[ بازگشت ] | [ چـاپ ] مربوط به :بیانات در محفل انس با قرآن کریم - 1402/01/03 عنوان فیش :تلاوت قرآن باید برای اثرگذاری باشد کلیدواژه(ها) : تلاوت قرآن‏, قاریان قرآن نوع(ها) : قرآن متن فیش : یک قاری خیلی خوش‌خوان و خوش‌صدایی، مثلاً فرض کنید محمّد عمران ــ حالا اسم آوردیم ــ خیلی خوش‌صدا است، در موسیقی هم مسلّط است؛ شنیدم که میگفتند مسلّط‌ترین آدم در موسیقی‌های عربی است. او قرآن میخواند؛ سوره‌‌ی یوسف [را چنین خوانده:] «بِسمِ اللهِ الرَّحمٰنِ الرَّحیمِ‌ * الر» بعد «تِلکَ آیاتُ الکِتابِ المُبین». چند آیه که میخواند، برمیگردد [دوباره میخواند:] «بِسمِ اللهِ الرَّحمٰنِ الرَّحیمِ‌ * الر»؛ دنباله‌اش را نمیخواند. بعد دوباره «بِسمِ اللهِ الرَّحمٰنِ الرَّحیمِ‌ *‌ الر». من شمردم در این چند دقیقه‌‌ی اوّل شاید حدود هشت نُه مرتبه گفت: بِسمِ اللهِ الرَّحمٰنِ الرَّحیمِ *‌ الر؛ خب چرا؟ تکرار آیات خیلی خوب است. وَ مَن اَحسَنُ قَولاً مِمَّن دَعا اِلَی الله‌؛(1) این را مثلاً فرض کنید قاری میخواند، [تکرارش هم] خیلی خوب [است]؛ همین آیات اوّلی که آقای فردی خواند. من منتظر بودم ایشان آن دو سه آیه‌ی اوّل را تکرار کند. اینها تکرارکردنی است؛ تکرار اینها یک جاهایی خیلی خوب است و واجب و لازم است، یعنی تکرارش همین طور تأثیرگذار است؛ امّا [تکرار] «بِسمِ اللهِ الرَّحمٰنِ الرَّحیمِ‌‌ * الر» چه فایده‌ای دارد؟ چه تأثیری در مخاطب دارد؟ جز اینکه [نشان بدهد] شیوه‌های مختلف خواندن را ــ شیوه‌های موسیقایی را ــ او دارد عمل میکند؛ آنها هم گوش میکنند. این خواندن، این تلاوت، تلاوت مطلوب نیست؛ تلاوت باید برای اثرگذاری باشد. البتّه اثرگذاری در درجه‌‌ی اوّل به خود آن خواننده مربوط میشود. آن خواننده اگر چنانچه خودش از تلاوتش متأثّر باشد ــ که انسان میبیند بعضی از خواننده‌های مصری حقیقتاً خودشان از آن تلاوتشان متأثّرند ــ اثرش طبعاً زیادتر است؛ شگردهایی هم دارد که من حالا بعضی را عرض میکنم. [البتّه] غرضی دارم؛ نه اینکه بخواهم آن شگرد را به شما یاد بدهم؛ شما خودتان بهتر از من بلدید؛ مقصودی دارم از این کار. 1 ) سوره مبارکه فصلت آیه 33 وَمَن أَحسَنُ قَولًا مِمَّن دَعا إِلَى اللَّهِ وَعَمِلَ صالِحًا وَقالَ إِنَّني مِنَ المُسلِمينَ ترجمه : چه کسی خوش گفتارتر است از آن کس که دعوت به سوی خدا می‌کند و عمل صالح انجام می‌دهد و می‌گوید: «من از مسلمانانم»؟! مربوط به :بیانات در محفل انس با قرآن کریم - 1401/01/14 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : کشور ما از لحاظ قرّاء خوش‌خوان یکی از کشورهای برجسته و نمونه است. یعنی در دنیای اسلام شاید ‌مثلاً [بجز] کشور مصر که حالا یک امتیازی در این زمینه دارد، من فکر نمیکنم بقیّه‌ی کشورها این ‌تعداد قاری برجسته و خوش‌خوان و درست‌خوان در کشورها وجود داشته باشد که بحمدالله در کشور ما ‌هست. [این] به برکت جمهوری اسلامی است. ما کجا بودیم، به کجا رسیدیم! اوایل انقلاب، همّت ما و ‌اهتمام ما این بود که قاری ما بداند کجا باید بخواند، کجا وصل کند، کجا وقف کند، کجا بِایستد؛ یعنی در ‌این حد [بودند]، آن هم قرّاء معدودی که بودند. امروز بحمدالله انسان نگاه که میکند، قرّاء متعدّد و کثیری ‌‌[را میبیند]‌‌. ‌بنده با رادیوتلاوت مأنوسم الحمدلله، غالباً گوش میکنم آن وقتی که فراغت داشته باشم؛ به ‌قدری تلاوتهای خوب در این رادیو و گاهی در تلویزیون ــ که کمتر توفیق پیدا میکنم [ببینم] ــ وجود ‌دارد که انسان واقعاً خدا را شکر میکند؛ من خیلی اوقات وقتی می‌شنوم تلاوت را، خدا را شکر میکنم‌.‌ مربوط به :بیانات در محفل انس با قرآن کریم - 1401/01/14 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : امروز خیلی از قرّاء ما از بسیاری [از قاریان بالاترند]. حالا نمیگویم «همه»؛ شماها هنوز نرسیده‌اید به آن ‌برجسته‌هایی که هستند. باید کار کنید؛... شما که خوب میخوانید و درست میخوانید و مستمع را به ‌هیجان می‌آورید، فکر نکنید کار تمام شد؛ هر وقتی که در هر جایی آدم فکر کرد دیگر به آخر خط ‌رسیده، دیگر بالاتر از این چیزی نیست، همان جا نقطه‌ی سقوط انسان است؛ بنده به شعرا هم همین را ‌میگویم، به نویسندگان هم همین را میگویم، به طلّاب هم همین را میگویم. باید پیش بروید؛ باید باز هم ‌جلو بروید، پیش بروید و تکمیل کنید و جا برای تکمیل هنوز هست؛ این جور نیست که خیال کنید حالا ‌همه چیز تمام شده. امّا آنچه الان هست انصافاً افتخارآفرین است؛ یعنی آنچه ما امروز در اختیار داریم، ‌بحمدالله این تعداد و این کیفیّت را، ما در جایی غیر از همان جایی که اسم آوردم سراغ نداریم که به این ‌اندازه وجود داشته باشد. حتّی خیلی از قرّاء فعلی ما بهتر هستند از بعضی از آن کسانی که دعوت ‌کرده‌ایم آورده‌ایم اینجا، پول هم به آنها داده‌ایم، قرآنشان را هم گوش کرده‌ایم، هزار نفر هم بیخودی ‌‌«الله‌الله» داد کشیدند پای خواندنشان که هیچ لزومی هم نداشته! گاهی بد هم میخوانَد، امّا جمعیّت ‌میگویند «الله»؛ او میفهمد که این جمعیّت نمیفهمند خوب و بدِ تلاوت را، لذا سعی هم نمیکند دیگر ‌خوب بخواند. این را بنده دیده‌ام؛ بعضی از قرّاء در مصر که خوانده‌اند خوب خوانده‌اند، اینجا که آمدند ‌خواندند، نه، خواندنشان تعریفی ندارد! این مهم است؛ حالا شماها که با مستمعین طرفید، این تذکّرات را ‌باید به آنها بدهید، اگر چه حالا مدّتی هم هست که مهمانِ آن جوری نداریم. الحمدلله قرّاء ما قرّاء خوبی ‌هستند‌.‌ مربوط به :بیانات در محفل انس با قرآن کریم - 1401/01/14 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : تلاوت در جمع یک هنر است، یک هنر مقدّس است. این هنر که در شمار برترین هنرهای قدسی است و ‌جزو برترین هنرهای مقدّس است، باید در خدمت ذکر و در خدمت دعوت باشد. قرآن ذکر است دیگر؛ ‌تلاوت شما باید در خدمت ذکر باشد؛ باید جوری تلاوت کنید که منِ مستمع، متذکّر بشوم، و به یاد خدا، ‌به یاد قیامت، به یاد عوالم بالا بیفتم؛ بیشتر از آنکه انسان متذکّر است، باید از تلاوت شما متذکّر بشود؛ ‌شما در تلاوتتان این را در نظر قرار بدهید، این را بخواهید. مراقب باشیم که چیزهای حاشیه‌ای، بعضی از ‌خودنمایی‌ها ــ که ماها خب انسانیم، ضعیفیم، در کارهایمان یک بخشی، یک خودنمایی‌هایی هست، حالا ‌بنده آن مقدار کمش را نمیخواهم خیلی متّه روی خشخاش بگذارم ــ غلبه نکند؛ آن حالت خودنمایی بر ‌آن حالت تذکّر و مُذَکِّریّت و دعوت الی‌الله غلبه نکند در این تلاوتی که شما انجام میدهید. نباید فقط به ‌عنوان یک هنر به این نگاه کنید؛ بعضی از خواننده‌های قرآن غیر ایرانی را که انسان نگاه میکند، به این ‌‌[کار] فقط به صورت یک هنر نگاه میکنند؛ نه، این فقط یک هنر نیست؛ این، وسیله‌ی دعوت الی‌الله است؛ ‌با این شکل بایستی به آن نگاه کنید. باید جوری باشد که «وَ اِذا تُلِیَت عَلَیهِم آیاتُهُ زادَتهُم ایمانا»؛وقتی ‌شما قرآن میخوانید باید ایمان من افزایش پیدا کند؛ ایمان مستمعتان بایستی افزایش پیدا کند. یک ‌مقداری از این به عهده‌ی شما است که شما باید این کار را انجام بدهید، تا حدود زیادی بر ‌عهده‌ی قاری است‌.‌ مربوط به :بیانات در محفل انس با قرآن کریم - 1401/01/14 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : شما[قاریان] قرائت را با استعاذه شروع میکنید؛ [باید] این استعاذه حقیقی باشد. با این استعاذه واقعاً به ‌خدا پناه ببرید از شرّ شیطان: «فَاِذا قَرَأتَ القُرآنَ فَاستَعِذ بِاللهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم‌»که در سوره‌ی مبارکه‌ی ‌نحل است. اگر این تلاوت با استعاذه شد، در خدمت اغراض شیطانی قرار نخواهد گرفت.‌ مربوط به :بیانات در محفل انس با قرآن کریم - 1401/01/14 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : یکی از چیزهایی که باید شما به عنوان قاری در نظر داشته باشید، مهندسی تلاوت است؛ باید این تلاوتتان ‌را از پیش در ذهنتان مهندسی کنید. البتّه اینها طبعاً بعداً بتدریج برای انسان به شکل غریزی و عادی ‌میشود، لکن در اوّل کار، اوایل کار تا مدّتها مسلّماً احتیاج دارد به اینکه توجّه کنید‌.‌مهندسی یعنی چه؟ ‌چند جور مهندسی هست: یکی انتخاب لحن مناسب برای هر بخش. مثلاً فرض کنید که همه‌ی لحنها ‌برای لحن قصّه مناسب نیست، یا همه‌ی لحنها برای آیات انذار از عذاب مناسب نیست؛ یک لحنهایی ‌مناسب است، یک لحنهایی مناسب نیست؛ لحن مناسب با آن مضمون را باید پیدا کنید... یک مهندسی ‌دیگر، مهندسی انخفاض و اعتلای صدایتان است؛ صدا را کِی بالا ببرید، کِی پایین بیاورید؛ این مهم است. ‌بعضی‌ها صدا را بی‌مورد بالا میبرند، جایی که اصلاً جای بلند کردن صدا نیست. باید تشخیص بدهید که ‌کجا بایستی صدا را بلند کرد و با تُن بلند باید خواند، کجا بایستی آرام خواند.... یکی هم کیفیّت القاء ‌است؛ کیفیّت القاء هم خیلی مهم است. بنده حالا یک نمونه را عرض بکنم‌: ‌تلاوت سوره‌ی مبارکه‌ی فاطر ‌عبدالفتّاح شعشاعی... [وقتی] میرسد به این آیه‌ی شریفه: یا اَیُّهَا النّاسُ اَنتُمُ الفُقَرآءُ اِلَی الله. میدانید که ‌مستمع‌های عرب دنبال این هستند که نَفَس بلند به کار برود. وقتی قاری با نَفَس طولانی تلاوت میکند ‌خوششان می‌آید و تشویق میکنند و الله‌الله میگویند، و نَفَس کوتاه را خیلی دوست نمیدارند. عبدالفتّاح ‌نَفَسش کوتاه است امّا این «یا اَیُّهَا النّاسُ اَنتُمُ الفُقَرآءُ اِلَی الله» را با یک لحنی میخوانَد که این مجلس زیر و ‌رو میشود! به نظر من بشنوید این تلاوت را؛ مجلس را زیر و رو میکند؛ از بس با لحن مناسبی این را ‌میخوانَد. این لحن متناسب را در نظر داشته باشید. این [یک] مهندسی‌.‌‌... یک مهندسی دیگری هم وجود ‌دارد و آن، کیفیّت تلاوتی است که بتواند واقعه را مجسّم کند در مقابل مستمع؛ یعنی جوری بخواند که ‌شما که دارید می‌شنوید، کأنّه دارید می‌بینید واقعه را؛ که در این قضیّه استاد مسلّم انصافاً شیخ مصطفیٰ ‌اسماعیل است، که فوق‌العاده است در این جهت.... بالاخره، به طور خلاصه، تلاوت قاری باید منشأ اثر ‌باشد؛ باید شما که تلاوت میکنید، جوری تلاوت کنید که تأثّر در مستمع شما به وجود بیاید و منشأ اثر ‌بشود. اِنَّما تُنذِرُ مَنِ اتَّبَعَ الذِّکرَ وَ خَشِیَ الرَّحمٰنَ بِالغَیب؛ اتّباع باید به وجود بیاید با خواندن شما؛ با تلاوت ‌شما بایستی اتّباع به وجود بیاید.‌ مربوط به :بیانات در محفل انس با قرآن کریم - 1401/01/14 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : یکی از چیزهایی که باید شما به عنوان قاری در نظر داشته باشید، مهندسی تلاوت است؛ باید این تلاوتتان ‌را از پیش در ذهنتان مهندسی کنید. البتّه اینها طبعاً بعداً بتدریج برای انسان به شکل غریزی و عادی ‌میشود، لکن در اوّل کار، اوایل کار تا مدّتها مسلّماً احتیاج دارد به اینکه توجّه کنید‌.‌ مهندسی یعنی چه؟.... کیفیّت القاء است؛ کیفیّت القاء هم خیلی مهم است. بنده حالا یک نمونه را عرض ‌بکنم: تلاوت سوره‌ی مبارکه‌ی فاطر عبدالفتّاح شعشاعی ــ که واقعاً یک تلاوت‌گر فوق‌العاده است ــ ‌‌[وقتی] میرسد به این آیه‌ی شریفه: یا اَیُّهَا النّاسُ اَنتُمُ الفُقَرآءُ اِلَی الله.میدانید که مستمع‌های عرب دنبال ‌این هستند که نَفَس بلند به کار برود. وقتی قاری با نَفَس طولانی تلاوت میکند خوششان می‌آید و تشویق ‌میکنند و الله‌الله میگویند، و نَفَس کوتاه را خیلی دوست نمیدارند. عبدالفتّاح نَفَسش کوتاه است امّا این «یا ‌اَیُّهَا النّاسُ اَنتُمُ الفُقَرآءُ اِلَی الله» را با یک لحنی میخوانَد که این مجلس زیر و رو میشود! به نظر من بشنوید ‌این تلاوت را؛ مجلس را زیر و رو میکند؛ از بس با لحن مناسبی این را میخوانَد. این لحن متناسب را در ‌نظر داشته باشید‌. ‌ مربوط به :بیانات در محفل انس با قرآن کریم - 1401/01/14 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : یکی از چیزهایی که باید شما به عنوان قاری در نظر داشته باشید، مهندسی تلاوت است؛ باید این تلاوتتان ‌را از پیش در ذهنتان مهندسی کنید. البتّه اینها طبعاً بعداً بتدریج برای انسان به شکل غریزی و عادی ‌میشود، لکن در اوّل کار، اوایل کار تا مدّتها مسلّماً احتیاج دارد به اینکه توجّه کنید‌.‌مهندسی یعنی چه؟.... ‌آن، کیفیّت تلاوتی است که بتواند واقعه را مجسّم کند در مقابل مستمع؛ یعنی جوری بخواند که شما که ‌دارید می‌شنوید، کأنّه دارید می‌بینید واقعه را؛ که در این قضیّه استاد مسلّم انصافاً شیخ مصطفیٰ ‌اسماعیل است، که فوق‌العاده است در این جهت. در آن آیات شریفه‌ی سوره‌ی قصص که «وَجَدَ مِن دونِهِمُ ‌امرَاَتَینِ تَذودانِ قالَ ما خَطبُکُما قالَتا لا نَسقی‌حَتَّی‌ یُصدِرَ الرِّعآءُ وَ اَبونا شَیخٌ کَـبیرٌ * فَسَقَی لَهُما ثُمَّ تَوَلَّی ‌اِلَی الظِّلِّ فَقالَ رَبِّ اِنّی لِمآ اَنزَلتَ اِلَىَّ مِن خَیرٍ فَقیرٌ * فَجآءَتهُ اِحداهُما تَمشی عَلَی استِحیـآء»،اینها را ‌جوری میخوانَد که شما کأنّه می‌بینید که این دختر دارد می‌آید و خجالت میکشد، که این خجالت ناشی ‌از یک احساساتی است؛ رفته‌اند پیش پدرشان، صحبت این جوان را کرده‌اند و گفته خیلی خب، بروید ‌دنبالش بگویید بیاید. «فَجآءَتهُ اِحداهُما تَمشی عَلَی استِحیـآء» را چند بار تکرار میکند. یا مثلاً در سوره‌ی ‌مبارکه‌ی نمل، اَیُّکُـم یَأتینی بِعَرشِهـا قَبلَ اَن یَأتونی مُسلِمین * قالَ عِفریتٌ مِنَ الجِنِّ اَنَا ءاتیکَ بِهِ قَبلَ اَن ‌تَقومَ مِن مَقامِک. آن‌چنان این «اَنَا ءاتیکَ بِهِ» را از زبان این عفریتِ جن تکرار میکند و بیان میکند، کأنّه ‌انسان دارد میبیند این عفریتِ جن را که با یک غروری میگوید من برایت می‌آورم، قَبلَ اَن تَقومَ مِن ‌مَقامِک. بعد [میفرماید]: قالَ الَّذی عِندَهُ عِلمٌ مِنَ الکِتابِ اَنَا ءاتیکَ بِهِ قَبلَ اَن یَرتَدَّ اِلَیکَ طَرفُک؛یعنی [آن ‌دیگری] زد تو دهن آن عفریتِ جنّی، گفت قبل از اینکه چشمت را به هم بزنی من حاضر میکنم، که ‌حاضر هم کرد. این را جوری میخوانَد که انسان کأنّه دارد میبیند که این اتّفاق دارد می‌افتد.‌ مربوط به :بیانات در محفل انس با قرآن کریم - 1400/01/25 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : تربیت تلاوتگران خیلی کار بزرگ و مهمّی است که انجام میگیرد و خدا را شکر که در کشور ما این رواج ‌پیدا کرده، و تلاوتِ با تذکّر، با خشوع، با توجّه عمیق به معنا. به معنا توجّه کنید؛ اگر مثلاً یک بخشی از ‌قرآن را در یک محفلی میخواهید تلاوت بکنید، این را در ذهنتان قبلاً آماده کنید؛ اگر مراجعه‌ی به تفسیر ‌لازم دارد، مراجعه‌ی به ترجمه لازم دارد [مراجعه کنید]. خوشبختانه بسیاری از تلاوتگران ما قرآن را ‌میفهمند، و درک میکنند معانی قرآن را و احتیاجی به ترجمه ندارند، لکن اگر احتیاج به ترجمه بود، ‌احتیاج به تفسیر بود، مراجعه بشود و با توجّه کامل، با تذکّر کامل انجام بگیرد‌.