نگرانی دوسویه

رهبر انقلاب در جمع کارگزاران نظام به تبیین نقاط قوت و ضعف نظام جمهوری اسلامی پرداختند. آقای محمدحسین صفارهرندی از این دیدار و سخنان رهبری می‌گوید.

دیدار رهبر معظم انقلاب با کارگزاران نظام نسبت به دیگر دیدارهای ایشان چه تفاوت‌هایی دارد؟
جلسه‌ی دیدار کارگزاران نظام با رهبری از مهم‌ترین جلسات ایشان با اقشار مختلف است. در این جلسه برآیند کلی نیروها و توانمندی‌های حکومتی، مدیریتی، اجرایی و قانون‌گذاری نظام حضور دارند. واژه‌ی برآیند در این مورد به این دلیل کاربرد دارد که مسئولان سابق تا مسئولان کنونی نظام را در بر می‌گیرد. یعنی نیروهای بالقوه و بالفعل در سطوح مدیریتی نظام در چنین نشستی گرد هم می‌آیند. بنابراین نکاتی که حضرت آقا می‌فرمایند، تنها ناظر بر احوال مسئولان فعلی نیست، بلکه این نکات حاوی نگاهی به چشم‌انداز آینده‌ی نظام و نیز تحولات گذشته است.

نقطه‌ی عطف و ویژگی فرمایش‌های رهبری در دیدار اخیر ایشان چه بود؟
در این جلسه شاهد بودیم که رهبر معظم انقلاب با ارائه‌ی یک تحلیل جامع از توانمندی‌های نظام، فهرستی از نقاط ضعف را نیز ارائه فرمودند. هرچند ایشان پیش از این هم به نقاط ضعف در کنار نقاط قوت اشاره کرده بودند، اما تفاوت تحلیل اخیر ایشان با تحلیل‌های قبلی این بود که به بیان فهرست‌وار نقاط ضعف پرداختند.

بیان نقاط قوت و ضعف از سوی رهبر معظم انقلاب و در جمع مسئولان و کارگزاران نظام چه پیام و پیامدی دارد؟
بیان فهرستی از مشکلات توسط رهبری حاکی از نگاه بسیار دقیق ایشان است. ایشان با بیان نقاط ضعف، اولویت‌های کاری آینده‌ی نظام را مشخص کردند و این به معنی استفاده‌ی مثبت و حرکت‌آفرین و امیدبخش ایشان از بیان این نکات بود.

درباره‌ی نقاط مثبت و منفی مطرح‌شده‌ی رهبر انقلاب توضیح دهید.
روحیه‌ی ایستادگی و پافشاری بر موضع حق و کوتاه‌نیامدن در مقابل زیاده‌خواهی‌های دشمنان از مهم‌ترین دستاوردهای مثبت نظام است که تجلی آن در عرصه‌های مختلف علمی و سیاسی و فرهنگی بروز و ظهور یافته است. امروزه ما شاهد آثار سرایت این روحیه به دیگر ملت‌ها‌ و کشورها هستیم و رهبری در جای‌جای سخنانشان در این دیدار به‌نوعی به این موضوع اشاره ‌کردند.

این قیام و خیزش‌ ملت‌های منطقه، بدون تردید از برکات نظام جمهوری اسلامی و محصول پیروزی‌های مردم ما در مقابله با دشمنان سلطه‌جو است. اگر جمهوری اسلامی هیچ دستاوردی جز این اثرگذاری بر ملت‌های منطقه را نداشت، همین مهم‌ترین دستاورد آن بود. اگر کسی این دستاورد بزرگ را نبیند، یا دچار کوری باطنی است یا این‌که کوری ظاهری گریبان او را گرفته است.

در بخش نقاط ضعف هم نکات مهمی مطرح شد. در این باره باید گفت خدمات دولت و مجلس و قوه‌ی قضائیه و دیگر دستگاه‌های کشور از دید مردم پنهان نیست و کاملاً مقبول است و در مواقع لزوم، خود مردم از خدمتگزاران قدردانی می‌کنند، اما باید دید چه شده که برخی مشکلاتی را که 30 سال پیش هم داشتیم، هنوز هم داریم؛ نقاط ضعفی که حتی بعضاً تشدید هم شده است.

