بنده از چند سال قبل از این، مسئلهی تولید علم و نهضت علم و خطشكنی علمی را مطرح و درخواست كردم. امروز خوشبختانه این به یك خواست عمومی در محیطهای دانشجویی و علمی تبدیل شده است. میبینیم بارها از زبان دانشجوها و اساتید تكرار میشود. ما هم با پیشرفتهایی كه در زمینههای مختلف علمی و فناوری داشتهایم - كه خوب، خیلیهایش هم آشكار است و در تبلیغات آمده؛ مثل مسائل مربوط به انرژی هستهای و غیره؛ خیلیهایش هم نیامده؛ یعنی واقعاً كارهای نیمهكارهای است كه در جهت كاملتر شدن و كامل شدن هست، و ما در كشور زیاد داریم - به این چیزها افتخار میكنیم. و همینطوری كه گفتم، نگاهمان نگاهِ امیدوارانه است و به عنوان اینكه «ما میتوانیم».
اما یك نكته را باید بگوییم: خطشكنی علمی و عبور از مرزهای علم همچنان در كشور ما، جدی نشده است. ما میخواهیم علما و دانشمندان ما، راههای میانبر را پیدا كنند؛ راههای كشف نشده را از این بینهایت مسیرهایی كه در عالم طبیعت وجود دارد و بشر باید یكی پس از دیگری كشف بكند. ما میخواهیم راههای كشف نشده را كشف بكنیم. اینی كه میتوانیم فلان ابزارِ فناوری را، فرض كنید سانتریفیوژرا برای كار هستهای، كه دیگران قبل از ما، سالها پیش، پیدا كردند و تولید كردند و استفاده و بهرهبرداری كردند، خودمان بسازیم، البته كار بزرگی است كه بدون كمك دیگران توانستهایم انجام بدهیم و نسلهای جدید آن را تولید كنیم، در این شكی نیست؛ اما این یك كار بكر نیست؛ این كار انجام شده و راه رفتهای است كه دیگران رفتهاند و ما هم كه بنا بوده تا پنجاه سال دیگر، تا صد سال دیگر محروم بمانیم - بنا نبود این فناوری و این دانش به كشوری مثل كشور ما و ملت ما داده بشود - جوانها، دانشمندان و پژوهشگران ما توانستهاند با پیگیری و تلاش خودشان به دست آورند و این چیز باارزشی است؛ اما من میگویم در زمینهی علم و فناوری، آن كاری را كه ذهن بشر به آن دست نیافته است، آن را وجههی همت قرار بدهید و دنبال بكنید؛ این طوری است كه ما خط مقدم علم را شكستهایم و یك قدم به جلو برداشتهایم. آن وقت میتوانیم این را ادعا بكنیم؛ و این ممكن است. البته برداشتن قدمهای جدید، مستلزم پیمودن راههای رفتهشده و طیشدهی به وسیلهی دیگران است؛ در این شكی نیست. اما هیچوقت نباید ذهن را از كاوش و جستجو برای یافتن راههای میانبر محروم و ممنوع كرد. ما این را در كشور لازم داریم.1385/07/13
لینک ثابت