[ بازگشت ] | [ چـاپ ] مربوط به :بیانات در ارتباط تصویری با نمایندگان تشکل‌های دانشجویی - 1400/02/21 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : در کشور ما اسراف وجود دارد؛ اسراف آب، اسراف موادّ غذائی، اسراف برق. مسابقه‌ی تجمّل؛ که حالا ما اشرافیگری را نفی کردیم و ‌زشت شمردیم که به جای خود مطلبِ کاملاً درستی است لکن مشکل اینجا است که ریخت‌و‌پاش‌های اشرافی‌گرانه به طبقات ‌غیراشرافی هم در واقع سرایت کرده و متأسّفانه مسابقه‌ی تجمّل در ازدواجها، در خانواده‌ها و کارهای گوناگون وجود دارد و باید با ‌آن مبارزه کرد.... در همه‌ی اینها بایستی تحوّل به وجود بیاید‌.‌ مربوط به :خطبه‌های نماز عید فطر - 1397/03/25 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : توده‌ی مردم بایستی مسئله‌ی اسراف‌ ‌را مورد توجّه قرار بدهند.... زیاده‌روی، ولخرجی در اموری که نیاز نیست، این را به نفع کشور، ‌به نفع طبقات مستضعف و فقیر و مظلوم، کنار بگذارند‌.‌ مربوط به :بیانات در اجتماع زائران و مجاوران حرم مطهر رضوی - 1397/01/01 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : ما در سبک زندگی مشکلاتی داریم: ... یکی از مشکلات ما، اسراف و زیاده‌روی و زیاد خرج کردن است؛ ... زیاد مصرف کردن، ‌زیادی خواستن، زیادی خوردن، زیادی خرج کردن، جزو عیوب مهمّ ما است در سبک زندگی‌مان‌.‌ مربوط به :استفاده از ماشین‌های گران قیمت برای روحانیون و طلاب حرام است - 1395/11/21 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : حرمت اسراف برای همه است؛ هر کسی در هر حدّی چه غنی، چه متوسّط یا فقیر ممکن است اسراف کند و اسراف، عمل حرام ‌است. مربوط به :بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم به مناسبت عید غدیر - 1395/06/30 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : ما متأسّفانه گرفتار شده‌ایم؛ گرفتار اسراف شده‌ایم، گرفتار زیاده‌روی شده‌ایم. ما سالها است دراین‌باره مدام نصیحت میکنیم ‌خودمان را، مردم را، دیگران را؛ مدام میگوییم، تکرار میکنیم؛ خب باید جلو برویم، اسراف را در جامعه کم کنیم. مردهای ما، زنهای ‌ما، جوانهای ما، پیرهای ما، اسراف را -اسراف در لباس، اسراف در خوراک، اسراف در تجمّلات زندگی، اسراف در زینتها و آویزه‌های ‌گوناگون- [کنار بگذارند]. یا چشم‌وهم‌چشمی که در این عروسی، در این مهمانی، این خانم این‌جوری پوشیده، این‌جوری زینت ‌آویخته به خودش، از این نشانه‌ی آرایش و مانند اینها استفاده کرده، من نباید عقب بمانم، اینها همان خطاها و خطرهای بسیار ‌بزرگ است. همینها است که زندگی را خراب میکند، همینها است که در جامعه بی‌عدالتی به وجود می‌آورد، و در نهایت همینها ‌است که اقتصاد را نابود میکند. بخش مهمی از نابودیِ اقتصاد به این چیزها برمیگردد. اگر یک جامعه‌ای بخواهد از لحاظ استحکام ‌درونیِ اقتصاد خود به نقطه‌ای برسد که آسیب‌پذیر نباشد، یکی از کارهای واجبی که باید انجام بدهد، این است که اسراف و ‌زیاده‌روی و زیاد مصرف کردن و مانند اینها را کنار بگذارد. البتّه مصادیق زیادی دارد، .... در زمینه‌ی آب، در زمینه‌ی نان، در ‌زمینه‌ی غذا، در زمینه‌ی انواع و اقسام مصارفِ ما، اسراف و زیاده‌روی و بی‌مورد مصرف کردن و بد مصرف کردن و مانند اینها زیاد ‌داریم؛ اینها را باید مراقبت کنیم‌.‌ مربوط به :دیدار فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با رهبر انقلاب - 1395/06/28 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : نباید اجازه داد که روحیه‌ی انقلابی با میل و دل بستن به دنیا و وارد شدن در مسابقه‌ی تجمل‌پرستی و اسراف تضعیف شود‌.‌ مربوط به :بیانات در مراسم بیست‌ و ششمین سالگرد رحلت امام خمینی (رحمه‌الله) - 1394/03/14 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : ‌[امام] بر مصرف درست بیت‌المال تأکید میکرد، بر پرهیز کردن از اسراف تأکید میکرد‌.‌ مربوط به :بیانات در حرم مطهر رضوی - 1394/01/01 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : کسانی که اهل اسرافند بدانند، این اسراف و زیاده‌روی و ریخت‌و‌پاش که در اسلام این‌همه مذّمت شده است، سرنوشت اقتصاد ملّی ‌را تعیین میکند؛ اگرچنانچه از اسراف و زیاده‌روی و ریخت‌وپاش اموال شخصی، چه آب، چه نان، وسایل تشریفاتی زیادی در ‌مهمانی‌ها، در عقدها، در عروسی‌ها، در بقیّه‌ی ‌مراسم و چه بقیّه‌ی چیزهای دیگر پرهیز بشود، به اقتصاد ملّی کمک میکند‌. ‌ مربوط به :بیانات در دیدار مردم آذربایجان شرقی - 1393/11/29 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : اجتناب از اسراف، تضییع مال، هدر دادن منابع عمومی، هدر دادن آب، هدر دادن نان، از بین بردن خاک. خاک یک ثروت است، ‌آب یک ثروت است، نان یک محصول ذی‌قیمت است؛ مراقب باشند، همه مراقب باشند،‌ ‌احساس مسئولیّت‌ ‌کنند، اینها را از بین ‌نبرند‌.‌ مربوط به :هشت سنت غلط ازدواج از نگاه رهبر انقلاب - 1393/07/03 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : برخی، اسراف می‌کنند. می‌ریزند و می‌پاشند. در این روزگار که فقرایی در جامعه هستند، کسانی هستند که اولیات زندگی هم ‌درست در اختیارشان نیست، این کارها اسراف است، زیادی است، بیخود است. هر کس بکند خلاف است‌.‌ خطبه‌ی عقد ۱۳۷۲/۶/۱۱‌ مربوط به :هشت سنت غلط ازدواج از نگاه رهبر انقلاب - 1393/07/03 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : بعضی از مردم با این کاری[جشن ازدواج] که می‌شود با آن ثواب برد، گناه می‌برند. با اسراف‌هایی که می‌کنند، با خلاف‌هایی که ‌انجام می‌دهند، با آمیختن این عمل حَسن و حسنه به کارهای حرامی که انجام می‌دهند. حرام همه‌اش هم این نیست که محرم و ‌نامحرم و این چیزها باشد. آنها هم البته حرام است، اما ریخت و پاش زیادی هم حرام است. اسراف حرام است. سوزاندن دل مردمی ‌که ندارند در مواردی واقعاً حرام است. زیاده‌روی کردن، ‌ حرام و حلال کردن برای این‌که بتواند جهیزیه‌ی دخترش را فراهم کند، ‌اینها حرام است‌.‌‌ خطبه‌ی عقد ۱۳۷۶/۱۱/۹‌ مربوط به :هشت سنت غلط ازدواج از نگاه رهبر انقلاب - 1393/07/03 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : بنده راضی نیستم از کسانی که با خرج‌های سنگین و با اسراف در امر ازدواج، کار را بر دیگران مشکل می‌کنند. البته با جشن و ‌شادی و مهمانی موافقیم ولی با اسراف مخالفیم.