رهبر انقلاب در پیام خود به مناسبت سال جدید شمسی گفتند: «خوشبختانه با این حرکتی که در دنیای اسلام به وجود آمده است، انسان احساس میکند که این دهه به توفیق پروردگار برای منطقه هم دههی پیشرفت و دههی عدالت خواهد بود.» گفتوگوی زیر با احمد الزین، رئیس هیئت امنای تجمع مسلمین درباره تحولات اخیر منطقه است. او معتقد است که پیروی برخی سران عربی از ایدئولوژی و الگوهای غربی نه تنها باعث پیشرفت این کشورها بلکه موجب پسرفت آنها شده است. ملتها دریافتهاند که موفقیت آنها در گرو عمل به اسلام است.
امروزه شاهد بیداری اسلامی در سطح وسیعی هستیم. ارزیابی شما از این موضوع چیست؟
بله، این بیداری اسلامی بعد از تجربه تلخ و دردناک در جهان اسلام بهوجود آمده است؛ یعنی این بیداری اسلامی که ما آن را در بعضی از کشورهای عربی و اسلامی میبینیم، پس از دوران و تجربه تلخی است که امت اسلامی و امت عربی در گذشته است.
منظور شما از دوران و تجربه تلخ چیست؟
در سالهای گذشته برخی رهبران کشورهای اسلامی و عربی به بهانه مصلحت، پیروی از غرب مثل انگلیس، فرانسه و سایر کشورهای استعماری را بین مردمان کشورهای خود مطرح کردهاند و گفتهاند که صلاح امت در پیروی از ایدئولوژیهای غیر اسلامی مانند لیبرالیسم، سوسیالیسم، کمونیسم و نظام سرمایهداری است. ملتهای عربی و اسلامی گمان میکردند که مصلحت حقیقی آنها در پیروی از این ایدئولوژیهاست. در حالی که این گونه نبود. از سوی دیگر باید به نیرنگ رهبران و سران کشورهای عربی و اسلامی اشاره کنم که برای تحقق اهداف خودشان از غرب پیروی میکردند و ملت را هم توجیه میکردند تا دنبالهرو کشورهای غربی باشند، اما در حقیقت آنها به دنبال ریاست و حکومتداری خودشان بودند.
به نظر ما بر جمهوری اسلامی لازم است که به وظیقه ذاتی خود عمل نماید و بیش از پیش در آگاهسازی تودههای مردم نسبت به نقشههای آمریکا اقدام نماید، زیرا مهمترین نقش در بیداری اسلامی، متوجه جمهوری اسلامی ایران و رهبر آن میباشد. انقلاب اسلامی باید تمام انقلابها در جهان اسلام را هدایت کرده و به آنها توجه داشته باشد.
لذا میبینیم که در عمل، کشورهای عربی و اسلامی در دهههای گذشته هیچگونه پیشرفتی در زمینههایی چون تمدن، اقتصاد و عرصههای دیگر نداشتهاند، بلکه بعضاً پَسرفت هم کردهاند که در رأس این کشورهای عقبمانده، کشور فلسطین است. در شصت سال گذشته کشورهای عربی و اسلامی نتوانستند از اراضی فلسطینی و مقدسات آن بهویژه مسجدالأقصی حمایت کنند. این مسائل باعث شد که ملتهای عربی بهخصوص مصر، تونس، لیبی، الجزایر و سایر کشورهای عربی بیدار شوند. چون رهبران کشورهای عربی مصلحت ملتهای خودشان را در پیروی از آمریکا و فرانسه و انگلیس میدانستند، اما زمان ثابت کرد که آن رهبران در جهل و نادانی به سر میبردند و امروزه این قضایا روشن و نمایان شده است و به همین دلیل مردم این انقلاب کوبنده و عظیم را در مصر و تونس و لیبی و دیگر کشورها به وجود آوردهاند. در واقع ملتهای عربی فهمیدهاند که موفقیت آنها در گرو اسلام و راه پیش روی آنها، اسلام است؛ اسلامی که دین و تمدن و فرهنگ است.
