امروز یکشنبه، ۴ فروردین ۱۴۰۴
|یادداشت|
جنگ روایت‌های غربی با دانش صلح‌آمیز هسته‌ای ایران
رهبر معظم انقلاب در دیدار رمضانی دانشجویان پیرامون مسئله انرژی هسته‌ای تصریح کردند: «در مورد سلاح هسته‌ای ــ که مدام گفته میشود ما نمیگذاریم ایران به سلاح هسته‌ای دست پیدا کند ــ ما اگر میخواستیم سلاح هسته‌ای درست کنیم، آمریکا نمیتوانست جلوی ما را بگیرد. اینکه ما سلاح هسته‌ای نداریم و دنبال سلاح هسته‌ای هم نیستیم، به خاطر این است که خودمان به دلایلی نمیخواهیم، که این دلایل را قبلاً گفته‌ایم و بحث کرده‌ایم. خودمان نخواستیم؛ وَالّا اگر خودمان میخواستیم، آنها نمیتوانستند جلوی ما را بگیرند«. ۱۴۰۳/۱۲/۲۲رسانه KHAMENEI.IR برهمین اساس در یادداشتی به این موضوع پرداخته است که چرا قدرت های بزرگ خارجی و در راس آن آمریکا تا این حد به دنبال زیر سوال بردن تلاش‌های صلح‌آمیز جمهوری اسلامی ایران در قبال مسائل هسته ای هستند؟
"داموکلِس" شخصیتی است در حکایتی اخلاقی متعلق به فرهنگ یونان باستان که اغلب به ماجرای «شمشیر داموکلس» اشاره دارد و کنایه‌ای از خطر قریب‌الوقوع و همیشه حاضر برای کسانی است که در موقعیت‌های قدرت قرار دارند. در ادبیات سیاسی، این مفهوم به تهدیدی دائمی و بازدارنده تعبیر میشود که استقلال کشورها را با خطر مواجه می‌کند.مناقشه‌ی هسته‌ای ایران را نیز می‌توان در چارچوب این مفهوم تحلیل کرد. نزدیک به دو دهه است که کشورهای غربی، به‌ویژه آمریکا، مسئله‌ی هسته‌ای را همچون شمشیری بر فراز ایران نگه داشته‌اند تا از آن به‌عنوان ابزاری برای فشار و امتیازگیری استفاده کنند. اما آیا واقعاً سلاح هسته‌ای محور اصلی این چالش است؟ رهبر انقلاب صراحتاً اعلام کرده‌اند که این مسئله چیزی جز یک بهانه نیست: «چالش هسته‌ای ما الان بیست سال است [که هست]. چرا این چالش را دشمنان ایجاد کرده‌اند؟ چرا این‌قدر گیر می‌دهند؟ مگر در دنیا فقط ما داریم تلاش هسته‌ای می‌کنیم؟ البته آنها می‌گویند از [دسترسیِ ما به] سلاح هسته‌ای می‌ترسند! دروغ می‌گویند، میدانند که ما دنبال سلاح هسته‌ای نیستیم.» ۱۴۰۲/۰۳/۲۱
رهبر انقلاب نه‌تنها با تولید و استفاده از سلاح‌های کشتار جمعی مخالف هستند، بلکه در تمامی مواضع خود بر اصل مردم‌گرایی و صلح‌طلبی تأکید کرده‌اند. در عین حال، این نگاه به معنای بی‌توجهی به مقوله‌ی بازدارندگی نیست. تأکید ایشان بر موشک‌های نقطه‌زن نیز دقیقاً از همین منظر است: «در مسائل نظامی خوشبختانه وضعیت ما بازدارنده است... جمهوری اسلامی با موشک‌های نقطه‌زن و فعال و دقیق خود در این منطقه با هر دشمنی می‌تواند مقابله کند و او را بکوبد.» ۱۳۹۸/۰۱/۰۱
این موضع دو پیام اساسی دارد: نخست، تأکید بر دقت تسلیحات به‌منظور جلوگیری از آسیب به غیرنظامیان؛ و دوم، رد نگاه جنگ‌طلبانه و تأکید بر بازدارندگی. برخلاف آنچه برخی رسانه‌های غربی تلاش دارند القا کنند، دکترین نظامی جمهوری اسلامی نه مبتنی بر سلاح‌های کشتار جمعی، بلکه بر دفاع هوشمند است.
