الف ـ مشخصات نجومى هلال
۱- زمان مقارنه ماه و خورشید: ساعت ۸ و ۴۸ دقیقه یکشنبه ۳۰ مهر ۱۳۸۵ مصادف با ۲۸ ماه رمضان ۱۴۲۷.
۲- زمان غروب خورشید: ساعت ۱۷ و ۱۹ دقیقه.
۳- زمان غروب ماه: ساعت ۱۷ و ۳۸ دقیقه.
۴- مدت مکث ماه بعد از غروب خورشید: ۱۹ دقیقه.
۵- سن ماه: ۳۲ ساعت و ۳۴ دقیقه.
۶- ارتفاع ماه: ۳ درجه و ۲۱ دقیقه.
۷- فاصله زاویهاى ماه و خورشید: ۱۵ درجه و ۳۴ دقیقه.
ب ـ پیش بینى تقاویم و نظرات کارشناسان داخلى
۱- تقویم رسمى کشور: پیش بینى این تقویم حاکى از آن است که ماه مبارک رمضان سى روزه مىباشد و اول ماه شوال المکرم چهارشنبه ۳ آبان ماه ۱۳۸۵ خواهد بود.
۲- تقویمهاى آقایان مصباح و مصباح زاده: این آقایان نیز ماه رمضان را سى روزه دانسته و غرّه ماه شوال را روز چهارشنبه سوم آبان ماه اعلام نموده اند، لکن در قسمت جدول رؤیت هلال ماههاى قمرى ذکر کردهاند که در غروب دوشنبه اول آبان، هلال ماه به احتمال بسیار زیاد رؤیت شود.
۳- تقویم نجومى: این تقویم که توسط آقاى سید مهدى حسینى همکار استاد منصور نجومى استخراج مىشود، ماه مبارک رمضان را ۳۰ روزه دانسته و غرّه ماه شوال ۱۴۲۷ را چهارشنبه سوم آبان ماه ۱۳۸۵ اعلام کرده است.
۴- نظرات کارشناسان داخلى:
۴-۱. آقاى دکتر ریاضى (استاد فیزیک دانشگاه شیراز): براساس اطلاعات نجومى، در شامگاه روز دوشنبه اول آبان ماه، هلال ماه در قسمتهاى میانى و جنوبى ایران به کمک تلسکوپ رؤیتپذیر خواهد بود. همچنین در صورت انجام رصدهاى دقیق توسط افراد ماهر و در شرایط خوب جغرافیایى و جوى، ممکن است هلال ماه در منتهى الیه جنوب شرقى ایران با چشم غیر مسلح نیز قابل رؤیت باشد. لذا پیشنهاد مىشود که گروههاى رصدى قسمتهاى جنوبى و جنوب شرقى ایران تقویت شوند.
۴-۲. آقاى دکتر فاطمى (مدیر گروه فیزیک دانشگاه کرمان): هلال ماه شوال در شامگاه دوشنبه اول آبان ماه ۱۳۸۵ در نیمه جنوبى کشور (به ویژه استانهاى سیستان، کرمان، هرمزگان، فارس و خوزستان) با ابزارهاى قوى نجومى و وضعیت مناسب جوى قابل رؤیت است و احتمال رؤیت آن در بخشهاى دیگر کشور منتفى نیست، لذا با احتمال بیش از ۵۰ درصد در بعد از ظهر اول آبان ماه هلال ماه شوال رؤیت خواهد شد. پیشنهاد مىشود به دلیل شرایط مناسبتر هلال نسبت به هلال ماه رمضان و بالا بردن شانس رؤیت، همانند ماه مبارک رمضان گروههاى مختلف در سطح کشور، اقدام به رصد هلال ماه شوال نمایند.
۴-۳. آقاى موحدنژاد (استاد دانشگاه صنعتى شریف): در غروب روز دوشنبه ۲۹ ماه مبارک رمضان هلال با ابزارهاى قوى (دوربینهاى غول پیکر نظامى) از جنوب ایران تا نیمه کشور (حدود اصفهان) قابل رؤیت خواهد بود ولى با تلسکوپ یا استفاده از هواپیما احتمال رؤیت آن تا حدود تهران نیز وجود دارد، اگر چه کار مشکلى به نظر مىآید و رؤیت هلال با چشم غیر مسلح در ایران منتفى است. در صورت بارندگى قبل از روز مذکور و کم شدن غبار در جو احتمال رؤیت پذیرى هلال بالاتر مىرود والا رؤیتپذیرى هلال در حد آنچه ذکر شد، باقى مىماند. به دلیل اهمیت این هلال و ظاهراً وجود اختلافات کارشناسى در رؤیتپذیرى هلال، همه تمهیدات در نظر گرفته شده در استهلال ماه مبارک رمضان از اعزام گروهها و تجهیز آنها و پرواز هواپیما در این هلال نیز لازم به نظر مىرسد.