‌ مربوط به :بیانات در محفل انس با قرآن کریم - 1400/01/25 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : ‌[قاریان]به بعضی از.... کارهای صوتی... که بعضی‌ها میکنند -هم [قاریان] آنها میکنند، هم بعضی از ‌بچّه‌های ما میکنند- خیلی توجّه نکنید؛ یعنی بیشتر به معانی [توجّه بشود]. البتّه بنده با صوت خوب و ‌لحن خوب صد درصد موافقم؛ اینکه لحنهای خوبی را انتخاب بکنید و یاد بگیرید و بیان کنید چیزهای ‌خوبی است، منتها توجّه بشود که از حدّ صحیح و جادّه‌ی مستقیم خارج نشوید‌.‌ مربوط به :بیانات در محفل انس با قرآن کریم - 1398/02/16 عنوان فیش :قرآن، به سمت اقوم راهنمایی میکند کلیدواژه(ها) : تلاوت قرآن‏, قاریان قرآن, قرآن, تفسیر قرآن نوع(ها) : قرآن متن فیش : یک کار دیگر، جلسات تفسیر است؛ تفسیر هم بسیار بسیار مهم است. کسانی که میتوانند، کسانی که بلدند، عمدتاً آقایان روحانیّون محترم، فضلای محترم، کسانی که با قرآن اُنس دارند، مطالعه کنند، فکر کنند، مباحث تفسیری را بیان کنند، سطح معارف جامعه را بالا بیاورند. بالاخره اینکه فرمود: اِنَّ هذَا القُرءانَ یَهدى لِلَّتی هِیَ اَقوَم؛(1) این قرآن «اقوَم» را -«اَقوَم» یعنی استوارتر، بهتر، قوی‌تر، باقوام‌تر- به شما نشان میدهد، شما را به سمت «اقوَم» راهنمایی [میکند]؛ «اقوَم» در چه چیزی؟ «اقوَم» در زندگی دنیایتان، «اقوَم» در کسب عزّتتان، «اقوَم» در ایجاد حکومتتان و «اقوَم» در زندگی حقیقی و حیات اخروی‌تان که آن حیات حقیقی است -لَهِیَ الحَیَوان-(2) معارف قرآنی وقتی همه‌گیر بشود، این جوری میشود. البتّه امروز ما بحمدالله خیلی پیشرفت کرده‌ایم؛ امّا کم است؛ نسبت به آنچه باید باشد کم است، با اینکه نسبت به گذشته بسیار زیاد است؛ لکن بیشتر از این [باید باشد.] باید جوری بشود که جامعه‌ی ما، مرد و زن ما، جوانهای ما با معارف قرآنی اُنس بگیرند؛ اصلاً معارف قرآنی حاکم بر ذهنها باشد. اگر این شد، قدرت استدلال به وجود می‌آید، قوّت دفاع به وجود می‌آید، ایمانها کامل میشود، حرکتها [به نتیجه میرسد]. 1 ) سوره مبارکه الإسراء آیه 9 إِنَّ هٰذَا القُرآنَ يَهدي لِلَّتي هِيَ أَقوَمُ وَيُبَشِّرُ المُؤمِنينَ الَّذينَ يَعمَلونَ الصّالِحاتِ أَنَّ لَهُم أَجرًا كَبيرًا ترجمه : این قرآن، به راهی که استوارترین راه‌هاست، هدایت می‌کند؛ و به مؤمنانی که اعمال صالح انجام می‌دهند، بشارت می‌دهد که برای آنها پاداش بزرگی است. 2 ) سوره مبارکه العنكبوت آیه 64 وَما هٰذِهِ الحَياةُ الدُّنيا إِلّا لَهوٌ وَلَعِبٌ ۚ وَإِنَّ الدّارَ الآخِرَةَ لَهِيَ الحَيَوانُ ۚ لَو كانوا يَعلَمونَ ترجمه : این زندگی دنیا چیزی جز سرگرمی و بازی نیست؛ و زندگی واقعی سرای آخرت است، اگر می‌دانستند! مربوط به :بیانات در محفل انس با قرآن کریم - 1398/02/16 عنوان فیش :قرآن، پدیده‌ای شگفت آور کلیدواژه(ها) : تلاوت قرآن‏, قرآن, قاریان قرآن نوع(ها) : قرآن, نهج‌البلاغه متن فیش : قرآن یک اثر هنری بی‌نظیر است، یعنی یک جنبه‌ی از عظمت قرآن و اهمّیّت قرآن عبارت است از زیبایی هنری قرآن؛ اتّفاقاً آن چیزی که در درجه‌ی اوّل دلها را مثل مغناطیس به سمت اسلام جذب کرد، همین جنبه‌ی هنری قرآن بود. عربها، هم موسیقی الفاظ را میفهمیدند، هم با زبان ادب آشنا بودند -در آن محیط عربی این جوری بود- ناگهان دیدند یک پدیده‌ای وسط آمد که شبیه آن را نشنیده‌اند؛ نه شعر است، نه نثر است امّا یک پدیده‌ی هنری فوق‌العاده است. این همان چیزی است که امیرالمؤمنین (علیه السّلام) میفرماید: ظاهِرُهُ اَنیقٌ وَ باطِنُهُ عَمیق؛(1) «اَنیق» یعنی آن زیبایی شگفت‌آور، آن زیبایی‌ای که وقتی انسان در مقابل آن قرار میگیرد، به حیرت می‌افتد؛ زیبایی در قرآن این جوری است. البتّه ما فارس‌زبانها یعنی غیر عرب‌زبان‌ها و خیلی از عرب‌زبان‌ها این توفیق را ندارند که این زیبایی را درک کنند؛ [ولی] با اُنس زیاد با قرآن میشود درک کرد. وقتی انسان با قرآن اُنس بگیرد، زیاد تلاوت کند، زیاد بشنود، آن وقت میفهمد که غیر از جنبه‌ی معنوی، این زبان، این جملات، چقدر شیوا است، چقدر زیبا است. خب، این اثر هنری را باید هنری اجرا کرد. یک وقت هست که من و شما در منزل برای خودمان قرآن میخوانیم، خب هر جور خواندیم مانعی ندارد؛ با صوت بخوانیم، بی صوت بخوانیم -البتّه ظاهراً آنجا هم وارد شده است که صدای قرآن از خانه‌ها بیرون بیاید؛ آن برای جنبه‌ی فضاسازی قرآنی در کلّ جامعه است که یک فضاسازی‌ قرآنی‌ای بشود، از خانه‌ها صدای قرآن بیرون بیاید، لکن وقتی انسان تنها میخواند، برای خودش میخواند، فرقی نمیکند که یواش بخواند، بلند بخواند، آهسته بخواند، با صوت بخواند- امّا وقتی شما مخاطبی دارید، مثلاً [قرائت] مجلسی میخوانید، اینجا میخواهید مخاطب را تحت تأثیر قرار بدهید؛ اینجا باید هنر بیاید وسط میدان، اینجا است که هنر بایستی نقش ایفا کند؛ مخاطب را با هنر میشود تحت تأثیر قرار داد. این تلاوتهایی که ما می‌شنویم و گوش میکنیم و تشویق میکنیم و تأیید میکنیم، معنایش این است؛ یعنی شما این اثر فاخر بی‌نظیر هنری را به شکل هنرمندانه اجرا میکنید، به شکل هنرمندانه میخوانید؛ آن وقت نتیجه این میشود که اثرش میشود چند برابر؛ البتّه به شرط اینکه این جنبه‌ی تلاوت هنری درست انجام بگیرد، با دقّت انجام بگیرد. مثلاً فرض بفرمایید بنده بارها به دوستان سفارش میکنم که قرآن را تلاوت از نوع تفهیم معانی [بخوانید]؛ جوری بخوانید که میخواهید معانی را تفهیم کنید. ما این را در شعرخوانی فارسی خودمان مشاهده میکنیم؛ مدّاح می‌آید می‌ایستد، با صدای خوش شعر میخواند؛ دو جور میتواند بخواند: هان ای دل عبرت‌بین از دیده نظر کن هان ایوان مدائن را آئینه‌ی عبرت دان میشود این جوری بخواند، میشود هم بگوید: هان ای دل عبرت‌بین! از دیده نظر کن هان! ایوان مدائن را، آئینه‌ی عبرت دان این دو جور خواندن مثل هم است؟ این دو جور خواندن مثل هم نیست. دوّمی این جوری است که شما روی جملات، روی کلمات، تکیه‌ی مناسب میکنید. این کاری است که مثلاً فرض کنید شیخ عبدالفتّاح شعشاعی میکند، مصطفیٰ اسماعیل میکند؛ این کار آنها است؛ یعنی در میان خواننده‌های قدیمیِ مصری هم، همه این جور نیستند، همه این کار را بلد نیستند یا توجّه ندارند، امّا بعضی‌هایشان میفهمند که چه کار دارند میکنند؛ وقتی که قرآن را میخواند، آنجایی که باید تکیه بکند، تکیه میکند؛ جوری حرف میزند که گویا شما مخاطب کلام خدا قرار میگیرید، دل شما جذب میشود. این معنا بایستی در تلاوتهای ما -و بخصوص شماها که الحمدللّه خوش‌صدا هستید؛ میبینم دیگر، الحمدللّه همه‌ی شما خوش‌صدا هستید و صداهایتان و نَفَسهایتان خوب است و مثلاً از جهات گوناگون بلدید- در قرآن خواندن ما در محافل و مجالس وجود داشته باشد. البتّه آن جنبه‌ی دوّم هم -وَ باطِنُهُ عَمیق- با همین کار هنری ارتباط دارد، ارتباط پیدا میکند؛ یعنی این شیوه‌ی خواندن میتواند تا حدود زیادی ما را به آن باطن رهنمون بشود؛ امّا بایستی توجّه به باطن قرآن پیدا کرد. منظورم از «باطن قرآن» آن بطونی نیست که فقط اهل‌الذّکر، ائمّه‌ی هدیٰ (علیهم السّلام) از آن آگاهند؛ آن کار ما نیست -آن را بایستی برویم یاد بگیریم از روایات، از بیانات ائمّه (علیهم السّلام) و بفهمیم- مراد همین عبارت ظاهر است. [مثلاً] قرآن میگوید: وَ العاقِبَةُ لِلمُتَّقین؛(2) خب عاقبت -پایان کار- یعنی چه؟ پایان کار متعلّق است به متّقین؛ هم پایان کار دنیا متعلّق به متقّین است، هم پایان کار آخرت متعلّق به متّقین است، هم مبارزات اگر بخواهد پیروز بشود متعلّق به متّقین است، هم در میدان جنگ اگر بخواهید بر دشمن پیروز بشوید باید متّقی باشید. ببینید! [اگر] دقّت بکنید، [می‌بینید] عاقبت مال متّقین است؛ این را یک خرده عمق پیدا کنیم، دقّت پیدا کنیم، از جمله نگذریم. [یا مثلاً:] وَ لَنَبلُوَنَّکُم بِشَیءٍ مِنَ ‌الخَوفِ وَالجوعِ وَ نَقصٍ مِنَ الاَموالِ وَ الاَنفُسِ وَ الثَّمَراتِ وَ بَشِّرِ الصابِرین؛(3) این خوف چیست؟ جوع‌‌ چیست؟ انسان بایستی تأمّل کند بر روی این کلمات، بر روی این مفاهیم؛ معنای این، همان تدبّر در قرآن است؛ تدبّر در قرآن، اینها است. 1 ) خطبه 18 : از سخنان آن حضرت است در نكوهش اختلاف علما در فتاوى‏ تَرِدُ عَلَى أَحَدِهِمُ الْقَضِيَّةُ فِي حُكْمٍ مِنَ الْأَحْكَامِ فَيَحْكُمُ فِيهَا بِرَأْيِهِ ثُمَّ تَرِدُ تِلْكَ الْقَضِيَّةُ بِعَيْنِهَا عَلَى غَيْرِهِ فَيَحْكُمُ فِيهَا بِخِلَافِ قَوْلِهِ ثُمَّ يَجْتَمِعُ الْقُضَاةُ بِذَلِكَ عِنْدَ الْإِمَامِ الَّذِي اسْتَقْضَاهُمْ فَيُصَوِّبُ آرَاءَهُمْ جَمِيعاً وَ إِلَهُهُمْ وَاحِدٌ وَ نَبِيُّهُمْ وَاحِدٌ وَ كِتَابُهُمْ وَاحِدٌ أَ فَأَمَرَهُمُ اللَّهُ سُبْحَانَهُ بِالِاخْتِلَافِ فَأَطَاعُوهُ أَمْ نَهَاهُمْ عَنْهُ فَعَصَوْهُ . أَمْ أَنْزَلَ اللَّهُ سُبْحَانَهُ دِيناً نَاقِصاً فَاسْتَعَانَ بِهِمْ عَلَى إِتْمَامِهِ أَمْ كَانُوا شُرَكَاءَ لَهُ فَلَهُمْ أَنْ يَقُولُوا وَ عَلَيْهِ أَنْ يَرْضَى أَمْ أَنْزَلَ اللَّهُ سُبْحَانَهُ دِيناً تَامّاً فَقَصَّرَ الرَّسُولُ ( صلى الله عليه وآله ) عَنْ تَبْلِيغِهِ وَ أَدَائِهِ وَ اللَّهُ سُبْحَانَهُ يَقُولُ ما فَرَّطْنا فِي الْكِتابِ مِنْ شَيْ‏ءٍ وَ فِيهِ تِبْيَانٌ لِكُلِّ شَيْ‏ءٍ وَ ذَكَرَ أَنَّ الْكِتَابَ يُصَدِّقُ بَعْضُهُ بَعْضاً وَ أَنَّهُ لَا اخْتِلَافَ فِيهِ فَقَالَ سُبْحَانَهُ وَ لَوْ كانَ مِنْ عِنْدِ غَيْرِ اللَّهِ لَوَجَدُوا فِيهِ اخْتِلافاً كَثِيراً وَ إِنَّ الْقُرْآنَ ظَاهِرُهُ أَنِيقٌ وَ بَاطِنُهُ عَمِيقٌ لَا تَفْنَى عَجَائِبُهُ وَ لَا تَنْقَضِي غَرَائِبُهُ وَ لَا تُكْشَفُ الظُّلُمَاتُ إِلَّا بِهِ . ترجمه : در حكمى از احكام قضيه‏اى نزد يكى از ايشان مطرح مى‏گردد او به رأى خود حكم مى‏دهد، سپس همان بر ديگرى ارائه مى‏شود او حكمى ديگر صادر مى‏نمايد، آن گاه به نزد رهبرى مى‏روند كه مسند قضا را به آنان سپرده است او هم صحّت هر دو حكم را تصديق مى‏نمايد در حالى كه خدا و پيامبر و كتابشان يكى است. آيا خداوند آنان را به اختلاف دستور داده و آنان اطاعتش كرده‏اند يا آنان را از اختلاف نهى فرموده و آنان از نهى او سرپيچى نموده‏اند يا خداوند دينى ناقص نازل نموده و از آنان براى كامل نمودنش يارى خواسته يا اين فتوا دهندگان در حكم شريك خداوندند كه مى‏توانند به رأى خود حكم نمايند و بر خداوند است كه به حكم آنان رضايت دهد يا خداوند دين كاملى فرستاده‏ ولى رسولش- كه درود خدا بر او و آلش باد- در تبليغ آن كوتاهى كرده در صورتى كه خداوند مى‏فرمايد: «در كتاب چيزى را فرونگذاشتيم.» و مى‏فرمايد: «بيان هر چيزى در آن است.» و تذكر داده كه بعض قرآن گواه بعض ديگر است، و اختلافى در آن نيست، و فرموده: «اگر اين كتاب از سوى غير خداوند نازل شده بود در آن اختلاف فراوان مى‏يافتند.» قرآن ظاهرش زيبا، و باطنش عميق و ناپيداست، شگفتى‏هايش تمام شدنى نيست، و غرايبش پايانى ندارد، و تاريكى‏ها جز با قرآن از فضاى حيات زدوده نگردد 2 ) سوره مبارکه الأعراف آیه 128 قالَ موسىٰ لِقَومِهِ استَعينوا بِاللَّهِ وَاصبِروا ۖ إِنَّ الأَرضَ لِلَّهِ يورِثُها مَن يَشاءُ مِن عِبادِهِ ۖ وَالعاقِبَةُ لِلمُتَّقينَ ترجمه : موسی به قوم خود گفت: «از خدا یاری جویید، و استقامت پیشه کنید، که زمین از آن خداست، و آن را به هر کس از بندگانش که بخواهد، واگذار می‌کند؛ و سرانجام (نیک) برای پرهیزکاران است!» 3 ) سوره مبارکه البقرة آیه 155 وَلَنَبلُوَنَّكُم بِشَيءٍ مِنَ الخَوفِ وَالجوعِ وَنَقصٍ مِنَ الأَموالِ وَالأَنفُسِ وَالثَّمَراتِ ۗ وَبَشِّرِ الصّابِرينَ ترجمه : قطعاً همه شما را با چیزی از ترس، گرسنگی، و کاهش در مالها و جانها و میوه‌ها، آزمایش می‌کنیم؛ و بشارت ده به استقامت‌کنندگان! مربوط به :بیانات در محفل انس با قرآن کریم - 1398/02/16 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : قرآن یک اثر هنری بی‌نظیر است، یعنی یک جنبه‌ی از عظمت قرآن و اهمّیّت قرآن عبارت است از زیبایی ‌هنری قرآن؛... خب، این اثر هنری را باید هنری اجرا کرد. یک وقت هست که من و شما در منزل برای ‌خودمان قرآن میخوانیم، خب هر جور خواندیم مانعی ندارد؛ با صوت بخوانیم، بی صوت بخوانیم -البتّه ‌ظاهراً آنجا هم وارد شده است که صدای قرآن از خانه‌ها بیرون بیاید؛ آن برای جنبه‌ی فضاسازی قرآنی در ‌کلّ جامعه است که یک فضاسازی‌ قرآنی‌ای بشود، از خانه‌ها صدای قرآن بیرون بیاید، لکن وقتی انسان ‌تنها میخواند، برای خودش میخواند، فرقی نمیکند که یواش بخواند، بلند بخواند، آهسته بخواند، با صوت ‌بخواند- امّا وقتی شما مخاطبی دارید، مثلاً [قرائت] مجلسی میخوانید، اینجا میخواهید مخاطب را تحت ‌تأثیر قرار بدهید؛ اینجا باید هنر بیاید وسط میدان، اینجا است که هنر بایستی نقش ایفا کند؛ مخاطب را با ‌هنر میشود تحت تأثیر قرار داد. این تلاوتهایی که ما می‌شنویم و گوش میکنیم و تشویق میکنیم و تأیید ‌میکنیم، معنایش این است؛ یعنی شما این اثر فاخر بی‌نظیر هنری را به شکل هنرمندانه اجرا میکنید، به ‌شکل هنرمندانه میخوانید؛ آن وقت نتیجه این میشود که اثرش میشود چند برابر؛ البتّه به شرط اینکه این ‌جنبه‌ی تلاوت هنری درست انجام بگیرد، با دقّت انجام بگیرد. ‌ مربوط به :بیانات در محفل انس با قرآن کریم - 1398/02/16 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : بنده به دوستان[قاری] سفارش میکنم که قرآن را تلاوت از نوع تفهیم معانی [بخوانید]؛ جوری بخوانید ‌که میخواهید معانی را تفهیم کنید. ما این را در شعرخوانی فارسی خودمان مشاهده میکنیم؛ مدّاح می‌آید ‌می‌ایستد، با صدای خوش شعر میخواند؛ دو جور میتواند بخواند‌:‌ هان ای دل عبرت‌بین از دیده نظر کن هان ایوان مدائن را آئینه‌ی عبرت دان میشود این جوری بخواند، میشود هم بگوید‌:‌ هان ای دل عبرت‌بین! از دیده نظر کن هان‌!‌ ایوان مدائن را، آئینه‌ی عبرت دان این دو جور خواندن مثل هم است؟ این دو جور خواندن مثل هم نیست. دوّمی این جوری است که شما ‌روی جملات، روی کلمات، تکیه‌ی مناسب میکنید. این کاری است که مثلاً فرض کنید شیخ عبدالفتّاح ‌شعشاعی میکند، مصطفیٰ اسماعیل میکند؛ این کار آنها است؛ یعنی در میان خواننده‌های قدیمیِ مصری ‌هم، همه این جور نیستند، همه این کار را بلد نیستند یا توجّه ندارند، امّا بعضی‌هایشان میفهمند که چه ‌کار دارند میکنند؛ وقتی که قرآن را میخواند، آنجایی که باید تکیه بکند، تکیه میکند؛ جوری حرف میزند ‌که گویا شما مخاطب کلام خدا قرار میگیرید، دل شما جذب میشود. این معنا بایستی در تلاوتهای ما... در ‌قرآن خواندن ما در محافل و مجالس وجود داشته باشد‌.‌‌.. این شیوه‌ی خواندن میتواند تا حدود زیادی ما را ‌به.. باطن[قرآن] رهنمون بشود.