[ بازگشت ] | [ چـاپ ]

مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از نخبگان علمی - 1381/07/03
عنوان فیش : عدالت و پیشرفت
کلیدواژه(ها) : عدالت و پیشرفت
نوع(ها) : جستار

متن فیش :
در برنامه‌ریزی برای نخبگان، هدف ما باید چه باشد؟ البته هدف نباید به‌هیچ‌وجه تحقیر غیرنخبگان باشد؛ چون غیرنخبگان ممکن است کارهایی انجام دهند که بسیار برجسته و ممتاز و والا باشد؛ این بدیهی است. اما یک جامعه بدون دارا بودن استخوان‌بندیهای ذهنی قوی، در حرکت جهانی نخواهد توانست از سربالاییهای دشوار و پیچهای سخت عبور کند. بنابراین، جامعه همچنان که به بدنه‌ی فکری نیاز دارد، به نقطه‌ی ممتاز فکری هم نیاز دارد. بنابراین اگر هوشمندانی در جامعه هستند که از لحاظ ذهنی نخبه‌اند، اینها می‌توانند به پیشرفت علم و فرهنگ و هنر و کار و پیشرفت هر چیزی که جامعه به آن نیاز دارد، کمک کنند. بنابراین، منهای این‌که ما بخواهیم غیرنخبه را مورد تغافل قرار دهیم، باید برای نخبگان، حسابی باز کرد. ممکن است به نظر بیاید این یک تبعیض است؛ اما تبعیض همه جا غیرعادلانه نیست؛ گاهی اوقات تبعیض، عین عدالت است. این حساب باز کردن برای نخبگان، عین عدل است؛ به خاطر این‌که ما باید نخبه و هوشمند را در حدی که می‌تواند رشد کند، رشد بدهیم.

مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از نخبگان علمی - 1381/07/03
عنوان فیش : نوآوری و شکوفایی
کلیدواژه(ها) : نوآوری و شکوفایی
نوع(ها) : جستار

متن فیش :
علم، مولدها و عناصر به وجودآورنده‌ی خاص خود را دارد؛ باید آنها را پیدا کرد. فرهنگ بی‌بندوباری، بی‌دینی، خودپرستی، گرایش به پول و ماده و اصیل دانستن مادیگری و ارزشهای مادی، فرهنگهای غلطی است که امروز غرب دچار اینهاست. اگر آن مردم، پارسا و صالح و نیکوکار و کم‌اعتنا به زخارف دنیا بودند، این دانش برای دنیا مفید می‌شد؛ همچنان که در دوره‌ی شکوفایی اسلامی در قرن چهارم و پنجم و ششم هجری، برجستگان علمی‌ای به وجود آمدند و دانش را به اوج قله‌ی آن روز رساندند و به‌هیچ‌وجه فرهنگی که امروز در غرب رایج است - فرهنگ بی‌بندوباری و بی‌دینی و امثال اینها - بر آنها حاکم نبود؛ مثل ابن‌سیناها، محمدبن‌زکریای رازیها، خوارزمیها و دیگران. اینها در فرهنگی مثل فرهنگ غرب رشد نکردند؛ همچنان که دانشمندان بزرگ غرب و کسانی که دانش غرب را پایه‌گذاری کردند، هرگز در چنین فرهنگی رشد نکردند. بنابراین پیشروی و برتری علمی غرب را به‌هیچ‌وجه به معنای برتری فرهنگ غرب ندانید.

مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از نخبگان علمی - 1381/07/03
عنوان فیش : جنبش نرم افزاری
کلیدواژه(ها) : جنبش نرم افزاری
نوع(ها) : جستار

متن فیش :
من دو سه سال پیش در یک اجتماع دانشجویی در یکی از دانشگاهها گفتم: امروز ما به جنبش نرم‌افزاری احتیاج داریم. یک جنبش و یک حرکت و یک تلاش عمومی لازم است. این تلاش عمومی، فقط وابسته به مدیریتها نیست. شما ناگهان با خودتان فکر نکنید که مدیریتها نمی‌کنند، پس چطور می‌شود؛ همه‌اش مربوط به مدیریتها نیست. خواست و اراده‌ی شما - یکی از شما بچه‌های عزیز گفتید عشق؛ بله، عشق - عاشقانه کار کردن و با عشق دنبال علم و تحقیق رفتن و خواستن، اینها نقش دارد. این قله‌های علمی‌ای که شما در دنیا مشاهده می‌کنید، همیشه با رفاه همراه نبوده است. البته علم با خودش رفاه و سیادت سیاسی و برتری نظامی می‌آورد؛ در همه‌ی بخشهای اقتصادی و سیاسی نفوذ کلمه ایجاد می‌کند؛ پول یک کشور را تقویت می‌کند و اقتصاد یک کشور را رونق می‌دهد. اینها همه هنرهای علم است؛ اما وقتی خود علم می‌خواهد به وجود آید، لزوما در بستری از رفاه و راحتی و لذت و چرب و شیرینهای دنیا به وجود نمی‌آید.

مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از نخبگان علمی - 1381/07/03
عنوان فیش : جنبش نرم افزاری
کلیدواژه(ها) : جنبش نرم افزاری
نوع(ها) : جستار

متن فیش :
شما بیایید خودتان فکر کنید. برای همین جنبش نرم‌افزاری‌ای که من گفتم، بنشینید پیشنهاد تدوین کنید. عجله هم نمی‌کنیم - یعنی نمی‌گوییم ظرف یک یا دو ماه به ما پیشنهاد بدهید - بنشینید فکر کنید و یکی دو سال دیگر قراری بگذارید و باز پیش ما بیایید و بگویید پیشنهاد ما اینهاست؛ یعنی حقیقتا به راهکارهای عملی برسید. از آنچه که به عنوان پیشنهاد ناشی از لمس واقعیتها به ما داده شود، کاملا استقبال می‌کنیم و همت می‌کنیم که ان‌شاءالله آنچه ممکن است، تحقق پیدا کند.

مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از نخبگان علمی - 1381/07/03
عنوان فیش : نخبه‌پروری
کلیدواژه(ها) : نخبه‌پروری
نوع(ها) : جستار

متن فیش :
در برنامه‌ریزی برای نخبگان، هدف ما باید چه باشد؟ البته هدف نباید به‌هیچ‌وجه تحقیرِ غیرنخبگان باشد؛ چون غیرنخبگان ممکن است کارهایی انجام دهند که بسیار برجسته و ممتاز و والا باشد؛ این بدیهی است. اما یک جامعه بدون دارا بودن استخوان‌بندیهای ذهنیِ قوی، در حرکت جهانی نخواهد توانست از سربالاییهای دشوار و پیچهای سخت عبور کند. بنابراین، جامعه همچنان که به بدنه‌ی فکری نیاز دارد، به نقطه‌ی ممتاز فکری هم نیاز دارد. بنابراین اگر هوشمندانی در جامعه هستند که از لحاظ ذهنی نخبه‌اند، اینها می‌توانند به پیشرفت علم و فرهنگ و هنر و کار و پیشرفت هر چیزی که جامعه به آن نیاز دارد، کمک کنند. بنابراین، منهای این‌که ما بخواهیم غیرنخبه را مورد تغافل قرار دهیم، باید برای نخبگان، حسابی باز کرد. ممکن است به نظر بیاید این یک تبعیض است؛ اما تبعیض همه جا غیرعادلانه نیست؛ گاهی اوقات تبعیض، عین عدالت است. این حساب باز کردن برای نخبگان، عین عدل است؛ به خاطر این‌که ما باید نخبه و هوشمند را در حدّی که می‌تواند رشد کند، رشد بدهیم.
هدف دیگری که در خصوص برنامه‌ریزی برای نخبگان وجود دارد، این است که اینها احساس کنند می‌توانند از استعداد خود استفاده نمایند؛ احساس بن‌بست نکنند. صحبت فرار مغزها می‌شود. فرار مغزها ابعاد گوناگونی دارد. یک بُعد بسیار زشت و بد آن این است که بیگانگانی می‌خواهند بیایند از ثروت ملیِ انسانیِ یک کشور سوء استفاده کنند. کشوری انسانهایی را پرورش دهد و استعدادهایی را - با همه‌ی عوامل به وجود آورنده‌ی استعدادهای درخشان - به وجود آورد و به قول دوستمان این را در طبق اخلاص بگذارد و به دیگران بدهد؛ دیگران هم بیایند با صرف پول - که غالباً زحمت دیگری هم نمی‌کشند - این ثروت را به ثَمَن بَخْس از این ملت بگیرند و او را محروم کنند؛ این، بُعد بسیار بد و دردناک قضیه است.

مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از نخبگان علمی - 1381/07/03
عنوان فیش : نخبه‌پروری
کلیدواژه(ها) : نخبه‌پروری
نوع(ها) : جستار

متن فیش :
امروز در این کشور، نخبه‌پروری و راه یافتن به المپیادهای جهانی مشاهده می‌شود. البته اینها ضایعاتی هم دارد که دوستمان اشاره کردند: معرفی کردن چهره‌ها و آسان کردن کار دستگاههای پولساز و کمپانیهایی که دنبال فکر و ذهن و مغزِ کارآمد هستند تا آنها را بربایند؛ اما این حرکت به خودی خود یک حرکت علم‌پروری در جامعه‌ی ما بود؛ نشان‌دهنده‌ی جرأت و جسارت کشور و طبقه‌ی جوان ما بود؛ برای این‌که بتوانند در میدانهای علمی، خود را نشان دهند و اثبات کنند که می‌توانند.

مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از نخبگان علمی - 1381/07/03
عنوان فیش : شجاعت علمی
کلیدواژه(ها) : شجاعت علمی
نوع(ها) : جستار

متن فیش :
امروز در این کشور، نخبه‏پروری و راه یافتن به المپیادهای جهانی مشاهده می‏شود. البته این‏ها ضایعاتی هم دارد که دوستمان اشاره کردند: معرفی کردن چهره‏ها و آسان کردن کار دستگاه‏های پول‏ساز و کمپانیهایی که دنبال فکر و ذهن و مغزِ کارآمد هستند تا آن‏ها را بربایند؛ اما این حرکت به‏خودی‏خود یک حرکت علم‏پروری در جامعه‏ی ما بود؛ نشان‏دهنده‏ی جرأت و جسارت کشور و طبقه‏ی جوان ما بود؛ برای اینکه بتوانند در میدانهای علمی، خود را نشان دهند و اثبات کنند که می‏توانند.

نکته‏ی آخر این است که پیشرفت علمی و اقتباس علمی- که من به اقتباس معتقدم؛ اما به ترجمه‏ی محض و اکتفای به ترجمه، معتقد نیستم- کاری لازم است و اسلام هم ما را به این، امر می‏کند. به‏هرحال گرفتن علم از دیگران، با گرفتن فرهنگِ دیگران اشتباه نشود. این مغالطه‏ی بزرگی است که کسی بگوید علم غربی‏ها خوب است، پس فرهنگ و سیستم زندگی و اخلاقشان هم خوب است؛ نه، این‏ها باهم ملازمه‏ای ندارد. علمشان خوب است؛ اما این علم، پروریده و ساخته‏ی این فرهنگ نیست؛ حتّی این فرهنگ به این علم ضرر هم می‏زند. علم، مولّدها و عناصر به وجودآورنده‏ی خاص خود را دارد؛ باید آن‏ها را پیدا کرد. فرهنگ بی‏بندوباری، بی‏دینی، خودپرستی، گرایش به پول و مادّه و اصیل دانستن مادّیگری و ارزشهای مادّی، فرهنگهای غلطی است که امروز غرب دچار این‏هاست. اگر آن مردم، پارسا و صالح و نیکوکار و کم‏اعتنا به زخارف دنیا بودند، این دانش برای دنیا مفید می‏شد؛ همچنان که در دوره‏ی شکوفایی اسلامی در قرن چهارم و پنجم و ششم هجری، برجستگان علمی‏ای به وجود آمدند و دانش را به اوج قلّه‏ی آن روز رساندند و به‏هیچ‏وجه فرهنگی که امروز در غرب رایج است- فرهنگ بی‏بندوباری و بی‏دینی و امثال این‏ها- بر آن‏ها حاکم نبود؛ مثل ابن‏سیناها، محمّد بن زکریّای رازی‏ها، خوارزمی‏ها و دیگران. این‏ها در فرهنگی مثل فرهنگ غرب رشد نکردند؛ همچنان که دانشمندان بزرگ غرب و کسانی که دانش غرب را پایه‏گذاری کردند، هرگز در چنین فرهنگی رشد نکردند. بنابراین پیشروی و برتری علمی غرب را به‏هیچ‏وجه به معنای برتری فرهنگ غرب ندانید.

مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از نخبگان علمی - 1381/07/03
عنوان فیش : تبعیض, عدالت, نخبگان, نخبگان جوان, تکریم نخبگان, قدردانی از نخبگان, بنیاد نخبگان
کلیدواژه(ها) : تبعیض, عدالت, نخبگان, نخبگان جوان, تکریم نخبگان, قدردانی از نخبگان, بنیاد نخبگان
نوع(ها) : جمله‌های برگزیده

متن فیش :
گاهی اوقات تبعیض، عین عدالت است.این حساب باز کردن برای نخبگان، عین عدل است

مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از نخبگان علمی - 1381/07/03
عنوان فیش : تولید علم, جنبش نرم افزاری, جامعه علمی کشور
کلیدواژه(ها) : تولید علم, جنبش نرم افزاری, جامعه علمی کشور
نوع(ها) : جمله‌های برگزیده

متن فیش :
همّت جامعه‌ی علمی ما باید به تولید علم گماشته شود.

مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از نخبگان علمی - 1381/07/03
عنوان فیش : تمدن, مشکلات سر راه, هویت ملی
کلیدواژه(ها) : تمدن, مشکلات سر راه, هویت ملی
نوع(ها) : جمله‌های برگزیده

متن فیش :
بدترین مشکلِ یک کشور این است که تمدّن و هویّت خود را فراموش کند.

مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از نخبگان علمی - 1381/07/03
عنوان فیش : تمدن, تمدن‌سازی نوین اسلامی
کلیدواژه(ها) : تمدن, تمدن‌سازی نوین اسلامی
نوع(ها) : جمله‌های برگزیده

متن فیش :
باید امروز درصدد ساختن تمدّن خود باشیم و باور کنیم که ممکن است.

مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از نخبگان علمی - 1381/07/03
عنوان فیش : ایران, جنبش نرم افزاری, تولید علم, پیشرفت علمی ایران, مرجعیت علمی
کلیدواژه(ها) : ایران, جنبش نرم افزاری, تولید علم, پیشرفت علمی ایران, مرجعیت علمی
نوع(ها) : جمله‌های برگزیده

متن فیش :
ما می‌توانیم تصوّر کنیم یک روز ایران تولید کننده‌ی خلاقّ علم شود.

مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از نخبگان علمی - 1381/07/03
عنوان فیش : جنبش نرم افزاری, تولید علم, خط شکنی علمی, خلاقیت
کلیدواژه(ها) : جنبش نرم افزاری, تولید علم, خط شکنی علمی, خلاقیت
نوع(ها) : جمله‌های برگزیده

متن فیش :
در تولید علم باید راه نو، فکر نو و بن‌بست‌شکنی را وجهه‌ی همّت خود قرار دهید.

مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از نخبگان علمی - 1381/07/03
عنوان فیش : جنبش نرم افزاری, تولید علم
کلیدواژه(ها) : جنبش نرم افزاری, تولید علم
نوع(ها) : جمله‌های برگزیده

متن فیش :
امروز ما به جنبش نرم‌افزاری احتیاج داریم. یک جنبش، حرکت و تلاش عمومی لازم است.

مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از نخبگان علمی - 1381/07/03
عنوان فیش : سازندگی کشور, خودسازی علمی, نخبگان علمی(مخاطب), حرکت علمی ایران, جامعه علمی کشور
کلیدواژه(ها) : سازندگی کشور, خودسازی علمی, نخبگان علمی(مخاطب), حرکت علمی ایران, جامعه علمی کشور
نوع(ها) : جمله‌های برگزیده

متن فیش :
همّت کنید کشور را از لحاظ علمی بسازید.

مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از نخبگان علمی - 1381/07/03
عنوان فیش : انقلاب اسلامی, دستاوردهای انقلاب اسلامی, تفکر
کلیدواژه(ها) : انقلاب اسلامی, دستاوردهای انقلاب اسلامی, تفکر
نوع(ها) : جمله‌های برگزیده

متن فیش :
امروز به برکت انقلاب، راه اندیشیدن باز شده است.

مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از نخبگان علمی - 1381/07/03
عنوان فیش : نخبگان جوان, نخبه‌پروری
کلیدواژه(ها) : نخبگان جوان, نخبه‌پروری
نوع(ها) : جمله‌های برگزیده

متن فیش :
امروز در این کشور، نخبه‌پروری و راه یافتن به المپیادهای جهانی مشاهده می‌شود.

مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از نخبگان علمی - 1381/07/03
عنوان فیش : نخبگان علمی(مخاطب), ترجمه, تفکر ترجمه‌ای, پیشرفت علمی ایران, عرصه علم, حرکت علمی ایران
کلیدواژه(ها) : نخبگان علمی(مخاطب), ترجمه, تفکر ترجمه‌ای, پیشرفت علمی ایران, عرصه علم, حرکت علمی ایران
نوع(ها) : جمله‌های برگزیده

متن فیش :
من به اقتباس معتقدم؛ اما به ترجمه‌ی محض و اکتفای به ترجمه، معتقد نیستم

مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از نخبگان علمی - 1381/07/03
عنوان فیش : فرهنگ غربی, فرهنگ غرب, پیشرفت علمی غربی
کلیدواژه(ها) : فرهنگ غربی, فرهنگ غرب, پیشرفت علمی غربی
نوع(ها) : جمله‌های برگزیده

متن فیش :
پیشروی و برتری علمی غرب را به‌هیچ‌وجه به معنای برتری فرهنگ غرب ندانید.

مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از نخبگان علمی - 1381/07/03
عنوان فیش : تولید علم
کلیدواژه(ها) : تولید علم
نوع(ها) : جستار

متن فیش :
شما که از استعدادی برخوردار هستید و فرض هم می‏کنیم که إن شاء اللّه امکانات برای تکامل و تعالیِ علمی و فکری شما فراهم شود و بتوانید در همان رشته‏هایی که مورد علاقه‏تان است، کار علمی بکنید، همّتتان باید به چه چیزی گماشته شود؟ آن چیزی که به نظرم از همه مهم‏تر می‏آید، این است که همّت جامعه‏ی علمی ما باید به تولید علم گماشته شود. ما نباید به ترجمه و فراگیری اندوخته‏های دیگران اکتفا کنیم. نه اینکه فرانگیریم؛ هیچ‏کس نمی‏گوید از دیگران فرانگیریم؛ چرا، باید فراگرفت؛ لیکن علم را باید تولید کرد.

مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از نخبگان علمی - 1381/07/03
عنوان فیش : تولید علم
کلیدواژه(ها) : تولید علم
نوع(ها) : جستار

متن فیش :
وقتی بنا باشد علم در جامعه رشد پیدا کند، البته مسئولان باید امکانات را فراهم کنند. حرفی که من می‏زنم، به شما می‏گویم؛ من به آقای دکتر «معین» و دوستان دولت و وزارت، چیز دیگری می‏گویم؛ به آن‏ها می‏گویم باید کمک کنند؛ بارها هم صحبت کرده‏ایم. اما به شما عزیزان خودم که مثل فرزندان من هستید، عرض می‏کنم: دنبال تولید علم، ژرف‏بینی و ژرف‏یابی در علم باشید. حال که هوش و استعداد و آمادگی ذهنی دارید، همّت را به این کار بگمارید. به اینکه چارچوبهای عادّی را یاد بگیرید، یا در فلان چیز- به قول شما- نمره بیاورید، فکر نکنید؛ به علم فکر کنید. البته این، فرهنگ حمایت از علم و پژوهش و کارهای مدیریّتی را لازم دارد. اما عامل دیگری که ممکن است حتّی بر عوامل قبلی غلبه کند، میل و علاقه و اراده و خواست شماست. همّت کنید کشور را از لحاظ علمی بسازید.
مخاطب من، جمع معدود شما نیست. نخبگانی در ردیف شما در کشور هستند که یا قبل از شما بوده‏اند و یا بعد از شما خواهند آمد. نخبگان علمی در هر رشته‏ای که هستند، باید برای تقویت و تولید علم در داخل تلاش کنند. این کشور بحمد اللّه از این امکانات برخوردار است. امروز به برکت انقلاب، راه اندیشیدن باز شده است؛ اما یک روز بود که اصلًا چنین اجازه‏ای داده نمی‏شد. شما ببینید قبل از انقلاب، در همین محیط دانشگاهی کشور، اصلًا این فکر راه نداشت که یک ایرانی ممکن است بتواند در ساختن علمی کشور خود، با استقلال حرکت کند. بعضی از شما دوستان گفتید و درست هم گفتید که برنامه‏های علمی و تحصیلی و آموزشی در کشور ما چیزی بود که دیگران برای کشوری که باید همیشه از آن استفاده کنند و آن را استثمار نمایند، طرّاحی کرده بودند و همان عمل می‏شد. فرهنگی هم در کنارش وجود داشت؛ فرهنگ وابستگی علمی و عملی به غرب و بزرگ انگاشتن غرب؛ به طوری که اصلًا نمی‏شود به سایه‏ی او رسید؛ چه برسد که به خود او رسید و اصلًا او را عقب گذاشت. انقلاب آمد این‏ها را به هم زد.

مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از نخبگان علمی - 1381/07/03
عنوان فیش : ابو علی سینا
کلیدواژه(ها) : ابو علی سینا
نوع(ها) : كتاب

متن فیش :
مثل ابن‏سیناها، محمّدبن‏زکریّای رازیها، خوارزمیها و دیگران. اینها در فرهنگی مثل فرهنگ غرب رشد نکردند؛ همچنان که دانشمندان بزرگ غرب و کسانی که دانش غرب را پایه‏گذاری کردند، هرگز در چنین فرهنگی رشد نکردند. بنابراین پیشروی و برتری علمی غرب را به‏هیچ‏وجه به معنای برتری فرهنگ غرب ندانید.

مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از نخبگان علمی - 1381/07/03
عنوان فیش : محمد خوارزمی
کلیدواژه(ها) : محمد خوارزمی
نوع(ها) : كتاب

متن فیش :
مثل ابن‏سیناها، محمّدبن‏زکریّای رازیها، خوارزمیها و دیگران. اینها در فرهنگی مثل فرهنگ غرب رشد نکردند؛ همچنان که دانشمندان بزرگ غرب و کسانی که دانش غرب را پایه‏گذاری کردند، هرگز در چنین فرهنگی رشد نکردند. بنابراین پیشروی و برتری علمی غرب را به‏هیچ‏وجه به معنای برتری فرهنگ غرب ندانید.

مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از نخبگان علمی - 1381/07/03
عنوان فیش : زکریای رازی
کلیدواژه(ها) : زکریای رازی
نوع(ها) : كتاب

متن فیش :
مثل ابن‏سیناها، محمّدبن‏زکریّای رازیها، خوارزمیها و دیگران. اینها در فرهنگی مثل فرهنگ غرب رشد نکردند؛ همچنان که دانشمندان بزرگ غرب و کسانی که دانش غرب را پایه‏گذاری کردند، هرگز در چنین فرهنگی رشد نکردند. بنابراین پیشروی و برتری علمی غرب را به‏هیچ‏وجه به معنای برتری فرهنگ غرب ندانید.

مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از نخبگان علمی - 1381/07/03
عنوان فیش : پیشرفت علمی ایران
کلیدواژه(ها) : پیشرفت علمی ایران
نوع(ها) : جستار

متن فیش :
در برنامه‏ریزی برای نخبگان، هدف ما باید چه باشد؟ البته هدف نباید به‏هیچ‏وجه تحقیرِ غیر نخبگان باشد؛ چون غیر نخبگان ممکن است کارهایی انجام دهند که بسیار برجسته و ممتاز و والا باشد؛ این بدیهی است. اما یک جامعه بدون دارا بودن استخوان‏بندیهای ذهنیِ قوی، در حرکت جهانی نخواهد توانست از سربالاییهای دشوار و پیچهای سخت عبور کند. بنابراین، جامعه همچنان که به بدنه‏ی فکری نیاز دارد، به نقطه‏ی ممتاز فکری هم نیاز دارد. بنابراین اگر هوشمندانی در جامعه هستند که از لحاظ ذهنی نخبه‏اند، این‏ها می‏توانند به پیشرفت‏ علم‏ و فرهنگ و هنر و کار و پیشرفت هر چیزی که جامعه به آن نیاز دارد، کمک کنند. بنابراین، منهای اینکه ما بخواهیم غیر نخبه را مورد تغافل قرار دهیم، باید برای نخبگان، حسابی باز کرد. ممکن است به نظر بیاید این یک تبعیض است؛ اما تبعیض همه جا غیر عادلانه نیست؛ گاهی اوقات تبعیض، عین عدالت است. این حساب باز کردن برای نخبگان، عین عدل است؛ به خاطر اینکه ما باید نخبه و هوشمند را در حدّی که می‏تواند رشد کند، رشد بدهیم.

مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از نخبگان علمی - 1381/07/03
عنوان فیش : استقلال علمی
کلیدواژه(ها) : استقلال علمی
نوع(ها) : جستار

متن فیش :
دنبال تولید علم، ژرف‏بینی و ژرف‏یابی در علم باشید. حال که هوش و استعداد و آمادگی ذهنی دارید، همّت را به این کار بگمارید. به اینکه چارچوبهای عادّی را یاد بگیرید، یا در فلان چیز- به قول شما- نمره بیاورید، فکر نکنید؛ به علم فکر کنید. البته این، فرهنگ حمایت از علم و پژوهش و کارهای مدیریّتی را لازم دارد. اما عامل دیگری که ممکن است حتّی بر عوامل قبلی غلبه کند، میل و علاقه و اراده و خواست شماست. همّت کنید کشور را از لحاظ علمی بسازید.مخاطب من، جمع معدود شما نیست. نخبگانی در ردیف شما در کشور هستند که یا قبل از شما بوده‏اند و یا بعد از شما خواهند آمد. نخبگان علمی‏ در هر رشته‏ای که هستند، باید برای تقویت و تولید علم در داخل تلاش کنند. این کشور بحمد اللّه از این امکانات برخوردار است. امروز به برکت انقلاب، راه اندیشیدن باز شده است؛ اما یک روز بود که اصلًا چنین اجازه‏ای داده نمی‏شد. شما ببینید قبل از انقلاب، در همین محیط دانشگاهی کشور، اصلًا این فکر راه نداشت که یک ایرانی ممکن است بتواند در ساختن علمی کشور خود، با استقلال‏ حرکت کند. بعضی از شما دوستان گفتید و درست هم گفتید که برنامه‏های علمی و تحصیلی و آموزشی در کشور ما چیزی بود که دیگران برای کشوری که باید همیشه از آن استفاده کنند و آن را استثمار نمایند، طرّاحی کرده بودند و همان عمل می‏شد. فرهنگی هم در کنارش وجود داشت؛ فرهنگ وابستگی علمی و عملی به غرب و بزرگ انگاشتن غرب؛ به طوری که اصلًا نمی‏شود به سایه‏ی او رسید؛ چه برسد که به خود او رسید و اصلًا او را عقب گذاشت. انقلاب آمد این‏ها را به هم زد.

مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از نخبگان علمی - 1381/07/03
عنوان فیش : استقلال علمی
کلیدواژه(ها) : استقلال علمی
نوع(ها) : جستار

متن فیش :
شما که از استعدادی برخوردار هستید و فرض هم می‌کنیم که ان‌شاءاللَّه امکانات برای تکامل و تعالیِ علمی و فکری شما فراهم شود و بتوانید در همان رشته‌هایی که مورد علاقه‌تان است، کار علمی بکنید، همّتتان باید به چه چیزی گماشته شود؟ آن چیزی که به نظرم از همه مهمتر می‌آید، این است که همّت جامعه علمی ما باید به تولید علم گماشته شود. ما نباید به ترجمه و فراگیری اندوخته‌های دیگران اکتفا کنیم. نه این‌که فرا نگیریم؛ هیچ کس نمی‌گوید از دیگران فرا نگیریم؛ چرا، باید فرا گرفت؛ لیکن علم را باید تولید کرد.

ما این مشکل تاریخی را داریم و متأسّفانه این مشکل در حکومتهای وابسته و فاسد پیشینِ این کشور ریشه دارد و بلایی است که از صدوپنجاه سال پیش بر سرِ ما آمده و باید خود را بتدریج از این بلا رها کنیم. آن این است که از اوّلی که پرتو علمِ جدید در این کشور افتاد، نخبگان آن روز کشور، به فکر ترجمه افتادند. نه فقط ترجمه آثار علمی، بلکه حتّی فکر و اندیشه ترجمه‌ای؛ همه چیز به صورت ترجمه از آنچه دیگران انجام دادند و خود را در چارچوب قالبهای آنها درآوردن. این گروه، مطلقاً جرأت ایجاد یک فضای جدید علمی را به خود ندادند. نه فقط گفتند علم را از آنها بگیریم، بلکه معتقد بودند باید فرهنگ و اخلاق و تفکّرات و عقاید سیاسی و اجتماعی را هم از آنها بگیریم!

مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از نخبگان علمی - 1381/07/03
عنوان فیش : استقلال علمی
کلیدواژه(ها) : استقلال علمی
نوع(ها) : جستار

متن فیش :
بدترین مشکلِ یک کشور این است که تمدّن و هویّت خود را فراموش کند. ما باید امروز در صدد ساختن تمدّن خود باشیم و باور کنیم که این ممکن است. در تبلیغات گذشته این کشور در خصوص ناتوانی ایرانی و توانایی غربیها آن‌قدر مبالغه شده که امروز اگر کسی بگوید ما کاری کنیم که غربیها به علم ما احتیاج پیدا کنند، می‌بینید که در دلها یک حالت ناباوری به وجود می‌آید: مگر چنین چیزی ممکن است؟ بله؛ من عرض می‌کنم می‌شود. شما همت کنید پنجاه سال دیگر این‌طوری شود. البته این چیزها در کوتاه‌مدّت اتفاق نمی‌افتد؛ اما اگر شما امروز در راه درست قدم بردارید، هیچ اشکالی ندارد که پنجاه سال دیگر، جهت اتوبان علم - که امروز یکطرفه و از یک سو به سوی دیگر است - یا دو طرفه شود، یا یکطرفه و از این سو به آن سو شود؛ چه مانعی دارد؟ مگر یک روز این‌طور نبود؟ یک روز علم را غربیها از شرق و از همین ایران گرفتند. پایه‌گذار بسیاری از علومی که امروز در دنیا رایج است، ایرانیها هستند. در ریاضی، فیزیک، پزشکی، نجوم و بسیاری از علوم دیگر، ایرانیها پایه‌گذار بودند. اصلاً رنسانسِ اروپا بر اساس ترجمه‌هایی که در کشورها و مناطق اسلامی انجام گرفته بود، صورت گرفت. ما می‌توانیم این را تصوّر کنیم که یک روز ایران تولید کننده خلاقّ علم شود.

امروز همه همّت ما این است که نه فقط علم را، بلکه فرآورده‌های علمی و فناوری و خرده‌فناوری را از آنها یاد بگیریم و آن را در این‌جا تقلید کنیم. این کاری نیست که یک ملت باید به آن همّت بگمارد. البته این کارها باید بشود و چاره‌ای نیست. وقتی انسان چیزی را ندارد، آن را از کسی که دارد، می‌گیرد. وقتی ساخت آن را بلد نیست، از کسی که آن را بلد است، یاد می‌گیرد - در این شکّی نیست - اما باید راه نو و فکر نو و بن‌بست‌شکنی را وجهه همّت خود قرار دهد.

مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از نخبگان علمی - 1381/07/03
عنوان فیش :به وجود آمدن رنسانسِ اروپا بر اساس ترجمه‌های کتب كشورها و مناطق اسلامی
کلیدواژه(ها) : شجاعت علمی, خودباوری علمی, روشنفکری, تاریخ روشنفکری در ایران, روشنفکری در ایران, روشنفکری, تاریخ روشنفکری در ایران, رنسانس, تاریخ دوران رنسانس
نوع(ها) : روایت تاریخی

متن فیش :
ما این مشكل تاریخی را داریم و متأسّفانه این مشكل در حكومتهای وابسته و فاسد پیشینِ این كشور ریشه دارد و بلایی است كه از صدوپنجاه سال پیش بر سرِ ما آمده و باید خود را بتدریج از این بلا رها كنیم. آن این است كه از اوّلی كه پرتو علمِ جدید در این كشور افتاد، نخبگان آن روز كشور، به فكر ترجمه افتادند. نه فقط ترجمه‌ی آثار علمی، بلكه حتّی فكر و اندیشه‌ی ترجمه‌ای؛ همه چیز به صورت ترجمه از آنچه دیگران انجام دادند و خود را در چارچوب قالبهای آنها درآوردن. این گروه، مطلقاً جرأت ایجاد یك فضای جدید علمی را به خود ندادند. نه فقط گفتند علم را از آنها بگیریم، بلكه معتقد بودند باید فرهنگ و اخلاق و تفكّرات و عقاید سیاسی و اجتماعی را هم از آنها بگیریم!

بدترین مشكلِ یك كشور این است كه تمدّن و هویّت خود را فراموش كند. ما باید امروز درصدد ساختن تمدّن خود باشیم و باور كنیم كه این ممكن است. در تبلیغات گذشته‌ی این كشور در خصوص ناتوانی ایرانی و توانایی غربیها آن‌قدر مبالغه شده كه امروز اگر كسی بگوید ما كاری كنیم كه غربیها به علم ما احتیاج پیدا كنند، می‌بینید كه در دلها یك حالت ناباوری به وجود می‌آید: مگر چنین چیزی ممكن است؟ بله؛ من عرض می‌كنم می‌شود. شما همت كنید پنجاه سال دیگر این‌طوری شود. البته این چیزها در كوتاه‌مدّت اتفاق نمی‌افتد؛ اما اگر شما امروز در راه درست قدم بردارید، هیچ اشكالی ندارد كه پنجاه سال دیگر، جهت اتوبان علم - كه امروز یكطرفه و از یك سو به سوی دیگر است - یا دو طرفه شود، یا یكطرفه و از این سو به آن سو شود؛ چه مانعی دارد؟ مگر یك روز این‌طور نبود؟ یك روز علم را غربیها از شرق و از همین ایران گرفتند. پایه‌گذار بسیاری از علومی كه امروز در دنیا رایج است، ایرانیها هستند. در ریاضی، فیزیك، پزشكی، نجوم و بسیاری از علوم دیگر، ایرانیها پایه‌گذار بودند. اصلاً رنسانسِ اروپا بر اساس ترجمه‌هایی كه در كشورها و مناطق اسلامی انجام گرفته بود، صورت گرفت. ما می‌توانیم این را تصوّر كنیم كه یك روز ایران تولید كننده‌ی خلاقّ علم شود.

مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از نخبگان علمی - 1381/07/03
عنوان فیش :حاکمیت فرهنگ دینداری در دوران شکوفایی علمی قرن 4و 5و6
کلیدواژه(ها) : ابو علی سینا, محمد خوارزمی, زکریای رازی, تاریخ تمدن اسلامی, علم و دین
نوع(ها) : روایت تاریخی

متن فیش :
پیشرفت علمی و اقتباس علمی - كه من به اقتباس معتقدم؛ اما به ترجمه‌ی محض و اكتفای به ترجمه، معتقد نیستم - كاری لازم است و اسلام هم ما را به این، امر می‌كند. به‌هرحال گرفتن علم از دیگران، با گرفتن فرهنگِ دیگران اشتباه نشود. این مغالطه‌ی بزرگی است كه كسی بگوید علم غربیها خوب است، پس فرهنگ و سیستم زندگی و اخلاقشان هم خوب است؛ نه، اینها با هم ملازمه‌ای ندارد. علمشان خوب است؛ اما این علم، پروریده و ساخته‌ی این فرهنگ نیست؛ حتّی این فرهنگ به این علم ضرر هم می‌زند. علم، موّلدها و عناصر به وجودآورنده‌ی خاص خود را دارد؛ باید آنها را پیدا كرد. فرهنگ بی‌بندوباری، بی‌دینی، خودپرستی، گرایش به پول و مادّه و اصیل دانستن مادّیگری و ارزشهای مادّی، فرهنگهای غلطی است كه امروز غرب دچار اینهاست. اگر آن مردم، پارسا و صالح و نیكوكار و كم‌اعتنا به زخارف دنیا بودند، این دانش برای دنیا مفید می‌شد؛ همچنان كه در دوره‌ی شكوفایی اسلامی در قرن چهارم و پنجم و ششم هجری، برجستگان علمی‌ای به وجود آمدند و دانش را به اوج قلّه‌ی آن روز رساندند و به‌هیچ‌وجه فرهنگی كه امروز در غرب رایج است - فرهنگ بی‌بندوباری و بی‌دینی و امثال اینها - بر آنها حاكم نبود؛ مثل ابن‌سیناها، محمّدبن‌زكریّای رازیها، خوارزمیها و دیگران. اینها در فرهنگی مثل فرهنگ غرب رشد نكردند؛ همچنان كه دانشمندان بزرگ غرب و كسانی كه دانش غرب را پایه‌گذاری كردند، هرگز در چنین فرهنگی رشد نكردند. بنابراین پیشروی و برتری علمی غرب را به‌هیچ‌وجه به معنای برتری فرهنگ غرب ندانید.

مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از نخبگان علمی - 1381/07/03
عنوان فیش : تمدن‌سازی نوین اسلامی
کلیدواژه(ها) : تمدن‌سازی نوین اسلامی
نوع(ها) : جستار

متن فیش :
بدترین مشكلِ یك كشور این است كه تمدّن و هویّت خود را فراموش كند. ما باید امروز در صدد ساختن تمدّن خود باشیم و باور كنیم كه این ممكن است. در تبلیغات گذشته این كشور در خصوص ناتوانی ایرانی و توانایی غربیها آن‌قدر مبالغه شده كه امروز اگر كسی بگوید ما كاری كنیم كه غربیها به علم ما احتیاج پیدا كنند، می‌بینید كه در دلها یك حالت ناباوری به وجود می‌آید: مگر چنین چیزی ممكن است؟ بله؛ من عرض می‌كنم می‌شود. شما همت كنید پنجاه سال دیگر این‌طوری شود.

مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از نخبگان علمی - 1381/07/03
عنوان فیش : جامعه اسلامی
کلیدواژه(ها) : جامعه اسلامی
نوع(ها) : جستار

متن فیش :
فرهنگ اسلامی‏، فرهنگ ارزشمندی است كه برای یك جامعه‏ و یك مجموعه‏ی انسانی، بالاترین ارزشها را دارد و می‏تواند یك جامعه‏ را حقیقتاً سرافراز، خوشبخت، عزیز و پیشرو كند؛ منتها ما در قرنهای متمادی به فرهنگ اسلامیِ‏ خود عمل نكردیم. از اسلام، یك‏مشت عملیّات فردی را- كه بعضی از آن‏ها آمیخته به چیزهای غلط و احیاناً خرافی بود- رایج كردیم. مسئولان و مدیران كشور هم در آن دوران انسانهای شهوتران، عیّاش، فاسد و بی‏فكری بودند؛ اگر عرضه‏ای هم به خرج دادند، عرضه‏شان در این بوده كه بتوانند كمربند حكومتیِ خود را محكم نگه دارند؛ اما كاری نكردند. ما چند قرن به این مشكل مبتلا بودیم. در یكی دو قرن اخیر نیز از همه جهت وضع ما بد بود؛ به خاطر اینكه رقیب قدرت‏مندی مثل غرب و اروپای استعماری به وجود آمد كه به این اكتفا نكرد كه بنشیند و نگاه كند؛ تهاجم كرد و تهاجم او با مانعی مواجه نشد؛ وضعی پیش آمد كه همه شاهد آن هستیم.

مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از نخبگان علمی - 1381/07/03
عنوان فیش : تولید علم, نخبگان علمی(مخاطب), جنبش نرم افزاری, جنبش نرم افزاری
کلیدواژه(ها) : تولید علم, نخبگان علمی(مخاطب), جنبش نرم افزاری, جنبش نرم افزاری
نوع(ها) : جمله‌های برگزیده

متن فیش :
دنبال تولید علم، ژرف‌بینی و ژرف‌یابی در علم باشید.

مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از نخبگان علمی - 1381/07/03
عنوان فیش : تولید علم, نخبگان, نخبگان علمی(مخاطب), پیشرفت علمی ایران, جنبش نرم افزاری
کلیدواژه(ها) : تولید علم, نخبگان, نخبگان علمی(مخاطب), پیشرفت علمی ایران, جنبش نرم افزاری
نوع(ها) : جمله‌های برگزیده

متن فیش :
نخبگان علمی در هر رشته‌ای كه هستند، باید برای تقویت و تولید علم در داخل تلاش كنند.

مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از نخبگان علمی - 1381/07/03
عنوان فیش : خودسازی علمی
کلیدواژه(ها) : خودسازی علمی
نوع(ها) : جستار

متن فیش :
وقتی بنا باشد علم در جامعه رشد پیدا کند، البته مسؤولان باید امکانات را فراهم کنند. حرفی که من میزنم، به شما میگویم؛ من به آقای دکتر «معین» و دوستان دولت و وزارت، چیز دیگری میگویم؛ به آنها میگویم باید کمک کنند؛ بارها هم صحبت کرده‌ایم. اما به شما عزیزان خودم که مثل فرزندان من هستید، عرض میکنم: دنبال تولید علم، ژرف‌بینی و ژرف‌یابی در علم باشید. حال که هوش و استعداد و آمادگی ذهنی دارید، همّت را به این کار بگمارید. به این‌که چارچوبهای عادّی را یاد بگیرید، یا در فلان چیز - به قول شما - نمره بیاورید، فکر نکنید؛ به علم فکر کنید. البته این، فرهنگ حمایت از علم و پژوهش و کارهای مدیریّتی را لازم دارد. اما عامل دیگری که ممکن است حتّی بر عوامل قبلی غلبه کند، میل و علاقه و اراده و خواست شماست. همّت کنید کشور را از لحاظ علمی بسازید.
 
مخاطب من، جمع معدود شما نیست. نخبگانی در ردیف شما در کشور هستند که یا قبل از شما بوده‌اند و یا بعد از شما خواهند آمد. نخبگان علمی در هر رشته‌ای که هستند، باید برای تقویت و تولید علم در داخل تلاش کنند. این کشور بحمداللَّه از این امکانات برخوردار است. امروز به برکت انقلاب، راه اندیشیدن باز شده است؛ اما یک روز بود که اصلاً چنین اجازه‌ای داده نمیشد. شما ببینید قبل از انقلاب، در همین محیط دانشگاهی کشور، اصلاً این فکر راه نداشت که یک ایرانی ممکن است بتواند در ساختن علمی کشور خود، با استقلال حرکت کند. بعضی از شما دوستان گفتید و درست هم گفتید که برنامه‌های علمی و تحصیلی و آموزشی در کشور ما چیزی بود که دیگران برای کشوری که باید همیشه از آن استفاده کنند و آن را استثمار نمایند، طرّاحی کرده بودند و همان عمل میشد. فرهنگی هم در کنارش وجود داشت؛ فرهنگ وابستگی علمی و عملی به غرب و بزرگ انگاشتن غرب؛ به طوری که اصلاً نمیشود به سایه او رسید؛ چه برسد که به خود او رسید و اصلاً او را عقب گذاشت. انقلاب آمد اینها را به هم زد.

مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از نخبگان علمی - 1381/07/03
عنوان فیش : نخبگان علمی(مخاطب)
کلیدواژه(ها) : نخبگان علمی(مخاطب)
نوع(ها) : فیش موضوعی

متن فیش :
از نظر من، تشکیل این جلسه [با نخبگان]، بر اساس یک هدف نمادین است. ما میخواهیم با این کار، به علم و هوشمندان و نخبگان جامعه احترام کنیم تا شاخصِ میان یک فکر و ذهنِ با ضریب هوشی بالاتر، یک شاخص ممتاز در کشور محسوب شود و در واقع یک حالت مسابقه، شوق، حرکت عمومی و از سویی تکریم و احترام نسبت به این پدیده و این حقیقت، به وجود آید. شما نمونه‌ای از کسانی هستید که ما میخواهیم در جامعه اعلام شود که نظام اسلامی و مسؤولان و حرکت کلّی کشور به اینها احترام میگذارد.

مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از نخبگان علمی - 1381/07/03
عنوان فیش : نخبگان علمی(مخاطب)
کلیدواژه(ها) : نخبگان علمی(مخاطب)
نوع(ها) : فیش موضوعی

متن فیش :
در همه مجموعه‌های اجتماعی، برنامه‌ریزیهایی برای قشر متوسّط و عمومی میشود و چاره‌ای هم نیست. برنامه‌ریزیهای عمومی را نمیشود با محاسبه نخبگان انجام داد؛ لیکن این حرکت تحصیلی و کاری، بتدریج به نقطه‌ای میرسد که باید برای نخبگان حساب ویژه‌ای باز کرد. در برنامه‌ریزی برای نخبگان، هدف ما باید چه باشد؟ البته هدف نباید به‌هیچ‌وجه تحقیرِ غیرنخبگان باشد؛ چون غیرنخبگان ممکن است کارهایی انجام دهند که بسیار برجسته و ممتاز و والا باشد؛ این بدیهی است. اما یک جامعه بدون دارا بودن استخوان‌بندیهای ذهنىِ قوی، در حرکت جهانی نخواهد توانست از سربالاییهای دشوار و پیچهای سخت عبور کند. بنابراین، جامعه همچنان که به بدنه فکری نیاز دارد، به نقطه ممتاز فکری هم نیاز دارد. بنابراین اگر هوشمندانی در جامعه هستند که از لحاظ ذهنی نخبه‌اند، اینها میتوانند به پیشرفت علم و فرهنگ و هنر و کار و پیشرفت هر چیزی که جامعه به آن نیاز دارد، کمک کنند. بنابراین، منهای این‌که ما بخواهیم غیرنخبه را مورد تغافل قرار دهیم، باید برای نخبگان، حسابی باز کرد. ممکن است به نظر بیاید این یک تبعیض است؛ اما تبعیض همه جا غیرعادلانه نیست؛ گاهی اوقات تبعیض، عین عدالت است. این حساب باز کردن برای نخبگان، عین عدل است؛ به خاطر این‌که ما باید نخبه و هوشمند را در حدّی که میتواند رشد کند، رشد بدهیم.

مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از نخبگان علمی - 1381/07/03
عنوان فیش : نخبگان علمی(مخاطب), نخبگان جوان
کلیدواژه(ها) : نخبگان علمی(مخاطب), نخبگان جوان
نوع(ها) : فیش موضوعی

