«مشارکت کشور ما در پیشرفت علمی و تولید علم در دنیا بیش از یازده درصد است؛ در حالی که ما یک درصد مردم دنیا هستیم و کشوری که بعد از ما در این منطقه بیشترین نصیب را داشته است، کمتر از شش درصد پیشرفت داشته است. بنابراین پیشرفت کشور در عرصههای مختلف بحمدالله خیلی خوب بوده است... حرکت شتابآلود و همراه با جدیت و همت، انشاءالله بایستی ادامه پیدا کند.» این جملات بخشی از پیام نوروزی رهبر انقلاب است. به همین بهانه، خوب است نگاهی کنیم به گزارش مجلهی معتبر نیوساینتیست درباره پیشرفتهای علمی ایران:
تقویم، دومین ماه سال ۲۰۱۰ میلادی را نشان میداد که مجله «نیوساینتیست» (Newscientist) نوشت: «شاید سال ۲۰۱۰ برای چینیها سال ببر باشد، اما به نظر میرسد که از لحاظ علمی، سال ۲۰۱۰ سال ایران خواهد بود.»
این نشریه با اشاره به یافتههای یک گزارش در مورد روند علمی در جهان عنوان کرد: «تولید علم در ایران، یازده برابر میانگین جهان و سریعتر از هر کشور دیگری ست.»
استناد نیوساینتیست به گزارش موسسهی کانادایی «ساینس متریکس» (science-metrix) است که در آن خبر از «تغییر ژئوپولتیکی در تولید علم جهان» داده شده است. به گزارش این موسسه، رشد علم در خاورمیانه «سریع» و مقدار آن حدود چهار برابر میانگین جهان است که ایران و ترکیه پیشتاز این رشد سریع علمی هستند. ساینس متریکس خاورمیانه را منطقهای نامید که که از این پس باید چشمها به آن دوخته شود.
در خلاصه این گزارش آمده است: «ایران در دو دههی گذشته، زیرساختهای علمی را به سرعت فراهم آورده و امروز با استفاده از آن به جایگاه فعلی در تولید علم دنیا رسیده است.»
نمودار مقایسهای تولیدات علمی ایران در شاخهی هستهای منتشر شده در گزارش science-metrix.com
«ساینتس متریکس» در بخش دیگری از گزارش خود با اشاره به هشت سال دفاع مقدس افزود: «اوجگیری رشد علمی در ایران از از سال ۱۹۹۰ آغاز شده است و این، روندی غیرعادی برای کشوری است که به تازگی جنگ را پشت سر گذاشته است.» به نوشته این گزارش، «در واقع رشد علمی ایران از کشورهای روسیه، هند، برزیل و چین (موسوم به پنج قدرت در حال ظهور در جهان) نیز سریعتر بوده است.»
حمایت همهجانبهی غرب از عراق در طول جنگ علیه باعث شد تا رژیم این کشور از برتری تکنولوژیکی نسبت ایران برخوردار باشد؛ لذا ایران بعد از جنگ با عراق متوجه شد باید در تولید علم خودکفا شود.
بنا بر یافتههای گزارش ساینتس متریکس، درصد رشد پیشرفتهای علمی ایران در حوزههای استراتژیک مانند فیزیک و شیمی هستهای بوده است. همچنین، شاخصهای علمی در بهداشت عمومی و حوزههایی همچون روانشناسی، پزشکی اطفال و زنان، بیولوژی و دیگر بخشهای پزشکی نیز رشد کرده است. این گزارش تاکید میکند که در صورت استفادهی مناسب و سازنده از این تولیدات علمی، کیفیت زندگی ایرانیان افزایش پیدا خواهد کرد.
منابع:
science-metrix.com
newscientist.com