‌ مربوط به :بیانات در محفل انس با قرآن کریم - 1398/02/16 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : کسانی که میتوانند، کسانی که بلدند، عمدتاً آقایان روحانیّون محترم، فضلای محترم، کسانی که با قرآن ‌اُنس دارند، مطالعه کنند، فکر کنند، مباحث تفسیری را بیان کنند، سطح معارف جامعه را بالا بیاورند. ‌بالاخره اینکه فرمود: اِنَّ هذَا القُرءانَ یَهدى لِلَّتی هِیَ اَقوَم؛ این قرآن «اقوَم» را -«اَقوَم» یعنی استوارتر، ‌بهتر، قوی‌تر، باقوام‌تر- به شما نشان میدهد، شما را به سمت «اقوَم» راهنمایی [میکند]؛ «اقوَم» در چه ‌چیزی؟ «اقوَم» در زندگی دنیایتان، «اقوَم» در کسب عزّتتان، «اقوَم» در ایجاد حکومتتان و «اقوَم» در ‌زندگی حقیقی و حیات اخروی‌تان که آن حیات حقیقی است -لَهِیَ الحَیَوان- معارف قرآنی وقتی همه‌گیر ‌بشود، این جوری میشود. البتّه امروز ما بحمدالله خیلی پیشرفت کرده‌ایم؛ امّا کم است؛ نسبت به آنچه باید ‌باشد کم است، با اینکه نسبت به گذشته بسیار زیاد است؛ لکن بیشتر از این [باید باشد.] باید جوری بشود ‌که جامعه‌ی ما، مرد و زن ما، جوانهای ما با معارف قرآنی اُنس بگیرند؛ اصلاً معارف قرآنی حاکم بر ذهنها ‌باشد. اگر این شد، قدرت استدلال به وجود می‌آید، قوّت دفاع به وجود می‌آید، ایمانها کامل میشود، ‌حرکتها [به نتیجه میرسد]‌‌.‌ مربوط به :بیانات در محفل انس با قرآن کریم - 1398/02/16 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : قاریِ خواننده‌ی قرآن وقتی که مخاطبی دارد، به... نکته‌ی جمله توجّه کند و روی آن تکیه کند، برای ‌اینکه... تفهیم مفاهیم قرآنی آسان‌تر و بهتر بشود برای مخاطب‌.‌ مربوط به :بیانات در دیدار شرکت‌کنندگان در مسابقات بین‌المللی قرآن - 1398/01/26 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : گاهی یک قاری‌ای...[دردوران طاغوت] داشتیم که مثلاً فرض کنید قرآن را میخواند [امّا] نمیفهمید؛ امروز ‌الحمدلله جوانهای ما قرآن را میخوانند با فهم؛ میفهمند چه دارند میخوانند. این را روز‌به‌روز باید تقویت ‌کنیم، این حالت را روز‌به‌روز باید تشدید کنیم‌.‌ مربوط به :بیانات در محفل انس با قرآن کریم - 1396/03/06 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : جمله‌های برگزیده متن فیش : این را من به تلاوتگران عزیزمان عرض میکنم که در کیفیّت خواندن، مفهوم آیات قرآنی را مجسّم کنید؛ همچنان‌که یک گوینده‌ی خوب و خوش‌زبان، مثلاً وقتی شعری را میخواند، کلمات را آن‌چنان ادا میکند که همه‌ی معنای آن کلام برای مستمع زنده میشود. مربوط به :بیانات در محفل انس با قرآن کریم - 1396/03/06 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : من به تلاوتگران عزیزمان... عرض میکنم که در کیفیّت خواندن، مفهوم آیات قرآنی را مجسّم کنید؛ ‌همچنان‌که یک گوینده‌ی خوب و خوش‌زبان، مثلاً وقتی شعری را میخواند، کلمات را آن‌چنان ادا میکند ‌که همه‌ی معنای آن کلام برای مستمع زنده میشود... وقتی‌که خوب صحبت بکنند، خوب شعر بخوانند، ‌خوب حرف بزنند، کلمات را با لحن مناسب خودش ادا بکنند، همه‌ی آنچه از معنا و مضمون در این کلمه ‌وجود دارد، همه تحویل داده میشود به مستمع و مستمع این را تحویل میگیرد؛ تلاوت قرآن باید ‌این‌جوری باشد؛ همه‌ی آنچه از مضمون در این کلمه هست، با بلند خواندن و آهسته خواندن و اوج گرفتن ‌و پایین آمدن و تغییر صوت و نوع ادا، بایستی خودش را به مخاطب ارائه بدهد؛ البتّه برای کسانی که ‌معنای قرآن را میدانند. پس بنابراین زبان قرآن را باید یاد گرفت. هرچه ممکن است با زبان قرآن بیشتر ‌انس بگیرید.‌ مربوط به :بیانات در محفل انس با قرآن کریم - 1395/03/18 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : ‌[شماقاریان]قرآن را با آوازه‌خوانی اشتباه نگیرید؛ آوازه‌خوانی یک مقوله‌ی دیگر است؛ البتّه الان متأسّفانه ‌در خوانندگان مصری کسانی هستند که تالی قرآنند امّا آواز میخوانند، آوازه‌خوانی میکنند؛ هستند. آن ‌قرّاء نسلهای قبل -مثل شیخ مصطفی اسماعیل، مثل شیخ عبدالفتّاح شعشائی، حتّی مثل محمّد رفعت- ‌این بزرگان همه موسیقی‌دان بودند امّا قرآن را با آهنگ و الحان قرآنی میخواندند؛ نمیگذاشتند با الحان ‌کاباره‌ای و نمیدانم موسیقی‌های مبتذل مخلوط بشود. امروز بعضی‌ها این ملاحظات را ندارند؛ آدم میبیند ‌در آنها. این زیبایی‌ها باید ما را به قرآن نزدیک بکند؛ باید اُنس ما را با قرآن زیاد کند‌.‌ مربوط به :بیانات در محفل انس با قرآن - 1394/03/28 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : تلاوت قرآن با صوت خوش و با لحن خوب و با آداب و رسوم تلاوت، مقدّمهای است برای نفوذ مفاهیم ‌قرآن در دلها. اگر این فایده را [از آن‌] ‌بگیریم و به تلاوت قرآن بهعنوان یک خوش صدایی و یک آوازه‌خوانی فقط نگاه کنیم، مطمئنّاً از این رتبهی والا سقوط خواهد کرد. اینهمه تأکید بر اینکه قرآن را با ‌صوت خوش بخوانند و با آداب بخوانند و با الحان مطلوب بخوانند، برای این است که مفاهیم قرآن در دلها ‌اثر کند، با قرآن انس بگیریم، به رنگ قرآن و به خُلق قرآن‌ ‌و به شکل قرآن در بیاییم. اگر این مقصود ‌است، پس یک شرایطی دارد، یک آدابی دارد. اوّلین ادب، این است که خوانندهی قرآن و تلاوتگر قرآن، ‌با اذعان به قرآن، با باور مفاهیم قرآن، باورِ آن مفاهیمی که دارد تلاوت میکند، تلاوت کند. اگر ندانیم چه ‌داریم میخوانیم، مفهوم را درک نکنیم، در عمق جانمان اثر نداشته باشد، [آن وقت‌] ‌تأثیر تلاوتمان بر روی ‌دیگران و بر روی خودمان کم خواهد بود؛ این شرط اوّل است‌.‌ من خواهشم از قرّاء محترم و اساتید و خوانندگان قرآن، این است که به این نکته توجّه کنند؛ آن آیاتی را ‌که میخواهند تلاوت بکنند، این آیات را در ذهنشان مرور کنند، در آنها تدبّر کنند، اعماق این مفاهیم را ‌بدرستی در دل خود و در باور خود ثبت کنند؛ با این روحیّه، با این زمینه، با این آمادگی تلاوت کنند؛ ‌این تلاوت تا اعماق جان مخاطب اثر خواهد کرد. البتّه تا امروز، شما خیلی پیش رفتید؛ بنده سالهای ‌متمادی است که سِیر حرکت قرآن را در کشور دارم مشاهده میکنم؛ امروز جوانهای ما خیلی خوب پیش ‌رفتند؛ قرّاء ما، اساتید ما، حقّاً و انصافاً خیلی خوبند؛ لکن جا برای تأثیرگذاریِ بیشتر هنوز زیاد است‌.‌ مربوط به :بیانات در محفل انس با قرآن - 1394/03/28 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : شما[قاریان] میخواهید با تلاوتتان، مفاهیم قرآنی را به مستمع القاء کنید. درست است که غالب مستمعین ‌شما عربی و زبان قرآن را نمیدانند، امّا معجزهی قرآن این است که اگر با همین وضعیّت هم... این آیات را ‌با عمق جان و با شرایط القاء کنید، مفاهیم ولو بهنحو اجمال به ذهنها منتقل خواهد شد. خب، این طبعاً ‌شرایطی دارد... یکی از شرایط تلاوت این است که این آیهی قرآن را که تلاوت میکنید، بر روی نکاتی که ‌در حال عادی اگر بخواهید آن را تفهیم کنید، روی آن تکیه میکنید، بر روی این نقاط حتماً تکیه کنید. ‌اگر بخواهم تشبیهی بکنم، به این آقایان مدّاحی که شعر فارسی را میخوانند، میبینید هر کلمهای را، هر ‌مقصودی را که از یک جملهای یا از یک کلمهای یا از یک فِقرهای مطلوب است، جوری ادا میکنند که آن ‌مفهوم در ذهن مخاطب بنشیند.... قرآن را اینجوری باید بخوانید؛ بر روی کلمات خاص تکیه کنید؛ ‌جملات و فقرات را آنچنانکه مضمون و معنای آن در ذهن مخاطب بنشیند ادا کنید؛ تعبیر خوب، ادای ‌خوب. گاهی لازم است برای اینکه مطلب در ذهن مخاطب مستقر بشود، آن جمله تکرار بشود؛ این تکرار را ‌بکنید.... یک جاهایی تکرار لازم است، حتمی است. با یک بار خواندن، معنا منعکس نمیشود و باید آن را ‌تکرار کرد؛ دو بار، سه بار، گاهى آیه را باید تکرار کرد، گاهى دو آیه و سه آیه را باید تکرار کرد. مقصودم ‌این نیست که در این زمینه افراط انجام بگیرد. بعضى از خوانندههاى قرّاء مصرى را دیدیم در این زمینه ‌افراط میکنند؛ تأثیر منفى دارد. افراط منظورم نیست؛ اینکه ما ده بار یا هشت بار یک چیزى را تکرار ‌کنیم، این مطلوب نیست. حالا شاید در آوازهخوانىهاى عربى این کار معمول است امّا در قرآنخوانى این ‌کار مطلوب نیست. امّا تکرار به قدرى که این مفهوم در ذهن مخاطب بنشیند، لازم است. گاهى اوقات ‌انسان احساس میکند که قارى مثل اینکه همینطور یک کتابى را گرفته و دارد میخواند، عبارت را ‌میخواند و دنبال میکند؛ این خوب نیست؛ مطلوب نیست. شما باید مفهوم را منتقل کنید و منعکس کنید ‌به ذهن مخاطب؛ این گاهى با تکرار است، گاهى با تکیه است، گاهى با تکیهى بر روى یک جمله است، ‌گاهى تکیهى یک کلمه است؛ این کار باید انجام بگیرد. یک نکتهی دیگری که مورد توجّه باید قرار بگیرد، ‌رعایت موازین لحن است. البتّه این الحان عربی، الحان قرآنی برای مردم ما و خوانندگان ما بیگانه است، ‌اینها الحان مأنوسی نیست. لذا شما میبینید شعر فارسی را که میخواند، با آهنگ متناسب خودش ‌میخواند؛ اگر همین آدم بخواهد یک شعر عربی را یا یک جملهی عربی را بخواند، ممکن است نتواند آهنگ ‌مناسب را انتخاب بکند؛ [چون‌] ‌این الحان بیگانه است برای ما؛ الحان آشنا و مأنوسی نیست؛ مثل الحان ‌فارسی و آهنگهای فارسی نیست. لکن الحان قرآنی به خاطر تکرار در بین اهل قرآن و اهل تلاوت یواش ‌یواش مأنوس شده و [مردم‌] ‌آشنا شدند؛ این الحان را درست باید ادا کرد. بنده گاهی میشنوم خوانندهای ‌تلاوتهایی را با صدای خوش، با صدای بسیار خوب، صدایی که هم جنس خوبی دارد، هم قوّت خوبی دارد، ‌هم کشش و قدرت تحریر خوبی دارد، یک آیهای را میخواند منتها لحن را رعایت نمیکند؛ رعایت لحن ‌کلام، یعنی آن نظم آهنگ، آن چیزی که تلاوت شما بر اساس آن است، [لازم است‌]‌؛ قرآن را به طور ‌معمولی نمیخوانید، با آهنگ میخوانید. شاید در همهی ادیان - حالا تا آنجایی که بنده در بعضی ادیان ‌توحیدی و حتّی ادیان غیر توحیدی دیدم - متون مقدّس را با آهنگ میخوانند؛ این را ما از نزدیک ‌مشاهده کردیم. پس تلاوت را با آهنگ میخوانید، این آهنگ بایستی درست ادا بشود. لحن بایستی با ‌موازین خودش ادا بشود، والّا اگر رعایت نشد، مطمئنّاً آن اثر مطلوب را نخواهد بخشید؛ گاهی اثر عکس ‌میبخشد‌.‌ مربوط به :بیانات در محفل انس با قرآن - 1394/03/28 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : یکی از چیزهایی که رایج شده است در بین قرّاء عرب - این مصریها و دیگران - و از آنجا به داخل کشور ‌ما منعکس شده است، اهمیّت دادن به نفَس بلند است. من نمیفهمم وجه این کار چیست؛ هیچ لزومی ‌ندارد که ما کلمات قرآن را، گاهی آیات را به همدیگر وصل کنیم بهخاطر اینکه نفَس میخواهیم بدهیم؛ به ‌نظر من هیچ لزومی ندارد. یک وقتی لازم است و ادای مفهوم آیه متوقّف به این است که با یک نفَس ‌خوانده بشود، خب بله، این کار را بکنند والّا زیبایی تلاوت و تأثیرگذاری تلاوت بههیچ‌وجه وابسته به نفَس ‌بلند نیست؛ که حالا بعضی از قرّاء معروف مصری هنرشان در این است که با نفَس بلند [بخوانند]؛ ‌مستمعین هم عوامانه وقتی با نفَس بلند میخوانند، بیشتر تشویق میکنند و الله، الله میگویند. به نظر من، ‌هم کار این [قاری‌‌] ‌غلط است، هم کار آن مستمع غلط است. ما در بین قرّاء خوب مصری، قرّاء برجستهی ‌مصری کسی یا کسانی را داریم که نفَسشان کوتاه است، هم خواندنشان خیلی خوب است، هم تأثیرگذاری‌شان خوب است؛ از جمله عبدالفتّاح شعشاعی. شما میدانید نفسش کوتاه است امّا درعینحال یکی از ‌بهترین و اثرگذارترین تلاوتها - که انشاءالله خدای متعال ایشان و همهی قرّاء قرآن را مشمول رحمت و ‌مغفرت کند - از این مرد شنیده میشود. بنابراین من خواهش میکنم که آقایان در مسئلهی نفَس، ‌خودشان را اذیت نکنند. افزودن همینطور، تکرار کلمات و آیات پشت سرِ هم هیچ لزومی ندارد.‌ مربوط به :بیانات در محفل انس با قرآن - 1394/03/28 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : خواهش میکنم[قاریان مستمع] در تشویق کردن و «الله الله» گفتن - که این... تقلیدی است از عربها - ‌حد را مراعات کنند. بعضیها بمجرّد اینکه خواننده شروع کرد به خواندن، شروع میکنند پشت سرِ او ترنّم ‌‌«الله» که مثل اینکه یکی از دنبالههای لازمِ خواندن او این است که این طرف بگوید «الله»! هیچ لزومی ‌ندارد. یکوقت شما تحت تأثیر قرار میگیرید یا شدیداً زیبا میخواند یا شدیداً مؤثّر میخواند، بیاختیار حالا ‌میخواهید تشویق کنید - تشویق قرآن هم طبق آنچه معمول عربها است، «الله الله» گفتن است؛ البتّه آنها ‌مخصوص قرآن [هم‌] ‌نیست؛ آهنگ معمولی را هم که میخوانند الله الله میگویند - این حالا اشکالی ندارد ‌امّا اینکه بمجرّد اینکه قاری شروع کرد به خواندن و ما از اینجا بنا کنیم «الله الله»، هیچ لزومی ندارد. من ‌خواهش میکنم خود شماها و در جلساتی که شماها استاد آن جلسات هستید و شرکت میکنید، سفارش ‌کنید که در گفتنِ «الله الله» افراط نکنند؛ آنجایی که واقعاً طرف، خیلی خوب میخواند، خیلی زیبا ‌میخواند، آنجا خب اشکالی ندارد تشویق کنند امّا اینکه از اوّل [طوری که‌] ‌گاهی انسان فقط انتظار دارد ‌که تا گفت «اعوذ بالله من الشّیطان الرّجیم»، بگویند «الله اکبر» [صحیح نیست‌]. ‌ مربوط به :بیانات در دیدار شرکت‌کنندگان در سى‌ و دومین دوره مسابقات بین‌المللى قرآن کریم‌ - 1394/03/02 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : مسئولین کشور به مسئله‌ی قرآن همچنان با جدیّت بپردازند؛ این مسئله را کوچک نگیرید. شما جوانهای ‌عزیزی که در صراط آموختن قرآن و تلاوت قرآن و انس با قرآن هستید، این راه را به‌طور جدّی پی ‌بگیرید و دنبال کنید. قرآن، آینده را برای ما روشن میکند؛ قرآن، راه مستقیم و صراط مستقیم را برای ما ‌آشکار میکند، ما را سعادتمند میکند‌.‌ مربوط به :بیانات در محفل انس با قرآن - 1393/04/08 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : ‌ ‌کارى که قرآنى‌ها امروز در کشور ما میکنند، به‌نظر من یک کار راهبردى و مهم است. درست است ‌که انس با قرآن براى خود تلاوت‌کننده‌ى قرآن و مأنوس با قرآن مایه‌ى ارتفاع درجات و تعمیق معارف ‌است - این به جاى خود محفوظ؛ یعنى فیضى که خود شما خواننده‌ى قرآن و تالى قرآن میبرید، این در ‌جاى خود دستاورد مهمّى است - امّا در وراى این یک دستاورد دیگرى وجود دارد که دایره‌ى آن وسیع‌تر ‌است، و آن عبارت است از نزدیک کردن جامعه‌ى اسلامى‌ ‌به فهم قرآن و به اُنس با قرآن، و نزدیک شدن ‌به قرآن؛ این خیلى مهم است. امروز جامعه‌ى قرآنى ما، قاریان و حافظان و ترتیل‌کنندگان و بقیّه‌ى کسانى ‌که در این راه تلاش میکنند، در واقع این حرکت راهبردى را دارند انجام میدهند و این بسیار مهم است؛ ‌این‌را باید قدر دانست‌.