبه، این خواسته‌ی قانونی و سنت ملی با بهترین وجهی انجام گرفت و ان‌شاءالله بزودی با انجام وظیفه‌ای که مجلس شورای اسلامی نسبت به انتخاب
وزرای صالح خواهد کرد، دولت تشکیل خواهد شد و کارهای بزرگ و مهمی را که بر عهده دارد، آغاز خواهد کرد؛ اگرچه هم‌اکنون هم بسیاری از کارها را شروع کرده‌اند. امیدواریم توفیق الهی شامل حال رئیس جمهور محترم و مسئولان اجرائی کشور باشد و همراهی مردم هم به آنها کمک کند، دعای مردم هم کمک کند که بتوانند کارهای بزرگی را که برعهده دارند - که کارهای بزرگ، منافع بزرگی هم دارد؛ دشواریهای بزرگی هم دارد - به بهترین وجهی به انجام برسانند.
اما در سایر کشورهائی که در حول و حوش ما هستند - در منطقه‌ی غرب آسیا و شمال آفریقا - حوادث به این صورت شادیآور نیست؛ نگران کننده است. یک حادثه، حوادث فلسطین مظلوم است که بعد از گذشت شصت‌وپنج سال از اشغال رسمی فلسطین، هنوز ظلم و جور و اجحاف به آن ملت مظلوم به طور روزانه ادامه دارد؛ تخریب خانه‌ها، دستگیر کردن بیگناهان، جدا کردن فرزندان از پدران و مادران، انباشتن زندانها از کسانی که بدون گناه در زندانند یا دوران محکومیت زندانی خود را سپری کردند؛ و دردناک اینکه قدرتهای مسلط غرب هم از آن جنایتکاران با همه‌ی وجود حمایت میکنند. این یکی از مصیبتهای دنیای امروز کنونی است که از یک ظلم آشکار که مرکّب است از دهها و بلکه صدها ظلم به طور متراکم، کسانی حمایت میکنند که ادعای طرفداری از
حقوق بشر، از
دموکراسی و از اینگونه شعارهای زیبا و رنگین بر زبان دارند، اما در عمل از جنایتکاران حمایت میکنند!
الان هم باز مجدداً مذاکراتی بین دولت خودگردان فلسطین و صهیونیستها شروع شده است که مطمئناً نتیجه‌ای جز آنچه که در مذاکرات قبلی پیش آمد، نخواهد داشت؛ که عبارت است از عقب‌نشینی فلسطینیها از حقوق خودشان، و تشویق متجاوز به تجاوز بیشتر، و سرکوب کردن مبارزات بحق مردم فلسطین. خانه‌ها را خراب میکنند، ساختمانهای غصبی برای مردم اشغالگر و غاصب میسازند و میگویند داریم مذاکره میکنیم! حالا هم که اعلام کرده‌اند مذاکرات سرّی است. دستپخت استکبار در این مذاکرات، مطمئناً به ضرر فلسطینیها است.
ما معتقدیم دنیای اسلام باید از انگیزه‌ی خود در
مسئله‌ی فلسطین لحظه‌ای کوتاه نیاید و عمل غاصبانه‌ی گرگهای درنده‌ی
صهیونیست و حامیان بین‌المللی آنها را محکوم کند. این مذاکراتِ به اصطلاح با میانجیگری آمریکا - که در واقع آمریکا میانجی نیست، خود او یک طرف قضیه است؛ در طرف غاصبان فلسطین و صهیونیستها قرار دارد - به ظلم بیشتر به مردم فلسطین و منزوی شدن مسلمانان مبارز فلسطین نینجامد.
