راه و رسم مصطفی شدن

به مناسبت رونمایی از تقریظ رهبر معظّم انقلاب بر کتاب‌های «اسم تو مصطفاست» و «سرباز روز نهم» دربارۀ شهید مدافع حرم مصطفی صدرزاده
 
مقدمه
مصطفی عالِم دینی نبود، قاری برجسته نبود، مداح تراز اول نبود، عارف متضلّع نبود، خطیب نبود، هنرمند حرفه‌ای نبود، استاد دانشگاه نبود، عمر طولانی نداشت. امّا چرا و چگونه همین مصطفی در عمری ۲۹ ساله به مَقام و مُقامی رسید که مورد غبطۀ اهل نظر و برجستگان واقع شد؟ برای یافتن پاسخ این پرسش راه‌های مختلفی وجود دارد:

بررسی و مطالعۀ دقیق هر دو مسیر، نشان می‌دهد توفیق مصطفی و هزاران شهید و جوان مؤمن انقلابی مثل او در معجزۀ انطباق این دو مسیر است، هرجا امکان هدایت و روشن‌بودن مسیر فراهم باشد و در همان موضع و موقعیت، شرایط پیروی و بهره‌گیری از راهنماهای الهی برای هر انسانی مهیا گردد، کیمیای تکامل روی می‌نماید. توفیق آن است که جوانی بخت‌یار خاطر خود را مجموع دارد و کمر همت به پیروی اولیاء الهی که هم راهنمایند و هم راهگشا و در یک کلام نازنینان علم وجود ببندد:

هر آن کو خاطر مجموع و یار نازنین دارد
سعادت همدم او گشت و دولت همنشین دارد (حافظ)

بخش اول: مروری کوتاه بر ۲۹ سال حیات طیبه
۱. چشم به دنیا گشودن در ماه محرم در خانواده‌ای متدین و مهربان

هیجان و شور و شیطنت‌هایی بیشتر از سطح دیگر کودکان همسال خود و تشخیص طبیب حاذق که روح بزرگ این کودک در جسم کوچکش نمی‌گنجد. (۱)[*]
۲. انس مستمر با مسجد به‌عنوان پایگاه معرفت و هدایت و خدمت که ابعاد متعددی از زندگی و فعالیت مصطفی را به خود اختصاص داده ازجمله:

الف‌ـ جذب نوجوانان بی‌توجه به دین و انقلاب به حضور در مسجد ازطریق فراهم‌کردن محیطی برای سرگرمی و آموزش و اوقات فراغت (۲۹، ۳۲، ۱۲۳ ،۱۹۷،۱۳۱)
ب‌ـ تلاش برای تأسیس و ساخت حسینیه و مسجد (۱۳۹، ۳۲۰)
۳. مطالعۀ مستمر زندگی شهدا، احترام فوق‌العاده به خانوادۀ شهدا و خدمت به آنان (۳۸، ۳۹، ۳۵۱)
۴. توجه فوق‌العاده به ترویج کتاب‌خوانی در میان نوجوانان (۱۳۱)
۵. احترام زائدالوصف به پدر و مادر (۳۱۶، ۳۱۷)
۶. اولویت‌دادن به هدایت و تربیت به‌جای تنبیه و مجازات و جذب جوانان سهل‌انگار و خطاکار با اکسیر محبت (۷۶، ۱۲۱، ۱۳۵، ۱۹۸)
۷. احساس مسئولیت و مشارکت در کمک‌رسانی به مردم محروم یا آسیب‌دیده در حوادث و سوانح (۶۳، ۱۲۰)
۸. توجه و مراقبت در رعایت احکام شرعی و حقوق مردم و ترجیح‌دادن دیگران بر خود (۶۳، ۱۵۲، ۲۱۷)
۹. بصیرت سیاسی و مکتب‌محوری و اصالت رضایت الهی در امور ازجمله:

