news/content
پیوندهای مرتبطخبرخبرنقشه راهنقشه راهصوتصوت
نسخه قابل چاپ
1382/07/02

بیانات در دیدار کارگزاران نظام

بسم‌اللَّه‌الرّحمن‌الرّحیم‌
 
عید شریف مبعث را به امّت بزرگ اسلامی و به ملت عزیز ایران و به همه حضّار محترم این جلسه تبریک عرض میکنم. بزرگداشت مبعث، بیش از آنچه صرفاً تجلیل از یک خاطره گرامی باشد، مطرح کردن درسهای بزرگ بعثت پیغمبر است که امروز همه بشریّت - بخصوص جامعه مسلمانان - به آنها نیاز دارد. امروز بشریّت از سلطه قدرتهای طاغوتی، از ظلم، تبعیض، فساد و تسلّط هوسهای گروههای خاص بر زندگی مردم رنج می‌برد. امروز زندگی بشریّت، دستخوش اهواءِ انسانهایی است که از معنویّت بویی نبرده‌اند و بر وجود آنها، هوسها و اهواء حاکم است. بشریّت، امروز بیش از همیشه به پیام بعثت نیاز دارد.
 
بعثت نبىّ‌اکرم در درجه اوّل، دعوت به توحید بود. توحید صرفاً یک نظریه فلسفی و فکری نیست؛ بلکه یک روش زندگی برای انسانهاست؛ خدا را در زندگی خود حاکم کردن و دست قدرتهای گوناگون را از زندگی بشر کوتاه نمودن. «لااله‌الّااللَّه» که پیام اصلی پیغمبر ما و همه پیغمبران است، به معنای این است که در زندگی و در مسیر انسان و در انتخاب روشهای زندگی، قدرتهای طاغوتی و شیطانها نباید دخالت کنند و زندگی انسانها را دستخوش هوسها و تمایلات خود قرار دهند. اگر توحید با همان معنای واقعی که اسلام آن را تفسیر کرد و همه پیغمبران، حامل آن پیام بودند، در زندگی جامعه مسلمان و بشری تحقّق پیدا کند، بشر به سعادت حقیقی و رستگاری دنیوی و اخروی خواهد رسید و دنیای بشر هم آباد خواهد شد؛ دنیایی در خدمت تکامل و تعالىِ حقیقی انسان. دنیا در دید اسلام، مقدّمه و گذرگاه آخرت است. اسلام دنیا را نفی نمیکند؛ تمتّعات دنیوی را منفور نمیشمارد؛ انسان را با همه استعدادها و غرایز در صحنه زندگی، فعّال میطلبد؛ اما همه اینها باید در خدمت تعالی و رفعت روح و بهجت معنوی انسانی قرار گیرد تا زندگی در همین دنیا هم شیرین شود. در چنین دنیایی، ظلم و جهل و درنده‌خویی نیست و این کار دشواری است و به مجاهدت احتیاج دارد و پیغمبر این جهاد را از روز اوّل آغاز کرد.
 
آنچه پیغمبر به آن دعوت کرد، همان چیزهایی است که بشر در همه دوره‌های تاریخِ زندگی به آن نیازمند است. پیغمبر، انسان را به علم دعوت کرد. اوّلین آیاتِ قرآن، تجلیل از علم است: «اقرأ باسم ربّک الّذی خلق. خلق الأنسان من علق. اقرأ و ربّک الأکرم. الّذی علّم بالقلم(۱)». ابتدا تعلیم را مطرح کرد. دانش، وسیله نجات و رستگاری انسان است که به زمان و مکانی خاص بستگی ندارد و مربوط به همه دوره‌های زندگی بشر است. پیغمبر، انسانها را به حرکت و قیام دعوت کرد. خدای متعال در اوّلین آیاتِ نازل بر پیغمبر فرمود: «قم فأنذر(۲)»؛ قیام کردن، حرکت کردن، از حالت رکون و جمود خارج شدن و خود را مسؤول دانستن. «قل انّما اعظکم بواحدة أن تقوموا للَّه(۳)»؛ قیامِ للَّه در همه شرایط زندگی بشر کارساز است و بدون قیام و حرکت نمیشود به هیچیک از اهداف عالیه رسید.
 
