هفتم اسفندماه ۱۳۹۷ در سالروز ولادت با سعادت امالائمه حضرت فاطمه زهرا سلاماللهعلیها، فضای حسینیه امام خمینی معطر به عطر فضائل و مناقب آن بانوی بزرگ اسلام بود و جمعی از ذاکران اهلبیت علیهمالسلام در حضور رهبر معظم انقلاب اسلامی به مدیحهسرایی پرداختند. حضرت آیتالله خامنهای نیز در این دیدار طی سخنانی به جنبههای مختلف جایگاه و اهمیت مسألهی ستایشگری اهلبیت علیهمالسلام پرداختند و با توجه به شرایط روز دنیای اسلام و کشور فرمودند: «امروز همه موظّفیم، همه مسئولیم؛ جامعهی مدّاحان هم جزو جوامع مسئول کشور است. معارف اسلامی را تبیین کنید.»
از این رو، بخش «فقه و معارف» پایگاه اطلاعرسانی KHAMENEI.IR در پروندهای به ابعاد مختلف بیانات رهبر انقلاب اسلامی در این دیدار میپردازد و در اولین مطلب از آن، «رسالت ستایشگران اهل بیت در گام دوم انقلاب» را به صورت اجمالی مورد بررسی قرار میدهد.
همواره در صحنه، با پرچم اهل بیت علیهمالسلام
انقلاب اسلامی ایران بر تمامی عرصههای معنوی و دینی جامعهی ایرانی و جهان اسلام تأثیر شگرفی گذاشته است. هم در رشد اخلاقی و معنوی مردم و هم رشد کمّی و کیفی اصناف مرتبط با معنویّت و دین –اعم از حوزههای دینی، تبلیغ و خطابههای مذهبی، مدّاحی، شعر آئینی و دیگر هنرهای آئینی- این پیشرفتها دیده میشود.
یکی از این اصناف که به برکت انقلاب اسلامی، اعتلای والایی را کسب کرده است، ستایشگری اهل بیت (علیهمالسّلام) – چه به صورت مدّاحی و چه به صورت شعر – میباشد. شروع نهضت امام خمینی (قدّسسرّه) با مراسم محرّم و صفر آغاز شد و عزای مردم در ۱۵ خرداد به خون کشیده شد. و از آن روز تاکنون ستایشگران خاندان رسالت (علیهمالسّلام) پشت سر روحانیّت انقلابی و بصیر در تهییج و بصیرتافزایی ملّت ایران -که بحق از بهترین دوستداران اهل بیت (علیهمالسّلام) هستند– به ایفای وظیفه پرداختهاند. راهپیماییهای دی و بهمن سال ۵۷ نیز که مصادف با محرّم و صفر ۱۳۹۹ قمری شده بود رنگ بوی محرّمی یافت و همچنین نوحههای سینهزنی رنگ و لعاب حماسی و انقلابی.
با شروع جنگ تحمیلی نیز میتوان گفت یکی از تأثیرگذارترین اقشار در تزریق روحیّهی مقاومت و جهاد به مردم، مادحان و شاعران اهل بیت (علیهمالسّلام) بودند و خود نیز شهدای فراوانی را تقدیم انقلاب اسلامی کردند. و همواره با انقلاب ماندهاند که آخرین آن در حماسهی مقاومت و دفاع از حرم اهل بیت (علیهمالسّلام) متبلور شده است.
نوبت گام دوم
رهبر انقلاب اسلامی که خود از خطبای چیرهدست و همچنین آشنایان به شعر و بویژه اشعار آئینیاند از گذشتهی دور قرابتی خاص با این دو قشر داشتهاند و نقش بسزایی در ارتقای مدّاحی و شعر آئینی داشتهاند و دیدار سالیانهی با این دو قشر مؤثّر که قدمتی به قدمت انقلاب اسلامی دارد، مأموریّت آن سال شاعران و مادحان را تعیین میکند.
