امکان بهرهبرداری عمده از تاریخ و مطالعات تاریخی، اساساً در گرو پذیرش تکرارپذیری حوادث البته در وجه کلی و فارغ از جزئیات است. به هر میزان که این اصل مبنایی، جدیتر و قطعیتر تلقی شود، اهتمام به فهم و تحلیل و تبیین رویدادهای تاریخی، وجهی منطقیتر خواهد داشت.
رهبری در بخشی از بیانات خود در تبیین واقعه عاشورا میفرماید: «عاشورا یک صحنهی عبرت است. انسان باید به این صحنه نگاه کند، تا عبرت بگیرد... یعنی خود را با آن وضعیت مقایسه کند و بفهمد در چه حال و در چه وضعیتی است؛ چه چیزی او را تهدید میکند؛ چه چیزی برای او لازم است؟ این را میگویند «عبرت»... چه شد که [مسلمانان معاصر امام حسین] به چنین مرحلهای رسیدند؟ ...ما باید این را امروز مورد توجه دقیق قرار دهیم... این بیماری [شرایطی که آنان گرفتارش شدند و موجب بروز فاجعه کربلا گردید] بیماری خطرناکی است... ما هم ممکن است به این درد دچار شویم.» (22/4/71)