الف) تحصیل در رشتۀ ادیان و عرفان برای توانایی در پاسخگویی به شبهات مکاتب دیگر که قصد جذب جوانان را دارند. (۱۴۶)
ب) هدف قرار دادن رضای خدا در دفاع از حرم نه صرفاً شهادت‌طلبی (۴۵۵، ۴۵۷)
ج) انتخاب همسر به‌عنوان هم‌سنگر در عرصۀ مجاهدت فرهنگی (۹۸)
د) حضور فعال در مقابله با فتنۀ ۱۳۸۸ بدون توجه به خطرات و نیز تحمل مجروحیت و آسیب‌های فراوان در این راه (۱۶۵، ۱۵۷، ۱۵۸، ۱۶۰، ۱۷۸)
هـ) هدف از همۀ فعالیت‌ها، تربیت نیرو برای یاری امام زمان (عج) (۱۹۶)

بخش دوم: دورۀ حدود دوساله از رمضان ۱۳۹۲ در دفاع از حرم ، تا شهادت
این دوره درواقع زمان به‌ثمر نشستن همۀ فعالیت‌ها و خدمات ۲۷ سالۀ قبل است، نتیجۀ همۀ دعاهای پدر و مادر، تلاش برای تأسیس حسینیه و مسجد و پایگاه، عبادت‌ها، مطالعه‌ها، تلاش‌ها، مقابله با فتنه‌های داخلی، کمک به مردم، دستگیری از جوانان، هدایت نوجوانان، تمامی آن کوشش‌ها اینک مجالی دوساله می‌یابد تا برترین ثمرات خود را در صحنۀ دفاع از حرم اهل بیت عصمت و طهارت علیهم‌السلام به رخ زمینیان و آسمانیان به ظهور و بروز برساند؛ تا معلوم شود که چرا انسان مسجود ملائک است؛ تا نشان دهد حتی در دنیای پر شر و شور قرن بیست‌ویکم نیز معنویت همچنان سرنوشت‌ساز است و در ورای ظواهر این روزگار، خلقت الهی همچنان در کار خلق جلوه‌های عظیم و شکوهمند از تعالی انسان است. چند محور اصلی این دوران عبارتند از:

۱. اعتقاد به نقش‌آفرینی و تأثیر شهدا در گره‌گشایی از موضوع اعزام به عرصۀ دفاع از حرم (۲۴۰)
۲. مرگ‌آگاهی، تأمل و تفکر مستمر در موضوع شهادت، و روزه‌گرفتن در روزهای غفلت از شهادت (۳۰۶، ۳۱۶)
۳. همت در صحنۀ دفاع از حرم با هر وسیله و راه، و اقدامات مختلف و گاه بسیار دشوار برای جلوگیری از غیبت در این صحنۀ شکوهمند مبارزۀ حق و باطل ازجمله:

الف) پنهان‌شدن در پایان دورۀ حضور اول در دفاع از حرم برای عدم بازگشت به وطن (۲۵۷، ۲۷۶)
ب) تغییر نام و ظاهر برای حضور در دفاع از حرم در گردان فاطمیون و انتخاب نام سیدابراهیم شهید جاویدالاثر به عنوان نام جهادی (۳۲۴)
ج) جلوه‌های متعدد ظهور برکات و نعمات و توفیقات و بشارت‌های ناشی از جهاد مخلصانه و خدمت به مردم ازجمله:

الف) بازشدن گره‌ها و مشکلات (۲۸۸، ۳۴۸)
ب) عدم دریافت دستمزد برای دفاع از حرم (۳۵۶)
ج) بشارت سلامت فرزند دومش در رویای صادقه (۳۶۳، ۳۶۴)
د) بشارت به شهادت ازسوی شهید ابراهیم هادی در رویای صادقه (۲۹۸)
هـ) خلق جلوه‌های بدیع از رقص عاشقان در میدان دفاع (۳۴۲)
رقص و جولان بر سر میدان کنند * رقص اندر خون خود مردان کنند
چون رهند از دست خود دستی زنند * چون جهند از نقص خود رقصی کنند (مولوی)
و) انتخاب دشوارترین کارها (افضل‌الاعمال احمزها) (۳۶۵، ۳۴۴، ۳۷۷، ۳۸۱، ۳۹۹)
ز) پیشقدم در میدان، آخرین نفر در بهره‌بری از امکانات (۳۹۸، ۴۱۰)
ح) رعایت نظم، تعقل و تدبیر در سخت‌ترین شرایط (۳۶۸، ۳۷۷، ۳۹۷)
ط) ترجیح خدمت به فرزندان شهدای مدافع حرم به هر کار دیگری حتی زیارت (۴۴۳)
ی) آمادگی برای فداکردن همۀ زندگی خود به‌منظور تدفین یک شهید گمنام در کُهنز (۴۱۶)
ک) همۀ موفقیت‌ها را از جانب حضرت حق دانستن (ما رمیت اذ رمیت و لکن الله رمی) (۴۷۰)

