حفظ سرمایه‌های ملی / حفظ منابع طبیعی
من گلایه‌ای كه باید بكنم از مجموع مسئولینِ مسئله‌ی درخت و درختكاری و جنگل و این چیزها، این است كه ما اینجا دانه دانه درخت میكاریم، اما صدها صدها و هزارها هزارها درخت در جاهائی كه نباید قطع شود، بی‌جهت قطع میشود؛ این خیلی اشكال بزرگی است كه وجود دارد. علاوه بر اینكه آبادی‌ها و سبزی‌های اطراف شهرهای بزرگ به غلط و به غصب در اختیار افرادی قرار گرفت كه میخواستند از زمین سوء استفاده كنند و هنوز هم دارند میكنند، و سبزی تبدیل شد به سیمان و آهن و اینها - كه این یك مصیبتی برای شهرهاست - مجموعه‌ی جنگلی كشور هم مورد تهدید جدی قرار داشت و قرار دارد؛ كه باید جداً از آن جلوگیری شود. این، هم وظیفه‌ی دولت است، هم وظیفه‌ی مجلس است، هم وظیفه‌ی شهرداری‌هاست، هم وظیفه‌ی قوه‌ی قضائیه است؛ هر كدام به نحوی باید جلوی پیشرفت این حركت غلطی را كه امروز متأسفانه در كشور ما وجود دارد، بگیرند.
ما برای حفظ جنگلها قوانینی لازم داریم - این قوانین جایش خالی است - و یك اراده‌ی قوی و عزم راسخی لازم داریم برای جلوگیری از تصرف زمینهای اطراف شهرهای بزرگ، كه افرادی آنها را میگیرند و تبدیل میكنند به ساختمان، به آپارتمانهای بلندمرتبه. این كار علاوه بر اینكه مشكلات گوناگون بشری و انسانی ایجاد میكند، اولین كار غلطی كه انجام میگیرد، این است كه محیط سبز اطراف شهرها - هوای تنفس شهر - از بین میرود. حالا شما در شهر بروید زحمت بكشید و در خانه‌ها دانه‌دانه نهال بكارید؛ این كجا، و این كه شهر محاط باشد به مجموعه‌ی سبز، كجا؟ اگرچه كارهای خوبی هم انجام گرفته، در اطراف شهرها گاهی جنگلكاری‌هائی شده - این را هم نباید منكر شد - لیكن آن چیزی كه ثروت اصلی كشور است، كه مناطق سبز اطراف شهرهاست، باغات داخل شهرهاست، و بخصوص جنگلهاست، باید محفوظ بماند. هم سازمان محیط زیست، هم دستگاه‌های ذی‌ربط دیگر دولتی، هم مسئولین و نمایندگان در مجلس، هم مسئولین در قوه‌ی قضائیه، و در مورد شهرها و حریم شهرها هم شهرداریها، در سرتاسر كشور موظفند كه این كار را دنبال كنند. ما همیشه این مسئله را تكرار میكنیم، اما باز می‌بینیم كه كار درستی انجام نگرفت! خب، باید ان‌شاءاللّه همه همت كنند تا این كاری كه همه هم قبول دارند كه لازم است و درست است، تحقق پیدا كند.1391/12/15
لینک ثابت
حالا ما مثلاً یكی دو تا درخت میكاریم، مردم هم در سطح شهر و در سطح كشور مبالغ زیادی درخت میكارند؛ اما باید مراقب باشیم كه درختهائی را كه موجود است، حفظ كنیم؛ یكی از كارهای مهم این است. انسان متأسفانه گاهی می‌بیند كه به آنچه داریم، بی‌توجهی میشود؛ درختها را قطع میكنند، باغها را خراب میكنند. ان‌شاءالله بایستی این مسائل مورد توجه قرار بگیرد. امیدواریم كه سبزه و گیاه و نشاط و رویش در كشور ما و بین مردم ما روزافزون باشد.1390/12/15
