1371/08/03
بیانات در دیداراعضاى شوراى نگهبان
بسماللهالرّحمنالرّحیم
آقایان اعضای محترم شورای نگهبان؛ خیلی خوش آمدید. خیلی متشکرم که بدین وسیله برای بنده این فرصت را به وجود آوردید که از نزدیک خدمت برسیم و با چند جملهای هم که شده، سپاس و تشکر خودمان را از زحمات آقایان در این شغل بسیار مهم و حساس و پردردسر، عرض کنیم.
اولاً شورای نگهبان در مجموعهی سازمان قانونی کشور، به یک معنا حساسترین دستگاه قانونی جمهوری اسلامی است؛ زیرا هدایت صحیح جامعه و حفظ مسیر کلی اجرا و جلوگیری از انحراف، در اینجا به وسیلهی جمعی انجام میگیرد و اساس هم، در هر جامعهای همین است. چون جهتگیریهای ابتدایی در خیلی جاها خوب و صحیح است. اشکال غالب جوامعی که منحرف شدهاند، در استدامه و استمرار حرکت آنهاست. دستگاهی را که در یک نظام، به شکل قانونی مانع از پدید آمدن انحراف میشود، باید واقعاً دستگاه بسیار مهم و حساسی شمرد، و شورای نگهبان چنین است.
وقتی که اهمیت این دستگاه را بیان میکنیم، صرفاً برای این نیست که بر علم و اطلاع مستمعین این حرف - هرکه هستند - چیزی افزوده شود. در حالی که شاید آحاد مردم ما و خود اعضای شورای نگهبان، این اهمیت را به خوبی میدانند و ما هم نمیخواهیم فقط یک ستایش خشک و خالی شده باشد و تعریفی کرده باشیم. بلکه مقصود این است که وقتی فهمیدیم باری که بر دوش ماست چقدر عزیز است و چقدر اهمیت دارد، آن وقت خستگیهای ناشی از این بار را، راحتتر تحمل میکنیم و اگر تهدید و مانع و رادعی بر سر راه رسیدن این بار به مقصود بود، با آن قویتر برخورد مینماییم.
یک وقت هست که بار، بیارزش است و انسان میگوید خیلی نمیطلبد که ما این دردسر را تحمل کنیم. اما یک وقت هست که بار، خیلی باارزش است. بنابراین، هرگونه زحمت و مشکلی را برای رساندن این بار به منزل، بایستی تحمل کرد. البته ما خوشبختانه از ناحیهی داخل، برای رساندن این بار سنگین به سر منزل، مشکلی نداریم. دستگاههای جمهوری اسلامی، همه تسلیم حق و حقیقتند. گروههایی هم که در داخل کشور اسلامی ما مشغول فعالیتند، علیرغم اختلاف مذاقها و سلائقشان، همه مذعن به اینند که شورای نگهبان، دستگاه والا و مهمی است و از لحاظ افراد و اشخاص، برگزیده است و در مورد آن، مشکلی ندارند. ما بایستی بدانیم که امواج سنگین تبلیغاتی دشمن و آنچه که از بیرون بر ما تحمیل میشود، سنگینتر و تحمل آن دشوارتر است. گاهی است که انسان گرسنگی را تحمل میکند؛ حتی تهدید به مرگ را هم تحمل میکند، اما تاب فشار تبلیغاتی را نمیآورد. امروز در دنیا برای اینکه جمهوری اسلامی را از طریق اسلامی و عمل به شریعت اسلامی (اسلامی که میگوییم، یعنی عمل به شریعت اسلامی. به این تفسیر از حرکت و مشی اسلامی مقیدیم) منصرف کنند، به فشارهای تبلیغاتی رو آوردهاند. لذا، این فشارهای تبلیغاتی، ممکن است روی ضعافالنفوس اثر بگذارد.
فرض بفرمایید ما در باب جزا، قانونی داریم، یا در باب مسائل مدنی، قوانینی داریم. این قوانین، هم متقنترین قوانین هستند - چون الهیاند - و هم از لحاظ کارایی - تا آنجا که ما تجربه و عمل کردهایم - کاراییشان بسیار بالا و مهم است. طبیعی است که دشمنان اسلام نمیخواهند که این قوانین و مقررات اسلامی، در جایی تحقق پیدا کند. اگر دیدند تحقق پیدا میکند، برای خاطر همان مقاصدی که دارند، عاملین تحقق را هو میکنند، جنجال به راه میاندازند، آنها را متهم میکنند و میکوشند از میدان خارجشان کنند. ما امروز در جمهوری اسلامی، باید بدانیم که دشمن این کارها را با نقشه و به صورت حساب شده انجام میدهد. بنابراین، چرا باید از اینکه ما را متهم کنند واهمه کنیم؟ آن هم از سوی فلان عنوانی که دنیا آن را برای خودش درست کرده، یا غاصبانه در اختیار گرفته است!