‌ مربوط به :بیانات در محفل انس با قرآن - 1393/04/08 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : بحمدالله در این چند سال[بعدازانقلاب]، جامعه‌ى قرآنى پیشرفت بسیار زیادى کرده است. ما... جلسه‌ى سالى ‌یک‌بار[باقاریان] را سالهاى متمادى است که داریم، و من پیشرفت محسوس اُنس با قرآن، تلاوت قرآن را ‌در بین مردممان، جوانانمان و علاقه‌مندان و گسترش روزافزون این معنا را میبینم؛ بحمدالله این جاى ‌شکرگزارى دارد؛ ولى فاصله‌ى ما با آنچه مطلوب است، فاصله‌ى زیادى است. نه به معناى اینکه سطح قارى ‌ما شخصاً یا نوعاً و مجموعاً از سطح مطلوب پایین‌تر یا خیلى پایین‌تر است؛ نه، این منظور نیست - ‌بحمدالله قرّاى خوبى داریم که از لحاظ تلاوت، از لحاظ ترتیل، از لحاظ اصوات و الحان، از لحاظ توجّه به ‌معنا و کیفیّت تلاوت به‌صورت زنده‌کننده‌ى معناى قرآن براى مستمع، در سطوح بالا هستند؛ از این ‌جهات بحمدالله پیشرفتها خیلى خوب است - لکن در سطح عمومى جامعه نه، ما در حدّ مطلوب نیستیم ‌و فاصله‌مان زیاد است. باید در کشور ما و در میان جامعه‌ى ما ترتیبى اتّخاذ بشود که همه‌ى آحاد مردم ‌به‌نحوى با قرآن انس داشته باشند و مفاهیم قرآنى براى اینها مفهوم باشد و معانى قرآن را درک کنند، به ‌قرآن مراجعه کنند؛ ولو به طور اجمال از مفاهیم قرآنى سر دربیاورند. باید به اینجا برسیم‌.‌ مربوط به :بیانات در محفل انس با قرآن - 1393/04/08 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : سعى کنند برادرانى که در زمینه‌ى قرآن فعّالیّت میکنند، در عمل هم «کونوا دُعاةَ النّاسِ بِغَیرِ اَلسِنَتِکُم» ‌‌[باشند]؛ نشان بدهند که از لحاظ پایبندى به مقرّرات دینى، به ضوابط دینى جزو افراد برجسته هستند؛ ‌این را نشان بدهند تا تأثیر قرآن در عمل آنها خودش را نشان بدهد: در ممشاى عمومى، در سلوک، در ‌بواطن، در ظواهر؛ ظواهر، ظواهر اسلامى؛ کیفیّت برخورد، کیفیّت اسلامى؛ اینها را مراعات بکنند‌. ‌اَلّذینَ اِذا ‌ذُکِرَ اللهُ وَجِلَت قُلوبُهُم وَ اِذا تُلِیَت عَلَیهِم ءایتُهُ زادَتهُم ایماناً یک نشانى از این خصوصیّات را برادرانى که با ‌قرآن بیشتر مأنوس هستند، نشان بدهند. آنچه شما انجام میدهید - که امروز بحمدالله نشانه‌ى قرآنى، یک ‌نشانه‌ى پرافتخارى است - براى جوانها و براى نوجوانها و براى مستمعین شما میتواند یک الگویى باشد؛ از ‌شما یاد بگیرند. سعى کنید چیزهایى را از شما یاد بگیرند که موجب نزدیکى آنها به خدا باشد‌.‌ مربوط به :بیانات در دیدار شرکت کنندگان در سى‌ویکمین دوره‌ى مسابقات بین‌المللى قرآن کریم‌ - 1393/03/13 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : ‌ ‌آن کسانى که با تلاوت قرآن مأنوسند، این رشته‌ى مبارک را از دست ندهند، رها نکنند.‌ مربوط به :بیانات در دیدار شرکت‌کنندگان در مسابقات بین‌المللی قرآن کریم - 1391/04/04 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : تلاوت قرآن و قرائت زیبای آیات الهی، مقدمه است برای تدبر در قرآن‌. ‌ما نمیخواهیم خودمان را مشغول ‌کنیم، سرگرم کنیم به تلاوت و به قرائت قرآن و الحان قرآنی، به عنوان یک موضوع اصلی؛ این مقدمه ‌است، این طریق است. تلاوت قرآن با صوت خوش موجب میشود که دل انسان نرم شود، خشوع پیدا کند، ‌آماده بشود برای فهم معارف قرآنی و آیات قرآنی؛ ما به این احتیاج داریم‌.‌ مربوط به :بیانات در دیدار شرکت‌کنندگان در مسابقات بین‌المللی قرآن کریم - 1391/04/04 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : فقط به خواندن[قرآن]، فقط به لفاظی، فقط به الحان گوناگون نبایستی اکتفاء کرد؛ اینها را باید به چشم ‌وسیله نگاه کرد. لحن زیبا و صدای زیبا برای قرآن لازم است، اما برای اینکه دلها خشوع پیدا کنند، نرم ‌بشوند و به معانی قرآن برسند. اینجور نیست که ما خیال کنیم این یک امرِ استقلالی است؛ نه، اینها ‌مقدمه است؛ این مقدمه را باید به قصد آن ذیالمقدمه انجام داد؛ و البته بدون این مقدمه هم مشکل است. ‌اینکه ما اصرار داریم بر حفظ قرآن، بر تلاوت قرآن، بر گسترش جلسات قرآنی در سطح کشور، بر آموزش ‌علوم قرآنی و فنون قرآنی ـ از تلاوت و کتابت و بقیه‌ی مسائل گوناگونی که اطراف قرآن هست ـ به خاطر ‌این است که آشنائی با اینها و وقت گذاشتن در این رشته‌ها، فضای کشور را فضای قرآنی میکند. ما به این ‌فضا احتیاج داریم. وقتی فضا قرآنی شد، انس با قرآن افزایش پیدا خواهد کرد، عمومیت پیدا خواهد کرد؛ ‌و انس با قرآن، موجب تدبر در قرآن و معارف قرآنی میشود‌.‌ مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از شعرا - 1390/05/24 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : قرّاء ما که با اختلاف قرائت... میخوانند، معمولاً دو تا، سه تا روایت بیشتر نمیتوانند بخوانند؛ اما[حافظ] ‌میتوانسته با چهارده روایت قرآن را بخواند، که خیلی عظمت دارد‌.‌ مربوط به :بیانات در دیدار قاریان و حافظان و اساتید قرآنی - 1390/05/11 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : امروز شوقی را که به قرآن در همه جا هست، باید زیاد کرد؛ این را باید روزبه‌روز افزایش داد. این تلاوت ‌خوب، صدای خوب، ترتیب مجلس‌آرائی خوب - که بحمداللَّه میبینم این خوانندگان ما در مجلس‌آرائىِ ‌قرآنی تدریجاً ماهر و مسلط شده‌اند - چیزهای باارزشی است؛ فایده‌اش این است که ما را با قرآن، با ‌معارف قرآنی، با معانی قرآنی آشنا میکند‌.‌ مربوط به :بیانات در دیدار قاریان و حافظان و اساتید قرآنی - 1390/05/11 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : شما جوانهائی که با قرآن مأنوسید، اهل قرآنید، اهل تلاوت قرآنید، مشتری تلاوت قرآن از خوشخوانها ‌هستید، یا خودتان جزو آن خوشخوانها هستید، قدر خودتان را بدانید. ان‌شاءاللَّه خدای متعال به شما اجر ‌خواهد داد. شما در حقیقت صفوف مقدم... حرکت عمومی در جامعه [برای ساخت جامعه قرآنی ] هستید. ‌ممکن است سختیاش بیشتر باشد، اما اجر و ثوابش هم پیش خدای متعال ان‌شاءاللَّه بیشتر است‌.‌ مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از شاعران و ذاکرین اهل بیت(ع) - 1390/03/03 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : قبلها قاری ما که قرآن میخواند، خیلی اوقات معنای آیات را نمیفهمید؛ جائی که باید وصل کند، قطع ‌میکرد؛ جائی که باید قطع کند، وصل میکرد. امروز اصلاً اینجور نیست؛ همه آشنایند‌.‌ مربوط به :بیانات در ضیافت انس با قرآن در اولین روز ماه رمضان - 1389/05/21 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : تلاوت و آنچه که تلاوت را ترویج میکند در جامعه... صدای خوش و لحن خوش است و اینها جزو این ‌مؤلفه‌هایی است که تلاوت را رواج میدهد در جامعه و دلها را به سمت آن مشتاق میکند برای فهم معارف ‌قرآنی است‌.‌ مربوط به :بیانات در ضیافت انس با قرآن در اولین روز ماه رمضان - 1389/05/21 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : شما[قاریان] آیه‌ای را که تلاوت میکنید، بدرستی معنایش را درک کنید. همین معنایی که یک عربیدان ‌میتواند بفهمد، همین معنای ظاهری را درست درک کنید. این که درک شد، آن وقت در تلاوت، فرصت و ‌قدرت تدبر به انسان دست میدهد. یعنی انسان میتواند آن وقت تدبر کند. و من به شما عرض کنم وقتی ‌که معنای آیه را بدانیم، آن کسی که اهل صوت و آهنگ و لحن و خواندن هست، خودِ این فهم معنای ‌آیه، لحن را هدایت میکند. اگر ما بدانیم چی داریم میخوانیم، هیچ لزومی ندارد که نگاه کنیم ببینیم فلان ‌قارىِ فرض کنید که معروف، وقتی این آیه را خوانده، کجا را پایین آورده، کجا را بالا برده، کجا را با رقت ‌خوانده، کجا را با شدت خوانده. نه، لزومی ندارد. اگر معنا را فهمیدیم، خود این معنا آدمی را که اهل ‌صوت هست و صدای او آهنگ‌پذیر است و انعطاف آهنگ دارد، صدای او را هدایت خواهد کرد، خودش ‌آهنگ را به ما خواهد داد؛ مثل حرف زدن معمولی. شما در حرف زدن معمولی و وقتی که حرف میزنید، ‌صدای شما یک جایی پایین می‌آید، یک جا اوج میگیرد، یک جا آهسته صحبت میکنید، یک جا تند ‌صحبت میکنید، یک جا شمرده صحبت میکنید، روی یک کلمه‌ای تکیه میکنید. قبلاً برای اینها هیچ نُت ‌نوشته نشده - نُت‌نویسی نشده، طبق نُت نیست - و این طبق همین احساس شما و غریزه‌ی شماست. اگر ‌چنانچه معنای آیه‌ی قرآن را فهمیدید، همین غریزه به شما کمک میکند که چه کار کنید؛ کجا را آهسته ‌بخوانید، کجا را وقف کنید، کجا را وصل کنید، از کجا شروع کنید. تسلط بر آیات قرآن این هنر را به ‌انسان میدهد. البته بعضیها هم هستند که آیات قرآن را میفهمند. چون خودشان عربند، ترجمه‌ی آیه را ‌هم خوب میدانند - عرب هم هستند - اما آدم میبیند که کأنه با توجه به معنا نمیخوانند. تو همین قراء ‌معروف مصری، بعضی هستند که انسان وقتی نگاه میکند، مثل این است که یک متنی را مأموریت داده ‌باشند که این را بخوان، یک نفری از اول تا آخر میخواند و به معنای تفاهم با مخاطب نیست. انسان این را ‌در بعضی از قراء میبیند. ولی بعضی هم هستند که نه، قرائتشان، تلاوتشان، مثل تکلم با مخاطب است؛ ‌حرف زدن با مخاطب است. باید تلاوت شما این جور باشد‌.‌ مربوط به :بیانات در دیدار قاریان قرآن‌ - 1389/04/24 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : وقتی قرآن میگوید: «فلنحیینّه حیاة طیّبة»...؛ یعنی آن زندگیای که در آن عزت هست، امنیت هست، ‌رفاه هست، استقلال هست، علم هست، پیشرفت هست، اخلاق هست، حلم هست، گذشت هست. ما با ‌اینها فاصله داریم؛ باید به اینها برسیم‌.‌انس با قرآن، آشنائی با قرآن، ما را نزدیک میکند. این جلسات ‌قرآنی، این دوره‌های قرآنی، این مسابقات قرآنی، اینی که ما به تربیت قرّاء و حفّاظ دل بستیم، به خاطر ‌این است؛ اینها همه‌اش مقدمه است؛ ولی مقدمات لازمی است‌.‌ مربوط به :بیانات در جمع قاریان قرآن در روز اول ماه رمضان‌ - 1388/05/31 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : بعضی[قاریان] حقیقتاً در حد ضابطه، در حد استاندارد؛ چه از حیث اداء؛ چه از حیث لحن، از حیث ‌تجوید، از حیث توجه به مضامین و مفاهیم و تنظیم اداء به تناسب مضامین و مفاهیم؛ از این جهات هم ‌جوانهای ما بحمداللَّه پیشرفت خوبی کرده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند. اینها خوب است.... این جلسات و این ترغیبها به تلاوتهای ‌خوب، مقدمه است برای اینکه جامعه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ی ما انس با قرآن پیدا کند. از بیگانگی با قرآن که سالهای متمادی و ‌طولانی کشور ما و ملت ما دچار آن بوده است، نجات پیدا کند، به قرآن نزدیک بشود؛ این تدریجاً دارد ‌پیش میرود‌.‌ مربوط به :بیانات در جمع قاریان قرآن در روز اول ماه رمضان‌ - 1388/05/31 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : یک توصیه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌[به قراء] این است که... لحنها و آهنگها خوب است؛ اینها چیزهائی است که قرآن را در گوش و ‌دل شیرین میکند و در نفوذ قرآن تأثیر میگذارد؛ منتها دو جور میشود این آهنگهای گوناگون را با این ‌صداهای خوب، اداء کرد: یکی اینکه صرفاً کسی خوانندگی میکند؛ این یک جور است؛ داریم توی این قرّاء ‌معروف مصری - که حالا برجستگان قرّاء هستند - بعضی اینجوریاند؛ صرفاً خوانندگی است؛ خوب هم ‌میخوانند، صداها هم خوب است، لحنها و آهنگها هم خوب است. یک جور دیگر این است که قرآن را به ‌نحوی بخوانند - با همین صوتها، با همین لحنها و آهنگها - که خشوع در دل ایجاد کند، دل را به یاد خدا ‌بیندازد: «و اذا تلیت علیهم ایاته زادتهم ایمانا»؛ این، حاصل بشود. انسان را به حالت خشوع و تضرع ‌نزدیک کند؛ اینجوری هم داریم. در همین قرّاء معروفی که هستند، بعضیشان اینجوریاند؛ خواندنشان، ‌خواندن خشوع است. باید این را رعایت کنند، بخصوص شما جوانها که بحمداللَّه هم صداهای خوبی دارید، ‌هم تسلط خوبی، هم میفهمم که این آیاتی را که میخوانید با معانی و مفاهیم آن آشنا هستید. قبلها ‌اینجور نبود؛ سالهای دهه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ی اول انقلاب اینجور نبود؛ صداهای خوبی هم بود، میخواندند، اما توجه به معانی ‌و مفاهیم غالباً نداشتند. بحمداللَّه حالا این پیشرفتها جوانها را پیش آورده. اینها خوب است؛ منتها این را ‌هم رعایت کنید و در ضوابط تلاوت خودتان بگنجانید، تا این خشوع به وجود بیاید. ‌ مربوط به :دیدار کارگزاران حج با رهبر انقلاب - 1387/10/14 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : استفاده از قاریان ممتاز ایرانی در حرمین شریفین می‌تواند به جذب دل‌های زائران خانه خدا به سمت ‌سرمایه‌ی عظیم قرآن کمک کند‌.‌ مربوط به :بیانات در دیدار مداحان اهل‌بیت (علیهم‌السّلام) - 1387/04/04 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : برای کسانی که با زبان قرآن آشنا هستند، آیات کریمه‌ی قرآن با صوت خوشی روبه‌رو تلاوت شود. این ‌تأثیرش تأثیر بسیار بالائی است‌. ‌ مربوط به :بیانات در دیدار قاریان - 1386/06/22 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : وقتی قاری و تلاوتگر ما تلاوت میکند و... لحنهای زیبا و آهنگهای خوب را فرا میگیرد و میخواند، تصور ‌بکند که کار او فقط همین تلفیق آهنگها و بیان این الفاظ با صدای خوش و با آهنگ خوش است. این... از ‌اشکالات است که اگر پیش بیاید، ضرر دارد. قاری ما وقتی قرآن را تلاوت میکند، باید آنچنان تلاوت کند ‌که گوئی قرآن را دارد نازل میکند به قلب مخاطب؛ اینجوری باید قرآن را بخوانید. البته این قرّاء معروف ‌مصری، همه‌شان هم اینجور نیستند؛ بعضیهایشان اینجورند؛ بعضیهایشان هم نه؛ اما شما به آنها کاری ‌نداشته باشید. شما باید قرآن را جوری تلاوت کنید که این مفاهیم قرآنی و آیات کریمه‌ی قرآن، گوئی ‌دارد نازل میشود بر قلب مخاطب؛ آهنگها را با مضامین جُفت کردن، منطبق کردن و از آهنگ برای ‌برجسته کردن معنا و مضمون آیه کمک گرفتن. این آهنگها و این نغمه‌های قرآنی، مهمترین هنرش این ‌است که بتواند کمک کند به اینکه آن مضمون برجسته شود و در ذهن مخاطب بنشیند. پس ‌قرائت‌کننده‌ی ما... بایست این نکات را توجه کند‌.‌ مربوط به :بیانات در دیدار قاریان - 1386/06/22 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : ‌[اشکالی که هست در تلاوت های قرآن این است که]... قرآن را بایستی از خودمان جدا نکنیم. دائم باید با ‌قرآن مرتبط و مأنوس باشیم. حالا در روایات دارد که هر روز لااقل پنجاه آیه‌ی قرآن بخوانید. این، یکی از ‌معیارهاست. اگر نتوانستید، روزی ده آیه‌ی قرآن بخوانید؛ نگوئید سوره‌ی حمد را میخوانم و این چند ‌آیه‌ی سوره‌ی حمد با چند آیه‌ی سوره‌ی قل‌هواللَّه - یک رکعت - میشود همان ده آیه‌ای که فلانی ‌میگوید. نه، غیر از آن قرآنی که در نماز میخوانید - چه نماز نافله، چه نماز فریضه - قرآن را باز کنید، ‌بنشینید، با حضور قلب، ده آیه، بیست آیه، پنجاه آیه، صد آیه بخوانید. قرآن را برای تدبر کردن و فهمیدن ‌و استفاده کردن بخوانید. یک نوع قرآن خواندن این است که انسان ظاهر قرآن را بگیرد بخواند تا آخر. این ‌نوع، نمیخواهیم بگوئیم هیچ اثری ندارد. البته بنده سابقها میگفتم هیچ اثر ندارد، بعد تجدید نظر کردم. ‌نمیشود گفت هیچ اثر ندارد، ولی اثرش در قبال آن اثری که متوقعِ از تلاوت قرآن است، شبیه هیچ است؛ ‌نزدیک هیچ است‌.