۴. و سرانجام حاصل و نتیجه این حیات طیبه، نیل به مقام شهادت است، آن هم در روز تاسوعا، همان روز متعلق به حضرت ابوالفضل العباس (س) که وقتی مصطفی در کودکی بر اثر تصادف در آستانۀ مرگ قرار گرفت به برکت اقدام مادرش که او را نذر حضرت ابوالفضل کرد از آن حادثه نجات یافت و ۲۹ سال بعد روز وفای نذر فرا رسید (۴۷۱، ۴۸۱)
۵. وصیتنامۀ مصطفی خود جلوه‌ای از معرفت، بصیرت، و اخلاص آن شهید است. امّا در این مختصر فقط به دو نکته از آن اشاره می‌شود:

الف) در بخشی از وصیتنامه خطاب به حضرت زینب سلام الله علیها می‌نویسد:
«بی‌بی زینب سلام الله علیها، آن زمانی که شما در شام غریب بودید گذشت، دیگر به احدی اجازه نمی‌دهیم به شما و به سلالۀ حسین علیه‌السلام بی‌احترامی کند. ... بی‌بی عزیزم، مرا قاسم خطاب کن و روی خون ناقابل من هم حساب کن،»
ب) امّا محور اصلی وصیتنامه و ده‌ها سخنرانی و گفتگوی او در جلسات مختلف تنها یک موضوع است یعنی شناخت و بصیرت نسبت به سیاست‌ها، مواضع، و راهبردهای ولی‌فقیه و عمل به آنها.
آنچه در مرور زندگی پر حادثۀ مصطفی صدرزاده به وضوح دیده می‌شود ایمان و عمل او به همین موضوع است.
برای تبیین این مدعا، کافی است تنها به ۲۲ فراز از بیانات و رهنمودهای رهبری معظّم انقلاب اسلامی درخصوص نقش و اهمیت جوانان در انقلاب اسلامی، دفاع مقدس، دفاع از حرم، و پاسداری از اسلام، انقلاب اسلامی، جمهوری اسلامی، و ایران سرافراز توجه شود.

عناوین این ۲۲ سرفصل که در هر یک، عباراتی از بیانات معظّم‌له به پیوست این مقاله آمده چنین است:

۱. نقش مساجد در پیروزی انقلاب اسلامی
۲. نقش  مساجد در معنویت بخشی و اعتلای جامعه
۳. هنر امام و انقلاب در تربیت جوانان
۴. ایمان و طهارت قلبی جوانان
۵. ذخیرۀ ارزشمند دوران جوانی
۶. اهمیت علم‌آموزی، تقویت ایمان و اراده، و ورزش
۷. حقیقت زیبای حق‌پذیری و اعتراض صادقانۀ جوانان
۸. طبیعت اصلاح‌طلبانه و آرمان‌خواهانۀ جوانان
۹. انتظار از جوانان در عدالتخواهی، امر به معروف و نهی از منکر
۱۰. مسئولیت جوانان در دفاع از هویت ملی و جمعی کشور، و نظام اسلامی
۱۱. نقش جوانان در مسیر طولانی آیندۀ انقلاب
۱۲. تأثیر حضور جوانان مؤمن در مجموعه‌های روستایی
۱۳. لذت خدمت و کار در دوران جوانی
۱۴. در جوانی پاک‌بودن شیوۀ پیغمبری است
۱۵. التزام به قانون و تدبیر، توأم با آرمان‌گرایی جوانی
۱۶. اهمیت مساجد در مصونیت‌بخشی به جوانان
۱۷. مسجد پرورشگاه جوانان در دفاع مقدس، دفاع از حرم، و حفاظت از جمهوری اسلامی
۱۸. آثار و نتایج جذب جوان‌ها به مساجد
۱۹. تربیت نسل جوان و آینده‌ساز کشور در مساجد
۲۰. فرصت تجدیدناپذیر جوانی
۲۱. تصویر نقش جوان در گام دوم انقلاب
۲۲. ویژگی‌های ذی‌قیمت خطرپذیری و خستگی‌ناپذیری جوانان
 

