فلسطین همیشه برای امام مسئله بود

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در دیداری با سران و کارگزاران جمهوری اسلامی با تأکید بر این مسئله می‌فرمایند: «امام بزرگوار ما، حقیقت مسئله را خوب شناخته و دیده بود. از شروع این نهضت از سال ۱۳۴۱ آن وقتی که هنوز در ایران مسئله فلسطین حتّی در بین خواص هم منتشر نشده بود، حرف امام این بود که در مقابل سلطه اسرائیل باید همه احساس خطر کنند؛ همه باید بایستند و مقابله کنند. بعد هم همین راه را ادامه داد و این یکی از شعارهای بزرگ آن مرد الهی و آسمانی بود.» ۱۳۸۱/۰۳/۰۹
به همین مناسبت KHAMENEI.IR در یادداشتی به قلم آقای محسن فایضی، کارشناس مسائل فلسطین بر سخنان و اندیشه‌های امام خمینی رحمه‌الله در مورد فلسطین در طول نهضت مروری داشته است.

فلسطین، یک مسئله کاملاً اسلامی و انسانی برای انقلابیون و شخصیت‌های مشهور انقلاب اسلامی از ابتدای آغاز اشغالگری صهیونیست‌ها بوده است. یکی از اصول امام خمینی رحمه‌الله در مسئله فلسطین، داشتن نگاهی مستمر به این مسئله از ابتدای آغاز دوران مبارزاتی‌شان علیه رژیم پهلوی بود. مروری بر برخی موضع گیری‌های امام راحل پیش از تحقق پیروزی انقلاب در سال ۱۳۵۷ می‌توان جایگاه فلسطین را در میان مسائل ذهنی این رهبر بزرگ دریافت.

هشدار نسبت به نفوذ صهیونیسم (۱۳۴۲)
یکی از ویژگی‌های نگاه امام خمینی(ره) به مسئله فلسطین، توجه به همه جنبه‌های مذهبی، منطقه‌ای، سناریو صهیونیست‌ها و نفوذ آنها در حکومت پهلوی است. به طور نمونه ایشان در سال ۱۹۶۳ (۱۳۴۲) در نامه‌ای در پاسخ به علمای یزد اظهار می‌دارند: «من از فشارهایی که بر آنها وارد می‌شود مطلع و متأسفم. من به آنها برای نجات اسلام و ایران دست برادری می‌دهم. من می‌دانم قلب آنها از تسلیم در مقابل اسرائیل مضطرب است، و راضی نمی‌شوند ایران در زیر چکمۀ یهود پایمال شود. من به سران ممالک اسلامی و دوَل عربی و غیر عربی اعلام می‌کنم: علمای اسلام و زعمای دین و ملت دین‌دار ایران و ارتش نجیب، با دولَ اسلامی برادر است و در منافع و مضار دوشادوش آنهاست؛ و از پیمان با اسرائیل، دشمن اسلام و دشمن ایران، متنفر و منزجر است. اینجانب این مطلب را به صراحت گفتم. بگذار عمال اسرائیلی به زندگی من خاتمه دهند.»(۱) خطابه صریح امام خمینی(ره) در خصوص بهائیت و نفوذ صهیونیسم در ایران به خوبی نشان از درک اهمیت موضوع برای ایشان و پروژه بزرگ صهیونیسم در منطقه در ذهنشان است.

