[ بازگشت ]
|
[ چـاپ ]
مربوط به :بیانات در دیدار مدالآوران المپیادهای علمی و اعضای تیم ملی والیبال جوانان - 1398/05/16 عنوان فیش :رسیدن کمک الهی به هرکس که تلاش کند کلیدواژه(ها) : تلاشگری, نصرت الهی, تفکر دینی, تفکر انقلابی, تفکر توحیدی نوع(ها) : قرآن متن فیش : شما اگر بخواهید برای کشورتان به معنای واقعی کلمه مفید باشید، باید نگاه انقلابی را، نگاه و نگرش انقلابِ بنیانیای را که مبتنی بر تفکّر اسلامی است، در خودتان حفظ کنید و تقویت کنید. امروز خوشبختانه میبینم [با توجّه به] آنچه در حرفهایتان احساس میشود، این نگاه در شما هست؛ این را هر چه میتوانید تقویت کنید. بصیرت که بنده روی آن این همه تکیه کردهام و بحث کردهام، به خاطر همین است؛ اگر چنانچه ما این نگاه انقلابی را دنبال نکنیم، عقب خواهیم ماند، پیشرفتِ ما متوقّف خواهد شد؛ اگر پیشرفتی هم در اشخاص ما و افراد ما به وجود بیاید، به سود کشور نخواهد بود کما اینکه در گذشته، در دوران طاغوت همین جور بود. آن روز هم ما نخبگانی داشتیم امّا این نخبهها به کار کشور نمیآمدند؛ حالا علاوه بر اینکه ظرفیّتها بُروز نمیکرد و استعدادها بُروز و ظهور نمیکرد، آن مقدار اندکی هم که بُروز میکرد، به نفع دیگران تمام میشد، در خدمت دیگران قرار میگرفت. فکر انقلابی، نگاه انقلابی را حتماً در خودتان تقویت کنید، حفظ کنید. و توکّل به خدا را و استمداد از پروردگار را هم فراموش نکنید؛ این توصیهی مؤکّد من است؛ خداوند توفیق میدهد. البتّه قرآن به ما میگوید هر کس تلاش کند، خدا کمکش میکند: کُـلًّا نُمِدُّ؛ یعنی کمک خدا صرفاً مال مؤمنین نیست؛ حتّی خدای متعال آن کسانی را هم که برای دنیا دارند کار میکنند، وقتی تلاش بکنند، به خاطر تلاششان کمک میکند. کُلًّا نُمِدُّ هؤُلاءِ وَ هؤُلاءِ؛(1) امّا کمکهای ویژهی الهی مال مؤمنین است و آنجایی که کسی با خدا ارتباط دارد. دلهای شما دلهای پاکیزهای است، شما جوانید، دلهایتان پاکیزه است؛ ارتباط شما با خدای متعال و توکّل شما به خدای متعال و استمداد شما از خدای متعال، به شما کمک میکند که بتوانید بهتر پیش بروید، راحتتر مشکلات را پشت سر بگذارید و امیدوارانهتر با مشکلات دسته و پنجه نرم کنید و پیش بروید؛ این هم نکتهی بسیار مهمّی است. و این ارتباط قلبی با خدا را که من همیشه به جوانها توصیه میکنم و به شما هم توصیه میکنم: در درجهی اوّل، اجتناب از گناه، آشنایی دل با خدای متعال، توجّه به نماز، توجّه به ذکر؛ اینها توصیههای حتمی ما است که انشاءالله به شما کمک میکند و شما را در این راه پیش میبرد؛ و امیدواریم که خداوند به شماها توفیق بدهد. بله، من هم حتماً دعا میکنم شما را و امیدوارم که دعای من هم دربارهی شماها مستجاب بشود. شماها فرزندان این کشور و نورچشمان این کشور هستید و انشاءالله چشم کشور به شما روشن خواهد شد. 1 ) سوره مبارکه الإسراء آیه 20 كُلًّا نُمِدُّ هٰؤُلاءِ وَهٰؤُلاءِ مِن عَطاءِ رَبِّكَ ۚ وَما كانَ عَطاءُ رَبِّكَ مَحظورًا ترجمه : هر یک از این دو گروه را از عطای پروردگارت، بهره و کمک میدهیم؛ و عطای پروردگارت هرگز (از کسی) منع نشده است. مربوط به :بیانات در دیدار کارگران - 1398/02/04 عنوان فیش :دستاورد واقعی انسان محصول تلاش او است کلیدواژه(ها) : فرهنگ کار, تلاشگری, کار نوع(ها) : قرآن متن فیش : ما باید فرهنگ کار و تولید و تلاش را ترویج کنیم؛ این روحیهی نشستن و ثروت بادآورده را انتظارکشیدن باید از بین برود، این را نباید ترویج کنیم. دستگاههای مختلف، صدا و سیما و دیگران باید متوجّه این معنا باشند که نوع کارهایی از قبیل کارهای بختآزمایی را ترویج نکنند. همین آیاتی که این قاری محترم با لحن بسیار خوبی بیان کردند، اینها به ما درس میدهد: وَ اَن لَیسَ لِلاِنسانِ اِلّا ما سَعیٰ؛(1) دستاورد واقعی و حقیقی انسان آن چیزی است که محصول سعی او و تلاش او باشد؛ این است. اینکه غذای پخته را جلوی انسان بگذارند، در دهان انسان بگذارند، این انسان را به جایی نمیرساند. آن جایی که ذهن انسان کار میکند، فکر انسان کار میکند، بازوی انسان کار میکند، همّت و ارادهی انسان کار میکند، آن است که انسان را، فرد را و جامعه را رشد میدهد. جوامعی هم که در دنیا از لحاظ مادّی رشد کردند، در اثر این تلاش رشد کردند؛ تلاش کردند و رشد کردند. خدای متعال وعده داده که به آن کسانی که برای دنیا هم کار میکنند و به فکر معنویّات و آخرت هم نیستند، کمک میکند تا در همان راهی که هستند بتوانند حرکت بکنند؛ باید تلاش کرد. 1 ) سوره مبارکه النجم آیه 39 وَأَن لَيسَ لِلإِنسانِ إِلّا ما سَعىٰ ترجمه : و اینکه برای انسان بهرهای جز سعی و کوشش او نیست، مربوط به :شرح حدیث در ابتدای جلسه درس خارج فقه - 1397/07/15 عنوان فیش :توصیه امام کاظم علیهالسلام به تلاش تام و تمام کلیدواژه(ها) : تلاشگری, جهاد نوع(ها) : حدیث متن فیش : عَن اَبِی الحَسَن (عَلَیهِ السَّلام) اَنَّهُ قالَ: عَلَیکَ بِالجِدِّ وَ لا تُخرِجَنَّ نَفسَکَ مِن حَدِّ التَّقصیرِ فی عِبادَةِ اللهِ وَ طاعَتِهِ فَاِنَّ اللهَ تَعالىٰ لا یُعبَدُ حَقَّ عِبادَتِه.(۱) عَلَیکَ بِالجِد این روایت از حضرت موسیبنجعفر است و سندش، سند بسیار معتبری است و صحیح است که توصیه میفرمایند به «جدّیّت»؛ جدّیّت یعنی تلاشِ تام و تمام؛ [یعنی] هر چه میتوانید تلاش کنید. جِدّ در مقابل هزل نیست، در مقابل وهن است، [به معنی] سستیکردن، عدم مبالات؛ قَوِّ عَلى خِدمَتِکَ جَوارِحی وَ اشدُد عَلَى العَزیمَةِ جَوانِحی وَ هَب لِیَ الجِدَّ فی خَشیَتِکَ وَ الدَّوامَ فِی الِاتِّصالِ بِخِدمَتِک.(2) میفرمایند در رفتارِ دوران حیات خود، در مقابل وظیفه، در مقابل پروردگار دارای جِدّ باش! وَ لا تُخرِجَنَّ نَفسَکَ مِن حَدِّ التَّقصیرِ فی عِبادَةِ اللهِ وَ طاعَتِه این هم مکمّل و دنبالهی همان جِدّ است؛ میفرماید که خودت را از اندازهی یک آدمِ مقصّر خارج نکن، خودت را از حدّ تقصیر در عبادتِ خدا بیرون نیاور؛ یعنی هیچ وقت گمان نکن که خب، ما دیگر آن کاری که باید بکنیم، انجام دادهایم؛ ما دیگر آن وظیفهی لازم را در قِبال پروردگار انجام دادهایم؛ نه، هیچ وقت چنین چیزی برای من و شما پیش نمیآید؛ ما همیشه در مقابل خدای متعال، دچار تقصیر و کوتاهی هستیم. مغفرت الهی و گذشت الهی، مورد نیاز صدّیقین و اولیای معصومین است؛ یعنی آنها هم «ما عَبَدناکَ حَقَّ عِبادَتِک»،(3) حقّ عبادت الهی را، حقّ اطاعت الهی را بهجا نیاوردند؛ با اینکه همهی وجودشان غرق در عبادت و محبّت و معرفت الهی است، در عین حال «ما عَبَدناکَ حَقَّ عِبادَتِکَ وَ ما عَرَفناکَ حَقَّ مَعرِفَتِک»؛(4) بنابراین میفرماید که «وَ لا تُخرِجَنَّ نَفسَکَ مِن حَدِّ التَّقصیرِ فی عِبادَةِ اللهِ وَ طاعَتِه». فَاِنَّ اللهَ تَعالىٰ لا یُعبَدُ حَقَّ عِبادَتِه بعد برای همین مطلب که شما همیشه در محدودهی مقصّرین -[یعنی] تقصیرکنندگان- قرار دارید، استدلال ذکر میفرمایند: خدای متعال آن چنان که شایستهی عبادت او است، هرگز عبادت نمیشود! ما یک کاری میکنیم، [برای] یک وظیفهای، یک راهی که در مقابل ما گذاشتهاند، تلاشی میکنیم که باید این تلاش را بکنیم؛ هیچ وقت گمان نکنید که حالا آن کاری را که ما باید بکنیم، انجام دادهایم، ما حقّ بندگی را انجام دادهایم؛ نه، هیچ وقت چنین چیزی را تصوّر نکنید. خیلی جهالت میخواهد که انسان به صِرف چند حسنهای که انجام میدهد، کار خوبی که انجام میدهد، خودش را قانع کند بگوید: خب، دیگر الحمدﷲ ما فلان قدر صدقه که در روز میدهیم، نماز شب هم که میخوانیم، در فلان اداره هم که مشغول کار و تلاش هستیم، دیگر کارمان را انجام دادهایم؛ نخیر، ما مقصّریم، تقصیر داریم در قبال آنچه تکلیف و وظیفهی ما است. عرض کردم که سند این روایت، یک سند بسیار معتبری است و انسان در بین این روایات اخلاقی و مانند اینها کمتر سند به این محکمی مشاهده میکند. 1 ) الكافي (ط - الإسلامية)، ج2، ص: 72؛ الأمالي (للطوسي)، النص، ص: 211؛ عَنْ سَعْدِ بْنِ أَبِي خَلَفٍ، عَنْ أَبِي الْحَسَنِ (عَلَيْهِ السَّلَامُ) أَنَّهُ قَالَ: عَلَيْكَ بِالْجِدِّ، وَ لَا تُخْرِجَنَّ نَفْسَكَ مِنْ حَدِّ التَّقْصِيرِ فِي عِبَادَةِ اللَّهِ وَ طَاعَتِهِ، فَإِنَّ اللَّهَ (تَعَالَى) لَا يُعْبَدُ حَقَّ عِبَادَتِهِ. ترجمه : 2 ) مصباح المتهجد و سلاح المتعبد، ج2، ص: 844 إقبال الأعمال (ط - القديمة)، ج2، ص: 706 مفاتیح الجنان؛ دعای کمیل رُوِيَ أَنَّ كُمَيْلَ بْنَ زِيَادٍ النَّخَعِيَّ رَأَى أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ ع سَاجِداً يَدْعُو بِهَذَا الدُّعَاءِ فِي لَيْلَةِ النِّصْفِ مِنْ شَعْبَان... يَا رَبِّ قَوِّ عَلَى خِدْمَتِكَ جَوَارِحِي وَ اشْدُدْ عَلَى الْعَزِيمَةِ جَوَانِحِي وَ هَبْ لِيَ الْجِدَّ فِي خَشْيَتِكَ وَ الدَّوَامَ فِي الِاتِّصَالِ بِخِدْمَتِكَ حَتَّى أَسْرَحَ إِلَيْكَ فِي مَيَادِينِ السَّابِقِينَ وَ أَسْرَعَ إِلَيْكَ فِي الْبَارِزِين... ترجمه : 3 ) صحیفه سجادیه دعای سوم صحیفه سجادیه دعای سوم: ... وَ الَّذِينَ يَقُولُونَ إِذَا نَظَرُوا إِلَى جَهَنَّمَ تَزْفِرُ عَلَى أَهْلِ مَعْصِيَتِكَ: سُبْحَانَكَ مَا عَبَدْنَاكَ حَقَّ عِبَادَتِك ... ترجمه : 4 ) مرآة العقول في شرح أخبار آل الرسول، ج8، ص: 146 قال صلى الله عليه و آله و سلم: ما عبدناك حق عبادتك و ما عرفناك حق معرفتك. ترجمه : مربوط به :بیانات در دیدار نخبگان جوان علمی - 1396/07/26 عنوان فیش :کمک الهی به تلاش های جهادگونه جوانان نخبه کلیدواژه(ها) : تلاشگری, فرصت جوانی, فرصت شناسی نوع(ها) : قرآن متن فیش : خوشبختانه جهتگیری در کشور جهتگیری درستی است؛ البتّه اشکالات در گوشهوکنار فراوان وجود دارد امّا جهتگیری درست است؛ [لذا] میتوانید اشکالات را برطرف کنید؛ میتوانید کمک کنید که جهتگیریها خراب نشود، عوض نشود، دچار انحراف نشود. این کاری است که شما جوانها ــ جوانهای دانشمند و عالم ــ میتوانید بکنید. از این فرصت استفاده کنید، بدانید که انشاءاللّه خدای متعال به شما کمک خواهد کرد؛ وَ الَّذینَ جٰهَدوا فینا لَنَهدِیَّنَهُم سُبُلَنا؛[۱] در راه خدا وقتی مجاهدت میکنید، خدای متعال خودش شما را هدایت میکند. وَ مَن یُؤمِن بِاللّهِ یَهدِ قَلبَه؛[2] خدا دلهای شما را هدایت میکند به آن کاری که باید انجام بدهید. نیّتهایتان را نیّتهای احساس وظیفه و انجام وظیفه و نیّتهای خدایی کنید؛ انشاءاللّه خدا هم کمک خواهد کرد. و من مطمئنّم شماها در دهها سال آینده که انشاءاللّه دیگر همهکارهی کشور شماها هستید، در آن روز یک ایرانِ بمراتب بهتر، پیشرفتهتر، منظّمتر و مرتّبتر از امروز را در مقابلِ خودتان خواهید داشت و انشاءاللّه آن را اداره خواهید کرد. 1 ) سوره مبارکه العنكبوت آیه 69 وَالَّذينَ جاهَدوا فينا لَنَهدِيَنَّهُم سُبُلَنا ۚ وَإِنَّ اللَّهَ لَمَعَ المُحسِنينَ ترجمه : و آنها که در راه ما (با