شادی و شادمانی، قربةالی‌الله

این ایام، ایام میلاد پیامبر اعظم صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم و میلاد امام صادق علیه‌السلام و دهه‌ی فجر است. آیا ما این ایام را جشن می‌گیریم؟ آیا به همدیگر عیدی می‌دهیم؟ ما مسلمانان پیامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم را بزرگترین و والاترین پیامبر خدا می‌دانیم، اما آیا به اندازه‌ای که مسیحیان، میلاد پیامبرشان را جشن می‌گیرند در میلاد پیامبرمان شاد هستیم؟

ما شیعیان در فهم معارف اسلام شدیداً مدیون امام صادق علیه‌السلام هستیم و واقعاً ایشان حق پدری بر همه‌ی ما دارند، اما آیا به اندازه‌ای که مثلاً برای اعضای خانواده‌مان جشن تولد می‌گیریم و همه، ما را به شادمانی در آن ایام می‌شناسند، آیا کسی نه حتی دیگران، بلکه خودمان، ما را به شادمانی در ایام میلاد امام صادق علیه‌السلام می‌شناسد؟ همچنین ایام دهه‌ی فجر است؛ ایامی که روح تازه‌ای در جهان اسلام دمیده شد و ما مسلمانان پس از قرن‌ها ذلیل بودن، دوباره عزت و آبرویی در جهان پیدا کردیم. الحمدلله در این ایام همگان از کوچک و بزرگ به برگزاری خوب جشن‌ها در فضاهای رسمی اهتمام دارند، اما جدای از این فضاها، آیا دغدغه‌ی این را داریم که در محیط خانوادگی‌مان نیز مانند یک جشن با این ایام برخورد کنیم و مثلاً به اندازه‌ای که ایام نوروز را جشن می‌گیریم و به همدیگر عیدی می‌دهیم، شادمانی این ایام را هم جدی بگیریم؟

خداوند وقتی حضرت موسی علیه‌السلام را مبعوث می‌کند، یکی از وظایف اصلی او را «تذکر دادن مردم به ایام‌الله» معرفی می‌کند: «وَذَکِّرْهُمْ بِأَیَّامِ اللَّهِ» (سوره ی ابراهیم، آیه‌ی ٥). این مسئله به اندازه‌ای در دین‌داری انسان‌ها اهمیت دارد که در آیه‌ای از آیات قرآن، مؤمنان را در مقابل کسانی می‌داند که توجه جدی‌ای به «ایام‌الله» ندارند و به مؤمنان هشدار می‌دهد که از این‌گونه انسان‌ها رویگردان شوند تا خدا خود جزای هرکس را مطابق با اعمالش معلوم سازد: «قُلْ لِلَّذِینَ آمَنُوا یَغْفِرُوا لِلَّذِینَ لا یَرْجُونَ أَیَّامَ اللَّهِ لِیَجْزِیَ قَوْمًا بِمَا کَانُوا یَکْسِبُونَ» (سوره‌ی جاثیه، آیه‌ی ١٤) (علامه طباطبایی در تفسیر این آیه اشاره می‌کند که «یغفروا» در اینجا به معنای رویگردانی و اعراض و ترک مخاصمه و گفتگو و جدال است.)

آنان به شادی ما شادند
همه‌ی روزها روز خدایند اما چرا برخی از روزها را ایام‌الله می‌گویند؟ زیرا برخی از ایام، به‌خاطر مناسبتی که در آنها اتفاق افتاده، تأثیر خاصی در متوجه ساختن انسان به خدا دارند. بزرگ داشتن آنها چه خاصیتی دارد؟ بزرگ داشتن آنها با اینکه یک کار ظاهری است اما تقوا را در انسان بیشتر می‌کند و قلب را متقی می‌سازد: «وَمَن یُعَظِّمْ شَعَائِرَ اللَّـهِ فَإِنَّهَا مِن تَقْوَی الْقُلُوبِ» (سوره‌ی حج، آیه‌ی 32). چگونه؟ روح و بدن ما شدیداً به هم گره خورده و ظاهر آدمی در باطن او بسیار تأیثرگذار است. همه‌ی ما دنبال این هستیم که دلمان پاک باشد، اما اگر کسی واقعاً می‌خواهد دلش پاک باشد، باید دل خود را با دل‌های پاک همانند کند. امامان در وصف شیعیان خود فرموده‌اند که «آنان به شادی ما شادند و به ناراحتی ما ناراحت». بسیاری از ما برای آداب و رسوم‌مان شیرینی می‌خریم و در ایامی بر حسب عادات اجتماعی‌مان به همدیگر عیدی می‌دهیم و به دیدار همدیگر می رویم. اینها کارهای خوبی است، اما وصف دینی و الهی ندارد. اما اگر می‌خواهیم زندگی‌مان رنگ و بوی الهی بگیرد، بیایید ایام‌الله را جدی بگیریم. نمی‌گویم نوروز و جشن‌هایش را رها کنیم بلکه می‌گویم بیایید ایام‌الله را هم جشن بگیریم.

خوشبختانه بسیاری از مردم سعی می‌کنند با تبرک به این ایام، برنامه‌ها و جشن‌های عقد و عروسی خود را در این ایام قرار دهند، اما چه بهتر که جشن این ایام را جدی‌تر بگیریم. ما می‌توانیم «قربة‌الی‌الله»، بگو و بخند داشته باشیم، می‌توانیم قربة‌الی‌الله در صف شیرینی‌فروشی بایستیم و چون شلوغ شدن شیرینی‌فروشی‌ها در ایام‌الله، نشان از جدی گرفتن ایام‌الله دارد، با ایستادن در سر صف شیرینی‌فروشی ثواب ببریم. آری، انسان می‌تواند شاد باشد و ثواب ببرد. می‌تواند شیرینی بخورد و ثواب ببرد. می‌تواند عیدی بدهد و عیدی بگیرد و ثواب ببرد. و در یک کلام می‌تواند شاد باشد و جشن بگیرد و این کارش عین دین‌داری باشد و تقوای وی را بیشتر و قلب وی را پاک‌تر کند؛ چرا که با این جشن و شادی محبت خدا و اولیای خدا را در دل خویش تقویت کرده و اهتمام و علاقه به انقلابی که اسلام را در جهان زنده کرد، در خود و خانواده‌اش تقویت نموده است. باز یادآوری می‌کنم: «وَمَن یُعَظِّمْ شَعَائِرَ اللَّـهِ فَإِنَّهَا مِن تَقْوَی الْقُلُوبِ».