درختکاری / فضای سبز/ توسعه فضای سبز
روز درختکاری و مراسم درختکاری در سراسر کشور، روز مبارک و مراسم مبارکی است؛ چون گیاه و درخت، مایه‌ی برکت در زندگی انسان است. مبارک هم یعنی همین، یعنی چیزی که در آن برکت وجود دارد. گیاهان مایه‌ی برکتند؛ هم تولید هوا میکنند، هم حفظ آب میکنند، هم خودشان محصول به افراد بشر میدهند، هم فضا را زیبا و تماشایی میکنند؛ یعنی از همه جهت، گیاه برای انسان دارای فایده و مفید است. بنابراین به مسئله‌ی گیاهان و درختکاری و مراتع و جنگلها و همهی چیزهایی که به مسائل درختان و رویشهای سبز ارتباط پیدا میکند، همه باید اهمّیّت بدهند.
...
یکی از کارهای مهمّ لازم در زمینه‌ی کاشت درخت و فضای سبز، مسئله‌ی آبخیزداری است. اگر چنانچه آبخیزداری را دستگاه‌های مربوط جدّی بگیرند و اهمّیّت بدهند -چه آنچه مربوط به وزارت کشاورزی است، چه آنچه مربوط به وزارت نیرو است- هم جلوِ سیلابهای بی‌مورد گرفته میشود، هم جلوِ ریزگردها گرفته میشود و هم بقیّه‌ی فواید گیاهان و درخت بر آن مترتّب میشود. در این آبخیزداری هم اگر بتوانند درختان میوه‌دار را در مراکز آبخیزداری غرس کنند، شاید منافعش بیشتر باشد؛ البتّه تشخیص این [امر] با متخصّصین است که آنها بایستی نظر بدهند. ان‌شاءالله که همهی مردمی که امروز و این روزها درخت میکارند، مشمول لطف و برکت و رضایت الهی باشند.1396/12/15
لینک ثابت
روز درختکاری برای کشور یک روز با برکتی است؛ برای اینکه گیاه و درخت، مایه‌ی برکت زندگی بشر است؛ منتها ما باید قدر اینها را بدانیم؛ اینکه مثلاً بنده یک نهال اینجا غرس کنم و مثلاً چند هزار نهال غرس بشود، [امّا] از آن طرف به جنگلهای ما تهاجم بشود یا به باغهای قدیمی ما تهاجم بشود، این خلاف مصلحت است. من می‌شنوم گاهی اوقات که این گونه‌های قدیمی بومی اصیل ایرانی که در جنگلهای ما بوده، بتدریج دارد کم میشود؛ بیم این هست که بعضی از این گونه‌های اصیل ایرانی جنگلهای ما اصلاً از بین بروند؛ لذاست که بایست حفاظت کرد، حراست کرد.
خب اینکه مردم عادت کنند درخت بکارند این کار خیلی خوبی است امّا هم مردم و هم مسئولین عادت کنند که این فضای سبز را -بخصوص جنگلها را، بخصوص مراتع را- ان‌شاءالله حفظ کنند؛ اینها جزو وظایف ما است. البتّه حرف میزنند آقایان و غیر آقایان، صحبت زیاد میکنند، منتها حرفِ تنها کافی نیست، عمل لازم است و به جای زیاد گفتن باید زیاد عمل کرد.1394/12/18
لینک ثابت
ما هر سال در هفته‌ی نهال‌کاری و روزهای مربوط به محیط زیست و مانند اینها، به‌صورت نمادین یکی دو درخت اینجا بر زمین می‌نشاندیم؛ خب، احساس وظیفه‌ای بود که مردم توجّه پیدا کنند به مسئله‌ی درختکاری؛ بی‌تأثیر هم نبوده. به درختکاری - بخصوص در برخی از مناطق کشور، از جمله تهران - در این سالها توجّه شده است؛ برخی از کمبودها و مشکلاتی که در گذشته به‌وجود آمده، بتدریج اندکی حل شده؛ لکن همهی مسئله این نیست.1393/12/17
لینک ثابت
یکی از دوستان ما نقل میکرد و میگفت در یزد - که خب، یزد جزو مناطق کم‌آب کشور است - یک نفری دعوت کرد از ما در یک باغی، بوستانی - یک جایی ترتیب داده بود با درخت و کشت و زرع و همه‌چیز - گفتش که میخواهید منبع آب اینجا را ببینید؟ گفتیم بله. گفت ما را مبالغ طولانی‌ای برد - شاید مثلاً چند کیلومتر؛ حالا من درست یادم نیست خصوصیّات را - آنجا رفتیم، دیدیم بله، به‌قدر یک لوله‌ی آفتابه، مختصر آبی دارد می‌آید؛ این آدم همّت کرده، این آب را حفظ کرده، هدایت کرده، آورده، از این آب استفاده‌ی بهینه کرده. یعنی از این آبهای کشور میشود مردم در محیطهای زندگی خودشان استفاده‌های بهینه بکنند. «درختکاری» از جمله‌ی کارهای خوب است. البتّه درخت را میکارند، من شنیدم درست نگهداری نمیشود. درختکاری رایج شده امّا درخت که کاشتید، باید درخت را نگهداری کنید؛ حالا یا خودشان نگهداری بکنند یا دستگاه‌های شهرداری بکنند؛ بالاخره این کار باید انجام بگیرد.1393/12/17
