newspart/index2
محیط زیست
طراحی این صفحه تغییر کرده است، برای ارجاع به صفحه‌ی قبلی اینجا کلیک کنید.
تأکید داشتن اسلام بر رسیدگی به طبیعت

بدانیم در اسلام، بر ارتباط با طبیعت تکیه شده؛ یعنی اسلام انسان را از طبیعت جدا نکرده، به انسان توصیه کرده که هم به ‌طبیعت برسد و هم از طبیعت استفاده کند. در قرآن کریم «وَ استَعمَرَکُم فیها»(1) هم هست، یعنی خدای متعال از شما ‌خواسته که زمین را آباد کنید، طبیعت را آباد کنید، «کُلوا مِن ثَمَرِه» هم هست: «کُلوا مِن ثَمَرِهِ اِذا اَثمَر»؛(2) از میوه‌ی آن ‌استفاده کنید. بنابراین، هم شما به زمین رسیدگی میکنید و به طبیعت میرسید و از آن مواظبت میکنید و مراقبت میکنید، هم ‌شما از طبیعت بهره‌مند میشوید؛ این در اسلام تأکید شده؛ این جزو چیزهایی است که در قرآن آمده، روایات فراوانی هم در ‌باب محیط زیست داریم.‌1402/12/15

1 ) سوره مبارکه هود آیه 61
وَإِلىٰ ثَمودَ أَخاهُم صالِحًا ۚ قالَ يا قَومِ اعبُدُوا اللَّهَ ما لَكُم مِن إِلٰهٍ غَيرُهُ ۖ هُوَ أَنشَأَكُم مِنَ الأَرضِ وَاستَعمَرَكُم فيها فَاستَغفِروهُ ثُمَّ توبوا إِلَيهِ ۚ إِنَّ رَبّي قَريبٌ مُجيبٌ
ترجمه:
و بسوی قوم «ثمود»، برادرشان «صالح» را (فرستادیم)؛ گفت: «ای قوم من! خدا را پرستش کنید، که معبودی جز او برای شما نیست! اوست که شما را از زمین آفرید، و آبادی آن را به شما واگذاشت! از او آمرزش بطلبید، سپس به سوی او بازگردید، که پروردگارم (به بندگان خود) نزدیک، و اجابت‌کننده (خواسته‌های آنها) است!»
2 ) سوره مبارکه الأنعام آیه 141
وَهُوَ الَّذي أَنشَأَ جَنّاتٍ مَعروشاتٍ وَغَيرَ مَعروشاتٍ وَالنَّخلَ وَالزَّرعَ مُختَلِفًا أُكُلُهُ وَالزَّيتونَ وَالرُّمّانَ مُتَشابِهًا وَغَيرَ مُتَشابِهٍ ۚ كُلوا مِن ثَمَرِهِ إِذا أَثمَرَ وَآتوا حَقَّهُ يَومَ حَصادِهِ ۖ وَلا تُسرِفوا ۚ إِنَّهُ لا يُحِبُّ المُسرِفينَ
ترجمه:
اوست که باغهای معروش [= باغهایی که درختانش روی داربست‌ها قرار دارد]، و باغهای غیرمعروش [= باغهایی که نیاز به داربست ندارد] را آفرید؛ همچنین نخل و انواع زراعت را، که از نظر میوه و طعم با هم متفاوتند؛ و (نیز) درخت زیتون و انار را، که از جهتی با هم شبیه، و از جهتی تفاوت دارند؛ (برگ و ساختمان ظاهریشان شبیه یکدیگر است، در حالی که طعم میوه آنها متفاوت می‌باشد.) از میوه آن، به هنگامی که به ثمر می‌نشیند، بخورید! و حقّ آن را به هنگام درو، بپردازید! و اسراف نکنید، که خداوند مسرفان را دوست ندارد!
لینک ثابت
حرام بودن شکار لهوی در شرع اسلام

یک موضوع دیگری که در باب حفاظت از محیط زیست مورد نظر است، مسئله‌ی حفاظت از حیات وحش است. اینکه نسبت به حیات وحش و حیواناتی که در سرتاسر کشور در جنگلها، در بیابانها، در دشتها متفرّقند، بی‌تفاوت باشیم، قطعاً به ضرر منافع ملّی است. مسئله‌ی شکار غیر قانونی را باید جدّی گرفت. در شرع مقدّس اسلام، شکار فقط در صورتی که کسی برای تغذیه نیاز به شکار داشته باشد مجاز است؛ در غیر این مورد، اصلاً شکار مجاز نیست، شرعاً اجازه‌ی شکار داده نشده. شما در کتابهای فقهی که نگاه کنید، میگویند نماز در سفری که برای شکار انجام میگیرد تمام است؛ یعنی سفر، سفر حرام است؛ معنایش این است دیگر؛ یعنی این کار یک کار خلاف است. این را باید توجّه کرد؛ بحث حیات وحش بسیار مهم است.1400/12/15

