[ بازگشت ] | [ چـاپ ] مربوط به :پیام به مناسبت فرارسیدن ایام حج - 1399/05/07 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : حج، فریضه‌ای بی‌مانند است؛ گل صد برگ در میان فرائض اسلامی است؛ گویی همه‌ی جوانب مهمّ فردی و اجتماعی، و زمینی و آسمانی، و تاریخی و جهانیِ دین، قرار است در آن مرور شود. معنویّت در آن هست، ولی بدون انزوا و گوشه‌نشینی و خلوت‌گزینی. اجتماع در آن هست، ولی به دور از درگیری و بدگویی و بدخواهی. از سویی حظّ روحی از مناجات و ابتهال و ذکر الهی، و از سویِ دیگر پیوند اُنس و ارتباط مردمی. حاجی با یک چشم، پیوند دیرین خود با تاریخ -با ابراهیم و اسماعیل و هاجر، با رسول خدا در هنگام ورود پیروزمندانه به مسجدالحرام، و با خیل مؤمنان صدر اوّل- را مینگرد و با چشمی دیگر، انبوه مؤمنان هم‌روزگار خود را که هر کدام میتوانند دستی برای همیاری و اعتصام جمعی به حبل‌الله باشند. تدبّر و اندیشیدن در پدیده‌ی حج، حج‌گزار را به این باور قطعی میرساند که بسیاری از آرمانها و آرزوهای دین برای بشریّت، بدون هم‌افزایی و همدلی و همکاری مجموعه‌ی دین‌داران، به بار نمی‌نشیند، و با پیدایش این همدلی و همکاری، کید معاندان و دشمنان، مشکل مهمّی بر سر این راه پدید نمی‌آورد مربوط به :پیام به مناسبت فرارسیدن ایام حج - 1399/05/07 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : تدبّر و اندیشیدن در پدیده‌ی حج، حج‌گزار را به این باور قطعی میرساند که بسیاری از آرمانها و آرزوهای دین برای بشریّت، بدون هم‌افزایی و همدلی و همکاری مجموعه‌ی دین‌داران، به بار نمی‌نشیند، و با پیدایش این همدلی و همکاری، کید معاندان و دشمنان، مشکل مهمّی بر سر این راه پدید نمی‌آورد. مربوط به :پیام به مناسبت فرارسیدن ایام حج - 1399/05/07 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : حج، رزمایش قدرت در برابر مستکبرانی است که کانون فساد و ظلم و ضعیف‌کُشی و غارتگری‌اند و امروز جسم و جان امّت اسلامی از ستمگری و خباثت آنان آزرده و خون‌آلود است. حج، نمایش توانایی‌های سخت و نرم امّت است. این، طبیعت حج و روح حج و بخشی از مهم‌ترین هدفهای حج است؛ این همان است که امام راحل خمینی کبیر، آن را حجّ ابراهیمی نامید؛ و این همان است که اگر متولّیان امر حج که خود را خادم حرمین مینامند، صادقانه به آن گردن نهند و به جای خشنودی دولت آمریکا، رضای الهی را برگزینند، میتواند مشکلات بزرگی از جهان اسلام را حل کند. مربوط به :پیام به مناسبت فرارسیدن ایام حج - 1399/05/07 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : حجّ ابراهیمی، پدیده‌ی شکوهمند اسلام در برابر ... جاهلیّت مدرن است؛ دعوت به اسلام و نمایش نمادین زیست جامعه‌ی اسلامی است. جامعه‌ای که در آن همزیستی مؤمنان، در حرکتی پیوسته بر گرد محور توحید، برترین نشانه است؛ دوری از تنازع و تعارض، دوری از تبعیض و امتیازات اشرافی، دوری از فساد و آلودگی، شرط لازم است؛ رمی شیطان و برائت از مشرکان و آمیختگی با فرودستان و کمک به مستمندان و برافراشتن شعائر اهل ایمان، در شمار وظایف اصلی است؛ و دست یافتن به منافع و مصالح عمومی همراه با یاد خدا و شکر او و بندگی او، هدفهای میانی و نهایی است. این تصویر اجمالی از جامعه‌ی اسلامی در آئینه‌ی حجّ ابراهیمی است؛ و مقایسه‌ی آن با واقعیّت جوامع غربی پر ادّعا، دل هر مسلمان با همّت را لبریز از شوق به تلاش و مبارزه برای رسیدن به چنین جامعه‌ای میسازد. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج - 1398/04/12 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : در حج، هم نمایش بندگی و خشوع وجود دارد -از اوّل تا آخر اَعمال حج خشوع است، بندگی است، تضرّع است- هم در عین حال در کنار این عاملِ صددرصد معنوی، یک عامل اجتماعی وجود دارد و آن وحدت است، برادری است، یکرنگی است؛ فقیر و غنی، اقوام گوناگون، ملّتهای گوناگون، نژادهای گوناگون، در کنار هم، با یک انگیزه، با یک هدف، یک عمل را انجام میدهند؛ ما دیگر کجا چنین چیزی را سراغ داریم؟ چه در بین فرایض اسلامی و چه در آنچه ما از ادیان گوناگون اطّلاع داریم، چنین چیزی وجود ندارد. در عین حال خود حج حامل عنصر تحرّک است؛ عبادت است امّا در این عبادت انسان مشاهده میکند حرکت هست، طواف هست، سعی هست، رفت ‌و ‌آمد هست؛ در عین حال نمایش تجمّع است. این تجمّعات عجیب مردمی در کنار هم که در عرفات یا در مشعرالحرام یا در ایّام منیٰ انجام میگیرد هم یکی از مظاهر حیات اجتماعی اسلام است؛ همه‌ی اینها در حج وجود دارد. [حج] نمایش اخلاق است: فَلا رَفَثَ وَ لا فُسوقَ وَ لا جِدالَ فِی الحَجّ؛ آنجا جای برادری است، جای اخلاق است، جای گذشت است، جای دعوا کردن با یکدیگر نیست، جای جدال‌ کردن نیست. می‌بینید همه‌ی این عناصر عجیب و سازنده و درس‌آموز در حج جمع شده است؛ فریضه‌ی حج یک چنین فریضه‌ای است. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج - 1398/04/12 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : از جمله‌ی خطاهای بزرگی که همیشه می‌شنفتیم، حالا هم گاهی از بعضی از زبانهای بی‌مبالات نسبت به حقایق اسلامی صادر میشود این است که «حج را سیاسی نکنید»؛ یعنی چه سیاسی نکنید؟ آنچه ما در حج لازم داریم از امور سیاسی، عین تعالیم اسلام است؛ ایجاد وحدت یک امر سیاسی است، این امر اسلام است، این عبادت است؛ وَاعتَصِموا بِحَبلِ اللهِ جَمیعًا وَلا تَفَرَّقوا. ما اگر در حج از ملّت فلسطین یا مظلومین دنیای اسلام مثل مظلومین یمن و دیگران دفاع میکنیم و حمایت میکنیم، این البتّه یک کار سیاسی است امّا سیاستی است عین تعالیم اسلامی؛ دفاع از مظلوم خودش یک فریضه است، یک واجب است؛ این [واجب] اتّفاق می‌افتد. یا برائت از مشرکین؛ اگر چنانچه روی مسئله‌ی برائت تکیه میکنیم و اصرار می‌ورزیم و آن را انجام میدهیم -که باید به بهترین وجهی ان‌شاءالله همه‌ساله انجام بگیرد- این به خاطر این است که یک فریضه‌ی اسلامی است؛ أَنَّ اللَّهَ بَریءٌ مِنَ المُشرِکینَ وَ رَسولُه؛ مؤمنین هم «بُرَآءِ» از مشرکینند؛ إِنَّا بُرَآؤُا مِنکُم وَ مِمَّا تَعبُدُونَ مِن دُونِ اللَّهِ کَفَرنا بِکُم وَ بَدا بَینَنا وَ بَینَکُمُ الْعَداوَةُ وَ الْبَغضاءُ أَبَداً حَتَّی تُؤمِنُوا بِاللَّهِ وَحدَهُ؛ همه‌‌ی اینها مال دین است. بله، سیاست است، در عملِ حج کار سیاسی هست، امّا این کار سیاسی عیناً همان تکلیف دینی است، عیناً همان عبادت است؛ ‌ببینید که اینها جزو نکات مهمّی است. بله، اینکه بیایند منع کنند از این حرکات سیاسیِ این جوری، آن هم یک عمل سیاسی است، منتها سیاست غیر دینی، سیاست ضدّدینی؛ اینکه بگویند در حج حق ندارید به آمریکا بگویید بالای چشمت ابرو است، این [هم] یک حرکت سیاسی است، منتها حرکت سیاسی شیطانی است، حرکت سیاسی غیر اسلامی است. امّا اینکه شما آنجا ابراز برائت کنید از هر مشرکی، از هر ضدّاسلامی، این هم حرکت سیاسی است، منتها سیاستی که عین دین است؛ این سیاستِ دینی است. . مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج - 1398/04/12 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : یکی از چیزهایی که در حج خیلی مهم است،...مسئله‌ی الفت و برادری است. در روایات صادره‌ی از ائمّه‌ی هدیٰ (علیهم‌ السّلام) تأ‌کید شده است، تحریض شده است که در مسجدالحرام، یا مسجدالنّبی با کسانی که شیعه نیستند نماز بخوانید، در نماز آنها شرکت کنید، به آنها اقتدا کنید؛ [اینها] روایات ما است؛ این الفت است، این ایجاد الفت بین برادران مسلمان است. اینکه من شنیده‌ام حالا بعضی اصرار دارند که در محلّ کاروانها و هتل‌ها و غیره نماز جماعت برگزار کنند، سیاست درستی نیست، روش درستی نیست؛ بروند داخل مردم، با بقیّه‌ی مسلمانها در مسجدالحرام، در صفوف منظّم نماز در مسجدالنّبی شرکت کنند. تشکیل امّت اسلامی در اجتماعات بزرگ مسلمین، جزو آن چیزهایی است که در حج وجود دارد. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج - 1398/04/12 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : آن کسانی.... که متصدّی امور... مناطق حج، مکّه و مدینه و امثال اینها هستند -[یعنی] دولت سعودی- وظایف سنگینی به عهده دارند؛ جزو وظایف اینها هم هست که امنیّت حجّاج را تأمین کنند، حرمت و کرامت حجّاج را تأمین بکنند. کرامت حاجی [مهم است]؛ ضیوف‌الرّحمان‌ هستند، اینها مهمانان خدای متعالند؛ باید احترام اینها محفوظ باشد. رفتارهایی که به کرامت اینها صدمه میزند و به معنای اهانت به حاجی است حتماً باید برداشته بشود. البتّه محیط را نباید امنیّتی کنند؛ امنیّت حجّاج را رعایت کنند امّا محیط را یک محیط امنیّتی نکنند؛ محیطِ آرام، محیطِ زندگی خوب. در این مدّتی که حجّاج در مکّه‌ و مدینه و بقیّه‌ی مناطق و مراکز هستند -حالا یک ماه کمتر، بیشتر- باید رفتارِ آنها یک رفتار مناسبی باشد. مربوط به :انتصاب حجت‌الاسلام سید عبدالفتاح نواب به نمایندگی ولی‌فقیه در امور حج و زیارت و سرپرستی حجاج ایرانی - 1398/02/14 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : فریضه‌ی حج موهبت بزرگ خداوند بر مؤمنان و فرصت بی‌نظیر فردی و اجتماعی و بین‌المللی برای آنان است. مهم آن است که ما قدر این نعمت را شناخته و ظرفیّت بهره‌مندی از آن را در مقیاس فرد و جامعه افزایش دهیم. چگونگی هدایت و مدیریت این رویداد عظیم، میتواند نقش‌آفرین در این شناخت و بهره‌‌مندی باشد. مربوط به :بیانات در ابتدای درس خارج فقه درباره آثار سه واجب الهی در جامعه - 1397/11/14 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : فَقالَ: یا جابِرُ ... اَلصَّلاةُ تَثبیتٌ لِلاِخلاصِ وَ تَنزیهٌ عَنِ الکِبرِ وَ الزَّکاةُ تزیدُ فِی الرِّزقِ وَ الصِّیامُ وَ الحَجُّ تَسکینُ القُلوب.... وَ الصِّیامُ وَ الحَجُّ تَسکینُ القُلوب فرمود که هم روزه و هم حج مایه‌ی سکونتِ دل هستند. سکونت دل یکی از آن نعمتهای بزرگ خدا است: اَنزَلَ السَّکینَةَ فی قُلوبِ المُؤمِنین؛ «ثُمَّ اَنزَلَ اللهُ سَکینَتَه عَلی رَسولِه وَعَلَی المُؤمِنین»؛سکینه، یعنی آرامش دل. آرامش دل به معنای بی‌خیالی نیست، به معنای بی‌دغدغه‌ای نیست؛ به معنای این است که دل تلاطم ندارد. ... حج، هم از جهت ذکر و توجهّی که در حج وجود دارد -خب، توجّهات و اذکار در حج خیلی زیاد است دیگر؛ صلات است و طواف است و سعی بین صفا و مروه است و ذکرُ اللّه است و عرفات است و از اوّل تا آخرِ آن ذکر است، توجّه است؛ هم از این جهت ذکر الهی است که: اَلا بِذِکرِ اللهِ تَطمَئِنُّ القُلوب- هم شاید از این جهت که مسلمان، مؤمن به خاطر حوادث دنیا [نگرانی‌هایی دارد]. همین طور که دشمنی‌های جبهه‌ی خبیث دشمن در مقابل ما ایستاده و یک نگرانی‌هایی، دغدغه‌هایی، دلواپسی‌هایی به وجود می‌آید؛ وقتی انسان به حج میرود، آنجا میبیند این جمعیّت مسلمانها را که از همه‌ی اقطار عالم آمدند، احساس میکند که تنها نیست؛ این احساس عدم تنهایی، یک آرامشی به قلب انسان میدهد. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج - 1396/05/08 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : حج، یک فریضه‌ی بسیار مهمّی است؛ شاید ما در بین فرایض مهمّ اسلامی، مثل حج فریضه‌ای دیگر نداریم. اوّلاً در این فریضه‌ی بزرگ و وسیع، ظرفیّتهای معنوی بسیاری وجود دارد که کسانی که دنبال ارتباط معنوی با حضرت حق (جلّ و علا) هستند، دنبال معنویّت و روحانیّت و مانند اینها هستند، میتوانند در گوشه‌وکنار این واجب و این فریضه‌ی بزرگ، امکانات فراوانی و ظرفیّت عجیبی را پیدا کنند. از نماز و طواف و وقوف و سعی و خود اِحرام، و از قطعه‌قطعه‌ی این واجب بزرگ و مرکّب از اجزای گوناگون، معنویّت میتراود، معنویّت میبارد. اگر قدر بدانیم، اگر دنبال معنویّت باشیم، ظرفیّت حج از همه‌ی واجبات دیگر بیشتر است. این یک طرف قضیّه. در‌عین‌حال یک ظرفیّت بی‌نظیر اجتماعی هم در حج وجود دارد؛ ببینید، این از خواصّ فرایض اسلامی است. اسلام این‌همه بر روی معنویّت تکیه میکند، امّا معنویّت اسلامی به معنای انزوا و رهبانیّت و گوشه‌گیری و جدایی و دوری از مردم نیست؛ همان واجب و فریضه‌ای که بیشترین ظرفیّت معنویّت را دارا است، همان واجب و فریضه بیشترین ظرفیّت حضور اجتماعی را هم دارا است. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج - 1396/05/08 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : حج، مظهر حضور عظمت امّت اسلامی است، حج مظهر وحدت است، حج مظهر یکپارچگی است؛ حج مظهر قدرت امّت اسلامی است. بزرگ‌ترین اجتماع امّت در هر سال، بی‌وقفه، با اوضاع و احوالِ مشخّص، در یک نقطه‌ی معیّن انجام میگیرد؛ یعنی امّت اسلامی به‌و‌سیله‌ی حج، عرضِ‌اندام میکند؛ خود را نشان میدهد. علاوه‌ی بر این که جنبه‌ی خارجی قضیّه است، یک جنبه‌ی درونی هم دارد: ملّتهای مسلمان در حج باهم آشنا میشوند، اُنس پیدا میکنند، زبان هم را میفهمند -منظور از زبان، لغت نیست، منظور فرهنگ حاکم بر ذهنیّات یکدیگر است- با آن آشنا میشوند، به هم نزدیک میشوند، شبهه‌ها برطرف میشود، دشمنی‌ها کم‌رنگ میشود و بتدریج برطرف میشود، دلها به هم نزدیک میشود، دستها به کمک هم می‌آیند، کشورها میتوانند به هم کمک کنند، ملّتها میتوانند به هم کمک کنند؛ این حج است. حالا در مقام عمل، آنهایی که متصدّی هستند یا مباشر هستند، چقدر کمک میکنند یا اجازه میدهند که حج این‌جور برگزار بشود؛ آن بحث دیگری است، امّا حج این است: یک ظرفیّت بی‌نظیر معنوی، در کنار یک ظرفیّت بی‌نظیر اجتماعی و جایی برای ابراز عقیده و بیان موضع امّت اسلامی. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج - 1396/05/08 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : مسئله‌ی برائت که ما روی آن این‌همه تأکید کردیم و امام بزرگوار به این مضمون گفتند که قبول ندارند حجّ بی‌برائت را،رازش این است. در حج، امّت اسلامی میتواند مواضع صحیح و مورد اتّفاق و قبول خود را بیان کند؛ مورد قبول و اتّفاق چه کسی آقا؟ ملّتها، شعوب. دولتها ممکن است جور دیگری فکر کنند، جور دیگری عمل بکنند -که می‌بینیم خیلی از دولتهای مسلمان متأسّفانه راهی غیر از خواست ملّتهایشان در پیش میگیرند و حرکت میکنند- امّا دل ملّتها چیز دیگر است. اینجا جایی است که ملّتها میتوانند موضع خود را در قضایای مختلف ابراز کنند. کجا امّت اسلامی بهتر از بیت‌الله‌الحرام و مکّه و مدینه و عرفات و مشعر و منا پیدا میکند برای اینکه اظهار کند که ملّتها درباره‌ی فلسطین و درباره‌ی مسجدالاقصی چه میگویند و چه میخواهند و چه‌جور فکر میکنند؟ کجا بهتر از اینجا؟ حج یک‌ چنین ظرفیّتی دارد.... حج بهترین جا است برای اینکه امّت اسلامی -همه، از همه‌ی کشورها- بتوانند ابراز موضع کنند، ابراز عقیده کنند؛ یک‌‌ چنین ظرفیّتی است حج؛ این را باید قدر دانست، باید دنبال این بود. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج - 1396/05/08 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : وَ اِذ جَعَلنَا البَیتَ مَثابَةً لِلنّاسِ‌ وَ اَمنًا؛ این است قضیّه. قرآن کریم تصریح میکند که ما اینجا را محلّ اجتماع مردم و رجوع مردم و محلّ امنیّت قرار دادیم؛ امنیّت خیلی مهم است! ایمنی حجّاج از مسائل بسیار مهم است. ما قضایای تلخ حجّ سال ۹۴ را فراموش نمیکنیم. داغی در دل امّت اسلامی و در دل ما ایرانی‌ها به وجود آمد که فراموش‌شدنی نیست، این زخم خوب‌شدنی نیست. البتّه آن سال مسئولین حج خیلی زحمت کشیدند، خیلی تلاش کردند، ولی خب حادثه، حادثه‌ی فاجعه‌بار و بزرگی بود. امنیّت حجّاج بر عهده‌ی آن کشوری است که حرمین شریفین در اختیار او و تحت سلطه و قدرت او است؛ آن دولت است که بایستی امنیّت را حفظ کند؛ این مطالبه‌ی جدّی و همیشگی ما است. امنیّت حجّاج باید حفظ بشود؛ همه‌ی حجّاج! حالا تکیه‌ی ما روی حجّاج ایرانی است. دولتهای دیگر هم راجع به حجّاجِ خودشان مطالبه کنند و مطالبه داشته باشند، زنده برخورد کنند. ما جدّی مطالبه داریم؛ باید ایمنی حجّاج ما محفوظ بماند. فقط هم امنیّت و ایمنی نیست، عزّتشان، رفاه‌شان، آسایششان بایستی محفوظ بماند. ... خب باید مراقب باشید؛ آماده برای هرجور حادثه‌ای که پیش بیاید؛ برای همه‌ی شرایط باید آمادگی داشته باشید. مسئله‌ی آرامش‌ و آسایش حجّاج خیلی مهم است. البتّه معنای ایمنی و امنیّت که ما میگوییم، این نیست که آنجا محیط امنیّتی درست کنند و باز فشارهای امنیّتی وارد کنند تا جور دیگری حجّاج اذیّت بشوند؛ نه، ایمن باشند، خیالشان راحت باشد، آرام باشند. آن قضایای فاجعه‌بار مسجدالحرام و منا نبایستی تکرار بشود، نبایست در یادها زنده بشود. مربوط به :پیام به مسلمانان جهان به مناسبت فرارسیدن موسم حج - 1395/06/15 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : در ...فریضه‌ی بی‌نظیر]حج[، امنیّت زمان و مکان همچون نشانه‌ای آشکار و ستاره‌ای درخشان، دل انسانها را آرامش میبخشد و حج‌گزار را از محاصره‌ی عوامل ناامنی که از سوی ستمگران سلطه‌گر، همواره آحاد بشر را تهدید کرده است بیرون میکشد و لذّت ایمنی را در دوره‌ای معیّن به او میچشاند. مربوط به :پیام به مسلمانان جهان به مناسبت فرارسیدن موسم حج - 1395/06/15 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : حجّ ابراهیمی که اسلام به مسلمانان هدیه کرده است، مظهر عزّت و معنویّت و وحدت و شُکوه است؛ عظمت امّت اسلامی و اتّکاء آنان به قدرت لایزال الهی را به رخ بدخواهان و دشمنان میکِشد و فاصله‌ی آنان را با منجلاب فساد و حقارت و استضعافی که زورگویان و قلدران بین‌المللی بر جوامع بشری تحمیل میکنند، برجسته میسازد. حجّ اسلامی و توحیدی، مظهر «اَشِدّآءُ عَلَى الکُفّارِ رُحَمآءُ بَینَهُم» است؛ جایگاه برائت از مشرکان و الفت و وحدت با مؤمنان است. مربوط به :پیام به مسلمانان جهان به مناسبت فرارسیدن موسم حج - 1395/06/15 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : ]چند[ سال از حوادث مُدهش منا میگذرد که در آن، چند هزار نفر در روز عید و در لباس احرام، در زیر آفتاب و با لب تشنه، مظلومانه جان باختند؛ اندکی پیش از آن در مسجدالحرام نیز جمعی در حال عبادت و در طواف و نماز به خاک و خون کشیده شدند. حکّام سعودی در هر دو حادثه مقصّرند؛ این چیزی است که همه‌ی حاضران و ناظران و تحلیلگران فنّی بر آن اتّفاق‌نظر دارند؛ و گمان عمدی بودن حادثه نیز از سوی برخی صاحب‌نظران مطرح شد. تعلّل و کوتاهی در نجات مجروحان نیمه‌جانی که جان شیفته و دل مشتاق آنان در عید قربان با زبان ذاکر و ترنّم آیات الهی همراه بود، نیز قطعی و مسلّم است. مردان قسیّ‌القلب و جنایت‌کار سعودی آنان را با جان‌باختگان، در کانتینرهای دربسته محبوس ساختند و به جای درمان و کمک یا حتّی رساندن آب به لبان تشنه‌ی آنان، آنها را به شهادت رساندند. چند هزار خانواده از کشورهای گوناگون عزیزان خود را از دست دادند و ملّتهای آنان داغدار شدند. از جمهوری اسلامی نزدیک به پانصد نفر در میان شهدا بودند. دل خانواده‌ها همچنان مجروح و داغدار است و ملّت همچنان غمگین و خشمگین است. مربوط به :پیام به مسلمانان جهان به مناسبت فرارسیدن موسم حج - 1395/06/15 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : جهان اسلام، اعم از دولتها و ملّتهای مسلمان باید حاکمان سعودی را بشناسند و واقعیت هتّاک و بی‌ایمان و وابسته و مادّی آنان را بدرستی درک کنند؛ باید به‌خاطر جنایاتی که در گستره‌ی جهان اسلام به بار آورده‌اند، گریبان آنها را رها نکنند؛ باید به‌خاطر رفتار ظالمانه‌ی آنان با ضیوف الرّحمان، فکری اساسی برای مدیریّت حرمین شریفین و مسئله‌ی حج بکنند. کوتاهی در این وظیفه، آینده‌ی امّت اسلامی را با مشکلات بزرگ‌تری مواجه خواهد ساخت. مربوط به :بیانات در دانشگاه علوم دریایی امام خمینی نوشهر - 1394/07/08 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : [حادثه‌ منا] برای ما از دو جهت عزا بود، مصیبت بود: [یکی] از جهتِ چندصد نفر حاجیان عزیز خودمان که مظلومانه [و] ای بسا عدّه‌ای از آنها با زبان تشنه از دنیا رفتند؛ خانواده‌های آنها که خرسند بودند از اینکه عزیزانشان از حج برمیگردند و آغوش را برای اینها باز کرده بودند، حالا باید با جنازه‌های آنها روبه‌رو بشوند؛ این مصیبت بزرگی است. هنوز هم تعداد کشته‌شدگان ما معلوم نیست، ممکن است به چندصد نفر برسد. این علّت اوّل که ملّت به معنای حقیقی کلمه در این قضیّه مصیبت‌زده است. دوّم برای دنیای اسلام؛ آن‌طور که به ما گزارش داده‌اند بیش از پنج هزار کشته از دنیای اسلام و از کشورهای مختلف وجود داشته است. حج، جایگاه امنیّت است: وَ اِذ جَعَلنَا البَیتَ مَثابَةً لِلنّاسِ وَ اَمنا؛ قرآن میگوید ما خانه‌ی کعبه را محل اجتماع و رجوع امّت اسلامی و محلّ امنیّت قرار دادیم؛ باید امن باشد؛ کو امنیّت؟ این امنیّت است که در حین مناسک حج، بر جان انسانها دست تطاول گشوده بشود؟ مربوط به :بیانات در ابتدای جلسه درس خارج فقه درباره فاجعه منا - 1394/07/05 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : مسئولیّت... حادثه‌ی سنگین[منا] و این فاجعه‌ی بزرگ بر دوش حکّام عربستان است؛ باید مسئولیّتشان را قبول کنند نسبت به این قضیّه، اینکه فرافکنی کنند و دائم این [و آن‌] را متّهم کنند و مدام خودشان از خودشان تعریف کنند کارهایی نیست که به جایی برسد؛ این فعّالیّتهای عقیمی است. بالاخره دنیای اسلام سؤال دارد. بیش از هزار کشته از کشورهای مختلف اسلامی در یک حادثه‌ای، شوخی است؟ از کشور ما هم خدا میداند چند صد کشته! حالا مفقودین هنوز معلوم نیست کجا هستند؛ ممکن است عدّه‌ی بسیاری از اینها [جزو] جان‌باختگان باشند. چند صد کشته در یک حادثه -حادثه‌ی حج- چیز کوچکی است؟ شوخی است؟ دنیای اسلام باید برای این فکر کند؛ و اوّلین مطلب هم همین است که سعودی‌ها باید بپذیرند مسئولیّت خودشان را، و به لوازم این پذیرشِ مسئولیّت باید عمل بشود. اینکه به جای عذرخواهی از امّت اسلامی و به جای عذرخواهی از خانواده‌ها، شروع کنند مدام همین‌طور حرف زدن به این و آن و متّهم کردن و مانند اینها، راه به جایی نخواهد برد و ملّتها به‌طور جدّی دنبال میکنند؛ این قضیّه فراموش نخواهد شد. مربوط به :بیانات در ابتدای جلسه درس خارج فقه درباره فاجعه منا - 1394/07/05 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : هر سال در موسم حج، مثل روزهایی که اعمال حج و مناسک حج تمام شده است، کشور در یک شادی عمومی قرار دارد؛ حاجی‌ها برمیگردند، خانواده‌ها خوشحالند؛ پدرانشان، فرزندانشان، همسرانشان می‌آیند؛ خانواده‌ها خوشحالی میکنند که [حاجیانشان‌] آمدند، حج گزاشتند، موفّق شدند. هر سال این‌جور است؛ اوقات شادی است. مربوط به :پیام در پی فاجعه مصیبت‌بار کشته و زخمی شدن هزاران نفر از حجاج در سرزمین منا - 1394/07/02 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : جان‌باختگان حادثه]منا[ ان‌شاءالله مشمول این کلام نورانی قرآنند که: وَ مَن یَخرُج مِن بَیتِه‌ مُهاجِراً اِلَی اللهِ وَ رَسولِه‌ ثُمَّ یُدرِکهُ المَوتُ فَقَد وَقَعَ اَجرُه‌ُ عَلَی الله؛ این برای بازماندگان، تسلّای بزرگی است. آنان پس از طواف و سعی و پس از ساعات پُربرکت عرفات و مشعر و در حال انجام مناسک حج به دیدار معبود شتافته‌اند و ان‌شاءالله مورد لطف و رحمت ویژه‌ی احدیّتند. مربوط به :پیام به حجاج بیت‌الله‌الحرام - 1394/07/01 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : [یکی از] وظیفه[ها در قبال حج]، تأمّلی در این لبّیک جهانی و تاریخی و همیشگی است: اِنَّ الحَمدَ وَ النِّعمَةَ لَکَ وَ المُلکَ، لا شَریکَ لَکَ لَبَّیک؛ همه‌ی ستایشها و سپاسها از آنِ او، همه‌ی نعمتها از سوی او، و همه‌ی مُلک و قدرت متعلّق به اوست. این است نگاهی که به حج‌گزار در آغازین گامِ این فریضه‌ی پُرمغز و پُرمعنا داده میشود و ادامه‌ی این مناسک، هماهنگ با آن، شکل میگیرد و آنگاه همچون تعلیمی ماندگار و درسی فراموش‌نشدنی در برابر او گذاشته و تنظیم برنامه‌ی زندگی بر پایه‌ی آن، از او خواسته میشود. فرا گرفتنِ این درس بزرگ و عمل به آن، همان سرچشمه‌ی بابرکتی است که میتواند زندگی مسلمانان را طراوت و حیات و پویایی بخشد و آنان را از گرفتاری‌هایی که بدان دچارند -در این دوران و در همه‌ی دورانها- برَهاند. بُت نفسانیّت و کبر و شهوت، بت سلطه‌جویی و سلطه‌پذیری، بت استکبار جهانی، بت تنبلی و بی‌مسئولیّتی، و همه‌ی بتهای خوارکننده‌ی جانِ گرامی انسانی، با این غریو ابراهیمی -آنگاه که از عمق دل برآید و برنامه‌ی زندگی شود- شکسته خواهد شد و آزادی و عزّت و سلامت، به جای وابستگی و سختی و محنت خواهد نشست. مربوط به :بیانات در دیدار مسئولان و دست‌اندرکاران حج‌ - 1394/05/31 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : احترام ماه‌های حج -که خدای متعال برای اَشهُر حج احترام قائل شده است؛ حتّی زمان، احترام دارد؛ مکان، احترام دارد- نشان میدهد که چقدر این عملیّات عظیم است، مؤثّر است؛ اینها نشان‌دهنده‌ی این است که این فریضه، از یک خصوصیّاتی نسبت به امّت اسلامی برخوردار است که هیچ فریضه‌ی دیگری دارای این خصوصیّات نیست؛ این را باید توجّه داشت. مربوط به :بیانات در دیدار مسئولان و دست‌اندرکاران حج‌ - 1394/05/31 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : حج دو رویه‌ی متفاوت و مکمّل یکدیگر دارد: یک رویه‌ی فردی، یک رویه‌ی اجتماعی؛ هر دو را باید رعایت کرد و توجّه داشت. رویه‌ی فردی حج متعلّق به یکایک حجّاج است؛ هر کدام از حجّاج در ... برهه‌ی حج و عمره خود را باید با خدای متعال مرتبط کند، استغفار کند، زاد و توشه برای شخص خود فراهم کند. در آیات کریمه‌ی مربوط به حج دارد «وَ تَزَوَّدوا فَاِنَّ خَیرَ الزّادِ التَّقوی‌»؛ توصیه شده است به تقوا؛ هر کدام از حجّاج محترم که این نعمت بزرگ نصیب‌شان میشود، باید به‌فکر باشند که ظرف خودشان را پُر کنند، کوله‌بار خودشان را پُرکنند -وَاَنِ‌استَغفِروا رَبَّکُم- استغفار کنند، اِنابه کنند، دعا کنند، از خدای متعال بخواهند، در مقابل خدای متعال تعهّد کنند برای آینده‌ی خود و زندگی خود و فعّالیّتهای خود؛ این کار فردی است. در این رویه‌ی فردی حج، هر حاجی درواقع با این حرکت، با این سفر، باید خود را به خدا نزدیک‌تر کند، باید باطن خود را تطهیر کند، باید برای بقیّه‌ی عمر توشه بگیرد؛ سرچشمه‌ی برکات و معنویّات برای فرد، در این سفر است، در این اعمال است، در این ایّام است؛ [حجّاج‌] قدر باید بدانند. چیزهایی وجود دارد که فقط در این سفر قابل تحقّق است برای فرد: مشاهده‌ی کعبه عبادت است، طواف دُور کعبه عبادت است، نمازخواندن در مسجدالحرام عبادت است، زیارت قبر نبیّ مکرّم عبادت است، عرفات عرصه‌ی مناجات با خدا است، مشعر عرصه‌ی توجّه به پروردگار است، مِنا همین‌جور؛ از تک‌تک این اعمال، حاجی باید استفاده کند برای تطهیر باطن خود، برای علوّ درجات خود، برای ذخیره‌سازی خود در تمام طول عمر. این جنبه‌ی فردی حج است. یک رویه‌ی دیگر، رویه‌ی اجتماعی است. حج مظهر وحدت اسلامی است، رنگهای مختلف، پوستهای مختلف، ملّیّتهای مختلف، شناسنامه‌های مختلف، مذاهب مختلف، سلیقه‌های مختلف همه در کنار هم و مثل هم. همه باهم طواف میکنند، باهم سعی میکنند، باهم در عرفات و مشعر وقوف میکنند؛ این وحدت خیلی چیز مهمّی است. همدلی اسلامی، مظهر واقعی همدلی و هم‌زبانی در حج است؛ نه‌فقط برای ملّت ایران، [بلکه‌] برای همه‌ی مسلمانان جهان؛ برای امّت اسلامی. لعنت خدا بر آن کسانی که سعی کردند حقیقت امّت اسلامی را، اهمّیّت امّت اسلامی را از ذهنها دور کنند؛ مسلمانها را به اصناف گوناگون، به انگیزه‌های گوناگون تقسیم کنند؛ ملّیّتها را در مقابل عظمت امّت اسلامی بزرگ کنند؛ ملّت را از هم جدا کنند؛ درحالی‌که امّت اسلامی مهم است؛ عظمت متعلّق به امّت اسلامی است؛ خدای متعال رحمتش را بر امّت اسلامی نازل میکند؛ حج مظهر تشکیل امّت اسلامی است، مُشتی نمونه‌ی خروار. مِن کُلِ‌ّ فَجٍ‌ّ عَمیق؛ از همه‌جا و از راه‌های دور، مسلمانها جمع میشوند در کنار هم و چه فرصت بزرگی که با هم حرف بزنند، با هم همدلی کنند، دردهای یکدیگر را بشنوند، اظهار همدردی با یکدیگر بکنند؛ این دیگر کجا پیش می‌آید جز در حج؟ یکی از جنبه‌های اجتماعی حج مسئله‌ی اتّحاد است. جنبه‌ی اجتماعی دیگر، نشان دادن عظمت امّت اسلامی است. اینکه چند میلیون انسان جمع بشوند در مرام معیّنی، این یکجا نشان دادن امّت اسلامی است. از یک کشور هفتاد هشتاد میلیونی، فرض کنید که پنجاه هزار نفر، شصت هزار نفر، هفتاد هزار نفر شرکت کرده‌اند و شده این؛ این عظمت امّت اسلامی را نشان میدهد. یک جنبه‌ی دیگر، تبادل تجربیّات با یکدیگر است. مربوط به :پیام به کنگره عظیم حج - 1392/07/22 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : فرا رسیدن موسم حج را باید عید بزرگ امّت اسلامی به شمار آورد. فرصت مغتنمی که این روزهای گرانبها در همه‌ی سالها برای مسلمانان جهان پدید می‌آورد، کیمیای معجزه‌گری است که اگر قدر آن شناخته و چنانکه شایسته است به کار گرفته شود، بسیاری از آسیبها و آسیب‌پذیری‌های دنیای اسلام، علاج خواهد شد. مربوط به :پیام به کنگره عظیم حج - 1392/07/22 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : حج، چشمه‌ی جوشان فیض الهی است. یکایک شما حاجیان سعادتمند، اکنون این اقبال بلند را به دست آورده‌اید که در این اعمال و مناسکِ آکنده از صفا و معنویّت، دل و جان را شستشویی بسزا داده، از این منبع رحمت و عزّت و قدرت، ذخیره‌ای برای همه‌ی عمر خویش بردارید. خشوع و تسلیم در برابر خدای رحیم، تعهّد به وظائفی که بر دوش مسلمان نهاده شده است، نشاط و حرکت و اقدام در کار دین و دنیا، رحم و گذشت در تعامل با برادران، جرأت و اعتماد به نفس در برابر حوادث دشوار، امید به کمک و دستگیری خداوند در همه جا و همه چیز،‌ و کوتاهِ سخن ساخت و پرداخت انسانی در طراز مسلمانی را در این عرصه‌ی الهیِ آموزش و پرورش، میتوانید برای خویش تدارک ببینید و خودِ آراسته به این زیورها و بهره‌یافته از این ذخیره‌ها را برای کشور خویش و ملّت خویش و در نهایت برای امّت اسلامی، سوغات برید. مربوط به :پیام به کنگره عظیم حج - 1392/07/22 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : تقویت روح اخوّت و همدلی، درس بزرگ حج است. در اینجا حتّی جدال و درشت‌گویی با دیگران ممنوع است. پوشش یکسان و اَعمال یکسان و حرکات یکسان و رفتار مهربان در اینجا به معنی برابری و برادریِ همه‌ی آن کسانی است که به این کانون توحید معتقد و دلبسته‌اند. این ردّ صریح اسلام بر هر فکر و عقیده و دعوتی است که گروهی از مسلمانان و معتقدان به کعبه و توحید را از دائره‌ی اسلام بیرون بداند. عناصر تکفیری که ... بازیچه‌ی سیاست صهیونیست‌های غدّار و حامیان غربی آنان شده و دست به جنایتهای سهمگین میزنند و خون مسلمانان و بی‌گناهان را میریزند، و کسانی از مدّعیان دینداری و ملبّسین به لباس روحانیّت که در آتش اختلافات شیعه و سنّی و امثال آن میدمند، بدانند که نفس مراسم حج، باطل‌کننده‌ی مدّعای آنان است. شگفتا! کسانی که مراسم برائت از مشرکان را که ریشه در عمل پیامبر اعظم صلّی‌اللّه علیه و آله و سلّم دارد، جدال ممنوع قلمداد میکنند، خود از مؤثّرترین دست‌اندرکاران ایجاد منازعه‌های خونین میان مسلمانانند. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج - 1392/06/20 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : حج یکی از نقاط قوّت آیین مقدّس اسلام است؛ گرچه نقاط قوّت در مجموعه‌ی شریعت اسلامی یکی دوتا نیست، کم نیست، امّا حج به خاطر ... خصوصیّاتی که در آن هست ... یک برجستگی ای دارد؛ در واقع میشود گفت که حج مایه‌ی اقتدار جامعه‌ی اسلامی است، مایه‌ی اقتدار امّت اسلامی است. آن روزی که ما مسلمانها در کشورهای مختلف، از مذاهب مختلف این توفیق را پیدا کنیم، این بلوغ فکری را پیدا کنیم که در واقع و به معنای حقیقی کلمه "امّت اسلامی" را تشکیل بدهیم ... و بتوانیم مجموعه‌ی مسلمانها از اقصای شرق عالم تا منتهای غرب عالم اسلامی یک امّت باشیم، ولو با دولتهای مختلف، آن روز خواهیم فهمید که حج چگونه مایه‌ی اقتدار و استحکام و اعتلا و آبرومندی این امّت است. امروز هم نظام جمهوری اسلامی با این چشم باید به حج نگاه کند: وسیله‌ی اقتدار؛ چه‌جور اقتداری؟ آیا مراد ما از این اقتدار، شبیه اقتدارهای مادّی و سیاسی و نظامی، یا حتّی از قبیل اقتدارهای نرم‌افزاری، مثل اقتدار فرهنگی [و] اقتدار زبان است؟ نه، خیلی بالاتر از این است. حجّ علاوه بر اینکه اقتدار سیاسی دارد، علاوه بر اینکه اقتدار فرهنگىِ نظام اسلامی را به دنیا نشان میدهد، اقتدار معنوی دارد؛ یعنی انسانها را از درون میسازد، آماده‌ی عبور از موانع دشوار میکند، چشم آنها را به حقایقی باز میکند که بدون حضور در عرصه‌ی حج این حقایق دیدنی نیست، لمس کردنی نیست؛ آنجا است که انسان میفهمد برخی از حقایق معنوی اسلام را، حقایق تربیتی اسلام را؛ یک چنین چیزی است حج. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج - 1392/06/20 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : نقطه‌ی قوّت حج... و مایه‌ی اقتدار حج ... این است که فرهنگ اسلامی ناب میان مسلمانان تبادل پیدا کند، تجربیّات اسلامی میان مسلمانها تبادل پیدا کند. از فلان کشور اسلامی ممکن است ما چیزهایی شنیده باشیم، امّا شنیدن فرق میکند با اینکه انسان با مردمی که اهل آن کشورند بنشیند، رویاروی از آنها بشنود؛ او هم آنچه را که درباره‌ی ایران اسلامی عزیز ما شنیده است، این را با آنچه که در شما میبیند، از شما میشنود، مقایسه بکند، بتواند حقیقت را کشف کند. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج - 1392/06/20 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : حج یکی از نقاط قوّت آیین مقدّس اسلام است؛ گرچه نقاط قوّت در مجموعه‌ی شریعت اسلامی یکی دوتا نیست، کم نیست، امّا حج به خاطر ... خصوصیّاتی که در آن هست ... یک برجستگی ای دارد؛ در واقع میشود گفت که حج مایه‌ی اقتدار جامعه‌ی اسلامی است، مایه‌ی اقتدار امّت اسلامی است. آن روزی که ما مسلمانها در کشورهای مختلف، از مذاهب مختلف این توفیق را پیدا کنیم، این بلوغ فکری را پیدا کنیم که در واقع و به معنای حقیقی کلمه "امّت اسلامی" را تشکیل بدهیم ... و بتوانیم مجموعه‌ی مسلمانها از اقصای شرق عالم تا منتهای غرب عالم اسلامی یک امّت باشیم، ولو با دولتهای مختلف، آن روز خواهیم فهمید که حج چگونه مایه‌ی اقتدار و استحکام و اعتلا و آبرومندی این امّت است. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج - 1392/06/20 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : یک نقطه‌ی مهم و اساسی ... در حج ...تقویت معنویّت در وجود خود ما [است]. عزیزان من! ما در میدانهای جهاد در راه خدا در صورتی میتوانیم مقاومت کنیم که دلمان لبالب باشد از ایمان به خدا و سرشار از توکّل به خدای متعال؛ بدون معنویّت نمیشود حرکت کرد، بدون ایمان قوی نمیشود گردنه‌های دشوار را پیمود، بدون توکّل به خدای متعال نمیشود چشم بر هیمنه‌ی ظاهری قدرتها بست و قدرت حقیقی را دید؛ توکّل لازم است، ایمان لازم است، حُسن‌ظنّ به وعده‌ی الهی لازم است؛ اینها در حج تأمین میشود. آنجا انسان میرود «لیشهدوا منافع لهم»؛ این منافع فقط منافع دنیوی نیست؛ منافع دنیوی است، منافع اخروی است، منافع معنوی است، منافع روحی است؛ این حج است. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج - 1392/06/20 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : یکی از لوازم حجِّ به معنای درست کلمه، این است که حجّاج در عرصه‌ی حج و در میدان این فریضه‌ی بزرگ اسلامی، به معنای واقعی کلمه برادرانه با هم رفتار کنند؛ به چشم برادر به یکدیگر نگاه کنند، نه به چشم بیگانه، نه به چشم دشمن؛ به چشم کسانی به هم نگاه کنند که به سمت یک هدف در حال حرکتند؛ یک چیز را میجویند؛ بر گرد یک محور حرکت میکنند. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج - 1392/06/20 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : اینکه فرمودند: فَلا رَفَثَ وَ لا فُسوقَ وَ لا جِدالَ فِی الحَجّ، مراد از "لا جدال" جدال با دشمن نیست؛ اتّفاقاً حج مظهر جدال با دشمن است. بعضی از کج‌بین‌ها و بددل‌ها خواسته‌اند این‌جور بگویند که "لا جدال فی الحجّ"؛ شما چرا در حج مراسم برائت برپا میکنید؟ این جدالی که در برائت هست، جدال با شرک است، جدال با کفر است؛ این جزو اساسی‌ترین خطوط حیات اسلامی است؛ آن جدالی که در حج نباید باشد، جدال برادران با یکدیگر است، جدال مؤمنین با یکدیگر است، جدال دلهای معتقد به توحید با یکدیگر است؛ این جدال نباید باشد. باید سعی بکنیم که نه فقط جدال زبانی نداشته باشیم، تنافر قلبی هم نداشته باشیم؛ درست عکس آن چیزی که امروز دشمنان اسلام درصدد ایجاد آن در جامعه‌ی اسلامی‌اند؛ این را توجّه داشته باشید. مربوط به :پیام به کنگره عظیم حج - 1391/08/04 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : ویژگی شعائر حج در آمیختگی دنیا و آخرت و آمیختگی فرد و اجتماع است. کعبه‌ی بی‌پیرایه و پرشکوه؛ طواف جسم‌ها و دل‌ها بر گِرد یک محورِ استوار و ابدی؛ سعی و تلاش مداوم و منظّم میان یک مبدأ و منتها؛ کوچ همگانی به عرصه‌های رستاخیزیِ عرفات و مشعر، و حال و حضوری که دل‌ها را در این محشر عظیم، صفا و طراوت می‌بخشد؛ هجوم همگانی برای مقابله با نماد شیطان؛ و آن‌گاه همگامی همه، از همه جا و همه رنگ و همه گون، در همه‌ی این مراسم پر رمز و راز و لبریز از معنی و نشانه‌های هدایت ... ویژگی‌های انحصاری این فریضه‌ی پرمعنی و پرمضمون است. چنین مراسمی است که هم دل‌ها را با یاد خدا پیوند می‌زند و خلوت دل آدمی را به نور تقوا و ایمان روشن می‌سازد، و هم فرد را از حصار خودی بیرون آورده و در جمع متنوّع امت اسلامی حل می‌کند؛ هم لباس پرهیزگاری را که حافظ جان او از پیکان‌های زهرآلود گناه است، بر او می‌پوشاند، هم روحیه‌ی تهاجم به شیطان‌ها و طاغوت‌ها را در او برمی‌انگیزد. در این‌جاست که حج‌گزار، هم نمونه‌ای از دامنه‌ی گسترده‌ی امت اسلامی را به چشم می‌بیند و به ظرفیت و توانایی آن پی‌می‌برد، و هم به آینده امید می‌بندد و هم برای نقش‌آفرینی در آن احساس آمادگی می‌کند، و هم نیز اگر توفیق و کمک الهی را دریابد، بیعتی دوباره با پیامبر عظیم‌الشأن و میثاقی مستحکم با اسلام عزیز می‌بندد و برای اصلاح خود و اصلاح امّت و إعلاء کلمه‌ی اسلام، عزمی راسخ در خود می‌آفریند. مربوط به :پیام به کنگره عظیم حج - 1391/08/04 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : ]در حج[، زمان و مکان، یکایک شما حج‌گزاران را به ارتقاء معنوی و مادی فرامی‌خواند. این‌جا مرد و زن مسلمان، با دل و زبان، دعوت خدای بزرگ به صلاح و رستگاری را لبیک می‌گویند. این‌جا همه فرصت می‌یابند که برادری و یکرنگی و پرهیزگاری را تمرین کنند. این‌جا اردوگاه تربیت و تعلیم است؛ نمایشگاه وحدت و عظمت و تنوع امّت اسلامی است؛ آوردگاه مبارزه با شیطان و طاغوت است. این‌جا را خدای حکیم و قدیر، جایگاهی قرار داده است که مؤمنان منافع خویش را در آن مشاهده خواهند کرد. آن‌گاه که ما چشم خرد و عبرت را بگشاییم، این وعده‌ی آسمانی همه‌ی گستره‌ی زندگی فردی و اجتماعی ما را فرامی‌گیرد. مربوط به :پیام به کنگره عظیم حج - 1391/08/04 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : ویژگی شعائر حج در آمیختگی دنیا و آخرت و آمیختگی فرد و اجتماع است. کعبه‌ی بی‌پیرایه و پرشکوه؛ طواف جسم‌ها و دل‌ها بر گِرد یک محورِ استوار و ابدی؛ سعی و تلاش مداوم و منظّم میان یک مبدأ و منتها؛ کوچ همگانی به عرصه‌های رستاخیزیِ عرفات و مشعر، و حال و حضوری که دل‌ها را در این محشر عظیم، صفا و طراوت می‌بخشد؛ هجوم همگانی برای مقابله با نماد شیطان؛ و آن‌گاه همگامی همه، از همه جا و همه رنگ و همه گون، در همه‌ی این مراسم پر رمز و راز و لبریز از معنی و نشانه‌های هدایت ... ویژگی‌های انحصاری این فریضه‌ی پرمعنی و پرمضمون است. چنین مراسمی است که هم دل‌ها را با یاد خدا پیوند می‌زند و خلوت دل آدمی را به نور تقوا و ایمان روشن می‌سازد، و هم فرد را از حصار خودی بیرون آورده و در جمع متنوّع امت اسلامی حل می‌کند؛ هم لباس پرهیزگاری را که حافظ جان او از پیکان‌های زهرآلود گناه است، بر او می‌پوشاند، هم روحیه‌ی تهاجم به شیطان‌ها و طاغوت‌ها را در او برمی‌انگیزد. در این‌جاست که حج‌گزار، هم نمونه‌ای از دامنه‌ی گسترده‌ی امت اسلامی را به چشم می‌بیند و به ظرفیت و توانایی آن پی‌می‌برد، و هم به آینده امید می‌بندد و هم برای نقش‌آفرینی در آن احساس آمادگی می‌کند، و هم نیز اگر توفیق و کمک الهی را دریابد، بیعتی دوباره با پیامبر عظیم‌الشأن و میثاقی مستحکم با اسلام عزیز می‌بندد و برای اصلاح خود و اصلاح امّت و إعلاء کلمه‌ی اسلام، عزمی راسخ در خود می‌آفریند. مربوط به :پیام به کنگره عظیم حج - 1391/08/04 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : ویژگی شعائر حج در آمیختگی دنیا و آخرت و آمیختگی فرد و اجتماع است. کعبه‌ی بی‌پیرایه و پرشکوه؛ طواف جسم‌ها و دل‌ها بر گِرد یک محورِ استوار و ابدی؛ سعی و تلاش مداوم و منظّم میان یک مبدأ و منتها؛ کوچ همگانی به عرصه‌های رستاخیزیِ عرفات و مشعر، و حال و حضوری که دل‌ها را در این محشر عظیم، صفا و طراوت می‌بخشد؛ هجوم همگانی برای مقابله با نماد شیطان؛ و آن‌گاه همگامی همه، از همه جا و همه رنگ و همه گون، در همه‌ی این مراسم پر رمز و راز و لبریز از معنی و نشانه‌های هدایت ... ویژگی‌های انحصاری این فریضه‌ی پرمعنی و پرمضمون است. مربوط به :پیام به کنگره عظیم حج - 1390/08/14 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : مقام ابراهیم یکی از ... آیات بیّنات است. جای پای ابراهیم (علیه‌السّلام) در کنار کعبه‌ی شریف، تنها نمادی از مقام ابراهیم است. مقام ابراهیم، مقام اخلاص و گذشت و ایثار اوست؛ مقام ایستادگی او در برابر خواست نفسانی و عواطف پدرانه و نیز در برابر سیطره‌ی کفر و شرک و سلطه‌ی نمرود زمانه است. مربوط به :پیام به کنگره عظیم حج - 1389/08/24 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : امت اسلامی [در حج]می‌تواند تصویری فشرده را از گستردگی و تنوع خویش و عمق ایمانی که بر دل پیروان این دین حنیف حاکم است، با چشم فرستادگان خود که از چهارگوشه‌ی جهان در اینجا گرد آمده‌اند، مشاهده کند و این سرمایه‌ی عظیم و بی‌مانند را به درستی بشناسد. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج‌ - 1389/07/17 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : حج .... به آحاد امت اسلامی عزت میدهد، احساس اقتدار میدهد، امید میبخشد؛ حجِ درست اینجور است. اولین تأثیر حج در درون امت اسلامی است، در دلهای خود ماست. ما به حج احتیاج داریم؛ برای اینکه روحیه‌های خودمان را تقویت کنیم، ترمیم کنیم، احساس کنیم که ما به خدا متوکلیم، به خدا متکی هستیم، ما عظیم هستیم، یک امت بزرگ هستیم. از این طرف تأثیر داخلی مهم است، از آن طرف تأثیر بین‌المللی مهم است؛ دشمن را تضعیف میکند، روحیه‌ی دشمن را در هم میشکند، عظمت اسلام را به رخ دشمن میکشد، وحدت امت اسلامی را در مقابل دشمن آشکار میسازد. ما به این احتیاج داریم. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج‌ - 1389/07/17 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : حج باید مظهر اتحاد باشد، باید مظهر تفاهم باشد، باید مظهر گفتگو باشد، باید مظهر همدلی و همکاری و نزدیک شدن مسلمانان با یکدیگر باشد؛ باید حج را اینجوری پیش برد، باید اینجوری حرکت داد. حالا در حج که مرکز اتحاد و اتفاق است، یک عده‌ای شروع کنند به ایجاد اختلاف - چه در مکه، چه در مدینه - یک عده‌ای شروع کنند علیه شیعه فعالیت کردن؛ برای زیارتشان، برای کارهاشان، برای انجام وظائف و تکالیف و اعتقاداتشان، اینها را زیر فشار قرار دادن، اهانت کردن ... یک عده هم از این طرف به صورت عکس‌العملی کارهای خلاف دیگری بکنند. خوب، این درست عکس مصلحت حج است؛ عکس فلسفه‌ی حج است. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج‌ - 1389/07/17 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : حج را باید درست برگزار کرد. امروز نسبت به سی سال قبل، حرکت حج ما از زمین تا آسمان تفاوت کرده است؛ اما کافی نیست و باید از این هم پیشتر برویم، از این هم بهتر حرکت کنیم. رفتار حاجی ایرانی باید نشان‌دهنده‌ی همه‌ی خصوصیاتی باشد که در حج وظیفه‌ی مسلمانهاست و بر دوش مسلمانها تکلیف است. از جهت معنوی: تضرع، توسل، توجه، انس با قرآن، ذکراللَّه، دلها را نزدیک کردن به خدا، خود را معنوی کردن و نورانی کردن و با دستاورد معنوی به خانه برگشتن. از جهت اجتماعی، از جهت سیاسی: همکاری با دنیای اسلام. مربوط به :پیام به کنگره عظیم حج - 1388/09/05 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : موسم حج، فصل بهار معنویت و درخشش توحید در آفاق جهان است؛ و آئین حج، چشمه‌ی زلالی است که میتواند حج‌گزار را از آلودگیهای گناه و غفلت، پاک سازد و نورانیتِ فطرت خداداد را به جان و دل او باز گرداند. رها کردن لباس تفاخر و تمایز در میقات حج و درآمدن به لباس همگانی و یکرنگ احرام، نشانه و نماد یکرنگیِ امت اسلامی و فرمان نمادین اتحاد و همدلی مسلمانان در همه جای جهان است. شعار حج از سوئی: فَالهُکُم اِلهٌ واحِدٌ فَلَه اَسِلموا وَ بَشِّرِ المُخبِتین است، و از سوئی؛ و المَسجِدِ الحَرامِ الَّذی جَعَلنه لِلنّاسِ سَوآءَ العاکِفُ فیهِ وَ الباد. و چنین هست که کعبه، افزون بر نمایندگیِ کلمه‌ی توحید، مظهر توحید کلمه و برادری و برابری اسلامی نیز هست. مسلمانانی که از چهارگوشه‌ی جهان در اینجا به شوق طواف کعبه و زیارت حرم رسول اعظم صلی‌اله علیه و آله گرد آمده‌اند باید این فرصت را برای مستحکم کردن پیوندهای برادری میان خود که درمان بسیاری از دردهای بزرگ امت اسلامی است مغتنم شمارند. مربوط به :پیام به کنگره عظیم حج - 1388/09/05 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : موسم حج، فصل بهار معنویت و درخشش توحید در آفاق جهان است؛ و آئین حج، چشمه‌ی زلالی است که میتواند حج‌گزار را از آلودگیهای گناه و غفلت، پاک سازد و نورانیتِ فطرت خداداد را به جان و دل او باز گرداند. رها کردن لباس تفاخر و تمایز در میقات حج و درآمدن به لباس همگانی و یکرنگ احرام، نشانه و نماد یکرنگیِ امت اسلامی و فرمان نمادین اتحاد و همدلی مسلمانان در همه جای جهان است. شعار حج از سوئی: فَالهُکُم اِلهٌ واحِدٌ فَلَه اَسِلموا وَ بَشِّرِ المُخبِتین است، و از سوئی؛ و المَسجِدِ الحَرامِ الَّذی جَعَلنه لِلنّاسِ سَوآءَ العاکِفُ فیهِ وَ الباد. و چنین هست که کعبه، افزون بر نمایندگیِ کلمه‌ی توحید، مظهر توحید کلمه و برادری و برابری اسلامی نیز هست. مسلمانانی که از چهارگوشه‌ی جهان در اینجا به شوق طواف کعبه و زیارت حرم رسول اعظم صلی‌اله علیه و آله گرد آمده‌اند باید این فرصت را برای مستحکم کردن پیوندهای برادری میان خود که درمان بسیاری از دردهای بزرگ امت اسلامی است مغتنم شمارند. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران و دست‌اندرکاران حج‌ - 1388/08/04 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : امتیاز حج بر سایر واجبات و فرائض اسلامی، جهانی بودن آن است، بین المللی بودن آن است. این تضرعی که هر مسلمانی در دل خود به آن نیاز دارد که در مقابل پروردگار خضوع کند، خشوع کند، تضرع کند، این در حج یک جلوه‌ی عمومی و بین‌المللی پیدا میکند. همه‌ی مسلمانان با هم، با اختلاف لغاتشان، با اختلاف نژادهایشان، با اختلاف عاداتشان، آدابشان، آنجا که میرسند، همه خاشعند، همه متضرعند. این خیلی پدیده‌ی عجیبی است که ما به آن عادت کرده‌ایم و اهمیت و عظمت آن را درست متوجه نمیشویم. همه‌ی مسلمانان جمع بشوند، متوجه به یک مرکز، به یک نقطه، خاشع در مقابل این نقطه؛ با این چشم به حج نگاه کنیم؛ به عنوان یک فرصت. اگر به چشم فرصت نگاه کردیم، آن وقت دید ما باز خواهد شد، وظائف خودمان را بیشتر توجه خواهیم کرد. شما این فرصت را پیدا میکنید که در خانه‌ی خدا در کنار بقیه‌ی مسلمانان اظهار عبودیت کنید. این اولین نقطه‌ی این فرصت است. اگر این به چشم فرصت نگاه شود، آن وقت لازمه‌اش این است که انسان این را به هیچ قیمتی از دست ندهد. حیف است که انسان در مکه‌ی مکرمه یا مدینه‌ی منوره، در مجاورت مرقد پیامبر اعظم (صلّی اللَّه علیه و اله و سلّم) و مراقد ائمه‌ی هدی (سلام اللَّه علیهم اجمعین) و مرقد بزرگان صحابه و شهدای احد و بقیه‌ی بزرگانی که در تاریخ مثل خورشید میدرخشند، باشد و به جای توجه و تذکر، به فکر دنیا باشد؛ آن هم دنیای حقیر، دنیای شخصی. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران و دست‌اندرکاران حج‌ - 1388/08/04 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : نگاه به حج باید نگاه به یک نعمت و فرصت بزرگ الهی باشد. ... اگر به چشم فرصت نگاه کردیم، آن وقت دید ما باز خواهد شد، وظائف خودمان را بیشتر توجه خواهیم کرد. شما این فرصت را پیدا میکنید که در خانه‌ی خدا در کنار بقیه‌ی مسلمانان اظهار عبودیت کنید. این اولین نقطه‌ی این فرصت است. اگر این به چشم فرصت نگاه شود، آن وقت لازمه‌اش این است که انسان این را به هیچ قیمتی از دست ندهد. حیف است که انسان در مکه‌ی مکرمه یا مدینه‌ی منوره، در مجاورت مرقد پیامبر اعظم (صلّی اللَّه علیه و اله و سلّم) و مراقد ائمه‌ی هدی (سلام اللَّه علیهم اجمعین) و مرقد بزرگان صحابه و شهدای احد و بقیه‌ی بزرگانی که در تاریخ مثل خورشید میدرخشند، باشد و به جای توجه و تذکر، به فکر دنیا باشد؛ آن هم دنیای حقیر، دنیای شخصی. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران و دست‌اندرکاران حج‌ - 1388/08/04 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : نگاه به حج باید نگاه به یک نعمت و فرصت بزرگ الهی باشد. ... امتیاز حج بر سایر واجبات و فرائض اسلامی، جهانی بودن آن است، بین المللی بودن آن است. این تضرعی که هر مسلمانی در دل خود به آن نیاز دارد که در مقابل پروردگار خضوع کند، خشوع کند، تضرع کند، این در حج یک جلوه‌ی عمومی و بین‌المللی پیدا میکند. همه‌ی مسلمانان با هم، با اختلاف لغاتشان، با اختلاف نژادهایشان، با اختلاف عاداتشان، آدابشان، آنجا که میرسند، همه خاشعند، همه متضرعند. این خیلی پدیده‌ی عجیبی است که ما به آن عادت کرده‌ایم و اهمیت و عظمت آن را درست متوجه نمیشویم. همه‌ی مسلمانان جمع بشوند، متوجه به یک مرکز، به یک نقطه، خاشع در مقابل این نقطه؛ با این چشم به حج نگاه کنیم؛ به عنوان یک فرصت. اگر به چشم فرصت نگاه کردیم، آن وقت دید ما باز خواهد شد، وظائف خودمان را بیشتر توجه خواهیم کرد. شما این فرصت را پیدا میکنید که در خانه‌ی خدا در کنار بقیه‌ی مسلمانان اظهار عبودیت کنید. این اولین نقطه‌ی این فرصت است. اگر این به چشم فرصت نگاه شود، آن وقت لازمه‌اش این است که انسان این را به هیچ قیمتی از دست ندهد. حیف است که انسان در مکه‌ی مکرمه یا مدینه‌ی منوره، در مجاورت مرقد پیامبر اعظم (صلّی اللَّه علیه و اله و سلّم) و مراقد ائمه‌ی هدی (سلام اللَّه علیهم اجمعین) و مرقد بزرگان صحابه و شهدای احد و بقیه‌ی بزرگانی که در تاریخ مثل خورشید میدرخشند، باشد و به جای توجه و تذکر، به فکر دنیا باشد؛ آن هم دنیای حقیر، دنیای شخصی؛ این بازارگردیها و سر زدن به این گوشه و آن گوشه برای کارهای کم‌ارزشی که در طول زندگی متأسفانه ما به آنها مشغولیم؛ در آن قطعه‌ی زمانىِ اکسیری که هر دقیقه‌اش، هر ساعتش آنقدر ارزش دارد و آنقدر فرصت است - هر مثقالی از این مایع اینقدر عظمت دارد - این را ما صرف کنیم برای همین کارهای روزمره‌ی کم‌ارزشی که تو بازارهای شهر خودمان و در هر نقطه‌ای هم آن را انجام میدهیم؛ یا بقیه‌ی سرگرمیهای بیجا. این اولین نقطه است. در مکه و مدینه به فکر توشه گرفتن باشیم، به فکر افزودن بر سرمایه‌ی ایمان خود، معنویت خود، تذکر خود، خشوع خود در مقابل پروردگار باشیم. این اولین قدم است. یک جلوه‌ی دیگر از اغتنام این فرصت بزرگ، فرصت تماس با بدنه‌ی دنیای اسلام است. دنیا مردمند، نه سیاستمداران، نه فرماندهان زورگو، نه مستکبرین و متکبرین عالم. گاهی میشنوید؛ همین متکبرین محصول ذهن فاسد خودشان را نسبت میدهند به جامعه‌ی جهانی: جامعه‌ی جهانی اینجور میخواهد! جامعه‌ی جهانی یعنی میلیاردها توده‌ی مردم. جامعه‌ی اسلامی هم همین است. امت اسلامی یعنی این بدنه. امت اسلامی زید و عمروی نیستند که به هر وسیله‌ای بر بخشی از این بدنه‌ی عظیم تسلط پیدا کردند و حکمرانی میکنند. امت، این بدنه‌ی مردم است. برکات و خیرات در این بدنه‌ی عظیم است و اراده‌ی آنهاست که میتواند کوه‌ها را جابه‌جا کند؛ حرکت آنهاست که میتواند ارزشهای اسلامی را جهانگیر و همه‌گیر بکند. این در اختیار شماست. در حج هر سالی، انسانِ حاج با انبوه عظیمی از این بدنه‌ی باعظمت امت اسلامی و دنیای اسلام مواجه میشود. این را باید مغتنم شمرد. این فرصت است و باید مغتنم شمرد. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران و دست‌اندرکاران حج‌ - 1388/08/04 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : حیف است که انسان در مکه‌ی مکرمه یا مدینه‌ی منوره، در مجاورت مرقد پیامبر اعظم (صلّی اللَّه علیه و اله و سلّم) و مراقد ائمه‌ی هدی (سلام اللَّه علیهم اجمعین) و مرقد بزرگان صحابه و شهدای احد و بقیه‌ی بزرگانی که در تاریخ مثل خورشید میدرخشند، باشد و به جای توجه و تذکر، به فکر دنیا باشد؛ آن هم دنیای حقیر، دنیای شخصی؛ این بازارگردیها و سر زدن به این گوشه و آن گوشه برای کارهای کم‌ارزشی که در طول زندگی متأسفانه ما به آنها مشغولیم؛ در آن قطعه‌ی زمانىِ اکسیری که هر دقیقه‌اش، هر ساعتش آنقدر ارزش دارد و آنقدر فرصت است - هر مثقالی از این مایع اینقدر عظمت دارد - این را ما صرف کنیم برای همین کارهای روزمره‌ی کم‌ارزشی که تو بازارهای شهر خودمان و در هر نقطه‌ای هم آن را انجام میدهیم؛ یا بقیه‌ی سرگرمیهای بیجا. این اولین نقطه است. در مکه و مدینه به فکر توشه گرفتن باشیم، به فکر افزودن بر سرمایه‌ی ایمان خود، معنویت خود، تذکر خود، خشوع خود در مقابل پروردگار باشیم. مربوط به :بیانات در دیدار مسئولان و کارگزاران حج - 1387/08/15 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : فریضه‌ی حج یک فرصت است که خدای متعال در اختیار ما قرار داده است. هم یک فرصت برای شخص مسلمان است، هم یک فرصت برای امت بزرگ اسلامی است، هم امروز یک فرصت برای نظام جمهوری اسلامی است که پرچم حاکمیت اسلام و شریعت اسلامی را برافراشته است. باید همه از این فرصت استفاده کنیم. مربوط به :بیانات در دیدار مسئولان و کارگزاران حج - 1387/08/15 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : برای فردِ انسان، فرصت حج، فرصت ورود یک انسان در فضای بیکرانه‌ی معنویت است؛ از لابه‌لای زندگی معمولی خودمان با همه‌ی آلودگیهایش، با همه‌ی اشکالاتش، خودمان را بیرون میکشیم و به فضای صفا و معنویت و تقرب الیاللَّه و ریاضت اختیاری میرویم. از اولی که وارد این مراسم میشوید، چیزهائی را که در زندگی متعارف معمولی مباح است، بر خودتان حرام میکنید؛ احرام. احرام، حرام کردن چیزهائی است بر خود که در زندگی متعارفِ معمولی رائج و مباح است، جائز است؛ و بسیاری از آن‌ها هم مایه‌ی غفلت است، بعضی هم مایه‌ی انحطاط است. همه‌ی وسائل تفاخر ظاهری و مادی از ما گرفته میشود؛ اولش لباس. درجه و مقام و رتبه و لباس و لباس فاخر و همه‌ی این‌ها کنار میرود و همه در یک لباس قرار میگیرند. به آینه نگاه نکنید که یک جلوه‌ای از خودخواهی و خودشیفتگی است. بوی خوش استعمال نکنید که وسیله‌ای برای جلوه‌گری است. از زیر آفتاب یا زیر باران نگریزید، زیر سقف نروید - در حال حرکت - که مظهر راحت‌طلبی و آسایش‌طلبی است. اگر از جائی عبور میکنید که بوی متعفنی دارد، بینیتان را نگیرید؛ و همین طور بقیه‌ی کارهای احرام؛ حرام کردن بر خود چیزهائی را که مایه‌ی راحت و مایه‌ی شهوت نفس، شهوات جنسی محرَّم، در این مدت است؛ چه مایه‌ی تفاخر است، چه مایه‌ی تبعیض است. این‌ها همه برداشته میشود. بعد وارد فضای بیت‌اللَّه و مسجدالحرام شدن و آن شکوه و عظمتی را که در عین سادگی و بیپیرایگی وجود دارد، با چشم، با دست، با همه‌ی وجود لمس کردن. عظمت، شکوه، منتها نه از نوع شکوه مادی و زر و زیورهای مادی؛ از نوع دیگری که برای انسان‌های معمولی قابل توصیف هم حتّی نیست. بعد وارد شدن در این سیل خروشان دوار، بر گرد یک مرکز حرکت کردن، آن هم با ذکر، با دعا، با گریه، با خشوع، با تکلم با خدای متعال. بعد سعی صفا و مروه همین جور است، وقوف عرفات و مشعر همین جور است، فرائض روزهای منا همین جور است. این حج است. مربوط به :بیانات در دیدار مسئولان و کارگزاران حج - 1387/08/15 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : حج یک سفر تفریحی نیست، حج یک سفر معنوی است. سفر الیاللَّه است با جسم و جان؛ هر دو. سفر الیاللَّه برای اهل سلوک سفر جسمانی نیست، سفر قلبی و روحی است. اینجا برای همه‌ی ما مردم این سفر الیاللَّه با جسم و جان هر دو هست. حالا جسم را آن‌جا ببریم، دل را نبریم؛ این که نشد. یا خدای نکرده کسانی بر اثر تکرر این نعمت ... بتدریج حج برای این‌ها حالت بیتفاوتی و کم‌اهمیتی پیدا کند و دیگر آن انقلاب درون را نتوانند به خودشان تلقین کنند و در خودشان بیابند. این، چیز خوبی نیست. مربوط به :بیانات در دیدار مسئولان و کارگزاران حج - 1387/08/15 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : برای فردِ انسان، فرصت حج، فرصت ورود یک انسان در فضای بیکرانه‌ی معنویت است؛ از لابه‌لای زندگی معمولی خودمان با همه‌ی آلودگیهایش، با همه‌ی اشکالاتش، خودمان را بیرون میکشیم و به فضای صفا و معنویت و تقرب الیاللَّه و ریاضت اختیاری میرویم. مربوط به :بیانات در دیدار نخبگان جوان دانشگاهی - 1387/06/05 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : حج یک رسم جاهلی است و در جاهلیت بوده. همین طوافی که شما میکنید، این طواف را در دوران جاهلیت میکردند. در موسم حج، که موسم حج هم همین ماه‌های حرام بود، از اطراف عربستان - حالا در بیرون عربستان کسی اعتقاد نداشت - راه میافتادند و به مکه میآمدند، برای اینکه اطراف کعبه طواف کنند. قالب کار، همین قالب کاری است که شما انجام میدهید؛ اما محتوا و جهت کار، صد و هشتاد درجه تفاوت دارد. امروز شما اطراف کعبه که حرکت میکنید، توحید را دارید تجسم میکنید؛ حرکت عظیم عالم بر محور وجود خالق متعال؛ که اینجا یک حرکت سمبلیک و یک حرکت نمادین به وجود آمد و کعبه شد مظهر توحید در اسلام، و حج شد بهترین عامل برای توحید کلمه در یک مجمع عظیم جهان اسلام؛ این جهتِ امروز آن است. جهت جاهلیت صد و هشتاد درجه تفاوت داشت و نقطه‌ی مقابل این بود؛ بتهای گوناگونی بیرون کعبه و درون کعبه آویخته بودند؛ کسانی که میآمدند و دور کعبه حرکت میکردند، در واقع دلباخته و دلبسته‌ی آن بت بودند و از خدای واحدِ احد چیزی نمیفهمیدند. خودِ این حرکت کردن هم نه فقط آنها را به هم نزدیک نمیکرد، آنها را از هم دور میکرد؛ چون دلبستگیهایشان با هم فرق داشت؛ یکی به خاطر فلان بت دور کعبه میگشت و دیگری به خاطر فلان بت دیگر که همه‌ی اینها توی کعبه جمع بودند. پیغمبر حج و طواف و سعی را مطلقاً تغییر نداد - این قالب حفظ شد - جهت آن را صد و هشتاد درجه عوض کرد؛ حجی که مظهر شرک و بت‌پرستی و خرافه‌پرستی و عصبیت و جهالت محض بود، تبدیل شد به مظهر توحید، مظهر صفا، مظهر اخلاص و دلباختگی در مقابل ذات اقدس الهی. مربوط به :پیام به کنگره عظیم حج - 1386/09/27 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : [حج]کانون توحید حقیقی و خالص است. در اینجا است که ابراهیم خلیل علیه‌السلام، با آوردن پاره‌ی تن خود به قربانگاه، مظهری از توحید را که غلبه بر نفس خود و تسلیم محض در برابر امر الهی است، برای همه موحدان در سراسر تاریخ جهان به یادگار گذاشت. و در اینجاست که حضرت محمد مصطفی صلی‌الله‌علیه‌وآله در برابر مستکبران زمان و خداوند زر و زور، پرچم توحید را برافراشت و بیزاری از طاغوت را در کنار ایمان به خدا، شرط نجات و رستگاری شمرد: فمن یکفر بالطاغوت و یؤمن بالله فقد استمسک بالعروة الوثقی. حج، بازخوانی و فراگیری این درس‌های بزرگ است. برائت از مشرکان و بیزاری از بت‌ها و بتگران، روح حاکم بر حج مؤمنان است. جای‌جای حج، نمایشگر دل‌سپردن به خدا و سعی و تلاش در راه او، و برائت از شیطان و رمی و طرد او و جبهه‌گیری در برابر اوست. و جای‌جای حج، مظهر اتحاد و انسجام اهل قبله و رنگ‌باختنِ تفاوت‌های طبیعی و اعتباری و برجسته‌شدن وحدت و برادری حقیقی و ایمانی آن‌ها است. این‌ها درس‌هائی است که ما مسلمانان از هر نقطه‌ی جهان باید فرا گیریم و براساس آن برای زندگی و آینده‌ی خود برنامه‌ریزی کنیم. مربوط به :‌بیانات‌ در دیدار کارگزاران حج - 1386/08/23 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : ]حج[ یک نقطه‌ی بسیار مهمی است؛ یک هدیه‌ی الهی است به امت مسلمان. اگرچه همه‌ی فرائض الهی و تکالیف در واقع هدایای الهی است به آحاد بشر؛ نماز هم یک هدیه‌ی الهی است، روزه هم یک هدیه‌ی الهی است، انفاقات هم همین‌طور، لکن حج یک خصوصیت بین المللی اسلامی دارد. یقیناً این را میشود یکی از معجزات اسلام شمرد، که یک مرکز واحدی تشکیل بشود و همه‌ی امت، خود را در برابر او و نسبت به او یکسان ببینند. مربوط به :‌بیانات‌ در دیدار کارگزاران حج - 1386/08/23 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : یقیناً [حج] را میشود یکی از معجزات اسلام شمرد، که یک مرکز واحدی تشکیل بشود و همه‌ی امت، خود را در برابر او و نسبت به او یکسان ببینند: «سواء العاکف فیه و الباد»؛ نسبت مسلمانان به این خانه‌ی مقدس یکسان است؛ چه آنهائی که در خودِ مکه ساکنند، چه آنهائی که در اقصی نقاط دنیای اسلام زندگی میکنند؛ مکه مال همه‌ی اینهاست و اینها با شوق و ذوق هر سال راه میافتند و نمیگذارند این خانه‌ی متعلق به مسلمین، خانه‌ای که خانه‌ی خداست و خانه‌ی مردم است - «انّ اوّل بیت وضع للنّاس للّذی ببکّة»؛ بیت اللَّه است، اما برای مردم وضع شده است و بنیان نهاده شده است - تنها بماند؛ لذا با شوق و ذوق از اطراف دنیای اسلام راه میافتند برای اینکه خود را به اینجا برسانند؛ یک فرصتی است برای مسلمانها که همدیگر را بشناسند و با آراء یکدیگر، افکار یکدیگر، گرفتاریهای یکدیگر آشنا بشوند؛ خیلی نعمت عجیبی است اگر قدر بدانید. مربوط به :‌بیانات‌ در دیدار کارگزاران حج - 1386/08/23 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : ]حج[ یک نقطه‌ی بسیار مهمی است؛ یک هدیه‌ی الهی است به امت مسلمان. اگرچه همه‌ی فرائض الهی و تکالیف در واقع هدایای الهی است به آحاد بشر؛ نماز هم یک هدیه‌ی الهی است، روزه هم یک هدیه‌ی الهی است، انفاقات هم همین‌طور، لکن حج یک خصوصیت بین المللی اسلامی دارد. یقیناً این را میشود یکی از معجزات اسلام شمرد، که یک مرکز واحدی تشکیل بشود و همه‌ی امت، خود را در برابر او و نسبت به او یکسان ببینند: «سواء العاکف فیه و الباد»؛ نسبت مسلمانان به این خانه‌ی مقدس یکسان است؛ چه آنهائی که در خودِ مکه ساکنند، چه آنهائی که در اقصی نقاط دنیای اسلام زندگی میکنند؛ مکه مال همه‌ی اینهاست و اینها با شوق و ذوق هر سال راه میافتند و نمیگذارند این خانه‌ی متعلق به مسلمین، خانه‌ای که خانه‌ی خداست و خانه‌ی مردم است - «انّ اوّل بیت وضع للنّاس للّذی ببکّة»؛ بیت اللَّه است، اما برای مردم وضع شده است و بنیان نهاده شده است - تنها بماند؛ لذا با شوق و ذوق از اطراف دنیای اسلام راه میافتند برای اینکه خود را به اینجا برسانند؛ یک فرصتی است برای مسلمانها که همدیگر را بشناسند و با آراء یکدیگر، افکار یکدیگر، گرفتاریهای یکدیگر آشنا بشوند؛ خیلی نعمت عجیبی است اگر قدر بدانید. مربوط به :‌بیانات‌ در دیدار کارگزاران حج - 1386/08/23 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : اگر یک جوانی، یک مردی یا زنی در دوره‌ی حج انس با قرآن را یاد بگیرد، تأمل و تدبر در عبارات دعاها و مناجات با پروردگار را یاد بگیرد، این میشود سرمایه‌ای برای او در طول زندگی. حاجی اگر خود را مقید کند که در مدینه‌ی منوره یک ختم قرآن بخواند؛ در مکه‌ی مکرمه یک ختم قرآن بخواند - اینجا خانه‌ی قرآن است؛ محل نزول قرآن است - یا اگر نمیتواند یک ختم قرآن بخواند، یک بخش عمده‌ای از قرآن را بخواند با تأمل، با تدبر؛ اگر عادت کند به تأمل و تدبر در قرآن در این مدتی که آنجاست - بتوانید عادت بدهید حاجی را به اینچنین سیره‌ها و رویه‌های ماندگار معنوی و روحی - این برای او میشود یک سرمایه. مربوط به :‌بیانات‌ در دیدار کارگزاران حج - 1386/08/23 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : این طواف، این سعی، این وقوف، این حالت خضوع و خشوع، این رعایت محرمات و ممنوعات دوران احرام؛ هرکدام از اینها یک درس است. این را حجاج محترم ما و برادران و خواهران عزیز ما با وارد کردن انگیزه‌های کوچک دنیائی باطل نکنند؛ مثل همین خریدن جنسی از فلان مغازه. خود این مبتلا شدن به مراجعه‌ی به مراکز فروش برای یک چیز کم اهمیت، یک بلا و یک مشکل است و ملابساتی که دارد، مشکل دیگر. وقت نماز بگذرد، جلو چشم مردم، تحقیر و توهین حاجی ایرانی محسوب بشود و چیزهای دیگری که حالا در خلال این، در کنار این، پیش می‌آید. اینی که من هر سال این را تأکید میکنم به دست‌اندرکاران حج و توصیه میکنم به برادران و خواهران حاجی، برای این است. یک هوس کم‌اهمیت و حقیر، کل آن فضای معنوی را ممکن است تحت تأثیر قرار دهد. ما که مردم را دعوت به زهد اباذری که نکردیم؛ ماها که کوچکتر از آن هستیم که فکر آنجور زهدی را بکنیم؛ ما دعوت میکنیم خودمان را و مردم را به زیاده‌روی نکردن در این امور. ما زیاده‌روی میکنیم در مصرف کردن، در دل سپردن، در اهمیت دادن، در دنبال کردن؛ این زیاده‌رویها ضرر میزند به فضای معنوی. مربوط به :پیام به کنگره عظیم حج - 1385/10/08 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : در بُعد سیاسی، محور اصلی در حج، نمایش هویت متحد امّت اسلامی است. دوری برادران از یکدیگر،‌ عرصه را برای بدخواهان میگشاید و تخم تفرقه میان مسلمانان را بارور میکند. امّت اسلامی از ملّتها و نژادها و پیروان مذاهب گوناگون تشکیل یافته است. این تنوع که با پراکندگی جغرافیائی در بخش حساس و مهمی از کره‌ی زمین همراه است میتواند خود نقطه‌ی قوتی برای این پیکره‌ی عظیم به شمار آید و میراث و فرهنگ و تاریخ مشترک آنان را در گستره‌ئی پهناور، از کارآمدی بیشتر برخوردار سازد، و انواع استعدادها و قابلیتهای انسانی و طبیعی را در خدمت آن به کار گیرد. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج - 1385/09/01 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : قضیه‌ی برائت از کفار و مشرکین بسیار مهم است. باید همه‌ی ملتهای مسلمان در این کار پیشقدم باشند. به نظر ما خود عربستانیها باید در این قضیه پیشقدم شوند. آن کسانی که میزبان حجند، آنها این کار را باید بکنند. بیش از آنکه میهمانان ایرانی یا میهمانان سایر کشورها درصدد این کار باشند، این تکلیف آنهاست. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج - 1385/09/01 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : حج باید آئینه‌ی اتحاد باشد، نه آئینه‌ی اختلاف. اگر قرار باشد ما همه یکجا جمع بشویم تا در آنجا یکی به یکی بگوید تو بدی، آن دیگری بگوید تو بدتری؛ این چه جمع شدنی است! اگر اختلافی هم وجود دارد، جای بروزش آنجایی نیست که خدای متعال فرموده است: جمع بشوید تا «لیشهدوا منافع لهم» که منافع خودشان را در آنجا به دست بیاورند. بعضیها - حالا نگاه خوش‌بینانه همین است که بگوییم کج‌سلیقگی است، والّا اگر به چشم بدبینانه نگاه کنیم، حرفهای دیگر هم میشود زد - حج را جایی قرار میدهند برای دندان نشان دادن و لج کردن و چهره در هم کردن نسبت به اختلافات فرقه‌ای و طائفی؛ شیعه و سنی را آنجا مقابل هم قرار دادن. چقدر باید به ما بگویند تا باور کنیم که امروز بیش از گذشته اختلافات شیعه و سنی یکی از محورهای اساسی است که دشمنان اسلام دارند رویش سرمایه‌گذاری میکنند. حاضرند پولهای کلان خرج کنند که شیعه را علیه سنی و سنی را علیه شیعه تحریک کنند. یک عده بیعقلهایی هم هستند که بدون اینکه از این پولهای کلان هم بگیرند، برای استکبار همین هدف را مفت و مجانی تأمین میکنند. خوب چرا؟ این خطایی است که معلوم نیست خدای متعال از آن بگذرد. خدای متعال همه‌ی مسلمانها را در یک مرکز واحدی جمع کند که واضح‌ترین منافع آن، احساس اجتماع، احساس اتحاد و احساس یگانگی است؛ آن وقت در این مجمعی که برای احساس بیگانگی به وجود آمده، ما بنا کنیم در این گوشه و آن گوشه، به سر و کله‌ی هم زدن و اختلاف را تشدید کردن! این لج کردن با خدا نیست!؟ ما ...میدانیم که در خودِ آن مراکز، دستهای استعمار کسانی را گماشته‌اند تا اینکه این اختلافات را تشدید کنند؛ یعنی آنجا افراد مأموری هستند که اصلاً مأموریتشان همین است که یک بهانه‌ی کوچکی از یک شیعه‌ای پیدا کنند، جنجال راه بیندازند، تکثیر کنند، فحش بدهند، اهانت کنند و دعوا راه بیندازند. اگر هم خبر نداشتیم، تحلیل هم این را نشان میداد؛ دلیلی نداشت که دشمنان وحدت اسلامی از این فرصت و امکان عظیم حج برای این مقصود استفاده نکنند؛ خبر هم داریم که چرا، افرادی را هم برای این کار اجیر میکنند. مراقب باشید در این دام نیفتید. ایرانی چه شیعه‌اش و چه سنی اش، مراقب باشد در این دام نیفتد. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج - 1385/09/01 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : «حج و فضای آن را از انگیزه‌های دنیایی و مادی - تا آن جایی که ممکن است - تخلیه کنند.» این خیلی مهم است؛ چون یکی از شاخصهایی که در حج در نظر گرفته شده است، این است. میگویند در حج شما حق ندارید بوی خوش استعمال کنید، اگر از جایی گذشتید که بوی ناخوشی هست، حق ندارید بینیتان را بگیرید. البته اینها خیلی معنا دارد. حج جایی است که باید هر چه ممکن است انسان از انگیزه‌های دنیوی و مادی جدا و دور بشود. البته ما نمیخواهیم سفارش کنیم که به حجاج آنجا گرسنگی بدهید یا جای بد بدهید، نه؛ پذیرایی از حجاج و مسکن و غذا و تأمین آسایش جسمانیشان که بتوانند به مسائل معنوی بپردازند، خود این یکی از کارهای مهم است؛ این را ما نفی نمیکنیم. اما این انگیزه‌های مادی را تا آنجایی که ممکن است، باید از دلها خارج کرد؛ این انگیزه‌ی بازارگردی و سوغات‌خَری و اینها را باید کم کرد؛ نگاه به حج به صورت یک سفر گردشی یا خدای نکرده با یک اهداف دیگر، که دیگر آنها قابل ذکر هم نیست. ولی این نفس و هوای انسان، انسان را به خیلی جاها میکشاند. باید اینها را مراقبت و جلوگیری کرد. این انگیزه‌های مادی باید در حج - چه در حاجی، چه در همراه، چه در کارگزار - دور شود؛ این ... یک نقطه است. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج - 1385/09/01 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : «حج» یک فریضه‌ی پُرظرفیتی است که اگر درست عمل شود و آنچنان که شارع مقدس خواسته است در هر دوره و زمانی، متناسب با آن زمان به شکل شایسته‌ای انجام بگیرد، تأثیرات آن علاوه بر تأثیرات فردی و ملی، تأثیرات بین‌المللی خواهد بود. ما دیگر کدام واجب را داریم که این‌طور باشد. این عمل و فریضه، هم دل و روح و باطن خود انسانِ حج‌گزار را تصفیه میکند، نورانی میکند و به خدا نزدیک میکند؛ با استغفار و با تضرع و مناجات الهی آشنا و معنوی میکند؛ هم بر روی مسائل یک ملت اثر میگذارد؛ چون بخشی از مردم یک ملت وقتی در یک جهت خاصی، در یک سفری و با یک هدفی رفتند و برگشتند، همگرایی آنها قهراً بیشتر میشود و سطح معنویت و اخلاق ملی بالا میرود. و هم علاوه‌ی بر اینها بین‌المللی است؛ چون ملتها با اشتراکاتی که دارند، فارقها و تفاوتهایی هم با هم دارند که آنها را از هم جدا میکند و احیاناً انگیزه‌های خصمانه‌ای نسبت به یکدیگر در آنها به وجود میآورد. «حج» موجب میشود که این فارقها کمرنگ شود و آن جهات اشتراک و اتحاد بین ملتهای گوناگون برقرار گردد. بنابراین ما هیچ واجبی را با این ابعاد گسترده و عظیم نداریم. علت این هم که به ما گفته‌اند این عملیات را با هم انجام بدهید، در یک «فی ایّام معدودات»، «فی ایّام معلومات» در یک وقت معینی باید انجام بدهید، همه در این موعد و در این میقات باید جمع بشوند، به نظر میرسد همین باشد که خواسته‌اند این آثار، ابعاد بین‌المللی پیدا کند. والّا میگفتند هر کسی در طول سال، هر وقت خواست بیاید همین عملیات را انجام بدهد. این را نگفته‌اند؛ مثل عمره؛ در عمره هر کسی هر وقتی خواست، میرود انجام میدهد، عمل مستحبی است؛ اما حج این‌طور نیست. حج باید در یک وقت معینی باشد؛ میخواهد همه آنجا جمع شوند. برای چه جمع بشوند؟ جمع بشوند که با هم دعوا کنند؟ «لا رفث و لا فسوق و لا جدال فی الحجّ»؛ پس جمع شدن برای دعوا کردن نیست، برای احساس بیگانگی از هم نیست؛ پس برای چیست؟ برای همین احساس اتحاد و یگانگی است؛ این احساس را در خود و طرف مقابل به وجود آوردن است. حقیقتاً دنیا و آخرت در قضیه‌ی حج گنجانده شده است؛ این ظرف بسیار وسیع و پُراستعداد و پُرظرفیتی است که از این میشود استفاده کرد. اگر من و شما [خطاب به کارگزاران]- هر کدام - در یک بخشی، در یک رده‌ای تلاش کنیم که این ظرفیت شناخته شود و از آن استفاده بشود، آن وقت اجر و پاداش خواهد داشت. لذا این عمل، بسیار عمل مهمی است و کارگزار آن هم حقیقتاً باید احساس افتخار کند. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج - 1385/09/01 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : «حج» یک فریضه‌ی پُرظرفیتی است که اگر درست عمل شود و آنچنان که شارع مقدس خواسته است در هر دوره و زمانی، متناسب با آن زمان به شکل شایسته‌ای انجام بگیرد، تأثیرات آن علاوه بر تأثیرات فردی و ملی، تأثیرات بین‌المللی خواهد بود. ما دیگر کدام واجب را داریم که این‌طور باشد. این عمل و فریضه، هم دل و روح و باطن خود انسانِ حج‌گزار را تصفیه میکند، نورانی میکند و به خدا نزدیک میکند؛ با استغفار و با تضرع و مناجات الهی آشنا و معنوی میکند؛ هم بر روی مسائل یک ملت اثر میگذارد؛ چون بخشی از مردم یک ملت وقتی در یک جهت خاصی، در یک سفری و با یک هدفی رفتند و برگشتند، همگرایی آنها قهراً بیشتر میشود و سطح معنویت و اخلاق ملی بالا میرود. و هم علاوه‌ی بر اینها بین‌المللی است؛ چون ملتها با اشتراکاتی که دارند، فارقها و تفاوتهایی هم با هم دارند که آنها را از هم جدا میکند و احیاناً انگیزه‌های خصمانه‌ای نسبت به یکدیگر در آنها به وجود میآورد. «حج» موجب میشود که این فارقها کمرنگ شود و آن جهات اشتراک و اتحاد بین ملتهای گوناگون برقرار گردد. بنابراین ما هیچ واجبی را با این ابعاد گسترده و عظیم نداریم. علت این هم که به ما گفته‌اند این عملیات را با هم انجام بدهید، در یک «فی ایّام معدودات»، «فی ایّام معلومات» در یک وقت معینی باید انجام بدهید، همه در این موعد و در این میقات باید جمع بشوند، به نظر میرسد همین باشد که خواسته‌اند این آثار، ابعاد بین‌المللی پیدا کند. والّا میگفتند هر کسی در طول سال، هر وقت خواست بیاید همین عملیات را انجام بدهد. این را نگفته‌اند؛ مثل عمره؛ در عمره هر کسی هر وقتی خواست، میرود انجام میدهد، عمل مستحبی است؛ اما حج این‌طور نیست. حج باید در یک وقت معینی باشد؛ میخواهد همه آنجا جمع شوند. برای چه جمع بشوند؟ جمع بشوند که با هم دعوا کنند؟ «لا رفث و لا فسوق و لا جدال فی الحجّ»؛ پس جمع شدن برای دعوا کردن نیست، برای احساس بیگانگی از هم نیست؛ پس برای چیست؟ برای همین احساس اتحاد و یگانگی است؛ این احساس را در خود و طرف مقابل به وجود آوردن است. حقیقتاً دنیا و آخرت در قضیه‌ی حج گنجانده شده است؛ این ظرف بسیار وسیع و پُراستعداد و پُرظرفیتی است که از این میشود استفاده کرد. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج - 1385/09/01 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : حج]باید[ به معنای حقیقی خود نزدیک بشود. البته این یک لوازمی نیاز دارد. یکی از لوازمش همین «آمادگی قبلی» است. آدمی را بدون آمادگی قبلی ببرند در حج رها کنند، یقیناً استفاده‌ی صحیحی نخواهد کرد؛ بنابراین باید از قبل او را آماده کنند. این یک وظیفه است. یکی از کارهای سازمان حج و بعثه‌ی مربوط به این کار، باید این باشد: مردمی را که میخواهند مسافر حج بشوند، از پیش در اینها ظرفیت و آمادگی به وجود بیاورند. البته حالا هم هست، اما این باید بیشتر شود؛ با تهیه‌ی کتاب، با برنامه‌ریزیهای گوناگون، با آموزش و بیان مسائلی که احتیاج دارند بدانند - چه مسائل فقهی، چه مسائل اجتماعی و سیاسی و اخلاقی و معنوی و عبادی و عرفانی و ... بنابراین یکی از کارها، ایجاد آمادگی در مسافر حج است. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج - 1385/09/01 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : «حج» یک فریضه‌ی پُرظرفیتی است که اگر درست عمل شود و آنچنان که شارع مقدس خواسته است در هر دوره و زمانی، متناسب با آن زمان به شکل شایسته‌ای انجام بگیرد، تأثیرات آن علاوه بر تأثیرات فردی و ملی، تأثیرات بین‌المللی خواهد بود. ما دیگر کدام واجب را داریم که این‌طور باشد. این عمل و فریضه، هم دل و روح و باطن خود انسانِ حج‌گزار را تصفیه میکند، نورانی میکند و به خدا نزدیک میکند؛ با استغفار و با تضرع و مناجات الهی آشنا و معنوی میکند؛ هم بر روی مسائل یک ملت اثر میگذارد؛ چون بخشی از مردم یک ملت وقتی در یک جهت خاصی، در یک سفری و با یک هدفی رفتند و برگشتند، همگرایی آنها قهراً بیشتر میشود و سطح معنویت و اخلاق ملی بالا میرود. و هم علاوه‌ی بر اینها بین‌المللی است؛ چون ملتها با اشتراکاتی که دارند، فارقها و تفاوتهایی هم با هم دارند که آنها را از هم جدا میکند و احیاناً انگیزه‌های خصمانه‌ای نسبت به یکدیگر در آنها به وجود میآورد. «حج» موجب میشود که این فارقها کمرنگ شود و آن جهات اشتراک و اتحاد بین ملتهای گوناگون برقرار گردد. بنابراین ما هیچ واجبی را با این ابعاد گسترده و عظیم نداریم. مربوط به :پیام به کنگره عظیم حج - 1384/10/19 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : روزهای حجّ، روزهای امید و نوید است. از سوئی شکوه همبستگی میان مسافران خانه ی توحید، در دلها امید می‌آفریند، و از سوئی طراوت یافتن جانها به برکت ذکر الهی، گشایش درهای رحمت را نوید میدهد. حاجیان پس از آنکه مناسک پر رمز و راز حجّ را که خود لبالب از ذکر و خشوع است به جای آوردند، بار دیگر به ذکر خدا فرا خوانده میشوند. این تاکید از آنرواست که یاد خدا دلهای افسرده را فروغ می‌بخشد و نور ایمان و امید در آن میدمد.و دل آنگاه که امیدوار و مؤمن است، آدمی را بر درست پیمودنِ گردنه‌های لغزنده و پرچالش زندگی و رسیدن به قلّه‌های کمال مادی و معنوی قادر میسازد. معنویت حجّ، همین در ذکرُاللَّه است که چون روح در یکایک اعمال حجّ گنجانیده شده است. این سرچشمه ی مبارک باید پس از دوران حجّ نیز همچنان بجوشد و این دستاورد، ادامه یابد. مربوط به :پیام به کنگره عظیم حج - 1384/10/19 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : شکوه و جلال ... گردهمائی بی نظیر[حج]، مارا با واقعیت امّت عظیم اسلامی که فراتر از ملتها و نژادها و رنگها و زبانها است، آشنا میسازد. این جمع درهم تنیده و هماهنگ، این زبانها که همه به یک سخن مترنّم‌اند، این تَن‌ها و دلها که همه به‌یک قبله رو میآورند، این انسانها که دهها کشور و ملّت را نمایندگی میکنند، همه متعلق به یک واحد ویک مجموعه‌ی عظیم‌اند، و آن امّت اسلامی است. مربوط به :پیام به کنگره عظیم حج - 1383/10/29 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : موسم حج فرا رسیده و عرصه‌ی شوق و نیاز، به روی دلدادگان صفا و معنویت، گشوده شده است. اینک خانه‌ی خدا و قبله‌ی دلها پیش روی شما است، عرفات و مَشْعَر آراسته برای جوشش سرچشمه‌ی ذکر و معرفت است، مِنی و صَفا آموزنده‌ی سعی و تلاش در قُرب به خدا و رَمْىِ شیطان است، اینک فرصت خودسازی و بهره‌گیری از این آبشار زُلال توحید و وحدت فرا رسیده است. لبیکی را که در آغاز اِحرام بر زبان رانده‌اید، در دل خویش راسخ کنید و دعوت خدا را که با سفر به حریم دوست اجابت کرده‌اید، با تأمُّل در معنا و هدف حج، از سود و ذخیره‌ی هرچه افزونتر، برخوردار سازید. مربوط به :پیام به کنگره عظیم حج - 1383/10/29 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : گام اول برای حاجیان، خودسازی است. اِحرام و طواف و نماز، مَشْعَر و عرفات و مِنی، قربانی و رَمْی و حَلْقْ، همه و همه، مظاهر خشوع و فروتنی انسان در برابر خداوند و جایگاه ذکر و تَضَرُّع و تقُّرب به او است. این مناسک پرمعنی را نباید از سر غفلت گذرانید. مسافر دیار حج، در همه‌ی این مراسم باید خود را در محضر حق متعال بداند، خود را در انبوه متراکم جمع، با محبوب تنها ببیند، با او راز و نیاز کند، از او بخواهد و به او دل ببندد، شیطان و هوا را از دل خویش براند، و زنگار حِرص و حَسَد و جُبْن و شهوت را از خویش بِزُداید. خدا را بر هدایت و نعمتش سپاس گوید، دل را بر مجاهدت در راه خدا، رام کند، مهربانی به مؤمنان و بیزاری از معاندان و حق ستیزان را در دل بپروراند، عزم خویش را بر اِصلاح خود و اِصلاح دنیای پیرامون خود استوار سازد، و با خدای خود بر آبادی دنیا و آخرت، پیمان بندد. مربوط به :پیام به کنگره عظیم حج - 1383/10/29 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : حج، یک حرکت دستجمعی است. دعوت الهی به حج برای آن است که مؤمنان خود را در کنار یکدیگر ببینند و نُمادی از وحدت پیکره‌ی مسلمین را به چشم خود بنگرند. حج برای تقرب دستجمعی به خدا و بَرائت دستجمعی از شیاطین اِنْس و جِن است. تمرین اتحاد و پیوستگىِ امت اسلامی است. و امت اسلامی هرگز مانند امروز به این برادری بایکدیگر و برائت عَلَنی از مُشْرِکین و مستکبرین، نیاز نداشته است. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج‌ - 1383/09/30 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : فرصت حج، استثنایی است. همه ی عبادات، فرصت بازیابی خویشتنِ انسان هستند. انسانها بر اثر غفلت از خدای متعال - که روح هستی و حقیقت هستی است - از خودشان، از دلشان و از حقیقتشان غافل می شوند؛ «نسوااللَّه فانساهم انفسهم». امروز درد بزرگ بشریت این است. انسانها با غفلت از خدای متعال، از خودشان هم غافل شده اند. نیازهای انسان، حقیقت انسان و اهداف خلقت انسان در میان چرخ و پر دستگاه های مادی بکلی از یاد رفته است.آنچه انسان را به خدا، و در سایه ی توجه به خدا، به خود و حقیقت خود و نیاز خود و دل خود متوجه می کند، دعا و عبادت و تضرع است. و حج از این جهت برترین عبادتهاست؛ چون از لحاظ زمان، از لحاظ مکان، از لحاظ توالی حرکاتی که در حج در اختیار حاجی و ناسک گذاشته شده است، یک عبادت استثنایی است. لذا شهر مکه و مراسم حج، وسیله یی برای امنیت انسان است. انسان، با خضوع، با توجه، با تضرع و با غرق شدن در یاد الهی، در آن مراسمِ عجیب و عظیم، در دل خود احساس امنیت می کند؛ این بزرگترین نیاز انسان است. جهنمی که قدرتهای مادی و انگیزه های مادی در حول و حوش انسان به وجود آورده اند. انسان می تواند با پناه بردن به حج، بَرد و سلام بهشت را در آن مکان و آن زمان برای خود به وجود بیاورد. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج‌ - 1383/09/30 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : حج ... برترین عبادتهاست؛ چون از لحاظ زمان، از لحاظ مکان، از لحاظ توالی حرکاتی که در حج در اختیار حاجی و ناسک گذاشته شده است، یک عبادت استثنایی است. لذا شهر مکه و مراسم حج، وسیله یی برای امنیت انسان است. انسان، با خضوع، با توجه، با تضرع و با غرق شدن در یاد الهی، در آن مراسمِ عجیب و عظیم، در دل خود احساس امنیت می کند؛ این بزرگترین نیاز انسان است. جهنمی که قدرتهای مادی و انگیزه های مادی در حول و حوش انسان به وجود آورده اند. انسان می تواند با پناه بردن به حج، بَرد و سلام بهشت را در آن مکان و آن زمان برای خود به وجود بیاورد. مربوط به :پیام به کنگره عظیم حج - 1381/11/18 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : گردهمائی میلیونی مسلمانان در حج، پدیده‌ئی بی‌نظیر و شگفت‌انگیز است. همه‌ی ملتهای مسلمان از همه‌جای جهان و از همه‌ی قشرهای اجتماعی، در این چند روز در خانه‌ی خدا، زادگاه اسلام و پیامبر عظیم‌الشأن آن گرد می‌آیند و آئینهای پررمز و راز حج را برپا می‌دارند. در این شعائر پرشکوه و پرمعنی، پیوند دلها با خدای بزرگ، پیوند دلها با یکدیگر، حرکت بر محور توحید، سعی و تلاش همگانی، رمی شیطان و برائت از طاغوت، ذکر و تضرّع و خشوع در برابر خدا، و احساس عزت و عظمت در پرتو اسلام، همه در عمل و بگونه‌ئی نمادین به ملتهای مسلمان، آموزش داده می‌شود؛ و مهربانی و همزیستی با برادران و استحکام و سرسختی با دشمنان، و رها شدن از پیرایه‌های خودپرستی و پیوستن به دریای عزت و عظمت الهی در قالب مناسک حج تجسّم می‌یابد. مربوط به :پیام به کنگره عظیم حج - 1381/11/18 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : حج، نِماد امت اسلامی و آموزنده‌ی نوع رفتاری است که این امت بزرگ برای تأمین سعادت خود باید در پیش گیرد. می‌توان حج را در حرکت هدفمند و آگاهانه و متنوّع همگان در جهتی واحد خلاصه کرد. تار و پود این حرکت، یاد خدا و همدلی بندگان خدا است، و هدف آن ایجاد پایگاه مستحکم معنوی برای زندگی سعادتمندانه‌ی انسان: جعل اللَّه الکعبة البیت الحرام قیاماً للناس و الشهر الحرام و الهدی و القلائد. مربوط به :پیام به کنگره عظیم حج - 1381/11/18 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : گردهمائی میلیونی مسلمانان در حج، پدیده‌ئی بی‌نظیر و شگفت‌انگیز است. همه‌ی ملتهای مسلمان از همه‌جای جهان و از همه‌ی قشرهای اجتماعی، در این چند روز در خانه‌ی خدا، زادگاه اسلام و پیامبر عظیم‌الشأن آن گرد می‌آیند و آئینهای پررمز و راز حج را برپا می‌دارند. در این شعائر پرشکوه و پرمعنی، پیوند دلها با خدای بزرگ، پیوند دلها با یکدیگر، حرکت بر محور توحید، سعی و تلاش همگانی، رمی شیطان و برائت از طاغوت، ذکر و تضرّع و خشوع در برابر خدا، و احساس عزت و عظمت در پرتو اسلام، همه در عمل و بگونه‌ئی نمادین به ملتهای مسلمان، آموزش داده می‌شود؛ و مهربانی و همزیستی با برادران و استحکام و سرسختی با دشمنان، و رها شدن از پیرایه‌های خودپرستی و پیوستن به دریای عزت و عظمت الهی در قالب مناسک حج تجسّم می‌یابد. حج، نِماد امت اسلامی و آموزنده‌ی نوع رفتاری است که این امت بزرگ برای تأمین سعادت خود باید در پیش گیرد. می‌توان حج را در حرکت هدفمند و آگاهانه و متنوّع همگان در جهتی واحد خلاصه کرد. تار و پود این حرکت، یاد خدا و همدلی بندگان خدا است، و هدف آن ایجاد پایگاه مستحکم معنوی برای زندگی سعادتمندانه‌ی انسان: جعل اللَّه الکعبة البیت الحرام قیاماً للناس و الشهر الحرام و الهدی و القلائد. امت اسلامی اکنون برابر الگوی حج، به حرکت بزرگ و هدفداری در زندگی واقعی خود نیازمند است و همه، چه دولتها و چه ملّتهای مسلمان، در این مسئولیّت سهیمند. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج‌ - 1381/10/25 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : حقیقت این است که حج یک واجب استثنایی و یک مراسم عجیب و پُر رمز و راز است. اگرچه در باب حج بسیار گفته‌اند و همه گفته‌اند و مطالب شیوا و زیبایی هم بیان کرده‌اند؛ اما مسأله حج خیلی عمیقتر از چیزی است که ما تا امروز فهمیده‌ایم. حج، یک حرکت عبادی خالصِ عمیق - خضوع، خشوع، ذکر، عبادت، تضرّع و توسّل - و با حالت اجتماع است. در کنار هم قرار دادن این دو ویژگی، مسأله را خیلی پُرمعنا میکند. اگرچه در اسلام عبادات اجتماعی، مثل نماز جماعت و نماز جمعه و نماز عید وجود دارد؛ اما این اجتماع عظیم و این مرکزیّت دادن به ذکر و توحید و کشاندن همه مسلمانان از آفاق عالم اسلامی به یک نقطه واحد، خیلی معنا دارد. این‌که همه ملت مسلمان و امّت اسلامی با وجود اختلاف لهجه‌ها و نژادها و عادات و سنن و سلایق و اختلاف مذاهب موظّفند در یک نقطه جمع شوند و اعمال ویژه‌ای را با هم انجام دهند و این اعمال هم صرفاً عبادت و تضرّع و ذکر و توجّه است، خیلی پُرمعناست. معلوم میشود بنا بر نظر اسلام و دید اسلامی، اتّحاد دلها و جانها فقط در میدان سیاست و در جهاد نیست؛ حتّی رفتن به درِ خانه خدا و کنار هم قرار گرفتن دلها و با هم بودن تن‌ها و جانها نیز دارای اهمیت است. لذا ملاحظه بفرمایید در قرآن کریم میفرماید: «واعتصموا بحبل‌اللَّه جمیعاً». اعتصام به حبل‌اللَّه، تنها فایده‌ای ندارد؛ «جمیعاً» مهم است. با هم اعتصام به حبل‌اللَّه کنید؛ با هم به نقطه اطمینان‌بخش تعلیم و تربیت و هدایت الهی چنگ بزنید. با هم بودن مهمّ است؛ دلها با هم، جانها با هم، فکرها با هم، تن‌ها در کنار هم. طوافی که میکنید - این حرکت دایره‌وار بر گرد یک مرکز - نماد حرکت مسلمانان بر گرد محور توحید است. همه کارها و اقدامات و همّتهای ما باید بر گردِ محور وحدانیّت الهی و توجّه به ذات اقدس ربوبی باشد. این درس، مربوط به همه زندگی است. کسانی که میخواهند احکام اسلامی را به کنج خانه‌ها و عبادتگاهها و دلها منحصر کنند و فعّالیت عرصه اجتماع را از دین عاری کنند، به این نکات اسلامی توجّه ندارند. سعی بین صفا و مروه‌ای هم که همه آحاد مسلمان باید آن را طی کنند، همین‌طور است. سعی، حرکت با همّت، با شدّت، با توجّه، با اراده و آگاهانه است و همه باید با هم حرکت کنند؛ بروند و بیایند. اجتماع عظیم در عرفات و مشعر و منا هم همین‌طور است. این کارهای دستجمعىِ عظیم که نظیر آن را در هیچ مذهب و مکتبی و در هیچیک از احکام دیگر اسلامی نمیشود پیدا کرد، نشان‌دهنده عظمت این واجب است. این‌جا یک ذخیره الهی گذاشته شده است که هرکس توفیق پیدا میکند دستی به سمت این ذخیره دراز کند، باید حدّاکثر استفاده را بکند. هرچه میتوانید، در ایّام حج از این ذخیره استفاده کنید. مربوط به :پیام به کنگره عظیم حج - 1380/11/30 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : [حج] اردوگاه بزرگ امت اسلامی، است؛ جایگاه تمرین خدائی و مردمی شدن، از «خود»های دروغین و شرک آلود بیرون جستن، و به «خود» حقیقی و ا لهی پیوستن. اینجا جایگاه برائت از دیو و دَد و شیطان و پیوستن به جنود رحمان است. جایگاه تجدید عهدِ: ان لا تعبدواالشیطان و پاسخ به: ان اللَّه بریٌ من المشرکین و رسولُه است. اینجا محلّ تجلی امت واحده‌ی اسلامی و مظهر عزّت معنوی و قدرت بشری مسلمانان است. مربوط به :پیام به کنگره عظیم حج - 1378/12/23 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : موسم حج، میتواند عظمت و تنوع و اقتدار معنوی و انسانیِ دنیای اسلام را هرساله بطور محسوس در برابر چشم مردمی از همه‌ی کشورهای مسلمان بگذارد و ارتباط و شناسائی و تبادل نظر را در میان برگزیدگان هر ملت برقرار سازد. در حج همه‌ی ملتها میتوانند خبرهای حقیقی از حال برادران را به دست آورند و حجاب تبلیغات خصمانه‌ی دشمنان جهان اسلامی را درنوردند، و با بهره گیری از فضای معنوی بیت‌اللَّه‌الحرام، خود را برای حرکتی هماهنگ و مخلصانه در راهِ بازگشت به حاکمیت اسلام و کسب عزّت و استقلال و تلاش برای تحولی اساسی در کشورهای خود آماده سازند. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج‌ - 1378/11/26 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : حج از یک طرف مظهر معنویت است -ارتباط با خدا، آشنا شدن دل با آیات الهی و نزدیک شدن هرچه بیشتر انسان به خدا- از یک طرف مظهر وحدت است -یکپارچگی امّت اسلام، برداشتن دیوارها و حجابها و پُر کردن درّه‌ها و شکافهایی که یا به‌دست دشمن، یا به‌وسیله تعصّبات و اوهام به‌وجود آمده است، و نیز ایجاد قدمی به سوی امّت واحده اسلامی است- و از طرف دیگر مظهر برائت از دشمنان خدا، برائت از مشرکین و ایادی شرک و کفر است. اگر ان‌شاءالله این سه جهت در حج متجسّد و مجسّم شود، حج فایده خود را بخشیده است. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج‌ - 1378/11/26 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : یکی از خصوصیات حج این است که فضا را معنوی میکند. الان فضای کشور به برکت نزدیکی ایام حج و با رفتن حُجّاج، در شرف معنویتر شدن است. وقتی حُجّاج برمیگردند، باز باری از معنویت با خود می‌آورند؛ یعنی سوغات روحیه و معنویت. هر وقت سخن از حجّ است، معنویت پراکنده میشود. باید این‌طور باشد. مربوط به :پیام به کنگره عظیم حج - 1377/01/12 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : مراسم حج در هر سال، یک حادثه‌‌‌ی بزرگ است که رواست اگر در آن ایام معلومات، مرکز اصلیِ فکر و توجه و اندیشه و احساس مردم در سراسر جهان اسلام باشد؛ و هرکس بسته به جایگاه روحی و فکری و سیاسیش، به نوعی بدان بیندیشد و با آن بسر برد. و بدیهی است که بهره‌‌‌مندان از فیض حج، در مرکز این تکلیف و توقعند؛ و چون جسم و جان و اندیشه و تلاش آنان آمیخته به حج و برکات و آثار آن است، شایسته است که بیشترین بهره‌‌‌ی معنوی و روحی و فردی و اجتماعی را از آن به دست آورند، و ان‌‌‌شاءاللَّه چنین خواهد بود. مربوط به :پیام به کنگره عظیم حج - 1377/01/12 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : اگرچه برکات حج، همه‌‌‌ی جنبه‌‌‌های حیات بشری را فرا می‌‌‌گیرد و این باران رحمت بی‌‌‌دریغ، از خلوت دل و اندیشه‌‌‌ی آدمی تا عرصه‌‌‌ی سیاست و اجتماع و قدرت ملّی مسلمانان و تعاون میان ملتهای مسلمان را، بارور و سرزنده و برخوردار از شور زندگی می‌‌‌سازد، لیکن شاید بتوان گفت که کلید این همه، «معرفت» است؛ و نخستین هدیه‌‌‌ی حج به کسی که مایل است چشم خود را به حقایق بگشاید و از نیروی خداداده‌‌‌ی «فهم پدیده‌‌‌ها» بهره بگیرد، همان معرفت و شناخت منحصر بفردی است که عادتاً جز در حج، در اختیار خیل عظیم مسلمانان قرار نمی‌‌‌گیرد، و هیچ پدیده‌‌‌ی دینی دیگری نمی‌‌‌تواند مجموعه‌‌‌ی شناختهایی را که در مراسم حج، قابل وصول است، یکجا در اختیار امت اسلامی قرار دهد. این معرفت، عبارت است از مجموعه‌‌‌یی از شناختها که از جمله‌‌‌ی آنهاست: شناخت خود به عنوان یک فرد، شناخت خود به عنوان جزیی از مجموعه‌‌‌ی عظیم امت اسلامی، شناختِ نمونه و نمایی از آن امت واحدة، شناخت عظمت و رحمت خدا، و شناخت دشمن. شناخت خود به عنوان یک فرد، به معنی تأمل در وجود خویش و شناخت ضعفها و تواناییهای آن است. مربوط به :پیام به کنگره عظیم حج - 1377/01/12 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : تقویت این احساس در فرد، که وی عضوی از پیکر بزرگ امت است و هدایت درست آن، باید بتواند بر همه‌‌‌ی آن ترفندهای تفرقه‌‌‌ساز، غلبه کند؛ و ضمن این‌‌‌که هویت ملّی و فرقه‌‌‌یی را در بخشهای گوناگون امت اسلامی پاس می‌‌‌دارد، از فوایدی که در یکدلی و اتحاد است، همه‌‌‌ی این مجموعه‌‌‌ی بزرگ را بهره‌‌‌مند سازد و عزّت و اقتدار و خیر کثیری را که در یکپارچگی امت اسلامی نهفته است، شامل همه‌‌‌ی اجزا و اعضای آن کند. طواف و سعی و نمازهای جماعت و همه‌‌‌ی حرکات و سکنات دستجمعی در حج، این درس را به حجگزار می‌‌‌رساند و آن را در اعماق وجود او نفوذ می‌‌‌دهد. مربوط به :پیام به کنگره عظیم حج - 1377/01/12 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : حج، در آئینی پُر راز و رمز، و در آمیزه‌ی شگفت‌آوری از شُکوه و خاکساری، و اقتدار و فروتنی، و حرکت وَ تلاش درونی و بُرونی، نمادی از مبارزه و جهاد نفسانی و جهانی انسانِ مسلمان، در راه تحقق حیات طیبه‌ی انسانی را در برابر چشم آدمی می‌گذارد و حجگزار را به تمرین عملیِ وظائف بزرگ خود وادار می‌سازد. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج - 1376/12/13 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : امروز بحمداللَّه حجّ ما، با حجّ سالهای گذشته قبل از انقلاب مبارک اسلامی، خیلی تفاوت دارد. مردم با یک قصد حرکت میکنند. حج، اصلاً به معنای قصد است. مردم با یک نیّت راه میافتند و هدفی را دنبال میکنند؛ لااقل وجه غالب این است. این را باید تقویت کرد. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج - 1376/12/13 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : آنچه که در حج به نظر میرسد از همه چیزها مهمتر است، سه مطلب است: یکی این‌که ما بتوانیم به مخاطبان خودمان - هرکه هستند - عظمت و کارآمد بودن و گسترش دامنه عظیم امّت اسلامی از جهات مختلف را تفهیم کنیم. این، وظیفه اوّل است. در دنیای اسلام، بحث هزار و میلیون نیست؛ شاید صدها میلیون یا بیش از اینها آدم وجود دارد که عظمت و شکوه و کارایی و حجم غیر قابل محاسبه دنیای اسلام را نمیداند؛ لذا خود را ضعیف میپندارد و در مقابل همه استکبار، خویش را تنها و ناتوان احساس میکند. باید تفهیم کرد که دنیای اسلام و امّت اسلام یعنی چه. .... نکته دوم، مسأله اتحاد است. اتّحاد را تبلیغ کنید...بایستی تفهیم کرد که وحدت بین مسلمین، به صد دلیل واجب، و به صد دلیل ممکن است. بایستی دنبال کرد که این نکته در تبلیغات زبان‌دانها و مبلّغان و گویندگان و حتّی حجاج معمولی که ممکن است رفیقی از یک کشور پیدا کنند و با او دو کلمه حرف بزنند، رعایت شود. ... مسأله دیگری که توجّه به آن خیلی لازم است، مسأله دین و سیاست است. جدا کردن دین از سیاست که شاید از قریب دویست سال قبل در برنامه دشمنان دنیای اسلام بوده است، نکته بسیار مهمّی است. ولو خود این کلمه را تکرار کنید که «سیاست اسلام از دیانت آن جدا نیست، دیانت اسلام از سیاست آن جدا نیست». این تکرار شود، گفته شود و به گوش همه برسد. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج - 1376/12/13 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : حج یک واجب طولانی، مستمر، مرکّب و متشکّل از انواع و اقسام عبادات است؛ از واجباتش، مستحبّاتش، از نمازش، طوافش، سعیش، وقوفش، آن دعاها، آن بیتوته‌ها، آن مناجاتها، آن افاضه‌ها. هر انسان با استعدادی که از این چند روز ایام حج حقیقتاً درست بتواند استفاده کند، از جنبه فردی آن، همین یک سفر برای اصلاح او تا آخر عمر کافی است. البته اگر یک حج را با یک نماز یا با یک روزه مقایسه فرمایید، برتری حج از جنبه پُر بودن از مفاهیم معنوی و حالات روحانی و ارتباط با خدا و تضرّع و رابطه و ... واضح است. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج - 1376/12/13 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : شاید بشود گفت که اکثر فرایض عبادی اسلام - حتّی نماز - یک جنبه اجتماعی هم دارد؛ ولی جنبه اجتماعی حج، یک عالم غریبی است، محشری است، چیز ماندگاری است؛ اما این دفعه نه در حافظه یک فرد، بلکه در حافظه یک امّت و یک ملت. واقعاً اگر از یک موسم حج، به لحاظ جنبه اجتماعی، درست استفاده شود، یک مراسم حج در یک سال کافی است که دنیای اسلام را متحوّل کند. اگر رابطه‌ها درست باشد؛ دلها به هم وصل شود، جویبار بابرکت مفاهیم و فرهنگها و معلومات از سوی ملتهای گوناگون، به سمت دلهای دیگر سرازیر گردد، مسلمانان در آن‌جا همدیگر را بیابند، مجموعه را ببینند، معنای طوافها و سعی و وقوف و مبیت را درک کنند، مفاهیم اجتماعی اینها را بفهمند، حقیقتاً یک حج میتواند کار یک امّت را اصلاح کند. این‌قدر بابرکت است. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج - 1376/12/13 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : مایه اصلی، معنویت و ارتباط با خدا و توجّه به خداست. لذا در حج به این بخش هم بایستی حداکثر اهتمام شود. نه این‌که ما میگوییم ارتباط بر قرار کنیم، کار سیاسی بکنیم، برائت راه بیندازیم، تبلیغ مسائل گوناگون جمهوری اسلامی را بکنیم؛ اما به گریه و شب‌زنده‌داری و تضرّع و ختم قرآن و استضائه از آن خورشید معنویت و از آن کوره گداخته عشق و محبّت را نپردازیم. نخیر، این‌گونه نیست. این‌جا هم پشتوانه آن است. هر دو جهت مورد نظر است. البته چون بی‌توجّهی به جنبه اجتماعی و سیاسی بیشتر شده است، این‌جا یک توجّه ویژه برای آن قسمت لازم است. این را باید توجه داشت. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج - 1376/12/13 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : ما ]باید[بتوانیم ]در حج[به مخاطبان خودمان - هرکه هستند - عظمت و کارآمد بودن و گسترش دامنه عظیم امّت اسلامی از جهات مختلف را تفهیم کنیم. این، وظیفه اوّل است. در دنیای اسلام، بحث هزار و میلیون نیست؛ شاید صدها میلیون یا بیش از اینها آدم وجود دارد که عظمت و شکوه و کارایی و حجم غیر قابل محاسبه دنیای اسلام را نمیداند؛ لذا خود را ضعیف میپندارد و در مقابل همه استکبار، خویش را تنها و ناتوان احساس میکند. باید تفهیم کرد که دنیای اسلام و امّت اسلام یعنی چه. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج - 1376/12/13 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : امروز بحمداللَّه در ذهن جامعه ما این معنا ثابت و جا افتاده است که حج در بین همه فرایض اسلامی، آن فریضه ممتازی است که هم جنبه الهی و معنوی و فردی آن وهم جنبه اجتماعیاش، از بقیه واجبات امتیاز دارد. اما جنبه الهی و فردی آن. حج یک واجب طولانی، مستمر، مرکّب و متشکّل از انواع و اقسام عبادات است؛ از واجباتش، مستحبّاتش، از نمازش، طوافش، سعیش، وقوفش، آن دعاها، آن بیتوته‌ها، آن مناجاتها، آن افاضه‌ها. هر انسان با استعدادی که از این چند روز ایام حج حقیقتاً درست بتواند استفاده کند، از جنبه فردی آن، همین یک سفر برای اصلاح او تا آخر عمر کافی است. البته اگر یک حج را با یک نماز یا با یک روزه مقایسه فرمایید، برتری حج از جنبه پُر بودن از مفاهیم معنوی و حالات روحانی و ارتباط با خدا و تضرّع و رابطه و ... واضح است. از جهت اجتماعی نیز همین‌طور است. البته شاید بشود گفت که اکثر فرایض عبادی اسلام - حتّی نماز - یک جنبه اجتماعی هم دارد؛ ولی جنبه اجتماعی حج، یک عالم غریبی است، محشری است، چیز ماندگاری است؛ اما این دفعه نه در حافظه یک فرد، بلکه در حافظه یک امّت و یک ملت. واقعاً اگر از یک موسم حج، به لحاظ جنبه اجتماعی، درست استفاده شود، یک مراسم حج در یک سال کافی است که دنیای اسلام را متحوّل کند. اگر رابطه‌ها درست باشد؛ دلها به هم وصل شود، جویبار بابرکت مفاهیم و فرهنگها و معلومات از سوی ملتهای گوناگون، به سمت دلهای دیگر سرازیر گردد، مسلمانان در آن‌جا همدیگر را بیابند، مجموعه را ببینند، معنای طواف و سعی و وقوف و مبیت را درک کنند، مفاهیم اجتماعی اینها را بفهمند، حقیقتاً یک حج میتواند کار یک امّت را اصلاح کند. این‌قدر بابرکت است. مربوط به :پیام به کنگره عظیم حج - 1376/01/21 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : در میان فرایض دینی، حج، بزرگترین فریضه‌یی است که در آن هر دو جنبه‌ی فردی و اجتماعی به شکلی نمایان، گنجانیده شده است. در جنبه‌ی فردی، هدف، تزکیه و رسیدن به صفا و نورانیت و پیراستگی از زخارف بی‌ارزش مادی و فراغت با خویشتن معنوی و انس با خدای متعال و ذکر و تضرع و توسل به حضرت حق است، تا آدمی به عبودیت - که صراط مستقیم الهی به سوی کمال است - راه یابد و در آن گام بردارد. در این بخش، تنوع فرصتها و آزمایشگاهها به حدی است که هر گاه کسی با توجه و تدبر از آن عبور کند، بی‌گمان دستاوردی گرانبها خواهد داشت؛ فرصت احرام و تلبیه، فرصت طواف و نماز، فرصت سعی و هروله، فرصت وقوف در عرفات و مشعر، فرصت رمی و قربانی و فرصت ذکراللَّه که همچون فضای سرشار از روح و حیات، در همه‌ی این مراحل، گسترده شده است. مجموعه‌ی این فرصتها می‌تواند برای هر فرد، دوره‌ی کوتاهی از ریاضت شرعی و تمرین زهد و سِلم و حلم و برخی خلقیات پسندیده‌ی دیگر نیز باشد. در جنبه‌ی اجتماعی، حج در میان همه‌ی فرایض اسلامی بی‌همتا است؛ زیرا مظهری از قدرت و عزت و اتحاد امت اسلامی است. هیچ فریضه‌ی دیگری بدین‌سان به آحاد مسلمان، درباره‌ی مسایل امت اسلامی و جهان اسلام، درس و عبرت نمی‌آموزد و آنان را در روحیه و واقعیت، به قدرت و عزت و وحدت نزدیک نمی‌کند. تعطیل این بخش از حج، بستن سرچشمه‌یی از خیرات به روی مسلمین است که از هیچ رهگذر دیگری نمی‌توانند بدان دست یابند. مربوط به :پیام به کنگره عظیم حج - 1376/01/21 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : در حج به صدای بلند اعلام اتحاد کنید؛ به صدای بلند بیزاری خود را از جبهه‌ی استکبار و ظلم و نفاق فریاد کنید؛ علما و روشنفکران و شخصیتهای سیاسی و علمی خود را به تبادل نظر با یکدیگر فراخوانید؛ حمایت عمومی خود را از ملت مظلوم فلسطین و طلبگاری خود را نسبت به مسأله‌ی فلسطین، به گوش دشمن برسانید. مربوط به :پیام به کنگره عظیم حج - 1375/02/04 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : خود... سفر معنوى حج یک فرصتى است مثل بقیّه‌ى فرصتهاى بزرگ. یک ملّت، هوشیارى خود را باید این‌جور اثبات کند که از فرصتها به نحو کامل استفاده کند و بهره‌مند شود. حج یک فرصت است. نظام اسلامى، جامعه‌ى اسلامى، مردم مسلمان باید این فرصت را مغتنم بشمرند، که براى اصلاح امور دینى و معنوى آنها، براى روشن کردن دل غافلِ همه‌ى ما، و توجّه دادنِ بیشتر جامعه‌ى‌اسلامى به الطاف الهى از یک‌سو، و براى اصلاح بسیارى از امور مهمّه‌ى امّت اسلامى از سوى دیگر، این فرصت میتواند مورد استفاده قرار بگیرد. از معنویّت حج باید استفاده کرد؛ جایگاه انس با خداى متعال، ذکر خداى متعال، احساس حضور در محضر الهى بیش از همیشه در مناسک حج فراهم است. در حرمین شریفین، در منى، در عرفات، در مشعر، در همین لبیک‌گفتن‌ها، در احرام بستن، اینکه انسان احساس میکند که دارد به دعوت الهى لبیک میگوید و پاسخ میدهد، خود یک فرصت عظیمى است براى دلهاى آگاه و هوشیار که رابطه‌ى خودشان را با خداى متعال مستحکم‌تر کنند. دلهاى خودمان را با خدا آشناتر کنیم؛ این یک فرصت بسیار مهمّى است. مربوط به :پیام به کنگره عظیم حج - 1375/02/04 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : حج، سرچشمه‌‌ی جوشان تقوی و معنویت و خیر و برکت، همه ساله تا ابد، فیضان خود را بر جهان اسلام و بر یکایک مسلمانانِ موفق جاری می‌‌سازد تا هر کس و هر مجموعه، به اندازه‌‌ی ظرفیت و قابلیت خود از آن بهره بگیرد.حجاج بیت‌‌اللَّه الحرام، تنها بهره‌‌مندان از این سرچشمه‌‌ی فیاض نیستند. اگر این فریضه‌‌ی عظیم به درستی شناخته و عمل شود ملتها و آحاد مسلمان در همه جای جهان، مشمول برکات آن خواهند شد. مربوط به :پیام به کنگره عظیم حج - 1375/02/04 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : آری، حج درست و کامل، حج توحیدی، حجی که منبع عشق به خدا و مؤمنین و برائت از شیطانها و بتها و مشرکین باشد، رشد همه‌‌ی مشکلات امت اسلامی را ابتدا متوقف و سپس آن را مرتفع می‌‌سازد و منشأ عزت اسلام و شکوفایی زندگی مسلمین و استقلال و آزادی کشورهای اسلامی از شر اجانب می‌‌شود. مربوط به :پیام به کنگره عظیم حج - 1375/02/04 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : پس از پیروزی انقلاب کبیر اسلامی در ایران، مسأله‌‌ی حج در صدر اقدامات بین‌‌المللی حکومت جمهوری اسلامی قرار گرفت و دولت کریمه، جنبه‌‌ی سیاستُ‌‌اللهی این فریضه را که مظهر عزت و قدرت حضرت حق است با جنبه‌‌ی عبادتُ‌‌اللهی آن‌‌که جلوه گاه غفران و رحمت ربوبی است، به هم آمیخته، حج امروز را به حج صدر اسلام نزدیک ساخت، و به عنوان نمادی از این همه، مراسم برائت از مشرکین را در حج، بار دیگر زنده کرد و تاکنون با وجود همه‌‌ی سختگیری‌‌های سیاسی و شدت عملهای ناشی از انگیزه‌‌های غیر اسلامی، این وظیفه‌‌ی اسلامی را دنبال کرده است. جمهوری اسلامی به عنوان نظامی که علیرغم تبلیغات و تلاشهای ضد اسلامی صد سال اخیر، حیات و پویایی و قدرت اسلام را در اداره‌‌ی جوامع عظیم بشری، ثابت کرده است، به حج نه همچون وسیله‌‌یی برای خود، بلکه همچون عرصه‌‌یی برای بیداری مسلمین و دمیدن روح تقوا و ایمان به اجرای شریعت اسلام و عزت و استقلال مسلمانان جهان، نظر افکنده است. مربوط به :پیام به حجاج بیت‌الله‌الحرام - 1374/02/14 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : چون بهار طبیعت که همواره در میعاد همیشگی خود، لبریز از نشاط زندگی فرا میرسد، موسم حج، نوبهار جان و دل، و فصل رویش و پیدایش روح زندگی توحیدی در دل هر مسلمانی که خود را به میقات رسانده باشد، همه ساله در موعد خدایی و همیشگی باز میگردد تاچون چشمه‌سار مبارکی رشحات حیات طیّبه‌ی اسلامی را بر سراسر جهان اسلام بپاشد وکسانی راکه توفیق یافته‌اند که تن به این سرچشمه‌ی مبارک بزنند، از غبار و کدورت گناه و شرک و ماده‌گرایی و میل به پستی و بدکرداری، پاک کند و در آنان اگر اهل توجّه وتذکر باشند، مایه‌ی صلاح وفلاح یک عمر راذخیره سازد. مربوط به :پیام به حجاج بیت‌الله‌الحرام - 1374/02/14 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : بیش ازچهارده‌قرن است که ندای ابراهیم خلیل ازحلقوم محمّدمصطفی(صلّیالله‌علیه‌واله‌وسلّم)، همه ساله میهمانان بیت را در این موسم به پایگاه معنویت و وحدت میکشاند تا گرد مرکز توحید، همراه با آن جریان ابدی عروج، طواف کنند، و در پشت مقام ابراهیم به سمت کعبه‌ی محمدی(صلّیالله‌علیه‌واله‌وسلّم)، نماز گزارند، و میان صفا و مروه، سعی ابدی مؤمن از منشاء صفا را مجسّم سازند. و معرفت به حقارت خویش و عظمت و عزت حق تعالی را در عرفات، و زمزمه‌ی ذکر و انس و عشق به حضرت احدیت و درک نور تابان آن بیهمتا را در صحرای ظلمانی وجود خود در مشعر بیاموزند، و در منی شیطان بزرگ و شیطانهای دیگر را هدف رمی خود سازند، و به نشانه‌ی قربانی کردن هواها و تمایلات منحرف ساز، ذبیحه‌یی قربانی کنند - و این همه را در حال احرام که حریم جان و دل حاجی در برابر میوه‌های ممنوع این بهشت است و در کنار دیگر مسلمانان از هرجا و هر نژاد و باهر رتبه‌ی مادی یا معنوی و دارای هر زبان و فرهنگ به جای آورند و آنگاه به نشان زدودن همه‌ی چرکها و پلیدیهایی که در فضای آلوده‌ی زندگی مادّی برجان و دل آنان نشسته است، حلق وتقصیر کنند وسپس بار دیگر با طراوتی که از زدودن گناه و تجلّی معرفت و محبت خداوند، در جان و دل آنان پدید آمده‌است، به خانه‌ی خدا برگردند وطواف ونماز و سعی را اینبار در آفاقی برتر از پیش به جای آورند و با ذخیره‌یی سرشار از توحید ومعنویت و صفا، و عزمی راسخ در مبارزه با شیطانها، و قدرتی فائق بر نفس خویشتن، آماده‌ی برگشتن به دیار خود و پراکندن عطر حج در اقطار گیتی باشند. مربوط به :پیام به حجاج بیت‌الله‌الحرام - 1374/02/14 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : حکمت بدیع اسلام،[حج] این آزمایش شگفت آور و پر از رمز و راز را چنان ترتیب داده است که همین یک واجب بتواند در همه‌ی قرون و اعصار، و با هراندازه گسترشی که دامنه‌ی اسلام در شرق و غرب گیتی به دست آورده است، یکپارچگی و اتصال اجزاء این پیکر عظیم را تامین کند... همه در یکجا و همیشه در یک فصل،... چه آن هنگام که سفر کعبه‌ی مشتاقان بیت از برخی نقاط عالم یکسال به طول میانجامید و چه امروز که دشمنان امت اسلامی برای پوشش تبلیغات زهرآگین خود به سراسر کره‌ی زمین به بیش از یکساعت نیازندارند، همیشه اجزاء این پیکر عظیم و پراکنده، به این مرکز وحدت و قدرت که برای آنان کانون صفا و برادری و معنویت و توحید و معرفت واطلاع است نیاز داشته‌اند.. و اسلام اگر از حج خالی میبود رکنی اصلی و جزیی جوهری را فاقد بود. مربوط به :پیام به حجاج بیت‌الله‌الحرام - 1374/02/14 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : حج در جوهر و ذات خود دارای دو عنصر اصلی است: تقرب به خدا در اندیشه و عمل، و اجتناب از طاغوت و شیطان با جسم و جان..