مسئله‌ی دیگر، مسئله‌ی مصر است. ما از آنچه که در مصر میگذرد، نگرانیم. گمان وقوع جنگ داخلی در مصر، با کارهائی که دارد میشود، روزبه‌روز تقویت پیدا میکند؛ و این فاجعه است. لازم است ملت بزرگ مصر، نخبگان سیاسی، نخبگان علمی، نخبگان دینی در آن کشور بزرگ نگاه کنند به وضعیت موجود و ببینند چه عواقب وخیمی بر این وضعیت ممکن است مترتب شود؛ ببینند وضعیت سوریه را؛ ببینند آثار حضور مزدوران غرب و مزدوران اسرائیل و
تروریستها را در هر نقطه‌ای که در آنجا تروریستها فعالند؛ ببینند این خطرات را. دموکراسی و مردم‌سالاری باید مورد توجه قرار بگیرد؛ کشتار مردم بشدت محکوم است؛ زبان خشن و زورِ گروههای مردمی در مقابل یکدیگر، مطلقاً بی‌فایده است و حامل ضررهای بزرگی است. از دخالت قدرتهای بیگانه - آنطوری که الان مشاهده میشود - جز ضرر برای مردم مصر، چیزی به بار نخواهد آمد. گره مصر را خود مردم مصر باید باز کنند، نخبگانشان باید باز کنند؛ فکر کنند، عواقب وخیم و خطرناکی را که ممکن است بر این وضعیت مترتب شود، بسنجند. اگر خدای نکرده هرج‌ومرج به وجود بیاید، اگر خدای نکرده جنگ داخلی به وجود بیاید، چه چیزی دیگر میتواند جلوی آن را بگیرد؟ بهانه برای دخالت ابرقدرتها - که خودشان بزرگترین بلا برای یک کشور و یک ملت هستند - به وجود خواهد آمد. ما نگرانیم. برادرانه توصیه میکنیم به نخبگان مصری، به مردم مصر، به گروههای سیاسی، به گروههای مذهبی، به علمای دینی، که خودشان به فکر بیفتند، خودشان اقدام کنند؛ اجازه ندهند به بیگانگان و قدرتمندان - که با احتمال قوی، سرویسهای جاسوسی آنها در ایجاد این وضعیت بیدخالت نیستند - اینها باز بیایند دخالت کنند.
مسئله‌ی بعدی هم مسئله‌ی عراق است. در عراق، یک دولتی، یک حکومتی با موازین مردم‌سالاری و آراء مردم بر سر کار آمده است. چون ابرقدرتها و نیروهای مرتجع منطقه از این وضع ناراضیاند، میخواهند نگذارند آب خوش از گلوی مردم عراق پائین برود. این انفجارات، این کشتارها، این تروریسم جنایتکار، یقیناً از کمک و پشتیبانیهای مالی و سیاسی و تسلیحاتی برخی از قدرتهای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای ناشی شده است، که نمیخواهند بگذارند ملت عراق زندگی خودش را بکند. اینجا هم لازم است سیاستمداران عراقی، مسئولان عراقی، گروههای عراقی، شیعه و سنی، عرب و کُرد، ببینند وضعیتی را که در برخی از کشورهای دیگر هست؛ و ببینند عواقب اختلافات داخلی و جنگ داخلی را که زیرساختهای یک کشور را نابود میکند، آینده‌ی یک ملت را تباه میکند. در همه‌ی این قضایا، رژیم صهیونیستی و غاصبان اسرائیل نشسته‌اند با خشنودی این وضعیت را تماشا میکنند و احساس راحتی و آسایش میکنند. آیا این روا است؟
پروردگارا ! به محمد و آل محمد، همه‌ی ما را از خواب غفلت بیدار کن. پروردگارا ! دست اشرار را، دست متجاوزان را از ملتهای اسلامی و کشورهای اسلامی کوتاه کن. پروردگارا ! به محمد و آل محمد، اسلام و مسلمین را در همه جا نصرت عطا فرما.
بسم‌الله‌الرّحمن‌الرّحیم
انّا اعطیناک الکوثر. فصلّ لربّک و انحر. انّ شانئک هو الأبتر.(۳)
والسّلام علیکم و رحمةالله و برکاته
۱) مفاتیح‌الجنان، اعمال روز عید فطر
۲) عصر: ۳-۱
۳) کوثر: ۳-۱
خبر
