1391/02/20
|چکیده مقالهی برگزیده همایش نظریه بیداری اسلامی - ۱|
نظریهی بیداری اسلامی، خط اعتدال آرمانگرا
همایش «نظریه بیداری اسلامی در اندیشه سیاسی حضرت امام خمینی قدسسرهالشریف و حضرت آیتاللهالعظمی خامنهای مدظلهالعالی» ۲۴ اردیبهشت ماه سال جاری برگزار میشود. بر اساس فراخوان توسط دبیرخانهی علمی همایش، اساتید و صاحبنظران و اندیشمندان حوزهی بیداری اسلامی، مقالههای خود را به دبیرخانه ارسال کردند. متن زیر، چکیده مقالهی یکی از مقالههای برگزیدهی این همایش است که توسط آقای تقی صوفی نیارکی، کارشناس ارشد اندیشهی سیاسی در اسلام به رشتهی تحریر درآمده است:
فرضیهی تحقیق
آنچه در حرکتهای اسلامی در کشورهای عربی در حال شکلگیری و ساماندهی و اجرا میباشد، رشد و حرکت به سوی تعالی با خط اعتدال آرمانگرای اسلامی میباشد که نظام جمهوری اسلامی بهعنوان نظام الگوی مردمسالاری اسلامی در آنها، حضور و نقش فعال را ایفا میکند.
سؤالات تحقیق
آیا بیداری اسلامی یک حرکت رو به رشد و تعالی است؟
آیا بیداری اسلامی جریان خط اعتدال و در عین حال آرمانگرا در حرکتهای اسلامی به شمار میرود؟
ویژگیهای خط اعتدال آرمانگرا چیست؟ آیا در حرکتهای اسلامی این ملاک وجود دارد؟
عوامل تهدیدکنندهی خط اعتدال در حرکتهای اسلامی کدامند؟
عوامل و مؤلفههای بیداری اسلامی با تکیه بر مباحث قبل چیست؟
در این نوشته با تکیه بر اندیشههای رهبر معظم انقلاب در پی پاسخ به این سؤالات میباشیم.
خلاصهی نظریه و تحقیق
نظریهی بیداری اسلامی، خط اعتدال آرمانگرا در حرکتهای اسلامی که توسط نظام ما ارائه شده است، مدل الگو برای حرکتهای آزادیخواهانهی ضد استبدادی و ضد استعماری -در برخی از کشورها- در بیداری اسلامی است که رهبر معظم انقلاب در طول سالیان گذشته تا به امروز در عرصه بینالمللی اسلامی در پی بنیانسازی و گفتمانسازی در سطح راهبردی میباشد.
با نگاهی بر اندیشهی سیاسی ایشان میتوان دریافت که دستیابی به مدل «خط اعتدال آرمانگرا در بیداری اسلامی» نه تنها دور از دسترس نیست، بلکه مدل ارائه شده توسط رهبر انقلاب با توجه به تجربهی تاریخی انقلاب اسلامی، در کنار دیگر نظریات رایج قابل تحقق میباشد:
نظریههای مطرح در حرکتهای اسلامی «نظریات آزموده شده در کشورهای اسلامی»
الف: نظریهی تند، افراطی، خشن و غیر قابل انعطاف (قرائت سلفیت و وهابیت از اسلام)
ب: نظریهی سکولار و لائیک (ترکیه مدل الگوی غرب برای کشورهای اسلامی)
ج: نظریهی مداراگرا، خنثی و بیتحرک ناسیونالیسم عربی (برخی کشورهای اسلامی)
تجربهی تاریخی مدلهای یاد شده در سدهی اخیر در کشورهای اسلامی به ناکارآمدی آنها اشاره دارد؛ چراکه تا کنون نتوانسته است، بسط عالم اسلامی را میان مردم و نخبگان در پی داشته باشد.
آغاز انقلاب اسلامی به رهبری دینی و الهی حضرت امام خمینی رحمهالله، گامی در شکوفایی مدل اعتدال در حرکتهای مردمی به سوی تعالی ارزیابی میگردد. ادامهی نظریه اعتدال با تکیه بر مردمسالاری اسلامی توسط حضرت آیتالله خامنهای این پازل را تکمیل نموده است.
با مروری بر وقایع یک سال گذشته در انقلابهای منطقه ویژگیهایی مانند:
الف) عدالتمحوری
ب) استبدادستیزی
ج) استعمارستیزی
د) استقلالطلبی
هـ) عزتطلبی
و) نظام الگو
از جمله شاخصههایی هستند که نظامهای سهگانهی یاد شده «وهابیت، سکولار و ناسیونالیسم» در پاسخ به آن نتوانستهاند مردم و نخبگان خود را قانع نمایند. از این رو هر یک از انقلابهای منطقه در پی پاسخ به برخی یا همهی این موارد میباشند.