مصطفی نام اصلی او بود، سیدابراهیم نام جهادی‌اش، و در وصیتنامه‌اش از حضرت زینب (س) خواست او را قاسم خطاب کند. شاید همین سه نام مسیر روشن و آسمانی او را نشان دهد؛ مصطفی برگزیده‌شده‌ای برای آزمون‌های ابراهیم‌گونه و سرانجامی درخشان چون حضرت قاسم (س).

*****
راه و رسم مصطفی شدن
سخت نیست، ساده است
راه از خودت گذشتن است
راه وقف اولیاء شدن
راه حق‌پذیری و دفاع از حرم
راه دیدن تمام عالَم و ندیدن خود است
مصطفی نمونه است
حجّت است
یک مثال، یک چراغ
بر تمام رهروان راه حق
بر تمام رهروان جنگ عدل و ظلم
تا همیشه تا تمام لحظه‌های عمر
تا بهشت خاص و جاودانۀ خدا
تا زمان وصل حق
 
و من الله التوفیق
علیرضا مختارپور
۲۶ مرداد ۱۴۰۲

 
پیوست
۱. نقش مساجد در پیروزی انقلاب اسلامی

یکی از علل پیروزی این انقلاب مبارک در ایران اسلامی - و یا لااقل سهولت این پیروزی - این بود که مردم به مساجد اقبال پیدا کردند؛ جوانان مساجد را پر کردند و علمای اعلام، مساجد را به عنوان مرکزی برای تعلیم، تربیت، روشنگری افکار و اذهان، مورد استفاده قرار دادند و مسجد، مرکزی برای حرکت، آگاهی، نهضت و افشای اسرار زمامداران فاسد و خودفروخته رژیم طاغوت شد.
(بیانات در دیدار مردم قم، ۱۹/۱۰/۱۳۷۵)

۲. نقش  مساجد در معنویت بخشی و اعتلای جامعه

بنابراین مسجد، هم مدرسه است، هم دانشگاه، هم مرکز تفکّر و تأمل، هم مرکز تصفیه روح، هم مرکز خلوص و مرکز اتّصال بنده به خداست. ارتباط زمین و آسمان است. جایی است که انسان خود را به منبع لایزال فیض و قدرت وصل میکند. انسان در مسجد، خود را به خدا متصّل میکند. بنابراین باید قدر مساجد را دانست. باید در مساجد حضور پیدا کرد.
(بیانات در دیدار مردم قم، ۱۹/۱۰/۱۳۷۵)

۳. هنر امام و انقلاب در تربیت جوانان

بزرگترین هنر این انقلاب که امام آن را فتح‌الفتوح انقلاب دانستند، این بود که توانست جوانانی را تربیت کند که در دنیای مادّىِ آلوده و از لحاظ اخلاقی، لجنزار، انسانهایی با دلهای پاک و نورانی و با تصمیمهای راسخ باشند و هوشمندانه و خردمندانه، راه بزرگان بشریت و راه سعادت بشر را انتخاب کنند.
(بیانات در دیدار جمعی از دانشجویان بسیجی، ۲۵/۰۹/۱۳۷۷)

۴. ایمان و طهارت قلبی جوانان

جوان ایرانی، جوانی است مؤمن، پاکدامن، پاک گوهر، دارای زمینه‌های دینىِ بسیار زیاد و مایل به جنبه‌های معنوی.
(بیانات در دیدار با جوانان در مصلّای بزرگ تهران‌، ۰۱/۰۲/۱۳۷۹)

۵. ذخیرۀ ارزشمند دوران جوانی

جوان مظهر تحرّک و پُر از استعداد و داراى یک ذخیره‌ى ارزشمندى است که میتواند معجزه‌ها بیافریند؛ یعنى نشاط جوانى، قدرت جوانى، استعداد جوانى، حوصله‌ى جوانى.
(بیانات در دیدار اعضای اتحادیه‌‌های انجمن‌های اسلامی دانش‌آموزان‌ و مسئولان امور تربیتی سراسر کشور، ۰۸/۱۲/۱۳۷۹)

