جمعه نصر

 در روز ۷ مهر ۱۴۰۳ خبر شناسایی پیکر و تأیید شهادت سیدحسن نصر‌الله توسط رسانه‌های حزب‌الله منتشر شد. به این ترتیب دبیرکل حزب‌الله لبنان، در پی حمله هوایی رژیم صهیونیستی به ضاحیه‌ی بیروت در روز ۶ مهر ۱۴۰۳ به شهادت رسید. در این عملّیات تروریستی تعدادی از فرماندهان حزب‌الله لبنان و سردار عباس نیل‌فروشان، معاون عملّیات کل سپاه پاسداران،(۱) هم به شهادت رسیدند.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در روزهای پس از این حادثه در مصلی تهران حاضر شدند و نماز جمعه تهران در تجلیل از مقام والای مجاهد کبیر شهید سیدحسن نصرالله به امامت رهبر انقلاب برگزار شد.
به مناسبت ایام سالگرد این رویداد تاریخی رسانه‌ی KHAMENEI.IR در گزارشی موضوعات مهم مطرح شده در نماز جمعه نصر را مرور و ابعادی از اهمیت آن را بررسی کرده است.

 جمعه نصر
تأیید خبر شهادت سیدحسن نصرالله شوک بزرگی به مسلمانان و به‌خصوص جبهه مقاومت وارد کرد. به فاصله یک هفته پس از این واقعه، رهبر معظم انقلاب اسلامی حضرت آیت‌الله خامنه‌ای پس از حدود ۵ سال(۲) برای اقامه نماز جمعه به مصلای تهران آمدند. این نماز جمعه به «جمعه نصر» نام‌گذاری شد. این حضور کم‌سابقه بود و رهبر انقلاب در آن به موضوعات مهم و البته متفاوتی اشاره کردند. خطبه‌ها به دو زبان عربی و فارسی بیان شد و واکنش‌های متفاوتی داشت.

 مفهوم ولایت
رهبر انقلاب در این خطبه‌ها بعد از توصیه به تقوای الهی(۳) به آیه‌ای(۴) که در ابتدا خواندند اشاره و ذیل آن به تبیین مفهوم ولایت پرداختند: «این ولایت یعنی چه؟ یعنی پیوند و همبستگی مسلمانان با یکدیگر؛ این شد سیاست قرآنی برای مسلمانها. سیاست قرآن برای مسلمانها این است که ملّتهای مسلمان، گروه‌های مسلمان، با یکدیگر همبستگی داشته باشند و کأنّه وعده میدهد که اگر شما ملّتهای مسلمان این همبستگی را با هم داشته باشید، این، موجب آن است که عزّت خداوند پشت سر شما است؛ یعنی بر همه‌ی موانع غلبه پیدا می‌کنید، بر همه‌ی دشمنان پیروز میشوید؛ حکمت الهی پشتیبان شما است؛ یعنی همه‌ی قوانین آفرینش در جهت پیشرفت شما به کار خواهد افتاد؛ این، منطق قرآن و سیاست قرآن است.»(۵)

ایشان در ادامه با اشاره به نقشه دشمن برای مقابله با این مفهوم عمیق، فرمودند: «نقطه‌ی مقابل این سیاست، سیاست دشمنان اسلام است؛ یعنی مستکبران و متجاوزان عالم. سیاست آنها «تفرقه بینداز و حکومت کن» است؛ مبنای کار آنها تفرقه‌افکنی است. این سیاست تفرقه‌افکنی را در کشورهای اسلامی با انواع ترفندها تا امروز اجرا کرده‌اند، هنوز هم دست‌بردار نیستند و موجب میشوند که دلهای ملّتهای اسلامی نسبت به هم مکدّر بشود؛ امّا امروز ملّتها بیدار شده‌اند. امروز روزی است که امّت اسلامی میتواند بر این ترفند دشمنان اسلام و مسلمین فائق بیاید.»(۶)
 