‌یک تلاوت، تلاوت کسانی است که آیه را میخوانند، لیکن - این مال امثال ماهاست - ‌میخوانند برای اینکه یک نکته‌ای پیدا کنند برای گفتن در فلان منبر، در فلان سخنرانی، در فلان محفل، ‌در فلان مجلس. این، عیبی ندارد؛ اما این نوع هم آن نیست که ما موظفیم انجام بدهیم‌.‌ یک تلاوت این است که انسان مثل یک مستمعی بنشیند پای صحبت خدای متعال. خدای متعال دارد با ‌شما حرف میزند. مثل اینکه از یک عزیزی، از یک بزرگی، نامه‌ای به شما رسیده باشد. شما نامه را ‌میگیرید میخوانید. برای چه میخوانید؟ برای اینکه ببینید چه برای شما نوشته. قرآن را اینجوری بخوانید. ‌این نامه‌ی خدای متعال است. امین‌ترین زبانها و دلها این قرآن را از خدای متعال گرفته و به شما رسانده ‌است. ما از آن استفاده کنیم؛ بهره ببریم؛ لذا در روایت هست که سوره را وقتی که میخوانید، همت شما ‌این نباشد که به آخر سوره برسید، همت شما این باشد که قرآن را بفهمید؛ ولو حالا به آخر سوره، به ‌وسط سوره، وسط جزء، به وسط حزب نرسید و آن را تمام هم نکنید؛ تأمل و تدبر کنید. قرآن را اینگونه ‌بخوانید. اگر کسی با قرآن مأنوس بشود، از قرآن دل نمیکَند. اگر ما با قرآن مأنوس بشویم، حقیقتاً از قرآن ‌دل نمیکَنیم‌.‌‌ ‌ مربوط به :بیانات در دیدار قاریان - 1386/06/22 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : یک اشکال این است که ما خیال کنیم تلاوت قرآن و انس با قرآن و رواج قرآن یعنی فقط همین. این، ‌یک اشکال بزرگی است که مبادا ما دچار این بدفهمی و کج‌فهمی بشویم. بنده به این تلاوتها خیلی اعتقاد ‌دارم. قبلها در بعضی از همین جلسات، علت این اعتقاد را هم عرض کردیم که دیگر تکرار نمیخواهم بکنم. ‌و خوانندگان خوبمان و تلاوتگران مسلط و استاد و وارد را حقیقتاً ارجمند میدانم، لیکن همه‌ی اینها مقدمه ‌است؛ مقدمه برای حاکمیت فضای فرهنگی قرآن در ذهن جامعه‌ی ما. یعنی شما جوان مسلمان، مرد و زن ‌مسلمان، کودکان مسلمان باید با قرآن انس پیدا کنید. قرآن را به معنای حقیقىِ مخاطب قرار گرفتنِ در ‌مقابل خدا، بخوانید و در آن تدبر کنید و از آن بیاموزید. مرحله‌ی بعدش هم عمل است؛ اما من مرحله‌ی ‌قبل از عمل را عرض میکنم: آموختن قرآن، فهم معارف قرآن، تدبر در آیات قرآن و کلمات قرآنی‌.‌ مربوط به :بیانات در بازدید از پژوهشکده‌ی رویان - 1386/04/25 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : قرآن‌خوانِ شما[جهاددانشگاهی ها] جوری باشد که وقتی قرآن میخواند، جلسه‌ای که مستمع قرآن اوست، ‌مفاهیم قرآن را با دل خود لمس کند؛ حس کند؛ و جلسه‌ی قرآن‌خوانی شما، جلسه‌ی مفاهیم قرآن هم ‌باشد. اینها ابتکار لازم دارد؛ بابِ شماست‌.‌ مربوط به :بیانات در دیدار قاریان شرکت کننده در بیست و سومین مسابقات بین‌‌المللی قرآن - 1385/07/04 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : من میخواهم به شما «قرآنی»ها - که اهل تلاوت، اهل تجوید و اهل لحن و آهنگ و صوت و خواندن ‌قرآنید - این را تأکید کنم، گاهی شنیده میشود که بعضی میگویند آقا به قرآن باید عمل کرد؛ خوب، این ‌حرف درستی است؛ اما مقصودشان این است که تلاوت قرآن و آرایه‌های قرآنی را دست کم بگیرند! من با ‌این مخالفم. تلاوت قرآن هم جزوِ یک مجموعه و منظومه‌ای است که اینها همه به هم متصل است؛ این ‌هم بایستی مورد توجه قرار بگیرد و گرامی داشته شود. هم باید تلاوت بکنید و هم باید معانی قرآن را ‌بفهمید؛ اگر معنای قرآن را فهمیدید، میتوانید بهتر تلاوت کنید. الان قراء حالا را با قراء... سال[های اول ‌انقلاب]... مقایسه کنیم، که این حرکت قرآنی در کشور ما تازه و آرام‌آرام شروع شده بود؛ بعضیها خوب ‌هم میخواندند، صداها خوب بود و شیوه‌های قراء معروف را هم یاد گرفته بودند و میخواندند؛ اما دلنشین ‌نبود؛ چرا؟ چون از معانی و مفاهیم آیات هیچ سر در نمیآوردند؛ این معلوم بود. اما امروز آن‌طور نیست؛ ‌امروز جوانهای ما این آیاتی را که میخوانند، خودِ کیفیتِ خواندنشان، حکایت از این میکند که اینها معنای ‌آیه را میفهمند و به مفهوم آیه توجه دارند‌. پس اول باید خوب بخوانید؛ تلاوت را خوب، زیبا و جامع و صحیح بخوانید؛ دوم، معانی و مفاهیم قرآنی را ‌بفهمید، و سوم، قرآن را حفظ کنید. حفظ قرآن خیلی مهم است. شما جوانها به این احتیاج دارید و ‌میتوانید. وقتی شما حافظ قرآن هستید، این تکرار آیات قرآنی و انس دائمی با قرآن، به شما فرصت ‌میدهد که در قرآن تدبّر کنید. «تدبر در قرآن» با همین‌طور خواندن و رد شدن به دست نمی‌آید؛ با یکبار ‌و دوبار خواندن هم حاصل نمیشود؛ با تکرار و انس با آیه‌ای از قرآن و امکان تدبّر در آن به دست می‌آید. و ‌چقدر لطایف در قرآن کریم هست که اینها را جز با تدبّر نمیتوان فهمید. بنابراین حفظ و فهم معانی قرآن ‌و تلاوت آن لازم است‌.‌ مربوط به :بیانات در دیدار قاریان شرکت کننده در بیست و سومین مسابقات بین‌‌المللی قرآن - 1385/07/04 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : الحمدللَّه روزبه‌روز جماعت قرآنی ما،... دائره‌شان وسیع‌تر شده و هم از... جهت[تلاوت]بهتر شده‌اند؛ با ‌خواندن قرآن و کیفیت اثرگذاری با تلاوت آشنا شده‌اند. هر تلاوتی اثرگذار نیست؛ بعضی از تلاوتها هست ‌که وقتی اجرا میشود، معانی قرآن را در گوش و دل و جان مخاطب رسوخ میدهد؛ دست یافتن به چنین ‌تلاوتی، این باارزش است. ما میخواهیم به آنجا برسیم. البته شرط این، صدا هست، موسیقی هست، ‌کیفیت ترکیب‌بندی آیات و تلاوتی که انجام میگیرد، هست؛ همه‌ی اینها مؤثر است. الحمدللَّه جوانهای ما ‌در این زمینه واردند و حرکتشان حرکت خوبی است و روزبه‌روز هم بهتر خواهد شد‌.‌ مربوط به :بیانات در دیدار قاریان شرکت کننده در بیست و سومین مسابقات بین‌‌المللی قرآن - 1385/07/04 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : بنده همه‌اش ترسم از این است که شما جوانهای[قاری] خوب ما... خیال کنید اینجایی که شما رسیده‌اید، ‌این پله‌ی آخر است. نه آقا، این پله‌ی آخر نیست. نباید توقف بکنید؛ باید به جلو حرکت کنید؛ باید پیش ‌بروید و روزبه‌روز باید بهتر بخوانید و بهتر بشوید، که این ممکن هم هست. البته این به ترتیباتی از لحاظ ‌تعلیم و کانونهای قرآنی احتیاج دارد و این دوستانی که دست‌اندرکار این مسائل هستند، بایستی مقدمات ‌را فراهم کنند و صدا و سیما هم بایستی کمک بکند‌.‌ مربوط به :بیانات در دیدار قاریان شرکت کننده در بیست و سومین مسابقات بین‌‌المللی قرآن - 1385/07/04 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : کار قرآنی در کشور ما خوشبختانه به صورت انبوه انجام گرفته و دارد انجام میگیرد؛ اما نباید این حرکت ‌هرگز دچار وقفه بشود. و شما جوانهای قرآنی عزیز را - که با قرآن مأنوس و مفتخر به قرآن هستید - ‌توصیه میکنم که این راه و شیوه را و این منهج مبارک را ادامه دهید و دنبال کنید؛ و ان‌شاءاللَّه روزبه‌روز ‌برکاتش عاید شما و ملتتان و کشورتان خواهد شد‌.‌ مربوط به :بیانات‌ در دیدار قاریان قرآن کریم‌ - 1384/07/14 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : ‌[قاریان عزیز]باید با قرآن اُنس پیدا کنید. زبان ما، زبان قرآن نیست؛ میتوانیم به ترجمه‌ی قرآن مراجعه ‌کنیم؛ اما عمق‌یابی مضامین قرآنی فقط با مراجعه‌ی به ترجمه نمیشود؛ کما این‌که با خواندن متن قرآن ‌هم برای کسانی که میفهمند، همیشه به دست نمی‌آید؛ با تدبر به دست می‌آید؛ با عمق‌یابی به دست ‌می‌آید‌.‌‌ مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج‌ - 1383/09/30 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : در همه ی احوال، قرآن باید محور تبلیغات، حرکت و تلاش قرار بگیرد؛ و بهترین احوال برای این کار، حج ‌است. قراء و تالیان قرآن، در مساجد، در حرمین شریفین، در بعثه و در هر نقطه یی که زمینه فراهم می ‌شود، تلاوت کنند و آیات را به گوش مردم برسانند و عملاً اهتمام ملت ایران را به قرآن، به مردم دنیا ‌نشان دهند و ان شاءاللَّه در طول سال هم این تبلیغات ادامه پیدا کند‌.‌ مربوط به :بیانات‌ در دیدار جمعی از قاریان قرآن - 1383/07/25 عنوان فیش : تلاوت قرآن‏, قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : تلاوت قرآن‏, قاریان قرآن نوع(ها) : جمله‌های برگزیده متن فیش : تلاوت قرآن به شکل ممتاز ، با صدای خوش و با آهنگ درست و خوب، مشوق گرایش عمومی به قرآن با دل و جان و فکراست . مربوط به :بیانات‌ در دیدار جمعی از قاریان قرآن - 1383/07/25 عنوان فیش : تکریم معلم و استاد, قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : تکریم معلم و استاد, قاریان قرآن نوع(ها) : جمله‌های برگزیده متن فیش : خودرُو بار آمدن و بدون کسب مهارت از استاد رشد کردن ، اتلاف منابع و اتلاف استعدادها را به دنبال دارد؛ وقتی انسان خودرُو رشد کند ، استفاده‌ی بهینه از استعدادش نمی‌شود مربوط به :بیانات‌ در دیدار جمعی از قاریان قرآن - 1383/07/25 عنوان فیش : تلاوت قرآن‏, قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : تلاوت قرآن‏, قاریان قرآن نوع(ها) : جمله‌های برگزیده متن فیش : یکی از مسائل تلاوت ، مسأله‌ی موسیقی تلاوت و نغمه‌های صحیح تلاوت است، که این ها را بایستی صحیح خواند. مربوط به :بیانات‌ در دیدار جمعی از قاریان قرآن - 1383/07/25 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : جوانهایی که تلاوت قرآن می کنند، استعدادهای بسیار درخشانی هستند که یقیناً اگر وسایل و امکانات ‌پرورش این استعدادها به طور کامل فراهم شود و آن بالندگی لازم را پیدا کنند، کشور ما قله ی تلاوت ‌قرآنی در دنیای اسلام خواهد شد. صداها خوب، فراگیری ها خوب، آمادگی ها خوب - و این نعمت بزرگی ‌است - منتها قدری بیشتر باید زمینه ی رشد و بالندگی این جوانها پیدا شود‌.‌ مربوط به :بیانات‌ در دیدار جمعی از قاریان قرآن - 1383/07/25 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : تلاوت قرآن به شکل ممتاز و با صدای خوش و با آهنگ درست و خوب، مشوق گرایش عمومی به قرآن با ‌دلها و جانها و فکرهاست. این تفنن نیست؛ این یک کار زاید و تشریفاتی نیست. اگر درست بفهمیم چه کار ‌داریم می کنیم، این یک حرکت منطقی و قدم استواری است در راه همه گیر شدن فهم و معرفت قرآن. ‌این مطلب را برای این عرض کردیم که شما قرآنیان عزیز... این کار را هرچه می توانید پیش ببرید و پایه ‌های محکمی را برای آن فراهم بکنید‌.‌ مربوط به :بیانات‌ در دیدار جمعی از قاریان قرآن - 1383/07/25 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : یک اشکال بزرگ در تلاوتهای ما - که حالا بحمداللَّه دارد اصلاح می شود - عدم توجه قاری و تلاوت ‌کننده به مضمون آیه یی است که می خواند. وقتی شما با مضمون آیه کاملاً آشنا بودید، خود شما در ‌هنگام خواندن تحت تأثیر قرار می گیرید و نفس این تحت تأثیر قرارگرفتن شما، هم در لحن و هم در ‌صدا و هم در نغمه و هم حتّی در حرکات ظاهری شما اثر می گذارد و روی مخاطب و جلسه هم تأثیر می ‌گذارد. نظیر این موضوع را در خواننده های شعر فارسی و مداحهایی که خوش صدا هستند و در بعضی از ‌جلسات می خوانند، دیده اید؛ شعر خوبی که می خواند، خودش تحت تأثیر صدای خودش قرار می گیرد ‌و لحن او تحت تأثیر این خودْتأثیری قرار می گیرد و نافذتر و شیرین تر و دلنشین تر می شود؛ عیناً در ‌قرآن خواندن هم همین طور است. بعضی از خواننده های مصری هم که این جهت را بیشتر رعایت می ‌کنند، لحنشان دلپذیرتر و دلنشین تر است. این یک نکته است که باید مورد توجه قرار بگیرد و این، در ‌وقف و ابتدا و مسائلی از این قبیل هم تأثیر می گذارد‌.‌ مربوط به :بیانات‌ در دیدار جمعی از قاریان قرآن - 1383/07/25 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : قرا اصلاً اصرار نداشته باشند که نشان دهند نفس شان زیاد است؛ نه، این نفس بلند برای آن جایی لازم ‌است که اگر آیه را قطع کنید، معنا خراب می شود؛ آن جاست که نفس بلند خوب است؛ نفسی که به آن ‌بلندی نیست، این جا کم می آورد. البته آن هم راه جبران دارد؛ می بینید که در بین قرای مصری بعضی ‌ها درجه ی یک هستند، ولی نفسهایشان کوتاه است؛ مثل عبدالفتاح یا بعضی دیگر؛ این عیب اساسی ‌محسوب نمی شود و قابل جبران است؛ یعنی آن استادِ فن بلد است که اگر نفسش کوتاه آمد، دنباله ی ‌آیه را چه طور بخواند که انگار قطع نشده؛ قشنگ می خوانند؛ خیلی از این قرای قدیمی البته این طورند؛ ‌اما این جدیدی ها که حالا هستند و ایران هم زیاد می آیند، اغلبشان مبتلا به همین مرضند؛ مرضِ ‌نفسگیری و بلندخوانی؛ گاهی خودش بال بال می زند؛ اما قطع نمی کند! این هیچ حُسنی محسوب نمی ‌شود؛ فقط حُسنش همان جایی است که انسان احتیاج دارد به نفس بلند و اگر نفسش کوتاه باشد، کم ‌خواهد آورد؛ خراب می کند، که آن هم یک زینتی است؛ خوب است؛ اما در غیر آن هیچ لازم نیست. ‌ببینید کجا بایستی آیه را کوتاه کرد؛ کجا باید وقف کرد؛ کجا بایست با وقف، معنایی را نشان داد یا با ‌تکرار، معنایی را نشان داد و گاهی با یک کلمه، یک معنایی را رساند؛ اینها را باید رعایت بکنید‌.‌ مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از قاریان قرآن - 1383/06/26 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : ‌[قاریان عزیز]خواندن و تلاوت قرآن، قدم اول است، قدم آخر نیست. اول، آشنایی و انس با قرآن لازم ‌است. بعد، مفاهیم قرآنی را به صورت سطورِ قطعی و مجسمِ برنامه‌ی زندگی در مقابل چشم نگه داشتن، ‌تا ما را به این طرف و آن طرف نکشانند؛ یک روز ما را به سمت کمونیسم بکشانند، یک روز به سمت ‌لیبرالیسم؛ یک روز از سوسیالیسم بگویند، یک روز از سرمایه‌داری. قرآن را وقتی که یاد گرفتیم و با آن ‌آشنا شدیم، نمیتوانند ما را به این طرف و آن طرف بکشانند؛ چون خط روشن قرآن ما را هدایت میکند. و ‌آن‌گاه، پیاده کردن این مفاهیم در واقعیت زندگی است‌.‌ مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از قاریان قرآن - 1383/06/26 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : قرآن‌خوانهای ما با مفاهیم قرآن آشنا شوند و بفهمند که چه میخوانند. این، به خواندن آنها هم کمک ‌میکند، به زیبایىِ تلاوت هم کمک میکند و به تأثیر نفس آنها هم کمک میکند‌.