استفتائات

احکام سفر

مناسک حج

احکام خمس

ارسال استفتاء

زکات اموال

استفتائات جدید

س. آیا از نظر مقام معظم رهبری«دام ظله» فرزند طلبه‌ای که واجب‌النفقه پدر است تنها برای تهیه کتاب های مربوطه می‌تواند از زکات مال پدر استفاده کند یا شامل موارد دیگر هم می‌شود؟

ج. نمی‌توان چیزی از زکات را بابت مخارج زندگی به آنها داد ولی برای مایحتاجی که تأمین آن بر پدر واجب نیست اشکال ندارد و اختصاص به کتاب ندارد.

س. زکات محصولی که آبیاری آن با پمپ از رودخانه انجام می شود آیا عشر است یا نصف عشر؟

ج. ملحق به آبیاری با دلو است و یک بیستم می‌باشد.

س: آيا سكه بهار آزادى در صورت رسيدن به حدّ نصاب، زكات دارد يا خير؟

ج) اگر سكه‌ بهار آزادى در موقعيت كنونى سكه رايج معاملى محسوب نمى‌شود، زكات ندارد.

س: آيا به آرد گندم زكات تعلق مى‌گيرد؟

ج) اگر گندم متعلق زكات شده و تأديه نكرده اند زكات به آرد آن تعلق دارد.

س: آيا كشمشى كه هنوز بين انگور و كشمش است زكات دارد؟

ج) اگر در زمان كشمش شدن به مقدار نصاب برسد، انگور آن متعلق زكات است.

س: آيا براى متعلقات زكات مثل شتر،گاو و گوسفند معادلى امروزى مثل خودرو مى‌توان در نظر گرفت؟

ج) اموال زَكَوى عناوين خاص به خودشان را دارند كه معادل ندارد وزكات به خود اموال زكوى تعلّق مىگيرد، نه به معادل آن.

س: در روستاى ما گندم بيشتر با آب چاه آبيارى مى‌شود البته تا عيد با آب باران آبيارى مى‌شود حكم زكات ما چگونه است؟ مثلاً در 40 تن گندم چقدر بايد زكات داد؟

ج) به نسبتى كه با آب چاه آبيارى شده، يك بيستم و به نسبتى كه با آب باران آبيارى شده، يك دهم؛ بنابراين اگر نصف با آب باران آبيارى شده و نصف با آب چاه آبيارى شده باشد، زكات چهل تن گندم، سه تن گندم مى‌شود.

س: در طى سال‌هاى متوالى همسر بنده مقدار زيادى طلا از اقوام و من هديه گرفته البته خودش خانه‌دار است و درآمد ندارد حال آيا به نظر معظم له به همسر بنده زکات تعلق مى‌گيرد يا خير؟

ج) به طلاى غير مسکوک زکات تعلق نمى‌گيرد.

زکات فطره

استفتائات جدید

س: پدرى كه زكات فطره نمى‏دهد، تكليف زن و فرزند او چه مى‏شود؟

ج) بر آنان تكليفى نيست و لازم نيست فطره بدهند.

س: اگر زن به جهت نياز شوهر، در تأمين مخارج زندگى كمك كند؛ چه كسى بايد زكات فطره آنها را بدهد؟

ج) اگر زن نان‏خور شوهر محسوب شود، بايد شوهر در صورت توانايى زكات فطره خود و همسرش را بدهد و اگر زن نان‏خور شوهر و كس ديگرى نباشد، بايد خودش زكات فطره‏اش را بدهد.

س: زنى كه از تمكين شوهر خود دارى مى‏كند، آيا زكات فطره او از شوهرش برداشته مى‏شود؟

ج) خير، بايد شوهرش زكات فطره او را بدهد؛ مگر آنكه نان خور شخص ديگرى باشد.

س1: ميهمانی كه فقط شب عيد فطر به خانه انسان بيايد، تكليف فطره‏اش چه می‏شود؟ س2: اگر ميهمان فطره خودش را بدهد، آيا از عهده صاحب خانه ساقط می‏شود؟ س3: اگر انسان شب عيد فطر ميهمان داشته باشد و صبح متوجه شود كه عيد بوده؛ آيا فطره آنها بر او واجب است؟

ج1) فطره او بر عهده صاحب خانه نيست. ج2) در فرضی که نان خور محسوب شود اگر با اجازه صاحب خانه و از طرف او فطره خودش را بدهد، از عهده ميزبان ساقط می‏شود. ج3) ناآگاهی از رؤيت هلال، تأثيری در حكم پرداخت فطره ندارد لكن گذشت كه فطره ميهمان يك شبه بر عهده خودش می‌باشد.

س: آيا پرداخت زكات فطره بر كسی كه توان مالی ندارد، واجب است؟

ج) اگر فقير باشد، زكات فطره بر او واجب نيست و اگر سه كيلو گندم و مانند آن و يا قيمت آنها را دارد، مستحب است آن را به عنوان زكات فطره بدهد و چنانچه افرادی تحت تكفل دارد، می‏تواند آن را به قصد فطره، بين نفرات خانواده دست گردان كنند و بهتر است نفر آخر، آن را به كسی بدهد كه از خودشان نباشد.