 دشمن‌شناسی
بخش بعدی بیانات، پرده‌برداری از نقشه دشمنی با دنیای اسلام بود که ایشان با اشاره به یکی بودن دشمن همه دنیای اسلام و تفاوت در برنامه‌ها و اجرای نقشه‌های او در عرصه‌های مختلف، تأکید کردند: «دشمن ملّت ایران همان دشمن ملّت فلسطین است، همان دشمن ملّت لبنان است، همان دشمن ملّت عراق است، همان دشمن ملّت مصر است، دشمن ملّت سوریه است، دشمن ملّت یمن است؛ دشمن یکی است، شیوه‌های دشمن در کشورهای مختلف، مختلف است. یک جا با جنگ روانی، یک جا با فشار اقتصادی، یک جا با بمب‌های دوتُنی، یک جا با سلاح، یک جا با لبخند، دارند دشمنان ما این سیاست را پیش میبرند، امّا اتاق فرمان یک جا است، از یک جا دستور می‌گیرند.»(۷)
 
 مسئله فلسطین
ایشان در ادامه به جریان اشغال فلسطین توسط رژیم اسرائیل اشاره می‌کنند و دفاع مردم فلسطین و حمایت مردم لبنان و اقدام نظامی جمهوری اسلامی ایران را قانونی و مشروع می‌دانند: «طوفان‌الاقصی که در سال گذشته تقریباً همین ایّام انجام گرفت،(۸) یک حرکت درستِ منطقیِ قانونیِ بین‌المللی‌ بود و حق با فلسطینی‌ها بود. دفاع جانانه‌ی لبنانی‌ها از مردم فلسطین هم مشمول همین حکم است؛ آن هم قانونی، معقول، منطقی و مشروع است و کسی حق ندارد از آنها انتقاد کند که چرا شما در این دفاع وارد شدید.»
 
 تلاش بیشتر در مسیر
اما این‌ها تنها مربوط به خطبه اول نماز جمعه آن روز بود و رهبر انقلاب در خطبه دوم که به زبان عربی ایراد شد، در این خطبه که پیام همبستگی با جهان عرب بود، ایشان با قرائت سوره والعصر آغاز کردند و مجدداً بر مضمون صبر و حق‌جویی تاکید نمودند. ایشان به برخی ویژگی‌های فردی و اخلاقی سیدحسن اشاره می‌کنند و خطاب به همه دنیای اسلام(۹) می‌گویند(۱۰): «ناامید و پریشان نشوید؛ در مسیر مبارزه تردید نکنید؛ بر تلاش و توان خود بیفزایید؛ همبستگی خود را دوچندان کنید؛ در برابر دشمن متجاوز و متعرّض با تقویت ایمان و توکّل مقاومت کنید و او را ناکام بگذارید.» ایشان در ادامه به وقایع سال شصت و شهادت مسئولان نظام نوپای اسلامی اشاره کرده و با شبیه‌سازی این دو دوره از ناکام ماندن دشمن در این سال‌ها گفتند. ایشان تأثیر این شهادت‌ها را سرعت گرفتن در مسیر مبارزه و انقلاب دانستند.
 
 
 خون تازه در رگ‌های امت اسلام
سخنرانی رهبر انقلاب در نماز جمعه آن روز مثل خون تازه‌ای در رگ‌های امت اسلام بود. سایت خبری المنار با پوشش کامل(۱۱) سخنرانی رهبر انقلاب به انتقال همه صحبت‌ها به مخاطبان پرداخت. یکی از کسانی که در مورد این سخنرانی متفاوت و مؤثر صحبت کرد «نهاد ابوغوش» بود. این تحلیل‌گر سیاسی و نویسنده به ابعاد مختلف و چندوجهی بودن سخنرانی و عمق آن اشاره کرد و آن را در عین وحدت چند سخنرانی دانست(۱۲):« این سخنرانی سرشار از پیام‌های بسیار مهم بود. اساساً این یک سخنرانی قدرت‌ است که ناشی از اعتماد به نفس بالا به توانایی جمهوری اسلامی ایران در رویارویی با چالش‌ها و خطرات و در عین حال انجام وظایف دینی، ملّی یا انسانی خود است. از طرف دیگر یک سخنرانی با احساس وفاداری به شهدا، از جمله سید حسن نصرالله و اسماعیل هنیه است، و فداکاری‌های آنان توسط مردم فلسطین و لبنان را در چارچوب یک نبرد طولانی و شرافتمندانه قرار می‌دهد. این یک سخنرانی کاملا آشکار در مورد وحدت است، که با استفاده از زبان عربی و سبکی که برای خطاب قرار دادن توده‌های ملت‌های عرب و اسلامی به کار رفته، به نمایش گذاشته شد.»(۱۳)
 