نتیجهگیری
با عنایت به اندیشهی سیاسی رهبر معظم انقلاب، جمهوری اسلامی نظریهی مردمسالاری دینی و خط اعتدال آرمانگرا در حرکتهای منطقه به شمار میرود و کارآمدترین نظام الگو برای کشورهای در حال انقلاب برآورد میشود.
فرضیهی تحقیق
آنچه در حرکتهای اسلامی در کشورهای عربی در حال شکلگیری و ساماندهی و اجرا میباشد، رشد و حرکت به سوی تعالی با خط اعتدال آرمانگرای اسلامی میباشد که نظام جمهوری اسلامی بهعنوان نظام الگوی مردمسالاری اسلامی در آنها، حضور و نقش فعال را ایفا میکند.
سؤالات تحقیق
آیا بیداری اسلامی یک حرکت رو به رشد و تعالی است؟
آیا بیداری اسلامی جریان خط اعتدال و در عین حال آرمانگرا در حرکتهای اسلامی به شمار میرود؟
ویژگیهای خط اعتدال آرمانگرا چیست؟ آیا در حرکتهای اسلامی این ملاک وجود دارد؟
عوامل تهدیدکنندهی خط اعتدال در حرکتهای اسلامی کدامند؟
عوامل و مؤلفههای بیداری اسلامی با تکیه بر مباحث قبل چیست؟
در این نوشته با تکیه بر اندیشههای رهبر معظم انقلاب در پی پاسخ به این سؤالات میباشیم.
خلاصهی نظریه و تحقیق
نظریهی بیداری اسلامی، خط اعتدال آرمانگرا در حرکتهای اسلامی که توسط نظام ما ارائه شده است، مدل الگو برای حرکتهای آزادیخواهانهی ضد استبدادی و ضد استعماری -در برخی از کشورها- در بیداری اسلامی است که رهبر معظم انقلاب در طول سالیان گذشته تا به امروز در عرصه بینالمللی اسلامی در پی بنیانسازی و گفتمانسازی در سطح راهبردی میباشد.
با نگاهی بر اندیشهی سیاسی ایشان میتوان دریافت که دستیابی به مدل «خط اعتدال آرمانگرا در بیداری اسلامی» نه تنها دور از دسترس نیست، بلکه مدل ارائه شده توسط رهبر انقلاب با توجه به تجربهی تاریخی انقلاب اسلامی، در کنار دیگر نظریات رایج قابل تحقق میباشد:
نظریههای مطرح در حرکتهای اسلامی «نظریات آزموده شده در کشورهای اسلامی»
الف: نظریهی تند، افراطی، خشن و غیر قابل انعطاف (قرائت سلفیت و وهابیت از اسلام)
ب: نظریهی سکولار و لائیک (ترکیه مدل الگوی غرب برای کشورهای اسلامی)
ج: نظریهی مداراگرا، خنثی و بیتحرک ناسیونالیسم عربی (برخی کشورهای اسلامی)
تجربهی تاریخی مدلهای یاد شده در سدهی اخیر در کشورهای اسلامی به ناکارآمدی آنها اشاره دارد؛ چراکه تا کنون نتوانسته است، بسط عالم اسلامی را میان مردم و نخبگان در پی داشته باشد.
آغاز انقلاب اسلامی به رهبری دینی و الهی حضرت امام خمینی رحمهالله، گامی در شکوفایی مدل اعتدال در حرکتهای مردمی به سوی تعالی ارزیابی میگردد. ادامهی نظریه اعتدال با تکیه بر مردمسالاری اسلامی توسط حضرت آیتالله خامنهای این پازل را تکمیل نموده است.
با مروری بر وقایع یک سال گذشته در انقلابهای منطقه ویژگیهایی مانند:
الف) عدالتمحوری
ب) استبدادستیزی
ج) استعمارستیزی
د) استقلالطلبی
هـ) عزتطلبی
و) نظام الگو
از جمله شاخصههایی هستند که نظامهای سهگانهی یاد شده «وهابیت، سکولار و ناسیونالیسم» در پاسخ به آن نتوانستهاند مردم و نخبگان خود را قانع نمایند. از این رو هر یک از انقلابهای منطقه در پی پاسخ به برخی یا همهی این موارد میباشند.
نتیجهگیری
با عنایت به اندیشهی سیاسی رهبر معظم انقلاب، جمهوری اسلامی نظریهی مردمسالاری دینی و خط اعتدال آرمانگرا در حرکتهای منطقه به شمار میرود و کارآمدترین نظام الگو برای کشورهای در حال انقلاب برآورد میشود.