‌ مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از قاریان قرآن - 1382/08/06 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : تلاوت فقط صدا نیست، بلکه فنون و شیوه‌های مختلفی دارد؛ چه شیوه‌های مربوط به ظاهر کار که... ‌نغمه‌سراییها و آهنگهای تلاوت است و چه شیوه‌های عمیق قرآن که مرحله‌ای باطنیتر از مرحله قبل است ‌و آن آشنایی با مفاهیم آیات است. من غالباً به قرّاءِ جوانمان گفته‌ام و الآن هم تأکید میکنم که یکی از ‌مهمترین همّتهایشان باید این باشد که آیاتی را که میخوانند، خوب بفهمند. لااقل به ترجمه و معنا و ‌دقایق آیاتی که میخواهند تلاوت کنند، دقیق شوند، تا وقتی میخوانند، مفهوم با صدا از عمق جانشان ‌بیرون بیاید؛ آن وقت در فضای جامعه اثر میگذارد و همه را تحت تأثیر قرار میدهد. این که میبینید تلاوت ‌بعضی از قرّاءِ مصری عمیقاً اثر میگذارد، به‌خاطر رعایت همین موضوع است. طوری میخوانند که گویی ‌میخواهند مضمون آیه را در مقابل شما تصویر کنند. من گاهی برای بعضی از قرّاءِ جوانمان، دوستان مداح ‌را مثال میزنم و میگویم این دوستان وقتی میخواهند یک بیت شعر را در مجلسی که همه معنای آن را ‌میفهمند، بخوانند، به دو شکل ممکن است بخوانند. یک شکل این است که این مدّاح که با صدای خوش ‌میخواند، گویا با شما کلمه کلمه حرف میزند، که این در عمق جانتان اثر میکند. یک شکل هم این است ‌که برای خودش مطلبی را میخواند! قرآن را هم به دو شکل میتوان خواند. دلیل این که بسیاری از تلاوتها، ‌با این‌که آهنگها و نغمه‌های آن خیلی با هم متفاوت نیست، تأثیر لازم را در دلها نمی‌بخشد و دلها را از جا ‌نمیکَند، این است که خواننده از دل و باطن جانش با عبارات قرآن با مخاطب حرف نمیزند. در محیط ما ‌که خیلیها زبان عربی بلد نیستند، بلکه آن جاهایی هم که بلد هستند، انسان میفهمد که قاری از باطن ‌جانش با مخاطب حرف نمیزند. اگر میخواهید تلاوت شما از لحاظ تأثیر و ساختن محیط جامعه و تغییر و ‌دگرگونی دلها و جانها موفّق باشد، یکی از شرایط مهم و اصلیاش این است که خواننده قرآن با مضمون ‌آیه‌ای که میخواهد تلاوت کند، کاملاً آشنا باشد و طوری بخواند که گویی با صدای خوش خود میخواهد ‌آن مضمون را برای مخاطب تصویر و ترسیم کند‌.‌ مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از قاریان قرآن - 1382/08/06 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : امروز که من به قاریان قرآن کشورمان... نگاه میکنم، میبینم بحمداللَّه هر سال ما جلوتر از سال قبل ‌هستیم؛ این واقعیتی است. اساتید قرآن و قرآن‌خوانان جاافتاده و پخته سالیان گذشته به جای خود ‌محفوظ؛ الحمدللَّه نسل نوخاسته جوان ما هم به قرآن و به خوب‌خوانی و ابتکارات در تلاوت نزدیک و ‌روزبه‌روز بهتر میشود. این واقعاً حرکت خوبی است. خطاب من بخصوص به اساتید قرآن است: کاری کنید ‌که این جوانان، تلاوت را با... توجّه به جنبه‌های ظاهری: نغمه‌ها و آهنگها؛ و توجّه به مضمون دنبال کنند ‌و با توجّه به مضمون، فراز و فرود و وصل و وقف و تکیه و تحریر و ... را هنگام تلاوت رعایت نمایند‌.‌ مربوط به :دیدار جمعی از قاریان با رهبر انقلاب در ماه مبارک رمضان - 1381/08/16 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : تلاوت‌ قرآن‌ ‌در ایران‌ اسلامی‌ بویژه‌ با توجه‌ به‌ خیل‌ عظیم‌ جوانان‌ مشتاق‌، سابقه‌ و علائق‌ دینی‌ ملت‌ و ‌انقلابی‌ که‌ برپایه‌ی‌ اسلام‌ و قرآن‌ ‌شکل‌ گرفته‌ است‌ باید به‌ سطوح‌ شایسته‌تری‌ ارتقا یابد‌.‌ مربوط به :دیدار جمعی از قاریان با رهبر انقلاب در ماه مبارک رمضان - 1381/08/16 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : دانستن‌ معانی‌ قرآن‌، علاوه‌ برآنکه‌ در چگونگی‌ تلاوت‌ آیات‌ تأثیر دارد در ترکیب‌بندی‌ هنرمندانه‌ آیات‌ ‌قرائت‌ شده‌ نیز مؤثر است‌ و مفاهیم‌ عمیق‌ قرآنی‌ را بهتر در اذهان‌ مخاطبان‌ جایگزین‌ می‌کند‌.‌ مربوط به :دیدار جمعی از قاریان با رهبر انقلاب در ماه مبارک رمضان - 1380/08/27 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : تلاوت‌ ‌قاریان‌ ممتاز کشور در عمومی‌ کردن‌ تلاوت‌ ‌قرآن‌ در جامعه‌ مؤثر[است].‌ مربوط به :بیانات در مراسم اختتامیه‌ی هجدهمین دوره مسابقات حفظ، قرائت و تفسیر قرآن کریم‌ - 1380/07/26 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : تلاوتهایی که شما [قرآن خوان ها]با اسلوب زیبا و خوب اجرا میکنید، شوق‌انگیز است و ارزش دارد و ‌جوانها را به سمت قرآن هدایت میکند‌.‌ مربوط به :دیدار جمعی از قاریان با رهبر انقلاب در ماه مبارک رمضان - 1379/09/08 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : فراگیری‌ روخوانی‌ و تجوید قرآن‌ ‌و تلاوت‌ آن‌... مقدمه‌ فهم‌ سخن‌ خداوند [است].‌ مربوط به :بیانات در مراسم اختتامیه مسابقات حفظ و قرائت قرآن کریم‌ - 1379/08/09 عنوان فیش : انس با قرآن, قرآن, تلاوت قرآن‏, جلسه قرآن, معارف قرآنی, فهم قرآن, قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : انس با قرآن, قرآن, تلاوت قرآن‏, جلسه قرآن, معارف قرآنی, فهم قرآن, قاریان قرآن نوع(ها) : جمله‌های برگزیده متن فیش : جلسه‌ی قرآن، تلاوت قرآن و صوت قرآن، مقدّمه برای معرفت مفاهیم قرآنی است. مربوط به :بیانات در مراسم اختتامیه مسابقات حفظ و قرائت قرآن کریم‌ - 1379/08/09 عنوان فیش : قرآن, تلاوت قرآن‏, قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قرآن, تلاوت قرآن‏, قاریان قرآن نوع(ها) : جمله‌های برگزیده متن فیش : تلاوت قرآن یك فضیلت بزرگ و یك ثواب است؛ اما این تلاوت وسیله‌ای برای رسیدن به معرفت است. مربوط به :بیانات در مراسم اختتامیه مسابقات حفظ و قرائت قرآن کریم‌ - 1379/08/09 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : ‌[حافظان و قاریان عزیز]تلاوت قرآن یک فضیلت بزرگ و یک ثواب است؛ اما این تلاوت وسیله‌ای برای ‌رسیدن به معرفت است. این قرآن یک اقیانوس عظیم است. هرچه بیشتر جلو بروید، تشنه‌تر میشوید و ‌علاقه‌مندتر میشوید و دل شما روشنتر میشود. در قرآن باید تدبّر کرد. من... از شما جوانان خواهش میکنم ‌که با معانی قرآن انس پیدا کنید و ترجمه قرآن را بفهمید... قرآن را که هر روز تلاوت میکنید. هرچه ‌تلاوت کردید، ترجمه آن را هم نگاه کنید؛ بگذارید این مفاهیم در ذهن جوان شما حک شود. در آن ‌صورت فرصت تدبّر پیدا خواهید کرد‌.‌ مربوط به :برگزاری مراسم قرائت قرآن مجید با حضور رهبر انقلاب - 1376/10/10 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : قاریان قرآن کریم هر چه در تلاوت آیات الهی پخته‌تر و متبحرتر باشند، مستمعین آنها از برکات قرآن ‌کریم بهره مضاعفی خواهند برد‌.‌ مربوط به :برگزاری مراسم قرائت قرآن مجید با حضور رهبر انقلاب - 1376/10/10 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : ‌[شما قاریان]کاری کنید که قاری ایرانی در دنیا به صحیح‌خوانی کلام خدا معروف شود‌.‌‌ ‌ مربوط به :دیدار جمعی از قاریان با رهبر انقلاب - 1375/10/24 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : جوانهای عزیز[قاری]نباید به مرحله‌‌ای که[در قرائت] دست یافته‌‌اند قانع شوند، باید پیش بروند و تنها به ‌تقلید از سبکهای رایج و شناخته شده بسنده نکنند‌.‌ مربوط به :برگزاری مراسم اختتامیه مسابقات بین‌‌المللی قرآن در حضور رهبر انقلاب - 1375/09/24 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : کسانی که قر آن را تلاوت می‌کنند باید در ترجمه و معنای کلمات آن تدبر کنند و به اعماق سخن حق ‌متعال بیندیشند و از رهگذر تفکر در آیات پرحکمت الهی ، خود را به دریایی از نور پیوند زنند‌.‌ مربوط به :دیدار جمعی از قاریان با رهبر انقلاب - 1374/11/10 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : جوانان‌ و کسانی‌ که‌ استعداد فراگیری‌ قرآن‌ ‌و تلاوت‌ آن‌ را دارند، باید احساس‌ مسئولیت‌ کنند و ضمن‌ ‌فراگیری‌ و تلاوت‌ قرآن‌، به‌ فراگیری‌ معارف‌ آن‌ نیز بپردازند، زیرا باید همه‌ زندگی‌ و نظام‌ ما بر محور قرآن‌ ‌حرکت‌ کند‌.‌ مربوط به :برگزاری مراسم‌ اختتامیه‌ مسابقات‌ بین‌المللی‌ قرآن‌ در حضور رهبر انقلاب - 1374/10/04 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : قاریان‌ ایرانی‌ قرآن‌ کریم‌ در مقایسه‌ با بسیاری‌ از قراء معروف‌ جهان‌، آیات‌ قرآن‌ کریم‌ را بهتر تلاوت‌ ‌می‌کنند اما هنوز با قاریان‌ ممتاز فاصله‌ دارند و جوانان‌ انقلابی‌ ایران‌ باید از محیط قرانی‌ حاکم‌ بر کشور ‌برای‌ پیشرفت‌ هر چه‌ بیشتر در حفظ و تلاوت‌ آیات‌ قرآن‌ کریم‌ استفاده‌ کنند‌.‌ مربوط به :دیدار جمعی از قاریان با رهبر انقلاب - 1373/11/18 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : قاریان‌، حافظان‌ و مأنوسین‌ با قرآن‌ ‌کریم‌ در جامعه‌ اسلامی‌ ، عزیز هستند .‌ مربوط به :بیانات در مراسم اختتامیه‌ی مسابقات قرآن‌ - 1373/10/14 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : تلاوت قرآن با صدای خوش، کار بسیار خوبی است. روایت دارد که امام سجاد علیه‌السّلام - هم درباره امام ‌سجاد علیه‌السّلام دارد، هم درباره امام باقر علیه‌السلام - وقتی تلاوت میکردند، کسانی که از نزدیک محل ‌تلاوت ایشان میگذشتند، زانوهایشان میلرزید و سست میشد و نمیتوانستند حرکت کنند. میایستادند ‌تلاوت قرآن را گوش میکردند و وقتی حظّ خودشان را می‌بردند، به راهشان ادامه میدادند. تلاوت قرآن با ‌صوت خوش و با آداب که شیوه خاصی دارد، موسیقی خاصی دارد، روش خاصی دارد، امور لازمی است. ‌اینها انسان را نزدیک میکند؛ اما کافی نیست. اگر بخواهیم تشبیه کنیم، این‌طور میگوییم: قرآن را به ‌صورت بنای مُعْظمی، دارای سالنها و حجره‌ها و زوایای گوناگون و اعماق فراوان در نظر بگیرید. این عمارت ‌وسیع و عظیم، سردر و مدخلی دارد. اگر آن مدخل را زیبا ساختیم، مردم برای ورود در آن عمارت، ‌تشویق میشوند. مدخلِ آن بنای رفیع، همین تلاوتهای زیبایی است که این‌جا خواندند. کاشیکاری دَمِ در، ‌این تلاوت است. حال وارد شوید. این کاشیکاری، بسیار لازم است. این زیباسازىِ تلاوت، امر لازمی است. ‌لذاست که بنده تشویق و تقدیر میکنم. یعنی از کسانی که با خوب خواندنشان قرآن را در دلهای ما ‌شیرین و در چشمهای ما زیبا میکنند، تجلیل میکنم. این تقدیر و تجلیل، هم قاریان عزیز جوان و نورسِ ‌خودمان در ایران را شامل میشود و هم اساتید قدیمی و کهنی را که از کشورهای دیگر میآیند؛ بخصوص ‌قُرّاء مصر.‌ مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از قاریان - 1371/12/17 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : وقتی قرآن خوب تلاوت شد، خوب هم استماع خواهد شد. وقتی هم خوب استماع شد، دلها به مفاهیم ‌آن نزدیک خواهد شد. لذا خیلی مهم است که جوانان ما قرآن خوان شوند و بتوانند با صداهای خوش، ‌قرآن بخوانند‌.‌ مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از قاریان - 1371/12/17 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : ‌[قراء عزیز]در حین تلاوت، سعی نمایید به معانی آیاتی که می‌خوانید توجه کافی مبذول کنید. اگر چه ‌این کار مشکل است؛ اما سعی کنید لااقل معنای بخشهای برگزیده‌ای را که در محافل و مجالس می‌خوانید ‌‌- به عنوان قسمتهای زیبایی که هر قاری از این قبیل، برای این‌که در مکانهایی بخواند در چنته دارد - از ‌روی ترجمه و تفسیر بخوانید. فرق است بین قاری‌ای که وقتی تلاوت می‌کند خودش متوجه معنا و تحت ‌تأثیر معناست، و آن قاری‌ای که متوجه معنا نیست. بین قراء مصری دو، سه نفر هستند که وقتی ‌می‌خوانند، تحت تأثیر معنایند. این‌که شما می‌بینید «مصطفی اسماعیل» خواندنش تأثیر دارد، به خاطر ‌همین است؛ چون خود او تحت تأثیر آیاتی است که می‌خواند. اما بعضی قراء دیگر، نه. فقط صنعت اجرا ‌می‌کنند و می‌خواهند کار زیبایی از آب درآورند. شما که قرآن می‌خوانید، سعی نمایید خودتان به معانی ‌آیات آن توجه کنید. همان‌طور که روی الفاظ کار می‌کنید و مکرر می‌خوانید یا ضبط می‌کنید و گوش ‌می‌سپارید، به معنایش هم توجه و دقت مبذول کنید و بیندیشید. اگر دستتان می‌رسد، به انسان با ‌معرفتی مراجعه کنید و آیات را برایش مطرح نمایید. از آن فرد، چهار کلمه درباره‌ی آیاتی که می‌خوانید ‌بشنوید، تا دل شما تحت تأثیر قرار گیرد. این کار، لطف تلاوت شما را چند برابر خواهد کرد‌. ‌ مربوط به :بیانات در جلسه اختتامیه مسابقات قرائت قرآن - 1371/11/05 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : برادران قاری، هر آیه و هر قسمت از سوره‌ای را که می‌خواهند بخوانند، حتماً سعی کنند معنا و ترجمه‌ی ‌آن قسمت را یاد بگیرند. این، در تلاوت تأثیر می‌گذارد. وقتی شما معنا را می‌دانید یک‌طور حرف می‌زنید ‌و وقتی نمی‌دانید طور دیگری حرف می‌زنید. بفهمید که چه موضوعی را به مخاطبینتان می‌گویید‌. ‌طوری ‌بشود که: «اذا ذکر الله و جلت قلوبهم و اذا تلیت علیهم آیاته زادتهم ایماناً » باید این‌طور شود که ذکر ‌خدا، در تلاوتها و فهم آیات خدا، دلها را منقلب کند. این، از هر موعظه‌ای بهتر است. کلام خدا، از هر ‌موعظه‌ای بالاتر است. وقتی که ما احتیاج به موعظه داریم، کدام زبان رساتر و بلیغ‌تر و گویاتر از زبان کلام ‌الهی است؟ قاری بخواند، ما هم بشنویم و بفهمیم و از موعظه لذت ببریم. «احی بالموعظة قلبک»؛ دل را ‌با شنیدن موعظه زنده کنید. هم قاری و هم مستمع باید بفهمند که چه خوانده می‌شود. برادران، برای این ‌مهم، فکری بکنند‌.‌ مربوط به :بیانات در دیدار قاریان - 1370/12/27 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : جمله‌های برگزیده متن فیش : قاریان جوان باید بدانند که میدان برای پیشرفتشان خیلی باز است و به‌ هیچ‌وجه حق ندارند در یک حد متوقف بمانند. توقف، یعنی سرازیر شدن و تنزل. مربوط به :بیانات در دیدار قاریان - 1370/12/27 عنوان فیش : حفظ قرآن, قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : حفظ قرآن, قاریان قرآن نوع(ها) : جمله‌های برگزیده متن فیش : قاریِ حافظ امتیاز زیادی بر قاریِ غیر حافظ دارد. مربوط به :بیانات در دیدار قاریان - 1370/12/27 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : جوانانی که آن تازگىِ صدای جوانی در تلاوتشان کاملاً محسوس است؛ باید بدانند که میدان برای ‌پیشرفتشان خیلی باز است و به‌هیچ‌وجه حق ندارند در یک حد متوقف بمانند. توقف، یعنی سرازیر شدن و ‌تنزل‌.‌ مربوط به :بیانات در دیدار قاریان - 1370/12/27 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : قرّاء محترم باید توجه کنند که قارىِ حافظ امتیاز زیادی بر قارىِ غیرحافظ دارد. این جوانان و نوجوانانی ‌که تازه شروع به تلاوت قرآن کرده‌اند... اینها باید از حالا برنامه‌ریزی کنند و حافظ قرآن باشند‌.