خلوص نیّت) جهاد کنند، قطعاً به راههای خود، هدایتشان خواهیم کرد؛ و خداوند با نیکوکاران است. 2 ) سوره مبارکه التغابن آیه 11 ما أَصابَ مِن مُصيبَةٍ إِلّا بِإِذنِ اللَّهِ ۗ وَمَن يُؤمِن بِاللَّهِ يَهدِ قَلبَهُ ۚ وَاللَّهُ بِكُلِّ شَيءٍ عَليمٌ ترجمه : هیچ مصیبتی رخ نمیدهد مگر به اذن خدا! و هر کس به خدا ایمان آورد، خداوند قلبش را هدایت میکند؛ و خدا به هر چیز داناست! مربوط به :بیانات در دیدار رئیسجمهور و اعضای هیأت دولت - 1395/06/03 عنوان فیش : روحیه کار و تلاش, تلاشگری کلیدواژه(ها) : روحیه کار و تلاش, تلاشگری نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : تا آخرین روز دولت، آقایان کار کنند؛ یعنی اینجوری فکر نکنید که این دولت تمام میشود، آیا فردا من مسئول این کار هستم یا نیستم، اصلاً این فکرها نباید باشد، بایستی تا آن ساعت آخر و روز آخر تلاش و کار کرد. مربوط به :بیانات در دیدار رئیسجمهور و اعضای هیأت دولت - 1395/06/03 عنوان فیش : تبلیغ صحیح, تبلیغات انتخابات, تلاشگری کلیدواژه(ها) : تبلیغ صحیح, تبلیغات انتخابات, تلاشگری نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : بهترین تبلیغ برای دولتی که در رأس کار است، عمل او است. یعنی اگر چنانچه هزاران کلمه در تبلیغ حرف بزنید، امّا یک کار خوب ارائه بدهید، این یک کارِ خوب بیش از آن هزاران کلمه حرف تأثیر میگذارد در مردم. مربوط به :بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم - 1395/05/11 عنوان فیش : تلاشگری, ارادهی ملتها, سرنوشت ملتها, سعادت ملت, عزم ملتها کلیدواژه(ها) : تلاشگری, ارادهی ملتها, سرنوشت ملتها, سعادت ملت, عزم ملتها نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : هیچ جادّهی آسفالتهای در مقابل هیچ ملّتی نیست؛ باید راه را با همّت و کوشش خودشان هموار و صاف کنند و به سمت اهداف خودشان حرکت کنند. ملّتهایی که به اوج معنویّت و مدنیّت و رفاه و سعادت رسیدند، اینجوری حرکت کردند. مربوط به :بیانات در دیدار اعضاى مجلس خبرگان رهبرى - 1393/12/21 عنوان فیش : تلاشگری, کار فرهنگی, سیاستهای اقتصادی, اصلاح وضعیت اقتصادی ایران, حل مشکلات اقتصادی مردم, اسلام, تکلیف کلیدواژه(ها) : تلاشگری, کار فرهنگی, سیاستهای اقتصادی, اصلاح وضعیت اقتصادی ایران, حل مشکلات اقتصادی مردم, اسلام, تکلیف نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : در همهی کارهایی که ما داریم، در همهی تلاشهایی که میکنیم، چه تصمیمهایی که در مسائل اقتصادی میگیریم، چه در مسائل فرهنگی ما باید این اصل را از یاد نبریم که وظیفهی ما تحقّق بخشیدن به اسلام بکامله است؛ باید دنبال اسلام کامل باشیم. مربوط به :بیانات در دیدار مسئولان نظام - 1393/04/16 عنوان فیش : روحیه کار و تلاش, تلاشگری کلیدواژه(ها) : روحیه کار و تلاش, تلاشگری نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : شما چه در مجلس، چه در دولت، چه در قوّهی قضائیّه، چه در نیروهای مسلّح، چه در بخشهای گوناگون مربوط به دولت، تواناییهایی دارید، امکاناتی در اختیار دارید، از این امکانات استفاده کنید؛ تا میتوانید کار کنید؛ نگذارید لحظهای بیکار بگذرد. مربوط به :بیانات در یادمان شهدای شرق کارون - 1393/01/06 عنوان فیش : اقتدار ملی, عزت ملی, تلاشگری, جهاد کلیدواژه(ها) : اقتدار ملی, عزت ملی, تلاشگری, جهاد نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : بر حسب قوانین عادی زندگی جوامع بشری، هر جامعهای عزتش، قدرتش، آبرو، حیثیتش و هویتش بستگی دارد به مجاهدت و به تلاش. مربوط به :بیانات در یادمان شهدای شرق کارون - 1393/01/06 عنوان فیش : ایثار, اقتدار ملی, کار جمعی, تلاشگری, جهاد, تلاشگری, جهاد کلیدواژه(ها) : ایثار, اقتدار ملی, کار جمعی, تلاشگری, جهاد, تلاشگری, جهاد نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : هم تلاش علمی، هم تلاش اقتصادی، هم تلاش به معنای تعاون اجتماعی میان افراد، همه لازم است؛ اما در رأس همهی این تلاشها، آمادگی برای جانفشانی است که یک ملت را در میان ملتها سرافراز میکند. مربوط به :بیانات در دیدار نیروهای مسلح منطقهی شمال کشور و خانوادههای آنان - 1391/06/28 عنوان فیش :در راه رسیدن به آرمانها توقف وجود ندارد کلیدواژه(ها) : تلاشگری نوع(ها) : قرآن متن فیش : هر کسی که در بنای ایران جدید که زیر پرچم اسلام، این کشور دارد حرکت میکند و به آرمانها نزدیک میشود، سهمی دارد، وجودش ارزشمند است. هر کسی این سهمش مؤثرتر است، یا همراه با خطرهای بیشتر است، یا جزو پیشروان قافله است، سهمش از این افتخارات و این سرافرازیها از دیگران بیشتر است. هیچ وقت هم نباید خسته بشویم. شنفتید آیهی قرآن را «فاذا فرغت فانصب»؛ وقتی از کار فراغت پیدا کردی، یعنی کارت تمام شد، تازه قامت راست کن، یعنی شروع کن به کار بعدی؛ توقف وجود ندارد. «فاذا فرغت فانصب. و الی ربّک فارغب»؛(1) با هر حرکت خوبی که به سمت آرمانهای پذیرفته شده و اعلام شدهی اسلام حرکت کنید، این، رغبت الیاللّه است. البته معنویت، ارتباط دلی با خدا، نقش اساسیای دارد. این را باید همه بدانند. 1 ) سوره مبارکه الشرح آیه 7 فَإِذا فَرَغتَ فَانصَب ترجمه : پس هنگامی که از کار مهمّی فارغ میشوی به مهم دیگری پرداز، 1 ) سوره مبارکه الشرح آیه 8 وَإِلىٰ رَبِّكَ فَارغَب ترجمه : و به سوی پروردگارت توجّه کن! مربوط به :بیانات در دیدار نیروهای مسلح منطقهی شمال کشور و خانوادههای آنان - 1391/06/28 عنوان فیش :لزوم همراه بودن تلاش با جدّیت و استمرار کلیدواژه(ها) : تلاشگری, عزم راسخ, همت نوع(ها) : حدیث متن فیش : آینده، آیندهی روشنی است؛ افق، افق خوبی است، منتها این به معنای این نیست که ما یک بالش نرمی زیر سر خودمان بگذاریم و دل به خواب بدهیم، نه، باید کار کرد، باید تلاش کرد. تلاش زمان نمیشناسد، مدت و سرآمد نمیشناسد، بازنشستگی نمیشناسد. در همهی دورانها در زندگی انسان، امکان تلاش وجود دارد، باید این امکان را پیدا کنیم و عزم و همت کنیم بر تلاش، و با جد حرکت کنیم. «قوّ علی خدمتک جوارحی و اشدد علی العزیمة جوانحی»؛ از خدای متعال در دعای کمیل، امیرالمؤمنین میخواهد، به ما یاد میدهد که عرض کنیم پروردگارا! جوارح ما را، جسم ما را، بدن ما را، برای انجام خدمات لازم قوی کن، عزم ما را هم راسخ کن. دنبالش: «و هب لی الجدّ فی خشیتک»؛ در مقابل خدای متعال بجد دچار خشیت و ملاحظه باشیم. خدا را حاضر و ناظر بدانیم و این احساس یک احساس جدی باشد؛ لقلقهی زبان نباشد. «و الدّوام فی الاتّصال بخدمتک»؛(1) خدمت را هم قطعه قطعه نکنیم؛ متصل، این خط خدمت را پیش برویم. انشاءاللّه جوانهای ما از جمله جوانهای این دانشگاه و دیگر جوانها، بسیجیان عزیز، جوانهای مؤمن، فداکار، دانشجویان مختلف، دختر و پسر، در بخشهای مختلف دانشجوئی، طلاب جوان عزیز، جوانها در قشرهای مختلف، با حرکت خودشان، با کار خودشان، با تلاش خودشان، به ما پیرها هم نیرو و نشاط خواهند داد و یاد خواهند داد که چگونه حرکت کنیم. 1 ) مصباح المتهجد، شیخ طوسی، ص 844 ؛ إقبال الأعمال، سيد ابن طاووس، ص 706 ؛ مفاتیح الجنان، شیخ عباس قمی، ص 62 (دعای كمیل). «... يَا رَبِّ يَا رَبِّ قَوِّ عَلَى خِدْمَتِكَ جَوَارِحِی وَ اشْدُدْ عَلَى الْعَزِيمَةِ جَوَانِحِی وَ هَبْ لِيَ الْجِدَّ فِی خَشْيَتِكَ وَ الدَّوَامَ فِی الِاتِّصَالِ بِخِدْمَتِك حَتَّى أَسْرَحَ إِلَيْكَ فِی مَيَادِينِ السَّابِقِين ...» ترجمه : امام علی(علیهالسلام): اى پروردگارم، اى پروردگارم اعضايم را در راه خدمتت نيرو بخش و دلم را بر عزم و همّت محكم كن، و كوشش در راستاى پروايت و دوام در پيوستن به خدمتت را به من ارزانى دار تا به سويت برانم در ميدانهاى پيشتازان. مربوط به :بیانات در دیدار فرماندهان سپاه پاسداران - 1390/04/13 عنوان فیش : تلاشگری, همت, امید و امیدواری کلیدواژه(ها) : تلاشگری, همت, امید و امیدواری نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : تلاش ، همت و امید که بود، حتماً پیشروندگی هست. مربوط به :بیانات در دیدار دانشجویان و جوانان استان قم - 1389/08/04 عنوان فیش :ضرر نرسیدن به مؤمن در دیدگاه توحیدی کلیدواژه(ها) : تلاشگری, پاداش نوع(ها) : قرآن متن فیش : وقتی شما [با نگاه توحیدی] میدانید وجود شما، پیدایش شما، حیات شما، تنفس شما با یک هدفی تحقق پیدا کرده است، دنبال آن هدف میگردید و برای رسیدن به آن هدف، تکاپو و تلاش میکنید. از نظر خدای متعال که آفرینندهی هستی است، خود این تکاپو هم اجر و پاداش دارد. به هر نقطهای که رسیدید، در واقع به هدف رسیدید. این است که در دیدگاه توحیدی، خسارت و ضرر برای مؤمن اصلاً متصور نیست. فرمود: «ما لنا الّا احدی الحسنیین»؛(1) یکی از دو بهترین در انتظار ماست؛ یا در این راه کشته میشویم، که این بهترین است؛ یا دشمن را از سر راه برمیداریم و به مقصود میرسیم، که این هم بهترین است. پس در اینجا ضرری وجود ندارد. 1 ) سوره مبارکه التوبة آیه 52 قُل هَل تَرَبَّصونَ بِنا إِلّا إِحدَى الحُسنَيَينِ ۖ وَنَحنُ نَتَرَبَّصُ بِكُم أَن يُصيبَكُمُ اللَّهُ بِعَذابٍ مِن عِندِهِ أَو بِأَيدينا ۖ فَتَرَبَّصوا إِنّا مَعَكُم مُتَرَبِّصونَ ترجمه : بگو: «آیا درباره ما، جز یکی از دو نیکی را انتظار دارید؟! (: یا پیروزی یا شهادت) ولی ما انتظار داریم که خداوند، عذابی از سوی خودش (در آن جهان) به شما برساند، یا (در این جهان) به دست ما (مجازات شوید) اکنون که چنین است، شما انتظار بکشید، ما هم با شما انتظار میکشیم!» مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از کارآفرینان سراسر کشور - 1389/06/16 عنوان فیش :افزایش نیروی کار درصورت انجام کار کلیدواژه(ها) : تلاشگری, کار نوع(ها) : حدیث متن فیش : اینکه گفتند کار در اسلام مهم است، خب این همه روایات فراوانی از ائمه (علیهمالسّلام) در اهمیت کار، در فضیلت کار وارد شده که این کارهائی که شما ذکر کردید، نمونههائی از همین چیزی است که مورد فضیلت است، که حالا من این روایت را اینجا یادداشت کردم: «من یعمل یزدد قوّة و من یقصّر فی العمل یزدد فترة»؛(1) کار که بکنید، نیروی کار هم افزایش پیدا میکند. خاصیت کار، کاهش نیست، افزایش است؛ افزایشِ خودِ نیروی کار، نه محصول کار. خب، محصول کار که معلوم است افزایش پیدا میکند - وقتی کار کردید، کار یک محصولی دارد - اما در این روایت، امیرالمؤمنین (علیهالسّلام) میفرماید که وقتی کار کردید، قدرت کار و نیروی کار هم افزایش پیدا میکند. «و من یقصّر فی العمل»، کسی که در کار کردن کوتاهی کند، تقصیر بکند، «یزدد فَترة» یا «فِترة»، فتور و سستی او افزایش پیدا میکند. این مال شخص فقط نیست؛ این «مَن» که فرمود: «من یعمل»، معناش فقط این نیست که هر کسی این کار را بکند؛ خب، این روی اشخاص نیست، روی جوامع هم هست: هر ملتی، هر جامعهای. هرچه کار بکنید، نیروی کارتان بیشتر میشود. هرچه تحرک انسان داشته باشد، نشاط حرکتش بیشتر میشود. این خب، مال کار است که در اسلام دربارهی کار این همه حرف هست، که از جمله حالا این روایت را من اینجا خواندم. 