مقاومت عظیم در راه حق

«زندگى فاطمه‌ى زهرا(س) الگوى زندگى یک زن مسلمان است.»(کتاب حقیقت عظیم، ص۶۳) «شما هیچ شخصیّت دیگرى را نمیتوانید پیدا کنید که مجسّم‌کننده‌ى هویّت حقیقى و همه‌جانبه‌ى زن مسلمان باشد، آن چنان که زهرا(س) بود.»۱۳۶۴/۱۲/۱۰ از این بالاتر، او «الگویى براى همه‌ى مردان و زنان غیور و مؤمن و مسلمانان و حتّى مردم غیر مسلمانى که با مقام آن بزرگوار آشنا باشند، است.»۱۳۶۸/۹/۲۲
زندگی حضرت زهرا(س) دارای ویژگی های برجسته  و نکات آموزنده در ابعاد گوناگون فردی، خانوادگی و اجتماعی است. «در تمام این فصول، ما زندگى فاطمه‌ى زهرا(س) را که نگاه میکنیم، مى‌بینیم سرآمد است.»(حقیقت عظیم، ص۷۳)
این یادداشت، نگاهی گذرا به الگوی رفتاری و سبک زندگی حضرت زهرا(س) بر اساس بیانات حضرت‌آیت‌الله‌خامنه‌ای  دارد.

مادری برای پدرش!
حضرت‌فاطمه(س) قبل از ازدواج نیز مادر بود. مادری برای پدرش! در جریان شعب ابی طالب «این دختر مثل یک فرشته نجات برای پیغمبر؛ مثل مادری برای پدر خود؛ مثل پرستار بزرگی برای آن انسان بزرگ، مشکلات را تحمّل‌کرد. غمگسار پیغمبرشد.»۱۳۷۱/۹/۲۵ بعد از آن و رحلت جناب ابوطالب و جناب خدیجه هم «پیامبر، تنهای تنهاست، فاطمه‌ی زهرا(س)، این دختر چند ساله... تنها کسی است که پیامبرِ با این عظمت به او تکیه می‌کند... این قضیه‌ی «فاطمة امّ ابیها» مربوط به این‌جاست.»۱۳۷۳/۶/۲۹ در مقابل نیز، وقتی آیه‌ای نازل شد و مسلمانان را موظف کرد پیامبر را با عنوان «یا رسول‌الله» خطاب کنند، وقتی پیامبر وارد منزل شدند، «حضرت زهرا(س) آمدند گفتند یا رسول‌الله سلام علیکم، پیغمبر اکرم [ایشان را] در آغوش گرفتند گفتند این مال تو نیست، تو به من بگو اى پدر، این دل من را آرام میکند، این به من لذّت میدهد؛ این محبوبیّت فاطمه‌ى زهرا (س) است پیش پیغمبر.»(حقیقت‌عظیم،‌ص۵۴) تمام‌ اینها برای بانوان وخانواده‌های همه عالَم درس است.

همسری شایسته و ازخودگذشته
نکته بعد، آنکه حضرت زهرا(س) در همسرداری-و آن هم همسری شخصیت بی‌نظیر امیرالمؤمنین- یک الگوی کامل و جامع است. «هیچ سالی، بلکه هیچ نیم سالی نگذشت که این شوهر، کمر به جهاد فی‌سبیل‌اللَّه نبسته و به میدان جنگ نرفته باشد و این زن بزرگ و فداکار، همسرىِ شایسته‌ی یک مرد مجاهد و یک سرباز و سردار دائمی میدان جنگ را نکرده باشد.»۱۳۶۸/۱۰/۲۶ «او خانمى است که در خانه نشسته و شوهرش مرتّب در جبهه است و اگر در جبهه نباشد، جبهه لنگ میماند... از لحاظ زندگى هم وضع روبه‌راهى ندارند... یعنى حقیقتاً زندگى فقیرانه‌ى محض داشتند؛ در حالى که دختر رهبرى هم هست، دختر پیامبر هم هست، یک نوع احساس مسئولیّت هم میکند... انسان چقدر روحیّه‌ى قوى میخواهد داشته باشد تا بتواند این شوهر را تجهیز کند؛ دل او را از وسوسه‌ى اهل و عیال و گرفتاری‌هاى زندگى خالى کند؛ به او دلگرمى دهد.»(حقیقت عظیم،‌ص۱۹۵) «با این اوضاع، با این شرایط دشوار، با این شوهر پُرکار و دائماً مشغول، با نهایت مهربانى، با نهایت ازخودگذشتگى رفتار کرد.»(حقیقت عظیم،ص۲۲۶) «امیرالمؤمنین درباره‌ی فاطمه‌ی زهرا(س) فرمود: ما أغضبنی و لا خرج من أمری؛ یک‌بار این زن در طول دوران زناشویی، مرا به خشم نیاورد و یک‌بار از دستور من سرپیچی نکرد. فاطمه‌ی زهرا(س) با آن عظمت و جلالت، در محیط خانه، یک همسر و یک زن است.»۱۳۷۱/۹/۲۵ «یک همسر خوب است؛ همسرى که هیچ وقت مایه‌ى پریشانى و ناراحتى خاطر شوهرش را فراهم نکرد و محیط خانوادگى‌شان از شیرین‌ترین محیط‌هاى خانوادگى است؛ محبّت این زن و شوهر در حدّ اعلی است.»(حقیقت عظیم، ص۵۷)