متن فیش :
در برنامه‌ریزی برای نخبگان، هدف ما باید چه باشد؟ البته هدف نباید به‌هیچ‌وجه تحقیرِ غیرنخبگان باشد؛ چون غیرنخبگان ممکن است کارهایی انجام دهند که بسیار برجسته و ممتاز و والا باشد؛ این بدیهی است. اما یک جامعه بدون دارا بودن استخوان‌بندیهای ذهنىِ قوی، در حرکت جهانی نخواهد توانست از سربالاییهای دشوار و پیچهای سخت عبور کند. بنابراین، جامعه همچنان که به بدنه فکری نیاز دارد، به نقطه ممتاز فکری هم نیاز دارد. بنابراین اگر هوشمندانی در جامعه هستند که از لحاظ ذهنی نخبه‌اند، اینها میتوانند به پیشرفت علم و فرهنگ و هنر و کار و پیشرفت هر چیزی که جامعه به آن نیاز دارد، کمک کنند. بنابراین، منهای این‌که ما بخواهیم غیرنخبه را مورد تغافل قرار دهیم، باید برای نخبگان، حسابی باز کرد. ممکن است به نظر بیاید این یک تبعیض است؛ اما تبعیض همه جا غیرعادلانه نیست؛ گاهی اوقات تبعیض، عین عدالت است. این حساب باز کردن برای نخبگان، عین عدل است؛ به خاطر این‌که ما باید نخبه و هوشمند را در حدّی که میتواند رشد کند، رشد بدهیم.
هدف دیگری که در خصوص برنامه‌ریزی برای نخبگان وجود دارد، این است که اینها احساس کنند میتوانند از استعداد خود استفاده نمایند؛ احساس بن‌بست نکنند. صحبت فرار مغزها میشود. فرار مغزها ابعاد گوناگونی دارد. یک بُعد بسیار زشت و بد آن این است که بیگانگانی میخواهند بیایند از ثروت ملىِ انسانىِ یک کشور سوء استفاده کنند. کشوری انسانهایی را پرورش دهد و استعدادهایی را - با همه عوامل به وجود آورنده استعدادهای درخشان - به وجود آورد و به قول دوستمان این را در طبق اخلاص بگذارد و به دیگران بدهد؛ دیگران هم بیایند با صرف پول - که غالباً زحمت دیگری هم نمیکشند - این ثروت را به ثَمَن بَخْس از این ملت بگیرند و او را محروم کنند؛ این، بُعد بسیار بد و دردناک قضیه است.
بُعد دیگری هم وجود دارد که البته به این بدی نیست؛ اما آن هم فینفسه خوب نیست. آن این است که جوان نخبه‌ای احساس کند که در محیط خارج از کشور، زندگی به او راحت‌تر و خوشتر میگذرد و دغدغه‌اش کمتر است؛ شغل بهتری پیدا میکند و امکانات تحصیلىِ بهتری دارد. بنابراین، این‌جا را رها کند و برود. این هم بُعدی از ابعادِ نامطلوب این کار است.
بُعد دیگری در این کار وجود دارد و آن، عشقِ به علم است. من یکی دو سال پیش از این به جماعتی از جوانان که این‌جا بودند، در خصوص رفتنِ نخبگان به خارج از کشور گفتم: میشود اسم این را مهاجرت نخبگان برای تکمیل خود و استفاده از امکانات موجود دنیا گذاشت؛ منتها با این نیّت که این تکمیل، برای کشورشان و مردمی که آنها را پرورش دادند و به آنها خدمت کردند، باشد.

مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از نخبگان علمی - 1381/07/03
عنوان فیش : نخبگان علمی(مخاطب), نخبگان جوان
کلیدواژه(ها) : نخبگان علمی(مخاطب), نخبگان جوان
نوع(ها) : فیش موضوعی

متن فیش :
هدفی... که در خصوص برنامه‌ریزی برای نخبگان وجود دارد، این است که اینها احساس کنند میتوانند از استعداد خود استفاده نمایند؛ احساس بن‌بست نکنند. صحبت فرار مغزها میشود. فرار مغزها ابعاد گوناگونی دارد. یک بُعد بسیار زشت و بد آن این است که بیگانگانی میخواهند بیایند از ثروت ملىِ انسانىِ یک کشور سوء استفاده کنند. کشوری انسانهایی را پرورش دهد و استعدادهایی را - با همه عوامل به وجود آورنده استعدادهای درخشان - به وجود آورد و به قول دوستمان این را در طبق اخلاص بگذارد و به دیگران بدهد؛ دیگران هم بیایند با صرف پول - که غالباً زحمت دیگری هم نمیکشند - این ثروت را به ثَمَن بَخْس از این ملت بگیرند و او را محروم کنند؛ این، بُعد بسیار بد و دردناک قضیه است.
بُعد دیگری هم وجود دارد که البته به این بدی نیست؛ اما آن هم فینفسه خوب نیست. آن این است که جوان نخبه‌ای احساس کند که در محیط خارج از کشور، زندگی به او راحت‌تر و خوشتر میگذرد و دغدغه‌اش کمتر است؛ شغل بهتری پیدا میکند و امکانات تحصیلىِ بهتری دارد. بنابراین، این‌جا را رها کند و برود. این هم بُعدی از ابعادِ نامطلوب این کار است.
بُعد دیگری در این کار وجود دارد و آن، عشقِ به علم است. من... پیش از این به جماعتی از جوانان که این‌جا بودند، در خصوص رفتنِ نخبگان به خارج از کشور گفتم: میشود اسم این را مهاجرت نخبگان برای تکمیل خود و استفاده از امکانات موجود دنیا گذاشت؛ منتها با این نیّت که این تکمیل، برای کشورشان و مردمی که آنها را پرورش دادند و به آنها خدمت کردند، باشد.

مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از نخبگان علمی - 1381/07/03
عنوان فیش : نخبگان علمی(مخاطب)
کلیدواژه(ها) : نخبگان علمی(مخاطب)
نوع(ها) : فیش موضوعی

متن فیش :
یک جامعه بدون دارا بودن استخوان‌بندیهای ذهنىِ قوی، در حرکت جهانی نخواهد توانست از سربالاییهای دشوار و پیچهای سخت عبور کند. بنابراین، جامعه همچنان که به بدنه فکری نیاز دارد، به نقطه ممتاز فکری هم نیاز دارد. بنابراین اگر هوشمندانی در جامعه هستند که از لحاظ ذهنی نخبه‌اند، اینها میتوانند به پیشرفت علم و فرهنگ و هنر و کار و پیشرفت هر چیزی که جامعه به آن نیاز دارد، کمک کنند. بنابراین، منهای این‌که ما بخواهیم غیرنخبه را مورد تغافل قرار دهیم، باید برای نخبگان، حسابی باز کرد. ممکن است به نظر بیاید این یک تبعیض است؛ اما تبعیض همه جا غیرعادلانه نیست؛ گاهی اوقات تبعیض، عین عدالت است. این حساب باز کردن برای نخبگان، عین عدل است؛ به خاطر این‌که ما باید نخبه و هوشمند را در حدّی که میتواند رشد کند، رشد بدهیم.

مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از نخبگان علمی - 1381/07/03
عنوان فیش : نخبگان علمی(مخاطب)
کلیدواژه(ها) : نخبگان علمی(مخاطب)
نوع(ها) : فیش موضوعی

متن فیش :
برخی از دوستان گفتند که اسلام افراد را به طلبِ علم تحریض کرده و باید طلبِ علم کرد. هر جای دنیا که علمی وجود دارد و میتوان از آن استفاده کرد و برای رفتن ما محذوری وجود ندارد، باید رفت و علم را برای ملت و کشوری که متعلّق به آن هستیم، به دست آورد. بنابراین تلاش برای نخبگان، یک هدفش باید این باشد که آنهایی که احساس میکنند نمیتوانند در این‌جا دست و پای علمی بزنند، پر و بال علمی باز کنند و ببینند میتوانند. باید برای اینها کارهایی انجام گیرد و - به قول یکی از شما - برنامه‌ریزی شود. با برنامه‌ریزىِ منظّمی بروند معلومات را یاد بگیرند و برگردند. اینها کارهایی است که باید صورت گیرد؛ ما این را از دوستانمان در دولت خواسته‌ایم؛ خود آنها هم اظهار کرده‌اند که به این کارها، هم در زمینه پژوهش و هم در زمینه حمایت و پشتیبانی نخبگان، علاقه‌مندند.

مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از نخبگان علمی - 1381/07/03
عنوان فیش : نخبگان علمی(مخاطب)
کلیدواژه(ها) : نخبگان علمی(مخاطب)
نوع(ها) : فیش موضوعی

متن فیش :
شما [نخبگان] که از استعدادی برخوردار هستید و فرض هم میکنیم که ان‌شاءاللَّه امکانات برای تکامل و تعالىِ علمی و فکری شما فراهم شود و بتوانید در همان رشته‌هایی که مورد علاقه‌تان است، کار علمی بکنید، همّتتان باید به چه چیزی گماشته شود؟ آن چیزی که به نظرم از همه مهمتر می‌آید، این است که همّت جامعه علمی ما باید به تولید علم گماشته شود. ما نباید به ترجمه و فراگیری اندوخته‌های دیگران اکتفا کنیم. نه این‌که فرا نگیریم؛ هیچ کس نمیگوید از دیگران فرا نگیریم؛ چرا، باید فرا گرفت؛ لیکن علم را باید تولید کرد.

مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از نخبگان علمی - 1381/07/03
عنوان فیش : نخبگان علمی(مخاطب), نخبگان جوان
کلیدواژه(ها) : نخبگان علمی(مخاطب), نخبگان جوان
نوع(ها) : فیش موضوعی

متن فیش :
مخاطب من، جمع معدود شما نیست. نخبگانی در ردیف شما در کشور هستند که یا قبل از شما بوده‌اند و یا بعد از شما خواهند آمد. نخبگان علمی در هر رشته‌ای که هستند، باید برای تقویت و تولید علم در داخل تلاش کنند. این کشور بحمداللَّه از این امکانات برخوردار است. امروز به برکت انقلاب، راه اندیشیدن باز شده است؛ اما یک روز بود که اصلاً چنین اجازه‌ای داده نمیشد. شما ببینید قبل از انقلاب، در همین محیط دانشگاهی کشور، اصلاً این فکر راه نداشت که یک ایرانی ممکن است بتواند در ساختن علمی کشور خود، با استقلال حرکت کند. بعضی از شما دوستان گفتید و درست هم گفتید که برنامه‌های علمی و تحصیلی و آموزشی در کشور ما چیزی بود که دیگران برای کشوری که باید همیشه از آن استفاده کنند و آن را استثمار نمایند، طرّاحی کرده بودند و همان عمل میشد. فرهنگی هم در کنارش وجود داشت؛ فرهنگ وابستگی علمی و عملی به غرب و بزرگ انگاشتن غرب؛ به طوری که اصلاً نمیشود به سایه او رسید؛ چه برسد که به خود او رسید و اصلاً او را عقب گذاشت. انقلاب آمد اینها را به هم زد.
امروز در این کشور، نخبه‌پروری و راه یافتن به المپیادهای جهانی مشاهده میشود. البته اینها ضایعاتی هم دارد ...معرفی کردن چهره‌ها و آسان کردن کار دستگاههای پولساز و کمپانیهایی که دنبال فکر و ذهن و مغزِ کارآمد هستند تا آنها را بربایند؛ اما این حرکت به خودی خود یک حرکت علم‌پروری در جامعه ما بود؛ نشان‌دهنده جرأت و جسارت کشور و طبقه جوان ما بود؛ برای این‌که بتوانند در میدانهای علمی، خود را نشان دهند و اثبات کنند که میتوانند.

مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از نخبگان علمی - 1381/07/03
عنوان فیش : نخبگان علمی(مخاطب), نخبگان جوان
کلیدواژه(ها) : نخبگان علمی(مخاطب), نخبگان جوان
نوع(ها) : فیش موضوعی

متن فیش :
امروز در این کشور، نخبه‌پروری و راه یافتن به المپیادهای جهانی مشاهده میشود. البته اینها ضایعاتی هم دارد ...معرفی کردن چهره‌ها و آسان کردن کار دستگاههای پولساز و کمپانیهایی که دنبال فکر و ذهن و مغزِ کارآمد هستند تا آنها را بربایند؛ اما این حرکت به خودی خود یک حرکت علم‌پروری در جامعه ما بود؛ نشان‌دهنده جرأت و جسارت کشور و طبقه جوان ما بود؛ برای این‌که بتوانند در میدانهای علمی، خود را نشان دهند و اثبات کنند که میتوانند.

مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از نخبگان علمی - 1381/07/03
عنوان فیش : نخبگان علمی(مخاطب)
کلیدواژه(ها) : نخبگان علمی(مخاطب)
نوع(ها) : جمله‌های برگزیده

متن فیش :
اگر هوشمندانی در جامعه هستند که از لحاظ ذهنی نخبه‌اند، اینها میتوانند به پیشرفت علم و فرهنگ و هنر و کار و پیشرفت هر چیزی که جامعه نیاز دارد، کمک کنند.

مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از نخبگان علمی - 1381/07/03
عنوان فیش : نخبگان علمی(مخاطب)
کلیدواژه(ها) : نخبگان علمی(مخاطب)
نوع(ها) : جمله‌های برگزیده

متن فیش :
حساب باز کردن برای نخبگان، عین عدل است؛ به خاطر این‌که ما باید نخبه و هوشمند را در حدّی که میتواند رشد کند، رشد بدهیم.

مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از نخبگان علمی - 1381/07/03
عنوان فیش : نخبگان علمی(مخاطب)
کلیدواژه(ها) : نخبگان علمی(مخاطب)
نوع(ها) : جمله‌های برگزیده

متن فیش :
نخبگان باید احساس کنند میتوانند از استعداد خود استفاده نمایند؛ احساس بن‌بست نکنند.

مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از نخبگان علمی - 1381/07/03
عنوان فیش : نخبگان علمی(مخاطب)
کلیدواژه(ها) : نخبگان علمی(مخاطب)
نوع(ها) : جمله‌های برگزیده

متن فیش :
تلاش برای نخبگان، یک هدفش باید این باشد که آنهایی که احساس میکنند نمیتوانند در این‌جا دست و پای علمی بزنند، پر و بال علمی باز کنند.

مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از نخبگان علمی - 1381/07/03
عنوان فیش : نخبگان علمی(مخاطب), نخبگان جوان
کلیدواژه(ها) : نخبگان علمی(مخاطب), نخبگان جوان
نوع(ها) : جمله‌های برگزیده

متن فیش :
نخبه‌هایی که بناست به سربازی بروند، در بخشهای پژوهشىِ موجود در نیروهای مسلّح مشغول کارهای پژوهشی شوند.

مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از نخبگان علمی - 1381/07/03
عنوان فیش : کارآمدی انقلاب و نظام
کلیدواژه(ها) : کارآمدی انقلاب و نظام
نوع(ها) : فیش موضوعی

متن فیش :
امروز به برکت انقلاب، راه اندیشیدن باز شده است؛ اما یک روز بود که اصلاً چنین اجازه‌ای داده نمیشد. شما ببینید قبل از انقلاب، ‌در همین محیط دانشگاهی کشور، اصلاً این فکر راه نداشت که یک ایرانی ممکن است بتواند در ساختن علمی کشور خود، با ‌استقلال حرکت کند... برنامه‌های علمی و تحصیلی و آموزشی در کشور ما چیزی بود که دیگران برای کشوری که باید همیشه از ‌آن استفاده کنند و آن را استثمار نمایند، طرّاحی کرده بودند و همان عمل میشد. فرهنگی هم در کنارش وجود داشت؛ فرهنگ ‌وابستگی علمی و عملی به غرب و بزرگ انگاشتن غرب؛ به طوری که اصلاً نمیشود به سایه او رسید؛ چه برسد که به خود او رسید ‌و اصلاً او را عقب گذاشت. انقلاب آمد اینها را به هم زد‌.‌

مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از نخبگان علمی - 1381/07/03
عنوان فیش : اروپا
کلیدواژه(ها) : اروپا
نوع(ها) : فیش موضوعی

متن فیش :
یک روز علم را غربیها از شرق و از همین ایران گرفتند. پایه‌گذار بسیاری از علومی که امروز در دنیا رایج است، ایرانیها هستند. در ریاضی، فیزیک، پزشکی، نجوم و بسیاری از علوم دیگر، ایرانیها پایه‌گذار بودند. اصلاً رنسانسِ اروپا بر اساس ترجمه‌هایی که در کشورها و مناطق اسلامی انجام گرفته بود، صورت گرفت.

مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از نخبگان علمی - 1381/07/03
عنوان فیش : رفاه عمومی
کلیدواژه(ها) : رفاه عمومی
نوع(ها) : فیش موضوعی

متن فیش :
این قلّه‌های علمی‌ای که شما در دنیا مشاهده میکنید، همیشه با رفاه همراه نبوده است. البته علم با خودش رفاه و سیادت سیاسی و برتری نظامی میآورد؛ در همه بخشهای اقتصادی و سیاسی نفوذ کلمه ایجاد میکند؛ پول یک کشور را تقویت میکند و اقتصاد یک کشور را رونق میدهد. اینها همه هنرهای علم است؛ اما وقتی خود علم میخواهد به وجود آید، لزوماً در بستری از رفاه و راحتی و لذّت و چرب و شیرینهای دنیا به وجود نمی‌آید.