1 ) غرر الحكم و درر الكلم، عبد الواحد بن محمد تميمى آمُدى، ص 590. مَنْ يَعْمَلْ يَزْدَدْ قُوَّةً، مَنْ يُقَصِّرْ فِي الْعَمَلِ يَزْدَدْ فَتْرَةً. ترجمه : هر کس به كار برخيزد، نيرومندتر مىشود، و هر كس در كار كوتاهى كند، سستى او افزايش پيدا مىكند. مربوط به :بیانات در دیدار رئیس جمهور و اعضای هیأت دولت - 1389/06/08 عنوان فیش :توفیق کار کردن در جهت آخرت/صحیفه سجادیه دعای 20 کلیدواژه(ها) : تلاشگری, معاد نوع(ها) : حدیث متن فیش : خداوند انشاءاللَّه به همهی ما توفیق بدهد که بتوانیم کارهائی را که از ما انتظار هست و خدای متعال از ما سؤال میکند، انجام دهیم. در دعای شریف مکارمالاخلاق هست که: «و استعملنی لما تسئلنی غدا عنه»؛(1) یعنی پروردگارا ! مرا به کار بگیر، در آن اموری که فردای قیامت از من دربارهی آن امور سؤال خواهی کرد. یک چیزهائی را از ما سؤال خواهند کرد؛ باید نسبت به آن توفیق پیدا کنیم. خداوند انشاءاللَّه کمک کند و توفیق بدهد که در این جهت حرکت کنیم و وظائفمان را انجام دهیم. 1 ) الصحیفه السجادیه ، دعای 20 ؛ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ بَلِّغْ بِإِيمَانِی أَكْمَلَ الْإِيمَانِ، وَ اجْعَلْ يَقِينِی أَفْضَلَ الْيَقِينِ، وَ انْتَهِ بِنِيَّتِی إِلَى أَحْسَنِ النِّيَّاتِ، وَ بِعَمَلِی إِلَى أَحْسَنِ الْأَعْمَالِ. اللَّهُمَّ وَفِّرْ بِلُطْفِكَ نِيَّتِی، وَ صَحِّحْ بِمَا عِنْدَكَ يَقِينِی، وَ اسْتَصْلِحْ بِقُدْرَتِكَ مَا فَسَدَ مِنِّی. اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ اكْفِنِی مَا يَشْغَلُنِی الِاهْتِمَامُ بِهِ، وَ اسْتَعْمِلْنِی بِمَا تَسْأَلُنِی غَداً عَنْهُ، وَ اسْتَفْرِغْ أَيَّامِی فِيمَا خَلَقْتَنِی لَهُ، وَ أَغْنِنِی وَ أَوْسِعْ عَلَيَّ فِی رِزْقِكَ، وَ لَا تَفْتِنِّی بِالنَّظَرِ، وَ أَعِزَّنِی وَ لَا تَبْتَلِيَنِّی بِالْكِبْرِ، وَ عَبِّدْنِی لَكَ وَ لَا تُفْسِدْ عِبَادَتِی بِالْعُجْبِ، وَ أَجْرِ لِلنَّاسِ عَلَى يَدِيَ الْخَيْرَ وَ لَا تَمْحَقْهُ بِالْمَنِّ، وَ هَبْ لِی مَعَالِيَ الْأَخْلَاقِ، وَ اعْصِمْنِی مِنَ الْفَخْرِ. اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ لَا تَرْفَعْنِی فِی النَّاسِ دَرَجَةً إِلَّا حَطَطْتَنِی عِنْدَ نَفْسِی مِثْلَهَا، وَ لَا تُحْدِثْ لِی عِزّاً ظَاهِراً إِلَّا أَحْدَثْتَ لِی ذِلَّةً بَاطِنَةً عِنْدَ نَفْسِی بِقَدَرِهَا ترجمه : بار خدايا بر محمد و خاندانش درود بفرست و ايمان مرا به كاملترين درجات ايمان و يقين مرا به برترين مراتب يقين و نيّت مرا به نيكوترين نيتها و عمل مرا به بهترين اعمال برسان. خداوندا، به لطف خود نيّت مرا كامل گردان و يقين مرا به آنچه در نزد تو است از اشتباه بدور و تصحیح نما، و به قدرت خود فساد مرا به صلاح بدل نماى. بار خدايا بر محمد و خاندانش درود بفرست و از كاری كه اهمیت به آن مرا مشغول كرده است، بىنياز گردان و به كارى بر گمار كه در روز باز پسين از من خواهى و روزهاى عمر مرا در كارى كه مرا براى آن آفريدهاى مصروف دار و مرا بىنياز فرماى و روزیت بر من وسیع و فراوان گردان و به نگريستن به حسرت در مال و جاه كسان گرفتار مساز و عزيزم دار و به تكبر دچارم مكن. مرا به بندگى خود گير و عبادتم را به خودپسندی تباه مكن. و كارهاى خير در حق مردم را به دست من جارى كن و كارهاى خير من به شائبه منت نهادن بر خلق خداى نابود نكن و از اخلاق متعالى بهرهورم دار و از فخرفروشی در امانم دار. بار خدايا بر محمد و خاندانش درود بفرست. و مرتبه و مقام مرا نزد مردم بالا نبر جز آنكه به همان اندازه در نفس خود خوارم گردانی و عزّتى آشكار برایم ایجاد نكن جز آنكه به همان اندازه در نفس خود ذليل گردانی. مربوط به :بیانات در دیدار کارگران نمونه سراسر کشور - 1389/02/08 عنوان فیش :تلاش کارگر به منزله جهاد کلیدواژه(ها) : کارگر, جهاد, تلاشگری نوع(ها) : حدیث متن فیش : مطالبات کارگری - که مطالبات مادی است - به جای خود محفوظ؛ و همه موظفند این مطالبات مادی را که حق هم هست، رسیدگی و برآورده کنند؛ لیکن یک مطالبهی معنوی هم وجود دارد و آن، شأن کارگر است؛ اهمیت به تلاش و فعالیت کارگر است؛ فهمیده بشود که این یک جهاد است؛ این مهم است. کارگر در پشت دستگاه، یا در حین طراحی و نقشهپردازی، یا در کارِ در مزرعه، یا در هر نقطهای که کار دارد تولید میشود و محصولی دارد به وجود میآید، باید احساس کند و بداند که یک عمل بزرگ را، یک عمل مهم را، یک ارزش را دارد به وجود میآورد؛ اسلام این را میخواهد بیان کند. این، اعتقاد قلبی ماست. خیلی فاصله است بین این نگاه و نگاه دنیای مادی، اعم از دنیای سرمایهداری یا دنیای سوسیالیستی که به کارگر به عنوان یک ابزار نگاه میکند. امروز در دنیای سرمایهداری، گاهی بعضی از کارگرها از لحاظ برخورداری مادی وضعشان هم خوب است - البته عمومیت ندارد، بعضاً اینجور است که وضعشان خوب است - لیکن همان هم از چشم کارفرما، از چشم سیاستگذاران کار و تولید، یک ابزار است؛ مثل یک پیچ و مهره؛ تا وقتی ارزش دارد که بتواند به آنها ارزش مادی تحویل بدهد، پول تحویل بدهد. خیلی فاصله است بین این نگاه به کارگر، و این نگاه که کارگر را یک مجاهد فیسبیلاللَّه میداند؛ برای کاری که او انجام میدهد، فراتر از همهی اجرهای مادی، یک اجر الهی، یک ارزش الهی، یک پاداش الهی در نظر میگیرد؛(1) اینها خیلی با هم فاصله دارد؛ این لازم است، این آن نیاز حقیقی است. 2 ) كافی،ثقه السلام كلینی ج 5 ص 88 ؛ منلايحضرهالفقيه، شیخ صدوق، ج 3 ص 168 ؛ عوالياللآلی، ابن ابی جمهور ج1 ص 268 ؛ بحارالأنوار، مجاسی ج 97 ص 7 ؛0 الْكَادُّ عَلَى عِيَالِهِ كَالْمُجَاهِدِ فِی سَبِيلِ اللَّهِ ترجمه : امام صادق عليه السّلام فرموده: كسى كه در طلب روزى خانواده خود كار ميكند و بسعى و كوشش تن ميدهد مانند مجاهدى است كه در ميدان كارزار براى خدا جهاد مىنمايد. مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از پرستاران نمونه کشور - 1389/02/01 عنوان فیش :ثبت تمام لحظات دشوار پرستار در محاسبه الهی کلیدواژه(ها) : تلاشگری نوع(ها) : قرآن متن فیش : مطمئن باشید که هر لحظهای، ثانیهای، دقیقهای که در این کار[پرستاری]، با توجه به احساس تکلیف در مقابل بیمار، در مقابل انسان دردمند میگذرانید، یک حسنهای را از خدای متعال و یک پاداش اجری را از حضرت ربوبی دریافت میکنید. هیچ ثانیهای در محاسبات الهی از بین نمیرود.(1) نباید تصور کرد که لحظات دشوار برای یک پرستار بر بالین یک بیمار، در محاسبات الهی مورد غفلت قرار خواهد گرفت؛ اینجور نیست. هر لحظهای که میگذرانید و هر تلاشی که میکنید، هر کفّ نفسی که در مقابل سختیها از خود نشان میدهید، این یک حسنهای است، یک کار در خور اجر است و خدای متعال همهی این لحظات را ثبت میکند. این کارهای دشوار را که تأثیرهای بزرگ و مهمی دارد، باید قدر دانست. مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از مسئولان نظام جمهوری اسلامی - 1389/01/16 عنوان فیش :تلاش به قدر توان پاسخی مناسب در پیشگاه خدا/صحیفه سجادیه دعای 13 کلیدواژه(ها) : همت, تلاشگری نوع(ها) : حدیث متن فیش : امام سجاد در دعا میفرماید: «و عدلک مهلکی»؛(1) عدالت تو، پدر من را در میآورد. لذا عرض میکنیم: «عاملنا بفضلک».(2) اگر بحث عدالت پیش بیاید و بخواهند مو را از ماست بکشند، و اگر در کارهایمان دقت کنیم، واویلاست. باید از خدای متعال فضل او را بخواهیم، اغماض او را بخواهیم، گذشت او را بخواهیم. البته یک حرف هست که آن را میشود در پیشگاه خدای متعال عرضه کرد؛ و آن این است که من به قدر توانِ خودم تلاش کردم. اگر بتوانیم این را بگوئیم، خوب است. به قدری که میفهمیدم، به قدری که میتوانستم و میدانستم، تلاش کردم؛ دیگر حالا کم و زیاد و نقص و مشکل و کمبود و اینهایش را عفو کن؛ اینجوری میشود. پس باید همتمان را بگماریم به اینکه از همهی نیرو و توان و استعداد و ظرفیت استفاده کنیم. البته هر انسانی ضعفی دارد، مشکلی دارد، کمبودی دارد؛ اینها را هم به خدا محول کنیم؛ لیکن تلاش خودمان را بکنیم، از ظرفیت کم نگذاریم. 1 ) إقبالالأعمال، سید بن طاووس، ص 339؛ البلدالأمين، شیخ كفعمی، ص 256؛ مفاتیح الجنان، شیخ عباس قمی، ص 260 (دعای امام حسین علیه السلام در روز عرفه)؛ بحارالأنوار، علامه مجلسی، ج 95، ص 222؛ «... أَنَّكَ سَائِلِی عَنْ عَظَائِمِ الْأُمُورِ وَ أَنَّكَ الْحَكِيمُ الْعَدْلُ الَّذِی لَا يَجُورُ وَ عَدْلُكَ مُهْلِكِی وَ مِنْ كُلِّ عَدْلِكَ مَهْرَبِی فَإِنْ تُعَذِّبْنِی فَبِذُنُوبِی يَا مَوْلَايَ بَعْدَ حُجَّتِكَ عَلَيَّ وَ إِنْ تَعْفُ عَنِّی فَبِحِلْمِكَ وَ جُودِكَ وَ كَرَمِك ...» ترجمه : 2 ) صحیفه سجادیه : دعای 13 ؛ «.... اَللَّهُمَّ فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ احْمِلْنِی بِكَرَمِكَ عَلَى التَّفَضُّلِ وَ لاَ تَحْمِلْنِی بِعَدْلِكَ عَلَى الاِسْتِحْقَاق ... » ترجمه : خدايا پس بر محمد و آل او درود فرست و با من به احسان و تفضلت رفتار كن و با من با عدالت و دادگريت به استحقاق رفتار مكن. مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از مسئولان نظام جمهوری اسلامی - 1389/01/16 عنوان فیش : فرهنگ کار, تلاشگری, کار کلیدواژه(ها) : فرهنگ کار, تلاشگری, کار نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : هرچه بتوانید فرهنگ كار و تلاش و حضور در عرصهی كار و سنگر كار را گسترش بدهید، خیلی خوب است؛ این به حركت جامعه و نشاط جامعه كمك خواهد كرد. مربوط به :بیانات در اجتماع زائران و مجاوران حرم مطهر رضوی - 1389/01/01 عنوان فیش : حمایت از تولید ملی, کالای داخلی, همت مضاعف و کار مضاعف, کار, کار مضاعف, کیفیت کالای داخلی, تلاشگری کلیدواژه(ها) : حمایت از تولید ملی, کالای داخلی, همت مضاعف و کار مضاعف, کار, کار مضاعف, کیفیت کالای داخلی, تلاشگری نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : همت مضاعف و كار بیشتر در كیفیت بخشیدن به تولیدات داخلی؛ یكی از كارهای اساسی این است. مربوط به :بیانات در دیدار دانشجویان - 1387/07/07 عنوان فیش : دین, انسان, برنامه ریزی, تلاشگری کلیدواژه(ها) : دین, انسان, برنامه ریزی, تلاشگری نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : نگاه دین، نگاه اسلام، نگاه قرآنی به انسان این است که: انسان باید تلاش کند؛ تلاشِ با نظم، با برنامه ریزی و بی وقفه، تا بتواند به نتائج برسد. مربوط به :بیانات در دیدار نخبگان علمی و اساتید دانشگاهها - 1387/07/03 عنوان فیش : جهاد, پیشرفت, جهاد