همه‌ی اعمال و تروک حج، برای ایندو و در جهت آن و تامین ابزارها و مقدمات آن است، و این در حقیقت خلاصه‌یی از اسلام و همه‌ی دعوتهای الهی نیز هست که: «ولقد بعثنافی کلّ امّةٍ رّسولاً ان‌اعبدواالله واجتنبواالطاغوت..» در آیات حج تعبیرات: «حنفاءلله غیرمشرکین به..»، یا «..فإلَهکم إلَه واحد فَلَه أسلموا..، یا: فَاذَا قَضَیتم مّنا سَکَکم‌فاذ کروالله کذکرکم ءاباءکم أوأشدّ ذکرا» وامثال آن ناظر به همین دو عنصر اصلی است. تقرّب به خدا، ذکر ونماز وتسلیم واحرام وبه خود وخدا اندیشیدن وسعی و صفا را میطلبد ودرنهایت زاد وتوشه‌ی تقوا را درکوله‌بار حاجی میگذارد: «و تزوّدو افإنّ خیرالزّادالتّقوی و اتّقون یأاولی الالباب» و اجتناب ازشیطان وطاغوت، دل کندن ازشهوات و هوسهای خوارکننده وکمک گرفتن ازنیروی صبر واراده‌ی خود ونیز نیروی عظیم امت اسلامی را لازم دارد که همانادرحرکت دست جمعی وهمراهی وهمدلی و همگامی و هم‌زبانی همگان در طواف وسعی، و وقوف در عرفات و مشعر ومنی، وهدف گرفتن دستجمعی جمرات شیطان و رمی از همه جا و همه سو به آن و ابراز برائت عمومی از آن، حاصل میشود، و درنهایت، گره خوردن دستها و دلها وعزم‌هایمسلمین از همه جای امت اسلامی به یکدیگر واحساس قدرت وامنیت در سایه‌ی وحدت را پدید میآورد که: واذجعلناالبیت مثابةًللناس و أمنًا مربوط به :پیام به حجاج بیت‌الله‌الحرام - 1374/02/14 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : اگر حج، چنانکه قرآن خواسته وپیامبر(صلّیالله‌علیه‌واله‌وسلّم) فرموده وعمل کرده به جای آورده شود و چنانکه فرموده: خذوا عنی مناسککم، مناسک آن از عمل او گرفته شود، تأمین کننده‌ی کمال فرد و عزت امت است.هرکس باچنین حجّی مخالفت کند وحج را جدا ازاین خطوط و نشانهای اصلی آن بخواهد، باکمال جویی فرد مسلم و عزت امت اسلامی مخالفت کرده است. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج‌ - 1374/01/16 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : در خلال این واجب[حج]، از اوّل تا آخر، روحی وجود دارد که عبارت است از توجّه و اخلاص به ذات مقدّس احدیّت و اظهار عبودیّت در مقابل پروردگار. در فرایض و واجبات دیگر، به این حجم و کیفیّت، این ویژگی را نمیشود مشاهده کرد؛ اگر چه قوام هر واجب و عبادتی، به توجّه و ذکر حضرت پروردگار جلّ و علاست. وقتی انسانها به مرکز اقامه فریضه الهی حج جذب میشوند، از محدوده زندگی مادّی خارج و به فضایی کاملاً معنوی وارد میشوند. در این فضای معنوی، انسان به‌طور حقیقی، شستشویی میکند و برمیگردد. فرض بر این است که اگر انسان، یک بار در مدت عمر خویش چنین شستشویی بکند، برای او کافی است. چون حج یک بار واجب شده است و واجبات بر اساس نیازها و حاجات بشر است. ... پس، یک بار رفتن در آن مخزن و چشمه جوشان معنویت برای شستشو و پاکیزه شدن کافی است. البته اگر بیشتر بشود، بهتر و بیشتر شستشو خواهد شد. امّا حدّاقلِ لازم، همان یک بار است. ببینید چقدر جنبه معنویت حج باید قوی باشد! مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج‌ - 1374/01/16 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : اگر ما دیدیم که حج، جنبه مادّی و ظاهرسازی و دوری از معنویت پیدا کرد و در سفر حجْ رفتارهایی که برای خودمان انتخاب میکنیم یا بر ما تحمیل میکنند، ضد معنویت است، باید بدانیم از فلسفه حج دور افتاده‌ایم. کسانی که حج و ایام حج را به میزان زیادی صرف کارهایی میکنند که در جهت مقابل معنویت، یعنی غرق شدن در مادیّت و دوری از خداست، در حقیقت، بدون این که خودشان بدانند، از آن سرمایه‌ای که خدای متعال در حج به آنها هدیه کرده است، کم میکنند. آنها خیال میکنند چیزی به‌دست می‌آورند؛ در حالیکه چیزی از دست میدهند و با غرق شدن در مادّیات، هدیه معنوی را ناقص میکنند. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج‌ - 1374/01/16 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : حجْ اوّل با «لبیّک» یعنی پاسخگویی و اجابت دعوت الهی شروع میشود. تمام مناسک و کارهای حج از قبیل حالت احرام، لباس و محرّمات احرام، طواف، سعی، نماز و وقوفین، هر کدام به نحوی، گوشه‌ای از وجود ما را به معنویت و خدای متعال جذب میکند. این مجموعه مرکّب، در واقع چشمه زلالی است که باید خود را در آن شستشو دهیم. مراقب باشید که حج، این جهت را از دست ندهد. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج‌ - 1374/01/16 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : خدای متعال این واجب[حج] را به نحوی انجام داده است که مسلمانان، چشم در چشم یکدیگر قرار گیرند. اگر حج نبود، یک فرد مسلمان ممکن بود تا آخر عمر، بسیاری از این ملیّتها را نه تنها نبیند، بلکه اسم آنها را هم نشنود. حج، ملتها، رسوم، زبانهای مختلف و افراد ناآشنا را که اگر دونفرشان، روزهای متمادی در نقطه‌ای با هم باشند، معلوم نیست یک ذرّه با یکدیگر اُنس پیدا کنند، در یک نقطه جمع میکند و به همه آنها عمل، ذکر، عشق و هدف واحد میبخشد. خوب؛ توقّع چیست؟ توقّع این است که دستاورد واحدی پیدا کنند. آن دستاورد واحد چیست؟ چیزی که فضلاً از شخص واحد به همه ملتها ارتباط پیدا میکند، نه به یک ملت واحد، چیست؟ آن، عبارت است از چیزی که بین ملتهاست؛ که همان اسلام است. بین ملتهای صاحب نژادهای مختلف، که همه مسلمانند، آنچه مشترک است، چیست؟ آن، آرمانها، آرزوها، اهداف و عشقهای اسلامی است، که اسلام برای آنها معیّن کرده است. پس، حج میخواهد این را تأمین کند. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج‌ - 1374/01/16 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : خدای متعال این واجب[حج] را به نحوی انجام داده است که مسلمانان، چشم در چشم یکدیگر قرار گیرند. اگر حج نبود، یک فرد مسلمان ممکن بود تا آخر عمر، بسیاری از این ملیّتها را نه تنها نبیند، بلکه اسم آنها را هم نشنود. حج، ملتها، رسوم، زبانهای مختلف و افراد ناآشنا را که اگر دونفرشان، روزهای متمادی در نقطه‌ای با هم باشند، معلوم نیست یک ذرّه با یکدیگر اُنس پیدا کنند، در یک نقطه جمع میکند و به همه آنها عمل، ذکر، عشق و هدف واحد میبخشد.... شرقی، غربی، سیاه، سفید و صاحبان زبانهای گوناگون که این‌جا جمع شده‌اند، چند روز عمل واحدی انجام میدهند: در یک نقطه عبادت میکنند، میخوابند و مینشینند. این کارها برای یک امر فرا ملیّتی و فراشخصیتی است. و الّا ممکن بود این اعمال را هر کس در مسجد جامع شهر خودش هم انجام بدهد. چرا مردم را به یک نطقه خاص کشاندند؟ برای این‌که با هم باشند و با هم بودن را حس کنند و آن چیزی را که فراتر از مجموعه‌های ملّی است؛ یعنی مسلمان بودن و وحدت اسلامی را به اینها بفهمانند. آن، همان چیزی است که انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی، از روز اوّل تا به حال روی آن تأکید میکند و میگوید حج، برای آشنایی مسلمانان بایکدیگر، اتّحاد و تأمین منافع مشترک مسلمانان و احتراز از دشمنان مشترک، یعنی «برائت از مشرکین» است. این‌جا چون مرکز اسلام است و لُبّ روح و حقیقت اسلام، توحید است و خانه خدا، مرکز اقامه و مظهر و نماد و رمز توحید است، لذا شعار، شعار توحیدی است و برائت هم برائت از شرک است. این امر واضحی است. حالا میگویند: آقا! در کتاب مسأله، کجا نوشته‌اند که برائت از مشرکین، جزو واجبات حج است؟ خوب؛ کجا نوشته‌اند که حفظ نظام اسلامی، از اوجب واجبات است و اگر کسی این را منکر باشد، اسلام را نفهمیده است؟ چیزهایی هست که نوشتن ندارد. هر جا که شما به اثری از دین نگاه کنید، این را به‌وضوح میبینید. البته انسان باید بصیرت، فهم، معرفت و قدرت درک داشته باشد. کیست که، توحید - شعار معنویت و وحدت مسلمین - را در حج ببیند و نفهمد که این اجتماع عظیم، برای این است که اسلام و توحید به رخ کفر کشیده شود؟! به‌خلاف آنچه امروز دشمنان میخواهند، در حج، توحید در مقابل شرک سینه سپر میکند. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج‌ - 1374/01/16 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : در خلال ...واجب]حج[، از اوّل تا آخر، روحی وجود دارد که عبارت است از توجّه و اخلاص به ذات مقدّس احدیّت و اظهار عبودیّت در مقابل پروردگار. در فرایض و واجبات دیگر، به این حجم و کیفیّت، این ویژگی را نمیشود مشاهده کرد؛ اگر چه قوام هر واجب و عبادتی، به توجّه و ذکر حضرت پروردگار جلّ و علاست. وقتی انسانها به مرکز اقامه فریضه الهی حج جذب میشوند، از محدوده زندگی مادّی خارج و به فضایی کاملاً معنوی وارد میشوند. در این فضای معنوی، انسان به‌طور حقیقی، شستشویی میکند و برمیگردد. فرض بر این است که اگر انسان، یک بار در مدت عمر خویش چنین شستشویی بکند، برای او کافی است. چون حج یک بار واجب شده است و واجبات بر اساس نیازها و حاجات بشر است. اگر ما برای سیر تکامل و عروج الیاللَّه، به بیش از هفده رکعت نماز در روز احتیاج داشتیم، خدای متعال آن‌را واجب میکرد. حداقلِ واجب، آن چیزی است که برای ما به صورت حکم واجب درآمده است. حج، برای هر کس که بتواند - «من استطاع»، که نباید خیال کرد «من استطاع»، واجب را محدود میکند؛ نه. این واجب را توسعه میدهد، بدون استثناء - یکبار در عمر واجب است و اگر کسی نتوانست، خوب؛ نمیتواند. بر او چیزی واجب نیست؛ چون قدرت وجود ندارد. پس، یک بار رفتن در آن مخزن و چشمه جوشان معنویت برای شستشو و پاکیزه شدن کافی است. البته اگر بیشتر بشود، بهتر و بیشتر شستشو خواهد شد. امّا حدّاقلِ لازم، همان یک بار است. ببینید چقدر جنبه معنویت حج باید قوی باشد! مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج‌ - 1374/01/16 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : اگر ما دیدیم که حج، جنبه مادّی و ظاهرسازی و دوری از معنویت پیدا کرد و در سفر حجْ رفتارهایی که برای خودمان انتخاب میکنیم یا بر ما تحمیل میکنند، ضد معنویت است، باید بدانیم از فلسفه حج دور افتاده‌ایم. کسانی که حج و ایام حج را به میزان زیادی صرف کارهایی میکنند که در جهت مقابل معنویت، یعنی غرق شدن در مادیّت و دوری از خداست، در حقیقت، بدون این که خودشان بدانند، از آن سرمایه‌ای که خدای متعال در حج به آنها هدیه کرده است، کم میکنند. آنها خیال میکنند چیزی به‌دست می‌آورند؛ در حالیکه چیزی از دست میدهند و با غرق شدن در مادّیات، هدیه معنوی را ناقص میکنند. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج‌ - 1374/01/16 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : حجْ اوّل با «لبیّک» یعنی پاسخگویی و اجابت دعوت الهی شروع میشود. تمام مناسک و کارهای حج از قبیل حالت احرام، لباس و محرّمات احرام، طواف، سعی، نماز و وقوفین، هر کدام به نحوی، گوشه‌ای از وجود ما را به معنویت و خدای متعال جذب میکند. این مجموعه مرکّب، در واقع چشمه زلالی است که باید خود را در آن شستشو دهیم. مراقب باشید که حج، این جهت را از دست ندهد. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج‌ - 1374/01/16 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : خدای متعال واجب]حج[ را به نحوی انجام داده است که مسلمانان، چشم در چشم یکدیگر قرار گیرند. اگر حج نبود، یک فرد مسلمان ممکن بود تا آخر عمر، بسیاری از این ملیّتها را نه تنها نبیند، بلکه اسم آنها را هم نشنود. حج، ملتها، رسوم، زبانهای مختلف و افراد ناآشنا را که اگر دونفرشان، روزهای متمادی در نقطه‌ای با هم باشند، معلوم نیست یک ذرّه با یکدیگر اُنس پیدا کنند، در یک نقطه جمع میکند و به همه آنها عمل، ذکر، عشق و هدف واحد میبخشد. خوب؛ توقّع چیست؟ توقّع این است که دستاورد واحدی پیدا کنند. آن دستاورد واحد چیست؟ چیزی که فضلاً از شخص واحد به همه ملتها ارتباط پیدا میکند، نه به یک ملت واحد، چیست؟ آن، عبارت است از چیزی که بین ملتهاست؛ که همان اسلام است. بین ملتهای صاحب نژادهای مختلف، که همه مسلمانند، آنچه مشترک است، چیست؟ آن، آرمانها، آرزوها، اهداف و عشقهای اسلامی است، که اسلام برای آنها معیّن کرده است. پس، حج میخواهد این را تأمین کند. چرا عدّه‌ای این نکته واضح را نمیفهمند و باید برایشان تشریح کرد؟! بعضی با وجود تشریح کردن هم نمیفهمند و شقاوت را به حد اعلی رسانده، با این امر واضح و حقِّ صریح، مبارزه هم میکنند! شرقی، غربی، سیاه، سفید و صاحبان زبانهای گوناگون که این‌جا جمع شده‌اند، چند روز عمل واحدی انجام میدهند: در یک نقطه عبادت میکنند، میخوابند و مینشینند. این کارها برای یک امر فرا ملیّتی و فراشخصیتی است. و الّا ممکن بود این اعمال را هر کس در مسجد جامع شهر خودش هم انجام بدهد. چرا مردم را به یک نطقه خاص کشاندند؟ برای این‌که با هم باشند و با هم بودن را حس کنند و آن چیزی را که فراتر از مجموعه‌های ملّی است؛ یعنی مسلمان بودن و وحدت اسلامی را به اینها بفهمانند. آن، همان چیزی است که انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی، از روز اوّل تا به حال روی آن تأکید میکند و میگوید حج، برای آشنایی مسلمانان بایکدیگر، اتّحاد و تأمین منافع مشترک مسلمانان و احتراز از دشمنان مشترک، یعنی «برائت از مشرکین» است. این‌جا چون مرکز اسلام است و لُبّ روح و حقیقت اسلام، توحید است و خانه خدا، مرکز اقامه و مظهر و نماد و رمز توحید است، لذا شعار، شعار توحیدی است و برائت هم برائت از شرک است. این امر واضحی است. حالا میگویند: آقا! در کتاب مسأله، کجا نوشته‌اند که برائت از مشرکین، جزو واجبات حج است؟ خوب؛ کجا نوشته‌اند که حفظ نظام اسلامی، از اوجب واجبات است و اگر کسی این را منکر باشد، اسلام را نفهمیده است؟ مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج‌ - 1374/01/16 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : حج را با این دو خاصّه بشناسید. خاصّه تأثیر شخصی، فردی و معنوی. ایجاد انقلابی در هر دل؛ این هزاران دلی که از این‌جا احرام میبندند و به خانه خدا، به میعاد و میقات الهی میروند، تا منقلب، الهی و معنوی شوند و برگردند. دلها از خانه خودشان احرام میبندند. دلهای ذاکر و خاشع. در واقع قبل از میقات، دلها مُحرِمند. این، یک ویژگی بود که قابل اغماض نیست. دومی هم معنا و مفهوم جمعی، اسلامی، امّتی و فراملیتىِ مربوط به امّت اسلام، و عبارت است از اثبات عزّت توحید، نفی شرک، برائت از شرک و مشرکین و داعیان الی الشّرک و مخالفان توحید، به هر شکل و گونه‌ای که بتوانند. مثل خود حج؛ که «من استطاع الیه سبیلاً.» متوقّف بر استطاعت است. البته دلهای مؤمنِ پیروان آل محمّد صلی‌اللَّه‌علیه‌وآله، در آن سرزمینها به دنبال یادگارهای عزیز خودشان هم میگردند. دنبال یاد ائمّه مظلوم خودشان که آن‌جا، پایگاه اشعاع و نورانیّت و درس آنها بوده است. مربوط به :پیام به کنگره عظیم حج - 1373/02/25 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : گستردگی و تنوع مصالح و منافعی که دست علم و حکمت الهی در فریضه‌ی حج گنجانده، به قدری است که در هیچ فریضه‌ی دیگر اسلامی شبیه آن دیده نمی‌شود، از ذکر و حضور معنوی و خویشتن‌یابی انسان مسلمان در خلوت خود با خدا و شستشوی دل از زنگارهای گناه و غفلت، تا احساس حضور فرد در جمع و احساس وحدت هر مسلمان با همه‌ی امت اسلامی و احساس اقتدار ناشی از عظمت جماعت مسلمین. و از تلاش هر فرد برای شفا یافتن از زخم‌ها و بیماری‌های معنوی یعنی گناهان، تا کنجکاوی و تلاش برای شناختن و درمان کردن دردها و جراحتهای عمیق پیکره‌ی امّت، و همدردی با ملتهای مسلمان، یعنی اندامهای این پیکره‌ی عظیم، همه و همه در حج و در کالبد اعمال و مناسک گوناگون آن گنجانیده شده است. مربوط به :پیام به کنگره عظیم حج - 1373/02/25 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : قرآن اعمال حج را«شعائر» می‌نامد. این بدان معنی است که اینها فقط عملی فردی و برای ادای تکلیفی شخصی نیست، بلکه نشانه‌یی است تا برانگیزاننده‌ی شعور و معرفت انسان به چیزی باشد که این عمل، علامت و نشانه‌ی آن است. در ورای این نشانه‌ها، توحید قرار دارد یعنی نفی همه‌ی قدرتهایی که به نحوی جسم و جان آدمی را در قبضه‌ی اقتدار خویش گرفته‌اند، و اثبات حاکمیت مطلق الهی بر همه‌ی وجود و به عبارت روشن و آشنا: حاکمیت نظام اسلامی و مقررات اسلامی بر زندگی فردی و اجتماعیِ مسلمین. مربوط به :پیام به کنگره عظیم حج - 1373/02/25 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : در خلال آیات حج، قرآن همه را به برائت از بتهای مشرکین فرا می‌خواند «فاجتنبوا الرّجس من الاوثان». این بتها ممکن است یک روز همان بتهای آویخته بر کعبه باشد، اما بی‌شک امروز و همیشه، همان قدرتهایی است که حاکمیت بر نظام زندگی آدمی را بناحق در دست گرفته‌اند و امروز واضحتر از همه - قدرت استکبار و قدرت شیطانی امریکا و قدرت فرهنگ غرب و فساد و ابتذالی است که بر کشورها و ملتهای مسلمان تحمیل می‌کنند. مربوط به :پیام به کنگره عظیم حج - 1373/02/25 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : آنان که نمی‌خواهند مضمون سیاسی حج را بپذیرند، در واقع اسلام را دور از سیاست، و دین را از سیاست جدا می‌خواهند، شعار جدایی دین از سیاست، همان چیزی است که دشمنان حاکمیت اسلام بر جوامع اسلامی، دهها سال است آن را مطرح کرده‌اند و امروز که حکومتی بر اساس دین مقدس اسلام در ایران پدید آمده و شوق روز افزون به تشکیل حکومت اسلامی همه‌ی جهان اسلام را فرا گرفته است، آن شعار را سراسیمه‌تر و خشن‌تر از همیشه مطرح می‌کنند، و هر جا مقدّمات تحقّق این هدف فراهم شده باشد، اگر بتوانند با خشونت و جدیتی تمام بر ضد آن وارد میدان می‌شوند. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج - 1373/01/31 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : واجبِ حج، حقیقتاً یک واجب بی‌نظیر است. چنان که اگر ما در همه تعالیم اسلامی غور کنیم، شبیه آن را نخواهیم یافت. حج وضع مخصوصی دارد و جنبه معنوی در آن فوق‌العاده است. مثلاً، یک نوبت نماز را که شما ملاحظه کنید، چند دقیقه ذکر خداست. اما حج، از آغاز پرداختن به اعمال مربوطه که طی چند روز انجام میگیرد - چه در داخل خانه خدا، چه در مسعای شریف، چه در عرفات، چه در مشعر، چه در منی، چه در اعمال گوناگون، چه در طوافهای مختلف، چه در نشست و برخاستها و چه در افاضه از نقطه‌ای به نقطه دیگر - همه‌اش ذکر خداست. این از جنبه معنوی که معلوم میکند ذکر الهی در حج، یک قلمِ بسیار درشت است. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج - 1373/01/31 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : حضور مسلمانان در حج باید یک حضور معنیدار باشد. والّا اگر فقط جنبه معنوی و ذکر خدا منظور بود، انسان میتوانست در خانه خودش بنشیند و ذکر خدا کند. دیگر «یأتوک رجالاً و علی کل ضامر یأتین من کل فجّ عمیق» لازم نبود. اگر اجتماع معنا نداشت، دیگر «ایام معلومات» لازم نبود. میگفتند: «هر کس، در هر وقت از سال توانست به مکه برود.» مگر نمیشد؟! این‌که گفتند «یک جا جمع شوید»، برای همین چیزهاست. برای این است که ذکر خدا هم دست‌جمعی گفته شود. اعتصام به حبل پروردگار هم دست‌جمعی صورت گیرد. میفرماید: «واعتصموا بحبل‌اللَّه جمیعا» و نه «فرادا». مسأله این است! مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج - 1373/01/31 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : واجبِ حج، حقیقتاً یک واجب بی‌نظیر است. چنان که اگر ما در همه تعالیم اسلامی غور کنیم، شبیه آن را نخواهیم یافت. حج وضع مخصوصی دارد و جنبه معنوی در آن فوق‌العاده است. مثلاً، یک نوبت نماز را که شما ملاحظه کنید، چند دقیقه ذکر خداست. اما حج، از آغاز پرداختن به اعمال مربوطه که طی چند روز انجام میگیرد - چه در داخل خانه خدا، چه در مسعای شریف، چه در عرفات، چه در مشعر، چه در منی، چه در اعمال گوناگون، چه در طوافهای مختلف، چه در نشست و برخاستها و چه در افاضه از نقطه‌ای به نقطه دیگر - همه‌اش ذکر خداست. این از جنبه معنوی که معلوم میکند ذکر الهی در حج، یک قلمِ بسیار درشت است. از طرف دیگر جنبه دنیایی و مربوط به زندگىِ حج هم بی‌نظیر است. یعنی واجبی است که فقط مربوط به یک فرد یا یک ملت نیست؛ بلکه مربوط به همه دنیای اسلام است. خدای متعال نقطه‌ای را معین فرموده و در زمانی معلوم - ایّام معلومات - همه مسلمانان را به آن نقطه دعوت کرده است. آیا میشد که همه مسلمانان، نه یکپارچه که در گروههای مجزّا، و نه در ایامی معلوم که در طول سال، در این نقطه جمع شوند؟ این نکته از حج باید مورد اهتمام بیشتری قرار گیرد که خدای متعال فقط اراده نفرمود که همه در مکه و منی و مشعر و عرفات، جمع شوند. چون اگر حرکت مردم به این مناطق اصل قضایا بود، میشد همه را در طول یک سال در آن‌جا جمع کنند. این‌که خدای متعال امر به تجمّع همه مسلمانان در این نقطه، آن هم در یک مجموعه از روزها داده است، برای چیست؟ نکته اساسی و مهم همین است. بدیهی است تجمّعی با این کیفیّت، به خاطر آن است که آحاد مردم مسلمان، خود را در کنار یکدیگر بیابند. یعنی احساس وحدت و جماعت کنند و در بعدی وسیعتر، احساس عظمت ناشی از اجتماعِ ملتها و شعوب، بر همه حاکم گردد. اگر این احساس مورد توجّه نبود، لزومی نداشت که ایام معلومات و معدودات در حج مقرّر شود. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج - 1373/01/31 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : و اما این‌که امّت اسلام - هر ملتی از ملتهای مسلمان - کسانی از خودشان را در یک روز به یک نقطه میفرستند تا آنها با هم اجتماع کنند، این اجتماع برای چیست؟ اینها نکات و دقایقی است که به تعبیر امام صادق علیه‌الصّلاةوالسلام: «یعرف هذا و اشباهه من کتاب اللَّه؛» باید هر مسلمانی از مفاهیم قرآنی و اسلامی بداند. خدای متعال، از همه ملل مسلمان، جماعتی را دعوت میکند و به آنها میگوید: بیایید در این ایام معلوم، دور هم و با هم باشید. «ثم افیضوا من حیث افاض النّاس؛» همه با هم حرکت کنید. همه با هم افاضه کنید، و همه با هم به طواف بپردازید. این اجتماع همگانی برای چیست؟ مسلمان نقاط مختلف دنیا، در یک نقطه گرد هم بیایند که چه کنند؟ دور هم جمع شوند و در سکوت، به صورت همدیگر نگاه کنند و بعد از چند روز هم به اوطان خود برگردند؟! چرا دور هم جمع میشوند؟ جمع شوند تا اختلافات خود را با هم مطرح کنند؟ این جمع شدن به چه معنی است؟ جواب این است که جمع شدن افرادی از همه ملتها در یک نقطه، آن هم یک نقطه مقدّس، فقط میتواند یک فایده و یک معنا داشته باشد. آن فایده و معنا این است که دور هم جمع شوند تا درباره سرنوشت امّت اسلامی تصمیم‌گیری کنند و در این مجمع، به حیث امّت، یک قدم خوب برداشته شود و کاری سازنده و مثبت صورت گیرد. این کارِ سازنده و مثبت، به چه کیفیّتی میتواند باشد؟ به این کیفیّت که یک وقت است ملتهای اسلامی آن قدر پیشرفته‌اند - امیدواریم آن روز برسد - که وقتی در حج جمع شدند، در خلال این کنگره عظیم مردمی، از برگزیدگان ملتها، مجلسِ مفصّلِ چند هزار نفره‌ای تشکیل گردد و این مجلس مصوّباتی داشته باشد و آن مصوّبات در همان کنگره عظیم به تصویب آحاد حجّاجِ آمده از کشورها برسد و بعد برای اجرا به دولتها و ملتها ابلاغ گردد. این، بهترین کار است؛ که، متأسفانه امروز عملی نیست. زیرا ملتها هنوز در این زمینه، آن قدر پیش نرفته‌اند؛ بخصوص که دولتها هم به آنها کمکی نمیکنند. اما تا وقتی که چنان تصمیم‌گیرىِ عملی در موسم حج امکان ندارد، کارِ واجب در آن‌جا چیست؟ این است که ملتها به هر نحو که بتوانند نسبت به مصالح دنیای اسلام دلبستگی نشان دهند و ضمن تأکید بر وحدت بین خود، به اظهار برائت از دشمنانِ دنیاىِ اسلام بپردازند. این کمترین کاری است که میشود در حجّی که اسلام معیّن کرده است، انجام داد و از آن متوقّع بود. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج - 1373/01/31 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : برائت را ما از بیرون نیاورده‌ایم وارد حج کنیم. جزو حج، روح حج و معنای واقعی اجتماع عظیم حجّ است. بعضی اشخاص دوست میدارند که در مطبوعات و در اظهارات و نیش زدنهای خود در اطراف دنیا، مرتب بگویند: «شما حج را سیاسی کرده‌اید.» «حج را سیاسی کرده‌اید» یعنی چه؟! اگر منظور این است که ما یک مفهوم سیاسی را در حج داخل کرده‌ایم، باید گفت: حج، هیچ‌گاه عاری از مفهوم سیاسی نبوده است. اگر کسی مفهوم سیاسی را در حج نبیند، باید دعا کرد که خدا او را شفا دهد تا بتواند ببیند! کسی که با اسلام و آیات حج در قرآن آشناست و هم از این طریق به اهمیت وحدت پیبرده است، چطور ممکن است نفهمد این اجتماع عظیم، برای مقاصد و مفاهیم عالی سیاسی و الهی - سیاسی است که مربوط به همه مسلمین و برای وحدت و برای حلّ مشکلات دنیای اسلام و برای اجتماعِ دلها و نزدیک شدن آنها به یکدیگر است؟! اگر مراد این است که «حج وسیله‌ای برای پیشبرد سیاستهای ظالمانه قدرتهای بزرگ نشود»، درست است و ما قبول داریم. کسانی که به نحوی با حج ارتباط دارند، نباید این فریضه الهی و این واجب مورد عشق و محبت مسلمین را با سیاستهای جهانی مصالحه کنند. ما این را قبول نداریم. هر کس حج را به این معنا سیاسی کند، نسبت به حج خیانت کرده است. اما مسائل دنیای اسلام مسائل مهمّی است. این مسائل کجا باید مطرح شود؟ مسلمین جز در مراسم حج، در کجا میتوانند صداىِ واحدِ خود را در اعتراض به این همه نامردمی که در سرتاسر دنیا نسبت به آنها صورت میگیرد، به گوش دنیا و سیاستهای خائن برسانند؟ مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج - 1373/01/31 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : حضور مسلمانان در حج باید یک حضور معنیدار باشد. والّا اگر فقط جنبه معنوی و ذکر خدا منظور بود، انسان میتوانست در خانه خودش بنشیند و ذکر خدا کند. دیگر «یأتوک رجالاً و علی کل ضامر یأتین من کل فجّ عمیق» لازم نبود. اگر اجتماع معنا نداشت، دیگر «ایام معلومات» لازم نبود. میگفتند: «هر کس، در هر وقت از سال توانست به مکه برود.» مگر نمیشد؟! این‌که گفتند «یک جا جمع شوید»، برای همین چیزهاست. برای این است که ذکر خدا هم دست‌جمعی گفته شود. اعتصام به حبل پروردگار هم دست‌جمعی صورت گیرد. میفرماید: «واعتصموا بحبل‌اللَّه جمیعا» و نه «فرادا». مسأله این است! مربوط به :پیام به کنگره عظیم حج - 1372/02/28 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : اگر چه رازها و رمزهای حج بیش از آن است که در گفتاری بتوان آن را گزارش کرد ولی در آن میان، هر چشم رازشناسی، سه ویژگی برجسته را در نگاه اوّل، در آن باز می‌شناسد: نخست آن‌که حج، یگانه فریضه‌یی است که خداوند برای ادای آن همه‌ی آحاد مسلمین هر آنکس از آنان را، که دارای استطاعت باشد از سراسر عالم و از خلوت خانه‌ها و عبادتگاهها، به یک نقطه فرا می‌خواند و در ایّام معلومات، در گونه گون تلاش و حرکت و سکون و قیام و قعود، آنان را به یکدیگر پیوند می‌زند: ثمّ أفیضوامن حیث أفاض الناس و استغفروااللَّه انّ اللَّه غفورٌ رّحیم. دوم آن‌که در همین کار دستجمعی و علنی، برترین منزل مقصود را ذکر خدا، یعنی کاری قلبی و نفسانی، معرفی می‌کند: و یذکروا اسم اللَّه فی ایّام معّلوماتٍ علی ما رزقهم من بهیمة الأنعام. سوّم آن‌که در صفحه‌ی روشن و همه کس شناس آن، تصویری از نمای کلّی زندگی انسان موحّد را عرضه می‌کند و در عملی رمزی، به مسلمان درس زندگی هدف‌دار و جهت‌دار می‌دهد. از ورود در میقات و حضور در ساحت احرام و تلبیه و تروک تا طواف، گرد مرکز کعبه و سعی میان صفا و مروه و وقوف در محشر عرفات و مشعروذکر و تضّرع و تعارفی که در آن است، و تا رسیدن به منا و قربانی‌اش و رمی جمره‌اش و حلقش و سپس دوباره برگشتن به طواف و سعی. همه و همه درسهای رسا و روشن حرکت جهت‌دار و دستجمعی و معرفت‌آمیز مسلمان، در عرصه‌ی توحید و در مسعای حیات و برگرد محور «اللَّه»است. زندگی در آیینه‌ی حجّ یک سیر دائمی بلکه یک صیرورت دائمی به سوی خدا است، و حجّ، آن درس همیشه زنده‌ی عملی و سازنده است که اگر به هوش باشیم راه و رسم زندگی ما را در صحنه‌یی عملی و روشن ترسیم می‌کند. مربوط به :پیام به کنگره عظیم حج - 1372/02/28 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : در دوران ما بزرگترین کسی که حج را از پرده‌ی اوهام بیرون کشید و رازهای آن را در ذهن و نیز در عمل جمع عظیمی از مسلمانان، نمایان ساخت امام راحل کبیر ما بود. او حجّ ابراهیمی را ندا کرد و خلایق را بدان فرا خواند. یکبار دیگر صلای: اذّن فی النّاس بالحجّ را به گوش جهانیان رسانید. حجّ ابراهیمی همان حجّ محمّدی است که در آن، حرکت به سمت توحید و اتحاد، روح و سرلوحه‌ی همه‌ی مراسم و شعائر است، حجّی مایه‌ی برکت و هدایت و ستون اصلی در حیات و قیام امّت واحده، حجّی سرشار از منافع و پربار از ذکر خدا، حجّی که در آن ملتهای مسلمان، وجود امّت فراگیر محمّدی (صلّی‌اللَّه‌علیه‌واله) و حضور خود در آن را لمس می‌کنند و با احساس برادری و نزدیکی ملتها، از احساس ضعف و عجز و خود باختگی رها می‌شوند. حجّ ابراهیمی، آن است که در آن مسلمین، از تفرقه به جمعیّت حرکت کنند و کعبه را که بنای یاد بود توحید و رمز برائت و نفرت از شرک و بت‌پرستی است با معرفت به معنای رمزی آن طواف کنند و از ظاهر و پیکره‌ی مناسک به باطن و روح آن برسند و از آن برسند و از آن برای زندگی خود و زندگی امت اسلام، توشه برگیرند. مربوط به :پیام به کنگره عظیم حج - 1372/02/28 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : روح اساسی حجّ و مضمون بسیاری از اعمال و مناسک آن ]توحید[است. توحید با مفهوم عمیق قرآنی آن، به معنای توجّه و حرکت به سوی اللَّه و ردّ و نفی بتها و قدرتهای شیطانی است. خطرناکترین این قدرتها در درون وجود آدمی، نفس امّاره و هواها و هوسهای گمراه کننده و پست کننده است، و در سطح جامعه و جهان، همان قدرتهای استکباری و فتنه انگیز و فساد انگیزند که امروزه بر زندگی مسلمانان چنگ انداخته و با روشهای شیطانی، جسم و روح بسیاری از ملتهای مسلمان را دستخوش سیاستهای خود ساخته‌اند. مراسم برائت در حجّ، اعلان بیزاری از این قدرتها است. هر چشم روشن و نگاه عبرت‌آمیزی می‌تواند در زندگی جوامع مسلمان، نشانه‌ی سلطه‌ی قدرتها یا تلاش آنان برای تسلّط بر کشورهای اسلامی را مشاهده کند. در برخی از این کشورها، سیاست و اقتصاد و روابط بین‌المللی و موضعگیری در برابر حوادث عالم، همسو و تحت تأثیر قدرتهای سلطه‌گر و در رأس آن امریکا است. رواج فساد و رسمی بودن فحشاء و محرمات شرعی در بسیاری از این کشورها، متأثر از سیاستهای شیطانی آن قدرتها است. وظیفه‌یی که حج و اعمال و شعائر توحیدی آن بر مسلمان حج‌گزار لازم می‌سازد، ابراز برائت و بیزاری از این همه است، و این اوّلین قدم، در راه تجسّم اراده‌ی اسلامی در نفی این پدیده‌های شیطانی و استقرار حاکمیت اسلام و توحید، بر همه‌ی جوامع اسلامی است. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج‌ - 1372/02/08 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : حج یک مرکز اجتماع است. خدای متعال میتوانست برای زیارت خانه خودش، دوره سال را بگذارد. اگر فقط رفتن و دورخانه طواف کردن و حال و توجّه پیدا کردن بود، چه لزومی داشت که همه مردم دنیا موظّف باشند در یک روز، در یک مقطع زمانی و در روزهای مشخّصی، آن‌جا را زیارت کنند؟ میگفتند «واذن للناس‌بالحجّ»؛ در دوره سال بیایند؛ هرکس هر وقت میتواند، بیاید حج کند! این را نگفتند. حج را «ایّام معلومات» قرار دادند؛ زمان مشخص قرار دادند؛ در داخل حج، اجتماعات یکروزه، یک شبه، دو - سه روزه قرار دادند؛ خواستند همه، همزمان در آن‌جا جمع شوند. این برای چیست؟ برای این است که «لیشهدوا منافع لهم». پس این منافعی که مسلمانان در دوران حج باید شاهد باشند و آن را ببینند، منافعی است که با حیثیت تجمّع مردم و این حالت اجتماع ارتباط پیدا میکند. اگر اجتماعی تشکیل شود که در آن ارتباطی نباشد، هزارها تَن بیایند بی‌ارتباط با هم، بیتماس باهم و بدون خبرگیری از هم، بدون کمک معنوی به هم و بدون همفکری؛ مقصود حاصل نشده است. چه معنی دارد که عدّه‌ای را یکجا جمع کنند، درحالیکه از آن جمع شدن، هیچ فایده‌ای برای آنها متصوّر نیست!؟ چرا نگفتند «دوره سال را بیایید»؟ لابد میخواسته‌اند که مسلمانان در این‌وقت معیّن در آن‌جا اجتماع کنند، تا از این اجتماعشان فایده‌ای ببرند. چه فایده‌ای از این اجتماع میشود برد؟ دهها فایده. مگر میشود اینها را سر دستی شمرد!؟ اگر به عمق مسأله پی ببرید، دهها فایده بزرگ دارد که همه برای دنیای اسلام لازم وحیاتی است. اگر زمانی لازم باشد از اجتماع حج استفاده‌ای بشود که دنیای اسلام به تمام معنا نیازمند آن باشد، آن زمان، حالاست. هیچ‌وقت مسلمانان مثل امروز احتیاج به اجتماع کردن و تماس گرفتن با همدیگر و ارتباط پیداکردن با هم، نداشته‌اند. مدتها بود که مسلمانان خواب بودند؛ غافل بودند؛ نوری نبود؛ برقی نبود؛ بیدار نبودند. نه این‌که گرفتاری نداشتند؛ گرفتاری بود، اما نه آن‌قدر که مایه تنبّه و بیداری شود و آن گرفتاریها را درک کنند و دنبال علاج باشند. آن دوره، که دوران رکود بود گذشت؛ درحالیکه اجتماع حج برایشان فایده‌ای نداشت. یک عدّه آدمِ خواب، ملتهای در خواب غفلت نگه داشته شده و غافل از وضعیت خود، به فکر این بودند که گلیمشان را از آب حج بیرون بکشند و واجبشان راانجام بدهند و بروند. یک مدت، چنین بود. امروز هم مسلمانان به‌خاطر گرفتاریهایی که برای آنها در همه جای دنیا به‌وجود آورده‌اند، نهایت احتیاج را به همفکری و همکاری دارند. این همکاری و همفکری، امروز ممکن است؛ لکن در گذشته، ممکن نمیشد. لذا، این فرصت، یک فرصت استثنایی است و باید از آن استفاده کرد. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج‌ - 1372/02/08 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : حج یک ذخیره برای دنیای اسلام است. اگر از این ذخیره خوب استفاده شود، به دنیای اسلام سود خواهد بخشید. اگر از این ذخیره استفاده نشود یا اینکه بد مصرف شود و بد استفاده شود، دنیای اسلام - با این همه احتیاجی که دارد - از آن محروم خواهد ماند و یا خدای ناکرده، احیاناً از آن ضرر هم خواهد برد. ما مردم مسلمانی که در این نقطه از دنیا زندگی میکنیم، اختیار دار امور حج در ابعاد وسیع که نیستیم؛ ما خود و کار خودمان و تأثیرات آن را مالکیم. مابایدحج را به‌نحوی انجام دهیم که دنیای اسلام از آن سود ببرد. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج‌ - 1372/02/08 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : تبدیل حج ازیک عمل نیمه تجارىِ نیمه سیاحتىِ تفنّنی به یک حرکت عظیم اسلامی با ابعاد جهانی، کار کوچکی نبود. این کار، با برنامه‌ریزیهای سیاسی و دنیایی و این چیزها قابل تحقّق نبود. این راخدا کرد و آن هم به‌خاطر نیّت خالص آن مرد بزرگ[امام راحلِ عظیم‌الشّأن ما رضوان‌اللَّه‌تعالیعلیه‌] بود. ما هم باید این را یاد بگیریم و در کارهایمان نیّتها را خدایی کنیم. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج‌ - 1372/02/08 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : تبدیل حج ازیک عمل نیمه تجارىِ نیمه سیاحتىِ تفنّنی به یک حرکت عظیم اسلامی با ابعاد جهانی، کار کوچکی نبود. این کار، با برنامه‌ریزیهای سیاسی و دنیایی و این چیزها قابل تحقّق نبود. این راخدا کرد و آن هم به‌خاطر نیّت خالص آن مرد بزرگ بود. ما هم باید این را یاد بگیریم و در کارهایمان نیّتها را خدایی کنیم. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج‌ - 1372/02/08 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : حج یک ذخیره برای دنیای اسلام است. اگر از این ذخیره خوب استفاده شود، به دنیای اسلام سود خواهد بخشید. اگر از این ذخیره استفاده نشود یا اینکه بد مصرف شود و بد استفاده شود، دنیای اسلام - با این همه احتیاجی که دارد - از آن محروم خواهد ماند و یا خدای ناکرده، احیاناً از آن ضرر هم خواهد برد. ما مردم مسلمانی که در این نقطه از دنیا زندگی میکنیم، اختیار دار امور حج در ابعاد وسیع که نیستیم؛ ما خود و کار خودمان و تأثیرات آن را مالکیم. مابایدحج را به‌نحوی انجام دهیم که دنیای اسلام از آن سود ببرد. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج‌ - 1372/02/08 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : حج یک مرکز اجتماع است. خدای متعال میتوانست برای زیارت خانه خودش، دوره سال را بگذارد. اگر فقط رفتن و دورخانه طواف کردن و حال و توجّه پیدا کردن بود، چه لزومی داشت که همه مردم دنیا موظّف باشند در یک روز، در یک مقطع زمانی و در روزهای مشخّصی، آن‌جا را زیارت کنند؟ میگفتند «واذن للناس‌بالحجّ»؛ در دوره سال بیایند؛ هرکس هر وقت میتواند، بیاید حج کند! این را نگفتند. حج را «ایّام معلومات» قرار دادند؛ زمان مشخص قرار دادند؛ در داخل حج، اجتماعات یکروزه، یک شبه، دو - سه روزه قرار دادند؛ خواستند همه، همزمان در آن‌جا جمع شوند. این برای چیست؟ برای این است که «لیشهدوا منافع لهم». پس این منافعی که مسلمانان در دوران حج باید شاهد باشند و آن را ببینند، منافعی است که با حیثیت تجمّع مردم و این حالت اجتماع ارتباط پیدا میکند. اگر اجتماعی تشکیل شود که در آن ارتباطی نباشد، هزارها تَن بیایند بی‌ارتباط با هم، بیتماس باهم و بدون خبرگیری از هم، بدون کمک معنوی به هم و بدون همفکری؛ مقصود حاصل نشده است. چه معنی دارد که عدّه‌ای را یکجا جمع کنند، درحالیکه از آن جمع شدن، هیچ فایده‌ای برای آنها متصوّر نیست!؟ چرا نگفتند «دوره سال را بیایید»؟ لابد میخواسته‌اند که مسلمانان در این‌وقت معیّن در آن‌جا اجتماع کنند، تا از این اجتماعشان فایده‌ای ببرند. چه فایده‌ای از این اجتماع میشود برد؟ دهها فایده. مگر میشود اینها را سر دستی شمرد!؟ اگر به عمق مسأله پی ببرید، دهها فایده بزرگ دارد که همه برای دنیای اسلام لازم وحیاتی است. مربوط به :پیام به کنگره عظیم حج - 1371/03/13 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : حج می‌تواند روح توحید را در دلها زنده کند، تکه‌پاره‌های امت بزرگ اسلامی را به هم وصل کند، عظمت مسلمین را به آنان برگرداند و آنان را از حقارت و احساس ذلتی که بر ایشان تحمیل کرده‌اند، نجات دهد. حج می‌تواند دردهای مسلمین را به علاج نزدیک کند و بزرگترین درد آنان را - که سلطه‌ی فرهنگی و اقتصادی و سیاسی کفر و استکبار است - درمان نماید. حج می‌تواند دلبستگیهای اسارت‌آفرین را از دلها بشوید و در مقابل، ارتباط با خدا و با بندگان خدا را در فرد و جمع مسلمانان تقویت نماید و همین دلیل است که سیاستهای حاکم بر حجاز، از حج واقعی و حامل مضمون الهی و سیاسی بیمناکند و قدرت تحمل آن را ندارند. مربوط به :پیام به کنگره عظیم حج - 1371/03/13 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : حج، نعمتی الهی است که بر نسلهای مسلمان ارزانی شده است. قدردانی و شکرگزاری، آن را زیاد می‌کند و ناسپاسی و قدرناشناسی، آن را از مسلمین می‌گیرد که این همان عذاب شدید الهی است که: «و لئن کفرتم ان عذابی لشدید». گرفته شدنِ حج به این نیست که از مسلمانان کسی به حج نرود، بل به این است که مسلمانان از منافع بی‌شمار آن محروم بمانند و زیاد شدن آن به این نیست که هر سال گروههای بیشتری حج کنند، بل به این است که از منافع آن بهره‌مند شوند که: «لیشهدوا منافع لهم». مربوط به :پیام به کنگره عظیم حج - 1371/03/13 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : حج درست می‌تواند تحولی درونی در یکایک مسلمین پدید آورد و روح توحید و ارتباط با خدا و اعتماد به او و رد همه‌ی بتهای درون و برون وجود آدمی که همان هواها و هوسهای پست‌کننده و قدرتهای اسیرکننده‌ی آدمی‌اند، و نیز احساس قدرت و اعتماد به نفس و رستگاری و فداکاری در آنان پدید آورد، و چنین تحولی است که از هر انسانی، موجودی شکست ناشناس و تهدید و تطمیع‌ناپذیر می‌سازد. و نیز حج درست می‌تواند از اعضای جدا افتاده‌ی امت اسلامی، پیکره‌یی واحد و کارآمد و نیرومند بسازد، آنان را با هم آشنا و از حرفها و دردها و پیشرفتها و نیازهای یکدیگر، آگاهشان کند و تجربه‌های آنان را متبادل سازد. اگر حج با توجه به این هدفها و نتایج برنامه‌ریزی می‌شد،و در این برنامه‌ریزی دولتها و علماء و صاحبنظران و روشنفکران جهان اسلام، همکاری می‌کردند، ثمرات گرانبهایی نصیب امت اسلامی می‌گشت که با هیچ دستاورد دیگری در دنیای اسلام قابل مقایسه نبود. به جرأت می‌توان گفت همین یک تکلیف اسلامی اگر درست و چنانکه شریعت اسلام، خواسته است مورد بهره‌برداری قرار گیرد، پس از زمانی نه چندان بلند، امت اسلامی را به عزت و قدرتی که در خور آن است خواهد رسانید. مربوط به :پیام به کنگره عظیم حج - 1371/03/13 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : امام راحل عظیم، تلاش مؤثری در این جهت مبذول داشت و تصویر روشنی از حج ابراهیمی، حج عظمت و عزت‌آفرین، حج سازنده و تحول دهنده، در برابر چشم امت اسلامی قرار داد و همین اندازه تاکنون منشأ برکات فراوانی در جهان اسلام شده است، لیکن با این همه گسترش این اندیشه و این نحوه‌ی عمل بر همه‌ی ملتهای مسلمان نیاز به مجاهدت مخلصانه‌ی علمای دینی و روشن‌بینی و مساعدت دولتمردان همه‌ی کشورهای اسلامی دارد، و امید است که این وظیفه‌ی بسیار اساسی مورد توجه و عمل آنان قرار گیرد. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج - 1371/02/16 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : حج، یک هجرت است. هجرت از خود ماست؛ هجرت از منیّت ماست؛ هجرت از آن زندانی است که ما را احاطه کرده و گوهر یکدانه بی‌نظیر انسانی را در وجود ما مخفی و پنهان نگه‌داشته است. حج، هجرت از خودپرستیهایی است که از هوا و هوس ناشی میشود؛ هجرت از خودخواهیهایی است که ما را از خدا دور میکند؛ هجرت از طبقه‌بندیها و مرزبندیهاییست که زندگی انسانها را از هم جدا میکند و فقیر و غنی، شریف و وضیع، بزرگ و کوچک - بر طبق معیارهای عامیانه مردمی - را به هم نزدیک میکند و در کنار هم قرار میدهد و وجه مشترک همه انسانها، یعنی عبودیّت را در همه زنده میکند. اصل، این است. ما، در حج باید سعی کنیم عبودیّت را در خودمان تقویت کنیم. هجرت الیاللَّه کنیم. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج - 1371/02/16 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : حج را قبول و مقبول درگاه پروردگار قرار دهیم. چگونه ممکن است حجّ ما مقبول باشد؟ وقتی که این حج، ما را به خدا نزدیک کند. در روایتی نقل شده است که «اگر میخواهید بدانید آیا حجّ شما قبول شده است یا نه، ببینید گناهانی را که مرتکب میشدید، بعد از حج کنار گذاشتید یا نه؟ اگر دیدید توفیق این را پیدا کردید که گناهان را کنار بگذارید، کشف کنید که خدای متعال، حج را از شما قبول کرده است و به خدا نزدیک شده‌اید.» معیار، اینهاست: از گناه خارج شدن؛ به خدا نزدیک شدن؛ از خودخواهیها و خودپرستیها دور شدن؛ مثل قطره‌ای در دریای فضل و رحمت الهی خود را غرق کردن. و این، اساسی‌ترین کارهاست. «علیکم القسکم»؛ خودتان را دریابید. چیزی که جای ایثار ندارد، این است. آن‌جا که هر کس در درجه اوّل باید به فکر خودش باشد، این‌جاست! نزدیک شدن به خدا؛ توجّه پیدا کردن به خدا؛ باور کردن رحمت و فضل خدا؛ به زبان صادقانه با خدا سخن گفتن؛ کنار گذاشتن دنیا و زخارف دنیا و مادیّات و ارزشهایی که اطراف ما مثل پیله کرم ابریشم میتند تا آن نفس ملکوتی را از بین ببرد و خفه کند. اصل، اینهاست. وقتی که انسان با دلی پاک و روحی طائب با خدای متعال روبه‌رو شد؛ آن مراسم عظیم را انجام داد؛ حقیقتاً به خدا بازگشت؛ حقیقتاً به خدا هجرت کرد؛ حقیقتاً در مقابل پروردگار عالم تضرّع کرد، آن وقت ابواب برکات هم باز میشود. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج - 1371/02/16 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : حج جای تزاور است: تشاور، تزاور، تعاهد. مسلمانان باید یکدیگر را باز بیابند. نه فقط اجسام یکدیگر را، بلکه دلها و فکرهای یکدیگر را. ملتهای گوناگون باید شکل امّت اسلامی را در آن‌جا پیدا کنند؛ احساس وحدت کنند؛ مشکلات بین خودشان را برطرف سازند؛ از مشکلات هم مطلع شوند و مسائل اساسی امّت اسلامی را جستجو کنند. این، آن هدف بسیار مهم حج است. برای امّت اسلام، منفعتی بالاتر از این نیست. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج - 1371/02/16 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : برای امّت اسلام، منفعتی بالاتر از این نیست. اگر حُجّاج بتوانند در این مراسم یا در هر مراسمی در اکناف عالم، میلیاردها تومان پول پیدا کنند، ارزش این را ندارد که بتوانند در حج یک گره از گره‌های عمده دنیای اسلام و امّت اسلامی را باز کنند. امروز گره چیست؟ امروز گره اساسی در زندگی مسلمانان، تسلّط استکبار جهانی است. برائتی که شما اعلام میکنید، برای این است. یک روز برائت از مشرکینی بود که لات و منات و هبل و عزّی را میپرستیدند؛ اما امروز برائت از سردمداران کفر جهانی و استکبار جهانی است. امروز مظهر شرک و کفر، اینها هستند. آن روز اگر برائت از شیطانهایی بود که به شکل بتهای بیجان یا بتهای جاندارِ کم‌ارزش و کوچک ظاهر میشدند، امروز برائت از شیطان بزرگ است؛ برائت از امریکاست؛ برائت از قدرت و هیمنه شیطانی است؛ برائت از آن بلایی است که بر همه مسلمین عالم و بر غیر مسلمین از ملتهای مظلوم و مستضعف نازل شده است؛ یعنی قدرت استکباری عالم. این، مهمترین کاری است که یک ملت، بخصوص یک ملت مسلمان - اگر بخواهد علاج و چاره‌جویی کند - باید انجام دهد و مدّ نظر داشته باشد. برائت، حقیقتاً از ارکان حجّ است. بالاتر از ارکان حجّ است؛ روح حجّ است؛ معنا و هدف و جهت حجّ است. خطاست اگر کسی خیال کند که میشود هر یک از ارکان و اعمال حج را با روح حج و جهت کلّی آن مقایسه کرد. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج - 1370/04/23 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : آنچه که مهم است، این است که ببینیم حج از ما چه میطلبد. ما امروز حکومت اسلامی هستیم؛ ادعای ما این است. ما معتقدیم که حج، جا و میدان ماست. این میدان، باعظمت است. معلوم است که عظمت این میدان، همان یکی، دو میلیون آدمی که آن‌جا هستند، نیست؛ بلکه کل دنیای اسلام است؛ چون هر کدام به شهرها، کشورها و خانه‌های خودشان میروند و خبری از حج میبرند. پس، شما از اندونزی تا اروپا را زیر پوشش گرفته‌اید. مسلمانان همه در حج بودند و شما آن‌جا حضور داشتید. اگر شما در حج که هستید، بتوانید آن کاری را که «و تکونوا شهداء علی النّاس» ایجاب میکند، انجام بدهید، تمام دنیای اسلام را زیر پوشش گرفته‌اید. کاری انجام شده، که با هیچ وسیله‌ی دیگری آن کار امکان ندارد. یعنی اگر ما روزنامه‌یی داشته باشیم و بتوانیم آن را درِ خانه‌ی این تعداد آدم در سراسر دنیا بفرستیم، نمیتواند آن اثری را داشته باشد که حضور این جمع و تشکیل این جماعت و دیدن اشخاص و ابدان شماها برای آنها ممکن است این اثر را بگذارد. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج - 1370/04/23 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : آنچه که مهم است، این است که ببینیم حج از ما چه میطلبد. ما امروز حکومت اسلامی هستیم؛ ادعای ما این است. ما معتقدیم که حج، جا و میدان ماست. این میدان، باعظمت است. معلوم است که عظمت این میدان، همان یکی، دو میلیون آدمی که آن‌جا هستند، نیست؛ بلکه کل دنیای اسلام است؛ چون هر کدام به شهرها، کشورها و خانه‌های خودشان میروند و خبری از حج میبرند. پس، شما از اندونزی تا اروپا را زیر پوشش گرفته‌اید. مسلمانان همه در حج بودند و شما آن‌جا حضور داشتید. اگر شما در حج که هستید، بتوانید آن کاری را که «و تکونوا شهداء علی النّاس» ایجاب میکند، انجام بدهید، تمام دنیای اسلام را زیر پوشش گرفته‌اید. کاری انجام شده، که با هیچ وسیله‌ی دیگری آن کار امکان ندارد. یعنی اگر ما روزنامه‌یی داشته باشیم و بتوانیم آن را درِ خانه‌ی این تعداد آدم در سراسر دنیا بفرستیم، نمیتواند آن اثری را داشته باشد که حضور این جمع و تشکیل این جماعت و دیدن اشخاص و ابدان شماها برای آنها ممکن است این اثر را بگذارد. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج - 1370/04/23 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : منطقه، منطقه‌ی عجیبی است. آن‌جا زمینها متبرک است. هر کس وارد مکه و مدینه میشود، به نظر من اول باید خم بشود و آن زمینها را ببوسد...جاهایی است که کف پای پیامبر، کف پای امیرالمؤمنین، کف پای فاطمه‌ی زهرا(سلام‌اللَّه‌علیها)، کف پای سلمان به همین زمینها خورده است. این وادیهای مختلف مکه، این شِعبها، این مراکز گوناگون در مدینه و در مکه، تقدس بسیاری دارد. اصلاً محوطه، محوطه‌ی عجیبی است؛ مثل این‌که از عالم دیگری آورده‌اند و در این دنیای ما گذاشته‌اند؛ برای ما این‌گونه است. از یک طرف، چنین جایگاهی وجود دارد؛ از طرف دیگر، این شمایید که باید «و تکونوا شهداء علی النّاس» باشید. باید از حالا برنامه را بر این اساس بریزید. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج - 1370/04/23 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : ما در حج باید بتوانیم فرهنگ و اخلاق و منش و رفتار مردم خودمان را طوری بکنیم که اینها الگو بشوند و کسانی که نگاه میکنند، یادشان نرود؛ لااقل چیزهای برجسته‌یی را از ایرانیها بگیرند. این شاید در مواردی، اثرش از آن سوءظن بیشتر باشد. این قدمی نیست که بگویم برداشته بشود، تا شما بگویید که کار ما نیست؛ نه، همان مقداری که مربوط به حج است، باید انجام بگیرد. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج - 1370/04/23 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : با این دید نگاه کنیم که ما یک عده را به اردو برده‌ایم و میخواهیم روی اینها اثر بگذاریم، و وقتی که برمیگردند، منقلبشان کرده باشیم؛ که حج هم اصلاً برای منقلب شدن است. حج باید ما را معنوی کند. وقتی برمیگردیم، واقعاً باید معنوی شده باشیم. هر کس برمیگردد، بایستی کأنه از عالم معنا و از بهشت برگشته باشد. افراد باید چنین حالتی داشته باشند. برای این هم بایستی برنامه‌ریزی مفصلی بشود. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج - 1370/04/23 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : حقیقت قضیه این است که حج متعلق به ماست. اصلاً حج میراث متقین است. متقین کجایند؟ متقین در این کشورند. نه این‌که در کشورهای دیگر مسلمان و آدم باتقوا نیست - چرا هستند - اما خط و راهشان غلط است. جمع و فئه‌ی مؤمنه‌یی که در راه پیامبر و ائمه حرکت میکنند، در دنیا چه کسانی هستند؟ همین مردمی که در ایران زندگی میکنند. بالاخره حج متعلق به اینهاست. حج، میراث این ملت و میراث این انقلاب و متعلق به آن است. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج - 1370/04/23 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : ما باید از همه‌ی مظاهر و ظواهر و شعایر حج استفاده بکنیم. مثلاً ببینیم در عرفات چه استفاده‌یی میتوان کرد. منظورم صرفاً استفاده‌ی سیاسی نیست. البته بخشی از آن، استفاده‌ی سیاسی و انقلابی است و هرچه میشود، باید استفاده کرد. یا مثلاً در منی، یا در خود مکه، یا در مدینه، چه استفاده‌یی میتوان کرد. در بحبوحه‌ی اعمال حج، چه استفاده‌هایی میتوان کرد. بعد از ایام حج - که یک مقدار فراغت و آرامش هست و احساسات مردم فروکش کرده و دنبال کارهای متفرقه‌اند - چه استفاده‌هایی میتوان کرد. یعنی ما باید برای دانه‌دانه‌ی اینها برنامه داشته باشیم. نمیگویم که از امسال تا سال آینده این برنامه‌ها تنظیم بشود؛ اما هدف و جهت باید این باشد. مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران حج - 1370/04/23 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : جمهوری اسلامی حج را شناخت. این، بصیرت امام بود. امام درست در سربندهای اساسی انگشت گذاشته بود. در اسلام خیلی واجب وجود دارد، روزه هم یک واجب اساسی است؛ اما امام روی نماز جمعه و روی حج - یعنی آن بخشهای حساس و سربندهای مهم - خیلی تکیه کرد و دایم از سال اول نسبت به حج حرف داشت و پیام میداد. البته من یادم است که ایشان از قبل هم - یعنی سال 41 - به حجاج پیام میدادند. بعد از آن مبارزات اولیه‌ی مربوط به انجمنهای ایالتی و ولایتی، و بعد از آن‌که دولت انجمنها را قبول کرد، فاصله‌یی شد. در این فاصله که بین زمستان تا فروردین بود، حادثه‌ی مدرسه‌ی فیضیه واقع شد، که فاصله‌ی تلخی بود؛ تحرک بود و تلاش بود و خطر، و ما نمیدانستیم که چه کار میخواهد بشود. من یادم است که یک شب به همراه مرحوم آقای شیخ علی حیدری نهاوندی - از شهدای حزب جمهوری اسلامی - و دو نفر دیگر خدمت امام رفتیم، تا پیشنهادهایی که راجع به حج به ذهنمان میرسید، با ایشان در میان بگذاریم. یکی از پیشنهادهای ما این بود که به مناسبت موسم حج، خوب است پیامی از جانب ایشان صادر شود؛ اما ایشان گفتند که من نوشته‌ام! معلوم شد که ایشان برای حج اعلامیه نوشته‌اند و فرستاده‌اند. یعنی در سال 41 که هنوز اول مبارزات بود و هیچ خبری نبود، ایشان آن مواقع اساسی دین را شناخته بودند و به آن اهمیت میدادند. حج متعلق به ماست. ما باید جهت حج را طوری قرار بدهیم که جمهوری اسلامی، یعنی انقلاب، یعنی همان اسلام راستین و همان میراث حقیقی رسول اکرم (صلّیاللَّه‌علیه‌واله‌وسلّم). این را ما بایستی محل استفاده‌ی مؤمنین قرار بدهیم؛ و حج از این قبیل است. اینها باید برنامه‌ریزی بشود. مربوط به :پیام به کنگره عظیم حج - 1370/03/26 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : این‌که در آیات کریمه‌ی مربوط به حج، بارها از ذکراللَّه سخن رفته، نشانه‌ی آن است که در خانه کعبه و به برکت آن، باید هر عامل غیرخدا از صحنه‌ی ذهن و عمل مسلمین زدوده شود و بساط انواع شرک از زندگی آنان برچیده شود. در این محیط، محور و مرکز هر حرکتی خداست و طواف و سعی و رمی و وقوف و دیگر شعائراللَّه حج، هر یک به نحوی نمایش انجذاب به «اللَّه» و طرد و نفی و برائت از «انداداللَّه» است. مربوط به :پیام به کنگره عظیم حج - 1370/03/26 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : حج ... مظهر وحدت و اتحاد مسلمانان است. این‌که خداوند متعال همه‌ی مسلمانان و هرکه از ایشان را که بتواند، به نقطه‌یی خاص و در زمانی خاص فرا می‌خواند و در اعمال و حرکاتی که مظهر همزیستی و نظم و هماهنگی است، آنان را روزها و شبهایی در کنار یکدیگر مجتمع می‌سازد، نخستین اثر نمایانش، تزریق احساس وحدت و جماعت در یکایک آنان و نشان دادن شکوه و شوکت اجتماع مسلمین به آنان و سیراب کردن ذهن هر یک تن آنان از احساس عظمت است. مربوط به :پیام به کنگره عظیم حج - 1370/03/26 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : در همان حال که ذکر خدا: «فاذکروا اللَّه کذکرکم ابائکم او اشدّ ذکرا» و اعلام برائت از مشرکان: «و اذان من‌اللَّه و رسوله الی‌النّاس یوم الحجّ الاکبر أنّ‌اللَّه برئ من‌المشرکین و رسوله» رکن حج محسوب می‌شود، حساسیت در برابر هر حرکتی که میان برادران - یعنی اجزای .. امت واحده - جدایی و دشمنی بیافریند، نیز در حد اعلاست؛ تا آن‌جا که حتّی بگومگوی دو برادر مسلمان نیز که در زندگی عادی چندان مهم نمی‌نماید، در حج ممنوع و حرام است؛ «فلا رفث و لافسوق و لاجدال فی‌الحجّ». آری، همان صحنه که در آن برائت از مشرکان - یعنی دشمنان بنیانی امت واحده‌ی توحیدی - لازم می‌شود، جدال با برادران مسلمان - یعنی اجزای بنیانی امت واحده‌ی توحیدی - ممنوع و حرام می‌گردد، و بدین‌گونه پیام وحدت و جماعت در حج، صراحت بیشتری می‌یابد. مربوط به :پیام به کنگره عظیم حج - 1370/03/26 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : حج با مشاهد و مناسک و شعایر خود، باید ... روح وحدت و ملائمت و جماعت و عظمت را در مسلمانان همه‌ی اقطار عالم زنده کند و از شعوب و قبایل مختلفه، امت واحده پدید آورد و آن امت واحده را به وادی امن عبودیت مطلق خداوند هدایت نماید و مقدمات تحقق گفته‌ی خدای بزرگ را که: «انّ هذه امّتکم امّة واحدة و انا ربّکم فاعبدون» فراهم آورد. مربوط به :پیام به کنگره عظیم حج - 1370/03/26 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : در همان حال که ذکر خدا: «فاذکروا اللَّه کذکرکم ابائکم او اشدّ ذکرا» و اعلام برائت از مشرکان: «و اذان من‌اللَّه و رسوله الی‌النّاس یوم الحجّ الاکبر أنّ‌اللَّه برئ من‌المشرکین و رسوله» رکن حج محسوب می‌شود، حساسیت در برابر هر حرکتی که میان برادران - یعنی اجزای .. امت واحده - جدایی و دشمنی بیافریند، نیز در حد اعلاست؛ تا آن‌جا که حتّی بگومگوی دو برادر مسلمان نیز که در زندگی عادی چندان مهم نمی‌نماید، در حج ممنوع و حرام است؛ «فلا رفث و لافسوق و لاجدال فی‌الحجّ». آری، همان صحنه که در آن برائت از مشرکان - یعنی دشمنان بنیانی امت واحده‌ی توحیدی - لازم می‌شود، جدال با برادران مسلمان - یعنی اجزای بنیانی امت واحده‌ی توحیدی - ممنوع و حرام می‌گردد، و بدین‌گونه پیام وحدت و جماعت در حج، صراحت بیشتری می‌یابد. مربوط به :پیام به کنگره عظیم حج - 1370/03/26 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : اگر حج کنگره‌ی عظیم سالیانه‌ی مسلمانان سراسر جهان است، بی‌گمان فوریترین دستور این کنگره، مسایل روز مسلمانان در هر نقطه از جهان است. این مسایل، در تبلیغات استکباری به گونه‌یی مطرح می‌شود که از آن، نه درس و تجربه و امیدی به مسلمین سراسر عالم منتقل شود، و نه اگر در آن حادثه سوء نیت و سوء عمل استکبار مؤثر بوده، مجرمی رسوا و حقیقتی افشا گردد، و یا به طور کلی مطرح نمی‌شود. حج جایی است که باید این خیانت تبلیغاتی افشا، و حقیقت آشکار شود و زمینه‌ی آگاهی عمومی مسلمانان فراهم آید. مربوط به :انتصاب حجت‌الاسلام محمد محمدی ری‌شهری به نمایندگی ولىّ‌فقیه و سرپرستی حجاج ایرانی - 1370/02/06 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : فریضه‌ی‌ حج‌ بیت‌الله‌ از جمله‌ی ‌تکالیف‌ نادری‌ است‌ که‌ در آن‌ ابعاد متعدد و متنوع‌ مربوط به‌ زندگی‌ فردی‌ وسلوک جمعی‌، به‌ شکلی‌ باشکوه‌ و دارای‌ تأثیر عمیق‌ در تن‌ و جان‌ و اندیشه‌ ونیز در منش‌ و روش‌ آدمی‌ گنجانیده‌ شده‌ و درست‌ گزاردن‌ آن‌ می‌تواند او را به ‌توفیقات‌ بزرگی‌ در همه‌ی‌ عرصه‌های‌ مادی‌ و معنوی‌ نایل‌ سازد. در این‌فریضه‌ی‌ بزرگ‌، سیر آفاق‌ با سیر انفس‌، ذکر و خشوع‌ و انابه‌ و استغفار با سعی ‌و حرکت‌ و وقوف‌ و برائت‌، اتحاد و رفق‌ و تراحم‌ مؤمنان‌ با هشدار و بیزاری‌ وپرهیز از کافران‌، «از سراب‌ خود رو برتافتن‌» با «در اقیانوس‌ جمع‌ فرو رفتن‌»،«درد خود را با طبیب‌القلوب‌ گفتن‌» با «طبیبانه‌ از درد مسلمین‌ جهان‌ پرسیدن» وخلاصه، سیاست‌ با دیانت‌ و دنیا با آخرت‌، همسنگ‌ و همعنان‌ گردیده‌اند. مربوط به :انتصاب حجت‌الاسلام محمد محمدی ری‌شهری به نمایندگی ولىّ‌فقیه و سرپرستی حجاج ایرانی - 1370/02/06 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : غفلت‌ مسلمانان‌ از ... نیروی‌ لایزال‌[حج] همواره‌ موجب‌ آن‌ شده‌ است‌که‌ دشمنان‌ اسلام‌ و غارتگران‌ ثروتهای‌ مسلمین‌ بتوانند حیله‌گرانه‌ بر سرنوشت‌ ملتهای‌ اسلامی‌ تسلط یابند و در این‌ مقطع‌ زمان که ‌، دست‌ پلید اردوگاه‌ کفر و استکبار و در رأس‌ آن‌ رژیم‌ جبار و عنود امریکا در سرزمین های‌ اسلامی‌ با همین ‌وسیله‌ به‌ هر تصرف‌ دلخواه‌ خود دست‌ زده‌ در جان‌ و مال‌ مسلمین‌ دست‌ تطاول‌ گشوده‌ است‌. مربوط به :بیانات در دیدار میهمانان خارجی مراسم اولین سالگرد ارتحال امام خمینی(ره) - 1369/03/16 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : ما معتقدیم که اسلام، وحدت مسلمین و اتحاد نیروهای مؤمن به خدا و موحد را یکی از فرایض قرار داده است. ما معتقدیم که یکی از بزرگترین اهداف حج خانه‌ی خدا این است که مسلمانان را به هم نزدیک کند. این‌که خدا فرموده است: «واذّن فی النّاس بالحجّ یأتوک رجالا و علی کلّ ضامر یأتین من کلّ فجّ عمیق» و همه‌ی مردم مسلمان عالم را در روزهای معین و در عرصه‌های محدودی مانند عرفات و مشعر و منا و مسجدالحرام جمع میکند؛ چرا اینها این‌قدر از آشنایی مسلمین با هم میترسند؟! مسأله این است که وحدت اسلامی و وحدت بینش و نظر و سخن مسلمین، برای استکبار و در رأس آن، امریکای غدّار و ابزارهای او در دستگاه حاکمیت سلطه در عالم، خطرناک است. این، حقیقتی است که امام بزرگوار ما بارها آن را بیان کرد. مربوط به :پیام به حجّاج بیت‌ا‌لله‌الحرام اوّل ‌ذی‌الحجّة ۱۴۰۹ - 1368/04/14 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : روزهاى حج فرامیرسد و صلاى ابراهیمى «وَ اَذِّن فِى النّاسِ بِالحَجّ» فطرت مسلمانان پاک‌نهاد را به اجابت میخواند و فراق خانه‌ی خدا، دل مشتاقان را آکنده از درد و رنج میسازد. دست ظلم و عدوانِ بیرون‌آمده از آستین حکّام حجاز، بدین اکتفا نکرد که صدها زائر خانه‌ی خدا را در حریم امن الهى به خاک و خون کشیده و هزاران کبوتر خونین‌بال حرم را فقط به جرم برائت از مشرکین و اعلام نفرت از آمریکا و اسرائیل و دعوت مسلمین به وحدت و برادرى، تارومار نماید؛ بلکه براى انتقام از ملّتى که در همه‌ی صحنه‌ها بر قواى استکبار جهانى تاخته و خواب راحت را از چشم غارتگران و زورگویان جهان ربوده است و براى زدودن اثر چند سال حجّ همراه با برائت ‌-که به برکت حضور فرزندان انقلاب و مجاهدان راه قرآن و اسلام، فضاى حرمین شریفین و عرفات و مشعر و منا را از نداى توحیدِ خالص و نفى آلهه‌ی زور و زر آکنده بود- راه خانه‌ی خدا و مأمن خلق را به روى آنان بسته و زبانها و قلمهاى اجیر و مزدور را به کمک رسانه‌هاى صهیونیستى و آمریکایى بر ضدّ آنان به کار انداخته است.این دوّمین موسم حجّى است که در آن ملّت ایران ‌-این فدائی‌ترین فرزندان اسلام- از طواف بر گرد خانه‌ی محبوب، مصدود شده‌اند. دولت سعودى با دستاویز کردن بهانه‌هاى پوچ، امسال [سال 1368]نیز همچون سال قبل، به صدّ عن سبیل ا‌لله‌ پرداخت و خود را مصداق این آیه‌ی شریفه ساخت: اِنَّـ الَّذینَ کَـفَروا وَیَصُدّونَ عَن سَبیلِ اللهِ وَالمَسجِدِ الحَرامِ الَّذی جَعَ‌ـلنّْهُ لِلنّاسِـ سَ‌ـواّْءَ}العـاکِفُ فیهِ وَ الب‌ـاد. حافظه‌ی تاریخ ما این دشمنی‌ها را فراموش نخواهد کرد. مربوط به :پیام به حجّاج بیت‌ا‌لله‌الحرام اوّل ‌ذی‌الحجّة ۱۴۰۹ - 1368/04/14 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : حج، کانون معارف اسلام و بیان‌کننده‌ی سیاست کلّى اسلام براى اداره‌ی زندگى انسان است. حج، مظهر توحید و نفى و رمى شیطان و تکرار شعار ابراهیم (علیه السّلام) است که گفت: اِنّی بَریّْءٌ مِمّـا تُشرِکونـ. صحنه‌ی اتّحاد عظیم امّت اسلامى بر گِرد محور توحید و برائت از مشرکین و نفى و طرد همه‌ی بتها است. و بت، هر آن چیزى است که به جاى خدا قرار گیرد و ولایت الهى را به ولایت خود تبدیل کند و نیرو و اراده‌ی افراد بشر را در اختیار بگیرد؛ حال چه سنگ و چوب، و چه قدرتهاى شیطانىِ سلطه‌گر و جبّار، و چه عصبیّت‌هاى جاهلى و ناحق که «فَماذا بَعدَ الحَقِّ اِلَّا الضَّلـّْل.» مربوط به :پیام به حجّاج بیت‌ا‌لله‌الحرام اوّل ‌ذی‌الحجّة ۱۴۰۹ - 1368/04/14 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : حجّ ابراهیمى و محمّدى (صلّى ا‌لله‌ علیه و آله و سلّم) و حجّ علوى و حسینى (علیهما السّلام) آن است که در آن، توجّه به خدا و پناه بردن به حکومت و قدرت او با پشت کردن به قدرت طواغیت و جبّاران همراه باشد. زمزمه‌ی مناجات سالار شهیدان و سیّد شباب اهل‌الجنّة در عرفات، چه زیبا این هر دو را در یک سخن میسراید: اِلٰهى ... اَنتَ کَهفى حینَ تُعیینِى المَذاهِبُ فى سَعَتِها ... وَ اَنتَ مُؤَیِّدى بِالنَّصرِ عَلىٰ اَعدائى وَ لَو لا نَصرُکَ اِیّاىَ لَکُنتُ مِنَ المَغلوبینَ ... یا مَن جَعَلَت لَهُ المُلوکُ نیرَ المَذَلَّةِ عَلىٰ اَعناقِهِم فَهُم مِن سَطَواتِهِ خائِفون. و خطبه‌ی رسول خدا (صلّى ا‌لله‌ علیه و آله و سلّم) در یوم‌التّرویه که در آن، نَسخ مقرّرات جاهلیّت و تحذیر از فریب شیطان براى وادار کردن بنی‌آدم به عبادت خود و حکم قاطع به پیوند برادرى میان همه‌ی مسلمین را اعلام فرمود، خطّ کلّى حج را معیّن میکند. کدامین جان تشنه است که از فیض کوثر محمّدى (صلّى ا‌لله‌ علیه و آله و سلّم) و جوشش زمزم حسینى، این جرعه‌ها را بنوشد و هنوز در مضمون سیاسى حج دچار تردید و ابهام باشد؟ حجّ بی‌برائت، حجّ بی‌وحدت، حجّ بى ‌تحرّک و قیام، حجّى که از آن تهدید کفر و شرک برنخیزد، حج نیست و روح و معناى حج را فاقد است. مربوط به :بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم - 1368/04/11 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : این همه مردم از اطراف عالم، به حج میروند و اعمال حج را انجام میدهند؛ نه آمریکا، نه اسرائیل، نه دولتهاى مرتجع وابسته حسّاسیّتى روى این رفت‌وآمدها و ذکر و دعاها ندارند. چند سال ملّت ایران به حج رفتند و حجّ همراه با برائت، حجّ معنی‌دارِ علیه طواغیت و بتهاى زر و زورِ امروز به جا آوردند؛ همه‌ی دستگاه‌هاى استکبارى دنیا علیه اینها همدست شدند. مربوط به :خطبه‌ اول نماز جمعه تهران - 1366/05/23 عنوان فیش : حج کلیدواژه(ها) : حج نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : رسول خدا در سال دهم از هجرت به حجِّ مشرّف شدند...در این سفر پیغمبر اکرم از حج خانه‌ى خدا براى بیان مفاهیم اسلامى، چه سیاسى، چه نظامى، چه اخلاقى و چه اعتقادى استفاده‌ى کامل و شایان توجّهى کردند. دو سخنرانى از رسول خدا در منى نقل شده است که ... به نظر میرسد که این، دو سخنرانى است و نه یک سخنرانى. در این سخنرانى‌ها رسول خدا تقریباً همه‌ى مطالب عمده‌اى را که مسلمانان باید به آن توجّه عمیق بکنند، بیان کردند که عمدتاً مسائل سیاسى است که انسان بخوبى درک میکند این کسانى که امروز در دنیاى اسلام حج را جداى از مسائل سیاسى قلمداد میکنند و تصوّر میکنند که در حج فقط باید عبادت به معناى رایج و عادّى آن داشت و هر کار سیاسى را خارج از قواره‌ى حج به‌حساب مى‌آورند، چقدر از تاریخ اسلام و از سیره‌ى نبىّ اکرم دور و بیگانه‌اند.