پیشرفت‌های کشور در حوزه سلامت و پزشکی

متن زیر گزارشی است از پیشرفت‌های کشور در حوزه‌ی سلامت و پزشکی که دیروز در محضر رهبر انقلاب توسط دکتر زالی قرائت شد. رهبر انقلاب نیز ضمن تحسین حافظه دکتر زالی که این همه آمار را از حفظ شمرد، اشاره کردند که: «یکی از آقایان - آقای دکتر زالی - پیشرفتهای افتخارآمیز را در بخش پزشکی و درمان و سلامت و زیست‌فناوری ذکر کردند و آمارهای بسیار جالبی دادند... این پیشرفتها باید مطرح شود، اینها باید گفته شود تا مردم بدانند.»

بسیار مسرور و خوش‌وقت هستم که در این جلسه‌ی فاخر توفیق حاصل شد که بخشی از دستاوردهای بزرگ و بسیط حوزه‌ی سلامت کشور را به عرض حضرت‌عالی برسانم. در آستانه‌ی بهار تحصیلی مهرماه خواهیم بود که جامعه‌ی پزشکی کشور مشحون از اخبار غرورانگیز و مسرت‌بخش در رهیافت‌های علمی، تحقیقاتی و پژوهشی کشور است.

ارتقاء رتبه جهانی
به مدد 212 مرکز تحقیقاتی کشور، یازده شبکه تحقیقاتی کشور و بلندهمتی اصحاب حرفه‌‌ی پزشکی 210هزار نفری کشور و اعضای هیئت علمی دوازده هزار و پانصد نفری در ناوگان علوم پزشکی کشور، امروز این توفیق حاصل شده است که در یک بازه‌ی زمانی ده‌ساله به صورت حیرت‌انگیز و برق‌آسا میزان تولیدات علمی و مقاله‌های پژوهشی در حوزه‌ی سلامت با ارتقاء به رتبه‌ی 26 جهانی دست پیدا کنیم.

رشد 1825 درصدی در نرخ رشد تولیدات مقالات علمی کشور و ربایش این امر از کره جنوبی و ترکیه و تایوان و در زمره‌ی پنج کشور تراز اول در انتهای سال 2009 میلادی و رشد تقریباً دو برابری تولیدات حوزه‌ی سلامت پزشکی کشور در دوسال اخیر از رهیافت‌هایی است که قابلیت افتخار و ارزش طرح در خدمت حضرت‌عالی، دانشمندان عزیز و افاضل گرامی و مردم شریف و قدرشناس کشورمان را دارد.

امروزه استحصال سلول‌های بنیادی و کاربست آن در بیماری‌های سخت، تولید حیوانات شبیه‌سازی شده، و نیز ورود به عرصه‌ی خطیر تولید حیوانات تراریخته و استحصال مواد پروتئینی و مواد گرانبهای دارویی کشور و به‌خصوص برداشتن گام‌های استوار در زمینه‌ی مهندسی بافت، خوداتکایی و خودکفایی در زمینه‌ی نسوج مهندسی بافت کشور و همچنین خوداتکایی در زمینه‌ی ابداع روش‌های درمانی کشور.

بومی‌گرایی در حوزه داروسازی
در هر سال 500 پیوند سخت کبد، 1800 تا 2000 پیوند کلیه، فزون بر 43000 پیوند قرنیه در کشور انجام شده [است]. مرز پیوند مغز استخوان از 3500 گذشته، تعداد بیماران اعزامی در سال 88 برای دریافت خدمات درمانی تکمیلی در خارج از کشور کمتر از ده مورد بوده، 97 درصد داروهای تولید کشور در کشور تولیده شده‌اند، و 170 کارخانه و صنعت بومی‌گرای کشورمان در حوزه‌ی داروسازی، 1300 قلم دارو را توانسته‌اند فرمولاسیون بکنند، کلید هشت داروی جدید ضد سرطان در کشور خورده شده، ده قلم دارو با فناوری‌های زیستی نوین تولید شده، بالغ بر 80 درصد وسایل پزشکی یک‌بار مصرف در کشور تولید صنایع داخلی‌ست، 525 محصول سخت‌افزاری و نرم‌افزاری از صنایع تجهیزات پزشکی کشور تولیده شده‌اند، برای اولین بار در حوزه‌ی مدیترانه شرقی، کشور ایران این شایستگی را پیدا کرده که در زمینه‌ی صلاحیت تولید واکسن که می‌تواند مرجعی برای صادرات واکسن برای یونیسف و سازمان‌های جهانی باشد، برای اولین بار این توفیق برای کشورمان حاصل شده است.

این به مدد همکاران عزیز و جامعه‌ی بزرگ پزشکی کشور است. آن چیزی که موجب مباهات است، این است که خوشبختانه امروز سکان‌دار ارشد بخش بهداشت و درمان کشور یکی از بانوان رشیده و عالی‌قدر کشورمان هستند که تبریک می‌گوییم به حضور گران‌قدر و گران‌سنگ بانوان متبحر کشورمان.