لینک ثابت
مسئله‌ی گیاه و بوستان و درخت و این چیزها جزو مسائل اصلی است؛ اینها را جزو مسائل فرعی نباید به حساب آورد. درست است كه در شمارش مسائل اساسی كشور، چشمها و نگاه‌ها به سمت اقتصاد، به سمت فرهنگ، به سمت مسائل پولی، به سمت مسائل سیاسی كشانده میشود - معمولاً اینجور است - لیكن اگر با دقت نگاه كنیم، مسائلی كه مربوط به زیست انسانی است، بیشتر از آنها اهمیت دارد. سیاست برای چیست؟ اقتصاد برای چیست؟ خدمات گوناگون شهری و كشوری برای چیست؟ اصلاً پیشرفت كشور برای چیست؟ پیشرفت برای این است كه انسانها زندگی سالم و مطلوبی داشته باشند. اگر محیط زیست تخریب شد، همه‌ی اینها باطل خواهد شد.اهمیت محیط زیست اینجاست. واقعاً اگر ما به مسئله‌ی آب، خاك، هوا و آن چیزهائی كه منتهی میشود به این چیزها - مثل مراتع، مثل منابع طبیعی، مثل جنگلها، مثل وضع شهرسازی - نپردازیم، زندگی مردم شیرین نخواهد شد. صنعت و پیشرفت صنعتی و درآمدهای فزاینده‌ی كشور و افتخارات گوناگون علمی، متن زندگی و واقعیت زندگی را شیرین نمیكند؛ همه‌ی اینها باید مقدمه باشد برای اینكه مردم زندگی سالم و شیرین و مطلوب داشته باشند. از جمله‌ی چیزهائی كه مساس مستقیم دارد، مسئله‌ی محیط زیست است، محیط زندگی انسانهاست، مسئله‌ی آب و هواست. آن وقت ریشه‌های آن، بنیانهای آن، كه خاك است و جنگل است و درخت است و بقیه‌ی چیزها، اهمیت درجه‌ی یك پیدا میكند.
من خواهش میكنم مسئولینی كه در بخشهای مختلف هستند، به این نكته توجه كنند كه نگاه به مسئله‌ی آب و هوا، نگاه به مسئله‌ی غبار، نگاه به مسئله‌ی دود، نگاه به مسئله‌ی هوای سالم، نگاه به مسئله‌ی آب سالم، نگاه به محیط زیست سالم، نگاه به مسئله‌ی جنگلها، نگاه‌های اصلی است؛ اینها را در متن برنامه‌ها، در مجاری همه‌ی برنامه‌های زندگی بگنجانند.
بعضی از این گزارشهائی كه داده شد، گزارشهائی است كه باید در بین مسئولین داده شود، در دولت باید داده شود، در مجلس باید مطرح شود، در محاسبات بیاید.
بنابراین من بر روی مسئله‌ی محیط زیست - كه حالا مسئله‌ی بوستان، یك نمونه از كاری است كه مربوط به محیط زیست است - تكیه میكنم. مسئله‌ی محیط زیست خیلی مهم است. مسئله‌ی منابع طبیعی بسیار مهم است. منابع طبیعی ثروتهای ملی‌اند؛ مال این دولت و آن دولت و این وزیر و آن وزیر كه نیستند؛ اینها مال ملتهاست؛ آن هم نه ملتها در یك نسل؛ ثروتی است متعلق به ملتها در طول تاریخشان؛ از اینها باید استفاده كنند. روی مسئله‌ی تخریب جنگلها حساس باشید. فشار به جنگلها زیاد است. جنگلها را باید حفظ كرد. منابع طبیعی و مراتع را باید حفظ كرد.
