امروز سهشنبه، ۵ آذر ۱۴۰۴
حکمرانی فضای مجازی و مسئلهی اقتدار پوشالی دشمن
حضرت آیتالله خامنهای در دیدار اخیر مردم قم با اشاره به نقش کلیدی قیام ۱۹ دی ۱۳۵۶ مردم قم در بهشکستکشاندن نقشههای تبلیغاتی دشمن روی افکار عمومی، مقابله با جنگ تبلیغاتی امروز دشمن را نیز یک کار اساسی دانستند و خطاب به دستگاههای مسئول تأکید کردند: «امروز کار اساسی، کار مهم برای دستگاههای تبلیغاتی ما، برای دستگاههای فرهنگی ما، تبلیغات ما، وزارت ارشاد ما، صداوسیمای ما، فعّالان فضای مجازی ما، این است که پردهی توهّم اقتدار دشمن را پاره کنند، بشکنند، نگذارند تبلیغات دشمن بر روی افکار عمومی اثر کند. این کاری است که آن روز قمیها کردند؛ آن روز این ابزار را از دست دشمن گرفتند، شکستند؛ کاری کردند که او دیگر نتواند اصلاً ادامه بدهد.» ۱۴۰۳/۱۰/۱۹به همین مناسبت رسانه KHAMENEI.IR در گفتاری از دکتر سید محمدرضا مرندی عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی، به بررسی پیرامون راهکارهای مقابله با جنگ تبلیغاتی دشمنان و ایجاد مصونیت ذهنی و ترویج امید اجتماعی در افکار عمومی کشور پرداخته است.
اینکه ذهن و روان تودههای مردمی را در برابر هجمههای تبلیغاتی دشمن واکسینه کنیم برمیگردد به موضع رهبر معظم انقلاب خصوصاً در چند سال اخیر که بر مدیریت افکار عمومی نظام جمهوری اسلامی تأکید داشتند و فرمودند که هیچ حکومت و کشوری نمیپذیرد که فضای مجازیاش رها باشد و تحت حاکمیتش نباشد. این نکتهی مهمی بود که توسط ایشان مطرح شد و بسیاری با آن سادهانگارانه برخورد کردند.دو سال پیش بود که محاکمه تیکتاک را در سنای آمریکا مشاهده کردیم. سناتورهای آمریکایی، چه دموکرات و چه جمهوریخواه، مسئول تیکتاک را احضار کردند. حالا تیکتاک چه کار کرده بود؟ واقعاً هیچ کاری نکرده بود؛ تنها پیامرسان و نرمافزاری بود که تحت کنترل آمریکا نبود و بهطور نسبی از آن کشور مستقل بود. تمام رسانهها و پیامرسانهای اصلی دنیا زیر نظر آمریکا و تحت اشراف آن کشور بودند. محاکمهای که برای تیکتاک انجام شد، واقعاً براساس بهانههای الکی بود. سناتورها میگفتند که با این کارها جوانان ما را ناامید کردهاید و اشکالاتی مطرح کردند که واقعاً بیاساس بود.
سپس در آمریکا، تیکتاک را فیلتر کردند. آمریکا در فیلترکردن نیز جدی است. در آنجا اگر کسی از فیلترشکن استفاده کند، ممکن است به ۲۰ سال زندان محکوم شود؛ این واقعاً عجیب است. همچنین نشر اکاذیب در پیامرسانها در آلمان، میلیونها یورو جریمه دارد. در فرانسه رئیس تلگرام را دستگیر و محاکمه کردند و او را مجبور کردند ارزشهای فرانسه را مورد توجه قرار دهد. اما در ایران، مسئولان ما افتخار میکنند که هیچ مدیریتی بر فضای مجازی ندارند. در دانشگاهها و دیگر مکانها، جوانان ما تحتتأثیر اخبار و اطلاعاتی هستند که ازطریق ماهوارهها یا پیامرسانهای خارجی مانند واتساپ، تلگرام و اینستاگرام دریافت میکنند.
متأسفانه، این پیامرسانها بهنوعی تبدیل به خانهی فساد شدهاند و جوانان ما در این فضاها رشد میکنند. حتی در کنترل نرخ ارز نیز این فضای مجازی تأثیرگذار است. باید قانون بر این فضا اعمال شود. در همهجای دنیا پیامرسان باید قوانین کشور میزبان را رعایت کند. برای مثال، واتساپ در امارات فیلتر است و استفاده از فیلترشکن نیز در آنجا جرم محسوب میشود. در عربستان، یک خانم تونسی که یک مطلب دربارهی سیدحسن نصرالله را لایک کرده بود به ۱۳ سال زندان محکوم شده بود. در ایران هر کس دروغی را میگوید و تهمتی را میزند. برای مثال، در سال ۱۴۰۱ برخی سلبریتیها چه اتهاماتی به دروغ به کشور و مردم زدند و چه فضایی ایجاد کردند که هیچ برخوردی با آنان صورت نگرفت.