سلاح هسته‌ای: یک پازل انحرافیاگر سلاح هسته‌ای تعیین‌کننده‌ی برنده‌ی جنگ بود، آیا حزب‌الله لبنان و انصارالله یمن می‌توانستند در مقابل قدرت‌های بزرگ مقاومت کنند؟ این گروه‌ها سلاح هسته‌ای ندارند، اما دارای موشک‌های نقطه‌زنی هستند که بازدارندگی ایجاد کرده است. بنابراین، اساساً این سلاح هسته‌ای نیست که امنیت را تضمین می‌کند، بلکه قوانین عالم تکوین است که خداوند خلق کرده و توانایی دفاعی موؤمنانه، هوشمند و مردمی براساس این قوانین.
رهبر انقلاب در یکی از سخنان خود تأکید دارند که حتی اگر ایران قصد تولید سلاح هسته‌ای را داشت، قدرت‌های غربی نمیتوانستند مانع آن شوند. اما ایران چنین قصدی ندارد، زیرا این نوع سلاح‌ها را خلاف مبانی دینی و اخلاقی خود می‌داند، ایشان می‌فرمایند: «ما روی مبنای اسلامی‌مان نمیخواهیم طرف سلاح برویم؛ وَالّا اگر این نبود و میخواستیم برویم، جلویش را نمیتوانستند بگیرند، همچنان که جلوی پیشرفت‌های هسته‌ای ما را تا الان نتوانستند بگیرند.» ۱۴۰۲/۰۳/۲۱
یکی از مهم‌ترین ابعاد این مسئله، جنگ روایت‌ها در سطح جهانی است. آمریکا و متحدانش، با بهره‌گیری از رسانه‌ها تلاش کرده‌اند تا دوگانه‌ای مصنوعی میان ایران و جامعه‌ی جهانی ایجاد کنند؛ به این معنا که ایران را به‌عنوان کشوری سرکش که قوانین بین‌المللی را نادیده می‌گیرد معرفی کنند، در حالی که حقیقت چیز دیگری است. ایران، عضو معاهده‌ی منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) است، بارها تحت شدیدترین نظارت‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قرار گرفته و همواره بر استفاده‌ی صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای تأکید کرده است.
اما در مقابل، آمریکا و برخی از کشورهای اروپایی، که خود دارای زرادخانه‌های هسته‌ای هستند، از رژیم صهیونیستی که هیچ‌گونه تعهدی به معاهدات بین‌المللی ندارد، حمایت میکنند و این تناقض آشکار را نادیده می‌گیرند. اینجاست که مسئله‌ی هسته‌ای ایران نه یک چالش فنی، بلکه یک جنگ تبلیغاتی است. رهبر انقلاب در این‌باره می‌فرمایند: «بهانه‌ى دشمنى در اوقات مختلف متفاوت است. از وقتى مسئله‌ى هسته‌اى مطرح شده است، بهانه‌ى دشمنى‌ها مسئله‌ى هسته‌اى است. البته میدانند و اعتراف هم میکنند که ایران دنبال سلاح هسته‌اى نیست. واقع قضیه هم همین است. ما به دلائل خودمان، به‌هیچ‌وجه دنبال سلاح هسته‌اى نیستیم؛ نه تولید کردیم و نه تولید خواهیم کرد؛ این را میدانند، اما یک بهانه است.» ۱۳۹۱/۱/۱
ایران‌هراسی و اسلام‌هراسی در پوشش هسته‌ای«ایران‌هراسی» و «اسلام‌هراسی» از جمله استراتژی‌های کلیدی غرب در مقابل جمهوری اسلامی بوده است. از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی، رسانه‌های غربی تلاش کرده‌اند تا تصویری خشن، غیرمنطقی و تهاجمی از ایران ارائه دهند. در این میان، موضوع هسته‌ای یکی از ابزارهایی بوده که این روایت را تقویت کند.