حالا آقایان مسئولین دولتی اینجا حضور دارند؛ من جداً از این طرح باغشهرها نگرانم. آقای رئیس جمهور هم چند بار با من مطرح كردند، به ایشان هم گفتم. من نمیدانم چه پیش می‌آید، سوءاستفاده‌چی‌ها چه كار خواهند كرد. با این دید نگاه كنید كه راه را باز نكنید. یك عده‌ای سوءاستفاده‌چی‌اند. هرجا كه برای یك كار عام‌المنفعه‌ای در نظر گرفته میشود - همین آمارهائی كه آقای شهردار محترم دادند - من میدانم و مطمئنم كه یك عده‌ای نشسته‌اند و كمین گرفته‌اند ببینند چطور میتوانند این طعمه را بربایند. جنگلهای اطراف شهر هست، زمینهای جنگلی و مناطق جنگلی هست - كه خب، اینها با زحمت زیاد و در طول سالیان زیاد به وجود آمده - نگاهشان به اینهاست.
من گاهی به ارتفاعات میروم، از آنجا نگاه میكنم، می‌بینم چه اتفاقی دارد می‌افتد. بارها هم به شهردارهای مختلف این مطلب را گفتم. البته فقط كار شهرداری نیست؛ مجموعه‌های مرتبط با شهرسازی، مجموعه‌های مرتبط با مراتع، همه باید همكاری كنند. نگذارید تهران بیش از این بزرگ شود، نگذارید به زمینهای جنوب البرز اینقدر تعرض شود؛ جلوی اینها را بگیرید. یك عده‌ای هستند كه فقط دنبال پولند، مسئله‌شان مسئله‌ی پول است؛ دیگر نگاه نمیكنند كه حالا این جائی كه آنها دارند برای پول تخریب میكنند، تصرف میكنند، به چه قیمتی برای كشور، برای مردم، برای شهر تهران تمام خواهد شد؛ هیچ برایشان اهمیت ندارد. آن كسی كه دیدبان و پاسبان و پاسدار این منافع ملی است، شماها هستید؛ نباید بگذارید.1389/12/17
لینک ثابت
تهران شهر بزرگی است و جمعیت زیادی دارد. با همه‌ی زحمتهائی كه شما كشیدید، فضای سبز در این شهر، خیلی كمتر از آن مقداری است كه باید باشد. البته امروز با دوره‌ی پیش از انقلاب طرفِ نسبت نیست - من خب، آن وقت می‌آمدم تهران، تهران را میدیدم؛ شهر كثیفِ شلوغِ همیشه بدهوای آلوده، بوستانها هم خیلی محدود، امكانات هم خیلی كم؛ امروز بحمداللَّه آنجوری نیست؛ تهران، تهران دیگری است - لیكن در عین حال هنوز فضای سبز تهران كم است. شما از بالا كه اینجا را نگاه میكنید، می‌بینید تهران یك شهر متراكمی است. بیش از اینها بایستی اینجا باز شود و این شهر فضای تنفسی پیدا كند. مراقب باشید جاهائی كه در مناطق گوناگون شهر در اختیارتان هست، اینها در خدمت فضای سبز قرار بگیرد.
نظارتهای قوی خیلی لازم است؛ چه نظارتهای حفاظتی و حراستی، چه نظارتهای قضائی؛ كه خوشبختانه گفتند و شنیدم كه پرونده‌های قضائی تشكیل شده، منتها بیش از این باید باشد. آقایانی كه مسئول مسائل شهری هستید -چه در دولت، چه در شهرداری- با دستگاه قضائی وارد بشوید، درخواست كنید، مطالبه كنید، همكاری كنید؛ این چیزها را دنبال كنند.