‌ خطبه‌ی عقد ۱۳۷۴/۵/۲۴‌ مربوط به :بیانات در حرم مطهر رضوی - 1393/01/01 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : بسیاری از زیاده‌روی‌ها و ریخت‌وپاش‌ها در رفتار مردم، به‌خاطر نگاه کردن به رفتار آن کسانی است که آنها را "بزرگ‌ترها" ‌میدانند؛ اگر اسراف در بین سطوح بالا نباشد، در بین مردم هم اسراف کم خواهد شد‌.‌ مربوط به :بیانات در حرم مطهر رضوی - 1393/01/01 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : اگر بخواهیم مردم اسراف نکنند، بایستی این باور مردم بشود؛ این یعنی فرهنگ‌.‌ مربوط به :بیانات در جلسه تبیین سیاست‌های اقتصاد مقاومتی - 1392/12/20 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : ما امروز در بین مردم و کسانی که دستشان به دهانشان میرسد هم اسراف زیاد میبینیم، در خیلی از موارد اسراف وجود دارد؛ ‌خطاب هم میکنیم به مردم، لکن این از جملهی جاهایی است که ‌‌«‌کونوا دُعاةَ الناسِ بِغَیرِ اَلسِنَتِکُم‌» ‌مجموعهی مسئولین کشور ‌بایستی در شئون مجموعهی تحت مدیریت خودشان به این توجه کنند: اسراف نباشد؛ الگوی مصرف، یک الگوی حقیقتاً عاقلانه، ‌مدبرانه، اسلامی باشد.... ما بههیچوجه به مردم نمیگوییم ریاضت [بکشند] ما میگوییم ریختوپاش نباشد؛ مصرف کردن یک ‌حرف است، بد مصرف کردن یک حرف دیگر است‌.‌ مربوط به :بیانات در دیدار رئیس‌جمهوری و اعضای هیأت دولت‌ - 1391/06/02 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : یک مسئله... در اقتصاد مقاومتی، مدیریت مصرف است. مصرف هم باید مدیریت شود. این قضیه‌‌ی اسراف و زیاده‌‌روی، قضیه‌‌ی ‌مهمی در کشور است. خب، حالا چگونه باید جلوی اسراف را گرفت؟ فرهنگ‌‌سازی هم لازم است، اقدام عملی هم لازم است. ‌فرهنگ‌‌سازی اش بیشتر به عهده‌‌ی رسانه‌‌هاست. واقعاً در این زمینه، هم صدا و سیما در درجه‌‌ی اول و بیش از همه مسئولیت دارد، ‌هم دستگاه‌‌های دیگر مسئولیت دارند. باید فرهنگ‌‌سازی کنید. ما یک ملت مسلمانِ علاقه‌‌مند به مفاهیم اسلامی هستیم، اینقدر ‌در اسلام اسراف منع شده، و ما متأسفانه در زندگیمان اهل اسرافیم! بخش عملیاتیاش هم به نظر من از خود دولت باید آغاز ‌شود.... دولت خودش یک مصرف‌‌کننده‌‌ی بسیار بزرگی است. شما از بنزین بگیرید تا وسائل گوناگون، یک مصرف‌‌کننده‌‌ی بزرگ، ‌دولت است. حقیقتاً در کار مصرف، صرفه‌‌جوئی کنید. صرفه‌‌جوئی، چیز بسیار لازم و مهمی است‌.‌ مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران نظام - 1391/05/03 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : مسئله‌ی مدیریت مصرف، یکی از ارکان اقتصاد مقاومتی است؛ یعنی مصرف متعادل و پرهیز از اسراف و تبذیر. هم دستگاه‌های ‌دولتی، هم دستگاه‌های غیر دولتی، هم آحاد مردم و خانواده‌ها باید به این مسئله توجه کنند؛ که این واقعاً جهاد است. امروز پرهیز ‌از اسراف و ملاحظه‌ی تعادل در مصرف، بلاشک در مقابل دشمن یک حرکت جهادی است؛ انسان میتواند ادعا کند که این اجر ‌جهاد فیسبیل‌اللّه‌ را دارد‌.‌ مربوط به :خطبه‌های نماز جمعه تهران + ترجمه خطبه عربی - 1390/11/14 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : ما امروز متأسفانه دچار اسراف و مصرف‌زدگی هستیم.... این خطر است در راه ما. ‌ مربوط به :بیانات در حرم مطهر رضوی در آغاز سال ۹۰ - 1390/01/01 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : صرفه‌جوئی، دوری از اسراف. این، یکی از راه‌هائی است که میتواند الگوی مصرف را به معنای واقعی کلمه اصلاح کند.‌ مربوط به :بیانات در جمع مردم استان کردستان‌ در میدان آزادی سنندج‌ - 1388/02/22 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : یکی از اساسی‌ترین کارها برای اینکه ما جلوی اسراف را بگیریم این است که مسئولین کشور، خودشان، کسانشان، نزدیکانشان و ‌وابستگانشان، اهل اسراف و اهل اشرافی‌گری نباشند. چطور میتوانیم اگر خودمان اهل اسراف باشیم، به مردم بگوئیم اسراف نکنید؛ ‌‌«أ تأمرون النّاس بالبرّ و تنسون انفسکم»؛ «یا أیّها الّذین امنوا لم تقولون ما لا تفعلون. کبر مقتا عند الله ان تقولوا ما لا تفعلون‌».‌ مربوط به :بیانات در دیدار زائران و مجاوران بارگاه حضرت علی‌بن‌موسی الرضا - 1388/01/01 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : اسراف در اموال و در اقتصاد این است که انسان مال را مصرف کند، بدون اینکه این مصرف اثر و کارائی داشته باشد. مصرف ‌بیهوده و مصرف هرز، در حقیقت هدر دادن مال است. جامعه‌ی ما باید این مطلب را به عنوان یک شعار همیشگی در مقابل داشته ‌باشد؛ چون وضع جامعه‌ی ما از لحاظ مصرف، وضع خوبی نیست. این را من عرض میکنم؛ ما باید اعتراف کنیم به این مسئله. ‌عادتهای ما، سنتهای ما، روشهای غلطی که از این و آن یاد گرفته‌ایم، ما را سوق داده است به زیاده‌روی در مصرف به نحو اسراف. ‌یک نسبتی باید در جامعه میان تولید و مصرف وجود داشته باشد؛ یک نسبت شایسته‌ای به سود تولید؛ یعنی تولید جامعه ‌همیشه باید بر مصرف جامعه افزایش داشته باشد. جامعه از تولید موجود کشور استفاده کند؛ آنچه که زیادی هست، صرف اعتلای ‌کشور شود. امروز در کشور ما اینجوری نیست. مصرف ما به نسبت، از تولیدمان بیشتر است؛ این، کشور را به عقب میرساند؛ این، ‌ضررهای مهم اقتصادی بر ما وارد میکند؛ جامعه دچار مشکلات اقتصادی میشود. در آیات شریفه‌ی قرآن بارها راجع به پرهیز از ‌اسراف در امور اقتصادی تأکید شده؛ این به خاطر همین است. اسراف، هم لطمه‌ی اقتصادی میزند، هم لطمه‌ی فرهنگی میزند. ‌وقتی جامعه‌ای دچار بیماری اسراف شد، از لحاظ فرهنگی هم بر روی او تأثیرهای منفی میگذارد. بنابراین مسئله‌ی صرفه‌جوئی و ‌اجتناب از اسراف، فقط یک مسئله‌ی اقتصادی نیست؛ هم اقتصادی است، هم اجتماعی است، هم فرهنگی است؛ آینده‌ی کشور را ‌تهدید میکند‌.‌ ‌ مربوط به :بیانات در دیدار زائران و مجاوران بارگاه حضرت علی‌بن‌موسی الرضا - 1388/01/01 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : قرآن میفرماید: «و لاتسرفوا انّه لا یحبّ المسرفین»، «کلوا و اشربوا و لاتسرفوا»؛ بخورید، بیاشامید، اما زیاده‌روی نکنید. در آیه‌ی ‌شریفه‌ی دیگر: «کلوا من ثمره اذا اثمر و اتوا حقّه یوم حصاده و لاتسرفوا انّه لایحبّ المسرفین». خداوند اسراف‌کنندگان را دوست ‌نمیدارد. ما بندگان خدا هستیم. اینها حرف دین است و روایات فراوانی در این زمینه وجود دارد. در روایت دارد که کسی میوه‌ای را ‌خورد و نیمی از میوه ماند، آن را دور انداخت. امام (علیه‌السّلام) به او نهیب زد که اسراف کردی؛ چرا انداختی؟ در روایات ما هست ‌که از دانه‌ی خرما استفاده کنید. تا این حد! خرده‌های نان را استفاده کنید. آن وقت در هتلها میهمانی درست کنند و به یک ‌عده‌ای میهمانی بدهند؛ بعد هرچه که غذا ماند، به بهانه‌ی اینکه بهداشتی نیست، توی سطل آشغال بریزند! این مناسب یک ‌جامعه‌ی اسلامی است؟ اینجوری میشود به عدالت رسید؟ مربوط به :بیانات در دیدار زائران و مجاوران بارگاه حضرت علی‌بن‌موسی الرضا - 1388/01/01 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : اسراف فقط در زمینه‌ی فردی نیست؛ در سطح ملی هم اسراف میشود. همین برق و انرژی که گفتیم اسراف میشود، بخش مهمی از ‌این اسراف در اختیار مردم نیست؛ در اختیار مسئولین کشور است. این شبکه‌های ارتباطاتی، شبکه‌های انتقال برق، سیمهای برق، ‌اینها وقتی فرسوده بشود، برق هدر میرود. برق را تولید کنیم، بعد با این شبکه‌ی فرسوده آن را هدر بدهیم، که بخش مهمی هدر ‌میرود. یا شبکه‌های انتقال آب اگر فرسوده باشد، آب هدر میرود. اینها اسرافهای ملی است؛ در سطح ملی است؛ مسئولین آن، ‌مسئولین کشورند. اسراف در سطح سازمان هم اتفاق میافتد. رؤسای سازمانهای گوناگون مصرف شخصی نمیکنند، اما مصرف ‌بیرویّه در مورد سازمان خودشان اتفاق میافتد؛ تجملات اداره، اتاق کار، تزئیناتش، سفرهای بیهوده، مبلمانهای گوناگون؛ باید با ‌مراقبت و نظارت از این کارها جلوگیری کرد. هم در سطح دولت، هم در سطح آحاد مردم، هم در سطح سازمانها بایستی نگاه ‌عیب‌جویانه‌ی به اسراف وجود داشته باشد. همان طور که عرض کردیم، با حرف هم تمام نمیشود؛ باید برنامه‌ریزی کنند. قوه‌ی ‌مقننه و قوه‌ی مجریه موظفند به پیگیری. برنامه‌ریزی کنند، قانونگذاری کنند، قانون را با قاطعیتِ تمام اجراء کنند‌.‌ مربوط به :پیام نوروزی رهبر انقلاب به مناسبت آغاز سال 1388 - 1388/01/01 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : ما دچار اسراف هستیم، ما دچار ولخرجی و ولنگاری در مصرف هستیم... بسیاری از منابع کشور، شاید بشود گفت بخش مهمی از ‌منابع کشور در همه‌ی زمینه‌ها - چه در زمینه‌ی مسائل شخصی، و چه تا حدودی در زمینه‌های عمومی - صرف اسرافها و ‌زیاده‌روی‌های ما در مصرف میشود. ما بایستی مصرف کردن را مدبرانه و عاقلانه مدیریت کنیم. مصرف نه فقط از نظر اسلام، بلکه ‌از نظر همه‌ی عقلای عالم، چیزی است که باید تحت کنترل عقل قرار بگیرد‌. ‌ مربوط به :دیدار اعضای مجلس خبرگان با رهبر انقلاب - 1387/06/07 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : پرهیز از اسراف و زندگی اشرافی‌گری جزو مبانی انقلاب اسلامی هستند که به‌هیچ‌وجه نباید تغییر کنند‌.‌ مربوط به :بیانات در دیدار رئیس‌جمهوری و اعضای هیأت دولت - 1387/06/02 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : ما اگر بخواهیم ... اسراف و زیاده‌روی را - که واقعاً بلای بزرگی است - از جامعه‌مان ریشه‌کن کنیم، با حرف و گفتن نمیشود؛ که از ‌یک طرف بگوئیم و از طرف دیگر مردم نگاه کنند و ببینند عملمان جور دیگر است! باید عمل کنیم. عمل ما بایستی مؤید و ‌دلیل و شاهد بر حرفهای ما باشد تا اینکه اثر بکند‌.‌ مربوط به :بیانات در دیدار مردم و عشایر شهرستان نورآباد ممسنی - 1387/02/15 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : اگر ما اسراف نکنیم، میتوانیم نیاز کشور را برآورده کنیم. یکی از چیزهایی که ما در این کشور نتوانستیم بر خودمان فائق بیاییم و ‌اصلاح کنیم، مسئله‌ی اسراف است و یکی از موارد اسراف، اسراف در آب است؛ اتفاقاً کشور ما جزو مناطقی است که از لحاظ آب آن ‌چنان غنی نیست؛ اما درصورتیکه اسراف نکنیم و روش کار را آن چنان که عاقلانه و درست است در پیش بگیریم، با همین آبِ ‌موجود میتوانیم نیاز کشور را برآورده کنیم. اینها وظائف همه‌ی مردم ایران است و دولت اسلامی موظف است که با ترتیب صحیح و ‌با برنامه‌ی درست، از این آمادگی ملت ایران استفاده کند .‌ مربوط به :بیانات در دیدار مردم شیراز - 1387/02/11 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : مصرف‌گرائی به صورت اسراف یکی از بیماریهای خطرناک هر ملتی است. ما یک خرده به این مصرف‌گرائىِ افراطی دچار هستیم.... ‌یکی از موارد اسراف، اسراف در آب است؛ نه فقط آبی که مصرف شُرب در خانه‌ها میشود، نوع آبیاری کشاورزی ما هم یک نوع ‌مسرفانه است و آب را هدر میدهیم. وظیفه‌ی مسئولین و دست‌اندرکاران این بخش است که به این مسئله به‌طور ویژه توجه کنند! ‌پس به مسئله‌ی اسراف - هم در مسئله‌ی آب و هم در مسائل دیگر - باید با اهمیت نگاه کنند‌.‌ مربوط به :بیانات در ‌خطبه‌‌های نماز عید سعید فطر - 1386/07/21 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : ما مردم مسرفی هستیم؛ ما اسراف میکنیم؛ اسراف در آب، اسراف در نان، اسراف در وسائل گوناگون و تنقلات، اسراف در بنزین. ‌کشوری که تولید کننده‌ی نفت است، وارد کننده‌ی فرآورده‌ی نفت - بنزین - است! این تعجب‌آور نیست!؟ هر سال میلیاردها ‌بدهیم بنزین وارد کنیم یا چیزهای دیگری وارد کنیم برای اینکه بخشی از جمعیت و ملت ما دلشان میخواهد ریخت و پاش کنند! ‌این درست است!؟ ما ملت، به عنوان یک عیب ملی به این نگاه کنیم. اسراف بد است؛ حتی در انفاق راه خدا هم میگویند. خدای ‌متعال در قرآن به پیغمبرش میفرماید: «لا تجعل یدک مغلولة الی عنقک و لا تبسطها کل البسط»؛ در انفاق برای خدا هم ‌اینجوری عمل کن. افراط و تفریط نکنید. میانه‌روی؛ میانه‌روی در خرج کردن. این را باید ما به صورت یک فرهنگ ملی در ‌بیاوریم. قرآن میفرماید: «و الّذین اذا انفقوا»؛ کسانی که وقتی میخواهند خرج کنند، «لم یسرفوا و لم یقتروا»؛ نه اسراف میکنند - ‌زیاده‌روی میکنند - نه تنگ میگیرند و با فشار بر خودشان، زندگی میکنند؛ نه، اسلام این را هم توصیه نمیکند. اسلام نمیگوید که ‌مردم بایستی با ریاضت و زهد آنچنانی زندگی کنند؛ نه، معمولی زندگی کنند، متوسط زندگی کنند. اینکه میبینید بعضی از ‌فضولهای خارجی، دولتهای خارجی، دائم و دم‌به‌ساعت، چندین سال است که ملت ما را تهدید میکنند که تحریم میکنیم، تحریم ‌میکنیم، تحریم میکنیم - بارها هم تحریم کرده‌اند - به خاطر این است که چشم امیدشان به همین خصوصیت منفی ماست. ما ‌اگر آدمهای اهل اسراف و ولنگاری در خرج باشیم، ممکن است تحریم برای آدم مسرف و ولنگار سخت تمام بشود؛ اما ملتی که نه، ‌حساب کار خودش را دارد، حساب دخل و خرج خود را دارد، حساب مصلحت خود را دارد، زیاده‌روی نمیکند، اسراف نمیکند. خوب، ‌تحریم کنند. بر یک چنین ملتی از تحریم ضرری وارد نمیشود‌.