سلاح هسته‌ای در اینجا به یک «برچسب رسانه‌ای» تبدیل شده است. هرگاه ایران بر حقوق خود تأکید کند، بلافاصله با موجی از تبلیغات مواجه میشود که آن را به‌عنوان تهدیدی برای صلح جهانی معرفی میکنند. این در حالی است که کشورهایی مانند آمریکا، انگلیس و فرانسه که دارای تسلیحات هسته‌ای هستند، نه‌تنها تهدید محسوب نمی‌شوند، بلکه خود را به‌عنوان «مدافعان صلح» معرفی میکنند.
رهبر انقلاب بارها تأکید کرده‌اند که فناوری هسته‌ای، صرفاً یک مسئله‌ی سیاسی یا نظامی نیست، بلکه یک ضرورت راهبردی برای آینده‌ی کشور است. در دنیایی که منابع انرژی‌های فسیلی رو به کاهش است، دسترسی به انرژی هسته‌ای می‌تواند تضمین‌کننده‌ی استقلال انرژی و توسعه‌ی صنعتی ایران باشد.
مسئله‌ی هسته‌ای ایران، بیش از آنکه یک چالش فنی یا امنیتی باشد، یک مسئله‌ی رسانه‌ای و ادراکی است. غرب با استفاده از ابزارهای پروپاگاندا، سعی در ایجاد تصویر مخدوشی از ایران دارد تا از این طریق، سیاست‌های خود را پیش ببرد. اما هوشمندی و تدبیر رهبر انقلاب، این تلاش‌ها را ناکام گذاشته است.
آمریکا با طرح مسئله‌ی سلاح هسته‌ای، در واقع یک «صورت‌مسئله‌ی غلط» ایجاد کرده است. هدف اصلی از این اقدام، افزایش قدرت چانه‌زنی در مذاکرات و ایجاد یک ابزار فشار دائمی بر ایران است. در واقع، در حالی که ایران برنامه‌ی هسته‌ای خود را صلح‌آمیز می‌داند و بارها اعلام کرده که به دنبال سلاح هسته‌ای نیست، آمریکا همچنان تلاش می‌کند این مسئله را زنده نگه دارد. به عبارت دیگر، سلاح هسته‌ای برای آمریکا نه یک تهدید واقعی، بلکه ابزاری برای عملیات روانی و فضاسازی رسانه‌ای است.
اگر به روند تبلیغات غربی‌ها دقت کنیم، درخواهیم یافت که مفهوم «سلاح هسته‌ای» به یک برچسب رسانه‌ای برای ایران تبدیل شده است. هرگاه ایران در مسیر پیشرفت‌های علمی یا استقلال اقتصادی گام برداشته، بلافاصله بهانه‌ی «تهدید هسته‌ای» مطرح شده است. این موضوع نه‌تنها بر سیاست خارجی، بلکه بر افکار عمومی جهانی نیز تأثیرگذار بوده است.
ایران‌هراسی و اسلام‌هراسی دو روی یک سکه‌اند که از سلاح هسته‌ای به‌عنوان یک ابزار رسانه‌ای برای دامن زدن به آن استفاده میشود. رسانه‌های غربی با برجسته کردن این موضوع، تلاش میکنند ایران را در افکار عمومی به‌عنوان یک تهدید جلوه دهند، در حالی که رژیم‌های دارای زرادخانه‌های هسته‌ای واقعی مانند اسرائیل، از هرگونه فشار و بازرسی معاف هستند.
با این تفاسیر، «سلاح هسته‌ای» در ادبیات غربی را باید «سلاح رسانه‌ای» خواند؛ ابزاری برای پروپاگاندا، امتیازگیری دیپلماتیک، و تلاش برای مهار پیشرفت‌های علمی و فناوری ایران. این همان "شمشیر داموکلس"ی است که بر سر ایران نگه داشته‌اند، اما جمهوری اسلامی با هوشمندی، این تهدید را به فرصتی برای استقلال علمی و بازدارندگی ملی تبدیل کرده است.
در نهایت، این نبرد، تنها درباره‌ی غنی‌سازی اورانیوم نیست؛ بلکه نبردی برای حفظ استقلال، مقابله با استعمار مدرن و دفاع از حقوق ملت‌ها در برابر سلطه‌ی جهانی است. در این مسیر، جمهوری اسلامی نه‌تنها عقب نخواهد نشست، بلکه با تکیه بر دانش بومی و قدرت بازدارندگی، به راه خود ادامه خواهد داد.