‌ مربوط به :بیانات در دیدار قاریان - 1370/12/27 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : در تجوید الحمدللَّه پیشرفت قاریان ما خیلی خوب است؛ آدم میبیند کأنه تجوید دارد جزو طبیعت ‌قرآنیون ما میشود؛ این فایده‌ی محیط قرآنی است. من یادم هست پیش از انقلاب که ما در مشهد جلسات ‌قرآن داشتیم... گاهی اوقات برای آن‌که این قاری ادای یک حرف یا ادای تجویدی را به شاگرد بیاموزد؛ ‌مثلاً یک تفخیم و یا یک ترقیق بجا را یاد بدهد، جلساتی وقت صرف میشد؛ اما این‌طرف هم با آن‌که جوان ‌بود، یاد نمیگرفت، یا به زحمت یاد میگرفت؛ مگر کسانی که استعداد داشتند؛ چون محیط، محیط تلاوت ‌قرآن نبود و این صوت با گوشها انس نداشت؛ باید کسی در آن جلسات مدتها میماند، تا یواش یواش به ‌این سبک خواندن مأنوس میشد و میتوانست درست ادا کند. امروز این‌طور نیست؛ انسان میبیند که این ‌نوجوان این‌طور بخوبی تلاوت میکند و صدای صاد و ضاد و طاء و ظاء را مثل خود عرب‌زبانها ادا میکند؛ ‌گویا اصلاً او عرب متولد شده است! این قرّاء عربی که به این‌جا میآیند، مکرر به من میگویند که ما تعجب ‌میکنیم که قاریان شما چه‌طور این کلمات و حروف را - که صدایش با زبانشان بیگانه است - ادا میکنند! ‌این برای چیست؟ برای آن است که محیط، محیط تلاوت قرآن شده است... چون جهت حرکت، جهت ‌قرآنی است، خیلی راحت و آسان، فرم و شکل قرآنی در جوانان و حتّی در استعدادهای متوسط به وجود ‌می‌آید. بنابراین، از جهت تجوید و ادای حروف و کلمات هم ما مشکلی نداریم؛ الحمدللَّه روزبه‌روز دارد بهتر ‌هم میشود.‌ مربوط به :بیانات در دیدار قاریان - 1370/12/27 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : همه[قاریان] - چه افراد سابقه‌دار، چه افراد متوسط، و چه افراد تازه‌کار و تازه وارد میدان شده - باید ‌احساس کنند این‌جایی که هستند، بالاترین نیست؛ جاهای بالاتری هم وجود دارد؛ باید سعی کنند آن‌جاها ‌را تصرف و قبضه کنند؛ بنابراین رشد باید متوقف نشود. این جوانانی که با تشویقها مواجه میشوند و بجا ‌هم تشویق میشوند... باید متوجه باشند که این تشویقها نباید آنها را به اشتباه بیندازد؛ خیال کنند که ‌دیگر حالا یک قاری شده‌اند! نه، هنوز خیلی کار دارد؛ هنوز این بسم‌اللَّه‌الرّحمن‌الرّحیم است؛ و این هنوز ‌ابجد این میدان عظیم است؛ این شروع کار است؛ منتها شروع بسیار خوبی است. اگر بخواهیم این شروع ‌را با مثلاً شروع آقای شحات انور مقایسه کنیم، این شروع، بهتر از شروع شحات انور است؛ به شرط این‌که ‌مرتب زحمت مناسب بکشند. البته منظور این نیست که حنجره را خسته کنند و دایماً این طرف و آن ‌طرف بروند و مرتب از اینها کار نمایشی بکشند؛ این هم درست نیست؛ من با این کار موافق نیستم. کار ‌باید واقعاً منظم باشد؛ البته نمایش هم مقداری در کار منظم جا دارد... شما جوانان مبادا خیال کنید که ‌وقتی صداتان بلند میشود و حضار اللَّه اللَّه و احسنت احسنت میگویند، معنایش این است که دیگر قضیه ‌تمام شده است؛ نه، شما هنوز در اول راه قرار دارید؛ منتها استعداد و صداتان خیلی خوب است و اگر ‌زحمت بکشید، خیلی خوبتر خواهید شد؛ معنای این تشویقها این است. من خیلی از شماها را میشناسم. ‌برادری هست که هفت سال، هشت سال، ده سال است که دارد مرتب و منظم و جدی میخواند؛ این فرق ‌دارد با برادری که چهار، پنج سال است دارد میخواند؛ لیکن همه‌ی شما برادران باید به این خصوصیت ‌توجه کنید‌.‌ مربوط به :بیانات در دیدار قاریان - 1370/12/27 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : ما احتیاج داریم که در داخل کشور قرّایی پیدا بشوند که در قرائت صاحب سبک باشند؛ حالا به همین ‌قرائت مشهوری که ما میخوانیم - که قرائت «حفص» باشد - یا در کنارش هم قرائتهای دیگری که مثلاً در ‌شمال آفریقا معمول است. این‌که شما میبینید مصریها دایماً قرائت «ورش» و «قالون» را میخوانند، به این ‌دلیل است که این دو قرائت در آن‌جاها رایج است. مثلاً در لیبی و الجزایر و تونس، قرائت «ورش» در ‌مکتبخانه‌ها تدریس میشود، نه قرائت «حفص». البته در دنیای اسلام قرائت «حفص» - همین قرائتی که ‌حالا معمول ماهاست و آن را میخوانیم - معروفتر است. من موافقم که برادران قرائتهای دیگر - بخصوص ‌قرائات معروف؛ مثل قرائت «ورش» - را یاد بگیرند و بخوانند. ما باید به آن‌جا برسیم که وقتی قاری ما ‌شروع به خواندن میکند، کیفیت ادا و بیان کلمات قرآنی توسط او به‌گونه‌یی باشد که حضار به‌همان اندازه ‌که با زبان عرب آشنا هستند، تحت تأثیر قرار بگیرند؛ که هدف اصلی قرائت هم این است. شما که ‌الحمدللَّه صدا و تجوید و قرائتتان خوب است، باید تلاش کنید به آن‌جا برسید که مثل شیخ مصطفی ‌اسماعیل - که این آقایان قرّایی که به این‌جا میآیند، کمتر مثل او میخوانند - بتوانید کلام خدا را ‌آن‌چنان ادا کنید که مستمع به همان اندازه‌یی که ظرفیت دارد، تحت تأثیر کلام الهی قرار بگیرد و آن ‌فضا را احساس کند. شما باید در این زمینه صاحب سبک بشوید و دیگر مقلد این و آن هم نباشید؛ این ‌آن حد اعلایی است که فعلاً مورد نظر ماست؛ این زحمت و تلاش و نوآوری لازم دارد‌.‌ مربوط به :بیانات در دیدار قاریان - 1370/12/27 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : بنده اعتقاد قاطعم این است که ما اگر بخواهیم قرآن در ذهنیت و فضای جامعه جا بیفتد، باید تلاوتگر ‌قرآن زیاد داشته باشیم؛ به این خاطر ما دنبال تلاوت قرآن هستیم. این آهنگهای قرآنی دلها را متوجه ‌قرآن میکند؛ صداهای خوش را باید در این چیزها استخدام کرد. هیچ مضمونی از مضمون کلام خدا ‌شایسته‌تر نیست، برای این‌که در صدای خوشی جا بگیرد و صدای خوش حامل این کلام و بیان بشود؛ ‌این از هر شعر و سخن ادیبانه‌یی بالاتر است‌.‌ مربوط به :بیانات در دیدار قاریان مصری - 1370/11/27 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : ما برای حَمَله‌ی قرآن شأن زیادی قائلیم. شما[قاریان] جزو حَمَله‌ی قرآن هستید و قرآن را با صدا و ‌طریقه‌ی خوبی میخوانید و مردم را به تلاوت قرآن راغب میکنید. اگر قرآن با لحن بد و صوت زشت و ‌طرایق خسته کننده‌یی خوانده بشود، شنوندگان از قرآن ملول میشوند؛ این است که ما به این مسأله هم ‌اهمیت میدهیم؛ اما معتقدیم که اهتمام به قرآن فقط این نیست؛ این یک جانب از آن است و جوانب ‌دیگری هم وجود دارد‌.‌ مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از قاریان قرآن - 1370/11/17 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : قراء قرآن! جوانان پاکدل انقلابی ما! این رابطه را روزبه‌روز با قرآن بیشتر کنید؛ در خانواده‌ها عطر قرآن را ‌در فضا منتشر کنید؛ قرآن را بخوانید و بخوانید؛ در قرآن تدبر کنید. دشمن نمیخواهد مسلمانان آیات قرآن ‌را مثل عَلَم در دست بگیرند؛ چون قرآن تکلیفها را معین کرده است؛ تکلیف مسلمانان را، تکلیف جهاد را، ‌تکلیف زندگی اسلامی و مرگ اسلامی را‌.‌ ‌ ‌ما باید رابطه‌مان را با قرآن روزبه‌روز مستحکمتر کنیم. در خانه‌ها قرآن بخوانید. حتّی در هنگام بیکاری، ‌چنانچه مختصر فراغتی پیدا میکنید، خودتان را به قرآن وصل کنید. هر روز مقداری قرآن بخوانید و آن را ‌فرا بگیرید. این روشهای تجویدی را فرا بگیرید. از این معلمان و اساتیدی که عمدتاً از کشور مصر آمده‌اند، ‌هرچه ممکن است، استفاده کنید. این استاد «ابوالعینین شعیشع» که یک پیر قرآن است، بنده ‌از...سال[ها]پیش ... با صدا و نوارهای ایشان آشنا هستم؛ اینها عمرشان را با قرآن گذرانده‌اند؛ اینها کسانی ‌هستند که در این رشته‌ی قرائت و تلاوت قرآن کار کرده‌اند؛ خوب هم کار کرده‌اند؛ حایز مراتب خوب هم ‌شده‌اند. آنچه را که این اساتید قرآن دارند، از آنها فرا بگیرند. البته قرآن یک دریای عمیق و یک بحر ‌واسع است و نهایتی ندارد؛ هرچه پیش بروید - چه در سطح قرآن، چه در اعماق آن - همچنان امکان ‌سیر و پیشرفت و حرکت وجود دارد‌.‌ مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از قاریان قرآن - 1370/03/16 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : نکته‌یی که در تلاوت و تحفیظ قرآن خوب است شما[قاریان] به عنوان پیشکسوت به جوانان تذکر بدهید، ‌این است که اگرچه همه‌ی آیات کریمه‌ی قرآن نور است، اما امروز جوانان به بخشی از آیات قرآن خیلی ‌احتیاج دارند و آن، چیزهایی است که عزت اسلام و عزت جامعه‌ی اسلامی و توحید عملی جوامع اسلامی ‌در آنهاست. جوانان ما در همه‌جای دنیای اسلام بایستی این‌گونه آیات را روان و حفظ باشند و از آنها درس ‌بگیرند. حتّی من یکوقت به این ائمه‌ی جماعتی که در بعضی از کشورهای عربی و اسلامی، آیاتی را در ‌قرائت نماز انتخاب میکنند، گفتم آیاتی را انتخاب بکنید که میتواند در سرنوشت ملتهای اسلامی به طور ‌ویژه اثر بگذارد‌. ‌ ‌البته مردم باید همه‌ی آیات الهی را یاد بگیرند و یاد هم میگیرند، لیکن بعضی از مفاهیم قرآنی وجود دارد ‌که دست استعمار سعی کرده است ماها را از آنها دور نگه بدارد. ما را از جهاد دور نگهداشتند. ما را از ‌این‌که کفار نباید بر مسلمین مسلط باشند، دور نگهداشتند. ما را از آیاتی که وحدت مسلمین در آنها ‌هست، دور نگهداشتند.‌‌ ‌‌..الان در جوامع اسلامی، اسلام عملاً حاکم نیست؛ یعنی نه احکام اسلامی اجرا ‌میشود، نه مالیات اسلامی هست، نه فرهنگ اسلامی در آنها ترویج میشود، و نه حکامی که در رأس کار ‌هستند، با معیارهای اسلامی انتخاب میگردند. خیلی از اینها فسقه و فجره هستند که قرآن آنها را قبول ‌ندارد. آیا مردم در این کشورها ملتفتند که در یک نظام غیر اسلامی زندگی میکنند؟ آیا قرآن دراین‌باره ‌حرفی ندارد؟ چه کسی باید این را به مردم منتقل کند؟ به نظر من، قرّاء قرآن - که خدای متعال این ‌شرف عظیم را به آنان داده است - در بیان این مطالب مقدمند. بله، توصیه‌ی من به آقایان این است‌.‌ مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از قاریان قرآن - 1370/01/22 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : جوانان[قاری] باید روزهای خوش قرآنی را قدر بدانند. اگر میدانستید که در دوران اختناق، عاشقان قرآن ‌چگونه و با چه زحمتی خودشان را با زمزمه‌های گرم قرآنی سرگرم میکردند، امروز که میتوانید بخوانید و ‌صوت خوش قرآن را بشنوید و بشنوانید، برایتان خیلی شیرینتر و گرامیتر میبود‌.‌ مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از قاریان قرآن - 1370/01/22 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : آنچه که وظیفه‌ی قرّاء است، این است که قرائت را روزبه‌روز بهتر کنند. ما به عموم مردم میگوییم که با ‌قرآن انس بگیرند؛ به شما قرّاء هم میگوییم که تلاوتتان را روزبه‌روز بهتر، قویتر، صحیحتر و با خصوصیات ‌جاذبه‌آفرین همراهتر بکنید‌.‌ مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از قاریان قرآن - 1370/01/22 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : شما[قاریان]یک وظیفه دارید. من شما را فعلاً به قاری شدن حرفه‌یی... دعوت نمیکنم. البته اگر یک وقت ‌هم قاری حرفه‌یی شدید، ما مخالفتی نداریم. آنچه مورد نظر من است، توجه به قرآن در کنار شغلتان ‌است.... یعنی یکی دانشجوست، یکی دانش‌آموز است، یکی طلبه است، یکی کاسب است، یکی اداری ‌است، یکی نظامی است، ضمناً قاری هم هستند. در همین وضعی که الان دارید، قرائت را تکمیل کنید‌.‌ مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از قاریان قرآن - 1370/01/22 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : ‌[قاریان عزیز]آداب تلاوت مجلسی را فرا بگیرید. فرض کنید عده‌یی از این مردم و مسلمین حزب‌اللَّه در ‌جایی نشسته‌اند و از شما دعوت کرده‌اند که برایشان قرآن بخوانید. دأب و فکر من این است و میخواهم در ‌جامعه‌ی ما کاری بشود که برای قرّاء قرآن منبر بگذاریم و همچنان که الان وعاظ منبر میروند، قاریان قرآن ‌هم منبر بروند و مثلاً نیم‌ساعت قرآن بخوانند و مردم آن زلال کلام الهی را مستقیم از او بشنوند و ‌دلهایشان بلرزد و اشک بریزند و موعظه بشوند و بلند شوند و بروند؛ ولی ما حالا قرآن کریم را فقط ‌مقدمه‌ی سخنرانی قرار داده‌ایم‌!‌من در سالهای ۵۱ و ۵۲ و ۵۳ در مشهد سخنرانی میکردم؛ میایستادم ‌سخنرانی میکردم. بعد هم که حرف من تمام میشد، روی زمین مینشستم. سپس صندلی میگذاشتیم، ‌تا قاری قرآن تلاوت کند. همین آقای فاطمی و بعضی از برادران دیگر، روی صندلی مینشستند و قرآن ‌میخواندند. من میگفتم که حرف من مقدمه‌ی تلاوت قرآن است. من ایستاده صحبت میکردم؛ اما صندلی ‌بلند و قشنگی - مثل منبر - گذاشته بودیم و اینها روی آن مینشستند و بعد از صحبت من قرآن ‌میخواندند؛ همان آیاتی که من قبلاً تفسیر کرده بودم. فکر من این است‌.‌ من میگویم که در جامعه، قرآن اصل است. امت حزب‌اللَّه باید یواش‌یواش با قرآن آشنا بشوند؛ آن‌طوری ‌که بتوانند مستقیم قرآن را از شماها گوش کنند و بفهمند. شما باید بتوانید در یک مجلس بالای منبر ‌بروید، آیات قرآن را بخوانید و مردم با شنیدن این آیات اشک بریزند؛ ما این را میخواهیم. اگر شما ‌میخواهید این کار را بکنید، باید بتوانید با صوت خودتان این مجلس را جذب کنید. این، آداب و فنونی ‌دارد. شما برادران باید بر حسب استعداد و طبیعت و فطرت خود و گوش کردن نوارهایی که از قرّاء معروف ‌می‌آید، این فنون را یاد بگیرید. البته مقداری از اینها تأمین شده، اما مقدار دیگرش را هم بایستی تأمین ‌کنید‌.‌ مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از قاریان قرآن - 1370/01/22 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : بعضی از برادران قرآن میخوانند، اما قطع و وصلها غلط است. امروز در همین آیاتی که تلاوت شد، آیه‌یی ‌را شما وصل کردید که مقول قول الهی، با مقول قول کفار قاطی شد! آیا این خوب است؟ کسی که ‌ترجمه‌ی قرآن را میفهمد، وقتی این وصل بیجا را از شما میشنود، مثل این است که میخی در گوشش ‌فرو میکنند!... چرا این‌طوری قطع و وصل میکنید؟ در قرائت، اصلاً این یک علم است که کجا بایستی آیه ‌را وصل، و کجا باید قطع کرد. نگویید فلان کس در مصر خوانده؛ بیخود کرده خوانده است! مگر هر کس ‌هرچه خواند، همان برای شما حجت میشود؟واقعاً ببینید آیه چیست. از همه راحت‌ترش، همین علایم ‌وقفی است که گذاشته‌اند. در قرآنهای جدید، «الوصل اولی» و «الوقف اولی» را به صورت «صلی» و ‌‌«قلی» نوشته‌اند. با این روش، کار را راحت کرده‌اند. اگر این را هم مراعات نمیکنید، لااقل همین شکلهایی ‌که معمول قرآنها گذاشته‌اند - مثل «ج» و «ط» و «م» - رعایت کنید. معمولاً آیه را وصل نکنید، مگر در ‌جاها و مواردی؛ والّا خود آیه یک فصل است. اگر یک وقت به معانی قرآنی مسلط شدید، آن وقت البته ‌میتوانید به سلیقه و به فهم خودتان خیلی کارها بکنید؛ اما وقتی که هنوز بر معانی مسلط نیستید، این ‌کار را نکنید‌.‌توجه به فاصله‌ها هم مهم است. مثلاً یک عبارت از آیه‌ی کریمه‌یی را خواندید، بعد ساکت ‌شدید و حالا میخواهید نفس بگیرید. ما باید چه‌قدر صبر کنیم، تا شما نفس بگیرید؟ باید بلافاصله پشت ‌سرش بخوانید؛ چرا این‌قدر معطل میکنید؟ شما ببینید در حرف زدن معمولی، یکجا مقتضی است که ‌پشت سر هم صحبت کنم، یکجا هم تأملی میکنم. این، برای جلب نفوس شماست. آیه‌ی قرآن هم ‌همین‌طور است؛ افصح کلمات و کلام خداست‌.