۴-۴. آقاى بوژمهرانى (کارشناس رؤیت هلال): در شامگاه دوشنبه اول آبان ۱۳۸۵ مصادف با ۲۹ ماه رمضان ۱۴۲۷ و در هنگام غروب خورشید، در پهنه ایران بیش از ۳۲ ساعت از مقارنه ماه و خورشید گذشته است، اما باز هم علیرغم جدایى زاویهاى زیاد بین ماه و خورشید، به دلیل قرار گرفتن ماه در عرض دایرهالبروجى جنوبى، ارتفاع هلال از افق چندان نبوده و مدت مکث آن نسبتاً کوتاه است. لکن قوى بودن تعداد دیگرى از پارامترهاى هلال (به ویژه جدایى زاویهاى، ضخامت بخش میانى هلال و اختلاف سمت ماه و خورشید) باعث مىشود که این هلال در تمام پهنه ایران با چشم مسلح قابل رؤیت باشد. بنابراین در صورت وجود شرایط جوى مناسب و غبار آلود نبودن افق، هلال شوال در غروب روز ۲۹ ماه رمضان در تمام ایران با چشم مسلح قابل رؤیت خواهد بود.
ج) پیشبینى کارشناسان خارجى
۱- پروفسور یالوپ (استاد رصد خانه انگلستان): براساس پارامترهاى نجومى خط رؤیتپذیرى هلال ماه شوال، خط واصل مسجد سلیمان در جنوب غربى کشور با تاسوکى واقع در استان سیستان و بلوچستان است که در زیر خط مذکور هلال با چشم مسلح قابل رؤیت است و در نوار مرزى خلیج فارس و دریاى عمان احتمال رؤیت آن با چشم غیر مسلح نیز وجود دارد.
۲- رصد خانه آفریقاى جنوبى: کارشناسان رصد خانهى آفریقاى جنوبى براساس پارامترهاى اختلاف سمت ماه و خورشید، ارتفاع ماه در لحظهى غروب خورشید، پیش بینى کردهاند خط رؤیتپذیرى هلال ماه شوال از خط واصل شلمچه در جنوب غرب ایران، به میرجاوه در استان سیستان و بلوچستان مىباشد که در زیر این خط هلال با چشم مسلح در غروب روز ۲۹ ماه مبارک رمضان قابل رؤیت است.
۳- دکتر محمد عودة (از اردن): براساس پیشبینى وى بجز استان خراسان شمالى و مناطق شمالى استانهاى اردبیل، آذربایجان شرقى و آذربایجان غربى، سایر مناطق ایران در محدوده رؤیتپذیرى هلال ماه شوال با چشم مسلح در غروب ۲۹ ماه رمضان قرار دارند. براساس این معیار نیز احتمال رؤیت شدن هلال با چشم غیر مسلح در مناطق جنوبى ایران وجود دارد.
علیهذا ستاد استهلال دفتر مقام معظم رهبرى «مد ظلّه العالى» مقدمات استهلال گسترده در سراسر کشور براى غروب روز دوشنبه اول آبان ماه ۱۳۸۵ مطابق با ۲۹ ماه مبارک رمضان فراهم نمود و با اعزام یکصد گروه رصدى که مرکب است از افراد کارشناس به همراه ائمه محترم جمعه یا روحانى مورد وثوق به همراه تجهیزات و ابزارهاى قوى رصدى به استهلال پرداختند.
د- گزارشهاى واصله به ستاد استهلال
۱- مناطقى که هلال رؤیت شد:
۱-۱. نجف آباد، گروه رصدى به سرپرستى آقاى همایونى به همراه ۱۵ نفر هلال ماه را با دوربینهاى ۳۵×۷، ۱۲۰×۲۰، ۷۰×۱۵ در هواى نیمه ابرى رؤیت کردند. این گروه از رصدگران با تجربه هستند که هر ماه به امر استهلال مىپردازند. ضمناً از هلال عکس نیز گرفتهاند لازم به ذکر است جناب آقاى نورمحمدى روحانى همراه گروه که استاد شرح لمعه حوزه علمیه اصفهان مىباشد، نیز هلال را رؤیت نموده است.
ـ ارزیابى کارشناسان: کارشناسان امر استهلال این رؤیت را تأیید نمودند، همچنین این گروه رصدى را نیز مورد تأیید مىدانند.