یك عددی را ذكر كردند كه این مقدار هكتار به بیت‌المال برگشته. من به ذهنم آمد كه خب، این مقدار از چه مقدار است. نسبت مهم است. اینجاها رقمِ مطلق اهمیتی ندارد. باید دید نسبت این مقداری كه برگشته، از آن مقداری كه برنگشته، چیست؛ این است كه به ما خواهد فهماند كه ما پیشرفت كردیم یا نه. باید جوری باشد كه پیشرفت كنیم.1389/12/17
لینک ثابت
حالا فرض بفرمائید كه از این طرف یك درخت ما بكاریم، چندین درخت دیگری بكارد، هزاران درخت مردم بكارند؛ این كار بسیار خوبی است، اما در مقابل آن اگر چنانچه موجودی گیاه كشور، موجودی درخت كشور - كه یك ثروت عظیم باستانی است كه برای ما مانده - مورد تطاول قرار بگیرد، این خسارت است. مراتع ما، جنگلهای ما، ذخائر عظیم حیاتی ما هستند. از جنگل باید كشور برای همه چیزش بهره ببرد. جنگل واقعاً یك منبع حیاتیِ بزرگ و تجدیدپذیر است. اگر چنانچه عاقلانه و درست از مرتع و جنگل استفاده بشود، هیچ وقت تمام نمیشود. این مثل نفت نیست كه یك روز هست، یك روز تمام میشود؛ مثل معدن طلا نیست كه یك روز هست، یك روز هم تمام میشود؛ این همیشه هست. اگر ما با منابع گیاهی كشور - یعنی همین جنگلهایمان، همین مراتعمان - و به تبع آن، بوستانهای شهری و اینها كه در درجه‌ی دوم اهمیت است، درست و عاقلانه برخورد كنیم، اینها همیشه باقی میماند. متأسفانه سالهاست كه اینجور نیست؛ یعنی افرادی كه اهل سوءاستفاده‌اند، از جنگلهای ما، از مراتع ما سوءاستفاده كردند و تصرف كردند، تعرض كردند، غصب كردند.
آن چیزی كه من میخواهم تأكید كنم، هم به وزارت كشاورزی و منابع طبیعی، هم به محیط زیست، و هم به همه‌ی كسانی كه دست‌اندركار هستند، این است كه مراقبت كنید این دائره‌ی غصب و تصرفِ نابجا و غلط توسعه پیدا نكند و جلویش گرفته شود. متصرفین را قطع ید كنید. هم خبرهای زیادی میرسد، هم انسان خودش مشاهده میكند - تا آنجائی كه حالا انسان در رفت و آمدها، در سفرها فرصت پیدا میكند از نزدیك ببیند؛ یا كسانی كه از نزدیك دیدند و مورد وثوقند، می‌آیند اطلاع میدهند - متأسفانه با تعرض به جنگلها و تعرض به مراتع، به كشور و به مردم كشور ظلم شده است. زمینهای مراتع را در جاهای مختلف، بخصوص در نزدیكی شهرهای بزرگ، مورد تعرض قرار دادند و ضایع كردند؛ جلوی این را باید بگیرید؛ والّا ما اینجا یك دانه درخت بكاریم، دو تا درخت بكاریم، یا مثلاً هزاران درخت در سطح كشور كاشته بشود، اما معادل آن، درختهائی كه عمرهای طولانی دارند و میتوانند بمانند و میتوانند منشأ استفاده قرار بگیرند - و از جنگل چقدر استفاده‌های چوبی میشود كرد، در حالی كه جنگل هم مطلقاً تكان نخورد و مورد نقص قرار نگیرد - از بین بروند؛ این كار به نتیجه نمیرسد. این كارِ خیلی سودآوری نیست كه انسان از این طرف درست كند، از آن طرف چیزهای اصلی را از دست بدهد؛ این را خیلی باید مراقبت كنید. درختكاری درسی است برای ما، كه درخت موجود را قدر بدانیم. این درخت، یك درخت كم‌عمرِ كوچكی است چیز كم اهمیتی است، تأثیری هم ندارد؛ امروز هست، ممكن است فردا نباشد؛ اما آن درختی كه صد سال، دویست سال عمر دارد، و این درختهای مجموعه‌ی عظیم جنگلها كه باارزشند، اینها را بایستی ما نگه‌داریم و نگذاریم به اینها تعرض بشود.1388/12/18
