1374/06/27
بیانات در دیدار دانشآموزان شرکت کننده در المپیادهاى علمى
بسماللهالرّحمنالرّحیم
خدا را شکر که امروز این فرصت مهیّا شد تا خرسندیِ عمیقِ خود را از این پیشرفتهای علمی و موفقّیتهای چشمگیرِ شما جوانان عزیز، به خودتان و مسؤولان و مربّیانتان حضوراً ابراز کنم. انشاءالله موفّق باشید.
هر یک از شما که در این المپیادها مقام و امتیازی کسب کردید، برای ملت ایران یک حادثهی خرسند کننده و با ارزش بود و خیلی چیزها را به آدمهای خودباخته و ذهنهای زودباور و ضعیف کشورمان ثابت کرد و خیلی عقایدِ آنها را هم رد کرد.
عزیزان من! سالیان دراز، به شیوههای گوناگون، به ملتهای مشرق زمین تفهیم کردند که «شما از جهات مختلف، انسانهای درجهی دو هستید.» اصولاً فلسفهی استعمار همین بود. متأسّفانه دربارهی فلسفهی استعمار، خیلی کار نشده است. من قبلاً مدّتی در این زمینهها مطالعه کردم تا دریابم که این پدیدهی شومِ استعمار چگونه و بر چه پایههایی بهوجود آمد. معلوم شد که یکی از ترفندهای استعمارگران - که خیلی هم تأسّف انگیز است - این بوده است که تا میتوانستهاند، در کشورهای آسیا (در همین چینی که در این المپیادها، در سه دوره اوّل شده است؛ در همین ایران ما و در جاهای دیگر)، تلقینِ بد کردهاند و بهزور میخواستهاند به مردم مشرق زمین بقبولانند که انسانهایِ درجهی دو و ضعیفی هستند و قدرت اداره و تفکّر ندارند. بهعکس، القا میکردهاند که علم مال آنهاست؛ پیشرفت مال آنهاست و اصلاً حقّ همه چیز، برای آنهاست. آنها بهزور تحمیل میکردند که «این ما هستیم که به شما چیزی میدهیم و یا چیزی میستانیم.» آنها به زعم خودشان، تمدّن و پیشرفت میدادند؛ و مزد این را استثمار ملتها و گرفتن ثروت و آزادی و زندگی آنها میدانستند. این از نظر آنها یک معاملهی پایاپای بود. اینگونه رفتار میکردند!
خوشبختانه امروز این کشورها و ملتها ثابت میکنند این تزی که صدوپنجاه سال بر دنیا حاکم بود، دروغ است. به ویژه پیشرفتهای شما در ایران اسلامی، ارزشی مضاعف دارد؛ زیرا هم نشاندهندهی این است که این عقب ماندگیهایِ طولانیِ دهها ساله، بلکه صدوپنجاه سالهی کشورمان را میتوان با پیشرفتها و بروز استعدادها و بهکارگیری تواناییهای ذاتیمان جبران کرد و هم اینکه نشان میدهد اگر ملتی به خود متّکی باشد و به امکانات ذاتی خودش اعتماد کند، دست خالی نخواهد ماند و درمانده نخواهد شد.
شما ببینید: از اوّل انقلاب، پانزده، شانزده سال است غرب در حدّ توان میکوشد که از همه جهت ملت ما را در فشار بگذارد؛ حتّی در انتقال علم و فنآوری. این، چیزی است که امروز خودشان آن را تصریح میکنند؛ در حالی که چند سال قبل، به این صراحت نمیگفتند. ملت ما با دست خالی و تنها و غریب شروع کرده است و امروز نشانههای یک پیشرفتِ انشاءالله چشمگیر را که در سالهای آینده عاید خواهد شد، در چهرهاش مشاهده میکنیم که جوانههایش شما هستید. من باید از آقایانی که در آموزش و پرورش کشور مسبّب این حرکت شدند، تشکّر کنم؛ از آقای دکتر «نجفی» و دکتر «حدّاد عادل» که واقعاً از همان سال اوّلِ پیروزی انقلاب دنبالِ این مسائل بودند و همهی آقایانی که در این زمینه زحمت کشیدند: مربّیانی که شما جوانان را آمادهی ورود در این مبارزه و رقابت و میدان کردند و خودِ شما که زحمت کشیدید و اراده کردید.