1 )
تهذيب الأحكام (تحقيق خرسان)، ج‏3، ص: 218؛ 
وسائل الشيعة، ج‏8، ص: 478

وسائل الشیعة بَابُ أَنَّ مَنْ خَرَجَ إِلَى الصَّيْدِ لِلَّهْوِ أَوِ الْفُضُولِ وَجَبَ عَلَيْهِ التَّمَامُ وَ إِنْ كَانَ لِقُوتِهِ أَوْ قُوتِ عِيَالِهِ وَجَبَ عَلَيْهِ الْقَصْر: عَنْ زُرَارَةَ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ قَالَ: سَأَلْتُهُ عَمَّنْ يَخْرُجُ مِنْ أَهْلِهِ بِالصُّقُورِ وَ اَلْبُزَاةِ وَ اَلْكِلاَبِ يَتَنَزَّهُ اَللَّيْلَةَ وَ اَللَّيْلَتَيْنِ وَ اَلثَّلاَثَةَ هَلْ يُقَصِّرُ مِنْ صَلاَتِهِ أَمْ لاَ يُقَصِّرُ قَالَ «إِنَّمَا خَرَجَ فِي لَهْوٍ لاَ يُقَصِّرُ»
ترجمه:
زراره میگوید، از ابو جعفر باقر (ع) پرسيدم: اگر كسى باز و شاهين و سگ شكارى خود را به همراه ببرد تا يك شب و دو شب و سه شب به تفريح و تفرج و شكار بگذراند، آيا بايد نماز شكسته بخواند؟ ابو جعفر گفت: نه. هركس براى تفريح و تماشا و شكار حركت كند، نمى‌تواند نماز شكسته بخواند.
لینک ثابت
محیط زیست

متأسّفانه در جامعه هستند کسانی که محیط ‌زیست را قربانی منافع شخصی خودشان میکنند؛ فدای سودطلبی و منفعت‌طلبی خودشان میکنند. هستند از این کسانی که این‌جوری‌اند، طبیعت را تخریب میکنند، جنگل و کوه را نابود میکنند، مراتع را پایمال میکند، سفره‌های زیرزمینی و آب را به یغما میبرند؛ اینها همه واقعاً بلای بزرگی است که تخریب محیط‌ زیست است و همه باید مقابل آن بِایستند؛ چه مسئولین و چه آحاد مردم. خب اینها در واقع زندگی آینده‌ی بشر را به خطر میاندازد؛ آن که کوهها را در واقع وسیله‌ای قرار میدهد برای بالا بردن آهن و فولاد و ساختمان‌سازی و آپارتمان‌سازی و مانند اینها یا مراتع را نابود میکند یا [درختان] جنگلها را میبُرد و تبدیل به یک کاربریهای مضر میکند، در واقع نسلهای آینده‌ی بشری را دارد از این نعمتها محروم میکند و به خطر می‌اندازد. البتّه یک خطرات طبیعی و بلاهای طبیعی هم هست؛ جنگلها گاهی به خاطر حوادث طبیعی مثلاً آتش میگیرند که اینها قابل پیشگیری است؛ هم [برای] جنگلها، هم تالابها، هم دریاچه‌ها این بلاهای طبیعی وجود دارد، امّا قابل پیشگیری است؛ از اینها بایستی پیشگیری بشود که این به عهده‌ی مسئولین است و اگر نکنند، واقعاً در این مسئله تقصیر کردهاند. بنابراین امروز که روز درختکاری در نظر گرفته شده، روز مهمّی است؛ خوب است که همه در کشور، امروز و همیشه به مسئله‌ی محیط‌ زیست و فضای سبز اهمّیّت بدهند.1399/12/15
لینک ثابت
محیط زیست

خوشبختانه کشور ما به خاطر تنوّع آب و هوایی‌، تنوّع محیط ‌زیست و تنوّع اقلیمیای که دارد، عرصه‌ی وسیعی برای فعّالیّتهای محیط‌زیست است و میتوان کارهای بزرگی انجام داد؛ و آحاد مردم و جوانهایی که در خدمات گوناگون کشوری بحمدالله حضور دارند -از علمی تا اجرائی تا سیاسی تا اجتماعی- در زمینه‌ی محیط‌ زیست هم میتوانند فعّال بشوند و کار کنند و تلاش کنند.1399/12/15
لینک ثابت
محیط زیست

نگاه ما به درخت و گیاه و سبزه و محیط ‌زیست، یک نگاه معرفتی و معنوی است، نگاه معرفت دینی است؛ این در ادبیّات ما هم کاملاً رواج دارد و آحاد مردم و متفکّرین و همه‌ی کسانی که در زمینه‌ی مسائل بشری حرف میزنند، در این زمینه‌ها نظر دادهاند و حرف زدهاند:
برگ درختان سبز در نظر هوشیار
هر ورقی دفتری است معرفت کردگار
یعنی نگاه، نگاه معرفتی است. برای همین هم هست که در شرع مقدّس اسلام غرس(۲) کردن درخت و نشاندن نهال یکی از حسنات محسوب شده؛ روایات متعدّدی داریم که ما را تحریص میکنند و ترغیب میکنند به اینکه درخت بنشانید، نهال بنشانید که اینها حسنه است. در قانون اساسی ما هم که برای محیط‌ زیست یک اصل وجود دارد(۳) که اهمّیّت آن را و ضرورت پرداختن به آن را به بهترین بیانی در آنجا بیان کرده. بنابراین، فعّالیّتهایی که در مورد فضای سبز و درخت و گیاه و محیط ‌زیست و جنگل و بقیّهی[این امور] انجام میگیرد، فعّالیّتهای دینی است، فعّالیّتهای انقلابی است؛ و جوانهای عزیز ما نباید گمان کنند که مسئله‌ی محیط‌ زیست یک مسئله‌ی تزئینی و تجمّلاتی و زیادی است؛ نه، یک مسئله‌ی اساسی و مهمّی است که در شرع و قانون آمده [است].1399/12/15

لینک ثابت
تخریب محیط زیست, محیط زیست

حق ندارید تخریب کنید؛ نه باغ و بوستان را، نه جنگل را، نه مرتع و دشت را، نه کویر را؛ همه‌ى آنها متعلّق به انسانها است؛ بایستى از اینها بهره ببرید1393/12/17
لینک ثابت
پايگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آيت‌الله‌العظمی سيدعلی خامنه‌ای (مد‌ظله‌العالی) - مؤسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی