به ‌مناسبت عید سعید فطر

بسم الله الرّحمن الرّحیم(۱)

بنده هم متقابلاً تبریک عرض میکنم این روز بزرگ را و این عید اسلامى بى‌بدیل را به همه‌ى امّت اسلامى و دوستداران اسلام و مسلمین عالم در همه‌‌جا، بخصوص به ملّت بزرگ و مؤمن و سربلند ایران اسلامى و به شما حضّار محترم.

نکته‌اى که در روز عید فطر و عید اَضحىٰ(۲) هست، این است که این دو روز از نظر اسلام بهانه و فرصتى است براى تجدید مبانى اسلامى در ذهنها و مرور کردن آنها، چه در قالب نماز عید فطر و چه خطبه‌ها و اجتماعاتى که در آنها گفتگویى در باب اسلام است؛ لذاست که در ادعیه‌ى قنوت در نماز امروز وقتى ‌که درباره‌ى امروز صحبت میشود، مؤمنین به پروردگار این‌جور عرض میکنند که «اَلَّذى جَعَلتَه‌ لِلمُسلِمینَ عیداً وَ لِمُحَمَّدٍ صَلّى اللهُ‌ عَلیهِ وَ آلِهِ ذُخراً وَ شَرَفاً وَ کَرامَةً وَ مَزیدا»؛(۳) امروز ذخیره، مایه‌ى شرف و سربلندى پیغمبر خاتم و مزید است؛ افزایش در معنا و محتواى ادامه‌ى رسالت آن بزرگوار در اذهان مردم.

یکى از چیزهایى که امروز به این مناسبت باید مورد توجّه قرار بگیرد، عبارت است از عظمت اسلام در قالب امّت اسلامى. درخواست ما از دولتهاى اسلامى این است که نسبت به این مسئله یک توجّه و عنایت مخصوصى را مبذول بکنند؛ بحمدالله‌ ملّتها در این سالهاى اخیر، به مسئله‌ی کلّیّت اسلام و کلّیّت امّت اسلامى توجّه پیدا کرده‌اند؛ نمیگوییم همه‌ی آحاد ملّتها لکن در همه‌ى ملّتها، این آهنگ یگانگى و وحدت و جماعت، در بین مسلمین محسوس است و شنیده میشود؛ این امید و آرزو در دل آحاد مسلمین در اقصىٰ‌‌نقاط عالم به وجود آمده است؛ مهم این است که حکومتها و دولتها هم به آن توجّه کنند. این یک مسئله‌اى است که هر حکومت اسلامى، یعنى هر حکومت بر سرزمینى که در آن مسلمانها هستند، از آن سود میبرد.

یک وقت هست که در ملّتهاى مسلمان جنبه‌هاى قومى و ناسیونالیستى و زبان و خون و مانند این چیزها در آنها تقویت میشود؛ خب بدیهى است که این آغاز جدا شدن بخشهاى امّت اسلامى از یکدیگر است. دیدید که مسئله‌ى فارسىگرى و ایرانىگرىِ افراطى و برگشت به تصوّرات و افسانه‌هاى غلطِ مربوط به نژاد و نسب و خون، چطور در دوران رژیم گذشته در این کشور عمده شد؛ براى چه؟ این چه فایده‌اى براى ملّت ایران داشت؟ جز ضرر هیچ اثر دیگرى نداشت. مهم‌ترین ضرر این بود که ملّت ایران را در قبال ملّتهاى دیگر اسلامى، یک مَنِش جدایى‌طلبانه بدهد و بین این ملّت و ملّتها حالت نقار(۴) و طلبکارى ایجاد کند؛ عین این مطلب را با ملّتهاى عرب انجام دادند؛ عین این مطلب را با بعضى از قومیّتهاى دیگر این منطقه انجام داده‌اند و میدهند. ما مخالفتى نداریم با اینکه هر قومى خصوصیّات و اختصاصات کشور خود و ملّت خود را در قالب نام ملّیّت براى خودش حفظ کند امّا تا حدّى که یکپارچگى امّت اسلامى خدشه‌دار نشود؛ این مقدّم است، این مهم است، این در دنیا منشأ اثر است.

