نگاه به وحدت اسلامی رو به تکامل است و متناسب با شرایط داخلی و تهدیدات بیرونی جهان اسلام، ابعاد تازهای پیدا میکند. تغییرات پیش آمده در ارائه نظریهی وحدت اسلامی از حیث محتوا و سطح و همچنین جایگاه و پایگاه اجتماعی دعوت کنندگان به وحدت در سیر بیداری اسلامی مدنظر این مقاله است.