ما باید طبق همان قوانین اسلامی که برای آن مبارزه و انقلاب کردیم و براساس آن این نظام را تشکیل دادیم و مهمتر از همه اینکه میدانیم سعادت بشر و استقلال ما و آزادی کشور و عزتی که امروز بحمدالله مسلمین دارند، در گرو همین قوانین است، عمل کنیم و اینها را محکم نگه داریم. این بار، عزیزتر و ارزشمندتر از این است که انسان به خاطر فشارها آن را زمین بگذارد. آقایان شورای نگهبان، بدیهی است که محکمتر از آن هستند که اینگونه تحلیلات یا تبلیغات دشمن اثری در آنها بگذارد. در حقیقت، همه باید اینگونه باشند. همهی افراد جامعه، وهمهی مسؤولین جامعه باید این استقرار و آرامش روحی را داشته باشند.
نکتهی دوم، در مورد قانون اساسی است. قانون اساسی در حقیقت تبلور و تجسم انقلاب است و اهمیت بسیار زیادی دارد. قانون اساسی ما، جزو مترقیترین قوانین اساسی دنیاست. ما البته منطبق بودن بر معیارهای جهانی را دلیل صدق و اتقان نمیدانیم. بسیاری از معیارهای جهانی، حقیقتاً ساخته و پرداختهی ذهنها و نیتهای استعماری است. بنابراین، انطباق با معیارهای جهانی، ملاک نیست. لکن امروز، بر طبق معیارهای رایج جهانی هم، قانون اساسی ما یک قانون اساسی بسیار قوی و تأمین کنندهی حقوق اساسی انسانها در جامعه است و هر امری که تخلف از قانون اساسی محسوب شود، تخلف از روال صحیح حرکت انقلابی جامعهی ماست.
نباید تصور کرد که انقلاب، یک چیز است و قانون اساسی یک چیز دیگر است. قانون اساسی، همان تجسد و تجسم انقلاب است. البته ما در احکام شرع هم مواردی داریم که به خاطر ضرورت، از حکم شرعی و اولای شرعی تخلف میکنیم. نمیخواهیم بحث موارد ضرورت را اینجا مطرح کنیم. لکن روال عادی کشور، باید روال عمل به قانون اساسی باشد. باید دستگاهها خودشان را موظف بدانند که به قانون اساسی عمل کنند و اصول آن را رعایت نمایند. در زمانی که بنده مسؤولیت ریاست جمهوری را بر دوش داشتم، یکی از کارهایی که میکردیم این بود که از مراکزی که خبر میرسید در آن مراکز برطبق قانون اساسی عمل نمیکنند، گزارش میگرفتیم و من به آنها اخطار قانون اساسی میدادم. نامههایی به عنوان «اخطار قانون اساسی» مینوشتیم و آنها هم، البته ملاحظاتی داشتند. حالا یادم نیست که آیا این، ضامن اجرایی هم داشت یا نه؟ یعنی اگر اخطار، جدی گرفته نمیشد، مجازاتی، چیزی دنبالش بود یا نه؟ الان یادم نیست که چگونه عمل میشد. لکن میخواهم عرض کنم که شورای نگهبان گلوگاه مهمی برای حفظ قانون اساسی در قوانین کشور و مقررات کشوری است. فکری باید بشود که ما همهی مقررات جاری کشور را - نه فقط مصوبات را، بلکه کل مقررات جمهوری اسلامی را - با شرع و قانون اساسی منطبق کنیم. الان مقرراتی هست که از گذشته باقی مانده و اصول قانون اساسی که از جملهی آنها رعایت شرع مقدس است، در آنها ملاحظه نشده است. باید برای آنها فکری کرد و کاری بشود که انشاءالله همهی مقررات جاری کشور که به وسیلهی دستگاههای گوناگون وضع شده، با قانون اساسی و شرع، منطبق گردد. دوم اینکه، فکری برای اجرا بشود؛ یعنی دستگاههای مختلف کشور، نتوانند برخلاف قانون اساسی عمل کنند.
بههرحال، این قضیه بسیار مهم است. ما از ابتدای تشکیل شورای نگهبان، احساس میکردیم که اینجا یک نقطه و مرکز حیاتی است. هرچه هم که میگذرد، این احساس بیشتر به وجود میآید. فکر میکنم هر کس که ناظر به اوضاع کشور باشد، همین را احساس میکند که شورای نگهبان یک مرکز اساسی و حیاتی برای ادارهی کشور و جهتگیری صحیح است.
امیدواریم که خدای متعال، آقایان را در همهی مراحل حیات و کار و تحمل مشاق و مشکلات، کمک و هدایت کند. خداوند به همهی ما توان دهد که بتوانیم در این راه دشوار، هر مشکلی را تحمل کنیم و انشاءالله توفیقات خودش را بر آقایان مبذول دارد. خیلی خوشحالم از اینکه بحمدالله این مجموعه، با نشاط و علاقهی فراوان مشغول این کار اساسی و بزرگ است.
والسّلام علیکم و رحمةالله و برکاته