بمباران روزانه مردم مظلوم یمن و اعدام بیرحمانه هشتاد جوان در عربستان سعودی از مصادیق ظلمت حاکم بر دنیای معاصر است که رهبر انقلاب در سخنرانی اول فروردین ۱۴۰۱ به آن اشاره کردند: «این قضایای یمن است و بمباران هرروزهی مردم مظلوم و واقعاً مقاوم یمن؛ این کارهای عربستان است که در یک روز هشتاد نفر را گردن بزنند! هشتاد جوان را، حتّی نوجوان را ــ آن طور که خبرهایش رسید ــ این قضایا را وقتی انسان نگاه میکند، احساس میکند که در دنیا چه ظلمی حاکم است؛ چه ظلمتی حاکم است در دنیا؛ دنیا دست چه گرگهای خونخواری است.». واکنش مدعیان حقوق بشر در برابر این جنایات سکوت یا همراهی بوده است. رسانهی KHAMENEI.IR در هشتمین سالروز آغاز جنگ یمن، در گفتاری از دکتر حسین آجرلو، کارشناس مسائل غرب آسیا به بررسی دلایل عدم انجام اقدام جدی از سوی جامعه بینالملل در برابر ظلم علیه مردم یمن پرداخته است.
یکی از نکاتی که رهبر انقلاب در بیاناتشان به آن اشاره کردند، اقدام ضدانسانی عربستان سعودی در اعدامها بود. همچنین ایشان اشارهای هم به موضوع یمن داشتند. اولین نکتهای که میتوانیم به آن بپردازیم، استانداردهای دوگانهای است که غرب نسبت به حقوق بشر دارد. رهبر انقلاب فرمودند ما شاهد ظلم در کشورهای مطیع آنها هستیم. در برخی از کشورها ابزار حقوق بشر برای فشار به کشوری است که مخالف خودشان هستند. میتوان این استاندارد دوگانه را بهشدت در غرب مشاهده کرد. این مهمترین نکته است و باید به آن خیلی توجه شود. گاهاً تبلیغات و روایتسازیهایی که در عرصه بینالمللی صورت میگیرد اساساً با هدف تحت فشارگذاشتن مخالفان غرب است و جان انسانها برای غرب اهمیتی ندارد. اعدام هشتادویک نفر انسان بیگناه در عربستان نشان داد آن چیزی که برای غرب ارزش ندارد، منافع حقوق بشر است و فقط ابزاری برای گسترش سیطره غرب در جهان است.
یکی از آن استانداردهای دوگانه غرب در برخورد با کشورها این است که آنها در حرف و شعارشان صادق نیستند. کسانی که در داخل کشور فکر میکنند این شعارها بهنوعی در جهت حمایت از حقوق بشر است، اشتباه میکنند. کشورهایی مثل افغانستان و اوکراین را ببینید که سرانشان با حمایت غرب روی کار آمدند و به غرب اعتماد کردند، ولی الآن ثمره اعتمادشان را دارند میبینند.
دومین نکتهای که رهبر انقلاب به آن اشاره کردند، دخالت خارجی است. اساساً همین دخالتهای خارجی است که بسترساز ناامنیهاست و ایشان بهخوبی به آن اشاره کردند که ما در مقطع بسیار حساسی قرار داریم و شاهد مشکلات زیادی در عرصه بینالمللی هستیم. غرب در این عرصه زیادهخواه است و هر کسی که برخلاف آنها فکر کند، باید مورد تهاجم قرار بگیرد و آسیب ببیند. جالب این است که به این آسیبهایی هم که مردم میبینند، توجه نمیشود. رهبر انقلاب در همین راستا به بحث یمن هم اشاره کردند. نزدیک به هشت سال است که یمن با سلاحهای غرب و بمبارانهای شدید مورد تهاجم قرارگرفته و منابع مردم منطقه و عربستان سعودی و کشورهای اسلامی در این جنگ در حال هدررفتن است؛ اما در دل این مداخله خارجی، منافعی برای غرب هست و آنها بهدنبال تداوم این هستند. اگرچه شعارهایی میدهند که باید این بحران پایان یابد، اما در نتیجه ما میبینیم که چنین اتفاقی نیفتاده است.
مسئلهای که وجود دارد بحث کاهش دخالت خارجی در منطقه است که باید مورد توجه همه طرفها در منطقه قرار بگیرد. باید واقعبینانه به این مسئله نگاه کرد؛ چراکه هر کجا دخالت خارجی ورود پیداکرده، برای آن منطقه و آن کشورها فاجعه آفریده است.
عربستان سعودی بهعنوان یکی از متحدین غرب، مبنای امنیت خود را بر خرید امنیت گذاشته و دولتهای غربی و کشورهای سرمایهداری را عادت داده که نفت و منابع طبیعی او را بخرند و در ازای آن او را تسلیح کنند. وقتی غرب به این منافع پایدار دست پیدا میکند و میبیند که استراتژی بازیگری مثل عربستان هم بهسمت خرید امنیت است، اقدام به جنگافروزی میکند. نزدیک به هشت سال است که ما شاهد این جنگافروزیها در یمن هستیم.
رهبر انقلاب در مباحث اولیه خودشان بحثی را مطرح کردند که به نظر من باید در حوزه سیاست خارجی به آن بپردازیم. با توجه به تمام مشکلاتی که در عرصه بینالمللی و در سطح منطقه عربستان سعودی وجود دارد، ایشان بحث کلیدی امید را مطرح کردند. ایشان از همه کسانی که در هر زمینهای اقدام میکنند، درخواست کردند که باید امید داشته باشند. این مبحث برای فعالان حوزه سیاست خارجی هم مهم است و باید به این هم توجه بشود. اگرچه مشکلاتی بین کشورهای اسلامی بهویژه یمن از ناحیه عربستان سعودی هست، اما باید کسانی که در عرصه تصمیمسازی هستند امید داشته باشند تا بتوانند با فرآیندهای مناسبی روندهایی را که منجر به وضعیت کنونی شده تبدیل به فرصت کنند و از این فضاها بهرهمند شوند. این نکته کلیدی را فعالین حوزه سیاست خارجی در جمهوری اسلامی ایران و محور مقاومت باید در نظر داشته باشند.
نکته دیگری که رهبر انقلاب در بحث آخرشان مطرح کردند، وحدت و همدلی در داخل بود. همانطور که ما در داخل کشور نیاز به وحدت و همدلی داریم، در عرصه منطقهای هم نیاز به گسترش وحدت اسلامی داریم. ایشان سالهای سال بر گفتمان وحدت اسلامی تأکید میکنند تا کشورهای اسلامی در کنار هم باشند، از اتکاء به بیرون پرهیز کنند، متکی به همدیگر باشند و بتوانند روندهای مثبت را برای کشورهای خودشان کلید بزنند. به نظر من تأکید بر وحدت میتواند چراغ راهی برای عرصه سیاست خارجی هم باشد.