لینک ثابت
ما از مردم خواهش میکنیم که درخت را پاس بدارند و فضای سبز را اهمّیّت بدهند. «هر ایرانی یک درخت» که گفته میشود و در زبانها هست، شعار خوبی است؛ سعی کنند در این ایّام - که ایّام درختکاری و فصل درختکاری است - هرچه میتوانند [کاشت درخت را] افزایش بدهند. و جلو دست تطاولی که دراز میشود گاهی به فضاهای سبز را، هم مردم و هم مسئولان بالخصوص بگیرند و نگذارند؛ چه جنگلهای ما، چه مراتع ما و چه فضاهای سبز شهری و آنچه که حول‌وحوش شهر هست؛ والّا اگر چنانچه شماها با قوّت و قدرت برخورد نکنید، این دامنه‌های البرز که در تهران ملاحظه میکنید، تا آن بالابالاهای آن آهن و سیمان خواهد شد؛ یعنی همین‌طور کسانی سوءاستفاده میکنند. حالا اینکه شما میگویید که نشستید و روی این مسئله برنامه‌ریزی کردید، این خیلی خوب است؛ منتها باید در عمل به‌طور محسوس این مشاهده بشود و انسان بداند که واقعاً یک کار اساسی دارد انجام میگیرد؛1392/12/14
لینک ثابت
ان‌شاءاللّه که کاشت درخت، چه در این روز و این ایام که به نام درختکاری شناخته شده، و چه در بقیه‌ی ایامی که میشود درختکاری کرد، برای کشور مایه‌ی برکت و آبادانی باشد. واقع قضیه هم همین است که گیاه و درخت برای هر کشوری، برای هر مجموعه‌ی انسانی‌ای، مایه‌ی برکت است؛ برای همین هم در شرع مقدس اسلام و در احادیث ما، به مسئله‌ی درخت و نگهداری درخت و جلوگیری از قطع کردن درختان توصیه شده. خب، حالا این یک توصیه‌ی اسلامی است. امروز همهی مردم دنیا هم به این مسئله توجه دارند و شاید بشود گفت که همیشه مردم و جوامع بشری به مسئله‌ی درخت اهمیت میداده‌اند.
منتها من گلایه‌ای که باید بکنم از مجموع مسئولینِ مسئله‌ی درخت و درختکاری و جنگل و این چیزها، این است که ما اینجا دانه دانه درخت میکاریم، اما صدها صدها و هزارها هزارها درخت در جاهائی که نباید قطع شود، بی‌جهت قطع میشود؛ این خیلی اشکال بزرگی است که وجود دارد. علاوه بر اینکه آبادی‌ها و سبزی‌های اطراف شهرهای بزرگ به غلط و به غصب در اختیار افرادی قرار گرفت که میخواستند از زمین سوء استفاده کنند و هنوز هم دارند میکنند، و سبزی تبدیل شد به سیمان و آهن و اینها - که این یک مصیبتی برای شهرهاست - مجموعه‌ی جنگلی کشور هم مورد تهدید جدی قرار داشت و قرار دارد؛ که باید جداً از آن جلوگیری شود. این، هم وظیفه‌ی دولت است، هم وظیفه‌ی مجلس است، هم وظیفه‌ی شهرداری‌هاست، هم وظیفه‌ی قوه‌ی قضائیه است؛ هر کدام به نحوی باید جلوی پیشرفت این حرکت غلطی را که امروز متأسفانه در کشور ما وجود دارد، بگیرند.1391/12/15
لینک ثابت
روز درختکاری که در کشور معمول و باب شده، یکی از روزهای پربرکت در جمهوری اسلامی است؛ چون درخت و گیاه برای کشور، برای زندگی، برای مردم، برای تنفس، یک امر ضروری است. متأسفانه در طول سالهای متمادی، به مسئله‌ی درخت بیاعتنائی شده. البته حالا خوشبختانه مردم و مسئولین به درخت و به محیط زیست توجه نشان میدهند، لیکن به نظر میرسد که هرچه بیشتر بایستی در این زمینه کار کرد. به نظر من خود مردم هم مؤثرترین و مهمترین بخش از این کار را بر عهده دارند: حفظ جنگلها، حفظ مرتعها، حفظ زمینهای حاصلخیز و حفظ باغات.