معنویت در خانواده
فاطمه زهرا(س) در همه ابعاد، به تربیت معنوی خانواده پرداخت. در عمل، «آن قدر عبادت میکرد و به نماز مى‌ایستاد که ساقهاى پاهاى مبارکش ورم میکرد.»(حقیقت عظیم، ص۱۳۶) فرزندان بزرگوارشان این عبادت ها را می‌دیدند و درس میگرفتند. فرزندشان «امام حسن مجتبی(ع) میگوید شب جمعه تا صبح مادرم بیدار بود، عبادت میکرد، هر وقت صدای او را شنیدم، دیدم برای دیگران دارد دعا میکند؛ صبح گفتم مادر! برای دیگران دعا کردی، برای خودت دعا نکردی؛ فرمود پسرم! اَلجارَ ثُمَّ الدَّار»(حقیقت عظیم،ص۲۹۵) فاطمه(س) به چنان مقام معنوی رسیده بود که «فرشتگان بر او فرود مى‌آمدند، با او مأنوس میشدند و با او سخن میگفتند.»(حقیقت عظیم، ص۱۴۲) او صدیقه کبری است؛ «صدّیق کسی است که آنچه را می‌اندیشد و میگوید، صادقانه در عمل آن را نشان دهد.»۱۳۸۴/۵/۵ در چنین فضای معنوی‌ای است که فرزندانی با عظمت تربیت می شوند.

مادری و تاثیرگذاری تربیتی بر فرزندان
فاطمه زهرا(س) «با این مقام، کار منزل را هم خودش میکرد. پذیرایى از شوهر و فرزندان هم بر عهده‌ی خود او بود... یک مادر تربیت‌کننده‌ی فرزندان بود.»(حقیقت عظیم، ص۱۳۶) او «مادرى است که فرزند مى‌آورد و فرزندانش را در آغوش خودش تربیت میکند و به آنها شیر میدهد و آنها را بزرگ میکند و به آنها مى‌آموزد.»۱۳۶۳/۱۲/۲۱ او چهار فرزند بی‌نظیر را تربیت کرد «دو پسرشان امام حسن و امام حسین... تربیت‌شده‌ى دامان این خانمند... آن زینبى که شما مى‌شناسید... پروریده‌ى این مادر است.»(حقیقت عظیم، ص۵۸) «می شود فهمید که تأثیر تربیت فاطمه‌ى زهرا(س) تا زنده بوده، روى این دو پسر و یک یا دو دختر -‌که اختلاف روایات هست‌- بیشتر بوده از تأثیر تربیت امیرالمؤمنین، چون دائماً با این بچّه‌ها بوده و امیرالمؤمنین(ع) در سفر بود، بیرون بود، مشغول کار بود، فاطمه‌ى زهرا(س) روى این بچّه‌ها اثر گذاشته و حسینِ کربلا را و زینبِ کربلا را فاطمه‌ى زهرا(س) پروریده و آفریده.»(حقیقت عظیم، ص۷۵) ممکن است کسی بگوید که «امام حسن و امام حسین ، امام بودند و طینت امامت داشتند؛ زینبکه امام نبود. فاطمه‌ى زهرا(س) او را در همین مدّت نُه سال تربیت کرده بود.»(حقیقت عظیم، ص۱۹۵)