عزیزان من! هیچکاری بدون اراده و خواستِ فعّال، امکانپذیر نیست و بهدست نمیآید. باید بخواهید و این خواستتان را عملی کنید. آرزو کردن و استعداد خوب داشتن، به تنهایی کافی نیست. من بارها گفتهام که ملت ایران یک ملت خوش استعداد است. یعنی متوسّطِ هوش ایران، از متوسّطِ هوش جهان بالاتر است؛ اما این کافی نیست. خوب؛ البته ما همانطور که آدمهای باهوش و برجسته داریم، کُند ذهن هم داریم و این طبیعی است.
اینکه ما امروز خیلی چیزها را نداریم، به گذشتهی خودمان مربوط است. در همان دورانی که کشورهای غربی و اروپایی و غیره، دمبهدم به پدیدههای نو و کشفیّات علمی میرسیدند، ملت ایران همین استعدادها را داشت؛ اما افسوس که خواب بود و کاری نکرد! بنابراین، اراده و تلاش لازم است. به یک و دو موفقّیت قانع نشوید. بله؛ شما رفتید و امتیازی گرفتید و مدالی آوردید و آمدید. در هر شهری هم که وارد شدید، ملت از شما استقبال کرده. مثلاً همان روزی که این بچههای مشهدی ما - دو نفر از این آقایان، مشهدی هستند - وارد مشهد شدند، من در مشهد بودم و از رادیو، خبر استقبال پرشور مردم را میشنیدم. مطمئّناً جاهای دیگر نیز همینطور بوده است. هرجا که رفتهاید، مردم از شما استقبال کردهاند. خوب؛ اینها همه درست؛ اما مبادا به این قانع شوید، زیرا آنچه که از پیشرفت و ترقّی و عروج برای یک انسان مقدّر شده است، خیلی بیشتر از اینهاست. باید، انشاءالله، پیوسته این درجات را ارتقا دهید.
نکتهای مهمّ است که من، هم به آقایان مسؤولان عرض میکنم و هم به شما پسران و دخترانِ عزیزی که اینجا هستید. آن نکته این است: یکایک شما - به احتمال زیاد - زیر دوربینهای دقیقِ کسانی هستید که منتظرند مغزها را بدزدند. این را بدانید! آنها به راحتی و همانطور که منابع و معادن و ثروتها و احساسات و روحیهها را میدزدند، مغزها را هم میدزدند. ملت زحمت کشیده، پدر و مادر رنج برده و آموزش و پرورش کوشیده است تا جوانی به ثمر برسد و استعداد او شکوفا شود. آن وقت کشور بیگانهای بیاید و با مقداری پول، این را بردارد و ببرد و امکانات آموزشی در اختیارش بگذارد و در لابراتوارها و کارگاههای علمی و مدارس عالی مشغول به کار کند! نتیجه این میشود که استعداد درخشان این ملت که باید در خدمت همین ملت باشد، احیاناً در خدمت دشمنِ ملت قرار میگیرد.
مراقب این باشید! مواظب باشید دشمن به شما طمع نکند و روی خوشْ به او نشان ندهید. شما متعلّق به ملت و کشور خودتان و اسلام هستید؛ از اینرو خودتان را برای کشور و ملتتان و اسلام، به عنوان یک سرمایه حفظ کنید. هم شما باید این کار را بکنید و هم آقایان، انشاءالله باید مقدّماتی فراهم آورند که دشمن را مأیوس کنند و نگذارند سوءاستفاده کند.
امیدواریم که خداوند شما را موفّق کند. من برای شما دعا میکنم و خودِ شما هم، رابطهتان را با خدا محکم کنید. اخلاق خوب و اسلامی، رفتار اسلامی، توکّل بهخدا و خواستن از خدا، سرمایههای اصلی شما هستند، والّا از شما عالِمتر و بزرگتر و نابغهتر، کسانی بودهاند که به سببِ نداشتنِ این سرمایهها، نه تنها برای بشر هیچ فایدهای نداشتهاند، بلکه زیان هم رساندهاند. مثلاً همین ابزارهایی که امروز به دست قدرتمندان دنیاست و به وسیلهی آنها انسانها را میسوزانند و میچزانند، توسط همین افرادِ مستعّدِ بیایمان در اختیارشان قرار گرفته است. افرادی که چهبسا در جوانی و نوجوانی، از شما برجستهتر و یا دستِ کم مثلِ شما بودهاند. از اینرو، شخصیت علمی بودن، یک شرطِ صلاح و فلاح و رستگاری است، نه همهی شروطِ آن. مهم این است که این را با ایمان بهخدا و توجّه به او و سپردن دل و جان به صاحب دل و جان که خدای متعال است، همراه کنید.انشاءالله موفق باشید!
والسّلام علیکم و رحمة الله و برکاته