پیغمبر اکرم انسانها را به تزکیه و تصفیه و تربیت نفس دعوت کرد: «هو الّذی بعث فیالأمیّیّن رسولاً منهم یتلوا علیهم آیاته و یزکّیهم و یعلّمهم الکتاب و الحکمة(۴)». تزکیه، شرطِ اوّل است. بدون تزکیه، علم هم ابزاری برای فساد و انحطاط و گمراهی و سقوط بشر خواهد شد؛ همچنان‌که میبینید امروز در دنیا علم وسیله سقوط بشر است و از علم برای به زنجیر کشیدن ملتها و دگرگون جلوه دادن حقایق و گرسنگی دادن به انسانها استفاده کرده‌اند. چقدر انسانها در اطراف عالم به‌خاطر سلطه استعمارگرانی که با ابزار علم بر آنها تاختند و سلطه پیدا کردند، امروز از منابع حیاتىِ متعلّق به خود محرومند و در فقر و مسکنت و محرومیت و بیچارگی زندگی میکنند! امروز هم همین‌طور است. امروز استکبار جهانی - استعمار به شکل نوین در دنیا - با تکیه به علم و با ابزار علم انسانها را بیچاره میکند؛ آنها را به زنجیر میکشد و دچار مرگ و نیستی و نابودی میکند. نتیجه علمِ بدون تزکیه، اینهاست.
 
اسلام، افراد را به اخوّت و برادری، انسانها را یکی دانستن، بین آنها تبعیض قائل نشدن، نژادها را مایه تمایز بشر نسبت به یکدیگر قرار ندادن، برای ملتی برتری و رفعت طبیعی و ذاتی بر ملت دیگر قائل نشدن، دعوت میکند. اسلام به گرامی بودن پرهیزکاران دعوت میکند. ملاک برتری، تقواست. تقوا، یعنی مراقب رفتار خود بودن؛ زیر پای خود را نگاه کردن؛ با توجّه به مرزهای الهی، برنامه زندگی ریختن. اینها مربوط به یک زمان خاص نیست و بشرِ امروز هم به همین چیزها نیاز دارد. علم و مدنیّت بشر هرچه پیشرفت کند، همین چیزهاست که مایه سعادت اوست. امّت اسلامی باید به این امور توجّه کند و اینها را بخواهد و برای آنها تلاش نماید. اینها به اراده و عزم راسخ در میان ملتهای مسلمان و مسؤولان و سران کشورها - کسانیکه زمام امور را در کشورها در دست دارند - احتیاج دارد.
 
در دعای مأثوره امروز - «و قد علمت انّ افضل زاد الرّاحل الیک عزم ارادة یختارک بها(۵)» - با فضیلت‌ترین توشه‌های انسانی این است که انسان عزم و اراده‌ای داشته باشد که راه خدا را انتخاب و در آن راه حرکت کند. البته این راه دشوار است؛ اما با عزم راسخ انسانی آسان میشود. اینها چیزهایی است که اسلام به ما درس داده است. هرجا ما اینها را در زندگىِ خود تجربه کردیم، عملی یافتیم؛ یعنی تجربه‌ها هم این را تأیید میکند.
 
در صدر اسلام، یک جمعیت کوچک، دور از مدنیّت و دانش و محروم از همه خیرات زندگی، به برکت همین اصول و با تمسّک به همین پایه‌های مستحکم توانستند بزرگترین مدنیّت را در طول چند قرن در دنیا به راه بیندازند و دنیا از مدنیّت و علم و پیشرفت آنها بهره برد. این، تجربه گذشته ماست. امروز هم ما در جمهوری اسلامی هرجا به اراده و به خدا توکّل کردیم و هرجا نیروهای خود را به کار گرفتیم و هوسهای خود را کنار گذاشتیم و اهداف را بزرگ شمردیم، گام ما موفّق بود.
 
معلوم است که جامعه‌سازی و مدنیّت‌سازی - که یکی از بزرگترین هدفهای اسلام است - بدون دشمنی ممکن نیست. در صدر اسلام هم با تشکیل نظام و جامعه اسلامی دشمنی شد؛ امروز هم همین‌طور است. امروز در دنیای اسلام، ملتهای مسلمان روح اعتزاز به اسلام را در خود مییابند و به‌خاطر اسلام احساس عزّت میکنند. بیداری اسلامی حقیقتی است که به‌وجود آمده است؛ چه دشمنان امّت اسلامی بخواهند، چه نخواهند. پیمودن این راه، به عزم راسخ از طرف مسؤولان کشورها احتیاج دارد.
 
ما خود اوّلین مخاطبان این بیان هستیم که وظایف سنگینی هم داریم. پیغمبر فرمود: «لا تصلح عوام هذه الامّة الاّ بخواصّها(۶)»؛ اصلاح توده مردم، به‌اصلاح زبدگان و نخبگان هر کشور و جامعه بستگی دارد. از پیغمبر پرسیدند زبدگان چه کسانی هستند - «قیل یا رسول اللَّه و ما خواصّ امّتک؟» - فرمود: «خواصّ امّتی العلماء و الأمراء»؛ دانشمندان، روشنفکران، آگاهان، امرا و زمامداران، خواص و نخبگان امتند.
 
اگر در جمهوری اسلامی، مسؤولان، زبدگان و نخبگان - اعم از علما و امرایشان - به این حقایق توجّه و خویشتنداری کنند؛ خود را اسیر هواها و هوسها و مطامع دنیوی نسازند؛ جاذبه‌های گمراه کننده دنیا آنها را مفتون خود نکند؛ ارعاب و تهدید دشمنان، آنها را از میدان خارج نکند و در اراده آنها تزلزلی به‌وجود نیاورد، هیچ قدرتی نخواهد توانست عزم و اراده عظیم ملی را که در این کشور وجود دارد، اندکی مخدوش کند. دشمن وجود دارد و یک واقعیت است. انتظار این‌که دشمنی نباشد، یا این‌که دشمن، دشمنی نکند، غلط است. دشمن هست و دشمنی هم میکند و میخواهد به همه مناطقی که برای او سود مادّی در آن هست، پنجه بیندازد؛ از همه ابزارها هم استفاده میکند. آنچه دشمن را مأیوس میکند، این است که امّت اسلامی قدر و اهمیت و توان و ارزشهای خود را بشناسد و عظمت خود را - وقتیکه میان او وحدت باشد - بفهمد و قدرت ایستادگیای را که خدای متعال در او قرار داده است، قدر بداند.
 
امروز ملت فلسطین در عین مظلومیت، قدرت صهیونیستهای غدّارِ جبّار را - که پشت سر آنها قدرت امریکاست - به چالش کشیده و آنها را دچار عجز کرده است. امروز اسرائیل احساس میکند که در مقابل مبارزان فلسطینی هیچ راه صحیح و منطقی در مقابلش نیست. این به‌خاطر ایستادگی آن ملت است؛ چون آن ملت ایستاده است.
 
یک روز دشمنِ آنها از امروز ضعیفتر بود، اما توانست بر ملت فلسطین تسلّط پیدا کند؛ چون مقاومت نبود. امروز دشمنشان صد برابر از آن روز قویتر است، اما در مقابل ملت فلسطین دچار ناتوانی است؛ چون این ملت ایستاده و قیام کرده است. معنای ایستادگی امّت اسلامی در هر نقطه‌ای که باشد، این است. امروز همین جمعیت فلسطینىِ مظلوم که روزانه دچار مصائب و قساوتهای رژیم صهیونیستی هستند، توانسته‌اند آن رژیم ظالم و ناحق را دچار اختلال کنند. امروز بسیاری از کشورهای عربی و همسایه‌های فلسطین، اگر مورد تهاجم اسرائیل نیستند، به برکت مقاومتی است که آن مردم مظلوم میکنند. آنها به گردن همه امّت اسلام و ملتهای عرب - بخصوص همسایگان فلسطین - حقّ بزرگی دارند.
 