خب، حالا ما مثلاً یکی دو تا درخت میکاریم، مردم هم در سطح شهر و در سطح کشور مبالغ زیادی درخت میکارند؛ اما باید مراقب باشیم که درختهائی را که موجود است، حفظ کنیم؛ یکی از کارهای مهم این است. انسان متأسفانه گاهی میبیند که به آنچه داریم، بیتوجهی میشود؛ درختها را قطع میکنند، باغها را خراب میکنند. ان‌شاءالله بایستی این مسائل مورد توجه قرار بگیرد. امیدواریم که سبزه و گیاه و نشاط و رویش در کشور ما و بین مردم ما روزافزون باشد.1390/12/15
لینک ثابت
مراسم مربوط به مسئله‌ی درخت و گیاه و گل، به طور طبیعی یک طراوتی دارد و خوشبختانه احساس میشود که در کشور میل به سمت اهتمام به مسئله‌ی گل و گیاه و وضعیت بوستانها و استفاده‌ی از این جهت در سالم‌سازی محیط زیست، تقویت میشود؛ ما از این خرسندیم. بخصوص آن چیزی که بنده را تشویق کرد که امروز در این جلسه با حضور شما دوستان شرکت کنم، این بود که اینجا متعلق به بخش کم‌برخوردارترِ از شهر تهران است؛ بخش محروم تهران. وجود یک چنین بوستانی، یک چنین امکانی در این بخش از تهران، به نظر فرصت بسیار خوب و مغتنمی است. خرسندیم که بحمداللَّه در نهایت بین مسئولین امر - یعنی کسانی که این مجموعه متعلق به آنها بود، و کسانی که امروز از آن بهره‌برداری میکنند؛ یعنی شهرداری و نیروهای مسلح - توافق برقرار شد و اینجا ان‌شاءاللَّه سرانجامِ خوبی خواهد یافت.
مسئله‌ی گیاه و بوستان و درخت و این چیزها جزو مسائل اصلی است؛ اینها را جزو مسائل فرعی نباید به حساب آورد. درست است که در شمارش مسائل اساسی کشور، چشمها و نگاه‌ها به سمت اقتصاد، به سمت فرهنگ، به سمت مسائل پولی، به سمت مسائل سیاسی کشانده میشود - معمولاً اینجور است - لیکن اگر با دقت نگاه کنیم، مسائلی که مربوط به زیست انسانی است، بیشتر از آنها اهمیت دارد. سیاست برای چیست؟ اقتصاد برای چیست؟ خدمات گوناگون شهری و کشوری برای چیست؟ اصلاً پیشرفت کشور برای چیست؟ پیشرفت برای این است که انسانها زندگی سالم و مطلوبی داشته باشند. اگر محیط زیست تخریب شد، همهی اینها باطل خواهد شد.اهمیت محیط زیست اینجاست. واقعاً اگر ما به مسئله‌ی آب، خاک، هوا و آن چیزهائی که منتهی میشود به این چیزها - مثل مراتع، مثل منابع طبیعی، مثل جنگلها، مثل وضع شهرسازی - نپردازیم، زندگی مردم شیرین نخواهد شد. صنعت و پیشرفت صنعتی و درآمدهای فزاینده‌ی کشور و افتخارات گوناگون علمی، متن زندگی و واقعیت زندگی را شیرین نمیکند؛ همهی اینها باید مقدمه باشد برای اینکه مردم زندگی سالم و شیرین و مطلوب داشته باشند. از جمله‌ی چیزهائی که مساس مستقیم دارد، مسئله‌ی محیط زیست است، محیط زندگی انسانهاست، مسئله‌ی آب و هواست. آن وقت ریشه‌های آن، بنیانهای آن، که خاک است و جنگل است و درخت است و بقیه‌ی چیزها، اهمیت درجه‌ی یک پیدا میکند.
...