۶. اهمیت علم‌آموزی، تقویت ایمان و اراده، و ورزش

کمبود علم و عقب‌افتادگی علمی ما را جبران کنید؛ و این با درس خواندن، فکر کردن، کار کردن و شجاعت علمی داشتن حاصل میشود. ایمان خود را تقویت کنید. احساسات پاک و دلهای روشن و نورانی و صفاهای شما، بهترین فرصت برای شماست تا پایه‌های ایمان را در دلهای خود مستحکم کنید، ... نیروی اراده خود را تقویت کنید. به ورزش اهمیت دهید.
(بیانات در دیدار جوانان استان اصفهان‌، ۱۲/۰۸/۱۳۸۰)

۷. حقیقت زیبای حق‌پذیری و اعتراض صادقانۀ جوانان

جوان، حق را آسان میپذیرد. این بسیار مهم است. جوان، راحت و صادقانه اعتراض میکند و بی‌دغدغه و بدون هیچ‌گونه گرفتاری درونی، اقدام میکند. این هم بسیار مهم است. پذیرش آسان، اعتراض صادقانه و اقدام بی‌دغدغه را شما کنار هم بگذارید، ببینید چه حقیقت زیبایی به وجود می‌آید و چه کلیدی برای حلِ‌ّ مشکلات است.
(بیانات در دیدار جوانان استان اصفهان‌، ۱۲/۰۸/۱۳۸۰)

۸. طبیعت اصلاح‌طلبانه و آرمان‌خواهانۀ جوانان

جوان، این‌گونه اصلاح‌طلب است؛ یعنی به‌طور طبیعی طالب عدالت، آزادیهای مشروع و تحقّق آرمانهای اسلامی است. حقایق و آرمانهای اسلامی، او را به هیجان میآورد و در او جاذبه ایجاد میکند. تصویری که در ذهن او از سیمای امیرالمؤمنین علیه‌السّلام نقش بسته، او را به هیجان میآورد؛ نواقص موجود را با او تطبیق و مقایسه میکند و طالب اصلاح میشود. این ویژگی بسیار برجسته‌ای است.
(بیانات در دیدار جوانان استان اصفهان‌، ۱۲/۰۸/۱۳۸۰)

۹. انتظار از جوانان در عدالتخواهی، امر به معروف و نهی از منکر

از جوانان این انتظار وجود دارد که عدالتخواهی را از یاد نبرند. آزادی را با همان مفهوم بسیار والای اسلامی - چه آزادی فردی، چه آزادی اجتماعی و سیاسی، چه آزادی معنوی و روحی - جزو خواستهای همیشگی خود بدانند و از یاد نبرند. مبارزه با فقر و ایجاد رفاه عمومی را جزو مطالبات خود بدانند. امر به معروف و نهی از منکر هم جزو مهمترین مسائلی است که جوانان باید به آن اهتمام کنند. همچنین در برابر فریب رسانه‌ها در واژگونه جلوه دادن حقایق، تسلیم نشوند.
(بیانات در دیدار جوانان استان اصفهان‌، ۱۲/۰۸/۱۳۸۰)

۱۰. مسئولیت جوانان در دفاع از هویت ملی و جمعی کشور ، و نظام اسلامی

آنچه را که من امروز به عنوان یک تکلیف برای جامعه جوان کشور حس میکنم، این است که جوانان باید از سرمایه هویّت ملی و جمعی کشور، با همه وجود و همّتِ خود دفاع کنند. ... هویّت جمعی و ملی ملت ایران، نظام اسلامی است که حتّی از ملیّت ایرانی، کارایی و جذابیّت بیشتر و حوزه تأثیرِ وسیعتری دارد. اهمیت این هویّت جمعی به این است که هم در مقیاس ایرانی دارای بازده و تأثیر است، هم در مقیاس اسلامی چنین تأثیری دارد و هم در مقیاس جهانی مؤثر است؛ یعنی چیزی که دیگر ملیّتها هیچکدام اینها را ندارند؛ یک چیز فراملّی است.
(بیانات در دیدار جوانان استان اصفهان‌، ۱۲/۰۸/۱۳۸۰)