حضرت زهرا(س) و اداره یک زندگی سرزنده در شرایط سخت
فاطمه(س) سختی‌های خانه‌داری را تحمل میکرد. در جریانی که سوره هل أتی نازل شد، «بر گرسنگی خودشان و همه‌ی اعضای خانواده‌شان صبر کردند و به یتیم و مسکین و اسیر کمک کردند.»۱۳۹۸/۱۱/۲۶ همچنین در جریان دیگری «فاطمه‌ى زهرا(س) خدمت پیغمبر رفت؛ آن قدر گرسنگى کشیده بود که پیغمبر زردى گرسنگى را در صورت او مشاهده کرد؛ دل پیغمبر سوخت و براى دخترش دعا فرمود.»(حقیقت‌عظیم،‌ص۱۷۵) با وجود همه اینها، «یک بار اتّفاق نیفتاده که این زن از همسرش... یک خواهشى بکند که فلان چیز را براى من تهیّه کن؛ خب این براى زن جایز است، مباح است،‌ [امّا] هرگز اتّفاق نیفتاده!»(حقیقت عظیم،ص۵۵) همچنین زمانی که «راه فتوحات و غنایم که باز میشود، دختر پیغمبر ذرّه‌ای از لذّتهای دنیا و تشریفات و تجمّلات و چیزهایی را که دل دختران جوان و زنها متوجّه آنهاست، به خود راه نمی‌دهد.»۱۳۷۱/۹/۲۵ نکته قابل توجه این است که در کنار همه این عناصر مهم، زندگی فاطمه، یک زندگی بانشاط و سرزنده بود؛ «یک زندگى فقیرانه را این جور شاد، این جور پُرهیجان، این جور سرشار از حَیَویّت و نشاط اداره کردن، این هنر خاصّ فاطمه‌ى‌زهرااست.»(حقیقت عظیم، ص۷۹)

پیوند خانواده و اجتماع در زندگی فاطمه زهرا(س)
برخی با کج فهمی «خیال میکنند آن انسانى که مشغول عبادت است و یک عابد و متضرع و اهل دعا و ذکر است، نمیتواند یک انسان سیاسى باشد؛ یا بعضى خیال میکنند آن کسى که اهل سیاست است... نمیتواند اگر زن است، یک زن خانه باشد... خیال میکنند اینها با هم منافات دارد.»۱۳۶۸/۹/۲۲ در حالیکه «قضیّه این طورى نیست؛ هم باید مادرِ خوب و همسر خوبى باشد، هم در فعّالیّت اجتماعى شرکت کند. فاطمه‌ى زهرا(س) مظهر چنین جمعى است؛ جمع بین شئون مختلف.» (حقیقت عظیم، ص۲۴۵)

مقاومت عظیم حضرت زهرا(س) برای زمامدار به حق
حضرت زهرا(س) «جانش را فدا میکند برای اینکه حکومت به نااهل نرسد. اگر فاطمه‌ی زهرا زنِ امیرالمؤمنین هم نبود، قضیّه همین بود؛ از شوهرش دفاع نمیکرد از زمامدار به‌حق دفاع میکرد.» (حقیقت عظیم، ص۲۰) «نمیگوید من حالا باردار هستم، مصلحت نیست دراُفتم، بماند چند روز دیگر آتششان فروکش کند؛ بماند شاید من فارغ بشوم بعد بروم به میدانشان... آن پشت در آمدن، آن سِقط شدن  محسن شش ماهه آن بازوبندی از ورم بر بازو، آن مقاومت عظیم که منجر میشود به اینکه دختر پیغمبر را بزنند... همه‌ی نقشه‌ها را نقش بر آب میکند.» (حقیقت عظیم، ص۲۱)

خلاصه اینکه «آن عبادتش، آن فصاحت و بلاغتش، آن فرزانگى و دانشش، آن معرفت و حکمتش، آن جهاد و مبارزه‌اش، آن رفتارش به عنوان یک دختر، آن رفتارش به عنوان یک همسر، آن رفتارش به عنوان یک مادر؛ آن احسانش به مستمندان... این، شخصیّت جامع‌الاطراف فاطمه‌ى زهرااست. این، الگو است؛ الگوى زن مسلمان این است.» (حقیقت عظیم، ص۱۴۸)