‌ مربوط به :بیانات‌ در اجتماع زائران و مجاوران حرم مطهر رضوی - 1386/01/01 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : اسلام به ما میگوید ثروت تولید کنید، اما اسراف نکنید. مصرف‌گرایی افراطی مورد قبول اسلام نیست. آنچه که از تولید ثروت به ‌دست میآورید، باز همان را وسیله‌ای برای تولید ثروت دیگر بکنید. مال را نه به صورت راکد و نازا دربیاورید - که در اسلام اسمش ‌کنز کردن است - نه به صورت ولخرجی و ولنگاری در مصرف مال، آن را صرف در چیزهای غیر لازم زندگی کنید؛ اما با توجه به ‌اینها، ثروت را برای خودتان تولید کنید‌.‌ مربوط به :بیانات در دیدار دانشگاهیان سمنان - 1385/08/18 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : اسراف یک بیماری اجتماعی است.‌ مربوط به :بیانات در دیدار نمایندگان مجلس - 1383/03/27 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : ‌[در مجلس شورای اسلامی] زیاده‌روی و اسراف نشود و کارهای بیقاعده و خرجهای بیخودی انجام نگیرد‌. ‌ مربوط به :پیام به مناسبت آغاز به کار هفتمین دوره‌ی مجلس شورای اسلامی - 1383/03/06 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : پیوند حقیقی با مردم، مستلزم حضور در میان آنان و دور نشدن از سطح متوسط زندگی آنان است. ... پرهیز از اسراف ... شرط لازم ‌برای حفظ این پیوند است. ‌ مربوط به :بیانات در خطبه‌های نمازجمعه - 1382/11/24 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : من از نامزدهای انتخاباتی خواهش میکنم... در این تبلیغات، خرج و اسراف هم نشود. بنده گمان میکنم اگر کسی برای خدا از ‌اسراف در تبلیغات و کارهای ناباب اجتناب کرد، خدای متعال به او کمک خواهد کرد و او را در مقصودی که دارد، موفّق خواهد ‌گرداند‌.‌ مربوط به :بیانات در خطبه‌های نماز عید فطر - 1381/09/15 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : مصرف‌گرایی برای جامعه بلای بزرگی است. اسراف، روزبه‌روز شکافهای طبقاتی و شکاف بین فقیر و غنی را بیشتر و عمیقتر میکند. ‌یکی از چیزهایی که لازم است مردم برای خود وظیفه بدانند، اجتناب از اسراف است. دستگاههای مسؤولِ بخشهای مختلف دولتی، ‌بخصوص دستگاههای تبلیغاتی و فرهنگی - به‌ویژه صدا و سیما - باید وظیفه خود بدانند مردم را نه فقط به اسراف و مصرف‌گرایی ‌و تجمّل‌گرایی سوق ندهند؛ بلکه در جهت عکس، مردم را به سمت قناعت، اکتفا و به اندازه‌ی لازم مصرف کردن و اجتناب از ‌زیاده‌روی و اسراف دعوت کنند و سوق دهند. مصرف‌گرایی، جامعه را از پای درمیآورد. جامعه‌ای که مصرف آن از تولیدش بیشتر ‌باشد، در میدانهای مختلف شکست خواهد خورد. ما باید عادت کنیم مصرف خود را تعدیل و کم کنیم و از زیادیها بزنیم‌.‌ مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از کارگران و معلمان - 1381/02/11 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : باید[درکشور] اسراف نشود. هزینه کردن اعتبارات و پولهای کشور در جاهای غیرلازم و تشریفاتی و زیادی، حرام است‌.‌ مربوط به :بیانات در دیدار رئیس جمهوری و اعضای هیأت دولت‌ - 1380/06/05 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : عیب اوّلِ اشرافی‌گری، اسراف است.‌ مربوط به :بیانات در خطبه‌های نماز جمعه تهران‌ - 1379/09/25 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : مسؤولان اسلامی نباید در رفتار و عملِ خودشان مسرفانه و متجمّلانه زندگی کنند. بالاتر از آن، نباید طوری زندگی کنند که ‌روش اسراف‌آمیز و تجمّل‌آمیز به یک فرهنگ تبدیل شود.... فرض بفرمایید اگر به وسیله یک نفر در سطح عالی و در میان ‌صاحبان مناصب حکومت اسلامی، کیفیّت آرایش محلّ زندگی و محلّ کار، کیفیّت زندگی خانوادگی، چگونگی ازدواج فرزندان، ‌مهریه‌ها و جهیزیه‌ها و از این قبیل، به شکل غیر اسلامی آن - به معنای مسرفانه - انجام گیرد، این به فرهنگ تبدیل میشود؛ به ‌این معنا که بقیه نگاه میکنند و یاد میگیرند؛ مهریه‌ها بالا میرود، ازدواجها مشکل میشود، زندگی سخت میشود و همین رفتار ‌بتدریج آثارش در طول مدتی کوتاه یا بلند، در متن جامعه منعکس میگردد. ‌ مربوط به :بیانات در خطبه‌های نماز جمعه تهران‌ - 1379/09/25 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : منکراتی که در سطح جامعه وجود دارد و میشود از آنها نهی کرد و باید نهی کرد، از جمله اینهاست:... اسراف در آب و اسراف در ‌نان. ما این همه ضایعات نان داریم؛ اصلاً این یک منکر است؛ یک منکر دینی است؛ یک منکر اقتصادی و اجتماعی است؛ نهی از ‌این منکر هم لازم است؛ هر کسی به هر طریقی که میتواند؛ یک مسؤول یک طور میتواند، یک مشتری نانوایی یک طور میتواند، ‌یک کارگر نانوایی طور دیگر میتواند. طبق بعضی از آمارهایی که به ما دادند، مقدار ضایعات نان ما برابر است با مقدار گندمی که ‌از خارج وارد کشور میکنیم! آیا این جای تأسّف نیست!؟ ‌ مربوط به :بیانات در خطبه‌های نمازجمعه تهران‌ - 1379/02/23 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : اشتباه بعضی این است که خیال می‌کنند ظاهر مرتّب باید با اشرافی‌گری و با اسراف توأم باشد؛ نه. با لباس وصله‌زده و کهنه هم ‌می‌شود منظّم و تمیز بود. لباس پیامبر وصله زده و کهنه بود؛ اما لباس و سر و رویش تمیز بود. اینها در معاشرت، در رفتارها، در ‌وضع خارجی و در بهداشت بسیار مؤثر است‌.‌ مربوط به :بیانات در خطبه‌های نمازجمعه تهران‌ - 1379/02/23 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : تجمّل و اسراف در همه جا بد است؛ اما آن چیزی که مردم را [در زمان رژیم طاغوت] وادار می‌کرد که نسبت به این قضیه ‌حسّاسیت نشان دهند، رفتارهای مسرفانه و متجمّلانه و ولخرجیها با مال مردم در سطح حکومت بود. این از آن چیزهایی بود که ‌مردم نمی‌خواستند. نظام اسلامی بر اساس این ارزش به‌وجود آمد که چنین چیزی نباشد‌.