۱۱. نقش جوانان در مسیر طولانی آیندۀ انقلاب

از اینجایی که انقلاب شروع کرد، تا آنجایی که باید ملت ایران برسد، راهِ طولانی است. این راه طولانی پر از چالشهای گوناگون است؛ همت میخواهد، نیرو میخواهد، نشاط میخواهد، ابتکار میخواهد، تراکم عظیم نیروها را میطلبد. اینها باید به وسیله‌ی جوانها، روحیه جوان، نشاط جوانی تأمین شود.
(بیانات در دیدار اعضای انجمن‌های اسلامی دانش‌آموزان‌، ۱۹/۰۲/۱۳۸۶)

۱۲. تأثیر حضور جوانان مؤمن در مجموعه‌های روستایی

خودِ حضور یک جوان مؤمن و متدین و متشرع در یک مجموعه‌ی روستائی، در بین جوانان، در بین مردم، مظهر مجسم آیه‌ی قرآن است؛ آنها را به دین، به انقلاب، به معنویت، سوق میدهد.
(بیانات در دیدار جهادگران بسیج سازندگی، ۳۱/۰۶/۱۳۸۹)

۱۳. لذت خدمت و کار در دوران جوانی

کسی که لذت خدمت و کار را بچشد، از کار خسته نمیشود. همان طور که در گزارشها برادران عزیز گفتند، من هم قبلاً در گزارشها خوانده‌ام؛ جوانی که این لذت را در وجود خودش کشف کرد، از خدمت خسته نمیشود.
(بیانات در دیدار جهادگران بسیج سازندگی، ۳۱/۰۶/۱۳۸۹)

۱۴. در جوانی پاک‌بودن شیوۀ پیغمبری است

پیغمبر اکرم فرمودند: «ما من شابّ یدع لذّة الدّنیا و لهوها و اهرم شبابه فی طاعة الله الّا اعطاه الله اجر اثنین و سبعین صدّیقا»؛ یعنی جوانی که دامن خودش را پاک نگه میدارد، از شهوات مادی دوری میگزیند، در پیش خدای متعال اجر هفتاد و دو صدیق را دارد. «در جوانی پاک بودن شیوه‌ی پیغمبری است».
(بیانات در دیدار دانشجویان کرمانشاه، ۲۴/۰۷/۱۳۹۰)

۱۵. التزام به قانون و تدبیر، توأم با آرمان‌گرایی جوانی

هیچ منافاتی وجود ندارد بین انجام دادن وظائفی که جوانی و آرمان‌گرائی به انسان دیکته میکند، و بین ملاحظه‌ی مصالح مدیریتی کشور، ملاحظه‌ی قانون، ملاحظه‌ی تدبیر و درایت مدیریتی در کشور.
(بیانات در دیدار دانشجویان، ۱۶/۰۵/۱۳۹۱)

۱۶. اهمیت مساجد در مصونیت‌بخشی به جوانان

اگر این سلسله‌ی عظیم و این تشکیلات عظیم [مساجد] خوب کار کند و در همه‌جا کار کند، تأثیراتش برهمه‌ی اینها فائق خواهد آمد و میتوانید شما این جوان را، این مخاطب را به معنای واقعی کلمه مصونیّت ببخشید و میتوانید او را در مقابل این میکروب‌ها و این ویروس‌هایی که به‌طور دائم دارد سرازیر میشود به‌طرف این کشور و طرف این نظام واکسینه کنید. بنابراین [مسجد] هسته‌ی مقاومت است، منتها مقاومت بِاَنواعه؛ مقاومت فرهنگی، مقاومت سیاسی، و درجای خود هم مقاومت امنیّتی و نظامی.
(بیانات در دیدار ائمه جماعات مساجد استان تهران، ۳۱/۰۵/۱۳۹۵)