علمی, تلاشگری, امید و امیدواری کلیدواژه(ها) : جهاد, پیشرفت, جهاد علمی, تلاشگری, امید و امیدواری نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : جهاد فقط در میدان جنگ نیست، در میدان علم هم مثل بقیهی میادین زندگی، جهاد لازم است. جهاد یعنی تلاش بیوقفه، همراه با خطرپذیری و پیشرفت و امید به آینده. مربوط به :بیانات در دیدار نخبگان علمی و اساتید دانشگاهها - 1387/07/03 عنوان فیش : جهاد علمی, جهاد, تلاشگری, پیشرفت, امید و امیدواری کلیدواژه(ها) : جهاد علمی, جهاد, تلاشگری, پیشرفت, امید و امیدواری نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : جهاد یعنی تلاش بیوقفه، همراه با خطرپذیری - در حد معقول البته - و پیشرفت و امید به آینده. مربوط به :بیانات در مراسم نوزدهمین سالگرد رحلت امام خمینی (رحمهالله) - 1387/03/14 عنوان فیش : جوان, نشاط و نیروی جوان, نشاط جوان, پیشرفت, پیشرفت ملت ایران, تلاشگری, روحیه کار و تلاش کلیدواژه(ها) : جوان, نشاط و نیروی جوان, نشاط جوان, پیشرفت, پیشرفت ملت ایران, تلاشگری, روحیه کار و تلاش نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : جوان یک کشور اگر بخواهد مثل موتور پیشبرندهای آن ملت را پیش ببرد، احتیاج دارد به اینکه سر حال، بانشاط، تندرست، قوی و دلبسته ی به کار و پیشرفت باشد. مربوط به :بیانات در دیدار مردم لار - 1387/02/19 عنوان فیش : اسلام, وحدت, تلاشگری, مسلمان, تکلیف اسلامی, اعتلای کلمه حق, اختلافافکنی, ارزشهای والای الهی, حرفهای دشمن شاد کن, کارهای دشمن شاد کن, امت بزرگ اسلامی کلیدواژه(ها) : اسلام, وحدت, تلاشگری, مسلمان, تکلیف اسلامی, اعتلای کلمه حق, اختلافافکنی, ارزشهای والای الهی, حرفهای دشمن شاد کن, کارهای دشمن شاد کن, امت بزرگ اسلامی نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : همه برای اسلام باید تلاش کنیم؛ شیعه و سنی باید برای اعلای کلمهی توحید، اعلای ارزشهای اصیل اسلامی، برای اجرای قوانین محمدی (صلّی اللَّه علیه و آله) همهی تلاشمان را انجام بدهیم؛ نگذاریم اختلافنظرها، اختلاف اجتهادها، اختلاف سلیقهها، حتّی گاهی اوقات کینههای شخصی، غرضورزیهای شخصی، بر زندگی ما، بر مشی ما غلبه کند و دشمن را شاد کند. مربوط به :بیانات در دیدار مردم کازرون - 1387/02/16 عنوان فیش : الگوهای اسلامی, تلاشگری, الگوسازی, مردم ایران, قوه مجریه کلیدواژه(ها) : الگوهای اسلامی, تلاشگری, الگوسازی, مردم ایران, قوه مجریه نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : همه باید تلاش کنیم، دولت و ملت باید تلاش کنند؛ این کشور باید به عنوان یک الگوی اسلامی ساخته شود. مربوط به :بیانات در دیدار اساتید و دانشجویان دانشگاههای شیراز - 1387/02/14 عنوان فیش :جهاد یعنی تلاش و حرکت در برابر موانع کلیدواژه(ها) : جهاد, مقاومت, انبیای الهی, تلاشگری نوع(ها) : قرآن متن فیش : [ اساساً همین وجود مانع است که به تلاش انسان معنا و حقیقت معنوی میبخشد و اسمش میشود جهاد؛ والّا اگر مانع نبود، جهاد معنی نداشت. جهاد یعنی جد و جهد همراه با زحمت و چالش با موانع.]خوب، حالا بینید این موانع را. همهی این موانع جزو سنتهای الهی است. وجود این موانع تصادفی نیست. اینها سنت الهی است؛ یعنی تلاش و حرکت با مانع مواجه است، والّا جهاد معنا نمیداشت: «و کذلک جعلنا لکلّ نبیّ عدوّا شیاطین الانس و الجنّ یوحی بعضهم الی بعض زخرف القول غرورا»(1)؛ در همهی دعوتهای انبیا، دشمنان - موانع - از جن و انس وجود داشتند. در آیهی دیگر: «و کذلک جعلنا فی کلّ قریة اکابر مجرمیها لیمکروا فیها و ما یمکرون الّا بانفسهم»(2). در درون جوامع، طبقاتی که وجود آنها مایهی فساد، مایهی مکر بوده است؛ اینها جزو سنتهاست. یعنی هرگز انبیاء نگفتند ما آنوقتی که جاده صاف است وارد میدان میشویم؛ نه، در همین فضا و صحنهی بشدت درگیر و دشوار، آنها وارد شدند؛ مثل جمهوری اسلامی و انقلاب اسلامی. اما متقابلاً سنت الهی هم این است که اگر حرکت نبوی، حرکت الهی که مصداقش انقلاب اسلامی است، به کار خود ادامه بدهد و دنبالگیری کند، بر همهی این موانع فائق خواهد آمد؛ این هم سنت الهی است. در سورهی مبارکهی فتح آمده است: «و لو قاتلکم الّذین کفروا لولّوا الادبار ثمّ لایجدون ولیّ و لا نصیرا. سنّة اللَّه الّتی قد خلت من قبل و لن تجد لسنّة اللَّه تبدیلا»(3)؛ اگر بایستید، اگر استقامت کنید، اگر هدف را گم نکنید، اگر تلاش را متوقف نکنید، بدون تردید غلبه در این عرصه با شماست. حاصل حرف من همین است با شما جوانان عزیز. 1 ) سوره مبارکه الأنعام آیه 112 وَكَذٰلِكَ جَعَلنا لِكُلِّ نَبِيٍّ عَدُوًّا شَياطينَ الإِنسِ وَالجِنِّ يوحي بَعضُهُم إِلىٰ بَعضٍ زُخرُفَ القَولِ غُرورًا ۚ وَلَو شاءَ رَبُّكَ ما فَعَلوهُ ۖ فَذَرهُم وَما يَفتَرونَ ترجمه : اینچنین در برابر هر پیامبری، دشمنی از شیاطین انس و جنّ قرار دادیم؛ آنها بطور سری (و درگوشی) سخنان فریبنده و بیاساس (برای اغفال مردم) به یکدیگر میگفتند؛ و اگر پروردگارت میخواست، چنین نمیکردند؛ (و میتوانست جلو آنها را بگیرد؛ ولی اجبار سودی ندارد.) بنابر این، آنها و تهمتهایشان را به حال خود واگذار! 2 ) سوره مبارکه الأنعام آیه 123 وَكَذٰلِكَ جَعَلنا في كُلِّ قَريَةٍ أَكابِرَ مُجرِميها لِيَمكُروا فيها ۖ وَما يَمكُرونَ إِلّا بِأَنفُسِهِم وَما يَشعُرونَ ترجمه : و (نیز) این گونه در هر شهر و آبادی، بزرگان گنهکاری قرار دادیم؛ (افرادی که همه گونه قدرت در اختیارشان گذاردیم؛ اما آنها سوء استفاده کرده، و راه خطا پیش گرفتند؛) و سرانجام کارشان این شد که به مکر (و فریب مردم) پرداختند؛ ولی تنها خودشان را فریب میدهند و نمیفهمند! 3 ) سوره مبارکه الفتح آیه 22 وَلَو قاتَلَكُمُ الَّذينَ كَفَروا لَوَلَّوُا الأَدبارَ ثُمَّ لا يَجِدونَ وَلِيًّا وَلا نَصيرًا ترجمه : و اگر کافران (در سرزمین حدیبیّه) با شما پیکار میکردند بزودی فرار میکردند، سپس ولیّ و یاوری نمییافتند! 3 ) سوره مبارکه الفتح آیه 23 سُنَّةَ اللَّهِ الَّتي قَد خَلَت مِن قَبلُ ۖ وَلَن تَجِدَ لِسُنَّةِ اللَّهِ تَبديلًا ترجمه : این سنّت الهی است که در گذشته نیز بوده است؛ و هرگز برای سنّت الهی تغییر و تبدیلی نخواهی یافت! مربوط به :بیانات در دیدار مردم استان سمنان - 1385/08/17 عنوان فیش : کار, مردم ایران, تلاشگری, رفع مشکلات, رفع مشکلات مردم, علاج مشکلات کشور کلیدواژه(ها) : کار, مردم ایران, تلاشگری, رفع مشکلات, رفع مشکلات مردم, علاج مشکلات کشور نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : درسی که خود ما باید بگیریم این است که بدانیم علاج همهی دردهای یک ملّت ، تلاش و کار است. مربوط به :بیانات در دیدار مردم استان سمنان - 1385/08/17 عنوان فیش : کار, امید و امیدواری, ایمان, تلاشگری, رفع مشکلات, رفع مشکلات مردم, علاج مشکلات کشور کلیدواژه(ها) : کار, امید و امیدواری, ایمان, تلاشگری, رفع مشکلات, رفع مشکلات مردم, علاج مشکلات کشور نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : کارِ متّکی به ایمان و امید، علاج همهی دردهای یک ملّت است. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران نظام به مناسبت عید سعید فطر - 1385/08/02 عنوان فیش : اخلاص, کارگزاران نظام, تلاشگری, خستگیناپذیری, مصالح ملّی, وظیفه مسئولان کلیدواژه(ها) : اخلاص, کارگزاران نظام, تلاشگری, خستگیناپذیری, مصالح ملّی, وظیفه مسئولان نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : (شما مسولین) اخلاص، جد و جهد، خستگىناپذيرى، بىطمعى و ترجيح دادن مصالح عمومى بر مصالح شخصى را در عمل، راهنماى خودتان قرار دهيد. مربوط به :بیانات در دیدار اساتید و اعضای هیأت علمی دانشگاهها - 1385/07/13 عنوان فیش : خلاقیت, اعتماد به نفس, پیشرفت علمی ایران, نوآوری و شکوفایی, شجاعت علمی, اعتماد به نفس ملی, تلاشگری, پیشرفت علمی و فناوری, حرکت علمی ایران کلیدواژه(ها) : خلاقیت, اعتماد به نفس, پیشرفت علمی ایران, نوآوری و شکوفایی, شجاعت علمی, اعتماد به نفس ملی, تلاشگری, پیشرفت علمی و فناوری, حرکت علمی ایران نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : نوآوری و ابتکار، شجاعت علمی، اعتماد به نفس شخصی و ملّی و کارِ متراکم و انبوه، علاج کارِ پیشرفت علمی ماست. مربوط به :بیانات در دیدار نخبگان جوان - 1385/06/25 عنوان فیش : پیشرفت, پیشرفت علمی ایران, شجاعت, پشتکار, کار, تلاشگری کلیدواژه(ها) : پیشرفت, پیشرفت علمی ایران, شجاعت, پشتکار, کار, تلاشگری نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : میبینم که دو عنصر از مهمترین عناصر تأثیرگذار در پیشرفتهای ملّی برای کشورها، عبارت است از: یکی «خطرپذیری» و یکی هم «کار سخت و پیگیر و پشتکار» است. مربوط به :بیانات در مراسم هفدهمین سالگرد رحلت امام خمینی (رحمهالله) - 1385/03/14 عنوان فیش : مردم ایران, جهاد, تلاشگری, شایستگی, خدمت به مردم, خدمت, نهضت خدمترسانی کلیدواژه(ها) : مردم ایران, جهاد, تلاشگری, شایستگی, خدمت به مردم, خدمت, نهضت خدمترسانی نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : این ملّت شایستهی آن است که انسان برای او مجاهدت کند؛ تلاش کند؛ کار کند. مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از ایثارگران و خانوادههای شهدا - 1384/03/03 عنوان فیش : ایمان, تلاشگری, پیروزی, دشمن, مردم ایران کلیدواژه(ها) : ایمان, تلاشگری, پیروزی, دشمن, مردم ایران نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : اگر ملتی عمل و تلاش خود را با ایمان و اعتقاد جازم همراه کند، پیروزی او در مقابل هرگونه دشمنی قطعی است. مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از ایثارگران و خانوادههای شهدا - 1384/03/03 عنوان فیش : عدالت, اخلاق اسلامی, جامعه اسلامی, ایمان, تلاشگری, جهاد, استقرار عدالت, عمل صالح کلیدواژه(ها) : عدالت, اخلاق اسلامی, جامعه اسلامی, ایمان, تلاشگری, جهاد, استقرار عدالت, عمل صالح نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : ما باید عدالت و اخلاق را مستقر کنیم و جامعهی خود را به معنای واقعی اسلامی کنیم. این احتیاج دارد به کار و تلاش و ایمان و عمل صالح و مجاهدت در راه خدا. مربوط به :بیانات در دیدار مردم شهرستان جیرفت - 1384/02/17 عنوان فیش :ارزش های معنوی، تعیین کننده رتبه انسانها کلیدواژه(ها) : تلاشگری, کار, جهاد نوع(ها) : قرآن متن فیش : سرافرازی و سربلندی، بسته به تلاش و کار و مجاهدت است. یکی مثل شهید محمد شهسواری - آزادهی سرافراز جیرفتی - به یک چهرهی ماندگار در کشور تبدیل میشود؛ نه به خاطر اینکه وابستهی به یک قشر برتر است؛ نه، او یک رعیتزاده و یک جوان برخاستهی از قشرهای پایین اجتماع است؛ اما آگاهی و شجاعت او، او را در چشم مردم ایران عزیز میکند. آن روزی که ماها پای تلویزیون نشسته بودیم و دیدیم این جوان در چنگ دژخیمان رژیم بعثی صدام و زیر شلاق و تازیانهی آنها فریاد میزند «مرگ بر صدام، ضد اسلام»، نمیدانستیم ایشان جیرفتی است؛ نه اسمی از او شنیده بودیم و نه خصوصیتی از او میدانستیم؛ اما همهی وجود ما غرق تعظیم و تجلیل از این جوان آزاده شد. بعد هم بحمداللَّه به میان مردم و کشور ما برگشت؛ امروز هم به عنوان یک شهید نامدار و نامآور در میان ملت ما مشهور است. بنابراین در نظام جمهوری اسلامی، تعیینکنندهی رتبهی انسانها، ارزشهای معنوی است؛ «انّ اکرمکم عنداللَّه اتقیکم».