‌ مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران نظام - 1378/10/04 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : هر جا هستید و در هر مسؤولیتی قرار دارید، باید مراقب باشید. یک رفتار شما، یک گفتار شما، یک حرکت شما میتواند تأثیر ‌ماندگار بگذارد؛ میتواند تأثیرهای وسیعی در زندگی مردم بگذارد. سالهاست که بنده درباره زندگی تشریفاتی مکرّر تذکّر میدهم. ‌این دو جنبه دارد: یک جنبه از لحاظ اصل پایبندی به تجمّلات و تشریفات است که این بد و دون شأن انسان والاست؛ یعنی یک ‌وقت انسان به یک چیزِ غیر لازم پایبند میشود که دون شأن انسان است؛ بعلاوه، مسرفانه است؛ تضییع سرمایه‌ها، تضییع اموال و ‌تضییع موجودیها در آن هست. این یک بعد قضیه است که اصل اسراف بد است؛ اصل تجمّل همراه با اسراف و همراه با زیاده روی ‌است و بد است؛ لیکن جنبه دومی دارد که اهمیتش کمتر از جنبه اوّل نیست و آن انعکاس تجمّل شما در زندگی مردم است. ‌بعضیها از این غفلت میکنند. وقتی شما جلوِ چشم مردم، وضع اتاق و دفتر و محیط کار و محیط زندگی را آن‌چنانی میکنید، این ‌یک درس عملی است و هرکسی این را میبیند، بر او اثر میگذارد. حدّاقل این را باید رعایت کرد‌.‌ مربوط به :بیانات در خطبه‌های نمازجمعه‌ - 1377/10/04 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : ما هر وقت به مردم گفتیم اسراف نکنید، اکثریت مردم - که طبقات متوسط هستند - گوش میکنند و اسراف هم نمیکنند؛ لیکن ‌آن کسانی که باید گوش کنند - یعنی متمکّنین و ثروتمندان که بسیاری از موارد، اسراف هم در بین آنهاست - کمتر گوششان ‌بدهکار است. من حالا خطابم به آنهاست. لازم است که به مسأله قناعت - به معنای اسراف نکردن - اهمیت دهند. اسراف نکردن ‌در مواد غذایی؛ چقدر مواد غذایی زاید دور ریخته میشود! حتّی اسراف نکردن در مواد دارویی؛ چقدر مواد دارویی غیر لازم خریده ‌میشود و به خانه‌ها برده میشود و بدون مصرف باقی میماند! مواد اوّلیه و یا خود دارو را باید از خارج بخرند و بیاورند، یا در داخل ‌باید با زحمت درست کنند. اینها ثروت و سرمایه مملکت است و از دست میرود‌.‌‌ کسانی هستند که حتی در کارهای تفنّنی و ‌تفریحىِ خودشان هم اسراف میکنند. مثلاً به خارج از کشور مسافرت میکنند. چرا!؟ فرض کنید خانواده‌ای هستند که مایلند ‌مسافرتی بکنند، تفریح و تفرّجی بکنند؛ چرا به خارج از کشور میروند و تفرّج میکنند!؟ در این کشور به این بزرگی، خیلیها همین ‌تفریح و تفرّج را هم نمیتوانند بکنند. بعضیها تا دستشان به دهانشان میرسد، برای تفریح و تفرّجِ خودشان یا خانواده‌هایشان، به ‌فلان کشور خارجی - که حالا نمیخواهم اسم بیاوریم - میروند. اینها اسراف قطعی است؛ اینها همان اسرافی است که حرام است. ‌زیاده‌روی یعنی این. زیاده‌روی، وقت به وقت و زمان به زمان تفاوت میکند؛ در امر لباس، در امر مسائل زندگی، در اتومبیلهای ‌گرانقیمت.‌ مربوط به :پیام به مناسبت حلول سال نو - 1377/01/01 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : ملت عزیز جدّاً از اسراف و زیاده‌‌‌روی پرهیز کنند. ما حق نداریم به عنوان یک ملت، مصالح بزرگ و ملی و دورنگر - بلکه مصالح ‌نقد مهم و کنونی - خود را به خاطر خواسته‌‌‌های شخصی خودمان - که ما را به اسراف و بی‌‌‌بندوباری در مصرف می‌‌‌کشاند - فدا ‌کنیم و آنها را ندیده بگیریم. همه باید مسأله صرفه‌‌‌جویی را جدّی بگیرند‌.‌ مربوط به :بیانات در دیدار زائران و مجاوران حرم مطهر رضوی - 1377/01/01 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : عزیزان من! در کشور ما، اسراف زیاد میشود! ما از چند طرف ضربه اقتصادی میخوریم؛ از جهت نفت هم ضربه‌‌‌ی اقتصادی ‌میخوریم! نفت، ثروت ملت ایران و ثروت دولت است - که نماینده ملت است - اما درآمد دولت تولید کننده نفت، کمتر از درآمد ‌دولتی است که کمپانیهای نفتی آن، نفت ما را میخرند و آن دولت از آنها مالیات میگیرد‌! ‌ همین پول نفت را به خاطر نیاز کشور میدهند و گندم وارد میکنند! بعد وقتی که این گندم وارد میشود، وقتی که آرد میشود، نان ‌میشود و پا به سفره من و شما میگذارد، آن جا ضایع میشود! امروز ما آن مقداری که از ضایعات نان ضرر میبینیم از هیچ ضایعه ‌مادّیای ضرر نمیبینیم! یعنی همین نان خشکی که از خانه من و شما خارج میشود - که به نظر ما هم هیچ نمی‌آید - معادل ‌بخش عظیمی از قیمت گندم وارداتی ماست!... ببینید اسراف چه کار میکند! اسراف در نان، اسراف در آب، اسراف در برق، اسراف ‌در مصالح ساختمانی، اسراف در انواع و اقسام کالاهای گوناگون، اسراف در اسباب بازی بچه و در وسایل تجمّلاتی! عزیزان من! این ‌اسراف همان کاری را با کشور میکند که دشمن میخواهد! او از آن طرف به وسیله نفت، به‌‌‌وسیله تحریم اقتصادی و انواع و اقسام ‌ضربه‌‌‌ها بر ملت ایران ضربه وارد میکند؛ از این طرف هم خودِ ما با اسراف و صرفه‌‌‌جویی نکردن، ضربه او را تکمیل میکنیم! حرف ‌من این است‌.‌‌... مردم را به ریاضت اقتصادی دعوت نمیکنم؛ ابداً! چه ریاضتی؟ بحمداللَّه ملت ما احتیاج به ریاضت ندارد. من آنها ‌را به قناعت، به صرفه‌‌‌جویی و به اسراف نکردن دعوت میکنم. اسراف، حرام است. این هم نمیشود که من و شما، مرتّب دیگران را ‌نصیحت کنیم. همه باید سعی کنند که اسراف را از زندگی شخصی و از زندگی کاری خودشان دور کنند‌.‌ مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران نظام - 1376/02/06 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : در تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری - که آزمایش عظیمی برای ملت است - مراقبت شود که مخارجِ بیش از متعارف و زیادی و ‌اسراف‌گونه انجام نگیرد‌.‌ مربوط به :پیام نوروزی به مناسبت آغاز سال 1376 - 1376/01/01 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : من می‌خواهم به مردم عزیزمان عرض کنم که... همه سعی کنند اسراف را کنار بگذارند. متأسفانه در زندگیهای ما اسراف وجود ‌دارد. اسراف یعنی تضییع نعمت الهی؛ یعنی نشناختن قدر نعمت الهی. البته بیشتر، مخاطب ما در این سخن، افراد متمکّنند. ‌افرادی که تهیدتست یا متوسّطند، به نظر می‌رسد که کمتر اسراف می‌کنند؛ اگر چه در بین آنها هم بعضاً اسراف هست. کنار ‌گذاشتن اسراف در چیزهایی که به نظر کوچک می‌آید؛ مثل اسراف در مصرف بی‌رویّه آب، ضروری است.... اسراف در آب، اسراف ‌در نان، اسراف در مواد غذایی، اسراف در وسایل زندگی، زیاده‌روی، زیاد خریدن، زیاد مصرف کردن، دور ریختن چیزهایی که قابل ‌استفاده است، اینها تضییع نعمت خداست‌.‌در آمارها می‌خوانیم و همه شما هم حتماً اطّلاع دارید که بخش عظیمی از این گندمی ‌که با این همه زحمت و مرارتِ دهقان و کشاورز ایرانی به وجود می‌آید و خریداری می‌گردد و بعد آرد می‌شود و از آن نان تهیه ‌می‌گردد، متأسّفانه دور ریخته می‌شود. من نمی‌خواهم درصد معیّن کنم؛ اما مسؤولانْ رقمهای خیلی بالا و وحشت‌آوری از مقدار ‌نانی که مثلاً دور ریخته می‌شود، ذکر می‌کنند‌.‌‌ این فقط یک مثال است؛ اما در همه امور ما باید به صرفه‌جویی عادت کنیم. ‌صرفه‌جویی، یعنی آن چیزی را که قابل استفاده است و می‌توانیم از آن استفاده کنیم، دور نریزیم. نسبت به امکانات، با هوس رفتار ‌نکنیم. دائماً چیزهای ماندگار را نو کردن و چیزهای ضایع نشدنی را دور ریختن، روش درستی نیست. به نظر من باید مسؤولان ‌کشور، راه صرفه‌جویی و مقابله با اسراف را به مردم بیاموزند. من به صورت کلّی این را عرض می‌کنم. خودِ مسؤولان دولتی هم ‌نباید اسراف کنند. اسراف مسؤولان دولتی، از اسراف مردم عادّی مضرتر است؛ زیرا که این اسراف در بیت‌المال است. بنابراین ‌مسؤولان، فهرستی از مثالهای صرفه‌جویی و اجتناب از اسراف را ردیف کنند و آن را به مردم بگویند و تعلیم دهند که چگونه ‌می‌شود صرفه‌جویی کرد‌.‌‌ مربوط به :پیام نوروزی به مناسبت آغاز سال 1376 - 1376/01/01 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : مسؤولان دولتی... نباید اسراف کنند. اسراف مسؤولان دولتی، از اسراف مردم عادّی مضرتر است؛ زیرا که این اسراف در بیت‌المال ‌است. بنابراین مسؤولان، فهرستی از مثالهای صرفه‌جویی و اجتناب از اسراف را ردیف کنند و آن را به مردم بگویند و تعلیم دهند ‌که چگونه می‌شود صرفه‌جویی کرد‌.‌ مربوط به :بیانات در دیدار زائرین و مجاورین حرم مطهر رضوی - 1376/01/01 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : صرفه‌جویی به معنای گدابازی نیست که بعضی بگویند چرا نمیگذارید مردم از نعمتهای خدا استفاده کنند. نه؛ استفاده کنند، ولی ‌اسراف و زیاده‌روی نکنند. اسراف در جامعه، لازمه اشرافی‌گری و تقسیم نابرابر ثروت و مایه تضییع اموال عمومی و نعمت الهی ‌است. صرفه‌جویىِ صحیح - همان که در اسلام به آن قناعت میگویند - به معنای نخوردن نیست. به معنای زیاده‌روی نکردن، مال ‌خدا را حرام نکردن و نعمت الهی را ضایع نکردن است. مربوط به :دیدار اعضای کمیسیون دیوان محاسبات مجلس با رهبر انقلاب - 1375/01/27 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : اسراف مالی آن بخشی از اسراف است که در جامعه، فساد به وجود می‌آورد و مترفین یعنی کسانی که پول را بی‌حساب و کتاب و ‌برای تعیش و زندگی مادی خرج می‌کنند عامل اصلی آن محسوب می‌شوند و به فرموده قرآن همین عوامل، حرکت یک نظام به ‌سوی انحطاط و نابودی را آغاز می‌کنند، بنا بر این باید با اسراف مبارزه کامل کرد‌.‌ مربوط به :پیام به مناسبت آغاز سال 1375 - 1375/01/01 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : کشور ما، کشور ثروتمندی است و می‌تواند خود را به‌خوبی اداره کند و بسازد. حتی می‌تواند به غیر از زمان حال، زمان آینده را هم ‌پایه‌ریزی کند و تضمین و تأمین نماید؛ اما مشروط بر این‌که موارد ثروت، به شکل صحیحی مورد ملاحظه قرار گیرد و در آن، ‌اسراف و زیاده‌روی نشود. اسراف بد است و از نظر شرعی، گناه و حرام محسوب می‌شود. از نظر منطق عقلانی و اداره کشور هم، یک ‌کار ممنوع و زشت است و مخصوص کسان خاصی نیست. همه موظّفند اسراف نکنند - هم مسؤولان و کارگزاران و کسانی که ‌مأمور انجام کارهایی در دولت هستند و هم آحاد مردم - بنابراین، اگر ما توصیه می‌کنیم از اسراف جلوگیری شود و به تعبیر بهتر، ‌با اسراف مبارزه شود؛ مخاطب ما همه - هم مسؤولان و هم آحاد مردم - هستند‌.‌‌ اسراف در ثروت عمومی و موجودیهای این کشور ‌و منابع طبیعی و نیز در آنچه که با زحمت زیاد به دست می‌آید و اسراف در نان و آب و انرژی و نیروی انسانی، همه اینها بد است. ‌اسراف، نقطه مقابل... «انضباط» است. اگر بخواهیم با اسراف مبارزه کنیم، باید برای این کار برنامه‌ریزی انجام گیرد و آن را ‌مسؤولان دولتی انجام دهند. بنابراین، توصیه... من، مبارزه با اسراف و زیاده‌روی و نابود کردن اموال عمومی و اموال شخصی است؛ ‌چون اموال شخصی هم، به نحوی به اموال عمومی برمی‌گردد‌.‌ مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از فرماندهان و پرسنل ارتش - 1374/07/05 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : تفریط و اسراف در سرمایه‌های ارتش، ممنوع و حرام شرعی است. ‌ مربوط به :بیانات در دیدار زائرین و مجاورین حرم مطهر رضوی - 1374/01/03 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : انقلاب یک سلسله «نباید»ها و محرّمات هم دارد. آن محرّمات را هم باید در نظر داشت.... این اسرافها و ریخت و پاشها، جزو ‌نبایدهاست. البته من میدانم عدّه کثیری از مردم، بخصوص طبقات متوسط، رعایت میکنند. بعضی هم رعایت نمیکنند. اسراف، ‌یک لجنزار است. ریخت‌وپاش مالی، یک وسوسه شیطانی است. وقتی که شما به برکت هدایت الهی، علی‌رغم سنگ‌اندازیهای ‌دشمنان، مثل یک موجودِ فعّال، بانشاط و جوان، سرپا قرار گرفته‌اید تا بتوانید زندگی را نو کنید و از منابع عظیم ثروتْ در این ‌کشور استفاده کنید، آن‌جا شما باید ببینید چه چیزی اندک ضرری میزند؛ دیگر آن را انجام ندهید. اسراف، پرداختن به مصارف ‌زیادی و طمعکاری بعضی از قشرها در به‌دست آوردن درآمدهای نادرست و ناسالم، از این قبیل است. اینها نباید باشد‌.‌ مربوط به :بیانات در خطبه‌های نمازجمعه - 1373/11/14 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : باید روحیه اسرافی که در بعضی از مردم به صورت روز افزون پیدا میشود، مهار گردد‌.‌ مربوط به :بیانات در خطبه‌‌های نماز عید فطر - 1372/01/04 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : موضوع قناعت را جدّی بگیرید. منظورم از قناعت این نیست که دست به نعمتهای الهی نزنید و از آنها بهره‌مند نشوید. مقصود این ‌است که حدّ و اندازه نگه دارید؛ زیاده‌روی و اسراف نکنید؛ نعمتهای الهی را ضایع ننمایید؛ که متأسفانه بسیاری میکنند. در ‌جمهوری اسلامی، کسانی هستند که دستشان به نعمتهای الهی نمیرسد. نه به خاطر این‌که کم داریم. به خاطر این‌که بسیاری به ‌خودشان حق میدهند که نعمتهای الهی را بیحساب و کتاب مصرف کنند؛ بیاندازه مصرف کنند؛ هیچ ملاحظه‌ای نکنند؛ هیچ ‌حدی نگه ندارند و حتّی نعمتهای الهی را ضایع کنند. چقدر نان ضایع میشود! چقدر غذای طبخ شده ضایع میشود! چقدر میوه ‌مصرف نشده ضایع میشود و از خانه‌ها بیرون ریخته میشود! چقدر لباس زیادتر از اندازه لازم - چند برابر اندازه لازم - خریداری ‌میشود و در خانه‌ها و صندوقها میماند، برای این‌که یک بار در مراسمی پوشیده شود! اینها اسراف است‌.‌‌ میخواهم این مطلب را ‌ملت عزیزمان بدانند که اسراف، فعل حرام است؛ گناه است؛ خلاف شرع است؛ آنجایی که اسراف باشد و اسراف مال و اسراف ‌نعمتهای الهی انجام گیرد، تضییع و تلف کردن نعمت است. تصمیم بگیرید این کار را نکنید. البته خانواده‌های کم درآمد، شاید ‌وسعشان هم نرسد که بخواهند اسراف کنند؛ اما خانواده‌های پردرآمد و حتّی بسیاری از خانواده‌های متوسّط، متأسفانه اسراف ‌میکنند. من این جمله را عرض کردم، برآن تأکید و پافشاری میکنم و خواهشمندم که ملت عزیزمان، این سخن را مورد توجّه قرار ‌دهند، به آن اهمیت دهند، برای آن حسابی باز کنند و سعیشان بر اسراف نکردن باشد‌.‌ مربوط به :بیانات در دیدار جمعی از زنان - 1371/09/25 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : من به خانمهای مسلمان، به خانمهای جوان و به خانمهای خانه‌دار عرض میکنم: سراغ این مصرف‌گرایی که غرب مثل خوره ‌به‌جان جوامع دنیا و از جمله جوامع کشورهای درحال توسعه و کشورهای رو به پیشرفت و از جمله کشورما انداخته است، نروید. ‌مصرف باید در حدّ لازم باشد، نه در حدّ اسراف. خانمهای کسانی که همسرانشان یا خودشان مسؤولیتهایی در بخشهای مختلف ‌کشور دارند، باید از لحاظ دوری از اسراف، نسبت به دیگران الگو باشند. باید برای دیگران درس باشند و نشان دهند که شأنِ زن ‌مسلمان بالاتر از این حرفهاست که اسیر زر و زیور و جواهر آلات و از این قبیل شود. نمیخواهیم بگوییم اینها حرام است؛ میخواهیم ‌بگوییم شأن زن مسلمان بالاتر از این است که در دورانی که بسیاری از مردم جامعه ما محتاج کمکند، کسانی بروند پول بدهند ‌طلا بخرند، زینت‌آلات بخرند، وسایل زندگی رنگارنگ بخرند و در انواع و اقسام روشها و منشهای زندگی، اسراف کنند. اسراف، ‌الگوی زن مسلمان نیست‌.‌ مربوط به :بیانات در دیدار کارگزاران نظام - 1371/03/30 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : امیرالمؤمنین علیه‌الصّلاةوالسّلام، عدالت را در بین مسلمانان و جامعه اسلامی جاری میکردند و مانع از این شدند که بیت المال به ‌اسراف مصرف شود. نگذاشتند دست تطاول باز شود. نگذاشتند کسانی بیت‌المال مسلمین را به ناحق مصرف کنند‌.‌‌... امروز ‌کسانیکه با بیت‌المال مسلمین سروکار دارند، باید از مصرف وخرج کردن بیت المال در غیر مصارف عمومی و مردمی، خودداری ‌کنند. این، راه تقسیم عادلانه بیت المال است. اگر مسؤولی خدای ناخواسته، در امر بیت‌المال اسراف بورزد، یا آن را در مصارف ‌شخصی و یا برای دوستان و نزدیکان و مرتبطین خود مصرف کند، این، تخلّف از عدل و قرار واقعی در امر بیت‌المال است. باید ‌بیت المال مسلمین در همان طریقی که قانوناً معیّن شده و همان مصارف عمومی و بخشهایی که وظیفه‌ای از وظایف کشور را ‌برعهده دارد، مصرف شود.‌ مربوط به :پیام نوروزی مقام معظم رهبری به مناسبت حلول سال 1371 هجری شمسی‏ - 1371/01/01 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : من بخصوص توصیه می‌کنم که مردم از اسراف، چه در ایام عید و چه در طول سال... و به‌ویژه در مراسمی که معمولاً در آنها دچار ‌اسراف می‌شوند، خودداری کنند. مصرف بی‌رویّه و زیاد، قاعدتاً از سوی قشرهای مرفّه انجام می‌گیرد؛ چون قشرهای ضعیف قادر ‌نیستند که زیاد مصرف کنند. مصرفی که از سوی یک قشر انجام می‌گیرد، به زیان کشور است. یعنی هم زیان اقتصادی، هم زیان ‌اجتماعی و هم زیان روانی و اخلاقی دارد. من مکرّر عرض کرده‌ام، باز هم می‌گویم و خواهش می‌کنم که مصرف‌گرایی را رها کنند. ‌مصرف باید به اندازه باشد، نه به حدّ اسراف و زیاده روی. این اندازه در هر زمانی متفاوت است. امروز بسیاری از قشرهای مردم و ‌خانواده‌ها دچار مشکل و زحمتند و هنوز اثرات و ثمرات بازسازی کشور، خودش را به‌طور کامل نشان نداده و خیرات و برکاتش به ‌همه نرسیده‌است. اندازه عبارت است از این‌که انسان خودش را هر چه می‌تواند به این قشرها نزدیک کند. مسؤولین عزیز کشور، ‌اعم از دولتی و قضایی و سایرین، بخصوص باید این اصل را بیش از دیگران رعایت کنند‌.‌ مربوط به :بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم - 1370/01/26 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : عامه‌ی مردم... نباید اسراف و تجمل‌گرایی بکنند. این‌طور نیست که زهد فقط مخصوص مسؤولان باشد. این مهریه‌های گران‌قیمت ‌که برای عقدهای دخترهایشان میگذارند، خطاست. نمیگویم حرام است، اما پدیده‌ی بد و زشتی در جامعه است؛ زیرا ارزشهای ‌انسانی را تحت‌الشعاع ارزش طلا و پول قرار میدهد. ‌.‌ مربوط به :پیام به گردهمایى فرماندهان پایگاه‌ها و نواحى مقاومت بسیج سپاه پاسداران انقلاب اسلامى سراسر کشور - 1368/09/02 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : اینجانب از اینکه کسانى میکوشند تا در میان مردم ما رسم تجمّل‌گرایى و اسراف و ولخرجى را شایع کنند، شدیداً نگران و متأسّفم؛ ‌و از اینکه مردم فداکار و انقلابى ایران در امور شخصى به مصرف‌گرایى سوق داده شوند و قناعت انقلابى را از یاد ببرند، به خدا پناه ‌میبرم. آنان که تجمّلات و زیادی‌هاى غیرضرور و ولخرج‌مآبانه را از روى بی‌دردىِ ناشى از وسعت و توانایى مالى انجام میدهند به ‌خود آیند و به انفاق روى آورند؛ و آنان که با سختى و تنگدستى، بر خود چنین چیزى را تحمیل میکنند، از این امر خسارت‌بار ‌دست بکشند. براى متمکّنینْ میانه‌روى، و براى قشرهاى متوسّطْ قناعت در امور شخصى، و براى همه تلاش و کار و تولید و رونق ‌دادن به وضع عمومى، فریضه‌اى انقلابى، و رسمى اسلامى است‌.‌ مربوط به :خطبه‌های نماز جمعه‌ تهران - 1366/10/11 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : ‌[امیراالمومنین به]عامل خود یعنی استاندار خود در مصر که جناب مالک اشتر هست، امیرالمؤمنین سفارش میفرمایند که: «فمن ‌قارف حکرة بعد نهیک ایّاه فنکّل به»؛ یعنی بعد از آنی که تو مردم را از احتکار و ضبط اشیاء مورد احتیاج مردم نهی کردی، کسی ‌مرتکب این گناه شد، «فنکّل به»؛ با او سختگیری کن، از او انتقام بگیر. البته دنبالش میفرمایند: «فنکّل به و عاقبه فی غیر ‌اسراف»؛ زیاده‌روی نکن، این شرط اصلی است‌.