۱۷. مسجد پرورشگاه جوانان در دفاع مقدس، دفاع از حرم، و حفاظت از جمهوری اسلامی

اینکه گفتند که ۹۷ درصد از شهدای ما مسجدی بوده‌اند -اگر تحقیق بشود- این خیلی حرف مهمّی است. از هر صنفی: دانشجو است مسجدی است، کاسب است مسجدی است، دانش‌آموز دبیرستانی است مسجدی است. از مسجد حرکت کردن و راه افتادن و رفتن به میدانهای جنگ و جان خودشان را کف دست گرفتن، به زبان آسان است؛ ... این جوانها از مسجد رفته‌اند و جان خودشان را در راه خدا داده‌اند؛ نقطه‌ی عزیمت عبارت است از مسجد.
(بیانات در دیدار ائمه جماعات مساجد استان تهران، ۳۱/۰۵/۱۳۹۵)

۱۸. آثار و نتایج جذب جوان‌ها به مساجد

بایستی برای جوانها جایگاه خاص در مسجد ایجاد کرد؛ یعنی واقعاً باید برای جذب جوان برنامه‌ریزی کرد. نه اینکه ما با حضور میان‌سال و پیرمرد در مسجد مخالفیم؛ نه، مؤمنین همه باید بیایند به مسجد و استفاده کنند، امّا جوانها را باید جذب مسجد بکنیم. اینکه جوان مسجد را خانه‌ی خود و جایگاه خود بشناسد و به آن اُنس پیدا کند و رفت‌وآمد پیدا بکند، خیلی برکات دارد. کار را در جامعه جوانها انجام میدهند، پیشران حرکتهای اجتماعی جوانها هستند، اینها هستند که کار میکنند، تلاش میکنند.
(بیانات در دیدار ائمه جماعات مساجد استان تهران، ۳۱/۰۵/۱۳۹۵)

۱۹. تربیت نسل جوان و آینده‌ساز کشور در مساجد

در این مساجد علمایی آمده‌اند، ائمّه‌ی جماعتی آمده‌اند، رفتارهایی داشته‌اند، برخوردهایی داشته‌اند، مؤمنینی در اینجا آمده‌اند، جوانهایی در اینجا تربیت شده‌اند، از اینجا بسیجهایی صورت گرفته، شهدایی [داده‌اند]، پیکرهای شهیدی به این مساجد برگشته‌اند؛ اینها تاریخ است، اینها سرگذشت‌های جذّاب یک مسجد است؛ این سرگذشت‌ها را باید حفظ کرد.
(بیانات در دیدار ائمه جماعات مساجد استان تهران، ۳۱/۰۵/۱۳۹۵)

۲۰. فرصت تجدیدناپذیر جوانی

این فرصت جوانی‌ که در اختیار شما است، این تجدیدناپذیر است؛ از این فرصت استفاده کنید برای اینکه اُنس با خدا را، اُنس با نماز را، اُنس با قرآن را برای خودتان به صورت عادت دربیاورید؛ عادتهای پسندیده و نیکو؛ و آن وقت تا آخر عمر با شما همراه خواهد بود.
(بیانات در دیدار جمعی از دانشجویان، ۰۱/۰۳/۱۳۹۸)

۲۱. تصویر نقش جوان در گام دوم انقلاب

«عظمت نقش نیروی جوان متعهّد»؛ نه هر جوانی؛ جوانی که احساس تعهّد کند،‌ احساس مسئولیّت کند. عظمت نقش این قشر یعنی جوان متعهّد در این مسیری که در پیش رو داریم و در رسیدن به آن چشم‌انداز مورد نظر.
(بیانات در دیدار جمعی از دانشجویان، ۰۱/۰۳/۱۳۹۸)

۲۲. ویژگی‌های ذی‌قیمت خطرپذیری و خستگی‌ناپذیری جوانان

طبیعت جوان، با امید، با ابتکار، با صراحت، با خطرپذیری، با خستگی‌ناپذیری همراه است و اینها برای اداره‌ی جامعه عناصر ذی‌قیمتی هستند؛ بخشی از مشکلات ما ناشی از خطرپذیر نبودن یا خسته شدن، یا عدم وجود ابتکار، یا عدم صراحت، یا ناامید بودن است؛ اینها در جوانها نیست.
(بیانات در ارتباط تصویری با نمایندگان تشکل‌های دانشجویی، ۲۸/۰۲/۱۳۹۹)