(1) 1 ) سوره مبارکه الحجرات آیه 13 يا أَيُّهَا النّاسُ إِنّا خَلَقناكُم مِن ذَكَرٍ وَأُنثىٰ وَجَعَلناكُم شُعوبًا وَقَبائِلَ لِتَعارَفوا ۚ إِنَّ أَكرَمَكُم عِندَ اللَّهِ أَتقاكُم ۚ إِنَّ اللَّهَ عَليمٌ خَبيرٌ ترجمه : ای مردم! ما شما را از یک مرد و زن آفریدیم و شما را تیرهها و قبیلهها قرار دادیم تا یکدیگر را بشناسید؛ (اینها ملاک امتیاز نیست،) گرامیترین شما نزد خداوند با تقواترین شماست؛ خداوند دانا و آگاه است! مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از ایثارگران و خانوادههای شهدای استان کرمان - 1384/02/12 عنوان فیش : نصرت الهی, جهاد, تنبلی, تلاشگری, کار کلیدواژه(ها) : نصرت الهی, جهاد, تنبلی, تلاشگری, کار نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : خدا نصرتش را به آدمهای تنبل و بیمجاهدت نمیدهد. خدا از انسانهای بیکاره و تنبل و بیخیال و لاابالی حمایت نمیکند؛ ولو مؤمن باشند. مربوط به :بیانات در دیدار رئیس بانک توسعه اسلامی - 1384/01/17 عنوان فیش : اسلام, امت بزرگ اسلامی, کار, تلاشگری, تبلیغ صحیح, تبلیغ, ابزار تبلیغ, مبلغان, مبلغان کلیدواژه(ها) : اسلام, امت بزرگ اسلامی, کار, تلاشگری, تبلیغ صحیح, تبلیغ, ابزار تبلیغ, مبلغان, مبلغان نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : هیچ گفتار و هیچ تبلیغی بالاتر از عمل نیست. ما اگر به اسلام یا امت اسلامی علاقهمندیم، باید کار و تلاش کنیم. مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از دانشآموزان - 1382/06/26 عنوان فیش : ایمان, کار, تلاشگری, آینده اسلام, آینده انقلاب, سازندگی کشور, اکتفا به حرف کلیدواژه(ها) : ایمان, کار, تلاشگری, آینده اسلام, آینده انقلاب, سازندگی کشور, اکتفا به حرف نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : آینده با حرف ساخته نمیشود؛ با کار هوشمندانه و مؤمنانه ساخته میشود. باید کار کنید؛ آن هم کار هوشمندانه و برخوردار از پشتوانهی ایمان. مربوط به :بیانات در دیدار رئیسجمهور و اعضای هیأت دولت - 1382/06/05 عنوان فیش : تلاشگری, جهاد, اتکا به خدا کلیدواژه(ها) : تلاشگری, جهاد, اتکا به خدا نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : سیرهی تلاش و مجاهدت مستقلانه و با اتكا به خداوند متعال رارها نكنید، چون هرچه خیر و بركت برای كشور وجود دارد، در سایهی این موضوعاست. مربوط به :بیانات در دیدار مردم ورامین - 1382/03/22 عنوان فیش : مردم ایران, آبادانی کشور, سازندگی کشور, تلاشگری, کار کلیدواژه(ها) : مردم ایران, آبادانی کشور, سازندگی کشور, تلاشگری, کار نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : امروز ملت ما به کار و تلاش پیگیر و مستمر برای سازندگی احتیاج دارد. مربوط به :بیانات در دیدار نمایندگان مجلس - 1382/03/07 عنوان فیش : تلاشگری, نصرت الهی, سکینه الهی, سکینه, اعتماد به خدا, حسن ظن به خدا کلیدواژه(ها) : تلاشگری, نصرت الهی, سکینه الهی, سکینه, اعتماد به خدا, حسن ظن به خدا نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : «سکینه» ناشی از اعتماد و حسن ظنّ به خداست. وقتی شما هدف درستی را انتخاب میکنید و در راه آن هدف به تلاش میپردازید، خدای متعال در اینجا وعدهی نصرت داده است؛ بروبرگرد هم ندارد. مربوط به :بیانات در خطبههای نمازجمعه - 1381/09/01 عنوان فیش : مردم ایران, وظیفه انقلابی, وظیفه ملی, عدالتخواهی, مبارزه با فساد, مبارزه با بی عدالتی, تبعیض, تلاشگری, کار, وحدت کلمه کلیدواژه(ها) : مردم ایران, وظیفه انقلابی, وظیفه ملی, عدالتخواهی, مبارزه با فساد, مبارزه با بی عدالتی, تبعیض, تلاشگری, کار, وحدت کلمه نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : ملت، امروز به وحدت كلمه، كار، تلاش پيگير، عدم وقفه در همهى كارهاى سازنده - بخصوص كارهاى علمى - و مبارزه با فساد و تبعيض و بىعدالتى احتياج دارد. مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از پاسداران - 1381/07/17 عنوان فیش : همت, تلاشگری, رفع مشکلات, علاج مشکلات کشور کلیدواژه(ها) : همت, تلاشگری, رفع مشکلات, علاج مشکلات کشور نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : اگر همین همّتها، روحیهها و دلهای قرص و محکم، در هر میدانی محور تلاش و کار باشند، مشکلات را از سر راه برمیدارند. مربوط به :بیانات در دیدار رئیسجمهور و اعضای هیأت دولت - 1381/06/04 عنوان فیش : تلاشگری, همت مضاعف و کار مضاعف, کار جهادی, کار مضاعف کلیدواژه(ها) : تلاشگری, همت مضاعف و کار مضاعف, کار جهادی, کار مضاعف نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : امروز چیزی که در کشور ما از هر طرف نگاه میکنیم، مورد نیاز است، مضاعف کردن و بهینه کردن تلاشهاست. مربوط به :پیام به مناسبت صعود یکصد و پنجاه هزار نفری ورزشکاران سپاه و بسیج دماوند - 1381/06/03 عنوان فیش : جوان بسیجی, تلاشگری, بسیجی, معنویتگرایی, پاسدار انقلاب اسلامی کلیدواژه(ها) : جوان بسیجی, تلاشگری, بسیجی, معنویتگرایی, پاسدار انقلاب اسلامی نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : جوانان عزیز سپاهی و بسیجی کوشش کنند که قلههای معنویت و معرفت را هدف تلاش جوانانهی خود قرار دهند. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران نظام - 1381/03/09 عنوان فیش :تلاش انسانها تعین کننده زمان رسیدن به اهداف الهی کلیدواژه(ها) : تلاشگری نوع(ها) : قرآن متن فیش : اگر انسانها تلاش و کار و همّت خود را بیشتر به کار گیرند، به اهداف الهی - که در برنامهی الهی تعیین شده است - زودتر خواهند رسید؛ اما اگر به کار نگیرند و ضعف نشان دهند، در این راه سالیان درازی معطّل خواهند شد؛ مثل تیهِ بنیاسرائیل: «اربعین سنةً یتیهون فیالارض(1)»؛ بنیاسرائیل به دست خود دچار سرگردانی و بیابانگردی شدند. بنیاسرائیل میتوانستند مانع بروز آن سختی و تلخی شوند؛ میتوانستند مدّت آن را کوتاهتر کنند؛ میتوانستند مدّت آن را با ضعفهای خود طولانیتر کنند. سرنوشت ما هم همین است. برای مسلمانان هم، جهت آفرینش بشر، بعثت و فلسفهی اعزام رسل و انزال کتب از سوی پروردگار، هم بیان و هم تعیین شده است. خود انسانها هستند که میتوانند این راه را طولانی یا کوتاه کنند؛ میتوانند خود را زودتر یا دیرتر به مقصد برسانند. 1 ) سوره مبارکه المائدة آیه 26 قالَ فَإِنَّها مُحَرَّمَةٌ عَلَيهِم ۛ أَربَعينَ سَنَةً ۛ يَتيهونَ فِي الأَرضِ ۚ فَلا تَأسَ عَلَى القَومِ الفاسِقينَ ترجمه : خداوند (به موسی) فرمود: «این سرزمین (مقدس)، تا چهل سال بر آنها ممنوع است (و به آن نخواهند رسید)؛ پیوسته در زمین (در این بیابان)، سرگردان خواهند بود؛ و در باره (سرنوشت) این جمعیّت گنهکار، غمگین مباش!» مربوط به :بیانات در دیدار زائرین و مجاورین حرم مطهر رضوی - 1380/01/01 عنوان فیش : اسلام, تنبلی, تلاشگری, کار, روحیه کار و تلاش, کار در اسلام کلیدواژه(ها) : اسلام, تنبلی, تلاشگری, کار, روحیه کار و تلاش, کار در اسلام نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : اسلام از تنبلی و تنپروری و بیکارگی بیزار است. مربوط به :پیام نوروزی به مناسبت حلول سال 1380 - 1380/01/01 عنوان فیش : اقتدار ملی, تلاشگری کلیدواژه(ها) : اقتدار ملی, تلاشگری نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : درسایهی اقتدار ملی است که مردم میتوانند به قدر استعدادشان و باشکوفایی این استعدادها، تلاش خودشان را مبذول کنند. مربوط به :پیام به مناسبت برگزاری نخستین کنگره "راه کربلا" - 1377/01/24 عنوان فیش : جوان, تلاشگری, خلاقیت, تقوا کلیدواژه(ها) : جوان, تلاشگری, خلاقیت, تقوا نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : نسل جوان مظهرتلاش ، ابتکار ، صفا و وارستگی است. مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از پرستاران - 1376/06/19 عنوان فیش : تلاشگری, حق و باطل, پیروزی حق, حق کلیدواژه(ها) : تلاشگری, حق و باطل, پیروزی حق, حق نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : هر حرکتی که بر اساس داعیهی حق باشد و تلاش و مجاهدت پشت سر آن باشد، آن پیروز خواهد شد. مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از ایثارگران و خانوادههای شهدا - 1376/05/29 عنوان فیش :پیشرفت مادی و معنوی ملت در گروی تلاش کلیدواژه(ها) : پیشرفت, تلاشگری, تنبلی نوع(ها) : قرآن متن فیش : امروز حرف اصلی من به شما عزیزان و همهی ملت ایران این است که به هیچ فردی، به هیچ ملتی و به هیچ جمعیتی، از خزانهی غیبت الهی هیچ چیز نمیدهند، مگر با تلاش و کوشش. ملتهای تنبل و بیحال، از افتخارات ملی نصیبی نخواهند برد. مجموعههای بیهمّت و بیکاره، به خدمات و به شایستگیهای بزرگ دست نخواهند یافت. افرادی که نخواهند تلاش کنند و زحمت بکشند، در بازار معنویّت و در سودای عشق و ایمان و تقوا و فضایل معنوی، چیزی گیرشان نخواهد آمد: «لیس للانسان الّا ما سعی«(1). هم در دنیای مادّی اینطور است؛ یعنی ملتهایی که کار کنند، فکر کنند، ابتکار کنند، سختیها را تحمّل کنند، به امکانات مادّی و رفاه و پیشرفت خواهند رسید، و هم در میدان معنویّات اینگونه است: ملتهایی که تلاش کنند، مجاهدت کنند، ایثار کنند و از کار و فداکاری نترسند، خدای متعال به آنها همه چیز خواهد داد. 1 ) سوره مبارکه النجم آیه 39 وَأَن لَيسَ لِلإِنسانِ إِلّا ما سَعىٰ ترجمه : و اینکه برای انسان بهرهای جز سعی و کوشش او نیست، مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از ایثارگران و خانوادههای شهدا - 1376/05/29 عنوان فیش : تلاشگری کلیدواژه(ها) : تلاشگری نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : به هیچ فردی، ملتی و جمعیتی، از خزانهی غیبت الهی هیچ چیز نمیدهند، مگر با تلاش و كوشش. مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از ایثارگران و خانوادههای شهدا - 1376/05/29 عنوان فیش : تلاشگری, جهاد کلیدواژه(ها) : تلاشگری, جهاد نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : ملتهایی كه تلاش كنند، مجاهدت كنند، ایثار كنند و از كار وفداكاری نترسند، خدای متعال به آنها