امام خمینی(ره): خطر اسرائیل، اسلام و ایران را تهدید به زوال می‌کند (۱۳۴۲)
چند ماه بعد ایشان در نامه دیگری در پاسخ به نامه علمای همدان و ابراز نگرانی از برخی اقدامات و فشارهای رژیم پهلوی علیه حوزه علمیه و موضوعات دینی در جوابیه‌ای بلند، تهدیدات را بسیاری جدی می‌دانند و صراحتاً از خطری بزرگ نام می‌برند. اما وقتی می‌خواهند ریشه این اتفاقات را نام ببرد، آن را برنامه اسرائیل و عمال‌های مثل فرقه بهائیت می‌دانند. در بخش پایانی این نامه آمده است: «امروز مسلمین، و خصوصْ علمای اعلام، در مقابل خدای تبارک و تعالی مسئولیت بزرگی دارند. با سکوت ما نسل‌های آتیه تا ابد در معرض ضلالت و کفر هستند و مسئول آن ما هستیم. خطر اسرائیل و عمال ننگین آن، اسلام و ایران را تهدید به زوال می‌کند. من برای چند روز زندگی با عار و ننگ ارزشی قائل نیستم. و از علمای اعلام و سایر طبقات مسلمین انتظار دارم که با تشریک مساعی، قرآن و اسلام را از خطری که در پیش است نجات دهند. و از خداوند متعال عظمت اسلام و مسلمین و علمای اسلام را خواستارم. والسلام علیکم و رحمةالله و برکاته. روح‌الله الموسوی الخمینی.»

اجازه مصرف خمس و زکات (۱۳۴۷)
کنش‌گری امام خمینی(ره) در پیش از انقلاب در مسئله فلسطین، تنها به موضع‌گیری و تبیین مسئله محدود نبوده است و ایشان اقدامات عملی برای کمک به فلسطینی‌ها و گروه‌های مبارز آن زمان فلسطین در کارنامه خود دارند. در آگوست ۱۹۶۸ طیفی از فدائیان فلسطین نامه‌ای به امام خمینی(ره) ارسال می‌کنند و سؤال در خصوص مصرف حقوق شرعیه از قبیل زکات و غیره برای تهیه سلاح مطرح می‌کنند که امام خمینی(ره) پاسخ می‌دهند:
«قبلاً هم تذکر داده‌ام که دولت غاصب اسرائیل، با هدف‌هایی که دارد، برای اسلام و ممالک مسلمین خطر عظیم دارد و خوف آن است که اگر مسلمین به آنها مهلت دهند، فرصت از دست برود و جلوگیری از آنها امکان پذیر نشود. و چون احتمال خطر متوجه به اساس اسلام است، لازم است بر دول اسلامی - بخصوص - و بر سایر مسلمین - عموماً - که دفع این مادۀ فساد را به هر نحو که امکان دارد بنمایند و از کمک به مدافعین کوتاهی نکنند. و جایز است از محل زکات و سایر صدقات در این امر مهم حیاتی صرف نمایند. از خداوند تعالی مسئلت می‌نماید که موجب تنبه و بیداری مسلمین را فراهم فرماید و دفع شرّ اعدای اسلام را از بلاد مسلمین بفرماید.»(۲)

جالب است که دو ماه بعد از سؤال گروه فدائیان فلسطین، محمد صادق فهمی از اهالی عراق که با جبهه برای آزادی فلسطین همکاری می‌کرد با امام در نجف دیدار و گفت‌وگو می‌کند. در این دیدار استفتایی هم تقدیم امام می‌کند:   
«سؤال: پیشوای مجاهد، نظر مبارک را درباره دادن وجوه شرعی مانند زکات و سهم امام، به مجاهدان شجاعی که تحت فرماندهی «فتح» در صفوف نبرد و در میدان شرف پیکار می‌کنند بیان فرمایید.» این بار جواب امام خمینی(ره) بسیار مفصل است. بخشی از آن را مرور می‌کنیم:
«بسم الله الرحمن الرحیم. اکیداً شایسته بلکه واجب است که قسمتی از وجوه شرعی مانند زکات و سهم امام به مقدار کافی به این مجاهدان راه خدا اختصاص یابد. به مجاهدانی که در صفوف نبرد و فداکاری به منظور از بین بردن صهیونیسم کافر ضد بشر می‌جنگند و برای احیا و بازگرداندن مجد و شرف اسلامی از دست رفته می‌کوشند و برای گرامیداشت تاریخ شریف اسلام نبرد می‌کنند و بر هر مسلمانی که به خدا و روز جزا ایمان دارد واجب است که تمامی قوا و نیروی خود را در این راه به کار برد و سرانجام به احْدَی الْحُسْنَیَیْن شهادت یا پیروزی دست یابد.» (۳)