او در بخش دیگری از صحبت‌هایش به نگاه متفاوت رهبر انقلاب و شکست سیاست‌های رژیم صهیونیستی در منطقه و در قبال ایران اشاره می‌کند: «این اظهار که ترورها در تضعیف مقاومت شکست می‌خورند، به این معناست که هر بار که یک رهبر ترور می‌شود، رهبر جدیدی ظهور می‌کند، که «یذکی الرغبة فی المقاومة» (میل به مقاومت را شعله‌ور می‌کند) و تصویر شهید را به یک الگوی نمادین و ماندگار برای نسل‌های پی‌درپی تبدیل می‌سازد. شهادت نصرالله شاید اسرائیلی‌ها و آمریکایی‌ها را بیشتر نگران کند تا زمانی که او زنده بود، چرا که او به یک بُعد نمادین فراتر از تاریخ و محدودیت‌های جغرافیایی تبدیل شده است. سخنرانی به طور غیرمستقیم به شکست پروژه سیاسی مورد حمایت نتانیاهو (خاورمیانه جدید) که هدفش منزوی کردن ایران و محور مقاومت بود، اشاره دارد.»(۱۴)
 
در فلسطین هم نیروهای مقاومت پیام همبستگی ایران را دلگرم‌کننده خواندند. رسانه‌های فلسطینی از جمله خبرگزاری شهاب، تیتر «خامنه‌ای: هرگز بر حماس و حزب‌الله پیروز نخواهید شد» را برجسته کردند.(۱۵) شبکه تلویزیونی الجزیره هم با پخش زنده ویدیویی نماز جمعه نصر و انتشار خبر آن با تیتر:(۱۶) «دشمن هرگز بر حماس و حزب الله پیروز نخواهد شد»؛ به انتشار خبر این سخنرانی پرداخت.
 
 تنها برای بقای اسرائیل
بعد از گذشت نزدیک به یک سال از شهادت سیدحسن نصرالله به‌عنوان «مغز متفکر و فرمانده کاریزماتیک مقاومت» رژیم غاصب تصوّر می‌کرد که ضربات ملموسی بر پیکره حزب‌الله وارد کرده و سعی کرد بیشترین بهره‌برداری را از این خلأ رهبری بکند. تحلیلگران صهیونیست اعتراف کردند که «حزب‌الله علی‌رغم این ضربات سهمگین، فرو نپاشید» و همچنان توانایی انجام نبرد چریکی را حفظ کرد. به عبارت دیگر، پیش‌بینی رهبر انقلاب مبنی بر اینکه دشمن «نخواهد توانست مقاومت را ریشه‌کن کند» محقق شد. اسرائیل نتوانست حزب‌الله را به طور کامل نابود کند و نهایتاً در تابستان ۲۰۲۵ تن به نوعی آتش‌بس نانوشته داد. هدف استراتژیک مقاومت – یعنی جلوگیری از پیروزی قاطع دشمن – حاصل شد و رژیم صهیونیستی پس از یک سال درگیر بودن در دو جبهه غزه و لبنان، بدون دستاورد روشن نظامی، دچار فرسایش شد. این روزها که خبر پیشنهادات آمریکا برای صلح رژیم صهیونیستی با غزه هم شنیده می‌شود؛ می‌توان گفت که اسرائیل به‌جای نابودی جبهه و جریان مقاومت، به فکر حفظ بقای خودش افتاده است.

(۱ همزمان مستشار عالی سپاه در لبنان