همه چیز خواهد داد. مربوط به :بیانات در خطبههای نماز جمعهی تهران - 1375/10/28 عنوان فیش : عدالت, تلاشگری, حق, نظام جمهوری اسلامی ایران کلیدواژه(ها) : عدالت, تلاشگری, حق, نظام جمهوری اسلامی ایران نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : تلاش ما حکومت حقّ و عدل است؛ تلاش برای ایجاد عدالت است. مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از دانشآموزان و دانشجویان - 1374/08/10 عنوان فیش : جهاد, تلاشگری, ایران, پیشرفت, پیشرفت ملت ایران کلیدواژه(ها) : جهاد, تلاشگری, ایران, پیشرفت, پیشرفت ملت ایران نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : این کشور بدون مبارزه، تلاش و مجاهدت نمیتواند پیش برود. مربوط به :بیانات در دیدار مردم ساری - 1374/07/22 عنوان فیش : سازندگی کشور, تلاشگری, جهاد, کار کلیدواژه(ها) : سازندگی کشور, تلاشگری, جهاد, کار نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : مبادا کسی خیال کند که مملکت بدون فعّالیت و تلاشِ سازندگی - فقط با ذکر خدا گفتن- آباد خواهد شد؛ ابداً. باید تلاش کرد، باید مجاهدت کرد؛ هم مجاهدت علمی، هم مجاهدت عملی. مربوط به :بیانات در آغاز درس خارج فقه - 1374/06/14 عنوان فیش :لزوم قدر دانی و انصاف در برابر زحمات کلیدواژه(ها) : تلاشگری نوع(ها) : قرآن متن فیش : مطلبی را که امروز برای شما مطرح میکنم، از مقدّمات بدیهی و واضح شروع میشود و به استنتاج بدیهی و واضح نیز میرسد؛ لیکن به گمان من - به عنوان یک طلبه و مسؤول در جمهوری اسلامی و به عنوان معتقد به رسالت علما در امور دین و دنیای مردم - این استنتاج بدیهی از این مقدّمات بدیهیّه، کماهوحقّه مورد عمل قرار نگرفته است. البته کارهای خوبی هم شده است: «و لا تبخسوا الناس اشیاءهم».(1) انسان نبایستی حق کسانی را که زحمت کشیدند و کار کردند، ضایع کند. انصافاً خیلی کار شده است؛ اما آنچه که باید بشود، چند برابر آن چیزی است که تاکنون شده است.[ اولین مقدمهی بدیهی، بیان حاجت به فعّالیتها و تلاشهای حوزهی علمیّه است....] 1 ) سوره مبارکه الأعراف آیه 85 وَإِلىٰ مَديَنَ أَخاهُم شُعَيبًا ۗ قالَ يا قَومِ اعبُدُوا اللَّهَ ما لَكُم مِن إِلٰهٍ غَيرُهُ ۖ قَد جاءَتكُم بَيِّنَةٌ مِن رَبِّكُم ۖ فَأَوفُوا الكَيلَ وَالميزانَ وَلا تَبخَسُوا النّاسَ أَشياءَهُم وَلا تُفسِدوا فِي الأَرضِ بَعدَ إِصلاحِها ۚ ذٰلِكُم خَيرٌ لَكُم إِن كُنتُم مُؤمِنينَ ترجمه : و به سوی مدین، برادرشان شعیب را (فرستادیم)؛ گفت: «ای قوم من! خدا را بپرستید، که جز او معبودی ندارید! دلیل روشنی از طرف پروردگارتان برای شما آمده است؛ بنابر این، حق پیمانه و وزن را ادا کنید! و از اموال مردم چیزی نکاهید! و در روی زمین، بعد از آنکه (در پرتو ایمان و دعوت انبیاء) اصلاح شده است، فساد نکنید! این برای شما بهتر است اگر با ایمان هستید! 1 ) سوره مبارکه هود آیه 85 وَيا قَومِ أَوفُوا المِكيالَ وَالميزانَ بِالقِسطِ ۖ وَلا تَبخَسُوا النّاسَ أَشياءَهُم وَلا تَعثَوا فِي الأَرضِ مُفسِدينَ ترجمه : و ای قوم من! پیمانه و وزن را با عدالت، تمام دهید! و بر اشیاء (و اجناس) مردم، عیب نگذارید؛ و از حق آنان نکاهید! و در زمین به فساد نکوشید! 1 ) سوره مبارکه الشعراء آیه 183 وَلا تَبخَسُوا النّاسَ أَشياءَهُم وَلا تَعثَوا فِي الأَرضِ مُفسِدينَ ترجمه : و حق مردم را کم نگذارید، و در زمین تلاش برای فساد نکنید! مربوط به :بیانات در خطبههای نمازجمعه - 1373/11/28 عنوان فیش : دعا, تلاشگری کلیدواژه(ها) : دعا, تلاشگری نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : دعا در کنار تلاش و با تلاش است. بعضاً خیلی از تلاشها به نتیجه نمیرسد؛ اما همین که دعا کردید، به نتیجه خواهد رسید. مربوط به :بیانات در دیدار فرماندهان سپاه - 1373/06/29 عنوان فیش :به جا آوردن حق بندگی خدای متعال با مجاهدت در راه خداوند کلیدواژه(ها) : تلاشگری, جهاد, ابراز بندگی نوع(ها) : قرآن, حدیث متن فیش : برادران عزیز! تلاش، جهاد و مجاهدت، از همه پسندیده و زیباست؛ بخصوص از کسی که ابزارِ این کار در اختیار اوست و میتواند این جهاد را در بهترین جایگاه خود قرار دهد و از آن بهره ببرد. بهرهی مورد نظر چیست؟ آن بهره دو بخش دارد: یک بخشِ شخصی دارد که این اصلِ قضیه است. (این را توجّه کنید!) قسمت اعظمِ مجاهدت در راه خدا، برای شخصِ خودِ شماست. «علیکم انفسکم لایضرّکم من ضلّ اذ اهدیتم»(1) اصل قضیه این است که ما باید به عنوان یک بندهی خدا، از عهدهی بندگی خدا برآییم. یا میتوانیم که در این صورت، سر بلند و سعادتمند خواهیم شد؛ یا نمیتوانیم که در این صورت، شقاوت است. تلاش و جهادی که میکنیم، سازندگی، خودسازی و دیگر سازی، که به دنبالشان میرویم، خدمتی که به خلق میکنیم، اقامهی عدلی که میکنیم، حکومتی که به راه میاندازیم، همه در درجهی اوّل، برای این است که پیشِ خدای متعال به عنوان یک بنده بتوانیم عرض کنیم: «پروردگارا! ما حقّ بندگی تو را تا حدّی که توانستیم بهجا آوردیم.» در دعا هست که «و جعل من ظنَّ به علی عباده فی کفاء لتعزیة حقّه.»(2) دعای خوبی هم هست. احتمال اینکه صادر از معصوم باشد، زیاد است. (حالا سند دعا را درست نمیدانم.) «و جعل من ظنّ به علی عباده فی کفاء لتعزیة حقّه.» یعنی «اگر آنچه را خدا منّت گذاشته و به ما داده است، بهکار بیندازیم، کافی است که بتوانیم حقی را که بر گردن ماست، ادا کنیم.» پس در درجهی اوّل، تلاش مورد نظر است. 1 ) سوره مبارکه المائدة آیه 105 يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنوا عَلَيكُم أَنفُسَكُم ۖ لا يَضُرُّكُم مَن ضَلَّ إِذَا اهتَدَيتُم ۚ إِلَى اللَّهِ مَرجِعُكُم جَميعًا فَيُنَبِّئُكُم بِما كُنتُم تَعمَلونَ ترجمه : ای کسانی که ایمان آوردهاید! مراقب خود باشید! اگر شما هدایت یافتهاید، گمراهی کسانی که گمراه شدهاند، به شما زیانی نمیرساند. بازگشت همه شما به سوی خداست؛ و شما را از آنچه عمل میکردید، آگاه میسازد. 2 ) مصباحالمتهجد ، شیخ طوسی ص 138 ؛ المصباحللكفعمی ، ابراهيم بن على عاملى كفعمى ص 51 ؛ مفتاح الفلاح فی عمل اليوم و الليلة، شیخ بهایی ص 326 ؛ بحارالأنوار ، علامه مجلسی ج 84 ص 277 ؛ « أن من غفل عن صلاة الليل فليصل عشر ركعات بعشر سور يقرأ فی الأولى الحمد و الم تنزيل و فی الثانية الحمد و يس و فی الثالثة الفاتحة و الدخان و فی الرابعة الفاتحة و اقتربت و فی الخامسة الفاتحة و الواقعة و فی السادسة الفاتحة و تبارك الملك و فی السابعة الحمد و المرسلات و فی الثامنة الحمد و عم يتساءلون و فی التاسعة الحمد و إذا الشمس كورت و فی العاشرة الفاتحة و الفجر (...) إلهی طموح الآمال قد خابت إلا لديك و معاكف الهمم قد تعطلت إلا عليك و مذاهب العقول قد سمت إلا إليك فأنت الرجاء و إليك الملتجأ يا أكرم مقصود و يا أجود مسئول هربت إليك بنفسی يا ملجأ الهاربين بأثقال الذنوب أحملها على ظهری لا أجد لی إليك شافعا سوى معرفتی إنك أقرب من لجأ إليه المضطرون و أمل ما لديه الراغبون يا من فتق العقول بمعرفته و أطلق الألسن بحمده و جعل ما امتن به على خلقه إكمالا لأياديه و تأدية حقه صل على محمد و آل محمد و لا تجعل للهموم على عقلی سبيلا و لا للباطل على عملی دليلا ... » ترجمه : از امام امام باقر و امام صادق علیهماالسلام روایت شده است كه هر كس از نماز شب غفلت نمود پس باید ده ركعت با ده سوره بخواند؛ در ركعت اول حمد و الم تنزیل ، در ركعت دوم حمد ویس، در ركعت سوم حمد و دخان، در ركعت چهارم حمد و اقتربت الساعه، در ركعت حمد فاتحه و واقعه، در ركعت ششم حمد و تبارك الملك، در ركعت هفتم حمد و مرسلات، در ركعت هشتم حمد و نبأ، در ركعت نهم حمد وشمس و در ركعت دهم حمد و فجر بخواند. (...) خدايا! آرزوهاى بزرگ جز نزد تو محكوم به نوميدى شد و همت های همراه جز برای تو تعطیل شد و راههاى خردها باز و بلند است جز به سوى تو (كه هرگز به تو دست نيابند)، و تویی امید و پناهگاه به سوی توست، اى گرامىترين مقصودها، و اى بخشندهترين درخواستشدگان با جان خویش به سویت فرار كردم ای پناه فراركنندگان با بار گناهانى كه به دوشم مىكشم و واسطهاى به درگاهت ندارم به جز شناختم به اينكه تو نزديكترين كسانى هستى كه درماندگان بدو پناهنده مىشوند و راغبان آرزوى نعمتهايش دارند. اى آنكه خردها به شناخت خويش بشكافتهاى، و زبانها به ستايشت بگشودهاى و آنچا را به بندگانت دادی برای تكمیل نعمت های خویش و به سرانجام رساندن حق خویش قرار دادی بر محمد و خاندانش درورد فرست و برای اندوه ها بر عقلم راهی، و برای باطل بر عمل من راهنمایی قرار نده. مربوط به :بیانات در دیدار مردم یاسوج - 1373/03/17 عنوان فیش : روحیه کار و تلاش, تلاشگری کلیدواژه(ها) : روحیه کار و تلاش, تلاشگری نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : روحیهی کار را در بین خودتان، هر چه بیشتر زنده کنید. مربوط به :پیام به مناسبت آغاز هفتهی کتاب - 1372/10/04 عنوان فیش : مردم ایران, حضرت علی (علیهالسلام), اسلام, یأس, یاس, تلاشگری کلیدواژه(ها) : مردم ایران, حضرت علی (علیهالسلام), اسلام, یأس, یاس, تلاشگری نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : امروز سعی دنیا این است که ملت ایران را از ادامهی راه امیرالمؤمنین(ع) و راه اسلام مأیوس کند. مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از کارگران و معلمان - 1372/02/15 عنوان فیش : دشمن, تلاشگری, دشمن شناسی, ضربه دشمن کلیدواژه(ها) : دشمن, تلاشگری, دشمن شناسی, ضربه دشمن نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : اگر غرب و امریکا و دشمنان ما و منافقین و دیگران و دیگران بتوانند کارخانههای ما را از کار بیندازند، ضربهی حسابی زدهاند و امروز تلاش میکنند که این ضربه را بزنند. مربوط به :بیانات در دیدار مردم استان چهارمحال و بختیاری - 1371/07/15 عنوان فیش : سلسله پهلوی, تلاشگری کلیدواژه(ها) : سلسله پهلوی, تلاشگری نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : رژیم ستمشاهی، سعی میکرد مردم را به تنبلی سوق دهد .در زبان نه؛ اما در عمل اینگونه بود. ما باید امروز تلاش کنیم، کار کنیم و نیرو و استعدادمان را به کار بیندازیم. مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از روحانیون - 1370/12/01 عنوان فیش :خوب عمل کردن طلاب، عامل ثمربخشی حوزه علمیه کلیدواژه(ها) : حوزههای علمیه, روحانیها, تلاشگری, اتقان کاری نوع(ها) : حدیث متن فیش : [طلاب علوم دینی و فضلای جوان، برای آیندهی حوزه نقش دارند] هرکسی نقش خودش را دارد. در یک مجموعه، همهی افراد دارای نقشند. در یک بدن سالم، هر سلولی مشغول کار است. اگر هر کدام ما در آنجایی که هستیم، کار خود را خوب انجام بدهیم، به سلامت مجموعه کمک کردهایم؛ اما اگر هر کدام ما کار خود را خوب انجام ندهیم، به قدر شعاع وجودی خود، به سلامت مجموعه ضربه زدهایم؛ «رحم اللَّه امرء عمل عملا صالحا فأتقنه».