در این قضایائى که مع‌الأسف علیه مسلمین در دنیا دارد انجام میگیرد و نسبت به آنها در مجامع جهانى این‌جور بى‌اعتنائى میشود، مثل همین قضیّه‌ی اخیرِ بسیار مهم و فاجعه‌آمیز که در فلسطین اشغالى رخ داد، ماجراى حرم شریف ابراهیمى،(۵) یا قضایاى بوسنى ‌و هرزگوین،(۶) یا قضایاى کشمیر،(۷) یا بقیّه‌ی قضایائى که نسبت به ملّتهاى مسلمان یا جمعیّت‌هاى مسلمان در بعضى از کشورها انجام میگیرد، اگر چنانچه امّت اسلامى از یک یگانگى ولو نسبى برخوردار بود و در مقابل این قضایا موضعى میگرفت، مسلّماً این حوادث اتّفاق نمى‌افتاد. شما ببینید فاجعه‌اى به عظمت آنچه در حرم شریف ابراهیمى اتّفاق افتاد، در هر نقطه‌اى از دنیا که اندکى مِساس(۸) داشته باشد و ربط داشته باشد با منافع ابرقدرت‌ها اگر اتّفاق مى‌افتاد، چه عکس‌العمل‌هایى بر آن مترتّب میشد! آیا یک دولت را که در پناه حکومت جائرانه‌ی او، به مردمى ولو آن مردم در آن کشور بیگانه میبودند [ظلم بشود و این] اتّفاق بیفتد، میشود مورد سرزنش قرار نداد و او را مقصّر ندانست؟ بگذرند از اینکه فلسطینى‌ها اینجا صاحبخانه‌اند؛ صاحبخانه‌هایى که متأسّفانه حالا شده‌اند اقلّیّت! اگر صاحبخانه هم نبودند و این حادثه اتّفاق مى‌افتاد، جا داشت که دولت غاصب صهیونیستى از طرف مجامع بین‌المللى مورد مؤاخذه و تعقیب و مجازات قرار میگرفت و از طرف هر کسى که در دنیا و در مسائل جهانى داراى اثر است؛ ]امّا] آب از آب تکان نخورد! البتّه مقاله مینویسند، حرف میزنند، اشخاص محکوم میکنند، [امّا] دولتهایى حتّى حاضر نشدند این فاجعه‌ى به این عظمت را محکوم بکنند؛ شما ملاحظه کنید، این چه نظم ناعادلانه‌اى است که امروز بر روابط بین‌المللى و بر سیاست استکبارى در جهان حاکم است.

خب، علاج چیست؟ البتّه همین کارى که الان انجام میگیرد و ملّتها انجام میدهند، اینها بلاشک مؤثّر است؛ مبادا کسى خیال کند که این اجتماع و شعار دادن در خیابانهاى تهران و اصفهان و تبریز و مشهد و شیراز و بقیّه‌ى شهرها، کم‌اثر است؛ نخیر، هر کدام از اینها یک مشت کوبنده است، یک پتک کوبنده است بر سر رژیم غاصب. و بنده لازم میدانم تشکّر کنم از آحاد این ملّت بزرگ و باعظمت که این‌جور موقع‌شناس هستند و بوقت آنچه را باید انجام بدهند، آن را انجام میدهند. ملّت ما کار عظیمى کردند؛ هم در آن راه‌پیمایى بیست‌ودوّم بهمن، هم در این حرکت عظیمى که در این جمعه‌ى آخر، ملّت ایران انجام دادند.(۹)

البتّه نمیتوانیم بعضى از ملّتهاى مسلمان را هم مورد ملامت قرار بدهیم؛ فرق است بین آن ملّتى که براى راه‌پیمایى روز قدس از طرف مسئولین کشور و دولت، مردم تشویق میشوند به اینکه بیایند در خیابانها و فریاد بکشند بر سر اسرائیل و آمریکا، و آن ملّتى که بابت همین کار مشروع بایستى در خیابانها کتک بخورند؛ بین اینها فرق است. نمیشود گفت که چرا ملّت مسلمان در فلان کشور و فلان کشور مثل ملّت ایران حرکت نکردند؛ آنجا هم اگر دولتها همکارى میکردند با مردم، آنها را تشویق میکردند، به راه مى‌انداختند، لااقل مانعشان نمیشدند، همین‌جور مردم حرکت میکردند؛ احساسات مردم و درکشان نسبت به این قضیّه بسیار درک بالایى است لکن اینها وظایفى است که ملّتها انجام میدهند و در صورتى این کارها براى آن دستگاهِ غاصب، شکننده خواهد بود که امّت اسلامى یک حرکت متّحد انجام بدهد: متّحداً محکوم کنند؛ متّحداً مؤاخذه کنند؛ متّحداً دنبال کنند قضایا را و نسبت به مسئله‌ی فلسطین تعقیب کنند؛ متّحداً امنیّت صاحبان فلسطین را در خانه‌ى خودشان تأمین و تضمین بکنند؛ و اگر چنانچه این کار از طرف مسلمانها انجام نگیرد، خود آن مردم مظلوم این کارها را خواهند کرد؛ اگر چنانچه دولتهاى اسلامى نتوانند از آن ملّت مظلومى که در خانه‌ى خودش غریب است، یک دفاع جهانى بکنند که آنها بتوانند در خانه‌ى خودشان لااقل امنیّت داشته باشند، خود فلسطینى‌ها کارى خواهند کرد که در خانه‌ى خودشان امنیّت به ‌وجود بیاورند؛ این کار را خواهند کرد و این به برکت اسلام، عملى است.

و امیدواریم که خداوند متعال همه‌ى ملّتها را بیدار کند، همه‌ى دولتها را با وظایف خودشان آشنا کند و ملّت بزرگ و عزیز ایران را در این راه موفّق و مؤیّد و منصور بدارد. بنده از همه‌ى آقایان محترم که تشریف آوردید و مهمانان خارجى که در اینجا هستند، تشکّر میکنم و امیدوارم که مشمول فضل و لطف الهى باشید.

والسّلام علیکم و رحمة‌الله