«نظریهپردازی» درباره عدالت مستلزم پاسخگویی منسجم و استدلالی به پنج پرسش زیر است: 1- واژه عدالت، چه عناصری را، به هنگام تجزیه و تحلیل مفهومی، در خود جای میدهد؟ 2- آیا ضرورتی در اداره جامعه اسلامی با توسل به مفهوم عدالت وجود دارد، یا میتوان به جای عدالت، از مفاهیمی همچون «احسان»، «عفو»، «ایثار»، «محبت» و «کمک متقابل» بهره گرفت؟ 3- مفهوم عدالت، بر چه مصادیقی حمل میشود و اصول عدالت کدامند؟ 4- رتبه عدالت در میان سلسله ارزشهای اجتماعی و انفرادی کجاست؟ 5- با چه سازوکاری میتوان اجرای اصول عدالت را در جامعه تضمین کرد؟