میگویند شما با فیلترکردن موافقید؟ میگویم کدام فیلتر؟ با فیلترکردنی که در ایران اتفاق افتاد خیر موافق نیستم. این فیلترکردن امکانی بود برای مافیایی که بازار فیلترشکن را رونق دهند و درآمد کسب کنند. طوری باید فیلتر صورت گیرد که فرد نتواند استفاده کند. الان معتقدم با برداشتن فیلتر واتساپ هیچ اتفاق خاصی نیفتاد. خطر اصلیای که در فضای مجازی وجود دارد، بهویژه در اینستاگرام، بهعنوان یک مرکز فساد اخلاقی قابل توجه است. جوانان ما در این فضا در حال رشد و پرورش هستند و این موضوع نگرانکننده است. ما کشوری حساس هستیم و دشمنان زیادی داریم؛ بهعنوان مثال، ایالات متحدهی آمریکا با راهاندازی ۲۰۰ شبکهی فارسیزبان ماهوارهای علیه ایران، انقلاب اسلامی و ارزشهای ملی و دینی ما فعالیت میکند. هیچ کشوری با چنین شرایطی مواجه نیست. آیا عربستان سعودی یا کشورهای دیگر چنین وضعیتی دارند؟
یک شبکهی نسبتاً مستقل مانند تیکتاک که وابستگی به آمریکا ندارد، بهخاطر قوانین خاصی که برایش وضع میشود، مورد محرومیت و بازداشت قرار میگیرد؛ اما کشور ما هنوز مدیریت لازم برای مقابله با این چالشها را ندارد. در نهایت، باید بگوییم که مدیریت صحیح بر فضای مجازی ضروری است تا بتوانیم از آسیبهای آن جلوگیری کنیم.
باید حکمرانی کنیماین تلقی وجود ندارد که ما باید حکمرانی کنیم. یکی از راهکارها این است که اگر ما فرهنگ استفاده از فضای مجازی را در ایران رواج دهیم، میتوانیم به جای اینستاگرام، از تیکتاک استفاده کنیم. فضای تیکتاک بهمراتب بهتر از اینستاگرام است. باید مرحله به مرحله پیش برویم و همچنین برای فضای مجازی خود قوانین مشخصی وضع کنیم و آنها را بهطور جدی اعمال کنیم. فضای مجازی اکنون بسیار تأثیرگذارتر از فضای واقعی است و به بیان رهبر انقلاب اسلامی، فضای مجازی از فضای بیرونی حقیقت فراتر رفته است. بنابراین، باید برنامهای داشته باشیم؛ هم برنامهی فرهنگی و هم قانونی که بتواند نظم ببخشد. قانونی که چند سال پیش مجلس وضع کرد، مبنیبر اینکه فعالیتهای خلاف در فضای مجازی خیانت محسوب میشود، باید بهدرستی اجرا شود.
ما باید همهچیز را نظاممند کنیم و پاسخگو باشیم نسبت به مطالبی که در فضای مجازی منتشر میشود. هرچه بیشتر فضا را باز کنیم و جلوی این بینظمی را نگیریم، جوانان ما در این فضا رها خواهند شد. به یاد دارید که چند سال پیش آقای اوباما، رئیسجمهور سابق آمریکا، گفت که من اجازه نمیدهم دخترانم در فضای مجازی فعالیت کنند؛ اما ما فکر میکنیم که هنر این است که جوانان معصوم خود را در این فضای بیقیدوبند رها کنیم؛ فضایی که هیچ قاعدهای ندارد و نه از نظر اخلاقی و نه از نظر اعتقادی قابل اعتماد نیست.
در این فضا شبهات و تهمتهایی مطرح میشود که هیچکس پاسخگو نیست و مطالب ضد اخلاقی بدون هیچ حدومرزی منتشر میشوند. سپس میپرسیم چرا گرایش به بیدینی در جامعهی ما افزایش یافته است؟ این موضوع نهتنها در فضای سیاسی بلکه در فضای اقتصادی نیز وجود دارد. اخیراً یکی از مسئولان اقتصادی کشور گفت که یکی از عوامل عدم کنترل قیمتها، تأثیر فضای مجازی بر نرخ خودرو است. مافیاهایی شکل میگیرند که قیمت خودرو را بالا میبرند و ارزش ارز را جابهجا میکنند. هیچجای دنیا چنین وضعیتی وجود ندارد و برای برونرفت از این وضعیت نیاز به فکر اساسی و بنیادی داریم.
برچسبها: فضای مجازی؛
لطفاً نظر خود را بنویسید:
ضمن تشکر ، نظر شما با موفقیت ثبت شد.
