مروری بر اخبار بیداری اسلامی در خاورمیانه
روز قضاوت: مبارک در قفس
حسنی مبارک، رئیسجمهور سرنگون شدهی مصر که روزی روزگاری خود را قهرمان جهان عرب میدانست، در حالی به اتهام فساد و مشارکت در قتل مردم در روز چهارشنبه به دادگاه رفت که بر روی تخت بیمارستان و در داخل قفس حبس شده بود. مبارک را علاء و جمال، دو فرزندش، وزیر کشور دولت وی و تنی چند از مشاوران و همدستانش همراهی میکردند. حسنی مبارک در واکنش به اتهاماتش گفت «قاطعانه آنها را رد میکنم.» در عین حال تحلیلگران نوشتند حالات مبارک در قفسش حاکی از پشیمانی نبود بلکه به نظر میرسید که کماکان به مانند گذشته خود را پرقدرت میدانست.
حضور تحقیرآمیز دیکتاتور مصر و همپیمان غرب در قفس دادگاه، با تدابیر امنیتی شدید همراه بود. این تدابیر البته با اعتراضاتی در خارج از دادگاه نیز همراه بود به طوری که بنابر گزارشها دستکم دوازده نفر در خارج از دادگاه دستگیر شدند. این دادگاه از طریق صفحات تلویزیونی بزرگ در مصر پخش شد. این محاکمه در پی فشارهای گستردهی افکار عمومی مصر برگزار شد.
روزنامهی فایننشیال تایمز در گزارش خود از فضای حاکم بر جهان به هنگام برگزاری این مناظره، حضور مبارک در قفس را به نقل از برخی اعراب «محاکمهی قرن» نامید و نوشت «جهان عرب با محاکمهی مبارک میخکوب شد.» به نوشته فایننیشال تایمز این محاکمه کاملاً با محاکمهی غیابی زینالعابدین بن علی، رئیسجمهور فراری تونس و نیز با محاکمهی صدام حسین تفاوت داشت چراکه جهان عرب معتقد بود محاکمهی صدام یک واقعهی هدایت شده از سوی آمریکا بود.
سلطان القاسمی از روزنامهنگاران عرب به این روزنامه گفت که «دادگاه مبارک تماشاچی بیشتری نسبت به جام جهانی فوتبال یا المپیک داشته است.» به گفته وی این محاکمه موجی از سؤالها را در عربستان سعودی در پی داشت که «چرا عربستان سعودی شاهد اینچنین محاکمهای برای مسئولان فاسدش نیست؟»
مردی در یکی از کافههای بیروت به فایننشیال تایمز میگوید «آنها بدانند روزی میرسد که همهی این رهبران عرب، شاید روزی مانند مبارک بشوند. باید مورد قضاوت قرار بگیرند. هیچکس در امان نیست.»
مقالهی اکونومیست در مورد احزاب اسلامی
نشریهی اکونومیست که در ماههای اخیر طی سلسله مقالاتی به نقش اسلام در قیام مردم خاورمیانه و شمال آفریقا پرداخته است، در جدیدترین شمارهی خود مدعی شد که اسلام نقشی در بیداری اسلامی نداشته اما اسلامگرایان در نتیجهی قیام مردم شاهد موفقیت بودهاند. این نشریه تأکید کرد که اسلامگرایان باید فرصت حضور در فرآیندهای سیاسی را پیدا کنند؛ اسلامگرایانی که سالهای سال باعث ترس غرب بودند و برای همین هم غربیها از دیکتاتورهای عرب حمایت میکردند. دیکتاتورهای عرب میگفتند آنها مانع حکومت اسلامی و آنچه که «افراطگرایی» میخواندند، هستند. این نشریه در پایان تأکید کرد اسلام و دموکراسی، آیندهی خاورمیانه را شکل میدهند.
فایننشیال تایمز: پادشاهی خرابکار، متحدی ضعیف است
روزنامهی فایننشیال تایمز در سلسله مقالات خود در رابطه با وضعیت خاورمیانه، پشت پردهی بحرانهای فعلی منطقه را یک بحران جدی و درازمدت دانسته که آن هم «حمایت بیچون و چرای غرب از عربستان سعودی» است. به نوشتهی این روزنامه، عربستان سعودی از هر نظر در گذشته سیر میکند اما هنوز قدرتهای غربی به شدت از آن حمایت میکنند. گرچه عربستان بزرگترین تولیدکنندهی نفت در جهان است اما برای ساکت کردن منتقدان، سیاستهای ضدشیعی و سیاستهای افراطگرایانه به غرب تکیه میکند. به نوشتهی این روزنامه، پاداش حمایت غرب واضح است: نفت و گاز عربستان سعودی و البته عربستان نیز تسلیحات غرب را هم میخرد. فایننشیال تایمز در ادامه به تناقض غربیها پرداخت که آنان در حالی که مدعی مبارزه با افراطگرایی و تروریسم هستند اما از کشوری حمایت میکنند که مروج همین سیاستها است.