‌ مربوط به :بیانات در پایان مراسم قرائت قاریان قرآن‌ - 1369/01/19 عنوان فیش :لزوم توجه قاریان به توجه به معنای آیات در قرائت کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن, تلاوت قرآن‏ نوع(ها) : قرآن متن فیش : وقتی که از قول فرعون نقل میکند: «فقال انا ربّکم الاعلی»(1) - که الان یکی از برادران میخواندند - باید شما طوری این «انا ربّکم الاعلی» را ادا کنید که آن‌چنان نباشد که وقتی خدای متعال میگوید: «لمن الملک الیوم للَّه الواحد القهار»(2) آن‌طوری ادا بشود. یعنی «انا ربّکم الاعلی» را باید طوری ادا کنید که کسی که میشنود، بفهمد این حرف، حرف دروغی است و آن کسی که گفته - یعنی فرعون - دروغ گفته است. این، ممکن است. این، چیزی است که در نوارهای «شیخ مصطفی اسماعیل» شنیده میشد. اصلاً اهمیت کار شیخ مصطفی اسماعیل، در همین است. او، این‌طوری میخواند. باید این‌طوری بخوانید. و این نمیشود، مگر این‌که معنای قرآن را بدانید. 1 ) سوره مبارکه النازعات آیه 24 فَقالَ أَنا رَبُّكُمُ الأَعلىٰ ترجمه : و گفت: «من پروردگار برتر شما هستم!» 2 ) سوره مبارکه غافر آیه 16 يَومَ هُم بارِزونَ ۖ لا يَخفىٰ عَلَى اللَّهِ مِنهُم شَيءٌ ۚ لِمَنِ المُلكُ اليَومَ ۖ لِلَّهِ الواحِدِ القَهّارِ ترجمه : روزی که همه آنان آشکار می‌شوند و چیزی از آنها بر خدا پنهان نخواهد ماند؛ (و گفته می‌شود:) حکومت امروز برای کیست؟ برای خداوند یکتای قهّار است! مربوط به :بیانات در پایان مراسم قرائت قاریان قرآن‌ - 1369/01/19 عنوان فیش :لزوم توجه قاریان به قطع و وصل درست کلیدواژه(ها) : تلاوت قرآن‏, قاریان قرآن نوع(ها) : قرآن متن فیش : الان یکی از آقایان، سوره‌ی شریفه‌ی مزّمّل را میخواندند که انصافاً خیلی هم خوب بود. «قم اللّیل الّا قلیلا. نصفه او انقص منه قلیلا. او زد علیه و رتّل القران ترتیلا. انّا سنلقی علیک قولا ثقیلا»(1). این «انّا سنلقی»، به قبلیها ارتباط پیدا میکند. آماده شو؛ «انّا سنلقی». نمیشود شما «و رتّل القران ترتیلا» را بگویید و یک نفس بکشید و یک خرده استراحت بکنید، بعد بگویید: «انّا سنلقی علیک قولا ثقیلا». نه، در این‌جا قطع بکنید، اما آیه‌ی بعد را زود شروع کنید و فاصله نیندازید. 1 ) سوره مبارکه المزمل آیه 2 قُمِ اللَّيلَ إِلّا قَليلًا ترجمه : شب را، جز کمی، بپاخیز! 1 ) سوره مبارکه المزمل آیه 3 نِصفَهُ أَوِ انقُص مِنهُ قَليلًا ترجمه : نیمی از شب را، یا کمی از آن کم کن، 1 ) سوره مبارکه المزمل آیه 4 أَو زِد عَلَيهِ وَرَتِّلِ القُرآنَ تَرتيلًا ترجمه : یا بر نصف آن بیفزا، و قرآن را با دقّت و تأمّل بخوان؛ 1 ) سوره مبارکه المزمل آیه 5 إِنّا سَنُلقي عَلَيكَ قَولًا ثَقيلًا ترجمه : چرا که ما بزودی سخنی سنگین به تو القا خواهیم کرد! مربوط به :بیانات در پایان مراسم قرائت قاریان قرآن‌ - 1369/01/19 عنوان فیش :لزوم توجه قاریان به قطع و وصل درست کلیدواژه(ها) : تلاوت قرآن‏, قاریان قرآن نوع(ها) : قرآن متن فیش : آیات شریفه‌ی آخر سوره‌ی بقره را که آقای محمّدی خواندند و خیلی هم قشنگ خواندند، بعد از این‌که میگویید: «و قالوا سمعنا و اطعنا غفرانک ربّنا و الیک المصیر»(1)، درست است که شما قطع کردید، اما البته در این‌جا نوشته شده است که اگر وصل بکنید، بهتر است؛ «الوصل اولی». اما حالا گاهی قطع هم ایرادی ندارد؛ مثل این‌جا که مانعی ندارد. این چیزهایی که نوشتند، بعضی از موارد اشتباهاتی دارد؛ لیکن یکوقت شما میگویید: «اطعنا غفرانک ربّنا»، این غلط است و معنا درست نیست؛ یکوقت هم میگویید: «و قالوا سمعنا و اطعنا غفرانک ربّنا، و الیک المصیر». ببینید چه‌قدر لحن تفاوت میکند. نمیتوانید این‌طوری بخوانید، مگر این‌که معنا را بدانید. 1 ) سوره مبارکه البقرة آیه 285 آمَنَ الرَّسولُ بِما أُنزِلَ إِلَيهِ مِن رَبِّهِ وَالمُؤمِنونَ ۚ كُلٌّ آمَنَ بِاللَّهِ وَمَلائِكَتِهِ وَكُتُبِهِ وَرُسُلِهِ لا نُفَرِّقُ بَينَ أَحَدٍ مِن رُسُلِهِ ۚ وَقالوا سَمِعنا وَأَطَعنا ۖ غُفرانَكَ رَبَّنا وَإِلَيكَ المَصيرُ ترجمه : پیامبر، به آنچه از سوی پروردگارش بر او نازل شده، ایمان آورده است. (و او، به تمام سخنان خود، کاملاً مؤمن می‌باشد.) و همه مؤمنان (نیز)، به خدا و فرشتگان او و کتابها و فرستادگانش، ایمان آورده‌اند؛ (و می‌گویند:) ما در میان هیچ یک از پیامبران او، فرق نمی‌گذاریم (و به همه ایمان داریم). و (مؤمنان) گفتند: «ما شنیدیم و اطاعت کردیم. پروردگارا! (انتظارِ) آمرزش تو را (داریم)؛ و بازگشت (ما) به سوی توست.» مربوط به :بیانات در پایان مراسم قرائت قاریان قرآن‌ - 1369/01/19 عنوان فیش :لزوم توجه قاریان به قطع و وصل درست کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن, تلاوت قرآن‏ نوع(ها) : قرآن متن فیش : یکی این است که قطع و وصلهایتان، همیشه بمیزان نیست. من در این‌جا، همین مواردی را که شما خواندید، یادداشت کرده‌ام که البته وقت نیست همه‌ی آنها را مطرح کنم. اگر وقت بود، به شما میگفتم که کجا را اشتباه وصل کردید، یا اشتباه قطع کردید. گاهی این اشتباه دیده میشود و معنا خراب میگردد؛ گاهی هم معنا خراب و ضایع نمیشود، اما آن زیبایی را دیگر ندارد. وقتی شما میگویید: «و قالوا اتّخذ اللَّه ولدا سبحانه»(1)، از این عبارت، ما یکطور چیزی میفهمیم؛ اما وقتی میگویید: «و قالوا اتّخذاللَّه ولدا سبحانه» - با یک فاصله‌ی کم، نفس را میکشید - طور دیگری میفهمیم. این دومی درست است. وقتی شما به شکل اول میگویید، میتوان این معنا را استنباط کرد که «سبحانه» هم مقول قول همان کسانی است که گفتند: «اتّخذ اللَّه ولدا». البته اگر وصل کردید، غلط نیست؛ زیرا که آن استنباط، استنباط خیلی واضحی نیست. لذا قاعدتاً در قرآن (م) یا (قف) نگذاشته‌اند. 1 ) سوره مبارکه البقرة آیه 116 وَقالُوا اتَّخَذَ اللَّهُ وَلَدًا ۗ سُبحانَهُ ۖ بَل لَهُ ما فِي السَّماواتِ وَالأَرضِ ۖ كُلٌّ لَهُ قانِتونَ ترجمه : و (یهود و نصاری و مشرکان) گفتند: «خداوند، فرزندی برای خود انتخاب کرده است»! -منزه است او- بلکه آنچه در آسمانها و زمین است، از آن اوست؛ و همه در برابر او خاضعند! مربوط به :بیانات در پایان مراسم قرائت قاریان قرآن‌ - 1369/01/19 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : حالا که شما[قاریان] در... رشته[های قرآنی] پیشرفت کردید، بعدش چه؟ طریقه‌ها را که یاد گرفتید، ‌حروف را که خوب از مخرج ادا میکنید، زیر و بمهای صدا را که بلد شدید، نفستان هم که الحمدللَّه روی ‌دست بعضی از نفسدارها و پیشکسوتهای شما زده است، حالا بعدش چه؟ آیا در همین‌جا متوقف میمانید؟ ‌نه، شما هنوز اول راهید. همین شما خوبها... یکی، دو نقص عمده در تلاوتهای شماست که باید آنها را ‌برطرف کنید...یکی این است که قطع و وصلهایتان، همیشه بمیزان نیست...گاهی این اشتباه دیده میشود و ‌معنا خراب میگردد؛ گاهی هم معنا خراب و ضایع نمیشود، اما آن زیبایی را دیگر ندارد. وقتی شما ‌میگویید: «و قالوا اتّخذ اللَّه ولدا سبحانه»، از این عبارت، ما یکطور چیزی میفهمیم؛ اما وقتی میگویید: «و ‌قالوا اتّخذاللَّه ولدا سبحانه» - با یک فاصله‌ی کم، نفس را میکشید - طور دیگری میفهمیم. این دومی ‌درست است. وقتی شما به شکل اول میگویید، میتوان این معنا را استنباط کرد که «سبحانه» هم مقول ‌قول همان کسانی است که گفتند: «اتّخذ اللَّه ولدا». البته اگر وصل کردید، غلط نیست؛ زیرا که آن ‌استنباط، استنباط خیلی واضحی نیست. لذا قاعدتاً در قرآن (م) یا (قف) نگذاشته‌اند‌.‌شما که به این ‌قشنگی میخوانید، شما که این‌قدر خودتان را زحمت میدهید، برای این‌که خوب بخوانید، چه‌طور ‌میخواهید چیز به این واضحی را رعایت نکنید؟ این، به میزان زیادی از زیبایی تلاوت شما خواهد کاست. ‌اگر در جمع کسانی که قرآن را میفهمند، بخوانید، حتّی نه فقط قطع و وصل، بلکه لحن شما مورد دقت ‌قرار میگیرد. این قرّای خوبی که در دنیا هستند و معاریفی که خواص، اینها را میپسندند و دوست ‌میدارند، همه‌اش به خاطر این نیست که صدایشان خوب است؛ مقدار زیادی مربوط به این چیزهاست‌. مثلاً فرض کنید، وقتی که از قول فرعون نقل میکند: «فقال انا ربّکم الاعلی»... باید شما طوری این «انا ‌ربّکم الاعلی» را ادا کنید که آن‌چنان نباشد که وقتی خدای متعال میگوید: «لمن الملک الیوم للَّه الواحد ‌القهار»، آن‌طوری ادا بشود. یعنی «انا ربّکم الاعلی» را باید طوری ادا کنید که کسی که میشنود، بفهمد ‌این حرف، حرف دروغی است و آن کسی که گفته - یعنی فرعون - دروغ گفته است. این، ممکن است. ‌این، چیزی است که در نوارهای «شیخ مصطفی اسماعیل» شنیده میشد. اصلاً اهمیت کار شیخ مصطفی ‌اسماعیل، در همین است. او، این‌طوری میخواند. باید این‌طوری بخوانید. و این نمیشود، مگر این‌که معنای ‌قرآن را بدانید‌.‌‌.. یکی از آقایان، سوره‌ی شریفه‌ی مزّمّل را میخواندند که انصافاً خیلی هم خوب بود. «قم ‌اللّیل الّا قلیلا. نصفه او انقص منه قلیلا. او زد علیه و رتّل القران ترتیلا. انّا سنلقی علیک قولا ثقیلا». این ‌‌«انّا سنلقی»، به قبلیها ارتباط پیدا میکند. آماده شو؛ «انّا سنلقی». نمیشود شما «و رتّل القران ترتیلا» را ‌بگویید و یک نفس بکشید و یک خرده استراحت بکنید، بعد بگویید: «انّا سنلقی علیک قولا ثقیلا». نه، در ‌این‌جا قطع بکنید، اما آیه‌ی بعد را زود شروع کنید و فاصله نیندازید‌.‌یا فرض بفرمایید، آیات شریفه‌ی آخر ‌سوره‌ی بقره را که آقای محمّدی خواندند و خیلی هم قشنگ خواندند، بعد از این‌که میگویید: «و قالوا ‌سمعنا و اطعنا غفرانک ربّنا و الیک المصیر»درست است که شما قطع کردید، اما البته در این‌جا نوشته ‌شده است که اگر وصل بکنید، بهتر است؛ «الوصل اولی». اما حالا گاهی قطع هم ایرادی ندارد؛ مثل این‌جا ‌که مانعی ندارد. این چیزهایی که نوشتند، بعضی از موارد اشتباهاتی دارد؛ لیکن یکوقت شما میگویید: ‌‌«اطعنا غفرانک ربّنا»، این غلط است و معنا درست نیست؛ یکوقت هم میگویید: «و قالوا سمعنا و اطعنا ‌غفرانک ربّنا، و الیک المصیر». ببینید چه‌قدر لحن تفاوت میکند. نمیتوانید این‌طوری بخوانید، مگر این‌که ‌معنا را بدانید‌.‌ مربوط به :بیانات در جلسه‌ تودیع شیخ راغب مصطفی غلوش و شیخ محمّد بسیونی - 1368/12/11 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : آن چیزى که همیشه وقتى به یاد شماها ‌-یعنى قرّاء- می‌افتم، براى من اهمّیّت پیدا میکند، یک نکته ‌است؛ و آن این است که شماها نقش زیادى دارید در توجّه دادن مستمعین خودتان به مضامین قرآن. ‌واقعاً آن چیزى را که مردم احتیاج دارند از قرآن بفهمند، شما میتوانید به آنها القا کنید و تلقین کنید. ‌چقدر خوب است که برخى از آیات کریمه‌ی قرآن که مناسب حالِ امروز مسلمین است، در تلاوتهاى شما ‌کثیرالتّردّد باشد. البتّه همه‌ی آیات قرآن را مردم محتاجند، لکن بعضى از اینها امروز واقعاً مورد توجّه ‌شدید و دائمى مردم بایستى باشد: توکّل به خدا، نترسیدن از دشمنان خدا، مجاهدت در راه خدا، امید به ‌فضل و کمک و اعانت الهى، بخصوص وحدت مسلمین، و از این قبیل چیزها که در آیات کریمه‌ی قرآن ‌بحمدا‌لله‌ مضامین فراوانى دارند. اگر شما اینها را در تلاوتهایتان و در اجتماعاتتان بخوانید و یک قدرى ‌مردم به این مضامین توجّه پیدا کنند، خیلى خدمت بزرگى است. یک آیه را که شما خوب میخوانید، ‌گاهى از یک ساعت سخنرانى که یک نفرى درباره‌ی آن آیه بکند، بیشتر ارزش دارد، یعنى این واقعاً یک ‌انقلابى در روح ایجاد میکند. و شکر هر نعمتى عبارت است از اینکه انسان آن نعمت را در جاى خودش ‌مصرف کند؛ و شکر این صداى خوب و این نَفَس قوى و این آشنایى با رموز تلاوت، همین است که من ‌گفتم‌.‌ مربوط به :بیانات در دیدار جمعى از قاریان قرآن - 1368/12/04 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : ما باید عقب‌ماندگی‌ها را[در زمینه قرآنخوانی] جبران کنیم. و ما با کسانى که زبان عربى، زبان مادری‌شان ‌است، فرق داریم؛ آنها قرآن را با اندکى سواد میتوانند بفهمند. البتّه متن قرآن یک متنى نیست که هر ‌عرب بی‌سوادى بتواند آن را درست بفهمد؛ یک مقدارى معلومات و معارف لازم است؛ امّا بالاخره میتوانند ‌بفهمند؛ امّا فارسی‌زبان‌ها نه. ما باید علاوه بر خواندن متن قرآن، ترجمه‌ی قرآن را هم یاد بگیریم. جوانهاى ‌ما امروز بحمدا‌لله‌ قرآن‌خوان هستند، خوب هم میخوانند. در سرتاسر کشور، ما قرّاء باارزش و ممتازى داریم ‌که وقتى در مسابقات جهانى شرکت میکنند، از بقیّه‌ی کشورها گوى سبقت را میرُبایند و بحمدا‌لله‌ کم هم ‌نداریم‌.‌ مربوط به :بیانات در دیدار جمعى از قاریان قرآن - 1368/12/04 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : شما که قرآن را تلاوت میکنید، حتماً ترجمه‌ی آن قسمتى را که میخوانید، بدانید. و بدانید بدون دانستن ‌ترجمه‌ی قرآن، قادر به یک تلاوت خوب نخواهید بود... شما نمیتوانید یک تلاوت خوب بکنید درحالی‌که ‌نمیدانید کجا باید وصل کنید، کجا باید وقف کنید، کجا را مناسب است با چه لحنى بخوانید. در حرف ‌زدن معمولى هم شما صدایتان را بالا میبرید، پایین می‌آورید، بر تأثیرگذارىِ سخن می‌افزایید؛ اینها ‌لازمه‌ی کلام است. وقتى قرآن را تلاوت میکنید، باید بتوانید این کارها را بکنید؛ [این هم] بدون اطّلاع ‌نمیشود. و البتّه حفظ قرآن، قدم بعدى است و کار دیگرى است که هر کس توفیق پیدا بکند، یقیناً خیر ‌کثیرى را به دست آورده‌.‌ مربوط به :بیانات در دیدار جمعى از قاریان قرآن - 1368/11/20 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : ما براى قرّاء قرآن احترام زیادى قائلیم. و معتقد هم هستیم که قرّاء قرآن هم رسالت سنگینى و مسئولیّت ‌بزرگى بر دوش دارند. درحقیقت هر جایى که صوت تلاوت شما میرود، شماها حضور دارید و با این حضور ‌همه‌جایى، میتوانید خیلى مؤثّر باشید. واقعاً گاهى یک ملّتى را با یک تلاوت میشود منقلب کرد. میتوانید ‌تحوّلى ایجاد کنید، به برکت آن محبّتى که مردم به‌خاطر صوت قرآن و به برکت قرآن به شماها پیدا ‌میکنند‌.‌ مربوط به :بیانات در دیدار جمعى از قاریان قرآن - 1368/11/20 عنوان فیش : قاریان قرآن کلیدواژه(ها) : قاریان قرآن نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : در رژیم گذشته به قرّاء فرصت نمیدادند؛ لکن از وقتی‌که جمهورى اسلامى شد، ‌الحمدلله‌ جوانهاى ما و ‌بچّه‌هاى ما شوق پیدا کردند و به سمت تلاوت رفتند. الان شاید ده‌ها هزار جوان در سنین کم هستند که ‌بدون اینکه یک درس و کلاس مشخّصى هم داشته باشند، تلاوت قرآن میکنند. اینها همین نوارهاى ‌اساتید را گوش کرده‌اند و بتدریج رشد کرده‌اند و الان به برکت همین، یک قشر و یک طبقه‌ی خوبى به ‌وجود آمدند که خودشان هم استادند؛ یعنى از همین طریق استاد شدند؛ یعنى بدون اینکه کلاس و ‌دوره‌اى دیده باشند، بتدریج با استماع و دقّت و مطالعه‌ی کتابهاى قرائت، استاد شدند. اگر یک ملّتى ‌بخواهد به قرآن عمل کند، قدم اوّلش آشنایى با همین الفاظ و ظواهر قرآن است. عامّه‌ی مردم باید با قرآن ‌اُنس بگیرند؛ این اُنس، حرکت به سمت مفاهیم قرآن را تضمین میکند‌.‌