س: زكات فطره را بايد از قوت متعارف داد، يا قوت شرعی؟

ج) اگر از گندم، جو، خرما، برنج و مانند اينها داده شود، كفايت می‏كند و منحصر به قوت غالب نيست.

س: مقدار فطره چقدر است؟

ج) شخص بايد برای خودش و كسانی كه نان خور او محسوب می‏شوند، برای هر نفر سه كيلو از خوراك مردم (مانند گندم، جو، خرما، كشمش، برنج، ذرت و يا مانند اينها) و يا پول يكی از آنها را به مستحق بدهد.

س: اگر شخص فطره را كنار بگذارد، می‏تواند از آن استفاده كند و بعد به جای آن مال ديگری بگذارد؟

ج) خير، بايد همان را كه كنار گذاشته، برای فطره بدهد.

س: زمان كنار گذاشتن فطره و پرداخت آن چه موقع است؟

ج) بعد از اثبات حلول ماه شوال می‌تواند آن را کنار بگذارد اگر نماز عيد فطر می‏خواند، بنابر احتياط واجب بايد پيش از نماز پرداخت كند يا كنار بگذارد و اگر نماز عيد نمی‏خواند، تا ظهر روز عيد فطر مهلت دارد.

س: آيا جايز است پيش از ماه رمضان، فطره را به فقير داد؟

ج) خير، كفايت نمی‏كند؛ ولی می‏تواند آن را به عنوان قرض به او بدهد و در روز عيد فطر، طلب خود را بابت فطره حساب كند.

س: آيا جايز است زکات فطره را در شهر ديگری بدهيم؟

ج) اگر در محل و شهر خودش مستحق پيدا نشود، می‏تواند آن را به شهر ديگری ببرد. ‏

مصرف زکات فطره

استفتائات جدید

س: آيا زكات فطره را مى‏توان به خانواده فقير غير متدين داد؟

ج) در زكات فطره، عدالتِ گيرنده لازم نيست؛ ولى به كسى كه آشكارا گناه كبيره انجام مى‏دهد، بنابر احتياط نبايد زكات فطره داد.

س: آيا پدر مى‏تواند زكات فطره را به فرزند دانشجوى خود كه محتاج است، بدهد؟

ج) اگر فرزندان فقير باشند، پدر و مادر بايد مخارج واجب آنان را بپردازند و نمى‌توان چيزى از زكات فطره را بابت مخارج زندگى به آنها داد ولى براى اداى دين و يا مايحتاجى كه تأمين آن بر پدر واجب نيست اشكال ندارد.

س: آيا جايز است زكات فطره را به عنوان هديه، به خويشاوندان آبرومند و مستحق داد؟

ج) میتواند به عنوان هديه بدهد و لازم نيست به او بگويد زكات فطره است؛ ولى بايد در نيت قصد زكات كند.

س: كسى كه سيد نيست، میتواند فطره را به سيد بدهد؟

ج) خير، جايز نيست.

س: آيا جايز است زكات فطره را در امور فرهنگى و مذهبى كه باعث نشر معارف دين میشود صرف كرد؟

ج) صرف زكات فطره در راه نشر معارف دين اشكال ندارد؛ ولى بهتر است آن را به فقير بدهند.

س: همسرم از سادات مى‌باشند با توجه به اينکه فطريه ايشان به عهده اينجانب مى‌‌باشد و من نيز سيّد نيستم و با عنايت به اينکه فطريه سادات جداگانه دريافت مى‌شود آيا فطريه مربوط به همسرم را در محل فطريه سادات بايد قرار داد؟

ج) ملاک در پرداخت فطريه معيل (پرداخت کننده فطريه) است نه عيال، بنابراين شما نمى‌توانيد فطريه خود را به سيّد بپردازيد هر چند همسر شما از سادات باشد.

س: آيا فطريه را به سادات فقير مى‌توان داد؟

ج) غير سادات نمى‌توانند به سادات فطريه پرداخت نمايند.

س: اگر شخصى وضع مالى خوبى ندارد و براى مداواى بيمارى دختر بچه‌اش که هزينه زيادى دارد نيازمند پول است، آيا زکات فطره به او تعلق مى‌گيرد؟ و اگر بعداً معلوم شود كه اصلاً او مستحق نبوده حکم چيست؟

ج) اگر فقير است، زكات فطره بر او واجب نيست و مى‌توانيد زكات خود را به او بدهيد و اگر بفهميد فقير نبوده چنانچه مالى را كه به او داده‌ايد از بين نرفته باشد، مى‌توانيد پس بگيريد و به مستحق بدهيد و اگر نتوانيد پس بگيريد، بايد از مال خودتان فطره را بدهيد.

دریافت کتاب

پاسخ به سوالات شرعی مخاطبان

استفتائات مناسبتی