یکی از این موارد، روحیه‌ی میل به دلبستگی‌های دنیا و اشرافی‌گری و رفاه‌طلبی است. شاید حکمت این‌که حضرت آقا نسبت به این مسئله اخطار جدی دادند، این بوده که این مشکل از حد غفلت و قصور فراتر رفته و در بعضی موارد حالت تقصیر به خود گرفته است. رهبری برخی از این نقاط ضعف را که بر گردن نظام سوار شده، محصول تقصیرها دانستند و تقصیر یعنی قصور عامدانه. وقتی خطایی 30 سال تکرار می‌شود، دیگر نمی‌توان آن را اشتباه و غفلت دانست، بلکه باید آن را مسئله‌ای مخاطره‌آمیز برای نظام تلقی کرد.

بخش دیگری از نقاط ضعف مشکلات سیاسی است. علی‌رغم تذکرات پی‌در‌پی حضرت امام رحمه‌الله و نیز حضرت آقا به مسئولان، باز هم هر از گاهی شاهد بالاگرفتن دامنه‌ی مشاجرات هستیم؛ تا جایی که موجب نگرانی مردم و دلسوزان نظام و رهبری می‌شود. اگر قوای مسئول در کشور به تذکرات ایشان توجه می‌کردند، دیگر تشکیل گروهی خاص برای حل اختلافات چه لزومی داشت؟

چه‌بسا به همین دلایل ایشان لازم دیدند تا تذکرات عریان و صریح‌تری بدهند. حضرت آقا دو فهرست جداگانه تهیه کرده بودند که در یکی خوبی‌ها را برشمردند و در دیگری بدی‌ها و سیئات را ذکر کردند.

به نظر شما خطاب سخنان رهبری در بیان نقاط قوت و ضعف چه کسانی بودند؟
این سخنان رهبری خطاب به کسانی بود که این روزها از هر تریبونی استفاده می‌کنند و در مطبوعات و رسانه‌های مختلف از نامرادی‌ها و نارسایی‌ها به گونه‌ای سخن می‌گویند که گویا نظام در تمام طول این 32 سال و به‌خصوص در 7 سال گذشته هیچ دستاوردی جز تباهی و عقب‌گرد نداشته است. این یک جفای بدون چون و چرا در حق نظام است. شاید عامل آن هم کینه‌های برخی نسبت به رقبای سیاسی خود باشد، اما دود آن به چشم کل نظام و کشور می‌رود. رهبر انقلاب در بخش نخست صحبت‌هاشان و در بیان نقاط قوت، پاسخ این بی‌انصافی‌ها را ‌دادند. ایشان کسانی را هم محکوم کردند که چشمشان را بر روی هر واقعیتی می‌بندند و این‌گونه قضاوت می‌کنند.

ایشان در بخش دیگری از سخنان خود با بیان نقاط ضعف دو مطلب را مطرح فرمودند. مطلب اول پیامی بود به آن کسانی که وقتی رهبری از نظام دفاع می‌کنند و از دستاوردها صحبت می‌کنند. آن‌ها این دفاع را به پای بی‌اطلاعی رهبری از نقاط ضعف کشور یا تعمد ایشان در ندیدن این نقاط می‌گذارند و ارزیابی ایشان را یک ارزیابی یک‌سویه القا می‌کنند.
رهبر انقلاب با فهرست‌کردن نقاط ضعف به این افراد نشان دادند که نه‌تنها رهبری از این موضوعات بی‌اطلاع‌ نیست، بلکه اطلاعات ایشان بسیار فراگیر و جامع‌تر از آن‌ها در مورد مسائل کشور و نقاط ضعف و مشکلات است.

نکته‌ی دوم این‌ بود که رهبری نگران مطلق‌دیدن خوبی‌ها و دستاوردها از سوی عده‌ای دیگر و به‌خصوص دست‌اندرکاران فعلی نظام است. کسانی که با بستن چشمان خود بر روی مشکلات، در حقیقت راه را برای حل مشکلات می‌بندند و همچنین راه پیشرفت‌های آینده را به‌نوعی سد می‌کنند. چون شناخت مشکلات و ناکامی‌ها مقدمه‌ی لازم برای هدف‌گذاری و برنامه‌ریزی برای رفع آن‌ها و صعود به قله‌های بعدی پیشرفت است. متأسفانه برخی به خاطر این‌که کارنامه‌ی خودشان را مطلقاً مثبت نشان دهند، به هیچ وجه حاضر به قبول مسئولیت برخی مشکلات کشور نیستند و همه‌چیز را در دوره‌ی مدیریت خود کاملاً مثبت و خوب جلوه می‌دهند. البته این هم کاملاً غیر واقعی و مشکل‌آفرین است.