به نظر شما مهمترین عوامل به وقوع پیوستن این بیداری اسلامی چیست؟
مجموعه تحولاتی که در دهههای اخیر در جهان اسلام به وقوع پیوست، بهتدریج بر بیداری در جهان اسلام افزود که میتوان سرسلسله این تحولات را پیروزی انقلاب اسلامی ایران به رهبری امام خمینی(ره) دانست. انقلاب ایران روح خودباوری، شجاعت و اعتماد به نفس را در ملتهای مسلمان ایجاد کرد و ثابت کرد که میتوان در برابر قدرتهای استکباری ایستاد و پیشرفت هم نمود. کشورهای وابسته در منطقه در خدمت اربابان آمریکایی بودند و پیشرفت خاصی نداشتند اما جمهوری اسلامی ایران در برابر آمریکا ایستاد، در برابر فشارهای سیاسی، فرهنگی و اقتصادی مقاومت کرد و بحرانهای متعدد داخلی و خارجی را که همهاش با تحریک جهان استکبار انجام میگرفت، پشت سر گذاشت و اتفاقاً روزبهروز قویتر شد و در عرصههای مختلف علمی و صنعتی پیشرفت نمود.
جمهوری اسلامی ایران با ارائه مدل مردمسالاری دینی، الگوی حکومت دینی را به ملتهای مسلمان ارائه داده است و ما خدا را شکر میکنیم که داریم میبینیم که دلها و قلوب مردم در سراسر کشورهای اسلامی برای امام خامنهای میتپد، چون ایشان تنها کسی است که اسلام و مسئله دولت اسلامی و حکومت اسلامی را مطرح میکنند و همچنین ایشان تنها کسی است که به وحدت اسلامی و همکاری بین تمام مسلمانان اهمیت میدهند. لذا شما میبینید که سخنان ایشان تأثیری بس عظیم در روح و جان مسلمانان در سایر کشورهای عربی و اسلامی دارد. البته باید توجه داشت که ما توقع نداریم تمام این انقلابها منجر به ایجاد جمهوری اسلامی در این کشورها شود زیرا در برخی کشورها نیازمند انجام امور به صورت مرحلهبهمرحله هستیم لکن در نهایت تمام این جنبشها به حاکمیت دین در عرصه زندگی بشر ختم خواهد شد.
بیداری عظیم اسلامی که امروز در کشورهای مختلف شاهد آن هستیم، نتیجه یک روز و دو روز نیست، بلکه در ادامه یک سلسله تحولاتی در جهان اسلام شکل گرفته و متراکم شده و امروز این نیروی متراکم به صورت انفجاری پدیدار گشته است.
نقش علما و نخبگان مسلمان را در شتاب بخشیدن بیداری اسلامی چگونه ارزیابی میکنید؟
علما باید طلایهدار اندیشه دینی در جامعه باشند. حضرت رسول(ص) میفرمایند: «العلماء ورثة الانبیاء». بنابراین باید از تمام منابری که در اختیار دارند برای بیداری و هوشیاری ملتهای مسلمان استفاده کنند. علاوهبر منابر و وسایل ارتباطی که در اختیار روحانیون و علما قرار دارد، باید از وسائل رسانهای و دستگاههای ارتباطجمعی از قبیل اینترنت، ماهواره، رایانه و غیره به شکل مناسبی استفاده کنیم، چون این وسایل ارتباطجمعی به ما در انتشار و پخش آگاهی به مردم کمک میکنند. آگاهی دادن از طریق خطبههای نماز جمعه و آموزشهای مشابه در مساجد و حسینیهها کافی نیست بلکه باید رسانههای مدرن را نیز به کار گرفت و منافاتی ندارد که علما و روحانیون در همین عرصه نیز نقشآفرینی کنند.
