مربوط به : بیانات در دیدار معلمان استان فارس
تاریخ : 1387/02/12
نوع(ها) : جستار
کلیدواژه(ها) : استحاله
متن فیش :
بارها گفته‏ام که ما از یاد گرفتن از غربی‏ها و غیر غربی‏ها و بیگانه‏ها خجالت نمیکشیم، امتناع نمیکنیم. اینی که ما یک روش اداری را، یک روش آموزشی را، یک دانش را، یک اختراع را از کشورهای دیگر یاد بگیریم، هیچ خجالت نمیکشیم، کوتاه هم نمی‏آئیم، دنبالش هم میرویم؛ شاگردی میکنیم. منتها دو نکته اینجا وجود دارد در کنارِ این شاگردی کردن، که این دو نکته را متأسفانه در دوران استحاله‏ی فرهنگی - یعنی دوران پهلوی، که دوران پهلوی، دوران استحاله‏ی فرهنگی کشور ماست - رعایت نکردند. چشمشان را بستند، آغوششان را باز کردند؛ هر کس آمد، هر چه دادند، اینها گرفتند. یکی از این دو نکته این است که ما آنچه را که میگیریم، ارزیابی کنیم، ببینیم به درد ما میخورد یا نه. اگر صددرصد به درد ما میخورد، صددرصد قبول کنیم؛ اگر صددرصد به درد ما نمیخورد و مضر است، صددرصد رد میکنیم. اگر بین این دوتاست، به همان اندازه‏ای که به درد میخورد، قبول کنیم، مابقی‏اش را رد کنیم.

فرق است بین آن کسی که یک جسمی، یک میوه‏ای، یک غذائی، یک داروئی را می‏بیند، میشناسد، میخواهد با دست خود، با میل خود آن را بگذارد در دهانش و فرو بدهد، با آن آدمی که دست و پایش را میگیرند و یک چیزی را با آمپول در بدن او تزریق میکنند. اینها با هم فرق دارد. نوع اول درست است، نوع دوم غلط است. به ما نباید تزریق کنند؛ ما باید انتخاب کنیم. این یک نکته که مورد غفلت قرار گرفت. هر چه آوردند، مثل آدمهائی که بی‏حس و حال و بی‏هوش افتاده‏اند و همینطور چیزی را یا در جسمشان فرو میکنند یا از دهانشان به حلقشان میریزند، نباشیم. ما در دوران استحاله‏ی فرهنگی منتظر ماندیم که بریزند به حلقمان.

ما اگر امروز آن را اصلاح نکنیم، چه کسی اصلاح کند؟ آن دوران استحاله‏ی فرهنگی، دورانِ به قول مرحوم آل‏احمد غربزدگی، دوران بهت و حیرت در مقابل خیرگی‏های تمدن غربی سپری شد. امروز آن چهره‏ی براقِ شفافِ زینت‏کرده‏ی آرایش غلیظ به خود بسته، بواطنش برای ما و برای خیلی از مردم دنیا آشکار شده؛ زشتی‏هایش، بی‏صفتی‏هایش، بدچهرگی‏هایش روشن شده. امروز ما خیلی از چیزهائی را میدانیم که در پنجاه سال پیش نمیدانستیم. ملت ایران امروز با خیلی از این حقایق آشناست.