امروز دشمن اهداف خود را صریح بیان میکند. صریحاً میگویند با بیداری اسلامی مخالفند و میخواهند آن را در هم بکوبند. صریحاً میگویند که میخواهند نقشه خاورمیانه را عوض کنند. تغییر نقشه خاورمیانه به چه معناست؟ معنایش این است که صهیونیستهای ظالمِ عاملِ دست استکبار جهانی را همه‌کاره منطقه کنند و در این منطقه هیچ کشور و دولت و قدرت و ملتی نباشد که در پنجه استثمار صهیونیستها نباشد. امّت اسلامی در مقابل این هدفها باید بایستد.
 
با جمهوری اسلامی هم به‌شدّت مخالف و دشمنند؛ چون در جمهوری اسلامی بیداری و مقاومت و وحدت کلمه ملت وجود دارد و پرچم اسلام در این کشور برافراشته شده است. البته من و شما باید مراقب خودمان باشیم و نلغزیم؛ مواظب باشیم جاذبه‌های دنیا ما را فریب ندهد و حیله و جنگ روانی دشمن در ما اثر نگذارد. ما باید وحدت خود را روزبه‌روز مستحکم‌تر کنیم و از پرداختن به امور فرعی خودداری نماییم. امروز مسأله اصلی، حفظ هویّتِ جمهوری اسلامی و هویّتِ اسلامی این کشور است. چشمهای دنیای اسلام و امّت اسلام نگران این است. شما توانسته‌اید یک الگو در دنیا نشان دهید؛ دشمن میخواهد این الگو را در هم بشکند. مقصود، شکست ایران نیست؛ بلکه شکست دنیای اسلام است.
 
امروز به فضل پروردگار ملت ایران ایستاده است. ما در این راه صدها هزار شهید داده‌ایم. هزاران هزار جوان ما در این راه به میدان ایثار و مبارزه رفته‌اند. خانواده‌های ما - زنها و مردهای ما - در این راه فداکاری کرده‌اند. این را آسان به‌دست نیاورده‌ایم و بدیهی است که این ملت آنچه را که آسان به دست نیاورده، با کمال قدرت حفظ خواهد کرد.
 
طنین فریاد امام رضوان‌اللَّه‌علیه در میان ما زنده است؛ سخنان او در گوش ماست؛ راه او پیش پای ماست؛ میدانیم چه باید بکنیم؛ میدانیم چه باید تصمیم بگیریم؛ میدانیم چگونه باید عمل کنیم. با توکّل به خدای متعال و با تکیه به این ملت بزرگ، راه عزّت و سعادت را - که راه اسلام است - به فضل پروردگار با قدرتِ تمام خواهیم پیمود و میدانیم که دوستان ما در سرتاسر دنیای اسلام - که کم هم نیستند - چشمهایشان روشن و دلهایشان شاد خواهد شد.
 
امیدواریم خداوند متعال درجات شهدای ما را عالی و ما را از فیض بعثت نبىّ‌اکرم برخوردار کند و این عید را ان‌شاءاللَّه بر شما و همه مسلمانان مبارک گرداند و همه را مشمول دعای ولىّ‌عصر ارواحنافداه قرار دهد.
 
والسّلام علیکم و رحمةاللَّه و برکاته‌
 
 
 
 
 
 
 
۱) علق: ۴-۱
 
۲) مدّثّر: ۲
 
۳) سبأ: ۴۶
 
۴) جمعه: ۲
 
۵) مفاتیح‌الجنان: دعای روز مبعث.
 
۶)

جمله‌های برگزیده این دیدار
پايگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آيت‌الله‌العظمی سيدعلی خامنه‌ای (مد‌ظله‌العالی) - مؤسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی