خط مقدم جبهه اقتصادی کشور جان تازه گرفت

سفر رهبر انقلاب به عسلویه در نخستین روزهای سال جدید شمسی که نام «جهاد اقتصادی» به خود گرفته است، از اتفاقات ویژه نوروز 90 بود. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در سخنان خود در جمع مردم و کارکنان صنعت نفت عسلویه گفتند: «شما وقتی نگاه میکنید، می‌بینید همه‌ی کسانی که از پیشرفت ملت ایران ناراضی‌اند، آنجا در مواجهه‌ی با ملت ایران جمع شده‌اند، متراکم شده‌اند؛ آن طرف را کمک کنند و هرچه میتوانند، در کار این طرف کارشکنی کنند. این، معنای جهاد و مبارزه را نشان میدهد.» به منظور تببین جایگاه میدان مشترک پارس جنوبی در اقتصاد ایران، با موسی سوری، مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس به گفت‌وگو نشستیم.

رهبر معظم انقلاب سال جهاد اقتصادی را با سفر به منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس در عسلویه آغاز کردند. این سفر از چه جهاتی دارای اهمیت است؟
پارس جنوبی پایتخت انرژی و قطب اقتصادی کشور است؛ زیرا میدان گازی مشترک پارس جنوبی از نظر منابع مادی، مهمترین و باارزش‌ترین منابع اقتصادی و یک ثروت و گنجینه عظیم و بی‌نظیر ملی است. این میدان در بخش ایرانی 3700 کیلومترمربع گستردگی و 14.2 هزار میلیارد مترمکعب گاز و 19 میلیارد بشکه میعانات گازی دارد؛ براساس برآوردهای انجام شده با نرخ جایگزینی هر بشکه نفت خام 50 دلار 4400 میلیارد دلار ارزش اقتصادی (در صورت خام فروشی) است و چنانچه هر بشکه نفت خام معادل 100 دلار در نظر گرفته شود ارزش خام فروشی این ثروت عظیم ملی حدود 8800 میلیارد دلار می‌شود. جهت درک بیشتر اهمیت مطلب، کافی است که بدانیم که در یک‌صد سال گذشته، درآمد ایران از محل صادرات و فروش نفت خام 880 میلیارد دلار بوده که چنانچه با نرخ جایگزینی هر بشکه نفت خام 50 دلار، ارزش آن را به‌روز معادل‌سازی کنیم، حدود 3600 میلیارد دلار می‌شود. از این رو ارزش گاز موجود در میدان پارس جنوبی حداقل معادل 120 سال صادرات و فروش نفت ایران (با نفت بشکه‌ای 50 دلار) است.

چنانچه این ثروت عظیم ملی در داخل کشور و در زنجیره نفت و گاز و پتروشیمی تبدیل به فرآورده‌های نهایی شود و ارزش افزوده آن در داخل کشور ایجاد شود - که برنامه‌های ساخت صنایع پتروشیمی در منطقه و صنایع تبدیلی و پایین‌دستی در همین راستا در حال بهره‌برداری یا اجرا است- مقدار این ثروت می‌تواند به پنج، هفت و 10 برابر افزایش یابد. چنانچه ارزش نفت خام موجود در همین میدان پارس جنوبی به آن اضافه شود، ارزش واقعی این ثروت عظیم ملی در میان منابع و معادن کشور و حتی جهان بی‌بدیل و بسیار چشمگیر می‌شود. کشور شریک، به سرعت در حال برداشت از این ثروت عظیم مشترک در آن سوی میدان پارس جنوبی (گنبد شمالی) است که با همه امکانات صف کشیده است تا هرچه بیشتر و هرچه سریع‌تر از این میدان مشترک، ثروت برداشت کند. رهبر انقلاب در ابتدای سخنان خود در هشتم فروردین ماه امسال، در دیدار با مدیران، کارشناسان، متخصصان و کارکنان صنایع نفت، گاز، پتروشیمی و پالایش و پخش در منطقه، به اهمیت این میدان به‌طور مستقیم اشاره کردند و از پارس جنوبی به عنوان منطقه حساس و باارزش کشور نام بردند.

افزون بر مشخصاتی که از میدان فوق عظیم پارس جنوبی شرح دادید، این میدان مشترک گازی در توسعه اقتصادی و صنعتی کشور چه نقشی می‌تواند ایفا کند؟
توسعه میدان گازی مشترک پارس جنوبی و افزایش تولید گاز و نفت خام از این میدان باعث راه‌اندازی ده‌ها زنجیره تولیدی میان‌دستی، پایین‌دستی و صنایع تبدیلی در کشور می‌شود. افزون بر منطقه عسلویه و استان بوشهر در استان‌های مختلف، انواع محصولات میان‌دستی و خوراک صدها کارخانه و واحد تولیدی را تأمین می‌کند که خط اتیلن 2500 کیلومتری غرب کشور یکی از نمونه‌های آن است و استان‌های جنوب و غرب کشور را تحت پوشش قرار می‌دهد. در نتیجه باعث تسری، تعمیم، گسترش و انتقال امواج پیوسته رشد و توسعه صنعتی به سایر بخش‌های اقتصادی و صنعتی کشور شده و می‌تواند باعث خیزش و جهش اقتصادی و صنعتی سایر بخش‌های اقتصادی و سایر استان‌های کشــور شود. زیرا زنجیره‌های کارآفرینی، ثروت‌آفرینی و خلق ارزش افزوده به صورت افقی و عمودی به دنبال زنجیره‌های بالادستی، میان‌دستی و پایین‌دستی نفت، گاز و پتروشیمی می‌توانند شکل بگیرند و یکپارچه افزایش و گسترش یابند و روند پایدار و روزافزون ثروت‌آفرینی و پیشرفت و شکوفایی کشور محقق شود.

از طرفی توسعه میدان پارس جنوبی می‌تواند باعث ایجاد صدهاهزار شغل جدید و اشتغال تعداد چشمگیری از جوانان و متخصصان کشور در این حوزه شود. نکته دیگر این که میدان پارس جنوبی در شرایط کنونی افزون بر تأمین حدود پنجاه درصد گاز مصرفی کشور، گاز مورد نیاز تزریق به چاه‌های نفتی استان خوزستان (به منظور افزایش برداشت از چاه‌های نفتی و ذخیره‌سازی گاز برای مصارف نسل‌های آتی) را تأمین می‌کند و به‌طور مستمر، محصولات باارزشی نیز به بازارهای جهانی صادر می‌کند که میزان تولید ناخالص ملی و در تراز بازرگانی کشور اثرگزار است. در آینده نیز با بهره‌برداری از 29 فاز توسعه در میدان مشترک پارس جنوبی، میزان این اثرگذاری و ثروت‌آفرینی به سرعت افزایش یافته و چند برابر خواهد شد.

اگر به نقش و اهمیت اقتصادی و اجتماعی تولیدات میدان پارس جنوبی و موضوع ایجاد فرصت‌های اشتغال و کارآفرینی آن، مقوله دیپلماسی نفت و افزایش قدرت چانه‌زنی کشور در مبادلات و مناسبات بین‌المللی و افزایش نقش و اقتدار ایران در بازارهای تولید و تجارت انرژی را نیز اضافه کنیم، ارزش میدان پارس جنوبی بیش از بیش آشکار می‌شود.

رهبر معظم انقلاب فعالان مجموعه پارس جنوبی را جهادگرانی خطاب کردند که در این منطقه انرژی، اقتصادی و صنعتی عظیم مشغول خدمت هستند. شاید بارزترین معنایی که از جهاد در اذهان متبادر می‌شود، رویارویی و جنگیدن است. از نظر شما فعالان کارکنان صنعت نفت با چه دشمنی روبه‌رو هستند؟
دشمنان ما درواقع آن دسته از شرکت‌های سلطه‌گر نفتی بین‌المللی هستند که در حقیقت نمایندگان، متحدان و یا عوامل اصلی اعمال سلطه نظام سلطه جهانی به شمار می‌روند که در رأس آن‌ها ایالات متحده آمریکا، برخی کشورهای غربی و سپس کشورهای وابسته و تحت سلطه آن‌ها هستند.

آن‌ها سال‌هاست که انواع فناوری‌های پیشرفته، تجهیزات، ماشین‌آلات، متخصصان و مدیران شرکت‌های آمریکایی، اروپایی و شرکت‌های وابسته به آن‌ها، در بخش قطری مخزن مشترک پارس جنوبی تجمع و تمرکز کرده‌اند و با همه ابزارها، منابع و متخصصان خود به میدان نبرد و مبارزه اقتصادی و تولیدی آمده‌اند. از یک سو تلاش شبانه‌روزی می‌کنند که با اجرای ضربتی طرح‌های متعدد و پیوسته، برداشت و تولید از میدان مشترک را در بخش قطری به حداکثر برسانند و از سوی دیگر با اعمال فشارهای غیر قانونی و غیر متعارف به شرکت‌ها و کشورهای دیگر و تصویب قطعنامه‌های مختلف و تحریم‌های مکرر و متوالی، تلاش می‌کنند که ایران را از دستیابی به تجهیزات و فناوری‌های مورد نیاز محروم کنند. درواقع سعی می‌کنند که از اجرای به موقع طرح‌های توسعه میدان پارس جنوبی و افزایش تولید از سوی ایران جلوگیری کنند. برای نیل به هدف خود، از راه‌های مختلفی اقدام می‌کنند؛ حتی توسط شرکت‌های مختلف سعی دارند که متخصصان و جوانان خلاق و متعهد ما را با پرداخت حقوق‌های کلان و تسهیلات و امتیازهای بسیار ویژه و استثنایی جذب کنند تا ما با کمبود نیروی متخصص روبه‌رو شویم.

اما با عنایت الهی موفقیت آن‌ها با وجود سنگ‌اندازی، کارشکنی و تضعیف، خیلی ناچیز و کم‌رنگ و کم‌اثر بوده است. فرزندان متخصص و متعهد و شایسته ایران اسلامی با بصیرت، غیرت، خلاقیت و اعتماد به نفس بالا و  بدون اتکا به سلطه‌گران، طرح‌های توسعه میدان مشترک پارس جنوبی را با اقتدار و سرعت به پیش می‌برند.

رهبر معظم انقلاب منطقه پارس جنوبی را یک منطقه تولیدی، اقتصادی و علمی عنوان کردند. نظر خود را در این‌باره بیان کنید.
به‌طور کلی تولید از واژه‌های بسیار مهم علم اقتصاد است و به معنای تولید کالا یا خدمات مورد نیاز با استفاده از منابع و امکانات موجود است. عملیات تولیدی یا فعالیت‌های تولیدی، مجموعه اقدام‌ها و فعالیت‌هایی است که برای تبدیل منابع به کالاهای مورد نیاز انجام می‌شود. درواقع نیاز به تولید از ابتدای زندگی اجتماعی در تاریخ بشر وجود داشته و همین نیاز به تولید است که موجب پیشرفت رشته‌های فنی، مهندسی، اقتصادی و... شده است.

میدان پارس جنوبی به درستی و با واژه‌شناسی علمی و مدیریتی، یک منطقه کاملاً تولیدی است، زیرا هم حدود صد درصد سرمایه‌گذاری‌ها و هم هزینه‌های اصلی و چشمگیر در ارتباط با تولیدات نفت، گاز و پتروشیمی در این منطقه صورت گرفته و می‌گیرد و هم این‌که حدود صد درصد محصولات و درآمدهای منطقه از محل تولیدات نفت، گاز و پتروشیمی تأمین می‌شود. ضمن این‌که محصولات تولید شده در پارس جنوبی از نوع کالا هستند یعنی خدماتی نیستند.

از طرف دیگر محدودیت منابع موجود، اساس علم اقتصاد است و چنانچه محدودیت منابع وجود نداشته باشد، اقتصاد یا صرفه‌جویی نیز مطرح نمی‌شود. هدف اقتصاد تولید هم به‌کارگیری روش‌ها و فناوری‌هایی است که میزان معینی محصول با مشخصات و کیفیت مناسب، در زمان مطلوب و با هزینه‌های مناسب تولید شود که در اقتصاد تولید این موضوع را بهینه‌سازی می‌گویند. بنابراین اقتصاد تولید به دنبال بهره‌وری و بهره‌برداری بهینه از منابع و امکانات برای مناسب‌ترین تولیدات از نظر زمان، هزینه و کیفیت است. با این توضیحات و همه تعریف‌های مختلف علم اقتصاد و فعالیت‌های اقتصادی، منطقه پارس جنوبی، افزون بر یک منطقه تولیدی، یک منطقه کاملاً اقتصادی مهم نیز به شمار می‌رود. در پارس جنوبی کالاها و محصولاتی باارزش اقتصادی بالا تولید و عرضه می‌شوند که تقاضای جهانی برای خرید آن‌ها بسیار بالا است.