انقلاب ما بسیار عظیم و بسیار بالاتر و برتر از تقویمها و تقدیرهای ناظران بین‌المللی است؛ از لحاظ بنیه، بسیار قوی است - من حالا مختصراً عرض خواهم كرد - به همین دلیل است كه با وجود این كه علیه این انقلاب، تهاجمها و ضربه‌ها و محاصره‌ها، بیش از همه‌ی انقلابهایی كه من می‌شناسم بوده، آسیب‌پذیری این انقلاب، از همه‌ی انقلابهای بزرگ دنیا بمراتب كمتر بوده است. من یادداشت كرده‌ام كه انقلابمان را با سه انقلاب معروف - كه كم و بیش شما آقایان می‌شناسید - مقایسه كنم؛ البته غیر از اینها هم مواردی هست، اما این سه انقلاب، مهم است.
یكی انقلاب كبیر فرانسه است - از انقلابهای دور دست؛ با دویست و خرده‌یی سال فاصله - یكی انقلاب شوروی - در فاصله‌ی تقریباً نزدیك به ما - كه یكی از بزرگترین انقلابهای قرون اخیر است، یكی هم یك انقلاب اسلامی، یعنی انقلاب الجزایر كه حقیقتاً انقلاب بود. آدم نمی‌تواند این كودتاهایی كه به اسم انقلاب، در افریقا و امریكای لاتین انجام گرفت، واقعاً خیلی انقلاب بداند؛ والا من بعضی از این‌جاهایی كه انقلاب كردند - كشورهای افریقایی و غیرافریقایی، موزامبیك، زیمبابوه، یا آنچه در هند اتفاق افتاد - دیده‌ام؛ اگر بشود اسم آنها را انقلاب گذاشت!
ما اینها را از نزدیك مشاهده كردیم؛ هیچ كدام آن چنان خصوصیتی را ندارند كه اصلاً بشود آنها را با انقلاب ما مقایسه كرد. اما این سه انقلاب، تا حدودی قابل مقایسه‌اند. البته به نظر من مقایسه‌ی اینها هم یك كار بسیار شیرین علمی است؛ چقدر خوب است كه كسانی هم این كار را بكنند! هم علمی، به معنای جامعه‌شناسی است، هم علمی، به معنای تاریخی است.1377/12/15
لینک ثابت
