ممتاز و مثال‌زدنی؛ توصیفی از روابط ایران و عمان

آقای «هیثم بن طارق آل سعید» سلطان عمان و هیئت همراه صبح امروز (دوشنبه) با حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر انقلاب اسلامی دیدار و گفت‌وگو کردند.
رسانه KHAMENEI.IR در گفت‌وگو با آقای علی نجفی سفیر جمهوری اسلامی ایران در عمان به بررسی موضوعات مطرح شده در دیدار سلطان عمان با رهبر انقلاب داشته است.

دیدار پادشاه کشور عمان که در رأس یک هیئت عمانی به تهران سفر کرده بود با رهبر انقلاب را برای مخاطبان ما یک توصیفی بکنید.
امروز توفیق بود که در جریان دیدار پادشاه عمان و هیئت همراهش خدمت رهبر انقلاب برسیم. این دیدار و این سفر و دیدار پادشاه عمان اتفاق بسیار مهمی بود و اولین سفر وی به ایران در این مسئولیت به شمار می‌رفت. دیدار در فضای بسیار گرم و دوستانه و سازنده‌ای برگزار شد. و گفتگوهای بسیار خوبی انجام گرفت و رهبر انقلاب از مرحوم پادشاه قابوس به نیکی یاد کردند. از روابط دوستانه و برادرانه‌ی جمهوری اسلامی ایران و سلطنت عمان تمجید کردند. در مجموع دیدار بسیار مفید و خوبی بود.

جناب آقای نجفی اگر شما بخواهید وضعیت روابط فعلی ایران و عمان را توصیف کنید به نظرتان با چه واقعیتی روبرو هستیم؟
روابط جمهوری اسلامی ایران و عمان در حال حاضر در بالاترین سطح خودش قرار دارد. این روابط، روابطی ممتاز و مثال‌زدنی و الگویی از مناسبات دوستانه‌ی جمهوری اسلامی ایران با یک کشور همسایه‌ی خودش به شمار می‌رود.

خوشبختانه در سال‌های اخیر این مناسبات دوستانه که مبتنی بر اشتراکات تاریخی فرهنگی و دینی و همین‌طور حسن مناسبات هم‌جواری دو کشور هست روند رو به رشدی را طی کرده به‌ویژه در حوزه‌ی اقتصادی که گاهی این بحث مطرح بود که روابط اقتصادی دو کشور، هم‌پای مناسبات سیاسی، رشد لازم را نداشته است.

خوشبختانه طی سال‌های اخیر به‌ویژه در چارچوب سیاست دولت جمهوری اسلامی ایران برای اولویت همکاری با همسایگان ما شاهد افزایش چشمگیر مناسبات دو کشور در حوزه‌ی اقتصادی هستیم و حجم مبادلات تجاری ایران و عمان سه برابر افزایش پیدا کرده به‌طوری که هم‌اکنون به دو میلیارد دلار رسیده است.

این ظرفیت‌های تعامل و همکاری بین ایران و عمان را جزئی‌تر و مصداقی توضیح بفرمایید که چه اتفاقی در این فضا دارد می‌افتد؟
ما در سطوح مختلف و در موضوعات مختلف همکاری داریم. در بخش روابط دوجانبه خب رایزنی‌های سیاسی بین مقامات بلندپایه‌ی دو کشور برقرار است.

سال گذشته سفر جناب آقای رئیس‌جمهور را به مسقط داشتیم. و امسال در همین روزها دقیقاً در یک سال بعد از سفر ایشان شاهد سفر پادشاه عمان به تهران بودیم. یک کمیته‌ی مشاورت‌های سیاسی راهبردی بین دو کشور فعالیت دارد و به‌صورت مرتب و نوبه‌ای اجلاس و نشست‌های آن برگزار می‌شود. و همین‌طور کمیته‌ی مشترک دوستی و کمیسیون مشترک اقتصادی هم که برای تقویت این روابط تشکیل جلسه می‌دهند.

بنابراین در ساختارها و سطوح مختلف در حوزه‌ی دوجانبه ما این رایزنی‌ها و ارتباطات مستمر را میان دو کشور داریم. و به‌صورت فعالانه این‌ها دنبال می‌شود.

همچنین با در نظر گرفتن سیاست خیرخواهانه و رویکرد مثبت عمان در سطح منطقه‌ای ما همواره پیرامون برخی از موضوعات مرتبط با سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و سیاستهای منطقه‌ای و روند تحولات منطقه‌ای تبادل‌نظر داریم. با دوستان و برادرانمان در عمان و در این سفر نیز به همین ترتیب این گفتگوها انجام شد.

از زمان سفر جناب آقای رئیس‌جمهور به مسقط ما تحولات زیادی را در سطح منطقه شاهد بودیم. به‌خصوص اصلاح روابطی که با عربستان سعودی برای ازسرگیری روابط بین دو کشور اتفاق افتاد. و همین‌طور فضای مثبتی که الآن در سطح منطقه‌ای به وجود آمده طبعاً در حوزه‌ی منطقه‌ای و در سطح مناسبات منطقه‌ای و تحولات منطقه‌ای نیز این گفتگوها انجام‌شده.

و همین‌طور در رابطه با برخی مسائل بین‌المللی و تحولات بین‌المللی خب طبعاً دو کشور همسایه همواره این فرصت برایشان مغتنم هست که این رایزنی‌ها و تبادل افکار و اندیشه‌ها را داشته باشند. عمان نیز در این بخش همواره سعی کرده نقش خیرخواهانه و مثبتی را داشته باشد، ازجمله در رابطه با مذاکرات رفع تحریم و توافق هسته‌ای که شکل‌گرفته بود که البته با خروج یکجانبه‌ و ظالمانه‌ی ترامپ عملاً این توافق نادیده گرفته شد. خب طرف عمانی در شکل‌گیری آن توافق نقش مؤثر و مهمی داشت. و طبعاً این فرصت‌ها، فرصت‌های مناسبی است برای تبادل‌نظر پیرامون این مسائل.
 
