در یک تحول اجتماعى، آن چیزى که آخرتر از همه اصلاح مىشود و تغییر پیدا مىکند، اخلاق است؛ اخلاق، نه به معناى رفتار. البته رفتارهاى افراد با یکدیگر را که عرفاً به آن «اخلاق» مىگویند، آن هم دیر عوض مىشود؛ لیکن منظور ما آن نیست. آن چیزى که از همه دیرتر عوض مىشود، اخلاقیّات و خُلقیّات انسانهاست؛ چه خُلقیّات فردى، چه خُلقیّات جمعى؛ که جمعهاى مختلفِ عالم، خُلقیّاتى دارند: یک قوم به تعصّب معروف است، یک قوم به راحتطلبى شهرت دارد و .... اینها خیلى دیر عوض مىشود. اگر چیز بدى از این قبیل در قومى هست و اخلاق زشتى وجود دارد، خیلى دیر عوض مىشود.1376/12/13
لینک ثابت