امروز با تعامل سازنده‌ی این مدیره‌ی ارزشمند کشورمان در حوزه‌ی بهداشت و درمان با حوزه‌های دانشگاهی و حوزه‌های علمی در زمینه‌ی ارتقای دستاوردهای حوزه‌ی سلامت بسیار توفیق داشتیم.
اگر اجازه بفرمایید من یک بحثی را هم راجع به آموزش پزشکی حضور حضرت‌عالی داشته باشم؛ چون همیشه بحث افزایش کیفیت آموزش دل‌مشغولی حضرت‌عالی بوده [است].

ما باید تلاش بکنیم که مراکز آموزش پزشکی کشورمان تبدیل به منابع تولیدی‌ای بشوند که خروجی آن افراد کارآمد، توانمند، خلاق و متلخق به اخلاق حرفه ای و کوشا در بحث توانمندسازی باشند. امروز نیاز هست که محیط‌های دانشگاهی علوم پزشکی کشور تبدیل به محیط‌های چندظرفیتی و چندوجهی در عرصه‌ی پزشکی کشور بشوند. لازم هست که در بحث علوم ترجمانی و امتزاج رشته‌های حوزه‌ی بالینی و پایه در حوزه‌ی سلامت و همچنین تلفیق فناوری اطلاعات با حوزه‌های علم پزشکی و حوزه‌های علمی در عرصه‌ی سلامت کشور گام‌های بلند و استواری برداشته شود.

سامانه‌ی آموزشی پزشکی کشور باید حتماً از انعطاف لازم برخوردار باشد. در همین زمینه پذیرش دانشجوهای پزشکی به دلیل سیاق خاص این رشته لازم است که دچار تحول قرار گیرد. از آن طرف ارزشیابی دانش‌آموختگان گروه‌های پزشکی هم باید معطوف به توانمدی‌های حرفه‌ای و محوری آنها قرار بگیرد. جا دارد احراز جایگاه مرجعیت علمی آموزشی پزشکی کشور را در این منطقه پیدا کنیم. این شدنی‌ست.

بحث توریسم آموزشی و تبدیل صنعت آموزش پزشکی کشور به یک صنعت‌ تجاری‌سازی‌ست که با توجه به توان دانشگاهای علوم پزشکی کشور حتماً قابل تحقق است.
ما علی‌رغم همه بضاعت‌های فراوان حوزه‌ی‌ آموزش پزشکی کشور، تنها 650 دانشجو از کشورهای خارجی را توانستیم در مدار آموزش پزشکی کشور جذب بکنیم.

در بحث سلامت که باز هم از دل‌مشغولی‌های حضرت‌عالی هست. در فرمایشاتی که حضرت‌عالی قبل از انشای برنامه‌ی توسعه‌ی پنجم ارائه فرمودید، یازده درصد از مواردی که حضرت‌عالی امر فرمودید به صورت مستقیم و هشتاد درصد از نکاتی که حضرت‌عالی واجب و افتراض فرمودید برای تقریر و انشای برنامه توسعه پنجم کشور در حوزه‌ی سلامت بوده [است].
لازم هست که در حوزه‌ی سلامت شبکه‌ی مراقبت‌های بهداشتی سطح کشور باز مهندسی بشود، با مدخلیت مؤلفه‌های اجتماعی مؤثر در حوزه‌ی سلامت، توجه و تحقق و رصد و دیدبانی تحقق عدالت عمودی و عدالت افقی در بحث سلامت کشور، افزایش تسهیم به نسبت از منابع عمومی کشور برای حوزه‌ی سلامت.

نگاه سلامت ‌نگر به بیمه
نقطه‌ی آرمانی و مطلوب این هست که حداقل 12 درصد تا 50 درصد از منابع عمومی کشور در حوزه‌ی اعتبارات در صندوق سلامت گسیل بشود و ابتکار عمل به این شکل باشد که ما اهتمام بکنیم به مبانی پیش‌پرداختی در بیمه‌های اجتماعی، تبدیل بیمه‌های پایه‌ی اجتماعی از درمان‌نگر به سلامت‌نگر، فراهم‌سازی سرانه‌ی پلکانی و مبتنی بر درآمد، تجمیع و تغییرات ساختار بیمه‌های سلامت کشور، و بالاخره روان‌سازی و چابک‌سازی بیمه‌های کشور، و استفاده از ظرفیت اقتصادی هدفمندسازی یارانه‌ها، گسیل داشتن استحصال ناشی از هدفمندسازی یارانه‌ها در بحث افزایش بضاعت بیمه‌های پایه و حرکت به سوی مرجعیت حوزه‌ی سلامت و تشکیل ستاد ملی داده‌های سلامت در کشور از مواردی‌ست که إن‌شالله با فرمایشات حضرت‌عالی به دستگاه‌های اجرایی محقق خواهد شد.

من اطمینان خاطر دارم و رجاء واثق دارم با جهد جدید جامعه‌ی فرهیخته‌ی پزشکی کشور به قله‌های افتخار پزشکی جهانی ما دست پیدا خواهیم کرد. این هم شدنی‌ست، هم دست یافتی‌ست.