لینک ثابت
حفظ سرمایه‌های ملی است. بعضی از دوستان حالا به این ساخت و سازها و توسعه‌ی شهرهای بزرگ و بخصوص تهران اشاره كردند. از پانزده، شانزده سال قبل كه این ساخت و سازهای اطراف تهران، به صورت یك حركت سرطانی آغاز شد، ما همین‌طور مكرر شهردارها - همه‌ی شهردارهایی كه در این مدت تا امروز آمده‌اند - را مورد خطاب قرار دادیم و به آنها دائم مطالبی را گفتیم. بعد به این نتیجه رسیدیم كه فقط مسئله‌ی شهرداریها نیست. متصدیان منابع طبیعی اینجا تخلفات بزرگی كرده‌اند؛ منابع طبیعی را با سفارش و رفاقت و با ملاحظه و برای جلب حمایت این و آن، همین‌طور بی‌دریغ در اختیار اشخاص و گروهها و مسئولان و عمامه‌ای و غیرعمامه‌ای و نهادهای انقلابی و ... قرار داده‌اند. یعنی یك ملاحظه و مصلحت كوتاه‌مدت را در نظر گرفته‌اند و دیگر نگاه نكرده‌اند. آدم وقتی به طرف شمال تهران و ارتفاعات میرود، واقعاً وحشت میكند؛ یك بخشهایی هست كه بنده هر وقت میروم، با اینكه محیط حركت و گردش و تحرك و ورزش است، با اعصاب ناراحت به خانه برمیگردم. هر دفعه میروم، می‌بینم باز یك كارهای جدیدی انجام گرفته است. این دولت به طور جدی مسئول است؛ هم وزارت مسكن، هم وزارت كشاورزی - كه منابع طبیعی را در اختیار دارد - هم بقیه‌ی دستگاهها و هم از جمله وزارت كشور و شهرداریها. نباید بگذارید این اتفاق بیفتد؛ دارد همه جا اتفاق می‌افتد. انسان در شهرهای مختلف می‌بیند؛ تهران كه جلوی چشم ماست و من به طور متوالی می‌بینم؛ بعضی جاهای دیگر هم كه رفته‌ایم، همین‌طور است. نگذارید این سرمایه‌های ملی را این‌طوری ضایع كنند1385/06/06
لینک ثابت
در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، حفاظت از محیط زیست برای همه‌ی نسلها وظیفه‌ای عمومی تلقی گردیده و هر گونه تخریب آن در فعالیتهای اقتصادی ممنوع اعلام شده است. اینك هماهنگی قوا كه حاكی از عزم ملّی بر تأمین محیط زیست سالم و جلوگیری از تخریب منابع طبیعی است از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.1382/03/20
لینک ثابت
این گیاهی كه متأسفانه در لابلای چرخ و پَرِ صنعت - بخصوص دركشورهایی كه تازه باصنعت آشنا می‌شوند - چنین موردتحقیر قرار میگیرد، مایه حقیقی وجود انسان است. یعنی منبع بی‌پایان مواد حیاتی و غذایی درونِ خاك، تبدیل به گیاه میشود و از گیاه به انسان تبدیل می‌گردد؛ حال یا به واسطه حیوان، یا بدون واسطه آن. این است كه «واللَّهُ خَلَقَكُم مِن تُرابٍ»؛ من و شما منتسب به نطفه‌ای هستیم كه تولید شده از مواد گیاهی و حیوانی است كه اینها فرآورده خاكند. پس با یك واسطه یا دو واسطه، همه آحاد بشر و همه آحاد حیوان، متولّد از خاكند؛ «منها خَلَقْناكم» و واسطه هم گیاه است. اگر گیاه نباشد، انسان نیست. اگر گیاه نباشد، حیوان نیست. با توجّه به چرخه پیچیده طبیعت و تأثیر متقابل آب و هوا و خاك و درخت بر روی یكدیگر، اگر گیاه نباشد هوا هم نیست. گیاه یك پایه‌اساسیِ وجود است؛ ولی متأسفانه ما گیاه و درخت را با این چشم نگاه نمی‌كنیم. از این روست كه مراتع تخریب می‌شوند، جنگلها تخریب می‌شوند و درختها و باغها در محیطهای شهری - حتی در محیطهای غیر شهری احیاناً به توهّمِ منافع موهوم - از بین می‌روند.