‌کسانی که مسئول تعزیر و حفظ حدود قانونی در میان مسلمانها هستند، باید ‌مواظب باشند زیاده‌روی نکنند، باید تقوا را رعایت کنند و دچار اسراف نشوند، آنچنانی که امیرالمؤمنین فرموده؛ چون خود این ‌اسراف یک فساد است مثل همان فاسدی که جنس را احتکار کرده؛ فرقی نمیکند، شاید از او هم بدتر است؛ چون از طرف حکومت ‌است. ‌ مربوط به :خطبه‌های نماز جمعه‌ تهران - 1366/07/24 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : اسلام در کنار آزادی اقتصادی و مالکیت خصوصی که به همه‌ی افراد جامعه اعطا کرده و داده، نظارت و کنترل دقیق دستگاه ‌حاکمیت را هم بر همه‌ی اینها لازم دانسته. یعنی باید دستگاه حکومت مراقب باشد که از این آزادیها سوء استفاده نشود. حتی در ‌مصرف باید مراقبت بشود که اسراف به وجود نیاید. البته اسراف در یک حدی فقط یک گناه شخصی است. شما اگر در داخل ‌منزلتان یک چیزی را به صورت مسرفانه مصرف کردید، این یک فعل حرام است فقط، یک کار گناه است، چون اسراف کار خلاف ‌است دیگر، کار حرام است، یک کار حرامی کردید. اما اگر همین کار حرام به حدی رسید و به کیفیتی درآمد که نظام اقتصادی ‌جامعه را تهدید میکند، در جامعه فقر را گسترش میدهد، مایه‌ی محرومیت قشرهای عظیمی از مردم میشود، اشیا و اجناسی را که ‌با زحمت زیاد و با شرکت عمومی تولید میشود، اینها را به فنا و نابودی تهدید میکند، آنوقت دولت اسلامی وظیفه دارد، تکلیف ‌دارد که بیاید در مقابل این اسراف و در مقابل این زیاده‌روی و تضییع اموال بایستد. البته این در سطح نظام جهانی اینجور است؛ ‌یعنی مخصوص جامعه نیست، مخصوص داخل جامعه نیست، نظر اسلام در سطح دنیا هم همین جور است‌.‌ مربوط به :خطبه‌های نماز جمعه‌ تهران - 1366/07/24 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : اسراف در یک حدی فقط یک گناه شخصی است. شما اگر در داخل منزلتان یک چیزی را به صورت مسرفانه مصرف کردید، این ‌یک فعل حرام است فقط، یک کار گناه است، چون اسراف کار خلاف است دیگر، کار حرام است، یک کار حرامی کردید. اما اگر ‌همین کار حرام به حدی رسید و به کیفیتی درآمد که نظام اقتصادی جامعه را تهدید میکند، در جامعه فقر را گسترش میدهد، ‌مایه‌ی محرومیت قشرهای عظیمی از مردم میشود، اشیا و اجناسی را که با زحمت زیاد و با شرکت عمومی تولید میشود، اینها را به ‌فنا و نابودی تهدید میکند، آنوقت دولت اسلامی وظیفه دارد، تکلیف دارد که بیاید در مقابل این اسراف و در مقابل این زیاده‌روی و ‌تضییع اموال بایستد. البته این در سطح نظام جهانی اینجور است؛ یعنی مخصوص جامعه نیست، مخصوص داخل جامعه نیست، ‌نظر اسلام در سطح دنیا هم همین جور است‌.‌ مربوط به :اولین نماز جمعه‌ بعد از شروع جنگ تحمیلی - 1359/07/04 عنوان فیش : اسراف کلیدواژه(ها) : اسراف نوع(ها) : فیش موضوعی متن فیش : پیام من به همه‌ی خانواده‌ها مخصوصاً به خواهران عزیز، زنهای خانه‌دار و به همه‌ی مؤسسات و سازمانها، چه دولتی و چه غیر ‌دولتی این است که از اسراف و تبذیر آذوقه و غذا خودداری کنند. غذا را به اندازه بپزید، به اندازه تهیه کنید. آمار وحشتناکی ‌دوستان من، به من دادند. آن آمار این است: ۳۰ درصد از گندم ما بوسیله‌ی بیات کردن و کهنه کردن و دور ریختن نان از بین ‌میرود. ۳۰ درصد کم است؟! در ادارات هر جا غذا میپزند، در ارتش، در سپاه پاسداران، در کارخانجات و در خانه‌ها، نان همیشه ‌یک عدد، نصف نان کمتر از مصرفتان بخرید تا حتی یک لقمه هم از نان زیادی نماند. تبذیر و اسراف را خدا در قرآن جوری ‌تعریف میکند که گویا برای زمان امروز ما خدا این جمله را فرموده است. خدا میفرماید: «ان المبذرین کانوا اخوان الشیاطین» ‌تبذیرکنندگان یعنی آنهایی که نعمتهای خدا را حرام میکنند و دور میریزند، برادران شیطانها هستند. امروز شیطان بزرگ کیه؟ ‌شیطانهای کوچک کیان هستند؟ دولتهای مرتجع منطقه و مزدوران آمریکا. اگر شما تبذیر کنید شما هم برادر شیطانها هستید. -‌‌«ان المبذرین» این قرآن است دیگر- «ان المبذرین کانوا اخوان الشیاطین» اسراف نکنید، تبذیر نکنید. ابزار یدکی ماشین‌ها را ‌مستهلک نکنید. نفت و بنزین، زیادی مصرف نکنید. من باید به شما بگویم در تابستان که گفته شده بود ممکن است آب تهران ‌امسال کم بیاید، من یک روز در خطبه‌ی نماز جمعه در آن گرمای سوزنده‌ی تیرماه بود ظاهراً خطاب کردم به مؤمنین نمازگزار ‌گفتم یک قدری در آب صرفه‌جویی کنید. همان روز یا فردای آن روز، یک برادری به من نامه نوشت بدون نام، نوشت تو گفتی در ‌خطبه که ما در آب صرفه‌جویی کنیم ما مردم جنوب شهر و مردم فقیر و مستضعف هر چه شما بگوئید میکنیم؛ اگر بگوئید آب را ‌با قطره‌چکان مصرف بکنید هم گوش میکنیم، اما بروید ببینید آن کسانی را که از همین آبی که شما دستور صرفه‌جوئی‌اش را به ‌ما دادید چگونه باغچه‌ها و چمنهای خودشان را سیراب میکنند. قدری هم به آنها بگوئید نکنند. من در این دو سه روزه احساس ‌کردم و دیدم کمترین کسانی که برای بدست آوردن بنزین اضافی و ذخیره کردن آن برای اتومبیلهایشان تلاش میکنند مردم ‌متوسط و فقیر هستند. البته میدانید که بیشتر مردم متوسط و ضعیف وسیله‌ی موتوری شخصی ندارند. آنها هم که دارند خیلی ‌تلاش نمیکنند و جوش نمیزنند. لذا من خطاب میکنم به آن کسانی که برای تفریحها و گردشها و مسافرتهای بیخودی و راحتی ‌خود و زن و فرزندانشان فقط، مبادرت میکنند به راه‌اندازی خودروهای شخصیشان، به آنها میگویم که این کار را نکنند. هم ماشین ‌را مستهلک نکنند، هم در بنزین صرفه‌جویی شود. فردا هم که هوا سرد بشود که البته بحمدالله از لحاظ نفت تاکنون دغدغه‌ای به ‌ما گزارش نشده است و کمبودی نداریم اگر خدای نکرده کمبودی هم بود روز صرفه‌جویىِ در سوخت نفت خواهد بود. آن‌وقت ‌همه‌ی ما بایستی کوشش کنیم هر چه میتوانیم به مراکز عمومی و مساجد برای گرم شدن برویم. در خانه‌ها زیادی بخاری مصرف ‌نکنیم، هر خانه‌ای یک بخاری. البته امروز هنوز برای طرح این مسأله هم شاید زود است اما در آنچه که امروز مورد ابتلای ماست ‌باید سعی کنیم کمال صرفه‌جویی انجام بشود. این مشت محکمی خواهد بود بر دهان دشمن تا دشمن در ما به خاطر نداشتن ‌مواد ضروری زندگی طمع نبرد‌.‌