زمان ثابت کرد که آن رهبران این کشورها در پیروی از غرب، در جهل و نادانی به سر میبردند و امروزه این قضایا روشن و نمایان شده است و به همین دلیل مردم این انقلاب کوبنده و عظیم را در مصر و تونس و لیبی و دیگر کشورها به وجود آوردهاند. در واقع ملتهای عربی فهمیدهاند که موفقیت آنها در گرو اسلام و راه پیش روی آنها، اسلام است.
با موج بیداری اسلامی شاهد پریشانگویی سران استکبار و مواضع منفعلانه ایشان بودیم. به نظر شما این بیداری اسلامی چه آثاری دارد که اینگونه آمریکا و صهیونیستها را وحشتزده کرده است؟
بیداری اسلامی در منطقه به معنای به خطر افتادن تمام منافع استکبار و بهویژه صهیونیستها است و شما دیدید که بعد از سقوط حسنی مبارک، موضوع گذرگاه رفح و معاهدات مصر با رژیم صهیونیستی مطرح شد. از این رو انفعال آنها در برابر این انقلابها -که دامن همپیمانان آمریکا در منطقه را گرفته- طبیعی است. آنها هماکنون بهشدت در تلاش هستند تا با بهرهگیری از تمام ظرفیتهایی که در اختیار دارند، به نوعی در این انقلابها که با هدف اسلامخواهی و عدالتطلبی و ظلمستیزی شکل گرفته، انحراف ایجاد کنند که إنشاءالله موفق نخواهند شد. در حقیقت اروپا و آمریکا منافع خاص خودشان بهخصوص موضوع سلطه بر نفت و ثروتهای معدنی و غیر معدنی را در منطقه دنبال میکردند که امروز این منافع به خطر افتاده است. آنها میخواهند بر کشورهای اسلامی هیمنه و سلطه پیدا کنند و آن چیزی را که آنها به آن اهمیت میدهند این است که میخواهند کشورهای اسلامی ضعیف و متفرق باقی بمانند. به همین دلیل بود که امام خمینی(ره) این جمله معروف را فرمودند که «آمریکا شرّ مطلق است». رفتار طمعورزانه دولتمردان این کشور و خوی استعماری و استکباری آنها این رفتارها شرّ مطلق است. بنابراین بر مسلمانان واجب است که اینگونه مسائل را درک کرده و با یکدیگر متحد شوند.
امروز چشم بسیاری از مردم منطقه به حمایت جمهوری اسلامی ایران است. به نظر ما بر جمهوری اسلامی لازم است که به وظیقه ذاتی خود عمل نماید و بیش از پیش در آگاهسازی تودههای مردم نسبت به نقشههای آمریکا اقدام نماید، زیرا مهمترین نقش در بیداری اسلامی، متوجه جمهوری اسلامی ایران و رهبر آن میباشد. انقلاب اسلامی باید تمام انقلابها در جهان اسلام را هدایت کرده و به آنها توجه داشته باشد.
شرط تحقق این امر چیست؟
باید تعصبات مذهبی را کنار بگذاریم. به اعتقاد ما کسانی که از لحاظ سیاسی به ولایت کتاب خدا و ولایت رسول خدا(ص) ایمان دارند، باید به ولایت فقیه نیز ایمان بیاورند. توجه به این نکته لازم است که انتخاب رهبر واحد، تعارضی با اختلافات مذهبی ندارد. زیرا در این صورت، در مسائل سیاسی جهان اسلام از یک رهبر واحد پیروی خواهیم کرد و در انجام امور عبادی، هرکس به مذهب خودش عمل میکند. مثلاً من به مذهب حنفی ایمان دارم، پس نمازم را آنگونه میخوانم که مذهب حنفی بیان کرده است و یا کسی که شافعی است، نمازش را به گونهای که مذهب شافعی آن را بیان کرده است، بخواند. اما از لحاظ سیاسی بر پیروان تمام مذاهب لازم است که پشت سر یک رهبر واحد حرکت کرده و تبعیت کنند.