۲۲ بهمن سال ۱۳۹۷ و در آستانهی گذر انقلاب اسلامی از چهل سالگی خود، بیانیّهی مهم و راهبردی گام دوّم انقلاب اسلامی صادر گردید. پس از انتشار این بیانیه بسیاری از اقشار و گروههای مختلف انقلابی برای لبّیکگویی به فرمان رهبر انقلاب اسلامی اقدام به تشکیل هیئاتهای اندیشهورز با هدف بازتعریف وظایف و مأموریّتهای خود و تطبیق عملکردها با این بیانیّه، کردهاند. در این میان نقش ستایشگران اهل بیت (علیهمالسّلام) که نقش مهم و اثربخشی در هدایت احساس و عقلانیّت جامعه دارند، بسیار اساسیتر است و لذا ضرورت دارد تا تمامی این اقشار شریف و اهل هیئت با تشکیل هیئات اندیشهورز، در این نقشهی بزرگ که نزدیک شدن به ایجاد تمدّن نوین اسلامی و آمادگی برای طلوع خورشید ولایت عظمیٰ (ارواحنافداه) را هدف گرفته است، جایگاه خود را بشناسند و وظایف خود را بیابند.
مسئولیت شاعران و مادحان ایجاب میکند تا باید بدانند که ستایشگری اهل بیت (علیهمالسّلام) در این زمان «یک ذخیره است، یک موجودیِ انسانی ارزشمند است؛ اگر باطل و بیاثر بماند، ظلم شده؛ اگر خدای نکرده این سرمایه در جهت غلطی مصرف بشود، ظلم بزرگتری شده.» و با فهم زمانه به وظیفهی فوری خود یعنی «تبیین معارف انقلاب اسلامی» همّت گمارند.
لازمهی این کار آن است که «اهداف انقلاب را با دید روشن، با فکر باز، با اندیشهی عمیق، در شعر» بگنجانند و «آن را با صدای خوش، با لحن خوش، با شیوههای هنری در جلسه القا» کنند. و یقین بدانند که «این در حرکت عظیم ملّت ایران بلکه در حرکت اسلامی و امّت اسلامی تأثیر بسیار عمیقی خواهد داشت.»
ستایشگران باید «مردم را به سمت اهداف انقلاب، به سمت آنچه انقلاب به خاطر آن به راه افتاد -که ایجاد دنیای مؤمن، دنیای سالم، دنیای امن و امان برای انسان، دنیایی که به معنای واقعی کلمه مزرعهی آخرت باشد» راهنمایی کنند. و باید برای همگان تبیین کنند که «ایجاد یک چنین دنیایی هدف انقلاب اسلامی است که هم رفاه مادّی، هم شوکت بینالمللی، هم بهجت معنوی، همه چیز در این حرکت عظیم وجود دارد.»
خطر نفوذ را باید جدی گرفت
در دیدار اخیر رهبر انقلاب اسلامی با مادحان و شاعران کارویژهای نیز تعریف گردید که براساس آسیبهایی است که بر «خانواده» وارد شده است.
«دشمن بشریّت یعنی جریان سرمایهداری بینالمللی و صهیونیسم تقریباً از حدود صد سال پیش تصمیم گرفتند که خانواده را در بین بشر از بین ببرند؛ و یک جاهایی موفّق شدند... رواج شهوات، از بین رفتن حیا و عفّت، امروز جزو برنامههای دشمن است. شما مبارزهی با اینها را جزو برنامههای خودتان قرار بدهید. طهارت و پاکیزگیِ دامان جوانهای این کشور را مورد همّت خودتان قرار بدهید، بر آن همّت بگمارید، و این یکی از بهترین کارها و یکی از مؤثّرترین شیوهها برای حفظ انقلاب و برای رشد انقلاب و برای حفظ نظام اسلامی است.»
و البتّه باید بدانند که دشمنان خطر وجود چنین قشر موثّری را فهمیدهاند و «به زوایای زندگی» ایشان «با دقّت دارند نگاه میکنند که شاید نقطه ضعفی پیدا کنند و از آنجا نفوذ کنند» و لذاست که باید این مناطق نفوذ شناسایی و در مقابل آن، صفآرایی انجام گیرد.
پرچم همان پرچم است
حرف آخر اینکه امروز انقلابیون در همان صفی قرار دارند «که یک روز موسی، یک روز ابراهیم، یک روز پیغمبر، یک روز عمّار، یک روز امیرالمؤمنین در آن صف قرار داشتند... امروز هم آن پرچمی که در منطقهی آسیا، در مناطق اروپا و آمریکا، در هر نقطهی از عالم در مقابل انقلاب ایستاده، همان پرچم است؛ همان پرچمی است که در مقابل ابراهیم و موسی و عیسی برافراشته شده بود. آنها نابود شدند و موسی و عیسی و ابراهیم زندهاند.» و شرط پیروزی آن است که با خدا باشیم.