حوزهی علمیه، مشتمل بر میراث گرانبهایی از روشها و تجربهها و اندوختههای علمی است. برای بهره بردن از این میراث فنی و علمی و افزودن بر آن، باید از نیروی ابتکار و خلاقیت استفاده کرد. همانگونه که اسلاف صالح نیز، با ابتکار و خلاقیت خود بود که توانستند دانشهای دینی را به سطح کنونی برسانند. حوزه باید راه را بر نوآوری علمی و فنی فرزندان خود باز کند و تازههای بازار رایج علم دین را به چشم تقدیر بنگرد و صاحبان آن را تشویق کند و درعینحال، تصرف ناشیانه و خودسرانه در بنیادهای سنتی را مجاز نشمرد و به اعمال نظرهای جاهلانه و مغرضانه، میدان رشد و جولان ندهد.
همین سخن، دربارهی سنتهای ساختاری حوزه و شیوههای تعلیم و تعلم نیز جاری است. بیشک، در این مقوله نیز بسی اندوختههای ارزشمند هست که مزایای نظام حوزهای به شمار میآید و در هر تحول ساختاری باید محفوظ بماند. ولی این سخن حق، نباید مدعای حقدیگری را به فراموشی دهد؛ و آن اینکه، حوزه برای پیشرفت خود، باید از ابزارها و روشهای متداول در محیطهای علمی استفاده کند و خود را از امکاناتی که بشر را در کسب علم موف قتر میسازد، محروم نسازد. در دنیایی که تازههای ابزاری و ساختاری، به دانش پژوهان فرصت میدهد که تازهترین دستاوردهای ذهن بشر را به سهولت کسب کنند، روا نیست که طالب علم دین، راهی به نوآوری در روشهای ناقص و معیوب نداشته باشد.1371/08/24
لینک ثابت