تکرار ادبیات و فتواهای امام خمینی(ره) کاملاً نگاه ایشان به مسئله فلسطین را شفاف می‌کند. مسئله‌ای که ضمن آنکه رنگ بوی دینی اسلامی دارد، اما در پازل کلان استعمار کشورهای اسلامی و منطقه از سوی قدرت‌های جهانی است و لذا بر هر مسلمانی واجب است که هر گونه کمکی برای نجات جهان اسلام، نه تنها اشغال بخشی از یک سرزمین فلسطینی، بکار ببرد.

مروری بر مواضع امام درباره فلسطین در طول نهضت
مثال‌های بالا بخشی از مهم‌ترین کنش‌گری‌های امام خمینی(ره) بود که اصول و مواضع ایشان در مسئله فلسطین و اهمیت آن را به خوبی برایمان روشن می‌کرد. در پایان تیتروار برخی از موضع گیری و سخنرانی‌های امام (ره) را از آغاز شروع مبارزه تا پیروزی انقلاب درباره مسئله فلسطین مرور می‌کنیم:
اشاره به نفوذ یهود در دولت شاهنشاهی در دیدار با سران ساواک (۱۳۴۱)، سخنرانی در جمع روحانیون قم و تشریح ماهیت صهیونیسم (۱۳۴۲)، سخنرانی در جمع مردم قم و بیان خطر اسرائیل (۱۳۴۳)، تکلیف فلسطین در دیدار علمای اسلام (۱۳۴۴)، گفتگو با نماینده جنبش فتح (۱۳۴۷)، پیام به حجاج در ذکر مسئله فلسطین (۱۳۴۹)، پیام به ملت و تبیین مسئله فلسطین (۱۳۵۱)، آغاز ماه رمضان و پیام به مسلمانان در خصوص فلسطین (۱۳۵۱)، پیام به دانشجویان مسلمان مقیم کانادا و آمریکا (۱۳۵۱)، پیام به سران عربی در پی جنگ اکتبر ۱۹۷۳(۱۳۵۲)، پیام به امت اسلامی در پی جنگ اکتبر ۱۹۷۳(۱۳۵۲)، اعلام موضع ضد رژیم پهلوی در به رسمیت شناختن رژیم صهیونیستی در نامه به عرفات (۱۳۵۶)، سرزنش سران اسلامی در خصوص جنگ جنوب لبنان (فروردین ۵۷)، نامه به عرفات و اعلام حمایت از فلسطین (شهریور ۵۷) همگی بخشی از موضع‌گیری‌های علنی و ثبت‌شده امام خمینی (ره) پیش از وقوع انقلاب اسلامی در حمایت از فلسطین است؛ مسئله‌ای که نشان دهنده اهمیت آرمان فلسطین در ادبیات و باورهای رهبر انقلاب اسلامی است.(۴)

مروری بر تعدد موضع گیری‌ها، کنش گری و فتواها و همچنین ارتباط و نامه به طیف‌های مختلف داخلی و خارجی همگی نشان از اهمیت مسئله فلسطین و جایگاه آن در کلان پروژه مبارزاتی و جهادی امام راحل دارد.

بیداری امت، وحدت کلمه، مبارزه مسلحانه، کمک و همیاری در سطوح مختلف و شناخت خطر صهیونیسم جهانی مؤلفه‌های اصلی کنش‌گری امام خمینی(ره) در مسئله فلسطین و مبارزه با اسرائیل پیش از انقلاب است که تداوم آن در بعد انقلاب دقیقاً مبتنی بر همین مؤلفه‌ها قابل احصا و درک است.