(1) کار را باید متقن و خوب انجام داد؛ درس را باید خوب خواند؛ اخلاق را باید رعایت کرد؛ تدین را باید در زندگی خود اصل دانست؛ ممشای بزرگان را در آداب زندگی، در خلقیات عبادی و عملی باید اسوه و الگو قرارداد. چیزهایی هم هست که البته به تطور زمان متطور میشود؛ آنها را هم باید متطور و متحول کرد. پس افراد حوزه، از بزرگ و کوچک، تا طلبهی تازه به حوزه آمده، در عمل شخصی خود میتوانند نقشی ایفا کنند که آن نقش در سلامت حال و آیندهی حوزه اثر خواهد گذاشت. 1 ) مسائل علی بن جعفر و مستدركاتها، علی بن جعفر (علیه السلام) ص 93 ؛ رحم اللّه امرءا عمل عملا صالحا فأتقنه ترجمه : خداوند فردی را كه كار نیكویی انجام دهد و آن [كار] را محكم ومتقن گرداند، مورد رحمت قرار میدهد. مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از خانوادههای شهدای قم - 1370/11/30 عنوان فیش : تلاشگری, جهاد, ایثار, صبر کلیدواژه(ها) : تلاشگری, جهاد, ایثار, صبر نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : هیچ کار بزرگی جز با فداکاری و صبر بهدست نمیآید؛ هیچ هدفی جز با تلاش و مجاهدت بهدست نمیآید. مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از فرماندهان سپاه - 1370/11/18 عنوان فیش : تلاشگری, جهاد, ایثار کلیدواژه(ها) : تلاشگری, جهاد, ایثار نوع(ها) : جملههای برگزیده متن فیش : همچنان که همهی دستاوردهای بشر به تبع تلاش و پیگیری است، حفظ آنها هم به تبع تلاش و مجاهدت و فداکاری است. مربوط به :بیانات در دیدار مسئولان و کارگزاران نظام جمهورى اسلامى ایران - 1368/11/09 عنوان فیش :مسئولیت همگانی کارگزاران در برابر تکالیف اسلامی کلیدواژه(ها) : اسلام, تلاشگری نوع(ها) : قرآن, حدیث متن فیش : مسألهی ما، مسألهی یک شخص یا یک دولت و چند نفر آدم نیست؛ بلکه مسألهی اسلام است. آن چیزی که مانع ما میشود تا نسبت به حوادثی که در مقابلمان میگذرد، بیتفاوت نمانیم، تکلیف اسلامی است. آن چیزی که مانع میشود تا آنچه را لازم میدانیم، قولاً و عملاً اتیان نکنیم، تکلیف اسلامی است؛ چون مسألهی ما نیست، بلکه مسألهی اسلام است. ما عامل و بنده و مکلفیم. برای همین است که موظفیم راهمان را دقیق انتخاب بکنیم. بین افراد فرقی هم نمیکند. همهی ما، از بالاترین مسؤول در این نظام تا کوچکترین کارگزار در سلسله مراتب اجرایی و قضایی و غیره، مسؤولیم. این خطاب رسول اکرم(ص) به همهی مسلمین است که: «کلّکم راع»(1).امروز هم خطاب به همهی مسلمین میباشد. این خطاب، نسبت به من و شما زندهتر از همیشه است. امروز، همه باید برای بهترین وضعیت و بهترین کار تلاش کنند: «للّتی هی احسن»(2). 1 ) منیه المرید،شهید ثانی ص381 صحيح مسلم، مسلم نیشابوری، ج 3 ص 1459 جامع الاخبار، تاج الدين شعيرى ص 119 عوالياللآلی ، ابن ابى جمهور احسائى ج 1 ص 364 بحارالانوار ،علامه مجلسی ج72 ص 38 ارشاد القلوب ج1 ص184"باب الحادی والخمسون" كلكم راع و كلكم مسئول عن رعيته ترجمه : به راستی كه همه شما حافظ و سرپرستید و همه شما جوابگوی مردم زیردست خود هستید. 2 ) سوره مبارکه الإسراء آیه 53 وَقُل لِعِبادي يَقولُوا الَّتي هِيَ أَحسَنُ ۚ إِنَّ الشَّيطانَ يَنزَغُ بَينَهُم ۚ إِنَّ الشَّيطانَ كانَ لِلإِنسانِ عَدُوًّا مُبينًا ترجمه : به بندگانم بگو: «سخنی بگویند که بهترین باشد! چرا که (شیطان بوسیله سخنان ناموزون)، میان آنها فتنه و فساد میکند؛ همیشه شیطان دشمن آشکاری برای انسان بوده است! 2 ) سوره مبارکه النحل آیه 125 ادعُ إِلىٰ سَبيلِ رَبِّكَ بِالحِكمَةِ وَالمَوعِظَةِ الحَسَنَةِ ۖ وَجادِلهُم بِالَّتي هِيَ أَحسَنُ ۚ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعلَمُ بِمَن ضَلَّ عَن سَبيلِهِ ۖ وَهُوَ أَعلَمُ بِالمُهتَدينَ ترجمه : با حکمت و اندرز نیکو، به راه پروردگارت دعوت نما! و با آنها به روشی که نیکوتر است، استدلال و مناظره کن! پروردگارت، از هر کسی بهتر میداند چه کسی از راه او گمراه شده است؛ و او به هدایتیافتگان داناتر است. 2 ) سوره مبارکه الإسراء آیه 34 وَلا تَقرَبوا مالَ اليَتيمِ إِلّا بِالَّتي هِيَ أَحسَنُ حَتّىٰ يَبلُغَ أَشُدَّهُ ۚ وَأَوفوا بِالعَهدِ ۖ إِنَّ العَهدَ كانَ مَسئولًا ترجمه : و به مال یتیم، جز به بهترین راه نزدیک نشوید، تا به سر حد بلوغ رسد! و به عهد (خود) وفا کنید، که از عهد سؤال میشود! مربوط به :بیانات در دیدار مسئولان و کارگزاران نظام جمهورى اسلامى ایران - 1368/11/09 عنوان فیش :ورع،تلاش، عفت و درستی ؛گام های در مسیر حکومت صالح کلیدواژه(ها) : عفت, تلاشگری نوع(ها) : نهجالبلاغه متن فیش : رادران عزیز! ما اگر خودمان شخصاً صالح باشیم و حکومت حکومت صالحان باشد، میتوانیم صلاح را در همه جاى دنیا و پیش از همه در کشورمان گسترش بدهیم. به جان شما! اگر ما صالح نبودیم، هیچ اتّفاق مثبتى -در جهت اهداف- نخواهد افتاد؛ هر کس هم تلاش کند، بیخود تلاش میکند. باید من و شما خوب باشیم. خوب بودن هم یک معناى قلمبهسلمبهاى ندارد؛ یعنى متدیّن باشیم، باتقوا باشیم، دروغ نگوییم، غیبت نکنیم، به مال دنیا حرص نزنیم، اهل تجمّل و تشریفات نباشیم، بدخواه نباشیم، اهل اسراف نباشیم، ادّعاهاى دروغ براى خودمان نکنیم؛ این است. باید خوب باشیم. شخصِ خود امام، آدم خوبى بود؛ شخص خودش. و خوبىِ او توانست تمام قلمرو حضور او را خوب و متلألئ بکند. وقتى کسى خوب است، حولوحوش او هم تحت تأثیر او قرار میگیرد؛ خانهی خودش را خوب میکند، دوستان خودش را خوب میکند، کشور خودش را خوب میکند، دنیاى خودش را خوب میکند. امام مثل یک چراغى بود که همه جا را منوّر میکرد؛ چون خودش منوّر بود، خودش ظلمانى نبود. واقعاً آدم خوبى بود. هر کسى را ما دیدیم -حتّى دشمنان امام- شخص او را از لحاظ زهد و پارسایى و بیطمعى به دنیا و بیاعتنائى به دنیا و راستگو بودن در ادّعاها و مانند اینها، تعریف کردند؛ و تعریفى بود. شاید درست باشد که ما آن خطابِ امیرالمؤمنین (علیه الصّلاة و السّلام) به عثمانبنحنیف را -که یک وقت امام هم همین را فرمودند- به خودمان بگوییم. بگوییم «اَلا وَ اِنَّکُم لاتَقدِرونَ عَلىٰ ذٰلِک»؛ شماها نمیتوانید آنجور خوب باشید. ماها نمیتوانیم آنجور خوب باشیم. امّا بعد [میفرماید]: وَ لٰکِن اَعینونى بِوَرَعٍ وَ اجتِهاد؛ ورع داشته باشید، از لغزشگاهها بپرهیزید، تلاش کنید، اجتهاد کنید. این اجتهاد با کمک خدا همراه خواهد شد. برادران! بدون اجتهاد کردن و تلاش کردن، آدم خوب نمیشود. اى کاش ما میتوانستیم این حرفها را از امام بشنویم. حالا من باید این حرفها را بگویم که خودم از همه ناقصترم و از همه محتاجترم به شنیدن این تذکّرات؛ امّا چه بکنم؛ وظیفهی من است که این را بگویم و به برادران عرض بکنم. ما باید عفّت داشته باشیم، عفیف باشیم؛ باید به لجن بودنِ طبیعت خودمان -که طبیعت بشرى است- واقف باشیم. خطرناک است برادران! بشر اینجورى است؛ بشر لغزش دارد. راه اینکه آدم خودش را از لغزش نگه دارد، این است که لب پرتگاه نرود. شما که سرگیجه دارى، چرا لب پشتبام میروى؟ شما که لرزش زانو دارى، چرا آنجایى میروى که انسان ممکن است با مغز بخورد زمین و پدرش دربیاید؟ به لغزشگاهها نزدیک نشوید؛ لغزشگاههاى مالى، لغزشگاههاى قدرتى، لغزشگاههاى گوناگون؛ حالا نمیخواهم دانهدانه را اسم بیاورم؛ انواع و اقسام لغزشگاهها و لجنگاهها هست. حواسمان را جمع کنیم، مواظب باشیم. حکومت صالحان [یعنی] ما باید صالح بشویم. حکومت دست ما است؛ دست من و شما و شما و شما؛ و همه بخشى از حکومتند. ما باید صالح بشویم. اگر صالح شدیم، آنوقت سرنوشتى که خدا براى صالحان معیّن کرده، مال ما است. اینقدر غصّهاى ندارد، ناراحتیاى ندارد. وَ لٰکِن اَعینونى بِوَرَعٍ وَ اجتِهادٍ وَ عِفَّةٍ وَ سَداد؛(۱) مواظب باشید؛ ورع داشته باشید. این یک نکته که میخواستم عرض کنم. برادرها! اگر این نشد، ما خودمان تبدیل میشویم به دشمن خودمان؛ دشمن نظام. حالا ما داریم دنبال دشمنهاى نظام میگردیم که پدرشان را در بیاوریم؛ از آمریکاى خونخوارِ جنایتکار گرفته تا گروهکها، تا منافقین و مانند اینها، تا آنهایى که در داخلند؛ ملّت مسلمان ایران و دستگاههاى قضائى و اجرائى و غیره دارند دنبال اینها میگردند که پدرشان را در بیاورند. مواظب باشید همان جایى که من و شما ایستادهایم، دشمن نظام آنجا نَایستاده باشد. اگر ما مواظب خودمان نباشیم -من و شما که عمرى را سپرى کردیم که در راه خدا کار کنیم و امید و آرزو داشتیم در راه خدا کشته بشویم و از بین برویم- [ممکن است] خداى نکرده تبدیل بشویم به دشمنِ این راه. اگر ما مواظب خودمان نشدیم، این خواهد شد. 1 ) نامه 45 : از نامههاى آن حضرت است به عثمان بن حنيف انصارى، كار گزارش در بصره، وقتى به حضرت خبر رسيد او را به مهمانى دعوت كردهاند و او به آنجا رفته. أَمَّا بَعْدُ يَا ابْنَ حُنَيْفٍ فَقَدْ بَلَغَنِي أَنَّ رَجُلًا مِنْ فِتْيَةِ أَهْلِ الْبَصْرَةِ دَعَاكَ إِلَى مَأْدُبَةٍ فَأَسْرَعْتَ إِلَيْهَا تُسْتَطَابُ لَكَ الْأَلْوَانُ وَ تُنْقَلُ إِلَيْكَ الْجِفَانُ وَ مَا ظَنَنْتُ أَنَّكَ تُجِيبُ إِلَى طَعَامِ قَوْمٍ عَائِلُهُمْ مَجْفُوٌّ وَ غَنِيُّهُمْ مَدْعُوٌّ فَانْظُرْ إِلَى مَا تَقْضَمُهُ مِنْ هَذَا الْمَقْضَمِ فَمَا اشْتَبَهَ عَلَيْكَ عِلْمُهُ فَالْفِظْهُ وَ مَا أَيْقَنْتَ بِطِيبِ وُجُوهِهِ فَنَلْ مِنْهُ أَلَا وَ إِنَّ لِكُلِّ مَأْمُومٍ إِمَاماً يَقْتَدِي بِهِ وَ يَسْتَضِيءُ بِنُورِ عِلْمِهِ أَلَا وَ إِنَّ إِمَامَكُمْ قَدِ اكْتَفَى مِنْ دُنْيَاهُ بِطِمْرَيْهِ وَ مِنْ طُعْمِهِ بِقُرْصَيْهِ أَلَا وَ إِنَّكُمْ لَا تَقْدِرُونَ عَلَى ذَلِكَ وَ لَكِنْ أَعِينُونِي بِوَرَعٍ وَ اجْتِهَادٍ وَ عِفَّةٍ وَ سَدَادٍ فَوَاللَّهِ مَا كَنَزْتُ مِنْ دُنْيَاكُمْ تِبْراً وَ لَا ادَّخَرْتُ مِنْ غَنَائِمِهَا وَفْراً وَ لَا أَعْدَدْتُ لِبَالِي ثَوْبِي طِمْراً وَ لَا حُزْتُ مِنْ أَرْضِهَا شِبْراً وَ لَا أَخَذْتُ مِنْهُ إِلَّا كَقُوتِ أَتَانٍ دَبِرَةٍ وَ لَهِيَ فِي عَيْنِي أَوْهَى وَ أَوْهَنُ مِنْ عَفْصَةٍ مَقِرَةٍ بَلَى كَانَتْ فِي أَيْدِينَا فَدَكٌ مِنْ كُلِّ مَا أَظَلَّتْهُ السَّمَاءُ فَشَحَّتْ عَلَيْهَا نُفُوسُ قَوْمٍ وَ سَخَتْ عَنْهَا نُفُوسُ قَوْمٍ آخَرِينَ وَ نِعْمَ الْحَكَمُ اللَّهُ وَ مَا أَصْنَعُ بِفَدَكٍ وَ غَيْرِ فَدَكٍ وَ النَّفْسُ مَظَانُّهَا فِي غَدٍ جَدَثٌ تَنْقَطِعُ فِي ظُلْمَتِهِ آثَارُهَا وَ تَغِيبُ أَخْبَارُهَا وَ حُفْرَةٌ لَوْ زِيدَ فِي فُسْحَتِهَا وَ أَوْسَعَتْ يَدَا حَافِرِهَا لَأَضْغَطَهَا الْحَجَرُ وَ الْمَدَرُ وَ سَدَّ فُرَجَهَا التُّرَابُ الْمُتَرَاكِمُ وَ إِنَّمَا هِيَ نَفْسِي أَرُوضُهَا بِالتَّقْوَى لِتَأْتِيَ آمِنَةً يَوْمَ الْخَوْفِ الْأَكْبَرِ وَ تَثْبُتَ عَلَى جَوَانِبِ الْمَزْلَقِ وَ لَوْ شِئْتُ لَاهْتَدَيْتُ الطَّرِيقَ إِلَى مُصَفَّى هَذَا الْعَسَلِ وَ لُبَابِ هَذَا الْقَمْحِ وَ نَسَائِجِ هَذَا الْقَزِّ وَ لَكِنْ هَيْهَاتَ أَنْ يَغْلِبَنِي هَوَايَ وَ يَقُودَنِي جَشَعِي إِلَى تَخَيُّرِ الْأَطْعِمَةِ وَ لَعَلَّ بِالْحِجَازِ أَوْ الْيَمَامَةِ مَنْ لَا طَمَعَ لَهُ فِي الْقُرْصِ وَ لَا عَهْدَ لَهُ بِالشِّبَعِ أَوْ أَبِيتَ مِبْطَاناً وَ حَوْلِي بُطُونٌ غَرْثَى وَ أَكْبَادٌ حَرَّى أَوْ أَكُونَ كَمَا قَالَ الْقَائِلُ : وَ حَسْبُكَ دَاءً أَنْ تَبِيتَ بِبِطْنَةٍ * وَ حَوْلَكَ أَكْبَادٌ تَحِنُّ إِلَى الْقِدِّ أَ أَقْنَعُ مِنْ نَفْسِي بِأَنْ يُقَالَ هَذَا أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ وَ لَا أُشَارِكُهُمْ فِي مَكَارِهِ الدَّهْرِ أَوْ أَكُونَ أُسْوَةً لَهُمْ فِي جُشُوبَةِ الْعَيْشِ فَمَا خُلِقْتُ لِيَشْغَلَنِي أَكْلُ الطَّيِّبَاتِ كَالْبَهِيمَةِ الْمَرْبُوطَةِ هَمُّهَا عَلَفُهَا أَوِ الْمُرْسَلَةِ شُغُلُهَا تَقَمُّمُهَا تَكْتَرِشُ مِنْ أَعْلَافِهَا وَ تَلْهُو عَمَّا يُرَادُ بِهَا أَوْ أُتْرَكَ سُدًى أَوْ أُهْمَلَ عَابِثاً أَوْ أَجُرَّ حَبْلَ الضَّلَالَةِ أَوْ أَعْتَسِفَ طَرِيقَ الْمَتَاهَةِ وَ كَأَنِّي بِقَائِلِكُمْ يَقُولُ إِذَا كَانَ هَذَا قُوتُ ابْنِ أَبِي طَالِبٍ فَقَدْ قَعَدَ بِهِ الضَّعْفُ عَنْ قِتَالِ الْأَقْرَانِ وَ مُنَازَلَةِ الشُّجْعَانِ أَلَا وَ إِنَّ الشَّجَرَةَ الْبَرِّيَّةَ أَصْلَبُ عُوداً وَ الرَّوَاتِعَ الْخَضِرَةَ أَرَقُّ جُلُوداً وَ النَّابِتَاتِ الْعِذْيَةَ أَقْوَى وَقُوداً وَ أَبْطَأُ خُمُوداً. وَ أَنَا مِنْ رَسُولِ اللَّهِ كَالضَّوْءِ مِنَ الضَّوْءِ وَ الذِّرَاعِ مِنَ الْعَضُدِ وَ اللَّهِ لَوْ تَظَاهَرَتِ الْعَرَبُ عَلَى قِتَالِي لَمَا وَلَّيْتُ عَنْهَا وَ لَوْ أَمْكَنَتِ الْفُرَصُ مِنْ رِقَابِهَا لَسَارَعْتُ إِلَيْهَا وَ سَأَجْهَدُ فِي أَنْ أُطَهِّرَ الْأَرْضَ مِنْ هَذَا الشَّخْصِ الْمَعْكُوسِ وَ الْجِسْمِ الْمَرْكُوسِ حَتَّى تَخْرُجَ الْمَدَرَةُ مِنْ بَيْنِ حَبِّ الْحَصِيدِ . وَ مِنْ هَذَا الْكِتَابِ ، وَ هُوَ آخِرُهُ : إِلَيْكِ عَنِّي يَا دُنْيَا فَحَبْلُكِ عَلَى غَارِبِكِ قَدِ انْسَلَلْتُ مِنْ مَخَالِبِكِ وَ أَفْلَتُّ مِنْ حَبَائِلِكِ وَ اجْتَنَبْتُ الذَّهَابَ فِي مَدَاحِضِكِ أَيْنَ الْقُرُونُ الَّذِينَ غَرَرْتِهِمْ بِمَدَاعِبِكِ أَيْنَ الْأُمَمُ الَّذِينَ فَتَنْتِهِمْ بِزَخَارِفِكِ فَهَا هُمْ رَهَائِنُ الْقُبُورِ وَ مَضَامِينُ اللُّحُودِ وَ اللَّهِ لَوْ كُنْتِ شَخْصاً مَرْئِيّاً وَ قَالَباً حِسِّيّاً لَأَقَمْتُ عَلَيْكِ حُدُودَ اللَّهِ فِي عِبَادٍ غَرَرْتِهِمْ بِالْأَمَانِيِّ وَ أُمَمٍ أَلْقَيْتِهِمْ فِي الْمَهَاوِي وَ مُلُوكٍ أَسْلَمْتِهِمْ إِلَى التَّلَفِ وَ أَوْرَدْتِهِمْ مَوَارِدَ الْبَلَاءِ إِذْ لَا وِرْدَ وَ لَا صَدَرَ هَيْهَاتَ مَنْ وَطِئَ دَحْضَكِ زَلِقَ وَ مَنْ رَكِبَ لُجَجَكِ غَرِقَ وَ مَنِ ازْوَرَّ عَنْ حَبَائِلِكِ وُفِّقَ وَ السَّالِمُ مِنْكِ لَا يُبَالِي إِنْ ضَاقَ بِهِ مُنَاخُهُ وَ الدُّنْيَا عِنْدَهُ كَيَوْمٍ حَانَ انْسِلَاخُهُ اعْزُبِي عَنِّي فَوَاللَّهِ لَا أَذِلُّ لَكِ فَتَسْتَذِلِّينِي وَ لَا أَسْلَسُ لَكِ فَتَقُودِينِي وَ ايْمُ اللَّهِ يَمِيناً أَسْتَثْنِي فِيهَا بِمَشِيئَةِ اللَّهِ لَأَرُوضَنَّ نَفْسِي رِيَاضَةً تَهِشُّ مَعَهَا إِلَى الْقُرْصِ إِذَا قَدَرْتُ عَلَيْهِ مَطْعُوماً وَ تَقْنَعُ بِالْمِلْحِ مَأْدُوماً وَ لَأَدَعَنَّ مُقْلَتِي كَعَيْنِ مَاءٍ نَضَبَ مَعِينُهَا مُسْتَفْرِغَةً دُمُوعَهَا أَ تَمْتَلِئُ السَّائِمَةُ مِنْ رِعْيِهَا فَتَبْرُكَ وَ تَشْبَعُ الرَّبِيضَةُ مِنْ عُشْبِهَا فَتَرْبِضَ وَ يَأْكُلُ عَلِيٌّ مِنْ زَادِهِ فَيَهْجَعَ قَرَّتْ إِذاً عَيْنُهُ إِذَا اقْتَدَى بَعْدَ السِّنِينَ الْمُتَطَاوِلَةِ بِالْبَهِيمَةِ الْهَامِلَةِ وَ السَّائِمَةِ الْمَرْعِيَّةِ طُوبَى لِنَفْسٍ أَدَّتْ إِلَى رَبِّهَا فَرْضَهَا وَ عَرَكَتْ بِجَنْبِهَا بُؤْسَهَا وَ هَجَرَتْ فِي اللَّيْلِ غُمْضَهَا حَتَّى إِذَا غَلَبَ الْكَرَى عَلَيْهَا افْتَرَشَتْ أَرْضَهَا وَ تَوَسَّدَتْ كَفَّهَا فِي مَعْشَرٍ أَسْهَرَ عُيُونَهُمْ خَوْفُ مَعَادِهِمْ وَ تَجَافَتْ عَنْ مَضَاجِعِهِمْ جُنُوبُهُمْ وَ هَمْهَمَتْ بِذِكْرِ رَبِّهِمْ شِفَاهُهُمْ وَ تَقَشَّعَتْ بِطُولِ اسْتِغْفَارِهِمْ ذُنُوبُهُمْ أُولئِكَ حِزْبُ اللَّهِ أَلا إِنَّ حِزْبَ اللَّهِ هُمُ الْمُفْلِحُونَ فَاتَّقِ اللَّهَ يَا ابْنَ حُنَيْفٍ وَ لْتَكْفُفْ أَقْرَاصُكَ لِيَكُونَ مِنَ النَّارِ خَلَاصُكَ . ترجمه : اما بعد، اى پسر حنيف، به من خبر رسيده كه مردى از جوانان اهل بصره تو را به مهمانى خوانده و تو هم به آن مهمانى شتافتهاى، با غذاهاى رنگارنگ، و ظرفهايى پر از طعام كه به سويت آورده مىشده پذيراييت كردهاند، خيال نمىكردم مهمان شدن به سفره قومى را قبول كنى كه محتاجشان را به جفا مىرانند، و توانگرشان را به مهمانى مىخوانند به لقمهاى كه بر آن دندان مىگذارى دقت كن، لقمهاى را كه حلال و حرامش بر تو روشن نيست بيرون افكن، و آنچه را مىدانى از راههاى حلال به دست آمده بخور. معلومت باد كه هر مأمومى را امامى است كه به او اقتدا مىكند، و از نور علمش بهره مىگيرد. آگاه باش امام شما از تمام دنيايش به دو جامه كهنه، و از خوراكش به دو قرص نان قناعت نموده. معلومتان باد كه شما تن دادن به چنين روشى را قدرت نداريد، ولى مرا با ورع و كوشش در عبادت، و پاكدامنى و درستى يارى كنيد. به خدا قسم من از دنياى شما طلايى نيندوخته، و از غنائم فراوان آن ذخيرهاى برنداشته، و عوض اين جامه كهنهام جامه كهنه ديگرى آماده نكردهام آرى از آنچه آسمان بر آن سايه انداخته، فقط فدك در دست ما بود، كه گروهى از اينكه در دست ما باشد بر آن بخل ورزيدند، و ما هم به سخاوت از آن دست برداشتيم، و خداوند نيكوترين حاكم است. مرا با فدك و غير فدك چه كار كه در فردا جاى شخص در گور است، كه آثار آدمى در تاريكى آن از بين مىرود، و اخبارش پنهان مىگردد، گودالى كه اگر به گشادگى آن بيفزايند، و دستهاى گور كن به وسيع كردن آن اقدام نمايد باز هم سنگ و كلوخ زمين آن را به هم فشارد، و خاك روى هم انباشته رخنههايش را ببندد اين است نفس من كه آن را به پرهيزكارى رياضت مىدهم تا با امنيت وارد روز خوف اكبر گردد، و در اطراف لغزشگاه ثابت بماند. اگر مىخواستم هر آينه مىتوانستم به عسل مصفّا، و مغز اين گندم، و بافتههاى ابريشم راه برم، اما چه بعيد است كه هواى نفسم بر من غلبه كند، و حرصم مرا به انتخاب غذاهاى لذيذ وادار نمايد در حالى كه شايد در حجاز يا يمامه كسى زندگى كند كه براى او اميدى به يك قرص نان نيست، و سيرى شكم را به ياد نداشته باشد، يا آنكه شب را با شكم سير صبح كنم در حالى كه در اطرافم شكمهاى گرسنه، و جگرهايى سوزان باشد، يا چنان باشم كه گويندهاى گفته: «اين درد و ننگ تو را بس كه با شكم سير بخوابى، و در اطراف تو شكمهايى باشد كه پوستى را براى خوردن آرزو كنند». آيا به اين قناعت كنم كه به من امير مؤمنان گفته شود، ولى در سختىهاى روزگار با آنان شريك نباشم، يا در تلخىهاى زندگى الگويشان محسوب نشوم آفريده نشدم تا خوردن غذاهاى پاكيزه مرا سر گرم كند به مانند حيوان به آخور بسته كه همه انديشهاش علف خوردن است، يا چهار پاى رها شده كه كارش به هم زدن خاكروبههاست، از علفهاى آن شكم را پر مىكند، و از منظور صاحبش از سير كردن او بىخبر مىباشد، هيهات از اينكه رهايم ساخته، يا بيكار و بيهودهام گذاشته باشند، يا كشاننده عنان گمراهى باشم، يا در حيرت و سرگردانى بيراهه روم. انگار گويندهاى از شما مىگويد: اگر خوراك فرزند ابى طالب اين است پس ضعف و سستى او را از جنگ با هماوردان و معارضه با شجاعان مانع مىگردد بدانيد درختان بيابانى چوبشان سختتر، و درختان سرسبز پوستشان نازكتر، و گياهان صحرايى آتششان قوىتر، و خاموشى آنها ديرتر است. من و رسول خدا همچون دو درختى هستيم كه از يك ريشه رسته، و چون ساعد و بازو مىباشيم. به خدا قسم اگر عرب در جنگ با من همدست شوند من از مقابله با آنان روى بر نگردانم، و اگر فرصتها دست دهد شتابان بدان سو (شام) مىروم، و خواهم كوشيد تا زمين را از اين موجود وارونه، و سرنگون كالبد (معاويه) پاك نمايم، تا سنگريزهها از ميان دانههاى درو شده بيرون رود. و از اين نامه است كه پايان آن است اى دنيا، از من فاصله بگير، كه مهارت را بر گردنت انداختم، از چنگالت بيرون جستم، از دامهايت فرار كردم، و از رفتن در لغزشگاههايت دورى گزيدم. كجايند گذشتگانى كه به بازيهايت آنان را فريفتى كجايند ملّتهايى كه با زر و زيورت آنان را مغرور نمودى اينك اينان گروگانهاى قبور، و فرورفته در لابلاى لحدهايند. به خدا قسم اى دنيا اگر موجودى قابيل ديدن، و جسمى سزاوار لمس بودى، حدود خدا را بر تو جارى مىساختم در رابطه با بندگانى كه به آرزوها فريبشان دادى، و ملتهايى كه در پرتگاههاى هلاكت انداختى، و پادشاهانى كه تسليم نابودى كردى و به سر چشمههاى بلا وارد نمودى، به جايى كه در ورود و خروجش امنيت نباشد. هيهات هر كس گام در لغزشگاههايت نهد بلغزد، و هر كه سوار آبهاى متراكمت گردد غرق شود، و آن كه از دامهاى تو به يك سو رود موفق گردد، و كسى كه از فتنههاى تو سالم است باكى ندارد كه گرفتار تنگى زندگى باشد، و دنيا نزد او مانند روزى است كه لحظه پايانش فرا رسيده. از من دور شو، به خدا قسم رام تو نشوم تا مرا به خوارى نشانى، و عنان به دستت نگذارم تا هر كجا خواهى ببرى. قسم به خداوند، قسمى كه فقط اراده حق را از آن استثنا مىكنم، آنچنان نفس خويش را به رياضت وادارم كه به يك قرص نان زمانى كه براى خوردن يابد شاد شود، و به جاى خورش به نمك قناعت كند، و كاسه چشمم را در گريههاى شب و روز قرار دهم تا چون چشمهاى كه آبش فرو رفته اشكى در آن نماند. آيا به همان گونه كه حيوان چرنده شكمش را با چريدن پر كند و بخوابد، و رمه گوسپند كه از علف سير مىشود و به جانب خوابگاهش مىرود، على هم از توشه خود بخورد و بخوابد چشمش روشن كه پس از ساليانى دراز به چهارپايان رها شده، و گوسپندان چرنده اقتدا كند خوشا به حال كسى كه واجبات پروردگارش را به جا آورده، و مشكلات را تحمل نموده، و در شب از خواب خوش دورى كرده، تا وقتى كه خواب بر او چيره شود زمين را فرش خود گرفته، و دست را بالش زير سر كند، در ميان جمعيتى كه ترس از قيامت ديدههايشان را بيدار گذاشته، و پهلوهاشان از بستر استراحت جدا شده، و لبهاشان به ذكر پروردگارشان آهسته و آرام گوياست، و گناهانشان به كثرت استغفار از بين رفته، «اينان حزب خدايند، و بدانيد كه حزب خدا رستگارانند». پسر حنيف از خدا پروا كن، و قرصهاى نان خودت تو را بس باشد، تا اين روش موجب خلاصىات از آتش جهنم گردد |