اگر نقد حقیقتاً انجام بگیرد و نقاد بی‌رودربایستی کار «نقد» را انجام دهد، سطح کارهای فرهنگی ارتقاء پیدا میکند. شما [اعضای گروه ادب و هنر صدای جمهوری اسلامی ایران] باید آدم‌‌‌هایی داشته باشید که بنشینند مثلًا کار جمالزاده، هدایت، چوبک و ... را واقعاً نقد کنند و نقاط قوّت و ضعفش را بگویند؛ این کار نباید همه‌‌‌ی برنامه‌‌‌ی شما را فرابگیرد؛ باید بخشی از برنامه را بگیرد. شما خیال می‌‌‌کنید که شخصیت قاآنی از شخصیت جمالزاده خیلی بهتر بوده است؟ قاآنی، الدنگ زمان خودش بوده؛ اما جمالزاده بنده‌‌‌ی خدا پیرمردی است که دارد نان خدا را می‌‌‌خورد و نفس می‌‌‌کشد! نه، محدودیتهای شما این‌‌‌ها نیست؛ شما محدودیتهای دیگری دارید. شما اگر محدودیتهای طبیعی نداشته باشید، این‌‌‌ها مشکلی نیست. یک روز در کشور چیزی مُد می‌‌‌شود و هرکس سعی میکند مطابق آن رفتار کند؛ مثلًا یک روز صادق هدایت در این کشور مُد بود البته حالا این‌‌‌طور نیست؛ این مربوط به حدود بیست سال پیش است هرکس می‌‌‌خواست راجع به قصه حرف بزند، حتماً باید اسم صادق هدایت را می‌‌‌آورد! البته صادق هدایت نقاط قوّتی دارد؛ اما نقاط ضعفی هم دارد. صادق هدایت که جزو نویسندگان بزرگ دنیا نیست. اگر شما صادق هدایت را با نویسندههای معروف دنیا مقایسه کنید چه نویسندههای روسی، چه نویسندههای فرانسوی، چه نویسندههای انگلیسی؛ اینهایی که رمان‌‌‌های معروف را خلق کردند و داستانهای بزرگ را نوشتند در مقابل آن‌‌‌ها بچه‌‌‌ی کوچکی است! البته او در ایران جایگاهی دارد؛ اما در همان حد باید او را تفخیم کرد، و نه بیشتر؛ آدم نباید اسیر مُد باشد. آقایی برداشته ده جلد رمان نوشته، که علی‌الظاهر کار قشنگی است؛ اما - به قول ما مشهدیها - توی بحر کار که می‌روید، می‌بینید کار پوکی است؛ این را نقد کنید. حالا مُد شده است که بردارند مرتب تعریف بنویسند؛ فلان کس یک رمان ده جلدی نوشته و چنین و چنان کرده؛ خیلی خوب، یک آدم نقادِ واردِ دارای چشم بصیر این را بخواند و عیوبش را پیدا کند؛ عیوبی که در زبانش هست؛ عیوبی که در محتوایش هست؛ عیوبی که در تاریخش هست؛ عیوبی که در انسجام داستانیش هست.1370/12/05
بیانات در دیدار اعضای گروه ادب و هنر صدای جمهوری اسلامی ایران
هدایت، صادق, قاآنی, نقد و انتقاد, جمالزاده، محمدعلی, وضعیت فرهنگی در رژیم پهلوی, تاریخ بر سر کار آمدن و حکمرانی محمدرضا پهلوی
روایت تاریخی
لینک ثابت
هدایت، صادق, قاآنی, نقد و انتقاد, جمالزاده، محمدعلی, وضعیت فرهنگی در رژیم پهلوی, تاریخ بر سر کار آمدن و حکمرانی محمدرضا پهلوی
روایت تاریخی