یک بحثی که در دیدار سلطان عمان هم مطرح شد تأکید بر اشتراکات جوامع اسلامی و هشداری بود که رهبر انقلاب نسبت به بحث فتنه‌انگیزی‌ها و اختلاف‌افکنی‌های صهیونیست‌ها دادند. به نظر شما این فضای مثبتی که بین ایران و عمان وجود دارد چقدر می‌تواند موتور محرک پیش برنده‌ی سیاست خارجی جمهوری اسلامی در دوره‌ی جدید باشد که حالا در راستای گسترش نگاه به شرق و اولویت ارتباط با همسایگان و کشورهای مسلمان تعریف‌شده و دوم اینکه در این فضا این سیاست چه تأثیری بر وضعیت رژیم صهیونیستی می‌گذارد و چقدر می‌تواند باعث انزوای صهیونیست‌ها باشد و آن‌ها را در دسترسی به اهدافشان ناکام بگذارد؟
در ابتدا مایل هستم یک نکته‌ی دیگری که برای من واقعاً قابل‌توجه بود در ملاقات امروز که خدمت حضرت آ‌قا بودیم، تأکید مؤکد ایشان بر اجرای توافقات و عملی شدن توافقاتی بود که میان مسئولین بخش‌های مختلف دو کشور حاصل می‌شود. این نکته برای من واقعاً به‌عنوان سفیر جمهوری اسلامی ایران و کارگزار کشور در روابط بین ایران و عمان بسیار قابل‌توجه بود.

توافقات در بخش‌های مختلفی بود؛ در دوره‌های مختلف اسناد زیادی امضا شده، گفتگوها و مذاکرات متعددی انجام‌شده و سفرهای مختلفی انجام‌شده است. همیشه یکی از این نقیصه‌ها این بوده که بخشی از این توافقات و مذاکرات پیگیری نمی‌شود. این تأکید رهبر انقلاب بر عملی شدن توافقات و اشراف ایشان برای خود من واقعاً قابل‌توجه و خیلی مغتنم بود.

و اما در مورد پرسش مربوط به روند حضور رژیم صهیونیستی در منطقه و عادی سازی تعداد معدودی از کشورها با آن رژیم باید بگویم که این موضوع در ملاقات سلطان عمان از سوی رهبر انقلاب به روشنی مورد تأکید قرار گرفت. ایشان هشدار دادند که صهیونیست‌ها و پشتیبانان آنها به دنبال ایجاد اختلاف و تفرقه در میان جوامع مسلمان هستند. خیر و برکت و مصلحتی در حضور آنها در منطقه نهفته نیست. البته بایستی عرض بکنم که عمان نیز به این روند نپیوسته و مقامات عمانی بارها تأکید کرده‌اند که این موضوع در دستور کار آنها نیست.
 
با توجه به رابطه دوستانه و تجربه‌ی موفقی که کشورهای ایران و عمان درباره هم‌گرایی بین کشورهای اسلامی دارند، این تجربه را چگونه می‌توان در جاهای دیگر به کار بست؟
  در این بخش بیانات رهبر انقلاب باز یک نکته‌ای که برای من جالب بود تأکید رهبر انقلاب بر توسعه‌ی روابط بود. و اینکه این کار هم به نفع دو کشور و هم به نفع منطقه است.

ما و عمان دو کشوری هستیم که در دو طرف تنگه‌ی هرمز به‌عنوان یک آبراه بسیار مهم بین‌المللی واقع شده‌ایم. و از این جهت خدمت شما عرض کنم که طبعاً حسن مناسبات جمهوری اسلامی ایران و سلطنت عمان یک محرک و مقومی می‌تواند باشد برای هم‌گرایی و همکاری کشورهای درون منطقه و این مسئله یک سیاست اصولی و همیشگی جمهوری اسلامی ایران بوده که بارها در سطوح مختلف تأکید شده است.

بنابراین من فکر می‌کنم این مناسبات دوستانه و برادرانه بین ایران و عمان می‌تواند مقوّم و یک موتور محرکی باشد برای تحکیم و تقویت همکاری‌های درون منطقه‌ای. به‌خصوص با این فضای جدیدی که الآن در حوزه‌ی همسایگان ما شکل‌گرفته و سیاست دولت محترم جمهوری اسلامی ایران نیز بر همین اساس استوار است.

باید باز تأکید کنم که روابط جمهوری اسلامی ایران و عمان از جنبه‌های مختلف ارزش راهبردی دارد. نکته‌ای که در همین مذاکرات هم توافق شد و قرار شد که یک سند بلندمدت راهبردی میان دو کشور تنظیم بشود و به امضا برسد. در نهایت هم در بیانیه‌ی مشترکی که میان مسئولان دو کشور منتشر شد، توافق شد یک بند به همین مسئله اشاره شود.

بنابراین من فکر می‌کنم که ما از همه‌ی این ظرفیت‌ها و زمینه‌های مثبت و مؤثری که داریم بایستی حداکثر استفاده را ببریم و به نفع ملت‌های دو کشور به نفع جامعه‌ی اسلامی، به نفع کشورهای منطقه و همکاری‌های درون منطقه‌ای عمل کنیم.