فایننشیال تایمز همچنین افزود که عربستان سعودی با اقدامات خود همچون اشغال نظامی بحرین، تعادل قدرت در منطقه را هم بر هم زده و با سرزنش کردن دیگران به دلیل مشکلات داخلی خود ثبات منطقه را به خطر انداخته و حتی احتمال افزایش خشونت در یمن و بحرین و حتی ناآرامی در کویت و امارات متحده عربی را افزایش داده است. نویسندهی این مقاله، مدیرکل سابق ادارهی تحلیل استراتژیک اسلام سیاسی در سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا است و تأکید کرده که عربستان سعودی و غرب با این روند دچار مشکل میشوند.
درگیری شدید در یمن
به نوشتهی آسوشیتدپرس نیروهای یمن با حامیان قبیلهی قدرتمندی در مرکز صنعا درگیر شده و آنان را مجبور به ترک منطقه کردهاند. این درگیریها در منطقهی حسبه، نشاندهنده منازعات شدید میان نیروهای حامی رئیسجمهور بیمار یمن، علی عبدالله صالح و قویترین قبیلهی یمن یعنی «الأحمر» است. درگیری این دو گروه در ماههای گذشته به حدی شدت یافته بود که ناظران، احتمال بروز جنگ داخلی را پیشبینی میکردند. قبیلهی الأحمر از جمله مخالفان آقای صالح است و این مخالفت منجر به درگیریهای مختلفی میان آنان و نیروهای دولتی شده که آخرین آن، حضور گسترده و شدید روز جمعهی نیروهای دولتی در این منطقه و درگیریهای پراکنده بوده است.
انقلابیون لیبی آمادهی تصرف پایتخت میشوند
انقلابیون لیبی در حال برنامهریزی برای پیشروی به سمت پایتخت لیبی هستند. حمله به شهر الخمس که از شهرهای اصلی ساحلی در شرق پایتخت است، یکی از این برنامهها است. این آمادگی همزمان با شکاف فزاینده میان آنها به وجود آمده است؛ شکافی که اتحاد نیروهای انقلابی در پایتخت آنها یعنی شهر بنغازی را تهدید میکند.
در عین حال، درگیریها در اطراف زلیتن، کارزار اصلی در مسیر منتهی به طرابلس ادامه دارد اما این شهر هنوز در کنترل نیروهای دولتی است. انقلابیون در حالی از پیشروی سخن میگویند که اختلافات آنها همزمان با حمایتهای غرب به اوج خود رسیده است. ناتو و همپیمانانش هنوز به بمبارانهای چهار ماه پیش خود ادامه میدهند اما هنوز قذافی حاکم است و از آن سو مردم هم رنج میبرند.
پسلرزههای بیداری اسلامی در بحرین ادامه دارد: ضربهای دیگر به اقتصاد بحرین
مسئولان برگزار کنندهی مسابقات «فرمولا یک» فاش کردند مقامات بحرینی خواستار تعویق مجدد این مسابقات شدند تا بتوانند وضعیت سیاسی بحرین را کنترل کنند. مسابقات فرمولا یک هرساله در بحرین برگزار میشد و حکومت بحرین با خرج هنگفت، آن را به درآمدی پانصد میلیون دلاری و همچنین نماد بهرهبرداری سیاسی تبدیل کرد اما با قیام مردم بحرین علیه حکومتشان این مسابقات در سال گذشته انجام نشد. مقرر شد این مسابقات در اسفند ۹۰ (ماه مارچ ۲۰۱۲) برگزار شود اما ظاهراً باز هم به تعویق افتاد و تاریخ آن پائیز ۱۳۹۱ خواهد بود. یک بار دیگر هم این مسابقات به دلیل امتناع تیمها از شرکت در مسابقات لغو شد.
مقامات بحرینی مدعی شدهاند این مسابقات «بحرین را متحد میکند» و مشکلی برای برگزاری آن نیست. بحرین تا سال ۲۰۱۶، قرارداد برگزاری این مسابقات را امضا کرده است.
تظاهرات در حمایت و مخالفت از رئیسجمهور یمن
روز جمعه یمن شاهد برگزاری تظاهراتهای مختلف پس از نماز جمعه در حمایت و مخالفت علی عبدالله صالح، رئیسجمهور یمن بود. حدود ۲۵۰ هزار نفر در میدان سیتین پایتخت یمن به مخالفت از صالح پرداختند و دهها هزار نفر نیز در میدان السبعین به حمایت از وی. در تعز نیز میدان آزادی شاهد تظاهرات گستردهی علیه صالح بود. یمن اکنون در بنبست به سر میبرد.