به هر حال بوستانها - همان طور که عرض کردیم - ریه‌های تنفسی شهرند. این کار، بسیار کار خوبی است. من هر سال یک دو سه تا درخت میکاشتم، لیکن در مراسمِ اینجوری شرکت نمیکردم؛ اما امسال چون کار بزرگی است که دارد انجام میگیرد، بخصوص همان طوری که گفتم، در جنوب شهر تهران است، در این مراسم شرکت کردم. اینجا نیاز فراوان است، اینجا تراکم خیلی زیاد است - تراکم جمعیت و تراکم ساختمان - امکانات هم کم است. بنابراین، این کار، بخصوص برای این بخش تهران یک چیز لازمی بود و من شرکت کردم. ان‌شاءاللَّه موفق باشید این کار را پیش ببرید.1389/12/17
لینک ثابت
سنت درختکاری، خیلی سنت خوبی است. کار ما که درخت میکاریم، یک کار نمادین است. ما یک درخت میکاریم، معنایش این است که جوانها که چندین برابرِ نیروی یک آدم پا به سن گذاشته‌ای مثل ما در آنها وجود دارد و نشاط بیشتری دارند، تعداد بیشتری درخت بکارند و مردم عزیز کشورمان عادت کنند به سنت ایجاد این وسیله‌ی حیات. درخت و گیاه، مظهر حیات و زندگی است؛ خودش هم زنده و زندگیبخش است و فضا را برای انسان و حیوان، فضای قابل زیستی میکند. توجه به گیاه، فقط مسئله‌ی تأمین خوراک نیست؛ بلکه تأمین فضای حیاتی برای انسان است. بنابراین گیاه خیلی مهم است.
خوب، حالا فرض بفرمائید که از این طرف یک درخت ما بکاریم، چندین درخت دیگری بکارد، هزاران درخت مردم بکارند؛ این کار بسیار خوبی است، اما در مقابل آن اگر چنانچه موجودی گیاه کشور، موجودی درخت کشور - که یک ثروت عظیم باستانی است که برای ما مانده - مورد تطاول قرار بگیرد، این خسارت است. مراتع ما، جنگلهای ما، ذخائر عظیم حیاتی ما هستند. از جنگل باید کشور برای همه چیزش بهره ببرد. جنگل واقعاً یک منبع حیاتىِ بزرگ و تجدیدپذیر است. اگر چنانچه عاقلانه و درست از مرتع و جنگل استفاده بشود، هیچ وقت تمام نمیشود. این مثل نفت نیست که یک روز هست، یک روز تمام میشود؛ مثل معدن طلا نیست که یک روز هست، یک روز هم تمام میشود؛ این همیشه هست. اگر ما با منابع گیاهی کشور - یعنی همین جنگلهایمان، همین مراتعمان - و به تبع آن، بوستانهای شهری و اینها که در درجه‌ی دوم اهمیت است، درست و عاقلانه برخورد کنیم، اینها همیشه باقی میماند. متأسفانه سالهاست که اینجور نیست؛ یعنی افرادی که اهل سوءاستفاده‌اند، از جنگلهای ما، از مراتع ما سوءاستفاده کردند و تصرف کردند، تعرض کردند، غصب کردند.
آن چیزی که من میخواهم تأکید کنم، هم به وزارت کشاورزی و منابع طبیعی، هم به محیط زیست، و هم به همهی کسانی که دست‌اندرکار هستند، این است که مراقبت کنید این دائره‌ی غصب و تصرفِ نابجا و غلط توسعه پیدا نکند و جلویش گرفته شود. متصرفین را قطع ید کنید. هم خبرهای زیادی میرسد، هم انسان خودش مشاهده میکند - تا آنجائی که حالا انسان در رفت و آمدها، در سفرها فرصت پیدا میکند از نزدیک ببیند؛ یا کسانی که از نزدیک دیدند و مورد وثوقند، میآیند اطلاع میدهند - متأسفانه با تعرض به جنگلها و تعرض به مراتع، به کشور و به مردم کشور ظلم شده است. زمینهای مراتع را در جاهای مختلف، بخصوص در نزدیکی شهرهای بزرگ، مورد تعرض قرار دادند و ضایع کردند؛ جلوی این را باید بگیرید؛ والّا ما اینجا یک دانه درخت بکاریم، دو تا درخت بکاریم، یا مثلاً هزاران درخت در سطح کشور کاشته بشود، اما معادل آن، درختهائی که عمرهای طولانی دارند و میتوانند بمانند و میتوانند منشأ استفاده قرار بگیرند - و از جنگل چقدر استفاده‌های چوبی میشود کرد، در حالی که جنگل هم مطلقاً تکان نخورد و مورد نقص