من امروز از بعضی آقایان كه در نمایشگاه گل و گیاه توضیح می‌دادند، راجع به اهمیت صنوبر، موادی كه صنوبر می‌تواند برای ما به وجود بیاورد و كارهای تحقیقاتی كه روی صنوبر انجام گرفته، مطالبی شنیدم. یادم آمد چندی پیش - شاید دو سه سال قبل - گزارشی به دستم رسید از فردی كه شكایت كرده بود كه در یك مجموعه عظیم در محلّی نه چندان دور از تهران، چندین هزار درخت صنوبر را، چندنفر سرمایه‌خواه - نباید گفت سرمایه‌دار یا سرمایه‌گذار؛ سرمایه‌خواه - قطع كرده‌اند برای اینكه در آن مكان یك مجموعه ساختمانی بسازند و فلان قیمت بفروشند! این‌گونه بی‌اعتناییها به گیاه، به درخت، به باغ و به عوامل طبیعیِ حیات و وجود، برای كشور ضایعه آفرین است. ما كشوری داریم كه ازلحاظ وسعت خاك، یكی از كشورهای غنی است. گفته میشود آب كم داریم و البته درست است؛ اما به تجربه دانسته شده است كه با آب كم هم - همراه با صرفه‌جویی و روشهای علمی - میشود زمین را آباد كرد. ما اگر تلاش كنیم؛ اگر از روشهای علمی استفاده كنیم و مدیریّت درست را به‌كار ببریم، با همین میزان موجودی آبی كه درایران داریم، می‌توانیم این سرزمین وسیع را یكپارچه پوشش گیاهی دهیم. برای ما مایه شرمندگی است كه با وجود این كشور غنی، محصولات گیاهی و حتّی مواد غذایی لازم را از دیگران بگیریم. درست مثل كشوری كه زمین و امكانات و این تاریخ عظیم كشاورزی را ندارد. این وضعیت را باید شما آقایان - شما مسؤولان و وزرای ذی‌ربط - به یك وضعیت درست تبدیل كنید.
ما باید بتوانیم با برنامه‌ریزیهای دقیق، با مدیریّت قوی و با اصرار و جدیّت در كار، خودمان را از تضییع خسارتبارِ منابع حیاتی و طبیعی - مانند درخت و آب و خاك - نجات دهیم. البته كارهای بسیار خوبی شده است - مقداری را من می‌دانستم، مقداری هم امروز در اینجا اطّلاع پیدا كردم - اما این كارها را باید به طور جدّی دنبال كنیم.1377/12/14
لینک ثابت
امیدواریم كه ان‌شاءاللَّه همه - هم دولت، هم آحاد ملت و هم مسؤولان بخشهای مختلف - به مسأله مهمِ‌ّ حفظ منابع طبیعی، گیاه، درخت، كشاورزی، استفاده بهینه از آب، خاك و امكانات گوناگون دیگر، به‌طور جدّی بپردازند و ما در برنامه آینده - برنامه سوم - مشاهده كنیم كه اولویّت با این‌كارهاست. این كارها قاعده‌اش دركشور خود ماست. امكانش، ذوقش، هوشش، تواناییهایش در اینجا بحمداللَّه هست. در واقع احیای آن چیزی است كه وجود دارد؛ وام گرفتن و دریوزگی در آن نیست و جوشیدن امكانات درونی كشور و ملت است. ان‌شاءاللَّه غلبه با این طرف باشد. جهتگیری این باشد كه بتوانیم برای آینده این بخش، امیدهای بیشتری را در دلهای خودمان زنده كنیم.1377/12/14
لینک ثابت