۱-۲. سراوان (استان سیستان و بلوچستان)، در ۲۵ کیلومترى جنوب شرقى سراوان گروه رصدى به سرپرستى آقاى محمد زاهد آرام با دوربین ۱۲۰×۲۰ به استهلال اقدام کردند و در هواى صاف ۵ نفر موفق به رؤیت هلال شدند.
ـ ارزیابى کارشناسان: کارشناسان امر استهلال این رؤیت را تأیید نمودند، آقاى آرام از اعضاى گروه غیر حرفهاى رؤیت هلال است و حدود ۸ سال است که به استهلال مىپردازد. امام جمعه سراوان جناب آقاى محمدیان اظهار داشتند: این گروه در مجموع مورد تأیید است و آقاى آرام سنّى مذهب است ولى راستگو و آدم درستى است. شغل وى معلمى است.
۱-۳. کرمان، گروه رصدى به سرپرستى آقاى دکتر فاطمى (مدیر گروه فیزیک دانشگاه کرمان) با دوربین ۱۵۰×۴۰ به استهلال پرداختند، هوا صاف و افق براى رؤیت مناسب بوده است. خود دکتر فاطمى هلال را رؤیت مىنماید، بعلاوه یک روحانى همراه گروه و یک نفر از اعضاى گروه رصدى نیز موفق به رؤیت هلال مىگردند.
۱-۴. فسا، گروه رصدى به سرپرستى آقاى شریفى به همراه ۱۰ نفر اقدام به استهلال مىکنند، ابزار رصدى تلکسوپ و وضعیت هوا صاف بوده است، گروه رصدى موفق به رؤیت هلال با تلسکوپ مىشوند.
ـ ارزیابى: سر گروه از رصد گران با تجربه و مورد تأیید کارشناسان نجوم و نیز مورد تأیید جناب آقاى شیرمردى مسئول دفتر شوراى سیاستگذارى ائمه جمعه استان فارس مىباشد.
۱-۵- لار، گروه رصدى به سرپرستى آقاى محمود نصراللهى در هواى نیمه ابرى و با دوربینهاى ۷۰×۵ و ۷۰×۸ اقدام به استهلال نمودند، دو نفر از اعضاى گروه موفق به رؤیت هلال مىگردند و از هلال عکس نیز مىگیرند.
ـ ارزیابى کارشناسى: سر گروه از رصدگران با تجربه مىباشد که این گروه جزو اعضاى ستاد استهلال دفتر امام جمعه محترم شیراز هستند و کاملاً مورد وثوق دفتر امام جمعه مىباشند، در ضمن رؤیت آنها نیز مورد تأیید کارشناسان رؤیت هلال قرار گرفت.
۲- اعلام عدم رؤیت توسط گروههاى رصدى به جهت ابرى یا بارانى بودن هوا:
قزوین، قم، تاکستان، تبریز، ایلام، اهر، سراب، مرند، میانه، ارومیه، خوى، اردبیل، اصفهان، داران، شاهینشهر، سمیرم، شهرضا، کاشان، نایین، آبدانان، دهلران، مهران، بوشهر، دیر، کنگان، تهران، کرج، اسلام شهر، ورامین، شهرکرد، بروجن، فارسان، مشهد، باخرز، بردسکن، تایباد، تربت حیدریه، شیروان، بجنورد، درگز، سبزوار، سرخس، فردوس، شاندیز، قوچان، کاشمر، نیشابور، کاخک، بشرویه، آشخانه، اسفراین، بیرجند، قائن، اهواز، آبادان، دزفول، شوش، ایذه، زنجان، سمنان، دامغان، شاهرود، زاهدان، چابهار، ایرانشهر، شیراز، جهرم، صفاشهر، آباده، حاجى آباد، بافت، بردسیر، جیرفت، رابر، رفسنجان، سیرجان، کشکوئیه، کهنوج، کرمانشاه، اسلام آباد غرب، صحنه، کنگاور، سنقر، یاسوج، خرم آباد، ازنا، بروجرد، اراک، آشتیان، ساوه، محلات، بندرعباس، همدان، اسدآباد، بهار، ملایر، یزد، اردکان، بافق، طبس، میبد.
هـ.. نتیجه گیرى
گزارش فوق الذکر به استحضار مقام معظم رهبرى «مد ظلّه العالى» رسید و براساس آن حلول ماه شوّال براى معظم له محرز گردید و روز سه شنبه ۲ آبان ۱۳۸۵ را به عنوان عید سعید فطر اعلام فرمودند.
ستاد استهلال
|