قرار نگیرد - از بین بروند؛ این کار به نتیجه نمیرسد. این کارِ خیلی سودآوری نیست که انسان از این طرف درست کند، از آن طرف چیزهای اصلی را از دست بدهد؛ این را خیلی باید مراقبت کنید. درختکاری درسی است برای ما، که درخت موجود را قدر بدانیم. این درخت، یک درخت کم‌عمرِ کوچکی است چیز کم اهمیتی است، تأثیری هم ندارد؛ امروز هست، ممکن است فردا نباشد؛ اما آن درختی که صد سال، دویست سال عمر دارد، و این درختهای مجموعه‌ی عظیم جنگلها که باارزشند، اینها را بایستی ما نگه‌داریم و نگذاریم به اینها تعرض بشود.1388/12/18
لینک ثابت
در فهرست خدماتی که شوراها به آن می پردازند باید حفظ هویت و اصالت شهرها و روستاها، و پایبندی به معماری اسلامی و ایرانی، و رعایت زیبایی و استحکام بناها، و ترویج فرهنگ نظم و قانون، و گسترش نمادهای دین و اخلاق، و آسان سازی خدمت رسانی و عدالت و فراگیری در خدمات شهری و توسعه فضای سبز و اهتمام به سلامت محیط زیست، و توجه به نیازهای جانبازان و مصدومان جسمی، و نگاه عدالت گستر به محله ها و اشخاص محروم، و توجه ویژه به بانوان و نیز به جوانان، برجسته شود و همواره در مد نظر قرار گیرد.1386/02/08
لینک ثابت
در این مراسم که وزیر جهاد کشاورزی نیز حضور داشت، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای کاشت درخت و ایجاد فضای سبز را کاری بابرکت و باارزش دانستند.
رهبر انقلاب اسلامی ضمن تأکید بر گسترش نهال‌کاری و توسعه‌ی کمربند سبز پیرامون شهرها خاطرنشان کردند: نباید اجازه داد فضای سبز شهرها به‌خصوص شهرهای پر‌جمعیت و تهران تخریب یا کاهش یابد.1385/12/15
لینک ثابت
مقام معظم رهبری در سخنان کوتاهی با اشاره به اهمیت احیای زمین و درختکاری در دستورات دینی ، وضعیت کنونی درختکاری و جنگل کاری در کشور بویژه در شهرهای بزرگ را با توجه به افزایش بی رویه ساخت و ساز و تخریب منابع طبیعی ، نامناسب دانستند و افزودند: در چنین شرایطی ایجاد فضای سبز و حفظ فضای سبز موجود یکی از اولویتهای مهم است.1382/12/15
لینک ثابت
بنده هرسال در چنین روزهایی شخصاً درخت می‌کارم و این کار مخصوص امسال نیست. ولی امسال، تعمّداً انتخاب کردم که این درختکاری و احترام به گیاه و تجلیل از منطق نگاهبانی از منابع طبیعی و فضای سبز، در ملأ عام انجام گیرد؛ چون احساس می‌کنم حقیقتاً کشور به این قضیه به‌طور جدّی نیازمند است. درخت، مظهر حیات در طبیعتی است که ما آن را بانگاه عامیانه، بی‌جان می‌پنداریم. درخت وگیاه، در استفاده از منابع غیرقابل دسترسی دراعماق زمین و در میان ذرّاتِ خاک وتبدیل آنها به یک موجود مجسّمِ زیبای بالنده رشد یابنده زنده، نمایشگر یک معجزه عظیم الهی‌اند. درخت و گیاه، تاکنون تنها راهروهایی هستند که انسان از طریق آنها توانسته به منابع عظیم و متنوّع غذایی در زیرخاک دسترسی پیدا کند؛ آن منابع را استحصال نماید و عالم وجود و زندگی بشر را از آن بهره‌مند سازد.1377/12/14
لینک ثابت
سازندگی، کاری بود که علی‌بن‌ابی‌طالب (علیه‌السّلام) داشت؛ که حتّی شاید در دوران خلافت هم -که حالا من این را تردید دارم. اما تا قبل از خلافت، قطعی است- با دست خود نخلستان آباد میکرد؛ زمین احیا میکرد؛ درخت میکاشت؛ چاه میکند و آبیاری میکرد. این، سازندگی است! دنیاطلبی و مادّیطلبی، کاری است که عبیدالله زیاد و یزید میکردند. آنها چه وقت چیزی را به وجود می‌آوردند و میساختند!؟ آنها فانی میکردند؛ آنها میخوردند؛ آنها تجمّلات را زیاد میکردند. این دو را با هم اشتباه نباید کرد.1371/04/22
لینک ثابت
